Pẹẹ nyoone togó bel ea di m

Pẹẹ nyoone a gbò togó bel

34 TOGÓ BEL GE NÒ

Nó Nu Lọl Ló Kọ́ọ̀ Bùlà Bàrì Ea Di Mm̀ Kpá Káí

Nó Nu Lọl Ló Kọ́ọ̀ Bùlà Bàrì Ea Di Mm̀ Kpá Káí

“Gbò e bà íe tàvẹ̀nù é dã́ból ló.”​—DÁN. 12:10.

SỌ́L EA GÃ́BUG DÚ 98 Kọ̀láá Kà Nu E Baè Emí Mm̀ Kpá Káí​—Téní Aa Mm̀ Bug E Bàrì Ne

GE TENÍ BOO NÚ EÉ NÓ a

1. Éé ní ea é láá nvèè bá nèi kọ é dé kpéè ló gè nó gbò kọ́ọ̀ bùlà Bàrì ea di mm̀ Kpá Káí é?

 ENE kà nvín ãa gbálà ea bée kọlà Ben kọ́ọ̀, “À ólò leemám gè nó gbò kọ́ọ̀ bùlà Bàrì ea di mm̀ Kpá Káí.” É kọ ò zigà bel ea kọ́á? Sẹ̀ ge nó nu ea kil ló kọ́ọ̀ bùlà Bàrì ólò siimà ni pọ̀ ẹ? Òé láá tuumá kọ à ólò tàvàlà ge dã́ból ló gbò kọ́ọ̀ bùlà Bàrì ea di mm̀ Kpá Káí. Sõò, kọ̀láá tṍó eo nyímá nú ea naa vaá Jìhóvà à kọ bàá emí gbò kọ́ọ̀ bùlà Bàrìí mm̀ Kpá Káí, be à sẹlẹ, nóo é bugi na togó naa vó.

2. Éé ní eé ló bel boo mm̀ nakà togó belí é?

2 Nakà togó belí é ló bel boo nú ea naa vaá à dú bíi kọ é nó gbó kọ́ọ̀ bùlà Bàrì ea di mm̀ Kpá Káí, nè eé láá nó gbò kọ́ọ̀ bùlà Bàrìí naa. Èé ló nágé bel boo bàà kà kọ́ọ̀ bùlà Bàrì ea di mm̀ kpá Dániẹ̀l, kọbé è mon bé e gè dã́ból ló gbò kọ́ọ̀ bùlà Bàrìí é nveè bá nèi naa kátogóí.

ÉÉ NÍ EA NAA VAÁ À DÚ BÍI KỌ É NÓ KỌ́Ọ̀ BÙLÀ BÀRÌ EA DI MM̀ KPÁ KÁÍ É?

3. Éé ní ea dú bíi kọ e naa be è gbĩ́ gè dã́ból ló kọ́ọ̀ bùlà Bàrì ea di mm̀ Kpá Káí é?

3 À dú bíi kọ é gbĩ́ nvèè bá kọbé è láá dã́ból ló kọ́ọ̀ bùlà Bàrì ea di mm̀ Kpá Káí. Bugi togó boo nakà nu dòòle lóí. Dòòmà dẽe ló kọọ̀ ò gé sĩ́ kĩée e nóo nyímà deè, sõò o kóò ea palàge nyimá deè gé zọ́ ni gbá tọ. À nyímá kà lèlà kĩée eo dii nè kĩée e buù kà èèlè é túi tẹlẹ̀. Nyíé ni é palàge ẹẹ kọọ̀ o kóò zọẹ̀ ni gbaẹ̀ tọ! Mm̀ tẽ̀ènè sĩ́deèá, Jìhóvà nyímá bé e dìtõ̀ò bàlà booí meà naa, vaá à nyímá nágé bé e dì deèsĩ́ é beè meà naa. Vóà naa, kọbé è láá dã́ból ló kọ́ọ̀ bùlà Bàrì ea di mm̀ Kpá Káí, à dú bíi kọ é ban nvèè bá lọl bá Jìhóvà.​—Dán. 2:28; 2 Pít. 1:19, 20.

