Pẹẹ nyoone togó bel ea di m

Pẹẹ nyoone a gbò togó bel

8 TOGÓ BEL GE NÒ

Bé Eé Láá Kilsĩ́ Gè Ié Ẹ́ẹ́ Nyíe Kèbá Tã̀àgã̀ Naa

Bé Eé Láá Kilsĩ́ Gè Ié Ẹ́ẹ́ Nyíe Kèbá Tã̀àgã̀ Naa

Nyíéi á ẹẹ e pá nà vígà, tṍó eo ténìì bá kele kele íb ẹ̀bmà.”JÉM̀Z 1:2, NW.

SỌ́L EA GÃ́BUG DÚ 111 Gbo Nú Ea Náa Kọ É Ṍ Kààgà

GE TENÍ BOO NÚ EÉ NÓ *

1-2. Dẹ̀ẹ̀a boo nú ea di mm̀ kpá Máátìù 5:11, móbá ní ea bọ́ló kọ é ẹ̀bmà tã̀àgã̀ ea bã́í ló é?

JÍÍZỌ̀S beè zìgà nè pá a gbò nyòòne nvée kọọ̀ bàé íe kàà ẹ́ẹ́ nyíe. A beè kọọ̀ gbò e bà vulèe é mon nagé tã̀àgã̀. (Máát. 10:22, 23; Lúùk 6:20-23) Nyíéi ólò ẹẹ kọ è gé nyoone nvéè Kráìst. À ólò tõoí ló naa vàẹ, tṍó e pá bẹẹ tọ náa uuí boo é? Tṍó e kpóó ea gé bẹl bíìgèi ló é? Tṍó e gbò e ólò gbá siá tóm àbèè gbò e gbáà dia tọọ̀ kpá tã́gĩ́i bá kọ é sí pọ́lọ́ ẹ́? È ólò ié tã̀àgã̀ bùlà tṍó e bugì togó boo gbò nuí.

2 Gã́bug nen náa ólò ẹ̀b kọọ̀ tã̀àgã̀ ólò domà ẹ́ẹ́ nyíe. Sõò Moǹ Bel Bàrì kọ́ é ié ẹ́ẹ́ nyíe kèbá tã̀àgã̀. Dì belí nu dòòmà bá, neǹ tóm Jém̀z beè emí kọọ̀ tṍó e tã̀àgã̀ bã́í ló, é gá biile nyíe, tãa vó, é ié ẹ́ẹ́ nyíe. (Jém̀z 1:2, 12) Jíízọ̀s beè kọ é ié ẹ́ẹ́ nyíe tṍó e bà bíìgèi ló. (Bugi Máátìù 5:11.) Mósĩ́ deè ní eé láá kilsĩ́ gè ié ẹ́ẹ́ nyíe kèbá tã̀àgã̀ ẽ? Èé láá nó gã́bug nu lọl ló gè bugi togó boo gbò nú ea di mm̀ kpá lẹ̀ẹ̀la tóm e Jém̀z beè emí má gbò nyòòne nvéè Kráìst mm̀ túá gbò gbááá. Naanii èé zẹ́ẹ́ ló bel boo gbò nu ànà-ànà e gbò nyòòne nvéè Kráìst tṍóá beè tení bá.

MÓKÀ GBÒ ÀNÀ-ÀNÀ NÍ E GBÒ NYÒÒNE NVÉÈ KRÁÌST MM̀ TÚÁ GBÒ GBÁÁÁ BEÈ TENÍ BÁ Ẹ́?

3. Éé ní ea beè naaá pọ́ì ńkem̀ tṍó aa ló tṍó e Jém̀z ea dú vígà Jíízọ̀s dú nen ea gé nyoone nvéè Kráìst e?

