1-2. Éé ní ea náa vaá èé íe vulè ea kyãa mm̀ bọ́ọ̀ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo kilma ene ẽ́?

È ÍÈ gã́bug nú ea náa vaá èé íe vulè ea kyãa mm̀ bọ́ọ̀ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo kilma ló ene. Sìgà éé ní ea ólò naa kọ é ié na íb vulèí é? Kpá Próvẹẹ̀b áálá bíbvá tení dú ló gè kọọ̀: “Ó gá zìgà kọọ̀ vulè ea kyãa mm̀ bọ́ọ̀ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo nè bọ́ọ̀ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo á àà ní ló. . . . Be ò náà vó, òé íe lé bée vaá dú neǹ nyìmànù kèsĩ́ Bàrì nè gbò nen.” “Nen ea íe vulè ea kyãa mm̀ bọ́ọ̀ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo ólò dọ̀ bélè nèà a bá.” “Nen ea gbĩ́ lé lab dògò nè vulè ea kyãa mm̀ bọ́ọ̀ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo é íe dùm.”—Pró. 3:3, 4; 11:17, ekk.; 21:21.

² Gbò gã́bel ea di mm̀ kpá Próvẹẹ̀bá kọ́ taà ká nú ea náa vaá à bọ́ló kọ é ié vulè ea kyãa mm̀ bọ́ọ̀ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo. Túá kà, ge ié vulè ea kyãa mm̀ bọ́ọ̀ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo é náa kọọ̀ Bàrì á nvèèi ka ló. Ní ea égè bàà, ge ié vulè ea kyãa mm̀ bọ́ọ̀ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo é náa kọ é dọ̀ bélè nèà bẹẹ bá. Dì belí nu dòòmà bá, àé láá naa kọ é kilsĩ́ gè ié lé gbaaló kilma ló dõòna gbò. Ní ea égè taà kà, ge gbĩ́ vulè ea kyãa mm̀ bọ́ọ̀ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo é náa kọ é ié tã́áná dee bá dì deèsĩ́, bií ló dùm e bè náa tá. Mm̀ kà kà, è íè lé bug ea náa vaá èé gbantṍ ló bel Jìhóvà, ea kọ́ọ̀: ‘Iei vulè ea kyãa mm̀ bọ́ọ̀ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo nè sàn nyíe kilmai ló ene.’—Zèk. 7:9.

3. Mókà gbò bíb ní eé áálá mm̀ nakà togó bel ge nòí ẽ́?

³ Mm̀ nakà togó bel ge nòí, èé áálá ténì kà bíb ea kọ́ọ̀: Mée ní ea bọ́ló kọ é ié vulè ea kyãa mm̀ bọ́ọ̀ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo kilma lóé? Éé ní eé láá nó lọl ló nú ea di mm̀ kpá Rúùt ea kil ló gè ié vulè ea kyãa mm̀ bọ́ọ̀ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo é? Mósĩ́ deè ní eé láá ié vulè ea kyãa mm̀ bọ́ọ̀ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo deè nieí é? Mókà gbò bélè ní eé íe lọl ló gè ié vulè ea kyãa mm̀ bọ́ọ̀ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo é?

4. Mósĩ́ deè ní eé láá nó Jìhóvà mm̀ ge ié vulè ea kyãa mm̀ bọ́ọ̀ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo é? (Máàk 10:29, 30)

⁴ Dì belí bé e beè nó naa mm̀ togó bel ea dì besĩ́ì nííá, Jìhóvà ólò ié vulè ea kyãa mm̀ bọ́ọ̀ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo kilma ló áá gbò e bà vulèe vaá fã̀e. (Dán. 9:4) ‘Tã́gíní bé e dúù gbò pá nvín e Bàrì vulèa, èé nó gè belíe.’ (Ẹ́fẹ. 5:1) Vóà naa, à taníi gè ié íb vulèá kilma ló pá vígà.—Bugi Máàk 10:29, 30.

5-6. Éé ní eé láá tú tã́á bel ea kọ́ọ̀ “ge bọ́ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo” doolé lóé?

⁵ Òó mon kọọ̀ bé e dã́à tẽ́ ló nú e vulè ea kyãa mm̀ bọ́ọ̀ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo tõó dọ̀ naa, níà bé eé kpáá palàge ié kilma ló pá vígà naa ẽ́. Kọbé è kpáá palàge dã́tẽ́ ló nú e vulè ea kyãa mm̀ bọ́ọ̀ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo tõó dọ̀, naanii èé tú doolé ló gè bọ́ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo, ea dú bel e ólò bọọgẹ̀ lò. Bugi togó boo nakà nu dòòmà báí.