Ge nó gbò kọ́ọ̀ bùlà Bàrì ea di mm̀ Kpá Káí é láá nvèè bá nèi kọ é kpoogá dee ló nyòòmà gbò nú ea é nááá dì deèsĩ́ (Ẹ̀b 4 kpò)

4. Éé ní ea beè náa vaá Jìhóvà à kọ bàá emí gbò kọ́ọ̀ bùlà Bàrì ea di mm̀ Kpá Káí é? (Jèrèmáíà 29:11) (Ẹ̀b nàgé fòtó.)

4 Dì belí kà lé tẹ̀ nè kà, Jìhóvà gbĩ́ kọọ̀ nyíè pá a nvín á ẹẹ dì deèsĩ́. (Bugi Jèrèmáíà 29:11.) Sõò Jìhóvà náa bélí bẹẹ tẹ̀ nè kà, boo béè kọ àé láá kọ́ nú ea é nááá dì deèsĩ́ vaá à nááá kà lèlà bé ea beè kọ́ naa. A beè kọ bàá emí gbò kọ́ọ̀ bùlà Bàrìí mm̀ Kpá Káí, kọbé è nyímá gbò nu ea palàge dú bíi kọ é nyimá besĩ́ à kálá naaá. (Àìz. 46:10) Gbò kọ́ọ̀ bùlà Bàrì ea di mm̀ Kpá Káí dú dõ̀ònù ea aa bá bẹẹ Tẹ̀ ea di káála. Sõò, éé ní ea náa vaá òé láá agala boo kọọ̀ gbò nú e Kpá Káí beè kọ̀ é nááá ẽ́?

5. Éé ní e nvín ãa é láá nó lọl ló nu ea beè naaá lo Max e?

5 Gbò e bẹẹ gbò nvín ãa nè ọ̀và gbá dia tọọ̀ kpá, ólò bọọgẹ̀ dú gbò e bà náa nveè ka ló Kpá Káí. Bé e bà ólò ló bel vaá labví láb naa é láá naa kọọ̀ nvín ãa ea ólò sí nònù á ié bàà-bàà bùlà kilma ló gbò nú ea zigà ló ea di mm̀ Kpá Káí. Nvèè kpíi ló nú ea beè naaá ló ene kà vígà págbálà ea bée kọlà Max. À kọ́ọ̀, “Tṍó em gáà beè du bàà òb gbáá, ním beè agala boo kọọ̀ ńdáà tẹ̀ nè ńdáà kà géè noomàm lèlà sĩ́deè ge fã̀àmà Bàrì, vaá ním beè agala boo kọọ̀ Kpá Káí dú Moǹ Bel Bàrì.” Éé ní ea tẹ̀ nè a kà beè naa ẽ́? Vígàí kpáá kọọ̀, “Náa kal ló béè kọọ̀ ba beè ié tã̀àgã̀ bùlà, bà náa beè nvèè súng.” Tẹ̀ Max nè a kà beè tú Kpá Káí aamá gbò a bíb. À íe nu e Max beè naa nagé. À kọ́ọ̀, “M beè nó gbò kọ́ọ̀ bùlà Bàrì ea di mm̀ Kpá Káí vaá kọ́ gbò nú em nóò nè dõona kà gbò nvín ãa.” Éé beè sìlà aa m ẽ́? Max kpáá kọọ̀, “Tṍóá, m beè gbóó àgala boo kọọ̀ Kpá Káí dú Moǹ Bel Bàrì!”

6. Éé ní ea dú bíi kọ ó naa be ò íè bàà-bàà bùlà ẹ, vaá ló éé?

