Dààmà togó mm̀ gbò gbáá 1940, ńdáà tẹ̀ nè ńdáà kà beè zọ̀ Gbò Neǹ Ditõ̀ò Jìhóvà noá Kpá Káí. Nònùa náa beè bĩé, sõò ńdáà kà beè kilsĩ́ gè tú Kpá Tọ Kùdẽe Ló nè Awake! Mm̀ gbáá 1950, pọ̀bkà bõ̀ònaló Gbò Neǹ Ditõ̀ò Jìhóvà beè sẹ̀ẹ̀a New York City, vaá pá beélè tọ beè sì.

Pọ́ì ńkem̀ tṍó aa ló tṍóá, Vígà Lawrence Jeffries beè gbóó dààmà togó gè kãái. A beè pììga boo gè nvèè bá nèm. Túá ból, nim beè zìgà boo béè kọọ̀ m beè bugi togó kọ à bọ́ló kọọ̀ Gbò Neǹ Ditõ̀ò Jìhóvà á gbááá ló bìlà bẹlbẹ̀l vaá sí ól bé. M beè kọ́ nèe kọọ̀ be dénè nen ea di America náa sí ól bé, gbò ób é tú bẹẹ dó lọlíí bá. Brother Jeffries beè kọọ̀: “Éé ní eo bùlà kọọ̀ Jìhóvà Bàrì é náa be dénè gbò e ba di America gé fã́e vaá gbò ọ́b à dù gé naa uú vá boo é?” Bá ea loomá bel boo belí nè dõòna kà gbó nú ea kọ́ beè naa kọ ḿ mòn kọọ̀ nim beè di lèlà. Vó beè naa kọ ḿ ié lèèma ló gè nó Kpá Káí.

M beè olòó tú gã́bug tṍó bùgmà gbò nómá Kpá Tọ Kùdẽe Ló nè Awake! e ńdáà kà beè kpoogè dee ló. Tṍó e tṍó téní, m beè gbóó nyimá kọ m̀ géè nó kà kà bel, vó beè naa kọ ḿ zìgà kọọ̀ Vígà Jeffries á noòmàm Kpá Káí. M beè dààmà nàgé togó gè sí nònù dénè tṍó. Nyíém beè palàge ẹẹ ló nú em géè nò naa ní em beè gbóó dú nen ea gé vee lé kpẹ̀a. Nà nu sẹ̀ẹ̀a sĩ́ beè nyaaá tṍó em dã́à ból ló kọọ̀ “gbele deè Jìhóvà a íná kuló.” (Zèf. 1:14) Tãa vó em kpáà sí pọ̀b tọọ̀ kpá, a beè gbóó tànim gè nvèè bá nè dõòna gbò kọ bàá nó kà kà bel ea di mm̀ Kpá Káí.

M beè aa sékóndílí skúùl ló June 13, 1956, vaá mm̀ beè dììa múú gbẹá sẹ́kíút àsémblì taà gbáá aa ló tṍóá. Tṍóá ním beè nyimá kọọ̀ m̀ é íe gã́bug tã́áná dee bá ea aa bá Jìhóvà boo béè ge  tú nà tṍó nvèèmà bá nè dõòna gbò kọ bàá nó nú ea kilíé ló.

M beè dú neǹ gyà deèsĩ́ tóm kọ̀ kpẹ̀a ọ̀ọ̀lẹ̀ ẽ́ aa ló tṍó em beè dììa múú. Kingdom Ministry e ba beè emí ló December 1956 beè ié togó bel ea kọ́ọ̀: “Can You Serve Where the Need Is Great?” Kólá beè dì nàgé nè nda. A beè tànim gè nvèè bá kọ́ kpẹ̀a kiẽ́e e gbò kọ̀ kpẹ̀a náa bọọ.​—Máát. 24:14.

M beè kil Edgefield, ea di South Carolina. Áá ténì neǹ kọ̀ kpẹ̀a ní ea beè di bõ̀ònatõ̀ò ea beè di kĩá ẽ́. Nda beè gbóó egè vòò nen. E beè olòó sẹlẹ nònù gbẹá beè ene kà vígà págbálà. M beè olòó tú 100 kà ávà kọọmá buù ẽ́. M beè olòó di mm̀ kíìli-kíìli boo béè ge nè tule pá vígà gbẹá ól tóm kọ̀ kpẹ̀a nè ge nè lòbèl gbẹá nònù. Nú ea beè palàge leemám dú kọọ̀, bé em síì gbò tómí naa, níà bé em beè kpáá nyimá gã́bug nú ea kil ló Jìhóvà naa ẽ́.

