Pẹẹ nyoone togó bel ea di m

Pẹẹ nyoone a gbò togó bel

48 TOGÓ BEL GE NÒ

“Ká Dẽe Gbẹẹ́ Boo” Dì Deè Sĩ́

“Ká Dẽe Gbẹẹ́ Boo” Dì Deè Sĩ́

Nda ním bugi nà ló nvèè gbàà gbò e a ni ié nuí. Sõò ene kà nu e m náà kọlà gè gbẹ́mà nvée gbò nu e a ni téní kil nvéeá vaá pììgà ge téá tula nu e a dim̄ dee sĩ́.”—FÍL. 3:13.

SỌ́L EA GÃ́BUG DÚ 77 Ẹ́ẹ́ Dee Mó Mm̀ Bàlà Boò Kù-kùù Gín

GE TENÍ BOO NÚ EÉ NÓ *

1-2. Mósĩ́ deè ní eé láá tõó boo dùùlà bá deè tṍ ea di mm̀ kpá Próvẹẹ̀b 4:25 e? Nè nu dòòmà bá.

BUGI togó boo nakà taà kà nu dòòmà báí. Ene kà vígà pábia ea ni dú kànen mm̀ dee gé bugi togó boo gbò lé tṍó ea beè olòó ié tṍó ea beè di dí ãa. Náa kal ló béè kọọ̀ dùm palàge àgàẹ́ ló kátogóí, à kilsĩ́ gè sí tóm nè Jìhóvà imá kiẽ́e ea kpóó sim tùlà. (1 Kọ́r. 15:58) Kọ̀láá deeí à ólò dòòmà dẽe ló kọ à gé monìè a bá nè gbò ea vulèè e bà gbá diè mm̀ ãa bàlà booá. Dõòna kà vígà pábia kẽèa boo pọ́lọ́ e dõòna kà neǹ vígà beè síe, sõò à bééláfùl kọ náa é kpáá bugì nàè togó boo. (Kọ́l. 3:13) Ene kà vígà págbálà kẽèa boo gbò lọ̀ ea beè ié tṍó ea kil nvéeá, sõò à ká bùlà gbẹẹ́ boo gè naa kọ̀láá nu ea kpóó sim tùlà kọbé à láá fã̀ Jìhóvà mm̀ bọ́ọ̀ló dẹ̀lẹ nyíé boo kátogóí.—Ps. 51:10.

2 Éé ní ea bélá ea di ló dìtõ̀ò taà kà vígàí é? Dénè ọ̀và kẽèa boo nú ea beè naaá tṍó ea kil nvéeá, sõò bà náa kpáá olòó bugi na togó boo. Tãa vó, bà ká dẽe gbẹẹ́ boo ‘nu e a dì va dee sĩ́’.—Bugi Fílipaì 3:13.

3. Éé ní ea náa à dú bíi kọ é ká dẽe gbẹẹ́ boo ‘nu e a dìí deè sĩ́’ ẽ́?

3 Éé ní ea náa à dú bíi kọ ó ká dẽe gbẹẹ́ boo ‘nu e a dì ní deè sĩ́’ ẽ́? Dì belí bé e nen náa é láá ọẹ̀ tọ kyãa boo gbṍó be à ólòó ẹ̀à nvée naaá, níà bé e née é láá kilsĩ́ gè fã̀ Jìhóvà be è olòó bugi togó boo nú ea beè naaá tṍó ea kil nvéeá naa ẽ́.—Lúùk 9:62.

4. Éé ní eé ló sọ́l boo mm̀ nakà togó belí é?

4 Mm̀ nakà togó belí, èé ló sọ́l boo taà kà nú ea é láá naa kọ é ká bùlà gbẹẹ́ boo nú ea beè naaá tṍó ea kil nvéeá. Bà dú: (1) ge kọọ̀ deè sṍóeá léè èl deè nieí, (2) ge tú súng gbẹá nyíe, nè (3) ge bẽgẽ̀ bel o bá zelmá kẽ. Mm̀ buù kà dìtõ̀òí, èé ẹb bé e gbò nòòkúù Kpá Káí é láá nvèè bá nèi kọ é gá ká bùlà gbẹẹ́ boo gbò “nu e a ni téní kil nvéeá” naa, sõò ge kà bùlà gbẹẹ́ boo gè teelá tùlà nú ea dìí “dee sĩ́.”—Fíl. 3:13.