6 Dì belí Max, be ò daamà togó gè ié bàà-bàà bùlà kilma ló gbò nú ea di mm̀ Kpá Káí, ó gá ié tã̀àgã̀ bùlà. Sõò, à íe nu ea dú bíi kọ ó vàlẹ̀bá naa. Bàà-bàà bùlà bélí kág lòga. Be ò sọbá, àé láá kyọ̀ nú e ka di ló. Kọbé ò láá tú bàà-bàà bùlà ea bélí “kág lòga” lọl ló o zìgà, à dú bíi kọ ó bĩiná o bá kọọ̀, ‘É kọ m̀ zigà ló gbò nu e Kpá Káí kọ́ kilma ló dì deèsĩ́?’ Be nóo àgala boo naa vó, à dú bíi kọ ó nó gbò kọ́ọ̀ bùlà Bàrì ea ni ḿḿ-má ea di mm̀ Kpá Káí. Mósĩ́ deè ní eo é láá naamá níí ẽ́?

BÉ EO É LÁÁ NÓ GBÒ KỌ́Ọ̀ BÙLÀ BÀRÌ EA DI MM̀ KPÁ KÁÍ NAA

Kọbé è láá dẹlẹ nyíé boo Jìhóvà belí Dániẹ̀l, à bọ́ló kọ é ié dùm kìlmà kpá ló kẽ, tú ọ̀ẹ̀ dẽe noomá kọ́ọ̀ bùlà Bàrì ea di mm̀ Kpá Káí, vaá ié tàn gè nyimá kà-kà bel (Ẹ̀b 7 kpò)

7. Mókà nu dòòmà bá ní e Dániẹ̀l beè zogè kilma ló gè nó gbò kọ́ọ̀ bùlà Bàrì ea di mm̀ Kpá Káí é? (Dániẹ̀l 12:10) (Ẹ̀b nàgé fòtó.)

7 Dániẹ̀l beè zogè kà lé nu dòòmà bá ea kil ló bé eé láá nó gbò kọ́ọ̀ bùlà Bàrì ea di mm̀ Kpá Káí naa. A beè tú lé bùlà noomá gbò kọ́ọ̀ bùlà Bàrì ea di mm̀ Kpá Káí boo béè kọ a beè gbĩ́ gè nyimá kà-kà bel. Dániẹ̀l beè kìlmà kpá ló kẽ vaá nyimá kọọ̀ Jìhóvà é náa kọọ̀ gbò e bà nyímáe ló vaá tõó boo gbò a nòòkúu ea õoà á ié dã̀ból ló nu. (Dán. 2:27, 28; bugi Dániẹ̀l 12:10.) Dániẹ̀l beè zogè kọ à kìlmàè kpá ló kẽ tení dú ló gè dẹẹa boo nvèè bá ea aa bá Jìhóvà. (Dán. 2:18) Dániẹ̀l beè tú nagé ọ̀ẹ̀ dẽe noomá nu. A beè gbĩ́tẽ́ ló nu lọl mm̀ Kpá Káí ea beè di tṍóá. (Jèr. 25:11, 12; Dán. 9:2) Mósĩ́ deè ní eo é láá nó Dániẹ̀l ẹ?

8. Éé ní ea náa vaá sìgà gbò náa ólò zìgà kọọ̀ gbò kọ́ọ̀ bùlà Bàrì ea di mm Kpà Káí dú kà-kà ẹ, vaá éé ní ea bọ́ló kọọ̀ beele é naa ẽ́?

8 Bugi togo boo nú ea náa vaá ò gé nó gbò kọ́ọ̀ bùlà ea di mm̀ Kpá Káí. É kọọ̀ nú ea náa vaá ò nò, dú gè nyimá gbò kà-kà bel ea di mm̀ Kpá Káí? Be à di naa vó, Jìhóvà é nveè bá nè ni. (Jọ́ọ̀n 4:23, 24; 14:16, 17) Éé ní ea é láá naa nagé kọọ̀ sìgà nen á nó gbò kọ́ọ̀ bùlà Bàrì ea di mm̀ Kpá Káí é? Sìgà gbò ólò naa vó boo béè kọ bà gé gbĩ́ nú e bàé élá boo kọọ̀ Kpá Káí náa aa bá Bàrì. Gbò e bà bugi togó naa vó, ólò nè béèlàful dẹẹa boo nú e baala ẹb kọ à dú lé àbèè pọ́lọ́. Sõò, à bọ́ló kọọ̀ é nó gbò kọ́ọ̀ bùlà Bàrì ea di mm̀ Kpá Káí boo béè ge gbĩ́ gè nyimá kà-kà bel. Gbá ló vó, à íe ene kà kpãa ea bọ́ló kọ é ié kọbé è láá dã́ból ló gbò kọ́ọ̀ bùlà Bàrì ea di mm̀ Kpá Káí.