3 Bíígá ló beè dọ boo gbò nyòòne nvéè Kráìst e ba beè di Jèrúsalẹ̀m pọ́ì ńkem̀ tṍó aa ló tṍó e Jém̀z ea dú vígà Jíízọ̀s dú nen ea gé nyoone nvéè Kráìst. (Tóm 1:14; 5:17, 18) Vaá tṍó e bà fẹ́ Stívàn lọ̀l, gã́bug gbò nyòòne nvéè Kráìst beè gbóó “téá zààlà aa boná má sĩ́ bálá sĩ́ Judíà nè Samérìà,” bií nágé ló Sáíprọ̀s nè Ántìọ̀k. (Tóm 7:58–8:1; 11:19) Gbò nyòòne nvéeá beè tení bá gã́bug tã̀àgã̀. Sõò, bà géè olòó vee lé kpẹ̀aá kọ̀láá kiẽ́e e bà téá kìl, vaá nvèègì bõ̀ònatõ̀ò kele-kele ketõ̀ò mm̀ dó Róm̀. (1 Pít. 1:1) Sõò tṍó e níá nááá lọ̀l, ba beè kpáá mòn nàgé gã́bug tã̀àgã̀.

4. Mókà dõòna kà gbò tã̀àgã̀ ní e gbò nyòòne nvéè Kráìst mm̀ túá gbò gbááá beè tení nágé bá ẹ́?

4 Gbò nyòòne nvéè Kráìst mm̀ túá gbò gbááá beè tení bá gã́bug tã̀àgã̀. Dì belí nu dòòmà bá, mm̀ gbáá 50 C.E., Méné Klọ́dìàs ea géè bẹ̀l Róm̀ beè tenmà log kọ dénè pá Júù á aa Róm̀. Vó beè naa kọọ̀ gã́bug pá Júù e bà géè nyoone nvéè Kráìst á aa Róm̀ kil dõòna ketõ̀ò. (Tóm 18:1-3) Mm̀ nú ea é láá dú gbáá 61 C.E., neǹ tóm Pọ́ọ̀l beè emí kọọ̀ ba beè nvèèmà lẹ́ sìgà gbò nyòòne nvéè Kráìst, sií va nvee kpọ́gọ́lọ́, vaá tú bá kpóó tuumá nu lọ̀l vá bá. (Híb. 10:32-34) Dì belí gbò nen nagé, kpá ló sìgà ọ̀và beè zọ̀ vaá sìgà ọ̀và beè dú tãa.—Róm̀ 15:26; Fíl. 2:25-27.

5. Mókà gbò bíb ní eé áálá ẹ́?

5 Tṍó e Jém̀z géè emí a kpá lẹ̀ẹ̀la tóm mm̀ gbáá 62 C.E., a beè palàge nyimá gbò tã̀àgã̀ e pá vígà géè tení bá. Jìhóvà beè tú Jém̀z emá gbò bel ea é nveè bá nè gbò nyòòne nvéè Kráìst kọ bàá kilsĩ́ gè ié ẹ́ẹ́ nyíe kèbá tã̀àgã̀. Naanii èé bugi togó boo gbò nú ea di mm̀ kpá Jém̀z, vaá è áálá gbò bíb ea kọ́ọ̀: Mókà ẹ́ẹ́ nyíe ní e Jém̀z beè kọ́ nú ea kil ló é? Éé ní ea é láá naa kọọ̀ nen ea gé nyoone nvéè Kráìst á gá ié nakà ẹ́ẹ́ nyíeí ẽ́? Vaá mósĩ́ deè ní e nyìmànù, zìgà, nè agẹló é láá nvèè bá nèi kọ é kilsĩ́ gè ié ẹ́ẹ́ nyíe kèbá kọ̀láá íb dìtõ̀ò ẽ?

ÉÉ NÍ EA ÓLÒ NAA KỌỌ̀ NYÍÈ NEN EA GÉ NYOONE NVÉÈ KRÁÌST Á ẸẸ Ẹ́?

Dì belí bé e té sã́ ólò naa kọọ̀ fọ́ọ́lọ́ àbèè boo á gá gimè sã́ ea dìé m naaá, níà bé e ólò kilsĩ́ gè ié ẹ́ẹ́ nyíe ea aa bá Jìhóvà naa ẽ́ (Ẹ̀b 6 kpò)