NÚ EA NÁA VAÁ NÁA BỌ́LÓ GÈ BUGI TOGÓ KỌỌ̀ DEÈ SṌÓEÁ LÉÈ ÈL NÍÍ DEÈ NIEÍ

Éé ní ea é láá naa kọ é gá ká dẽe gbẹẹ́ boo dì deè sĩ́ ẽ́? (Ẹ̀b 5, 9, 13 kpò) *

5. Éé ní e kpá Ẹ̀klìzíástìs 7:10 ãanéi kọ é gá naa ẽ́?

5 Bugi Ẹ̀klìzíástìs 7:10. Nvèè kpíí ló kọọ̀ gã́belí náa kọ́ọ̀ à dú lọ̀ ge bĩiná kọọ̀: “Éé ní ea náa vaá deè sṍóeá beè dú lé é?” Ge kẽ̀èa boo lé nu dú nènù ea aa bá Jìhóvà. Tãa vó, gã́belá kọ́ọ̀: “Ó gá kọọ̀, ‘Éé ní ea náa vaá deè sṍóeá à lee èl deè nieí é?’ ” Vóà naa, èé palàge ié ọ̀ẹ̀ dẽe kọbé née túù dùm deè sṍóeá doolé ló níí deè nieí vaá gbóó bugi togó kọọ̀ dìtõ̀ò kátogóí palàge dú pọ́lọ́. Dõòna kà tàb Kpá Káí kọ́ọ̀: “Ó gá bĩiná kọọ̀, ‘Zẹ́ẹ́ì, éé ní ea náa vaá nu beè palàge dú lé gbò deé ea kil nvéeá ẽ́?’ Náa dú lé gè bĩiná íb bíbvá.”

Tṍó e pá Ízràẹ̀l ni aa Íjèpt, mókà lọ̀ ní e ba beè ié é? (Ẹ̀b 6 kpò)

6. Éé ní ea náa vaá náa dú lé gè olòó bugi togó kọọ̀ dùm deè sṍóeá léè èl níí deè nieí é? Nè nu dòòmà bá.

6 Éé ní ea náa vaá náa dú nú e nyìmànù di m gè olòó bugi togó boo bé e bẹẹ dùm beè dú lé naa tṍó ea kil nvéeá ẽ́? Ge olòó bugi togó kọọ̀ dùm deè sṍóeá léè èl níí deè nieí é láá naa kọ é kẽ̀èa boo áá lé nu ea kil ló tṍóá. Àbèè ge naa kọọ̀ gbò tàvàlà dìtõ̀ò e beè tení bá á táí nyíe. Bugi togó boo nu dòòmà bá pá Ízràẹ̀l deè kéléá. Tṍó e bà aa Íjèpt, dénè tàvàlà dìtõ̀ò e bà géè tení bá gbẹá kĩá beè vàlẹ̀ bá tá vá nyíe. Ba beè ká nyíe gbẹẹ́ boo áá gbò lé gyã́á e bà géè dè. Ba beè kọọ̀: “È kẽèa boo dénè gyã́à e géè bà gbẹá Íjèpt e bè née beè tenmà tọ́ọ̀ nu ból, bií ló cucumber, watermelon, leek, ázo, nè garlic!” (Nóm. 11:5) Sõò é kọọ̀ bà géè dé gbò gyã́áá e bà náa beè “tenmà tọ́ọ̀ nu ból”? Ẽ́èe. Pá Ízràẹ̀l géè mòn kà agẹ bá tã̀àgã̀ ea el ló gyã́á e bà géè dé tṍóá, ba beè palàge biigè va ló kè bá gyóòlo e baẹ̀ dì gbẹá Íjèpt. (Ẹ́xọ. 1:13, 14; 3:6-9) Sõò tṍó e tṍó téní, dénè tã̀àgã̀a beè tá vá nyíe naa ní e bà gbĩ́ gè kpáá tõó mm̀ íb dìtõ̀òá. Ba beè beeláfùl ge ká bùlà gbẹẹ́ boo nú ea beè dú lé mm̀ gbò deé ea kil nvéeá, tãa vó e bà ká bùlà gbẹẹ́ boo lé nu e Jìhòvà ni náa nè va. Ba láb beè biile nyíè Jìhóvà.—Nóm. 11:10.