Ene kà ńnváá em ólò noòmà Kpá Káí beè íe pọ̀b gbàà tọ e gbò nen ólò tõo sẹlẹ kè tó gbẹá ene kà bon ea kọlà Johnston e nen é láá tú ene kà mile kyã̀àmà aa kiẽ́e em ólò tõo iná. A beè nèm tóm em é tú sìgà dee siimá vaá a beè nè nài gé ene kà ńkem̀ tọ kọ é naamá Kíndòm Họ́ọ̀l.

Vígà Jolly Jeffries, ea dú nvín vigà págbálà ea beè noòmàm Kpá Káíá beè gbóó àà Brooklyn, ea di New York, dú kiẽ́e e nda dì gé zọ̀m sí tóm gyã̀ deèsĩ́ tóm kọ̀ kpẹ̀a. E beè gbá tõó mm̀ ene kà ńkem̀ tọ e ene kà vígà págbálà beè nèi.

Kpègè e bà géè kpẽ́ nèi gbẹá South beè dú ńkem. Bàà àbèè taà kà dọ́là ní e bà géè kpẽ́ nèi ló tóm dee é. Enè dee, m beè tú ńkem̀ kpègè ea beè sigá ḿ bá zalmá gyã́á gbẹá tọọ̀ ki. Tṍó em aà tọọ̀ kiá, ene kà gbálà beè bã̀ ḿ ló vaá bĩinám kọọ̀: “É kọ ò gbĩ́ gè sí tóm? M̀ é kpẽ́ ene kà dọ́là nè ni mm̀ ene kà ávà.” A beè kọ ḿ tú taà dee siimá tóm mm̀ ge õ̀ònà ló boo be e bà ólò sí tóm. M beè palàge mòn kọọ̀ Jìhóvà géè nvèè bá nèm kọbé m̀ láá tõó Edgefield. M beè sí tómá vaá si nágé international convention ea beè sẹ̀ẹ̀a mm̀ gbáá 1958 gbẹá New York City.

Boo ní ea égè bàà dee gbẹá pọ̀b kà bõ̀ònalóá, à ié kele nú ea beè naaá. M beè mòn Ruby Wadlington, ea géè sí tóm gyã̀ deèsĩ́ gbẹá Gallatin, ea di Tennessee. Boo béè kọ a beè leemái gè kọ́ kpẹ̀a aa dó dọ dó, e beè sí kè bìla ló bel ea kil ló gbò e bà gbĩ́ gè sí tọọ̀ kpá Gílẹẹ̀d gbẹá pọ̀b kà bõ̀ònalóá. Tṍó e tṍó téní, e beè gbóó dààmà togó gè emí kpá má ene. Tṍóá, ba beè kolím kọ ḿ dù gé nè lòbèl kèsĩ́ gbò nen gbẹá Gallatin. M beè tú nèà deèá bĩimáe be àé íám. Tṍó e tṍó téní, m beè gbóó àà kil bõ̀ònatõ̀ò e Ruby dì, vaá e beè ilá mm̀ gbáá 1959.

Tṍó em beè toolá 23, ba beè ím bá ló naamá congregation servant (ea dú nen ea ólò bõonè ló gbò kànen kátogóí) gbẹá Gallatin. Beélè  bõ̀ònatõ̀ò ní ea dú túá kà bõ̀ònatõ̀ò e Charles Thompson beè kãa tṍó e bà túe naamá nen ea gé kudẽe ló sẹ́kiùt e. A beè palàge nyimá nu; sõò a beè bĩiná nà lọ̀ọ̀gà bùlà ea kil ló nú e pá vígà ié bíi ló nè bé e dõòna gbò e ba beè kãá va beè ẹ̀b nú ea kil vá ló naa. M beè nó lọ̀Iíẹ́ bá kọọ̀ à dú lé gè bĩiná bíb vaá nyimá gbò kà kà bel ea kil ló besĩ́ m̀ kálá nè béèlàfùl.