 ⁶ Deè nieí, èé láá kọọ̀ nen ea ni tú gã́bug gbáá siimá tóm mm̀ ene kà kómpinì bọ́ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo nè tọọ̀ tómá. Sõò, àé láá dú kọọ̀ gã́bug gbáá ea ni síímá tóm tọọ̀ tómí, à gáà mòn tẹ̀ íe tọ́ọ̀ dee. Be à sẹlẹ náa ólò tõó boo dénè tùle ea bẹl tọọ̀ tómá. Tọọ̀ tómá náa léémáe, sõò à kilsĩ́ gè tú ẹ́ẹ́ nyíe siimá tómá boo béè kọọ̀ bà ólò kpẽ́ kpègè nèe. Àé kilsĩ́ gè sí tómá dọ̀ọ̀mà tṍó e bàé kọ́ á gbóó sẹ̀ẹ̀a, áábèè kọọ̀ à mon tóm dõòna ketõ̀ò ea léè èl níá.

7-8. (a) Éé ní ea ólò naa kọọ̀ nen á ié vulè ea kyãa mm̀ bọ́ọ̀ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo é? (b) Éé ní ea náa vaá èé bugi togó boo sìgà gã́bel ea di mm̀ kpá Rúùt e?

⁷ Kelé ea di zẹ̀ẹ̀ ge bọ́ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo e géè kọ́ nú ea kil ló mm̀ a  6 kpòa, nè vùle ea kyãa mm̀ bọ́ọ̀ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo, dú bug ea náa vaá è ié. Éé ní ea náa vaá gbò níí Bàrì beè olòó ié vulè ea kyãa mm̀ bọ́ọ̀ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo tṍó e bà géè emí Kpá Káíá ẹ́? Gbò e ba beè ié íb vulèá náa beè naa vó boo béè tã́gĩ̀ bá, sõò a beè tàn va gè naa vó. Bugi togó boo nu dòòmà bá Dévìd. A beè tànie gè ié vulè ea kyãa mm̀ bọ́ọ̀ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo kilma ló a kóò Jónatàn, náa kal ló béè kọọ̀ tẹ̀ Jónàtàn géè gbĩ́ gè fẹ́ẹ. Gã́bug gbáá aa ló tṍó e Jónatàn ni ú, Dévìd beè kilsĩ́ gè ié vulè ea kyãa mm̀ bọ́ọ̀ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo kilma ló Mèfíboshẹ̀t, ea dú nvín Jónatàn.—1 Sám. 20:9, 14, 15; 2 Sám. 4:4; 8:15; 9:1, 6, 7.

⁸ Èé láá nó gã́bug nú ea kil ló vulè ea kyãa mm̀ bọ́ọ̀ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo tení dú ló gè bugi gbò nòòtẽ́ ea di mm̀ kpá Rúùt. Éé ní eé láá nó lọl ló buù nen e ba beè ié vulè ea kyãa mm̀ bọ́ọ̀ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo e bà kọ́ nú ea kil vá ló mm̀ kpá Rúùt e? Mósĩ́ deè ní eé láá tú gbò nú eé nóí siimá tóm mm̀ bẹẹ bõ̀ònatõ̀ò ẽ? *

9. Éé ní ea náa vaá Nèómì à tuumá kọọ̀ Jìhóvà ní ea náanìè uulìèé boo é?

⁹ Kpá Rúùt kọ́ nú ea kil ló Nèómì, Rúùt ea dú vaà a nvín, nè ene kà gbálà ea beè siiá pọ̀ ló Bàrì ea bée kọlà Bóàz, ea dṹùnà dóm Nèómì. Boo béè kíi ea dọ́ Ízràẹ̀l, Nèómì, a dóm nè bàà kà a nvín págbálà beè àà kil Móàb. Dóm Nèómì beè ú gbẹá kĩá. Pálàa kà a nvín págbálà beè ilí va gbẹá kĩá, sõò à dú pọ́lọ́ kọọ̀ ba beè u nágé. (Rúùt 1:3-5; 2:1) Gbò nú ea náááí beè palàge ọọvẹ ló Nèómì. A beè palàge biile nyíe naa ní ea beè tuumá kọọ̀ nú ea náááí dú bá Jìhóvà. Nvèè kpíí ló bel ea ló kilma ló Bàrì ea zógè bé e nu beè palàge tọáẹ́ ló naa, a beè kọọ̀: “Jìhóvà a náa uuḿ boo.” ‘Nen Ea Bọọ Lọ̀l Vaá À Lee  a náa kọọ̀ dùm á palàge tàvàlàḿ ló.’ A beè kọ nágé kọọ̀: “Jìhóvà ní ea náa uuḿ boo, vaá Nen Ea Bọọ Lọ̀l Vaá À Lee ní ea náa kọ ḿ mòn tã̀àgã̀e.”—Rúùt 1:13, 20, 21.