7. Éé ní ea beè nvèè bá nè ene kà vígà pábia kọ á gá bugi togó kọọ̀ dùm deè sṍóeá léè èl níí deè nieí é?

7 Mósĩ́ deè ní eé láá òòà aa ló gè olòó bugi togó kọọ̀ dùm deè sṍóeá léè èl níí deè nieí é? Bugi togó boo nu dòòmà bá ene kà vígà pábia ea beè dààà togó gè sí tóm gbẹá Bẹ́tẹẹ̀l ea di Brooklyn mm̀ gbáá 1945. Tṍó e sìgà gbáá téní, a beè iá ene kà vígà págbálà ea géè si nágé tóm Bẹ́tẹẹ̀l, vaá pálàa ọ̀và beè gbá tú gã́bug gbáá siimá tóm gbẹá kĩá. Sõò, kpá ló a dóm beè zọ̀ mm̀ gbáá 1976. Vígà pábiaí kọ́ọ̀ tṍó ea nyímá kọ àé gé uè, a beè neèe kà lé dùùlà bá deè tṍ ea nveenìè bá neèe tṍó ea ni ú lọ̀l. A beè kọ́ nèe kọọ̀: “Bẹẹ ílà dóm nè va beè ẹẹlẹ̀i nyíe. Níí gã́bug nen náa meà naa vóá.” Sõò a beè siè nàe gé kpóó ló kọọ̀: “Ó gá bugi togó boo deè sṍóeá—náa kal ló béè kọọ̀ gbò lé nu e beè olòó gbá naa náa é tá ní nyíe, ó gá ká bùlà gbẹẹ́ boo gbò tṍóá. O bììla nyíe é beè kil kẽ tṍó e tṍó ni téní. Lóó ni á gá bọọgẹ̀ ọọ naa ní eo é gbóó olòó biile nyíe ló nú ea beè naaá ní ló. Nyíe ni á ẹẹ ló gbò lé tṍó e beè gbá fã̀àmà Jìhóvà. Ge kẽ̀èa boo nú ea beè naaá dú nènù ea aa bá Bàrì.” Níì beè kà lé dùùlà bá deè tṍ!

8. Mósĩ́ deè ní e vígà pábiaí beè ié dọ̀ bélè lọl ló gè tõó boo dùùlà bá deè tṍ a dóm ẽ́?

8 Bẹẹ vígà pábiaí beè tõó boo gbò dùùlà bá deè tṍ a dóm. A beè fã̀ Jìhòvà mm̀ bọ́ọ̀ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo dọ̀ọ̀mà tṍó ea ú mm̀ a 92 gbáá. Sìgà gbáá besĩ́ à kálá ù, a beè kọọ̀: “Tṍó em kẽèa boo nú ea sígá ló 63 gbáá em ni síímá tóm nè Jìhóvà mm̀ sìtóm dénè tṍó, m̀ḿ láá kọọ̀ m beè tõó dùm ea palàge ẹẹlẹ̀m nyíe.” Éé ní ea náa vaá à kọ́ vó é? À baatẽ́ kọọ̀: “Nú ea náa kọọ̀ nen á ié kà kà ẹ́ẹ́-ẹẹ̀ nyíe mm̀ dùm dú gè dũunà gbele gã́bug pá vígà págbálà nè pábia e gbáà ié ẹ̀b dẽe sĩ́ gè tõó mm̀ Páladaìs boo kunukẽ̀í, vaá gbá fã̀ bẹẹ Pọ̀b Kà Neǹ Dèmnù, ea dú áá kà kà Bàrì, ea kọlà Jìhóvà, dọ̀ọ̀mà deé e bè náa tá.” * Èé láá nó gã́bug nu lọl ló vígà pábia ea beè ká bùlà gbẹẹ́ boo gbò zìgànù Jìhóvàí!