Ló May 1964, ba beè kolím kọ ḿ sí tọọ̀ kpá ea ólò sẹ̀ẹ̀a mm̀ enè ẽ́ ea kọlà Kingdom Ministry School ea beè sẹ̀ẹ̀a gbẹá South Lansing, ea di New York. Vígà págbálà ea beè noòmài nu gbẹá tọọ̀ kpáá beè naa kọ a palàge tànim gè kpáá nó gã́bug nú ea kil ló Jìhóvà vaá tõo bãé ló.

Ba beè kolí Ruby nè nda kọ é gé sí tóm gè kùdẽe ló sẹ́kiùt ló January 1965. Ba beè lẹ̀ẹ̀lài tẹlẹ sẹ́kiùt ea palàge bọọ́ gbàà, ea dú Knoxville nè Tennessee, sìgà ńkem à íná Richmond, ea dú pọ̀b bon ea di Virginia. Gbò bõ̀ònatõ̀ò ea di North Carolina, Kentucky, nè West Virginia beè dì nàgé ló. M beè kãa bõ̀ònatõ̀ò e áá gbò bìla ní e bà dì e, boo béè kọọ̀ tṍóá bà náa beè olòó zìgà kọọ̀ gbò ẹ́ẹ́ nè gbò bìla á gbaaá ló gbẹá deè kpọ̀lọ̀-kpọ̀lọ̀ ea di United State. Pá vígà e ba beè di kĩá beè dú gbò tãa, vaá e beè nó kọ é dõo nu nè gbò e bíi di ló. Enè nen ea ni tú gã́bug gbáá siimá tóm gè kùdẽe ló sẹ́kiùt beè noòmàm kọò: “Ḿ dú vígà gbò nen. Ó gá kyã̀à bã Kíndòm Họ́ọ̀l belí kọ olo ní eo íèèe. Òó láá nvèè bá nèva be bà ẹb ni belí ba vígà.”

Tṍó e géè kãa ene kà ńkem̀ bõ̀ònatõ̀ò, Ruby beè dààmà togó ge zọ̀ ene kà nvín pábia e nvín enè gbáá dìé bá nóá Kpá Káí. Tṍó e tọ́ọ̀ nen ea di bõ̀ònatõ̀òa náa beè láá zọ̀ẹ noá nu, Ruby beè kilsĩ́ ge noòmàe nu tení dú ló gè olóò emí kpá lẹ̀ẹ̀la tóm máe. Tṍó e kpáà kãa bõ̀ònatõ̀òa, nvín pá biaá beè olòó sí nònù kọ̀láá dee. Tṍó e bà lẹẹlà bàà kà vígà pábia e bà di boo sìtóm kọ̀ kpẹ̀a ea di kele domá, ba beè gbóó kilsĩ́ gè zọẹ noá Kpá Káí, vaá a beè dììa múú pọ́ì ńkem̀ tṍó aa ló tṍóá. Tṍó e di Bẹ́tẹẹ̀l ea di Patterson, e 30 ni téní, ene kà vígà pábia beè kòl a bée nè Ruby. Àẹ̀ beè nvín ńnváá e Rubby beè zọ̀ẹ noá nuá. Nvín pábiaí nè a dóm beè di gbàà gbò e ba beè sí ní ea égè 100 kà Tọọ̀ Kpá Gílẹẹ̀d.

Ní ea égè bàà kà sẹ́kiùt e ba beè lẹ̀ẹ̀lài tẹlẹ beè dú pọ̀b boǹ Florida. Kátogóí e beè gbóó ié bíi ló faà, vóà naa, e beè zalí ní e náa beè sí gbele tõ̀ò kpègè. Sõò túá sè e zálì faàa, nu beè kyọa mm̀ ínjìn, vaá née beè ié kpègè ge siimá tóm ló. M beè kolí ene kà vígà págbálà e beè nyimá kọ àé láá nvèè bá nèi. A beè kọ́ nè nen ea ólò sí tóm nèe kọ á sí tóm ló vaá náa beè túi tọ́ọ̀ kà kpègè bá. A beè kọọ̀, “Nóo síìlìmi kom bá.” Kasĩ́, a beè dõo kpègè nèi! Níà beè ka lé nu dòòmà bá ea zógè bé e Jìhóvà ólò ẹ̀b nú ea kil ló pá a gyóòlo naa. A beè kẽéi nyíe kọ é dõo nu taalẹ bá nè dõòna gbò.