10. Jìhóvà beè labví láb naa vàẹ kilma ló bel bììla nyíe e Nèómì lóé?

¹⁰ Jìhóvà beè labví láb naa vàẹ kilma ló bel bììla nyíe e Nèómì lóí é? Náa beè òòà aa ló gè nvèè bá nè a gyóòloí. Tãa vó, a beè tóe sàn. Jìhóvà dã́tẽ́ ló kọọ̀ “nàà uú boo é láá naa kọọ̀ neǹ nyìmànù á labví láb e nyìmànù á gé m.” (Ẹ̀klì. 7:7) Sõò, Nèómì beè ié bíí ló nvèè bá kọbé à nyímá kọọ̀ Jìhóvà dièé ló. Bàrì beè nvèè bá nèe naa vàẹ? (1 Sám. 2:8) A beè naa kọọ̀ Rúùt á ié vulè ea kyãa mm̀ bọ́ọ̀ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo kilma ló Nèómì. Rúùt beè nvèè bá nè a kà dóm kọ á kpáá ié agẹló vaá naa kọ á nyimá kọọ̀ Jìhóvà vulèe. Éé ní e nu dòòmà bá Rúùt nóòmài ẽ́?

11. Éé ní ea náa vaá pá vígà e bà íe lé nyíe ólò nvèè bá nè gbò e lóó va ọọ ẹ́?

¹¹ Vulè ea kyãa mm̀ bọ́ọ̀ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo ólò naa kọ é nvèè bá nè gbò e lóó va ọọ. Dì belí bé e Rúùt beè davá gbẹá ló Nèómì naaá, níà bé e pá vígà e bà íe lé nyíe deè nieí ólò di kpènà ló gè davá gbẹá ló pá vígà mm̀ bõ̀ònatõ̀ò e bà íe tã̀àgã̀ bùlà naa ẽ́. Bà vulè pá vígà, vaá bà di kpènà ló gè naa kọ̀láá nú e bá va sim tùlà mm̀ ge nvèèmà bá nèva. (Pró. 12:25, ekk.; 24:10) Níí gbáá ló nú e neǹ tóm Pọ́ọ̀l beè kọ é naa, a beè kọọ̀: “Nei agẹ nyíe gbò e pọ̀ di ló, nveenii kpóó ló gbò e lóva ọọ, vaá ò túi begè dẽe agẹ nyíe faamai dénè nen.”—1 Tẹ̀s. 5:14.

12. Éé ní ea dú ene kà lé sĩ́deè eé láá nvèèmà bá nè vígà págbálà àbèè pábia e lóóe ọọ ẹ́?

¹² Ene kà lé sĩ́deè eé láá nvèèmà bá nè vígà págbálà àbèè pábia e lóóe ọọ dú gè palàge pãanée tṍ ló tṍó ea gé ló bel nèi nè ge naa kọ á àgala boo kọ è vulèèe. Nyíè Jìhóvà ólò palàge ẹẹ ló nú e náà boo béè ge nvèèmà bá nè pá a gyóòlo. (Ps. 41:1) Kpá Próvẹẹ̀b 19:17 kọ́ọ̀: “Nen ea íe sàn nyíe ló nen ea dìtõ̀ò kil kẽ gé bọọlẹ nu Jìhóvà, vaá àé beè nèe kpẽ́ ló nú ea náa.”

13. Mósĩ́ deè ní e béèlàfùl Rúùt beè dú kele ló níí Orpah ẹ, vaá mósĩ́ deè ní e Rúùt beè zogè kọ à íèè vulè ea kyãa mm̀ bọ́ọ̀ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo é? (Ẹ̀b fùtó ea di boo kóó kpáí.)