9. Mókà kpãa ní ea dú bíi kọ é ié kọbé è láá dã́ból ló gbò kọ́ọ̀ bùlà Bàrì ea di mm̀ Kpá Káí é? Baatẽ́.

9 Ié dùm kìlmà kpá ló kẽ. Jìhóvà zigà kọ àé nveenìè bá neè gbò e bà kilmà kpá ló kẽ. (Jém̀z 4:6) Vóà naa, à dú bíi kọ é bàn kọ á nvèè bá nèi kọbé è láá dã́bol ló kọ́ọ̀ bùlà Bàrì ea di mm̀ Kpá Káí. À bọ́ló kọ é nyimá nágé kọọ̀ è íe bíi ló nvèè bá ea aa bá gbò e Jìhóvà ge tú nèèmài gyã́á boo tṍó. (Lúùk 12:42) Jìhóvà dú Bàrì ea ólò naa nú boo kúu, vóà naa, à dú nú e nyìmànù di m kọ à gé tú áá tẽ̀ènè gbò nvèèmà bá nèi kọ é dã́ból ló gbò kà-kà bel ea di mm̀ Kpá Káí.​—1 Kọ́r. 14:33; Ẹ́fẹ. 4:4-6.

10. Éé ní eo nóò lọl ló nú e Esther beè naa ẽ́?

10 Tú ọ̀ẹ̀ dẽe noomá nu. Dààmà togó tení dú ló gè nó ene kà kọ́ọ̀ bùlà Bàrì ea di mm̀ Kpá Káí ea ólò palàge leemá ni. Níà nú e ene kà vígà pábia ea bée kọlà Esther beè naa ẽ́. Gbò kọ́ọ̀ bùlà Bàrì e ba beè kọ́ kilma ló bé e Mèsáíà é dú naa ní ea beè leemáe ẽ́. À kọ́ọ̀, “M beè dààmà togó gè gbĩ́tẽ́ ló gbò nú ea zogè kọọ̀ ba beè emí gbò kọ́ọ̀ bùlà Bàrìí besĩ́ì Jíízọ̀s à kalá mèà tṍó em ni tóólá 15 gbáá.” Nú e vígà pábiaí beè nò tṍó ea bugi nú ea kil ló úl kpá ea kọlà Dead Sea Scroll beè nvèè bá nèe. À kpáá kọọ̀, “Ba beè emí sìgà besĩ́ì Kráìst à kalá mèà, vóà naa, gbò kọ́ọ̀ bùlà Bàrìí aa bá Bàrì. M beè bugi kpáí gã́bug tṍó kọbé m̀ láá dã́ból ló.” Sõò, nyíée ẹ́ẹ kọ a beè naa vó. Tṍó ea ni nó gã́bug kọ́ọ̀ bùlà Bàrì ea di mm̀ Kpá Káí lọ̀l, a beè gbóó kọọ̀, “Kátogóí, m mon kọọ̀ gbò nú e Kpá Káí kọ́ dú kà-kà!”

11. Mósĩ́ deè ní e gè agala boo kọọ̀ gbò nú ea di mm̀ Kpá Káí dú kà-kà é láá dọ̀ bélè nèi ẽ́?

11 Tṍó e monì bé e sìgà kọ́ọ̀ bùlà Bàrì ea di mm̀ Kpá Káí beè mm-má naa, à ólò naa kọ é kpáá dẹlẹ nyíé boo Jìhóvà nè gbò tùle ea gé néi. Gbá ló vó, gbò kọ́ọ̀ bùlà Bàrì ea di mm̀ Kpá Káí kọ́ nú ea kil ló ból dẽesĩ́ e íè kilma ló dì deèsĩ́, vaá à ólò nvèè bá nèi kọ é ĩ̀ìmà gbò tã̀àgã̀ e gé tení bá kátogóí. Naanii èé ló bel boo bàà kà kọ́ọ̀ bùlà Bàrì e Dániẹ̀l beè emí ea gé ḿḿ-má kátogóí. Ge dã́ból ló é nveè bá nèi kọ é nè béèlàfùl e nyìmànù di m.