Kọ̀láá tṍó e kãà bõ̀ònatõ̀ò ea di kĩá, è ólò tõó tọọ̀ vígàí. Vó beè naa kọ é duá kà lé kóò. Ene dee, kpẹ̀a ea kil ló bõ̀ònatõ̀òa beè tám nyíe gbẹá mm̀ nà kòmpútà tṍó em géè emí. Tṍó em ooà kẽ dú ló èlà, m beè mòn kọọ̀ nvín ea ni tóólá taà gbáá ea di tọá beè “nvèè bá” bii bá boo ene kà bọ́tìn ea náa ní e nú em beè emí gyuà, boo béè vó, m beè gbóó kpáá emí. M beè kilsĩ́ gè tú bìlà bil loomá bel ea kil ló nèe mm̀ gã́bug gbáá.

Mm̀ gbáá 1971, ba beè lẹ̀ẹ̀là kpá mám kọ ḿ dú neǹ kùdẽe ló dístrìkt gbẹá New York City. A beè palàge bọọí ló! M beè tóólá 34 gbáá tṍó em ínà kĩá. Nda ní em beè dú túá kà neǹ bila ea beè dú ba neǹ ge kùdẽe ló dístrìkt e, vaá ba beè palàge zààvà ḿ ló.

Tṍó em beè dú neǹ ge kùdẽe ló dístrìkt, m beè dé kpéè ló gè noòmà nú ea kil ló Jìhóvà buù sè gbẹá sẹ́kíút àsémbìlì. Gã́ug gbò kùdẽe ló sẹ́kiùt ea beè di kĩá beè nyimá nu èlìm. Enè ọ̀và ní ea beè nè nà lòbèl dììa múú ẽ́. Dõòna kà vígà págbálà ea bée kọlà Theodore Jaracz beè gbóó dũùnà Gbò Ge Tulè Tóm tṍó e tṍó téní. À íe nagé gã́bug pá vígà págbálà e bà géè sí tóm gbẹá Bẹ́tẹẹ̀l ea di Brooklyn. Nyíém beè palàge ẹẹ kọọ̀ gbò ge kùdẽe ló sẹ́kiùt nè gbò e bà gé sí tóm Bẹ́tẹẹ̀l beè naa kọ lóóm á dĩ̀ìnà. M beè mòn kọọ̀ bà dú gbò kùdẽe ló e bà íe vulè, dẹ̀ẹ̀a boo Mòn Bel Bàrì vaá nvèè sãa kúm bõ̀ònatõ̀ò Bàrì mm̀  bọ́ọ̀ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo. Ba kìlmà kpá ló kẽ beè naa kọọ̀ tóm gè kùdẽe ló dístrìkt á valím ló.

Mm̀ gbáá 1974 Gbò Ge Tulè Tóm beè kpáá íbá ló dõòna gbò e bà géè kùdẽe ló sẹ́kiùt kọ bàá dú gbò kùdẽe ló dístrìkt, vaá kpáá tú nda naamá neǹ ge kùdẽe ló sẹ́kiùt​—kátogóí ba beè lẹ̀ẹ̀làm kilma South Carolina. Tṍóá, bõ̀ònatõ̀ò nè sẹ́kiùt gbò ẹ́ẹ́ nè gbò bila beè gbóó gbaaá ló, vaá nyíè pá vígà beè palàge ẹẹ.

Dee deè nvéè mm̀ gbáá 1976, ba beè lẹ̀ẹ̀làm kilma sẹ́kiùt e bà ólò ló dém bel Georgia e pá Atlanta nè Columbus ní e bà íeé. M kẽeà boo tṍó em beè nè lòbèl gbẹá kè tó vòò kà gbò pá nvín e ba beè tú pọ̀b náa tẹẹmá sã́ ló ba tọ. Ba beè tú ba kà kilma tọọ̀ biè boo béè kọọ̀ kom beè bã̀é ló. Gã́bug Gbò Neǹ Ditõ̀ò Jìhóvà, gbò ẹ́ẹ́ nè gbò bilà ólò dú tọọ̀ bièa gé kãá va vaá nvèè va nyíé gbàà. M beè mòn bé e vulè e pá vígà íe beè dọ bàlà kẽ naa. Tṍó e gbò gyóòlo Bàrì íe tóè sàn ea meà naa vó kilma ló ene, àé náa kọ bàá láá ĩ̀ìmà kọ̀láá kà tã̀àgã̀ e bà kpeesĩ́ ló.