6. Dẹ̀ẹ̀a boo nú ea di mm̀ kpá Lúùk 6:22, 23, éé ní ea é láá naa kọọ̀ nyíè neǹ Kráìst á ẹẹ kèbá tã̀àgã̀ ẽ?

6 Gã́bug nen é láá bugi togó kọọ̀ nú ea ólò ẹẹlẹ̀ nyíè nen dú válá ló, gã́bug kpègè, nè tṍó e pá tọ di mm̀ fẹ́ẹ́-fẹẹ̀ ló. Sõò, íb ẹ́ẹ́ nyíe e Jém̀z beè kọ́ nú ea kil lóí dṹùnà enè gá ea di ló ból súú nyómá káí Bàrì, vaá náa dẹẹ̀a boo gbò nú ea náaí ló mm̀ dùm. (Gàl. 5:22) Nen ea gé nyoone nvéè Kráìst é láá ié ẹ́ẹ́ nyíe tṍó ea nyímá kọ à gé náanìè nú ea léémá Jìhóvà vaá nyoone nvéè nu dòòmà bá Jíízọ̀s. (Bugi Lúùk 6:22, 23; Kọ́l. 1:10, 11) Dì belí bé e té sã́ ólò naa kọọ̀ fọ́ọ́lọ́ àbèè boo á gá gimè sã́ ea dìé m naaá, níà bé e bẹẹ ẹ́ẹ́ nyíe ólò naa kọ é kilsĩ́ gè fã̀ Bàrì naa ẽ́. Née é ooà aa ló gè ié ẹ́ẹ́ nyíe tṍó e kpá lói zọ àbèè kọ è dọọ̀ tãa. Èé kilsĩ́ gè ié ẹ́ẹ́ nyíe tṍó e gbò nen nveemài lẹ́, àbèè tṍó e pá bẹẹ tọ àbèè dõòna gbò bíìgèi ló. Tãa vó e nyíéi biilà, èé kpáá palàge ié ẹ́ẹ́ nyíe kọ̀láá tṍó e gbò nen bíìgèi ló. Gbò tã̀àgã̀ e ténì bá boo béè bẹẹ zìgà, zógè kọ è dúù gbò nyòòne nvéè Kráìst. (Máát. 10:22; 24:9; Jọ́ọ̀n 15:20) Vó beè naa kọ Jém̀z á emí kọọ̀: “Nyíéi á ẹẹ e pá nà vígà, tṍó eo ténìì bá kele kele íb ẹ̀bmà.”—Jém̀z 1:2, NW.

Éé ní ea náa vaá bà tú ẹ̀bmà doolé ló sã́ e bà ólò tú kpọ́gọ́lọ́ nvee dáa ẹ́? (Ẹ̀b 7 kpò) *

7-8. Mósĩ́ deè ní e bẹẹ zìgà ólò kpáá aga ló tṍó e gé téní bá ẹ̀bmà ẽ?

7 Jém̀z beè kọ́ dõòna kà nú ea náa vaá gbò nyòòne nvéè Kráìst ólò di kpènà ló gè ié ĩ̀ìmà kèbá ẹ̀bmà. À kọ́ọ̀: “Tṍó e bọọ zìgà bel téní bá gbò ẹ̀bmà e a dì belí vó, mè à náa kọ ó láá ĩimai kọ̀láá kà dì tõ̀ò.” (Jém̀z 1:3) Ẹ̀bmà bélí sã́ e bà ólò tú kpọ́gọ́lọ́ nvee dáa. Tṍó e baa ni tú kpọ́gọ́lọ́á lọl dáà sã́ vaá sã́ a tá ló, à ólò gbóó kpáá aga ló. Mm̀ tẽ̀ènè sĩ́deèá, tṍó e ĩimà kèbá tã̀àgã̀, bẹẹ zìgà ólò kpáá aga ló. Níà nú ea náa vaá Jém̀z beè emí kọọ̀: “Naanii kọ boólo ge ĩ̀ìmà á sí a tóm tẹlẹ kùbmà, kọ bé ò láá gbõomai m kọ̀láá sĩ́ deè vaá dénè nu egaí ló.” (Jém̀z 1:4) Tṍó e nyímà kọọ̀ ẹ̀bmà ólò naa kọ bẹẹ zìgà á kpáá aga ló, àé náa kọọ̀ é láá ié ẹ́ẹ́ nyíe kèbá tã̀àgã̀.

8 Mm̀ a kpá lẹ̀ẹ̀la tóm, Jém̀z beè kọ́ sìgà gbò nú ea é náa kọ é gá láá ié ná ẹ́ẹ́ nyíe. Éé ní ea dú gbò ànà-ànàí ẽ́, vaá mósĩ́ deè ní eé láá bé èlbá ẹ́?