Ó GÁ TÚ SÚNG GBẸÁ NYÍE NYÒÒMÀ NEN

9. Dì belí bé e kpá Lìvítikọ̀s 19:18 kọ́ naa, mó tṍó ní ea ólò palàge tàvàlàí ló gè ia ló nè nen ea náa nuù súng nèi ẽ́?

9 Bugi Lìvítikọ̀s 19:18. À ólò tàvàlàí ló gã́bug tṍó gè tú súng lọa gbàà èlmà tõ̀ò be nen ea beè naa nuù súng nèiá dú neǹ vígà, bẹẹ lé kóò, àbèè bẹẹ dúà ló. Dì belí nu dòòmà bá, ene kà vígà pábia ea di mm̀ bõ̀ònatõ̀ò beè gbà bel dõòna kà vígà pábia kọ à zibvìè a kpègè. Tṍó e tṍó téní, vígà pábia ea beè gbà bel nená beè gbóó bàn ia ló, sõò vígà pábia e ba beè gbàẹ belá beè kilsĩ́ gè ká bùlà gbẹẹ́ boo nú ea beè naaá. É kọọ̀ à íe tṍó e nu beè tọá ni ló naa vóá? Kọbè à gá náa vaá è gáà tení bá íb dìtõ̀òa, a tõó ló gã́bug bẹ̀ì kọ née é láá ia ló nè nen ea beè síi pọ́lọ́á.

10. Éé ní ea é láá nvèè bá nèi tṍó e súng bã́i ẽ́?

10 Éé ní ea é láá nvèè bá nèi tṍó e súng bã́i ẽ́? Èé íè ge kẽ̀èa boo kọọ̀ Jìhóvà mon kọ̀láá kà nu. À nyímá kọ̀láá kà nú e gé téní bá, bã̀àna tṍó e gé téní bá pọ́lọ́ bèèla. (Híb. 4:13) Nyíée ólò bììlà tṍó e mòn tã̀àgã̀. (Àìz. 63:9) Vaá à zigà nèi kọọ̀ àé beè lọlìè kọ̀láá kà nú ea náa kọ é mòn tã̀àgã̀ bá pọ́lọ́ bèèla.—Kùùà 21:3, 4.

11. Mósĩ́ deè ní e ólò ié bélè lọl ló gè tú súng lọa nyíe ẽ́?

11 À bọ́ló kọ é kẽ̀èa boo kọọ̀ tṍó e túù súng lọa nyíe vaá ia ló nè dõòna gbò, à ólò dọ̀ bélè nè beele. Níà nú e vígà pábia e ba beè gbàẹ belá beè gbóó nyimáé. Tṍó e tṍó téní, a beè gbóó ia ló nè vígà pábia ea beè gbàẹ belá, vaá náa beè biilé náe nyíe ló. A beè gbóó nyimá kọọ̀ Jìhóvà ólò ia ló pọ́lọ́ nè beéle, tṍó e beele ià ló nè dõòna gbò. (Máát. 6:14) A beè nyimá kọọ̀ nú e vígà pábiaá beè naa dú pọ́lọ́, sõò a beè beeláfùl ge ia ló nèe. Níí beè naa kọọ̀ nyíè vígà pábiaí á kpáá ẹẹ, vaá a beè gbóó láá ká bùlà gbẹẹ́ boo gè fã̀ Jìhóvà.

Ó GÁ BẼGẼ̀ BEL O BÁ ZELMÁ KẼ

12. Éé ní e nóò lọl mm̀ 1 Jọ́ọ̀n 3:19, 20 é?

12 Bugi 1 Jọ́ọ̀n 3:19, 20. Nyíè kọ̀láá bẹ̀ì ólò bẽgẽ̀i bel sìgà tṍó. Dì belí nu dòòmà bá, nyíè sìgà gbò ólò kọ́ va bel boo béè nú e ba beè naa besĩ́ bà kálá dù gé bã mm̀ kà kàí. Nyíè sìgà gbò ólò kọ́ va bel boo béè lọ̀ e bà íe tṍó e ba ni diia múú lọ̀l. Kọ̀láá nen ólò láá ié na íb tọa lóí. (Róm̀ 3:23) Kọ̀láá bé ea dì naa, è gbĩ́ì ge naa nú ea lelà. Sõò “dénè bẹ̀ì ólò ié gbele tõ̀ò lọ̀ nù.” (Jémz 3:2; Róm̀ 7:21-23) Náa kal ló béè kọọ̀ náa ólò ẹẹlẹ̀i nyíe tṍó e nyíéi bẽ́gẽ̀i bel, àé láá dọ̀ bélè nèi. Ló éé? Boo béè kọọ̀ ge kọọ̀ nyíéi bẽ́gẽ̀i bel é láá naa kọọ̀ é nyaaná bẹẹ sĩ́deè tõò dùm vaá beeláfùl kọ née é kpáá siná íb pọ́lọ́á.—Híb. 12:12, 13.