Mm̀ gbáá 1977 ba beè kọ é òòà kẽ gé tú sìgà ẽ́ nvèèmà bá ló tóm e bà géè sí gbẹá Bẹ́tẹẹ̀l ea di Brooklyn. Tṍó e tómá é gé tà, bàà nen ea dṹùnà Gbò Ge Tulè Tóm beè bĩinám be àé léémá Rubby nè nda ge gbẹá Bẹ́tẹẹ̀l. E beè zìgà.

M beè tú 24 gbáá siimá tóm Service Department, vaá zọ̀ pá vígà aalá gbò bíb ea tavàlà. Mm̀ gbò gbááá, Gbò Ge Tulè Tóm beè kilsĩ́ gè nèi tùle ea dẹẹ̀a boo gbò nòòkúu ea di mm̀ Kpá Káí. Gbò tuleí ólò nvèè bá nèi kọ é láá aalá gbò bíb ea tavàlà, vaá nèèmà nàgé búmaà gbò ge kùdẽe ló sẹ́kiùt, gbò kànen, nè gbò gyà deèsĩ́ tóm kọ̀ kpẹ̀a. Gbò búmaí a nveè bá nè gã́bug nen kọ bàá kilsĩ́ gè fã̀ Bàrì. Níí a náa nagé kọọ̀ bõ̀ònatõ̀ò Jìhóvà á aga ló.

Lọl gbáá 1995 tẹlẹ 2018, Gbò Ge Tulè Tóm beè lẹ̀ẹ̀lam siimá kele-kele tọ nàà tóm, e ba beè olòó kọlíe zone overseer. M̀ ólò siè kpóó ló Branch Committee, gbò e bà gé sí tóm Bẹ́tẹẹ̀l, nè gbò e bà ólò kọ́ kpẹ̀a aa dó dọ dó, vaá nvèè bá nèva ló gbò tã̀àgã̀ e bà gé téní bá. Tṍó e pá vígàí kọ́ gbò nú e bà gé téní bá, à ólò siè kpóó ló Rubby nè nda. Dì belí nu dòòmà bá, e beè kãa pá vígà e bà di Rwanda mm̀ gbáá 2000 na. A beè palàge tọáí ló tṍó e dã́à nú ea kil ló bé e pá vígà beè fùl zelí bá fẹ̀ nèn ea beè naaá mm̀ gbáá 1994 naa. Gã́bug nen beè ù. Pá vígàí beè kilsĩ́ ié zìgà, ból dẽesĩ́, nè zààvà, náa kal ló béè kọọ̀ bà géè tení bá tã̀àgã̀.

Kátogóí, e sígà ló 80 gbáá. M tú 20 gbáá siimá tóm dì belí Branch Committee gbẹá tọ́ nàà tóm ea di United State. Ním beè sí pọ̀b tọọ̀ kpá; sõò Jìhóvà nè a bõ̀ònatõ̀ò a nèm búma ea bọọ lọ̀l vaá à lee. Gbò búmaí a naa kọ ḿ láá noòmà gbò kà kà bel ea di mm̀ Kpá Káí ea é dọ bélè dọ̀ọ̀mà dè-dè. (2 Kọ́r. 3:5; 2 Tím. 2:2) M beè mòn bé e gbò nú ea di mm̀ Kpá Káí ni nveè bá nè dõòna gbò vaá naa kọ bàá ié kà lé gbaa ló kilma ló Neǹ Dèmnù naa. (Jém̀z 4:8) Kọ̀láá tṍó e láà naa, Ruby nè nda ólò kilsĩ́ ge siè kpóó ló dõòna gbò kọ bàá nvèè ka ló nèà deè e bà íe kilma ló gè nó nu ea kil ló Jìhóvà vaá noòmà gbò kà kà bel ea di mm̀ Kpá Káí dõòna gbò​—ea dú nèà deè ea bọọ lọ̀l vaá à lee e gbò gyóòlo Jìhóvà é láá dé kpéè ló!