¹³ È kpáà dã́tẽ́ ló nú e vulè ea kyãa mm̀ bọ́ọ̀ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo tõó dọ̀ tṍó e bugì togó boo nú ea beè naaá ló Nèómì tṍó ea dóm nè pálàa kà a nvín págbálà ú lọ̀l. Tṍó e Nèómì nyímá kọọ̀ “Jìhóvà a kpáá kììlà bùlà kpee pá a gbò tení dú ló gè nè va gyã́á ge dè,” a beè gbóó beeláfùl ge òòa kẽ kil be. (Rúùt 1:6) Pálaa kà vaà pá a nvín beè zọ̀ẹ àà. Sõò tṍó e bà di èèlè e bà gé aàa, taà tóm e Nèómì kọ́ nèva kọ bàá òòà kil Móàb. Éé beè naaá ẽ́? È bugì kọọ̀: “Orpah beè gbóó pyoví bẹ́ẹ́ a kà dóm vaá òòa kẽ. Sõò Rúùt beè davá gbẹáẹ́ ló.” (Rúùt 1:7-14) Ge kọọ̀ Orpah oòa kẽ àà zógè kọ a beè gbàntṍ ló bel e  Nèómì kọ́ nèeá. Sõò Rúùt beè naa èlmà vó. A beè di pọ́ì ge àà, sõò vulè ea kyãa mm̀ bọ́ọ̀ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo ea beè ié beè naa kọ á beeláfùl ge gbẹá ló a kà dóm vaá nvèè bá nèe. (Rúùt 1:16, 17) Bà náa beè tãgĩ bá Rúùt kọ á gbẹá ló Nèómì, sõò a beè tànie gè naa vó. Béèlàfùl e Rúùt neí zógè kọọ̀ a beè ié vulè ea kyãa mm̀ bọ́ọ̀ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo. Éé ní e nóò lọl ló nú e Rúùt náaí ẽ́?

14. (a) Mósĩ́ deè ní e gã́bug pá vígà ni nó nu dòòmà bá Rúùt e? (b) Dẹ̀ẹ̀a boo nú ea di mm̀ kpá Híbrù 13:16, mósĩ́ deè ní eé láá naa nú ea é ẹ́ẹ̀lẹ̀ nyíè Bàrì e?

¹⁴ Vulè ea kyãa mm̀ bọ́ọ̀ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo ólò naa kọ é pììga boo gè nvèè bá nè dõòna gbò. Dì belí gbò gyóòlo Bàrì e ba beè di deè kéléá, gã́bug pá vígà deè nieí a bééláfùl ge ié vulè ea kyãa mm̀ bọ́ọ̀ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo kilma ló pá vígà, kọbèè gbò e bà gáà zẹẹ mònmà dẽe tọ́ọ̀ dee. Dì belí nu dòòmà bá, tṍó e bà dã́ kọọ̀ búù ló kyọ̀à sĩ́ nááá enè ketõ̀ò, bà ólò vàlẹ̀ bá gbĩ́ bé e bàé náa vaá nvèè bá nè gbò e nu kyọa lóá. Tṍó e dìtõ̀ò tavala ló nen ea di mm̀ bõ̀ònatõ̀ò, bà náa ólò pee tṍó ló gè nvèè bá nèe. Bà ólò nvèè bá èlmà boo bé e géè ẹ̀bmà dẽe naa, dì belí bé e pá vígà e ba beè di Màsìdónià mm̀ túá gbò gbááá beè naaá. “Bà nè èlmà boo,” boo béè ge nvèè bá nè pá vígà e bíi di ló. (2 Kọ́r. 8:3) Nyíè Jìhóvà ólò palàge ẹẹ tṍó ea mon pá vígà e bà íe vulè ea kyãa mm̀ bọ́ọ̀ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo!—Bugi Híbrù 13:16.

15-16. Mósĩ́ deè ní e Rúùt beè zogè kọ náa ọọvẹ̀ẹ̀ lóé?

¹⁵ Èé láá nó gã́bug lé nu tení dú ló gè bugi togó boo bé e Rúùt beè nvèè bá nè Nèómì naa. Naanii èé ló bel boo pọ́ì ńkem ea di gbàà.

¹⁶ Lóó ni á gá ọọ. Dààmà togó, Nèómì náa beè zìgà kọọ̀ Rúùt á nyoonèèe kil Júdà. Sõò Rúùt náa beè ọọvẹ ló. Éé beè sìlà aa m-mé? “Tṍó e Nèómì mon kọọ̀ Rúùt náa zigà ge òòà, náa beè kọ́ ná nèe kọ á òòà.”—Rúùt 1:15-18.

17. Éé ní ea é nvèè bá nèi kọọ̀ lóói á gá vàlẹ̀bá ọọ ẹ́?

