Hem soddun content-ant vochat

Hem soddun table of contents-ant vochat

Tumi Zannam Aslim?

Tumi Zannam Aslim?

Mordekai nanvacho ek munis khorench aslo kai?

BIBLE-ANT, Estherachea pustokant, Mordekai nanvachea eka munxa vixim zaite pavtti sanglam. To Judevam modlo ek koidi aslo, zo “Ahasuerus Razachea kallar,” tem mhunnttlear, K.X.A. panchvea xekddeachea survatek, Persiechea rajmahalant kam kortalo. (Aiz choddxim zannam ho raza, Xerxes I mhunn mantat.) Ahasuerus razak marunk ievzonn kaddlea mhunn Mordekaiak kollon ailem tednam tannem tem ugddapem kelem ani toxem zaunk diunk na. Hea pasot raza itlo upkari aslo ki tannem Mordekaiak soglea lokam hujir man diunk tharailem. Magir Haman, zo Mordekai ani her Judevancho dusman aslo, to melea uprant, razan Mordekaiak thoincho prodhan-montri nemlo. Oxem kelolean, Persiechea rajeant aslolea soglea Judevancho nas zaina zaunk Mordekai kaido kaddunk pavlo.—Est. 1:1; 2:5, 21-23; 8:1, 2; 9:16, NW.

Punn Esther pustokant jem kitem boroilam ti fokot ek kanni ani Mordekai nanvacho konnuch munis naslo, oxem thodde itihaskar sangtale. Punn 1941-ant, sodh korpeank, Bible-ant Mordekaia vixim jem kitem sanglam tem sarkem mhunn puravo diunk xokta toxem kitem tori mellʼlem. Tem kitem zaun aslem?

Sodh korpeank matiechea kuddkear, Persiechea bhaxent, Marduka (Inglez bhaxen, Mordecai) nanvachea eka odhikarea vixim boroilolem tem mellʼllem. To ghoddie Suza xarant hixob dovorpi mhunn kam kortalo astolo. Ho matiecho kuddko mellʼllo tea zagea voilo itihaskar, Arthur Ungnad-an oxem sanglem: “Bible-acho bhag naslo toslea eka dokumentant Mordekaiachem nanv poilem pavtti mellʼllam.”

Ungnad-an riportt boroilea uprant, zannaramnim Persient mellʼllolea anikui hozaramnim matiechea kuddkeancher boroilʼlem aslem tanchem bhaxantor kelem. Tanche modem Persepolis xarant sodh kelea uprant mellʼllole thodde matieche kuddke asle. Ani he kuddke tankam xarachea vontti lagim aslolea bhanddarant mellʼlle. Te Xerxes I razachea kalla voile asle, ani tancher Elamite bhaxen boroilʼlem. Toxench, Estherachea pustokant aslolim zaitim nanvam tancher boroilʼlim aslim. a

Persiechea bhaxent boroilʼlea eka matiechea kuddkeacher Mordekai (Marduka) hem nanv asa

Persepolis-ant mellʼllolea zaitea matiechea kuddkeancher, Raza Xerxes I hache razvottkechea vellar Suzachea rajmahalant, razacho secretary mhunn kam korpi Mardukachem nanv boroilam. Eka matiechea kuddkear, Marduka ek bhaxantor korpi zaun aslo mhunn sanglam. Ani hem, Bible-ant Mordekaia vixim jem sanglam, toxench asa. Karonn Bible-a pormonnem, Mordekai, Raza Ahasuerusa pasot ek odhikari mhunn kam kortalo, ani unneant-unnem don bhaso uloitalo. Toxench, Mordekai sodanch Suzachea rajmahalachea darvontteaxim bostalo. (Est. 2:19, 21; 3:3) Ho darvontto mhunnttlear, razache odhikari kam kortale toslem ek vhoddlem bildding aslem.

Matiechea kuddkeancher boroilʼlea Marduka vixim, ani Bible-ant boroilʼlea Mordekai-a vixim zaiteo vostu eksarkeo asat. Te ekuch kallar ani ekuch zagear jiele. Ani tannim dogaimnim ekuch zagear odhikari mhunn kam kelem. Tor hem soglem dakhoun dita ki matiechea kuddkear boroilʼlo Marduka, ghoddie Bible-ant Esther pustokantlo Mordekaiuch zaun asa.

a 1992-ant Professor Edwin M. Yamauchi-an, ek lekh boroilo, zatunt Persepolis-ant mellʼllolea matiechea kuddkeancher aslolim dha nanvam boroilʼlim aslim, ani hinch nanvam amkam Estherachea pustokant pasun mellttat.