GÃ́BÙG nen deè nieí ólò gbĩ́ kọ bàá neè va dọ̀ tóm e gbò nen palàge nvèè ka ló, vaá tú kà lé bá sẹẹmàè va èlmà dõona gbò. Sõò bã̀àna tṍó e bà tú lé bá sẹ̀ẹ̀mà va, à ólò tàn va kọ bàá neè va pọ̀b dọ̀. Gbò e bà bugi togó naa vó íe dùm kùlù-kúlù vaá bà náa ólò õá nen zaa ea dú láb e Kpá Káí beè kọ àé tọla kẽ mm̀ dee-deè nvéè deeí.​—2 Tím. 3:2.

Dùm kùlù-kúlù náa daaà togó nieí. Dì belí nu dòòmà bá, Ádàm nè Íìv beè sà ge naa nú ea tõó vá kọ à dú lé àbèè pọ́lọ́, vaá béèlàfùl e ba beè nè ní ea náa kọ é mòn tã̀àgã̀ deè nieí é. Dõona nèn ea beè ié dùm kùlù-kúlù dú Méné Ùzáíà ea géè bẹ̀l Júdà. A beè tuumá kọ à lelàẹ̀ẹ́ ló gè mùn Ínséǹs gbẹá mm̀ tọọ̀ káí, sõò náa beè lèlà kọ á naa vó. (2 Kró. 26:​18, 19) Gbá ló vó, pá Fárèsì nè pá Sádùsì beè tuumá kọ à bọ́ló kọọ̀ Bàrì á tú kele íb bá sẹẹmàè va boo béè kọ bà aa mm̀ mana-manà Ébràhàm.​—Máát. 3:9.

È di mm̀ bàlà boo e dùm kùlù-kúlù nè dùm dàlà kpá ló boo palàge tọla kẽ, vaá àé láá tọá ló bé e lábvì láb naa be née ọ́ẹ̀ dẽe. (Gàl. 5:26) Vó é láá naa kọ é gbĩ́ kọ bàá nèi dọ̀ tóm e gbò nen palàge nvèè ka ló, àbèè kọ bàá tú kà lé bá sẹ̀ẹ̀mài èlmà dõona gbò. Éé ní ea é láá nvèè bá nèi kọ é gá labví láb belí pá nakà bàlà booí é? À dú bíi kọ é nyimá bé e Jìhóvà ẹb dùm kùlù-kúlù naa. À íe bàà kà nòòkúu ea di mm̀ Kpá Káí ea é láá nvèè bá nèi.

 Jìhóvà ní ea é ne béèlàfùl ea kil ló nú ea é néi ẽ́. Bugi togó boo gbò nu dòòmà báí.

• Jìhóvà gbĩ́ kọ va á fã̀ dẽè a dóm, vaá dóm á vùlè a va. (Ẹ́fẹ. 5:33) Jìhóvà kọ́ọ̀ dóm nè va á íe kele íb lèèma kilma ló ene ẽ́. (1 Kọ́r. 7:3) Gbò tẹ̀ nè kà gbĩ́ kọọ̀ ba gbò nvín á fãè va dẽe, vaá à bọ́ló kọ gbò tẹ̀ nè kà á vùlè vaá ẹ̀b nú ea kil ló ba gbò nvín.​—2 Kọ́r. 12:14; Ẹ́fẹ. 6:2.

• Jìhóvà kọ́ é fã̀ dẽè gbò kànen mm̀ bõ̀ònatõ̀ò boo béè kọọ̀ bà gé tú agẹbá siimá tóm. (1 Tẹ̀s. 5:12) Sõò, náa bọ́ló kọ gbò kànen á lẹ̀ẹ̀là bel ló nú e pá vígà é náa.​—1 Pít. 5:​2, 3.

• Bàrì beè nè kpóó gbò e bà gé bẹl kọ bàá bĩiná kpègè gbáá lọl bá gbò e bà gé bẹl boo, vaá à gbĩ́ kọ é fã̀ dẽè gbò e bà gé bẹl.​—Róm̀ 13:​1, 6, 7.