ÉÉ NÍ EA NÁA VAÁ À DÚ BÍI KỌ Ó NYIMÁ NÚ EA KIL LÓ KPÓÓ TỌỌ̀ ŃNEǸ TÉ E BÀ TÚ PÌÌÀ KPỌ́GỌ́LỌ́ NÈ LOO BÃ́ NAAMÁÁ Ẽ́?

12. Éé ní e kpóó tọọ̀ ńneǹ té ea dú ‘pììà kpọ́gọ́lọ́ nè loo bã́á’ tõó dọ̀ẹ? (Dániẹ̀l 2:41-43)

12 Bugi Dániẹ̀l 2:​41-43. Mm̀ gyáálá e Dániẹ̀l beè tàb nè Méné Nèbúkadnezàa, ménéá beè mòn kpóó tọọ̀ ńneǹ té ea dú “pììà kpọ́gọ́lọ́ nè loo bã́.” Be è tú nakà kọ́ọ̀ bùlà Bàrìí doolé ló dõona kà gbò kọ́ọ̀ bùlà Bàrì ea di mm̀ kpá Dániẹ̀l nè kpá Kùùà Nù, èé gbóó láá agala boo kọọ̀ kpóó tọọ̀ ńneǹ téá tõó dọ̀ gbò e bà gbááá ló vaá kọ̀là Anglo-America, ea gé bẹl bàlà booí kátogóí. Kilma ló nakà kpóó bẹlbẹ̀l bàlà booí, Dániẹ̀l beè kọọ̀ “báàsĩ́ ea di ló boǹ ménéá é agaló vaá báàsĩ́ gbọ́ọ́ ló.” Éé ní ea náa vaá báàsĩ́ é gbọ́ọ́ lóé? Boo béè kọọ̀ gbò e bà di mm̀ nakà boǹ ménéí e bà tõó dọ̀ loo bã́á, é ọọvẹ ló ba kpóó naa ní e bà náa é láá tú ba kói siimá tóm. b

13. Mókà kà-kà bel ní e dã́à ból ló lọl ló nakà kọ́ọ̀ bùlà Bàrìí é?

13 À íe gã́bug nú e nóò lọl ló kpóó tọọ̀ ńneǹ té e Dániẹ̀l beè baatẽ́á. Túá kà, kpóó ea gé bẹl bàlà booí ea dú Anglo-America a zogè kọ à palàge ièè kpóó. Dì belí nu dòòmà bá, ba beè bé èlbá Túá Tóm Nè Bàà Tóm Bé Bàlà Booá. Sõò, lóó nakà kpóó bẹlbẹ̀lí a ọọ, vaá àé kilsĩ́ gè ọọ boo béè kọọ̀ gbò e bà dìvá kè kẽ gé béá ene vaá be nagé kpóó ea gé bẹl. Ní ea égè bàà, kpóó bẹlbẹ̀lí ní ea dú dee deè nvéè kpóó ea é bẹl besĩ́ Boǹ Méné Bàrì kálá nvèè kùbmà ló boǹ méné gbò nen ẽ. Kọ̀láá bé e dõona kà gbò dó bé bẹlbẹ̀l pá Anglo-America naa, bà náa é láá tú kpóó bẹlbẹ̀l lọ̀l vá bá. È nyímà naa vó, boo béè kọọ̀ “kpò dem” ea tõó dọ̀ Boǹ Méné Bàrìa é kyọsĩ́ kpóó tọọ̀ ńnen té ea doà bá gbò e bà gbááá ló vaá kọ̀là Anglo-America.​—Dán. 2:34, 35, 44, 45.

