Mánà ní ea dú pọ̀bkà gyã́á e pá Ízràẹ̀l beè dè tṍó e ba beè tú 40 gbáá tõoma boo kpáà bàlà ólá ẹ́. (Ẹ́xọ. 16:35) Vaá bàà tóm e Jìhóvà beè nèva ńnóm ea kọlà quail. (Ẹ́xọ. 16:​12, 13; Nóm. 11:31) Náa ka ló béè vó, pá Ízràẹ̀l beè ié nágé dõona kà gbò gyã́á e bà géè dè, sõò náa beè bọọ́ tõ̀ò.

Dì belí nu dòòmà bá, à íe tṍó e Jìhóvà beè faalá va inmá kĩée e bàé ‘tõo “bṍséi’ vaá nèva múú gè õ̀ nè gyã́á gè dè. (Nóm. 10:33) Enè ketõ̀ò zẹ̀ẹ̀ gbò kĩée e ba beè tõoí beè dú kĩée e múú ólò dì ea di boo kpáà bàlà ól záí sãa ea di Ílìm, vaá “12 kà múú gè õ̀ ea gé gbálá nè 70 kà té gyoo dì”​—be à sẹlẹ, àẹ̀ bèè té ea kọlà date palm. (Ẹ́xọ. 15:27) Kpá ea kọlà Plants of the Bible kọ́ọ̀ date palm, dú “té ea ólò dum gã́bug ketõ̀ò, . . . vaá níà nú e gã́bug gãà gbò e bà ólò tõó deè boo kpáà bàlà ól záí sãa ólò naamá nóo, tìbmà tọ gè tõó m, vaá dé naamá gyã́á ẽ́.”

Àé láá dú kọọ̀ pá Ízràẹ̀l beè sẹ̀ẹ̀à nàgé gbẹá kĩée e múú ólò dì ea di boo kpáà bàlà ól záí sãa ea di Feiran, ea beè dì nyòòmà kolo-kolo kẽ e múú ólò gbalá tení m ea kọlà Wadi Feiran. a Kpá ea kọlà Discovering the World of the Bible kọ́ọ̀ begè sĩ́ nakà kolo-kolo kẽ e múú ólò gbalá teníí tóólá “81 mile [130 km] vaá à di zẹ̀ẹ̀ gbò kĩée e múú ólò gbalá tení ea palàge bọọ́ beg vaá kpe dẽe, e gbò nen palàge nyimá ló ea di Sàìnáì.” À kpáá kọọ̀: “À íe kĩée e múú ólò dì ea di boo kpáà bàlà ól záí sãa ea kọlà Feiran, vaá gã́bug té ea bélí gyoo, ea kpé dẽe ólò di kĩé. Begè sĩ́ kunukẽ̀ e gyooá dì boo tóólá 3 mile [4.8 km], à tú 2,000 feet [610 m] èlmà gãboo pene, vaá kĩée e gyooí dìí, tóólá 28 mile [45 km] aaló kolo-kolo kẽ e múú ólò gbalá teníí. Níà Ídèn ea di Sàìnáì. Gbò té gyoo ea kọlà date palmí a naa kọọ̀ kĩí á leemá gbò nen gè tõo lọ̀l gé tṍó ea kil nvéeá.”

Tṍó e pá Ízràẹ̀l géè aa Íjèpt, ba beè faalá fàlávà e ba beè feví, bũ̀ e ba ólò feví fàlávà m, súú-súú gyã́á nè nóo. Mm̀ kà-kà, gbò nu e ba beè faaláí náa é bĩ́e vá bá. Ba beè faalá nágé “gbò naanà ból nè dõona kà gbò nom, vaá gbò nom̀ tọí beè palàge bọọ́ tõ̀ò.” (Ẹ́xọ. 12:​34-39) Boo béè kọọ̀ kpáà bàlà ól záí sãa náa ólò lee ló nú ea di dùm, àé láá dú kọọ̀ gã́bug nomí beè ù. Ba beè bà sìgà; vaá àé láá dú kọọ̀ ba beè tú sìgà vaamá gyọ́ọ nè Jìhóvà, àbèè ge  vaamá gyọ́ọ nè gbò kyáá ńbàlì. b (Tóm 7:​39-43) Gbáló vó, ba beè bumá nom vaá ba nom beè mànà zààlà. Níí dọa bàlà kẽ tení dú ló bel e Jìhóvà beè kọ́ nèva tṍó e ba beè lọ̀lie togó kèbá, a beè kọ́ nèva kọọ̀: “Bọọ gbò nvín págbálà é dú gbò kùdẽe ló naanà ból gbẹá boo kpáà bàlà ól mm̀ 40 gbáá.” (Nóm. 14:33) Ba gbò naanà ból beè naa kọ bàá ié múú má láo vaá ba beè olòó bà, sõò, náa beè dú ní ea é láá gbõomá ló taà gãà gbò nen mm̀ 40 gbáá. c

Ãàe ní e gbò nomí beè ié gyã́á nè múú lọ̀l ẹ? d Tṍóá, àé láá dú kọọ̀ boo beè olòó palàge dọọ naa ní e gã́bug nu é dum boo bàlà ól. Insight on the Scriptures, Volume 1, kọ́ọ̀, 3,500 gbáá ea kil nvéeá, “múú ea beè di Arabia beè palàge bọọ́ tõ̀ò èl múú ea di kátogóí. Gã́bug kolo-kolo kẽ e múú beè olòó bã̀ ea ni kã́a kátogóí zógè kọọ̀ boo beè olòó dọọ naa ní e múú ólò palàge ọví kẽ vaá dẹ̀ẹ̀là.” Kọbèè vó, kpáà bàlà ólá beè dú kã́á-kãà kẽ vaá pọ̀ beè olòó sii gbò nen. (Dìt. 8:​14-16) Be níì múú e Jìhóvà beè nè pá Ízràẹ̀l nì, ba gbò nom nè ọ̀và gáẹ̀ beè ú tà.​—Ẹ́xọ. 15:​22-25; 17:​1-6; Nóm. 20:​2, 11.

Mózìs beè kọ́ nè pá Ízràẹ̀l kọọ̀ Jìhóvà beè nèva mánà “kọbé [bà nyíma] kọọ̀ áá gyã́á náa é ne dùm nen, sõò kọ̀láá kà mòn bel ea aa gã́ Jìhóvà é ne dùm nen.”​—Dìt. 8:3.