13. Éé ní ea náa vaá née é kilsĩ́ gè olòó bẽgẽ̀ bel bẹẹ bá zelmá kẽ ẽ́?

13 Boo dõòna bá, nyíéi é láá bẽgẽ̀i bel zelmá kẽ—níà ge kọọ̀ nyíéi kilsĩ́ gè olòó bẽgẽ̀i bel bã̀àna tṍó e ni ọ́gá vaá Jìhóvà á zógè kọọ̀ a iàẹ̀ ló neèi. Na íb bẽgẽ belá é láá dú gẹẹ-gẹẹ ló. (Ps. 31:10; 38:3, 4) Ló éé? Bugi togó boo nu dòòmà bá ene kà vígà pábia e nyíée beè kilsĩ́ gè bẽgẽ̀e bel ló pọ́lọ́ ea beè sí tṍó ea kil nvéeá. À kọ́ọ̀: “A beè tõó ḿ ló belí kọọ̀ ge kpáá pììgà ge sí tóm nè Jìhóvà dú pèè tṍó boo béè kọọ̀ ním é dùùà.” Nu beè láá tọá ló gã́bug bẹ̀ì mm̀ na sĩ́deèá. Vóà naa, èé íè ge ié ọ̀ẹ̀ dẽe naa ní e nyíéi náa é bẽ́gẽ̀i bel zelmá kẽ. Boo béè kọọ̀ níí é ẹ́ẹ̀lẹ̀ nyíè Sétàn be née fã nà Jìhòvà—bã̀àna tṍó e Jìhóvà ni ia ló nèi!—Doolé ló 2 Kọ́rìnt 2:5-7, 11.

14. Èé náa và láá àgala boo kọọ̀ Jìhòvà gbĩ́ gè ia ló nèi ẽ́?

14 Sõò èé láá bugi togó kọọ̀: ‘M̀ḿ láá naa và àgala boo kọọ̀ Jìhóvà é ia ló nèm ẽ́?’ Be ò bĩ́íná bíbvá, à tõó dọ̀ kọọ̀ Jìhóvà é láá ia ló nè ni. Gã́bug gbáá ea kil nvéeá, Kpá Tọ Kùdẽe Ló beè kọọ̀: “Àé [láá] naaá kọọ̀ è kpáà ié áá kà lọ̀ nuá. Àé láá dú boo béè kọọ̀ è gáà laa bé èlbá enè íb ọ́ọ́-ọọ̀ ea beè dìí m besĩ́ è kálá dù gé fã̀ Bàrì. . . . Ó gá pee o bùlà. Ó gá ié bùlà kọọ̀ o síè pọ́lọ́ e Jìhóvà náa é láá ia ló nè ni. Níà kà lèlà bé e Sétàn gbĩ́ kọọ̀ ó bugi togó naa ẽ́. Ge kọ ò bãagã̀ vaá biile nyíe tṍó ea nááá, zógè kọọ̀ ọ̀ọ̀ níì pọ́lọ́ nen nì, vaá Jìhóvà é láá ia ló nè ni. Kìlmà kpá ló kẽ vaá ò kilsĩ́ gè bàn Bàrì kọ á ia ló neè ni, kọ á naa kọ ó kpáá ièè õ̀òa bug, nè ge kọ á nveenìè bá neè ni naa ní e bè nóo é íè nàè lọ̀a. Olòó bã̀é ló belí bé e nvín ólò bã ló a tẹ̀ naa tṍó ea kpee sĩ́ ló tã̀àgã̀, kilsĩ́ gè olòó bàn nvèè bá lọl bá Jìhóvà, mè Jìhóvà é kilsĩ́ gè nveè bá nè ni boo béè a sàn nyíe e náa beè bọ́i lóá.” *

15-16. À tọ́á ló sìgà gbò naa vàẹ tṍó e bà nyímá kọọ̀ Jìhóvà é láá iàẹ̀ ló neè va ẹ́?