14. Mósĩ́ deè ní e gè dã́ból ló kọ́ọ̀ bùlà Bàrì ea kil ló kpóó tọọ̀ ńneǹ té e bà tú pììà kpọ́gọ́lọ́ nè loo bã́ naamáá é nveè bá nè ni kọ ó nè lé béèlàfùl e?

14 É kọ ò agala boo kọọ̀ kọ́ọ̀ bùlà Bàrì e Dániẹ̀l beè kọ̀ ea kil ló kpóó tọọ̀ ńneǹ té ea dú pììà kpọ́gọ́lọ́ nè loo bã́á dú kà-kà? Beè vó, à bọ́ló kọ á tọá ló bé eo tõò dùm naa. Nóo é ká bùlà gbẹẹ́ boo gè gbĩ́ gã́bug gyọ́ mm̀ nakà bàlà booí, boo béè kọ o nyímá kọọ̀ bàlà booí é kyọasĩ́ pọ́ì ńkem̀ tṍó àla. (Lúùk 12:16-21; 1 Jọ́ọ̀n 2:15-17) Ge dã́ból ló nakà kọ́ọ̀ bùlà Bàrìí, é nveè bá nè ni kọ ó nyimá bé e tóm gè kọ́ kpẹ̀a nè ge noomà nu palàge dú bíi naa. (Máát. 6:33; 28:18-20) Tṍó eo ni nó nakà kọ́ọ̀ bùlà Bàrìí lọ̀l, bĩiná o bá kọọ̀, ‘É kọọ̀ gbò béèlàfùl em neè zógè kọ m̀ agàlà boo kọọ̀ Boǹ Méné Bàrì é kyọsĩ́ bẹlbẹ̀l gbò nen pọ́ì ńkem̀ tṍó àla?’

ÉÉ NÍ EA NÁA VAÁ À DÚ BÍI KỌỌ̀ É NYIMÁ NÚ EA KIL LÓ MÉNÉ BOO GÙ NÈ MÉNÉ DEÈ KPỌ̀LỌ̀-KPỌ̀LỌ̀ Ẹ?

15. Mée ní ea dú “méné boo gù” vaá mée ní ea dú “méné deè kpọ̀lọ̀-kpọ̀lọ̀” deè nieí é? (Dániẹ̀l 11:40)

15 Bugi Dániẹ̀l 11:40. Kpá Dániẹ̀l 11 togó ló bel kilma ló bàà kà méné àbèè kpóó bẹlbẹ̀l, e bà gé bé boo kpóó bẹlbẹ̀l bàlà boo. Tṍó e túù nakà kọ́ọ̀ bùlà Bàrìí doolé ló dõona kà gbò kọ́ọ̀ bùlà Bàrì ea di mm̀ Kpá Káí, à dọa bàlà kẽ kọọ̀ “méné boo gù” níà Russia nè gbò e bà gbáaẹ́ ló vaá “méné deè kpọ̀lọ̀-kpọ̀lọ̀” níà kpóó bẹlbẹ̀l pá Anglo-America e bà gé bẹl bàlà booí kátogóí. c

Èé láá agẹlẹ ló bẹẹ zìgà vaá née é bọọgẹ̀ ié tã̀àgã̀ bùlà be è nyímá kọọ̀ nàà uú boo ea aa bá “méné boo gù” nè “méné deè kpọ̀lọ̀-kpọ̀lọ̀” gé ḿm̀-mè kọ́ọ̀ bùlà Bàrì ea di mm̀ Kpá Káí (Ẹ̀b 16-18 kpò)

16. Mókà gbò nu ànà-ànà ní e gbò e bà di kĩée e “méné boo gù” gé bẹl gé kpeesĩ́ ló é?

16 Bà gé bíìgè ló gbò níí Bàrì e bà di kĩée e “méné boo gù” gé bẹl. Baa bom sìgà Gbò Nen Ditõ̀ò Jìhóvà vaá tú va nvee kpọ́gọ́lọ́ boo béè ba zìgà. Tãa vó e bíígá ló ea aa bá ‘méné boo gùí’ síìmà pọ̀ pá vígà, a náa kọọ̀ ba zìgà á kpáá agaló. Éé ní ea náa è kọ́ vóé? Boo béè kọọ̀ pá vígà nyimá kọọ̀ bíígá lóí gé ḿm̀-mè kọ́ọ̀ bùlà Bàrì e Dániẹ̀l beè kọ́ kilma ló gbò níí Bàrì. d (Dán. 11:41) Gè nyimá naa vó é náa kọọ̀ bẹẹ ból dẽesĩ́ á agaló kọbé è láá kilsĩ́ gè bọ́ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo nè Jìhóvà.