¹⁷ Nú e nóò lọl ló: À dú bíi kọ é ié ĩ̀ìmà kọbé è láá nvèè bá nè gbò e bíi di ló, boo béè vó, náa bọ́ló kọọ̀ lóói á ọọ. Túá ból, vígà pábia ea íe bíí ló nvèè bá é láá kìn bẹẹ nvèè bá. * Sõò vulè ea kyãa mm̀ bọ́ọ̀ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo é náa kọ é davá gbẹáẹ́ ló vaá kilsĩ́ gè nvèè bá nèe. (Gàl. 6:2) È ẹbmà dẽe kọọ̀ tṍó e tṍó é téní, àé zigà ge tú bẹẹ nvèè bá.

18. Éé ní ea gáẹ̀ beè láá nvèè súng Rúùt e?

¹⁸ Ó gá nvèè súng. Nèómì beè mòn pá a kè gyṍó tṍó e Rúùt nè ẹ̀ẹ̀ íná Bẹ́tlihèm. A beè kọ́ nèva kọọ̀: “Nu beè egám bá tṍó em beè àà, sõò Jìhóvà náa kọ ḿ tú kóló bá òòma kẽ.” (Rúùt 1:21) Dòòmà dẽe ló bé ea beè láá tọá ló Rúùt naa tṍó ea dã́ gbò belá gã́ Nèómì! Rúùt a piigà bé ea kpóó sim tùlà naa gè nvèè bá nè Nèómì. Rúùt beè zọ̀ẹ tò, nvèèe nyíé gbàà, vaá tú gã́bug dee dììmàé ló. Nèómì téní boo dénè nuí vaá kọọ̀: “Jìhóvà náa kọ ḿ tú kóló bá òòma kẽ.” Náa kal ló béè kọọ̀ Rúùt beè di ló Nèómì, gbò belá zógè kọ náa beè nvèè kpíí ló a nvèè bá. Ẹ̀b bé e níá beè láá tọá ló Rúùt naaà! Sõò a beè kilsĩ́ gè davá gbẹá ló Nèómì.

19. Éé ní ea é nveè bá nèi kọ é di kpènà ló gè nvèè bá nè nen e lóóe ọọ ẹ́?

¹⁹ Nú e nóò lọl ló: Deè nieí, vígà pábia e lóóe ni ọọ é láá ló bel mm̀ sĩ́deè ea é nvèèi súng, kọ̀láá bé e ni piigà ge nvèè bá nèe  naa. Sõò, èé piigà ge naa kọọ̀ vó á gá nvèèi súng. Èé dí kpènà ló gè nvèè bá nè bẹẹ vígà e bíi dìé ló, vaá è ban kọọ̀ Jìhóvà á nvèè bá nèi kọ é mòn gbò sĩ́deè eé láá nvèèmà bá nèe.—Pró. 17:17.

20. Éé ní ea beè siè kpóó ló Rúùt kọ á láá kilsĩ́ gè nvèè bá nè Nèómì ẽ?

²⁰ Ló bel sìà kpóó ló tṍó ea dú bíi. Rúùt beè zogè kọ à íèè vulè ea kyãa mm̀ bọ́ọ̀ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo kilma ló Nèómì, sõò kátogóí ẹlẹ a íe bíí ló sìà kpóó ló. Vaá Jìhóvà beè sièe kpóó ló tení dú ló Bóàz. Bóàz beè kọ́ nè Rúùt kọọ̀: “Jìhóvà á tãanè ni dee bá ló gbò nú eo ni náa, vaá Jìhóvà ea dú Bàrì Ízràẹ̀l á nèni gbõ̀òme kpẽ́.” Gbò moǹ belá beè palàge siè kpóó ló Rúùt. Rúùt beè gbóó aalá nè Bóàz kọọ̀: “Ò síèm kpóó ló vaá ló gbò bel agẹló nè o gyóòlo.” (Rúùt 2:12, 13) Bóàz beè siè kpóó ló Rúùt tṍó ea dúe bíi ló, vaá níá beè naa kọọ̀ lóóe á gá ọọ na ló gè nvèè bá nè Nèómì.