15 Gã́bug gbò gyóòlo Jìhóvà a íe nvèà nyíé gbàà mm̀ ge nyimá kọọ̀ Jìhóvà é láá iàẹ̀ ló neè va. Dì belí nu dòòmà bá, sìgà gbáá ea kil nvéeá, ene kà vígà págbálà beè bugi nú ea beè naaá ló nen lọl mm̀ gbò togó bel ea kọ́ọ̀: “The Bible Changes Lives” vaá a beè palàge sièe kpóó ló. Mm̀ togó belá, ene kà vígà pábia kọ́ọ̀ boo béè lọ̀ ea beè ièè tṍó ea kil nvéeá, a beè tavàlàẹ́ ló gè zigàẹ̀ kọọ̀ Jìhóvà é láá kpáá vulèè e. Bùlàá beè kilsĩ́ gè tãagẽ́e mm̀ gã́bug gbáá tṍó ea ni diia múú lọ̀l. Sõò tṍó ea palàge bugi togó boo nu ààaá, a beè nvèè bá nèe kọ á zìgà kọọ̀ Jìhóvà vulèè e. *

16 Mósĩ́ deè ní e nú e vígà pábiaí beè tení bá beè nvèè bá nè vígà págbálàí é? A beè emí kọọ̀: “Tṍó e nda beè di dí ãa, nda beè olòó ẹ̀b gbò fùtó ea fáálá kóló kètẽ́ nen vaá a beè tàvàlà ḿ ló gè aa ló. Pọ́ì ńkem̀ tṍó ea kil nvéeá, m beè kpáá ẹ̀b nàgé. M beè gbĩ́ nvèè bá ea aa bá gbò kànen mm̀ bõ̀ònatõ̀o vaá pììga boo gè bé èlbá ẹ̀bmàí. Gbò kànen beè naa kọ ḿ nyimá kọọ̀ Bàrì vulèm vaá gbĩ́ gè ia ló nèm. Sõò sìgà tṍó, à ólò tõó ḿ ló belí kọọ̀ ḿ gé ná ló tọ́ọ̀ nu, belí kọọ̀ Jìhóvà náa é láá vùlè nàm. Ge bugi nú ea beè naaá [ló vígà pábiaí] aa deè nvèè bá nèm. Kátogóí ndaa dã́ ból ló kọọ̀ kọ̀láá tṍó em bugi togó kọọ̀ Bàrì náa é láá ia ló nèm, m̀ gé kọ́ọ̀ ú vààa gyọ́ọ̀ a Sã́áná náa é láá uu bá boo ńdáà pọ́lọ́. Nda beè kẹví kĩí lọl mm̀ togó belí kọbé m̀ láá olòó bugi vaá bugi togó boo kọ̀láá tṍó ea kpáá tõo ḿ ló belí kọọ̀ ḿ gé ló tọ́ọ̀ nu.”

17. Mósĩ́ deè ní e neǹ tóm Pọ́ọ̀l beè òòà aa ló gè ié bug ea bẽ́gẽ̀e bel zelmá kẽ ẽ́?

17 Gbò nú e nen ni ténígi bá naaí kẽeí nyíé nú ea beè naaá ló neǹ tóm Pọ́ọ̀l. Besĩ́ à kálá dú neǹ Kráìst, a beè sí gã́bug pọ́lọ́. Pọ́ọ̀l beè kẽ̀èa boo gbò nú e ẹlẹ beè nagi, sõò náa beè ká bùlà gbẹẹ́ boo. (1 Tím. 1:12-15) A beè ẹ̀b nu ààaá naamá dõ̀ònù e Bàrì neè ẹlẹ. (Gàl. 2:20) Vó beè naa kọọ̀ bug Pọ́ọ̀l á gá kilsĩ́ gè bẽgẽ̀ nàe bel, tãa vó a beè ká bùlà gbẹẹ́ boo ge fã̀ Jìhóvà imá kiẽ́e ea kpóó sim tùlà.

KÁ DẼE GBẸẸ́ BOO ÃA BÀLÀ BOOÁ!

Naanii mè é bééláfùl ge ká bùlà gbẹẹ́ boo dì deè sĩ́ (Ẹ̀b 18-19 kpò) *

18. Éé ní e ni nó mm̀ togó belí é?

18 Gbò éé ní e ni nó lọl ló gbò nú e náa bọ́ló kọ é naa ea di mm̀ togó belí é? (1) Ge kẽ̀èa boo gbò lé nu dú nènù ea a bá Jìhóvà; sõò kọ̀láá bé e bẹẹ dùm beè dú lé naa tṍó ea kil nvéeá, bẹẹ dùm mm̀ ãa bàlà booá é léè èl. (2) Gbò nen é láá naa nuù súng nèi, sõò tṍó e béèlàfùl ge ia ló, àé náa kọ é láá ká bùlà gbẹẹ́ boo gè fã̀ Jìhóvà kátogóí. (3) Bug ea bẽ́gẽ̀i bel zelmá kẽ é láá naa kọ é gá fã̀ nà Jìhóvà mm̀ zààvà. Vóà naa, dì belí neǹ tóm Pọ́ọ̀l, à dú bíi kọ é zìgà kọọ̀ Jìhóvà a ia ló nèi.