17. Mókà gbò nu ànà-ànà ní e gbò e bà di kĩée e “méné deè kpọ̀lọ̀-kpọ̀lọ̀” gé bẹl beè kpeesĩ́ ló é?

17 Mm̀ gbò gbáá ea kil nvéeá, “méné deè kpọ̀lọ̀-kpọ̀lọ̀” beè biigè ló gbò níí Jìhóvà. Dì belí nu dòòmà bá, mm̀ gbò tṍó e Túá Tóm nè Bàà Tóm Bé Bàlà Boo géè beáá, ba beè sii gã́bug pá vígà nvee tọọ̀ kpọ́gọ́lọ́ vaá kpó ba gbò nvín lọl tọọ̀ kpá boo béè kọ bà náa gbááá ló bìlà bẹlbẹ̀l. Mm̀ gbò gbáá ea kil nvéeá, bọ́ọ̀ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo pá vígà e bà di kĩée e méné deè kpọ̀lọ̀-kpọ̀lọ̀ gé bẹl beè bã kèbá dò ẹ̀b mm̀ dõona kà sĩ́deè. Dì belí nu dòòmà bá, tṍó tẹ́lẹ̀ kpá, àé láá tàn nen ea gé nyoone nvéè Kráìst gè nveè sãa kúm ene kà pátì àbèè nen ea gbĩ́ kọ bàá tẹlẹ̀ẹ̀ kpá neèe. Àé láá dú kọọ̀ nen Kráìstí náa é aà gé tẹlẹ̀ kpá; sõò, à bugi togó kọọ̀ ene kà pátì léè èl ńnakàa. Ẹ̀b bé ea dú bíi kọ é íe ọ̀ẹ̀ dẽe kọbé née gbáàa ló tọ́ọ̀ kà bìlà bẹlbẹ̀l mm̀ bẹẹ láb àbèè bé e bugì togó naaà!​—Jọ́ọ̀n 15:18, 19; 18:36.

18. À bọ́ló kọ é labví láb naa vàẹ kilma ló bé ea di zẹ̀ẹ̀ méné boo gù nè méné deè kpọ̀lọ̀-kpọ̀lọ̀ ẹ? (Ẹ̀b nàgé fòtó.)

18 Gbò e bà náa zigà ló kọ́ọ̀ bùlà Bàrì ea di mm̀ Kpá Káí é láá palàge ié tã̀àgã̀ bùlà tṍó e bàé mon “méné deè kpọ̀lọ̀-kpọ̀lọ̀” ea é “aa kẽ gé bé” “méné boo gù.” (Dán. 11:40, ekk.) Pálaa kà ménéí íe gã́bug nuù bé e bàé láá kyọ̀ọ̀mà sĩ́ dénè nu ea di dùm. Sõò, è nyímà kọọ̀ Jìhóvà náa é sọtọ́ deè kọ níí á naaá. (Àìz. 45:18) Vóà naa, tãa vó e bé ea di zẹ̀ẹ̀ “méné boo gù” nè “méné deè kpọ̀lọ̀-kpọ̀lọ̀” tãagẽ́i bùlà, à bọ́ló kọ á siè kpóó ló bẹẹ zìgà. Níí zógè kọọ̀ ke kùbmà nakà pọ́lọ́ bàlà booí a íná kuló.

KILSĨ́ GÈ BUGI TOGÓ BOO GBÒ KỌ́Ọ̀ BÙLÀ BÀRÌ EA DI MM̀ KPÁ KÁÍ

19. Éé ní ea bọ́ló kọ é nyimá ea kil ló kọ́ọ̀ bùlà Bàrì ea di mm̀ Kpá Káí é?