GE BÉ ÈLBÁ GBÒ ÀNÀ-ÀNÀ EA É LÁÁ NAA KỌ É GÁ IÉ Ẹ́Ẹ́ NYÍE

9. Éé ní ea náa vaá è ié bíi ló nyìmànù ẽ?

9 Nú ea é láá naa kọ é gá ié ẹ́ẹ́ nyíe: Tṍó e bè née nyímà nu gè naa. Tṍó e gé téní bá tã̀àgã̀, à bọ́ló kọ é gbĩ́ nvèè bá lọl ba Jìhóvà kọbé è láá nè béèlafùl ea é léémáe, ea é nvèè bá nè pá vígà, vaá nvèè bá nèi kọ é láá bọ́ló dẹ̀lẹ̀ nyíe boo nè Jìhóvà. (Jèr. 10:23) È íè bíi ló nyìmànù kọbé è nyímá ló nú eé náa nè nú eé kọ́ nè gbò e bà gé náa uúí boo. Lóói é láá ọọ tṍó e née nyímà ló nu gè naa, vaá níí é láá naa kọ é gá ié ná ẹ́ẹ́ nyíe.

10. Éé ní e kpá Jém̀z 1:5 kọ́ é naa kọbé è láá ié nyìmànù ẽ?

10 Nú eé láá naa kọbé è kilsĩ́ gè ié ẹ́ẹ́ nyíe: Bàn nyìmànù lọl bá Jìhóvà. Kọbé è láá kilsĩ́ gè ĩ̀ìmà kèbá bẹẹ tã̀àgã̀ vaá ié ẹ́ẹ́ nyíe, àé bọ́ló kọ é zẹ́ẹ́ bàn Jìhóvà kọ á nèi nyìmànù kọbé è láá nè lé béèlàfùl. (Bugi Jém̀z 1:5.) Éé ní ea bọ́ló kọ é naaé be à gá náa à tõoí ló belí kọọ̀ Jìhóvà náa valẹ̀ bá aalá bẹẹ tã̀àgã ló é? Jém̀z kọ́ọ̀ é “bàn kọ Bàrì” á nèi. Nyíè Jìhóvà náa é biilà be è kilsĩ́ gè bàn nyìmànù lọ̀líé bá. Náa é biiléi nyíe ló. Bẹẹ Tẹ̀ ea di káála “ólò nè nu taalẹ bá” tṍó e banìè kọ á nèi nyìmànù ea é náa kọ é ĩ̀ìmà kèbá bẹẹ tã̀àgã̀. (Ps. 25:12, 13) À nyímá gbò tã̀àgã̀ e gé téní bá, nyíée náa ẹ́ẹ kọọ̀ è gé mon tã̀àgã̀, vaá à di kpènà ló gè nvèè bá nèi. Ge nyimá níí ẹ́ẹ̀lẹ̀i nyíe! Sõò, mósĩ́ deè ní e Jìhóvà ólò nèi nyìmànù ẽ?

11. Éé ní ea é bọ́ló kọ é kpáá naa kọbé è íe nyìmànù ẽ?

11 Jìhóvà ólò nèi nyìmànù tení dú ló a Moǹ Bel. (Pró. 2:6) Kọbé è láá ié nakà nyìmànùá, è íè ge nó Kpá Káí nè bẹẹ gbò kpá ea dẹẹ̀a boo Kpá Káí. Sõò, níì áá gè nó nu ní ea bọ́ló kọ é naaé nì. À bọ́ló kọ é naa gbò nú e Bàrì gbĩ́ kọ é naa. Jém̀z beè emí kọọ̀: “Ó gá kẹlẹi bọọ bá vaá dui gbò e áá kóló gè dã́ mon bel Bàrì vaá à lée ní e o é náanii é.” (Jém̀z 1:22) Tṍó e túù gbò dùùlà bá deè tṍ ea aa bá Bàrì siimá tóm, è ólò gbóó kpáá ié fẹ́ẹ́-fẹẹ̀ ló, nyìmànù nè sàn nyíe. (Jém̀z 3:17) Nakà gbò kpãaí ólò naa kọ é láá ĩimà kèbá tã̀àgã̀ vaá kilsĩ́ gè ié ẹ́ẹ́ nyíe.

12. Éé ní ea náa à palàge dú bíi gè nyimá gbò nú ea di mm̀ Kpá Káí é?