21. Dì belí bé e kpá Àìzáíà 32:1, 2, kọ́ naa, éé ní e gbò kànen e bà íe vulè é náa ẽ́?

²¹ Nú e nóò lọl ló: Gbò e bà zógè kọ bà íèè vulè ea kyãa mm̀ bọ́ọ̀ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo kilma ló dõòna gbò ólò ié nágé bíi ló sìà kpóó ló. Dì belí bé e Bóàz beè lèèlà Rúùt tṍó ea mon bé ea nveè bá nè Nèómì naaá, níà bé e gbò kànen deè nieí ólò lèèlà pá vígà tṍó e bà nveè bá nè dõòna gbò naa ẽ́. Gè lèèlà pá vígà naa vó é né va kói e bà íe bíí ló.—Bugi Àìzáíà 32:1, 2.

22-23. Dùm Nèómì beè nyaaá naa vàẹ, vaá ló éé? (Psalm 136:23, 26)

²² Tṍó e sìgà tṍó ni téní, Bóàz beè dõo gyã́á nè Rúùt nè Nèómì. (Rúùt 2:14-18) Éé ní e Nèómì beè naa kilma ló gyã́á e Bóàz dõo nè vaí é? A beè kọọ̀: “Jìhóvà e náa ólò aa ló gè ié vulè ea kyãa mm̀ bọ́ọ̀ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo kilma ló gbò e bà di  dùm nè gbò e ba beè ù á tãanèe dee bá.” (Rúùt 2:20a) Níá zógè kọọ̀ Nèómì náa bugi na togó belí bé ea géè bugi togó naa! Túá ból, a beè tò vaá kọọ̀: “Jìhóvà . . . náa uuḿ boo,” sõò kátogóí a tú ẹ́ẹ́ nyíe kọọmá kọọ̀: “Jìhóvà . . . náa ólò aa ló gè ié vulè ea kyãa mm̀ bọ́ọ̀ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo.” Éé ní ea beè nyaaná bé e Nèómì géè bugi togó naa ẽ́?

²³ Dee deè nvée, Nèómì beè gbóó dã́tẽ́ ló kọọ̀ Jìhóvà náa sọẹ̀ẹ bá gbẹẹ́ kẽ. Jìhóvà beè tú Rúùt nvèèmà bá nèe tṍó ea géè kil Júdà. (Rúùt 1:16) Nèómì beè mòn nàgé bé e Jìhóvà nveè bá nèe naa tṍó e Bóàz ea dṹùnà enè nen ea é láá ‘zalí va,’ náa kọọ̀ Rúùt nè ẹ̀ẹ̀ á ié gyã́á gè dè. * (Rúùt 2:19, 20b) Nèómì beè láá bugi togó kọọ̀, ‘Kátogóí ní e nda nyímà kọọ̀ Jìhóvà gáà ààḿ lóé. A beè dìḿ ló dénè tṍóá!’ (Bugi Psalm 136:23, 26.) Ẹ̀b bé e nyíè Nèómì beè ẹẹ kọọ̀ Rúùt nè Bóàz náa aa ló gè nveenìè bá neèe naaà! Nyíè dénè ọ̀và beè ẹẹ kọọ̀ Nèómì kpáá ié zààvà nè kói gè fã̀àmà Jìhóvà.

24. Éé ní ea náa vaá èé kilsĩ́ gè ié vulè ea kyãa mm̀ bọ́ọ̀ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo kilma ló pá vígà ẹ?

²⁴ Éé ní e kpá Rúùt nóòmài kilma ló gè ié vulè ea kyãa mm̀ bọ́ọ̀ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo é? Vulè ea kyãa mm̀ bọ́ọ̀ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo ólò naa kọọ̀ lóói á gá vàlẹ̀ bá ọọ ló gè nvèè bá nè pá vígà e bà di kèbá tã̀àgã̀. À ólò naa nagé kọ é tú lóó vaamá gyọ́ọ kọbé è nveè bá nè va. À bọ́ló kọọ̀ gbò kànen á siè kpóó ló gbò e bà íe vulè ea kyãa mm̀ bọ́ọ̀ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo kilma ló dõòna gbò tṍó ea dú bíi. Nyíéi ólò palàge ẹẹ tṍó e monì gbò e lóó va ọọ e bà kpáá ié zààvà nè kói ge fã̀àmà Jìhóvà. (Tóm 20:35) Éé ní ea dú túá kà nú ea náa vaá èé kilsĩ́ gè zogè kọ è íè vulè ea kyãa mm̀ bọ́ọ̀ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo é? Níà boo béè kọ è gbĩ́ gè nò vaá naa nú ea léémá Jìhóvà ea dú Bàrì ea “bọọ mm̀ ge ié vulè ea kyãa mm̀ bọ́ọ̀ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo.”—Ẹ́xọ. 34:6; Ps. 33:22.