19. Éé ní ea náa è nyimá kọọ̀ mm̀ ãa bàlà booá née é íe tã̀àgã̀ bùlà ea kil ló gbò nú ea beè naaá tṍó ea kil nvéeá ẽ́?

19 È íè ẹ̀b dẽe sĩ́ gè tõó dùm dọ̀ dẹ̀-dẹ̀. Vaá tṍó e ni íná mm̀ ãa bàlà booá, née é kẽèa na boo tọ́ọ̀ nú ea beè biiléi nyíe tṍó ea kil nvéeá. Kilma ló tṍóá, Kpá Káí kọ́ọ̀: “Nómá nu náa é kẽèa na nyíè nen.” (Àìz. 65:17) Zẹ́ẹ́ ni bugi togó kọọ̀: Sìgà bẹ̀ì e kilsĩ́ gè sí tóm nè Jìhóvà dọ̀ọ̀mà tṍó e ni dú kànen mm̀ dee, sõò mm̀ ãa bàlà booá, èé kpáá dú ãa. (Jóòb 33:25) Vóà naa, naanii mè é bééláfùl ge kọ née é ká bùlà gbẹẹ́ boo tṍó ea kil nvéeá. Tãa vó, èé ká dẽe gbẹẹ́ boo ãa bàlà booá vaá naa kọ̀láá nú e bẹẹ kpóó sim tùlà ge láá bã m!

SỌ́L EA GÃ́BUG DÚ 142 Biilii Bá Ló Bẹẹ Ẹ̀b Dẽe Sĩ́

^ par. 5 Àé láá dú lé gè bugi togó boo nú ea beè naaá tṍó ea kil nvéeá. Sõò be è bọọgẹ̀ bugi togó boo tṍó ea kil nvéeá, àé láá naa kọ é gá naa nú e bẹẹ kpóó sim tùlà nè Jìhóvà kátogóí. Àbèè ge naa kọ é gá bugi na togó boo gbele lé nú e Jìhóvà zigà ge mm̀ Páladaìs ea é dú sĩ́á. Nakà togó belí é ló bel boo taà kà nú ea bọ́ló kọ é òòà aa ló, boo béè kọọ̀ àé láá naa kọ é bọọgẹ̀ bugi togó boo nú ea beè naaá tṍó ea kil nvéeá. Èé ló sọ́l boo gbò nòòkúù Kpá Káí nè gbò nú ea ni nááá ló pá vígà mm̀ beélè deeí ea é láá nvèè bá nèi kọ é òòà aa ló gè dọ bá gbò gyã̀ìí.

^ par. 8 Ẹ̀b Kpá Tọ Kùdẽe Ló, níí July 1, 2004, 23-29 náásĩ́.

^ par. 14 Ẹ̀b Kpá Tọ Kùdẽe Ló, níí February 15, 1954, 123 náásĩ́.

^ par. 15 Ẹ̀b Kpá Tọ Kùdẽe Ló, níí August 1, 2011, 20-21 náásĩ́.

^ par. 58 BÀÀTẼ́ EA KIL LÓ GBÒ FÙTÓ: Ge bugi togó kọọ̀ dùm deè sṍóeá léè èl níí deè nieí, ge tú súng gbẹá nyíe, nè nyíe ea bẽ́gẽ̀ bel nen zelmá kẽ, dì belí gbele nyèè nú e gé duulà kyã̀àmà vaá àé láá naa kọ é gá kyã̀à kilsĩ́ boo èèlè dùm.

^ par. 65 BÀÀTẼ́ EA KIL LÓ GBÒ FÙTÓ: Tṍó e ni sọ bá gbò tọa ló ea kómíi bíi kẽí, lóói é gbóó dĩ̀ìnà vaá nyíéi ẹ́ẹ, naa ní eé gbóó kpáá ié ãa kói. Tṍóá ní eé gbóó láá ká dẽe gbẹẹ́ boo dì deè sĩ́é.