12 Moǹ Bel Bàrì bélí ẹ̀à sĩ́ ea ólò nvèè bá nèi kọ é mòn gbò nú ea bọ́ló kọ é kpáá naa leevè nè bá eé náámá. (Jém̀z 1:23-25) Dì belí nu dòòmà bá, tṍó e ni nó Moǹ Bel Bàrì lọ̀l, èé gbóó láá mòn kọọ̀ àé bọ́ló kọ é lẹ̀ẹ̀là bel ló bẹẹ súng. Nvèè bá ea aa bá Jìhóvà é náa kọ é láá ié dùm gbọ́ọ́-gbọọ̀ ló tṍó e gbò nen àbèè tã̀àgã̀ náa kọ nyíéi á bììlà. Èé nyímá bá gè sií ló bẹẹ gbò tã̀àgã̀ boo béè kọọ̀ è íè dùm gbọ́ọ́-gbọọ̀ ló. Èé láá palàge bugi togó boo nu vaá nè lé béèlàfùl. (Jém̀z 3:13) Ge nyimá gbò nú ea di mm̀ Kpá Káí palàge dú bíi!

13. Éé ní ea náa vaá èé nó nu dòòmà bá gbò e bà émí nu ea kil vá ló mm̀ Kpá Káí é?

13 Sìgà tṍó, tṍó e lọ́ọ̀ ní e ólò gbóó nyimá nú e náa bọ́ló kọ é naa ẽ́. Sõò níá níì lé sĩ́deè ge noomá nu nì. Kà lé sĩ́deè ge ié nyìmànù dú gè nó nu lọl ló gbò lé nu e gbò nen beè láá naa nè ba gbò lọ̀. Níà nú ea náa vaá Jém̀z à sièi kpóó ló kọ é nó nu lọl ló gbò nu dòòmà bá ea kil ló gbò e bà émí nu ea kil vá ló mm̀ Kpá Káí dì belí Ébràhàm, Réhàb, Jóòb, nè Èláíjà ẹ. (Jém̀z 2:21-26; 5:10, 11, 17, 18) Gbò gyóòlo Jìhóvà e baẹ̀ bọ́ló dẹ̀lẹ̀ nyíé booí beè ĩ̀ìmà kèbá gbò tã̀àgã̀ ea gáẹ̀ beè láá naa kọ bàá gá ié ná ẹ́ẹ́ nyíe. Gbò nu dòòmà bá gbò e ba beè ié ĩ̀ìmàí zógè kọọ̀ nvèè bá ea aa bá Jìhóvà é láá naa kọ beele é láá ié nágé ĩ̀ìmà.

14-15. Éé ní ea náa vaá náa bọ́ló kọ é kilsĩ́ gè ié bàà-bàà bùlà ẹ?

14 Nú ea é láá naa kọ é gá ié ẹ́ẹ́ nyíe: Tṍó e bè née agàla boo nu e zigà ló. Sìgà tṍó àé láá tàvàlàí ló gè dã́ ból ló nu e Kpá Káí kọ́. Àbèè kọọ̀ Jìhóvà náa áálá bẹẹ tã̀àgã ló bé e géè ẹ̀bmà dẽe naa. Níí é gbóó láá naa kọ é ié bàà-bàà bùlà. Be è kilsĩ́ gè ié bàà-bàà bùlà, àé ọọvẹ ló bẹẹ zìgà vaá naa kọ é gá ié ná lé gbaa ló kilma ló Jìhóvà. (Jém̀z 1:7, 8) Vaá àé láá naa kọọ̀ é pee ẹ̀b dẽe sĩ́ e beè ié kilma ló dì deè sĩ́.