19 Née nyímà bé e sìgà kọ́ọ̀ bùlà Bàrì ea di mm̀ Kpá Káí é beè mm-má naa. Bãana neǹ kọ́ọ̀ bùlà Bàrì Dániẹ̀l náa beè dã́ból ló dénè nú ea beè emí. (Dán. 12:8, 9) Sõò, ge kọ née láà dã́ból ló bé e ene kà kọ́ọ̀ bùlà Bàrì é ḿḿ-má naa, náa tõó dọ̀ kọọ̀ náa é ḿḿ-má. Mm̀ kà-kà, è agàlà boo kọọ̀ Jìhóvà é náa kọ é dã́ból ló kà lèlà tṍó ea bọ́ló, dì belí bé ea beè naa tṍó ea kil nvéeá naaá.​—Émòs 3:7.

20. Mókà gbò kọ́ọ̀ bùlà Bàrì ea di mm̀ Kpá Káí ní ea é ḿḿ-má pọ́ì ńkem̀ tṍó àla ẹ́, vaá éé ní eé kilsĩ́ gè naa ẽ́?

20 Bàé vee kọọ̀, “nu a dú lé vaá ló kẽ a fẹ́ẹ́gá.” (1 Tẹ̀s. 5:3) Kọ̀láá tṍó e bà kọ́ vó, kpóó bẹlbẹ̀l é gbóó naa uú boo kyáá fã̀ vaá kyọ̀ va sĩ́. (Kùùà 17:16, 17) Tṍó e níá ni nááá lọ̀l, bàé gbóó naa uú boo gbò níí Bàrì. (Èzí. 38:18, 19) Dénè gbò nuí ní ea é náa kọọ̀ bé Àmágidòn á dààà togóé. (Kùùà 16:14, 16) È agàlà boo kọọ̀ gbò nuí é nááá pọ́ì ńkem̀ tṍó àla. Besĩ́ tṍóá kálá lee, naanii èé kilsĩ́ gè zogè kọọ̀ nyíéi palàge ẹẹ ló bẹẹ Tẹ̀ ea vulèi ea di káála, tení dú ló gè bugi togó boo gbò kọ́ọ̀ bùlà Bàrì ea di mm̀ Kpá Káí vaá nvèè bá nè dõona gbò kọ bàá naa nagé vó.

SỌ́L EA GÃ́BUG DÚ 95 Ẹ́ẹ́ Dee Kpáá Olòó Mò Dọ Ló

a Kọ̀láá bé e dìtõ̀ò nakà bàlà booí dú pọ́lọ́ naa, è agàlà boo kọọ̀ èé beè ié ẹ́ẹ́-ẹẹ̀ nyíe dì deèsĩ́. Gè nó gbò kọ́ọ̀ bùlà Bàrì ea di mm̀ Kpá Káí náa kọ é agala boo naa vó. Nakà togó belí é baatẽ́ nu ea náa vaá à bọ́ló kọ é nó gbò nu e Kpá Káí beè kọ́ kilma ló dì deèsĩ́. Èé ló nágé bel boo bàà kà kọ́ọ̀ bùlà Bàrì e Dániẹ̀l beè emí, nè bé e gè dã́bol ló é dọ bélè nèi naa.

b Bugi togó bel ea kọ́ọ̀, “Jehovah Reveals What ‘Must Shortly Take Place,’” ea di mm̀ Kpá Tọ Kùdẽe Ló níí June 15, 2012, 7-9 náásĩ́.

c Bugi togó bel ea kọ́ọ̀ “Mée Ní Ea Dú ‘Méné Boo Gù’ Deè Nieí É?,” ea di mm̀ Kpá Tọ Kùdẽe Ló níí May 2020, 3-4 kpò.

d Bugi togó bel ea kọ́ọ̀ “Mée Ní Ea Dú ‘Méné Boo Gù’ Deè Nieí É?,” ea di mm̀ Kpá Tọ Kùdẽe Ló níí May 2020, 7-9 kpò.