1, 2. (α) Πώς αγωνίζονται οι άνθρωποι για να αποκτήσουν ελευθερία; (β) Πού οδηγούν αυτοί οι αγώνες;

ΣΗΜΕΡΑ, γίνεται πολύς λόγος για την ισότητα και την ελευθερία. Σε πολλά μέρη του κόσμου, οι άνθρωποι θέλουν ελευθερία από την καταδυνάστευση, τις διακρίσεις και τη φτώχεια. Άλλοι απαιτούν ελευθερία λόγου, επιλογής και αυτοδιάθεσης. Φαίνεται ότι σε κάθε γωνιά της γης οι άνθρωποι επιθυμούν διακαώς να μπορούν να κάνουν ό,τι θέλουν και να ζουν όπως θέλουν.

² Ωστόσο, το πώς μπορούν να ικανοποιηθούν αυτές οι επιθυμίες είναι άλλο ζήτημα. Σε κοινωνικό ή πολιτικό επίπεδο, πολλοί καταφεύγουν σε διαμαρτυρίες, διαδηλώσεις, εξεγέρσεις ή και επαναστάσεις. Φέρνουν όμως τέτοιες αντιπαραθέσεις το επιθυμητό αποτέλεσμα; Το αντίθετο! Συνήθως έχουν τραγικά αποτελέσματα και στοιχίζουν τη ζωή σε πολλούς ανθρώπους. Αυτή η κατάσταση πιστοποιεί και πάλι πόσο αληθινή είναι η θεόπνευστη επισήμανση του βασιλιά Σολομώντα: «Άνθρωπος εξουσιάζει άνθρωπο προξενώντας του βλάβη».​—Εκκλ. 8:9.

3. Τι μπορούμε να κάνουμε για να βρούμε αληθινή ευτυχία και ικανοποίηση;

³ Ο Χριστιανός μαθητής Ιάκωβος υπέδειξε το μυστικό για την αληθινή ευτυχία και ικανοποίηση: «Εκείνος ο οποίος εμβαθύνει στον τέλειο νόμο της ελευθερίας και παραμένει σε αυτόν . . . θα είναι ευτυχισμένος σε αυτό που κάνει». (Ιακ. 1:25) Ο Ιεχωβά, ο οποίος έδωσε αυτόν τον τέλειο νόμο, είναι στην καλύτερη θέση να γνωρίζει τι χρειάζονται οι άνθρωποι για να είναι πλήρως ευτυχισμένοι και ικανοποιημένοι. Εκείνος προμήθευσε στο πρώτο ανθρώπινο ζευγάρι ό,τι χρειάζονταν για να είναι ευτυχισμένοι​—μεταξύ άλλων και αληθινή ελευθερία.

4. Τι ελευθερία απολάμβανε ο Αδάμ και η Εύα; (Βλέπε εικόνα στην αρχή του άρθρου.)

⁴ Καθώς διαβάζουμε τα πρώτα δύο κεφάλαια της Γένεσης, βλέπουμε καθαρά ότι ο Αδάμ και η Εύα απολάμβαναν το είδος της ελευθερίας το οποίο σήμερα υπάρχει μόνο στα όνειρα των ανθρώπων​—ελευθερία από την ανέχεια, τον φόβο και την καταπίεση. Η ζωή του πρώτου ζευγαριού ήταν εντελώς απαλλαγμένη από ανησυχίες για την τροφή, την εργασία, την αρρώστια και τον θάνατο. (Γέν. 1:27-29· 2:8, 9, 15) Μήπως αυτό σημαίνει ότι η ελευθερία που απολάμβανε ο Αδάμ και η Εύα ήταν απόλυτη; Ας δούμε.

5. Σε αντίθεση με αυτό που πιστεύουν πολλοί, τι χρειάζεται ώστε οι άνθρωποι να απολαμβάνουν ελευθερία;

⁵ Πολλοί σήμερα πιστεύουν ότι, για να είναι αληθινά ελεύθεροι, πρέπει να μπορούν να κάνουν οτιδήποτε θελήσουν, άσχετα με τις συνέπειες. Η Παγκόσμια Εγκυκλοπαίδεια του Βιβλίου (The World Book Encyclopedia) ορίζει την ελευθερία ως «την ικανότητα που έχει κάποιος να κάνει επιλογές και να τις πραγματοποιεί». Ωστόσο προσθέτει: «Από νομική σκοπιά, οι άνθρωποι είναι ελεύθεροι όταν η κοινωνία δεν τους επιβάλλει άδικους, άσκοπους ή παράλογους περιορισμούς». Στην πράξη, αυτό υποδηλώνει ότι ορισμένοι περιορισμοί είναι απαραίτητοι προκειμένου όλα τα μέλη μιας κοινωνίας να ωφελούνται από την ελευθερία που παραχωρείται. Το ερώτημα λοιπόν είναι: Ποιος έχει το δικαίωμα να καθορίζει ποιοι περιορισμοί είναι δίκαιοι, σκόπιμοι και λογικοί;