15 Neǹ tóm Pọ́ọ̀l beè tú bẹẹ ẹ̀b dẽe sĩ́ kilma ló dì deè sĩ́ doolé ló lòmà. (Híb. 6:19) Tṍó e ìlìsẽ́ ulà, lòmà ólò sii pọ̀bkà mìàlo sẹlẹ́ tẽ̀ènè dọ̀ naa ní e bè náa é kpõoà aa dọ̀ àbèè ge kũá ló dem. Sõò lòmàí náa ólò láá siá tóm tṍó e kpọ́gọ́lọ́ ea di ló e bà ólò lùmà mìàloá fulà. Dì belí bé e kálòga ólò taa kpọ́gọ́lọ́ ea di ló lòmà naaá, níà bé e lóó bẹẹ zìgà ólò ọọ naa ẽ́, tṍó e bè née agàla boo nú e zigà ló. Tṍó e ténì bá tã̀àgã̀, àé láá naa kọọ̀ é gá dẹlẹ nyíé boo kọọ̀ Jìhóvà é ḿm̀-mè gbò a zìgànù. Be née íè nà zìgà, àé náa kọ é gá ié ná ẹ̀b dẽe sĩ́. Dì belí bé e Jém̀z beè kọ́ naaá kọọ̀ “nen e a íe bàà bàà bùlà belí múú e fọ́ọ́lọ́ gé dalà vaá ùl kilma sĩ́ nè nvée.” (Jém̀z 1:6) Náa é válí kọọ̀ nen ea di mm̀ íb nakà dìtõ̀òí á ié ẹ́ẹ́ nyíe!

16. Éé ní ea bọ́ló kọ é náa be è íè bàà-bàà bùlà ẹ?

16 Nú eé láá naa kọbé è kilsĩ́ gè ié ẹ́ẹ́ nyíe: Ó gá ié ná bàà-bàà bùlà; agẹlẹ ló o zìgà. Tú gbala-gbala labmá láb. Mm̀ deè neǹ kọ́ọ̀ bùlà Bàrì Èláíjàa, gbò níí Jìhóvà beè dààmà togó gè ié bàà-bàà bùlà. Èláíjà beè kọ́ nèva kọọ̀: “Dọ̀ọ̀mà mó tṍó ní eo é kilíí sĩ́ gè iei bàà-bàà bùlà ẹ? Beè Jìhóvà ní ea dú kà kà Bàrì e, ò fãí ẽ; sõò beè Béèl, ò fãí ẽ!” (1 Kíǹg 18:21) Deè nieí, beele íè nàgé bíi ló gè tú gbala-gbala labmá láb. Àé dú bíi kọ é gbĩ́tẽ́ ló vaá àgala boo kọọ̀ Jìhóvà ní ea dú Bàrìe, kọbé è nyímá kọọ̀ Kpá Káí níà a Moǹ Bel, vaá Gbò Neǹ Ditõ̀ò ní e bà dú pá a gbò e. (1 Tẹ̀s. 5:21) Ge naa dénè gbò níí é náa kọ é gá ié ná bàà-bàà bùlà vaá agẹlẹ ló bẹẹ zìgà. Gbò kànen mm̀ bõ̀ònatõ̀ò é láá nvèè bá nèi kọbé née íè nà bàà-bàà bùlà. Èé íè ge tú gbala-gbala labmá láb kọbé è láá kilsĩ́ gè ié ẹ́ẹ́ nyíe mm̀ ge fã̀ Jìhóvà!

17. Éé ní ea é nááá be née íè nà agẹ ló é?

17 Nú ea é láá naa kọ é gá ié ẹ́ẹ́ nyíe: Tṍó e lóói ọọ. Kpá Káí kọ́ọ̀: “Beè lóó ni ọọ mm̀ tṍó tã̀àgã̀, nóo é íe kói gè naamá nu.” (Pró. 24:10) Moǹ bel Híbrù e bà tab naamá “beè lóó ni ọọ” é láá tõó dọ̀ kọọ̀ “nóo íè nà agẹ ló.” Be nóo íè nà agẹ ló, àé náa kọ ó gá ié ná ẹ́ẹ́ nyíe.

18. Éé ní e gè ié ĩ̀ìmà kọlà ẹ?

18 Nú eé láá naa kọbé è kilsĩ́ gè ié ẹ́ẹ́ nyíe: Bàn Jìhóvà kọ á neè ni agẹ ló ea é náa kọ ó láá ĩ̀ìmà. È íè bíi ló agẹ ló kọbé è láá ĩ̀ìmà kèbá tã̀àgã̀. (Jém̀z 5:11) Moǹ bel e Jém̀z beè loomá bel e bà tab naamá “ĩ̀ìmà” náa kọ é bugi togó boo nen ea kilsĩ́ gè gbẹá a dọ̀. Èé láá bugi togó boo neǹ bé e agẹ ló ea íe náa kọ á gá kpõ̀òà aa dọ̀ vaá náa téá tṍó e pá a gbò ọ́b bée.