Vulè e Jìhóvà íe kìlmàí ló ólò naa kọ á nèi nú e náa bọ́i ló. Boo béè kọ née gbõomà, à bọ́ló kọ é ù. (Róm̀ 6:23) Sõò, Jìhóvà ólò nèi gã́bug tã́áná dee bá boo béè kọ à vulèi. (Ps. 103:​10, 11) Jìhóvà náa néi gbò tã́áná dee báí boo béè kọ à bọ́i ló, sõò à náa vó boo béè kọ à palàge vùlèi vaá ié sàn nyíe kìlmàí ló.​—Róm̀ 12:​6-8; Ẹ́fẹ. 2:8.

Ié ọ̀ẹ̀ dẽe kọbé nóo bugì togó belí pá bàlà booí. Be née ọ́ẹ̀ dẽe, èé láá dààmà togó gè bugi togó kọ à bọ́ló kọọ̀ bàá palàge tú lé bá sẹ̀ẹ̀mài èlmà dõona gbò. Jíízọ̀s beè tú bel dòòle ló ea kil ló gbò tóm e ba beè kpẽ́ kpègè tóm dee nè va bààmà tẽ́ bé e gè ié dùm kùlù-kúlù é láá valí naa. Sìgà ọ̀và beè dààmà togó tóm boo lọ̀ọ̀le, ba beè tõó kè gbei sí tóm dọ̀ọ̀mà ló èlà; boo tṍó e sìgà ọ̀và beè tú áá ene kà ávà siimá tóm. Gbò e ba beè sí tóm lọl lọ̀ọ̀le tẹlẹ̀ ló èlàa beè ẹ̀bmà dẽe kọ bà é kpẽ́ zive tõ̀ò kpègè neè va boo béè gã́bug tóm e bà síè. (Máát. 20:​1-16) Jíízọ̀s beè tú bel dòòle lóá loomá bel ge zogè kọ à bọ́ló kọọ̀ nú e Bàrì néi á gbõomáí ló.

Nyíé ni á ẹẹ ló nú eo íè, vaá ó gá ẹ̀bmà dẽè gã́bug nú lọl bá dõona gbò. (1 Tẹ̀s. 5:18) Nó neǹ tóm Pọ́ọ̀l e náa beè kọọ̀ pá vígà  e ba beè di Kọ́riǹt á neèe nu gè tõ̀òma dùm, náa kal ló béè kọọ̀ a beè lèlà kọ á naa vó. (1 Kọ́r. 9:​11-14) À bọ́ló kọ nyíéi á ẹẹ ló nú e gbò nen néi, vaá é gá ẹ̀bmà dẽè gã́bug nu lọl vá bá.

Kìlmà kpá ló kẽ. Neǹ dàlà kpá ló boo ólò bọọgẹ̀ ẹ̀bmà dẽè gã́bug nu lọl bá dõona gbò. Sõò kọbé née bugì togó naa vó, à bọ́ló kọ é kìlmà kpá ló kẽ.

Enè nen ea beè palàge kìlmà kpá ló kẽ dú neǹ kọ́ọ̀ bùlà Bàrì Dániẹ̀l. A beè dú lé gbálà, nyimá kpá, vaá aa tọ e bà ólò nvèè ka ló. Vó gáẹ̀ láá naa kọ á dàlà kpá ló boo vaá ẹ̀b kọọ̀ gbò kpãa ea íèè ní ea náa vaá bà neèe pọ̀b dọ̀ vaá tú kà lé bá sẹẹmàèe ẽ́. (Dán. 1:​3, 4, 19, 20) Sõò Dániẹ̀l beè kìlmà kpá ló kẽ, níà nú ea náa vaá Jìhóvà beè nvèèe ka ló é.​—Dán. 2:30; 10:​11, 12.

Naanii èé kin dùm kùlù-kúlù nè dùm dàlà kpá ló boo ea tọla kẽ́ deè nieí. Vaá è kilsĩ́ gè zààva ló kọ̀láá kà tã́áná dee bá e Jìhóvà néi boo béè kọ à íéi sàn nyíe ló.