6. (α) Γιατί μόνο ο Ιεχωβά διαθέτει απόλυτη ελευθερία; (β) Τι είδους ελευθερία μπορούν να έχουν οι άνθρωποι, και γιατί;

⁶ Σε ό,τι αφορά το ζήτημα της ελευθερίας, ένα βασικό στοιχείο που πρέπει να θυμόμαστε είναι ότι μόνο ο Ιεχωβά Θεός διαθέτει απόλυτη και απεριόριστη ελευθερία. Γιατί; Επειδή είναι ο Δημιουργός των πάντων και ο παντοδύναμος Κυρίαρχος του σύμπαντος. (1 Τιμ. 1:17· Αποκ. 4:11) Θυμηθείτε τα όμορφα λόγια με τα οποία περιέγραψε ο βασιλιάς Δαβίδ τη μοναδική και εξυψωμένη θέση που κατέχει αποκλειστικά ο Ιεχωβά. (Διαβάστε 1 Χρονικών 29:11, 12) Κατά συνέπεια, όλα τα πλάσματα στον ουρανό και στη γη έχουν ελευθερία με σχετική μόνο έννοια. Οφείλουν να αναγνωρίζουν ότι ο Ιεχωβά Θεός έχει την ύστατη εξουσία να επιβάλλει τους περιορισμούς που ο ίδιος κρίνει δίκαιους, σκόπιμους και λογικούς. Στην πραγματικότητα, αυτό έκανε ο Ιεχωβά Θεός με την ανθρώπινη δημιουργία του ευθύς εξαρχής.

7. Ποια είναι μερικά πράγματα που κάνουμε ενστικτωδώς και συμβάλλουν στην ευτυχία μας;

⁷ Μολονότι ο Αδάμ και η Εύα αρχικά απολάμβαναν ελευθερία σε πολλούς τομείς, τους είχαν επιβληθεί και κάποιοι περιορισμοί. Μερικοί από αυτούς ήταν ενστικτώδεις, αλλά δεν έπαυαν να είναι περιορισμοί. Για παράδειγμα, οι πρώτοι μας γονείς ήξεραν ότι για να συνεχίζουν να ζουν έπρεπε να αναπνέουν, να τρώνε, να κοιμούνται, και ούτω καθεξής. Ένιωθαν άραγε ότι όλα αυτά τους στερούσαν την ελευθερία τους; Όχι, διότι ο Ιεχωβά φρόντισε ώστε ακόμα και αυτά τα τετριμμένα πράγματα να τους γεμίζουν ευχαρίστηση και ικανοποίηση. (Ψαλμ. 104:14, 15· Εκκλ. 3:12, 13) Ποιος δεν απολαμβάνει μια αναζωογονητική ανάσα καθαρού αέρα, το αγαπημένο του φαγητό ή το ξύπνημα έπειτα από έναν καλό νυχτερινό ύπνο; Κάνουμε μετά χαράς αυτά τα απαραίτητα πράγματα χωρίς να νιώθουμε κάποια αίσθηση περιορισμού ή επιβάρυνσης. Ο Αδάμ και η Εύα ένιωθαν αναμφίβολα το ίδιο.

8. Ποια ρητή εντολή έδωσε ο Θεός στους πρώτους ανθρώπινους γονείς μας, και γιατί;

⁸ Ο Ιεχωβά έδωσε ρητή εντολή στον Αδάμ και στην Εύα να κατοικίσουν τη γη και να τη φροντίζουν. (Γέν. 1:28) Μήπως αυτή η εντολή τούς στέρησε κατά κάποιον τρόπο την ελευθερία τους; Όχι βέβαια! Αυτή η εντολή δόθηκε ώστε οι άνθρωποι να συμμετάσχουν στον σκοπό του Δημιουργού τους: να γίνει ολόκληρη η γη ένα παραδεισένιο σπίτι όπου θα κατοικεί για πάντα ένα γένος τέλειων ανθρώπων. (Ησ. 45:18) Σήμερα, αν κάποιος επιλέξει να παραμείνει άγαμος ή να παντρευτεί αλλά να μην κάνει παιδιά, αυτό δεν συγκρούεται με το θέλημα του Ιεχωβά. Αλλά γενικά, οι άνθρωποι παντρεύονται και κάνουν παιδιά παρά τις δυσκολίες που συνεπάγονται αυτές οι επιλογές. (1 Κορ. 7:36-38) Γιατί; Επειδή, υπό φυσιολογικές συνθήκες, αυτό φέρνει ευτυχία και ικανοποίηση. (Ψαλμ. 127:3) Ο Αδάμ και η Εύα θα μπορούσαν να έχουν την ευτυχία να απολαμβάνουν τον γάμο τους και την οικογένειά τους για όλη την αιωνιότητα.