19. Éé ní eé láá nó lọl ló nu dòòmà bá neǹ tóm Pọ́ọ̀l ẹ?

19 Neǹ tóm Pọ́ọ̀l beè zogè kà lé nu dòòmà bá ea kil ló gè ié agẹ ló nè ĩ̀ìmà. Sìgà tṍó, lóóe beè ọọ. Sõò a beè láá ĩ̀ìmà boo béè kọọ̀ a beè bàn Jìhóvà kọ á neèe kói ea íèè bíi ló. (2 Kọ́r. 12:8-10; Fíl. 4:13) Èé láá ié nágé íb nakà agẹ ló nè kóiá be à gá náa è nyimá kọọ̀ è íèè bíi ló nvèè bá ea aa bá Jìhóvà.—Jém̀z 4:10.

TÕO BÃ LÓ BÀRÌ VAÁ Ò KILSĨ́ GÈ IÉ Ẹ́Ẹ́ NYÍE

20-21. Éé ní eé láá àgala boo é?

20 Èé láá àgala boo kọọ̀ gbò tã̀àgã̀ e ténì bá náa dú kpọ̀té ea aa bá Jìhóvà. Jém̀z beè kọọ̀: “Tọ́ọ̀ nen e dàg síé sĩ́ á gá kọ, ‘Bàrì tú dàg simám̄ ló.’ Boo bée kọ tọ́ọ̀ kà pọ́lọ́ náa é láá dàgẹ̀ Bàrì, vaá Bàrì náa ólò dàgẹ̀ tọ́ọ̀ nen.” (Jém̀z 1:13) Tṍó e agàla boo kọọ̀ nakà belá dú kà kà, èé gbóó dú kà lé kóò bẹẹ Tẹ̀ ea di káála.—Jém̀z 4:8.

21 Jìhóvà “náa ólò nyaaá à bè ge kììà.” (Jém̀z 1:17) A beè nvèè bá nè gbò e bà géè nyoone nvéè Kráìst mm̀ túá gbò gbááá kèbá ba tã̀àgã̀, vaá àé nveè nàgé bá nè buù bẹ̀ì deè nieì. Palàge bàn Jìhóvà kọ á neè ni nyìmànù, zìgà, nè agẹ ló. Àé áálá o tã̀àgã ló. Tṍóá òó gbóó láá àgala boo kọọ̀ àé nveenìè bá neè ni kọ ó láá ĩ̀ìmà kèbá gbò o tã̀àgã̀ vaá kilsĩ́ gè ié ẹ́ẹ́ nyíe!

SỌ́L EA GÃ́BUG DÚ 128 Ĩ̀ìmà Inmá Ke Kùbmà

^ par. 5 Kpá Jém̀z fáálá gã́bug dùùlà bá deè tṍ ea é nveè bá nèi tṍó e tã̀àgã̀ bã́í ló. Nakà togó bel ge nòí é kẽeí nyíe sìgà gbò dùùlà bá deè tṍ ea di mm̀ kpá Jém̀z. Gbò dùùlà bá deè tṍí é nveè bá nèi kọ é láá ĩ̀ìmà kèbá tàvàlà dìtõ̀ò vaá láá kilsĩ́ gè tú ẹ́ẹ́ nyíe siimá tóm nè Jìhóvà.

^ par. 59 BÀÀTẼ́ EA KIL LÓ GBÒ FÙTÓ: Gbò bila pẹ̀gẹ̀lẹ̀ síi ene kà vígà págbálà gbẹá a be. A va nè a nvín pábia gé ẹbvíe tṍó e gbò bila pẹ̀gẹ̀lẹ̀a gé fááláẹ ààmà. Tṍó ea di tọọ̀ kpọ́gọ́lọ́á, pá vígà zọ a va nè a nvín pábia ié fã̀ pá tọ. A va nè a nvín pábia ólòó bàn Jìhóvà kọ á neè va kói kọbé bà láá ĩimàè kèbá ba tã̀àgã̀. Jìhóvà náa kọ bàá ié dĩ̀ìnè ló bùlà nè fẹ́ẹ́-fẹẹ̀ ló. Vó náa kọ ba zìgà á aga ló vaá naa kọ bàá kilsĩ́ gè ĩ̀ìmà vaá ié ẹ́ẹ́ nyíe.