O Beè Nyimá Gé?
Mósĩ́ deè ní e gbò kpò dem e ba beè mon Bábilọ̀n ea beè di deè kéléá nè bá e ba beè naamá zógè kọọ̀ nú e Kpá Káí kọ́ dú kà-kà ẹ?
GBO e bà ólò gbĩ́tẽ́ ló nu mm̀ kunukẽ̀ a mon gã́bug dem e ba beè tú sã́ dèmà vaá tìbmà pọ̀b boǹ Bábilọ̀n deè kéléá. Dì belí bé e nen ea ólò gbĩ́tẽ́ ló nu ea bée kọlà Robert Koldewey kọ́ naa, ba beè olòó tú íb gbò demí nvee mm̀ gbò bã́ ea di “kuló boná vaá kpá sã́ kẽ, ea dú kĩée e kàlé loo bã́ nè kã́áni e bàé láá nvèèmà sã́ kẽ . . . beè palàge dì.”
Nu e ba beè emí deè kéléá tẹ́lẹ bàlà kẽ kọọ̀ gbò e bà géè bẹ̀l Bábilọ̀n géè tu nágé gbò bã́í naamá pọ́lọ́ nu. Professor Paul-Alain Beaulieu, ea beè nó nú ea kil ló nòòtẽ́ nè dém bel pá Assyria ea ólò noomà nú University of Toronto, kọ́ọ̀: “Kele-kele nòòtẽ́ ea kil ló Bábilọ̀n . . . kọ́ nú ea kil ló gã́bug nen e gbò méné e ba géè bẹ̀l dóá beè kọ bàá fẹ̀ boo béè kọọ̀ bà lọl togó kèbá vaá tú gbò nú e ba beè ẹ̀b kọ à di káí siimá pọ́lọ́ tóm.” Ene kà nú e ba beè emí tṍó e Méné Nèbúkadnezà géè bẹ̀l kọ́ọ̀: “Kyọí va sĩ́, kpaí va sã́ ló, ọvií va, . . . tuí va nveenií mm̀ nu gè kpá sã́ m-má . . . palàge kpaí va sã́ ló vaá ò naanii kọọ̀ kéi ea dú vá ló á m-má sĩ́dee.”
Níí naa kọọ̀ gbò e bà gé bugi Kpá Káí á kẽea boo nú ea di mm̀ kpá Dániẹ̀l 3 togó. Nòòtẽ́á tẹ́lẹ bàlà kọọ̀ Méné Nèbúkadnezà beè tṍ gbele gã́boo ńneǹ té e bà tú nóò kpé naamá sẹlẹ boo kunukẽ̀ Dúrà—ea di kuló Bábilọ̀n. Tṍó e Shédrak, Míshak nè Àbẹdnigò e bà géè ló dém bel Híbrù náa zigà ge kumí sĩ́ kẽ nè ńneǹ téá, Nèbúkadnezà beè gbóó palàge bã̀ súng naa ní ea ne log kọ bàá kpá sã́ vaá naa kọ á palàge “bẹ́ àlàbà tóm gbò èlmà bé ea ólò bẹ́ naa,” vaá bàá tobví táaa nená “tẹlẹ mm̀ bànà sã́á.” Ene kà nyómá tóm ea palàge ié kpóó beè dùùlà va lọl bá úá.—Dán. 3:1-6, 19-28.
© The Trustees of the British Museum. Licensed under CC BY-NC-SA 4.0. Source
Kpò dem e ba beè tú sã́ dèmà e béè Nèbúkadnèzà di boo
Gbò dem e bà mon Bábilọ̀ní zógè kọọ̀ nú e Kpá Káí kọ́ dú kà-kà. Ba beè emí nu boo gã́bug dem mm̀ ge lèèlà ménéá. Ene kà nú e ba beè emíí kọ́ọ̀: “Nèbúkadnezà, Méné Bábilọ̀n . . . Tọọ̀ méné, e nda Gbele Méné beè tìb . . . Pá nà nvín á tõó m bẹ̀l dọ̀ọ̀mà dè-dè.” Émì nuí palàge belí tã́á bel ea di mm̀ kpá Dániẹ̀l 4:30, e Nèbukadnèzà beè tú dàlà kpá ló boo loomá kọọ̀: “É kọ níí níì Gbele Bábilọ̀n e nda beè tú ńdáà kpóó nè kói tìbmà naamá tọọ̀ méné kọbé à nveè ka ló ńdáà bọ́ọ́-bọọ nì?”
