Pẹẹ nyoone togó bel ea di m

Pẹẹ nyoone a gbò togó bel

Gbò Bíb E Gbò E Bà Bugi Bĩ́íná

Gbò Bíb E Gbò E Bà Bugi Bĩ́íná

Ke-kọ̀ọ̀lọ̀ ea beè di ló tọọ̀ káí e Sólomòn beè tìbva beè tõ̀ò Gãboo vàẹ?

Ke-kọ̀ọ̀lọ̀ ní e ba beè olòó tení bã̀àma kĩée ea di Káí ea beè di ló tọọ̀ káíá ẹ́. New World Translation of the Holy Scriptures e ba beè emí besĩ́ à kalá dú gbáá 2023, kọ́ọ̀ “begè sĩ́ ke-kọ̀ọ̀lọ̀a beè toolá 20 cubit, dẹẹa boo bé e gbàà tọá beè bọọ naa, vaá a gãboo beè toolá 120.” (2 Kró. 3:4) Dõona kà gbò Kpá Káí e ba beè tàb à kọọ̀ ke-kọ̀ọ̀lọ̀ tọá beè toolá “120 cubit” vaá a gãboo à toolá 53-mità (175-ft)!

Sõò kilma ló tọọ̀ káí e Sólomòn beè tìbva, New World Translation e beè emí mm̀ gbáá 2023 kọ́ọ̀: “A gãboo beè toolá 20 cubit,” àbèè 9 mità (30 ft). a Nee sìgà nú ea náa vaá è nyaaná bẹẹ dã̀ból ló nuí.

1 Kíǹg 6:3 náa kọ́ bé e gãboo ke-kọ̀ọ̀lọ̀a beè toolá naa. Mm̀ gã́belá, Jèrèmáíà beè kọ́ begèsĩ́ nè gbàà ke-kọ̀ọ̀lọ̀a, sõò náa beè kọ́ a gãboo. Mm̀ gã́bel ea bẽene, a beè kọ́ dõona kà nu gè nvèè kpíi ló ea beè di ló tọọ̀ káíá, dì belí pọ̀bkà bã́ gè tṍ múú m, òb kà tã̀ ea di kè kẽè pánì ge logá bá m, nè bàà kà bã̀ e bà tú gbébílí naamá ea di ke-kọ̀ọ̀lọ̀a. (1 Kín. 7:​15-37) Beè ke-kọ̀ọ̀lọ̀a beè toolá 50 mítà vaá bọọ́ gãboo èl dénè kĩée ea di ló tọọ̀ káíá, éé ní ea náa vaá Jèrèmáíà náa beè kọ́ a gãboo é? Bã̀àna tṍó e gã́bug gbáá ni téní, gbò e bà dú Júù e bà ólò kọ́ nú ea beè naaá náa beè kọọ̀ ke-kọ̀ọ̀lọ̀a el gãboo dõona kà kĩée ea di ló tọọ̀ káí e Sólomòn beè tìbva.

Gbò nò kpá náa beè agala boo beè gbọọ ea di ló tọọ̀ káíá beè aga ló naa ní ea láá dàlà ke-kọ̀ọ̀lọ̀ ea gãboo é láá toolá 120-cubit. Deè kéléá, kpò dem ea beè palàge bọọ́ gãboo dì belí ní e ba beè tìbmà gbànsĩ́ ea beè di ló tọọ̀ káí pá Íjèpt beè bọọ́ kà aa kunukẽ̀ vaá gbàn deè à dú ńkem. Sõò tọọ̀ káí e Sólomòn beè tìbva náa beè mèà naa vó. Gbò nò kpá kọ́ọ̀ a gbọọ náa beè bọọ́ kà èl ló 6 cubit, àbèè 2.7 mità (9 ft). Enè neǹ nòòtẽ́ nómá ea bée kọlà Theodor Busink beè kọọ̀: “Dẹ̀ẹ̀a boo bé e gbọọ e ba beè olòó [téní ló bã mm̀ tọọ̀ káíá] beè bọọ́ gbe naa, [gãboo] ke-kọ̀ọ̀lọ̀ ea beè di ló tọọ̀ káí náa é láá toolá 120 cubit.”

Àé láá dú kọọ̀ gbò e ba beè emí nú ea di mm̀ 2 Krónikòl 3:4 nvee dẽè dõona kà kpá náa beè láá emí leevè. Náa kal ló béè kọọ̀ sìgà Kpá Káí e ba beè tab deè kéléá kọọ̀ gãboo ke-kọ̀ọ̀lọ̀a toolá “120,” dõona kà émì nu e bà é láá dẹlẹ nyíé boo, dì belí Kpá Káí e Alexandrinus beè tàb nvee mm̀ dém bel Gríìk, nè ní e Ambrosianus beè tàb kọ́ọ̀ a gãboo toolá “20 cubit.” Éé ní ea beè láá naa kọọ̀ nen ea géè emí kpáá á emí kọ gãboo ke-kọ̀ọ̀lọ̀a toolá “120” e? Moǹ bel e bà ólò emá “gbò” nè “cubit” mm̀ dém bel Híbrù ólò belá. Vóà naa, àé láá dú kọọ̀ nen ea géè emí kpáá beè emí “gbò” tãa vó ea émí “cubit.”

Boo tṍó e gé piigà ge dã́ ból ló gbò gáí nè bé e tọọ̀ káí e Sólomòn beè tìbva beè mèà naa, à bọ́ló kọ é ká bùlà gbẹẹ́ boo nú e tọọ̀ káíá gé doà bá, ea dú tọọ̀ káí e dẽè nen náa moàa. Nyíéi palàge ẹẹ kọọ̀ Jìhóvà kólí dénè pá a gyóòlo kọ bàá dù gé fãèe gbẹá mm̀ nakà tọọ̀ káíí!​—Híb. 9:​11-14; Kùùà 3:12; 7:​9-17.

a Émì nú ea di kè kẽ tẹ́lẹ bàlà kẽ kọọ̀ “sìgà Kpá Káí e ba beè emí deè kéléá kọ́ọ̀ gãboo ke-kọ̀ọ̀lọ̀a tóólá ‘120,’ boo tṍó e dõona kà Kpá Káí e ba beè tàb kọ́ọ̀ gãboo ke-kọ̀ọ̀lọ̀a tóólá ‘20 cubit.’”