9. Γιατί δεν ήταν άδικη, άσκοπη ή παράλογη η εντολή του Θεού στο εδάφιο Γένεση 2:17;

⁹ Ο Ιεχωβά έδωσε στον Αδάμ και στην Εύα άλλη μια εντολή, και δήλωσε σαφώς ποια θα ήταν η ποινή σε περίπτωση παραβίασής της: «Από το δέντρο της γνώσης του καλού και του κακού δεν πρέπει να φας, διότι την ημέρα που θα φας από αυτό οπωσδήποτε θα πεθάνεις». (Γέν. 2:17) Μήπως αυτή η εντολή ήταν με κάποιον τρόπο άδικη, άσκοπη ή παράλογη; Μήπως στέρησε από τον Αδάμ και την Εύα την ελευθερία τους; Οπωσδήποτε όχι. Μάλιστα, αρκετοί Βιβλικοί λόγιοι σχολιάζουν πόσο λογική και ισορροπημένη ήταν αυτή η εντολή. Για παράδειγμα, κάποιος λόγιος παρατηρεί: «Το συμπέρασμα που προκύπτει από τις εντολές του Θεού στα [εδάφια Γένεση 2:16, 17] είναι ότι μόνο ο Θεός γνωρίζει τι είναι καλό . . . για την ανθρωπότητα και μόνο ο Θεός γνωρίζει τι δεν είναι καλό . . . για αυτήν. Προκειμένου να απολαμβάνει το “καλό”, η ανθρωπότητα πρέπει να εμπιστεύεται στον Θεό και να τον υπακούει. Αν τον παρακούσουν, θα αφεθούν να αποφασίζουν μόνοι τους για το τι είναι καλό . . . και τι δεν είναι καλό». Αυτό είναι ένα φορτίο που οι άνθρωποι δεν θα μπορούσαν να το σηκώσουν επιτυχώς μόνοι τους.

10. Γιατί δεν πρέπει να εξισώνουμε την ελεύθερη βούληση με το δικαίωμα να αποφασίζουμε τι είναι καλό και τι κακό;

¹⁰ Πολλοί σήμερα, όταν διαβάζουν την εντολή που έδωσε ο Ιεχωβά στον Αδάμ, λένε ότι ο Αδάμ στερήθηκε την ελευθερία να κάνει ό,τι θέλει. Αλλά συγχέουν την άσκηση της ελεύθερης βούλησης ενός ατόμου με το δικαίωμα να αποφασίζει τι είναι καλό και τι κακό. Ο Αδάμ και η Εύα είχαν την ελευθερία να επιλέξουν αν θα υπακούν στον Θεό ή όχι. Ωστόσο, μόνο ο Ιεχωβά έχει το δικαίωμα να αποφασίζει με την απόλυτη έννοια τι είναι καλό και τι κακό, και αυτό συμβόλιζε «το δέντρο της γνώσης του καλού και του κακού» στον κήπο της Εδέμ. (Γέν. 2:9) Οφείλουμε να παραδεχτούμε ότι εμείς δεν ξέρουμε πάντοτε την έκβαση των επιλογών μας. Δεν ξέρουμε αν θα μας βγουν σε καλό κάθε φορά. Να γιατί βλέπουμε τόσο συχνά ανθρώπους να κάνουν επιλογές ή να παίρνουν αποφάσεις με κάθε καλή πρόθεση, μόνο και μόνο για να τους βρουν βάσανα, συμφορές ή τραγωδίες. (Παρ. 14:12) Οι ανθρώπινοι περιορισμοί παίζουν σημαντικό ρόλο. Μέσω της εντολής του, ο Ιεχωβά δίδαξε στοργικά τον Αδάμ και την Εύα πώς να χρησιμοποιούν την αληθινή ελευθερία. Τι σημαίνει αυτό, και ποια ήταν η αντίδραση του πρώτου ανθρώπινου ζευγαριού;

11, 12. Γιατί αποδείχτηκε ολέθρια η επιλογή του Αδάμ και της Εύας; Δώστε παράδειγμα.

¹¹ Τελικά, οι πρώτοι μας γονείς επέλεξαν την ανυπακοή. Η δελεαστική υπόσχεση του Σατανά​—«τα μάτια σας θα ανοιχτούν και θα γίνετε σαν τον Θεό, γνωρίζοντας το καλό και το κακό»—​αποδείχτηκε ακαταμάχητη στην περίπτωση της Εύας. (Γέν. 3:5) Μήπως η επιλογή του Αδάμ και της Εύας διεύρυνε την ελευθερία τους με κάποιον τρόπο; Δυστυχώς, όχι. Δεν τους έφερε αυτό που τους είχε πει ο Σατανάς. Μάλιστα, δεν άργησαν να διαπιστώσουν ότι η επιλογή τους να απορρίψουν την κατεύθυνση του Ιεχωβά και να ακολουθήσουν τη δική τους πορεία κατέληξε σε συμφορά. (Γέν. 3:16-19) Γιατί; Απλούστατα, επειδή ο Ιεχωβά δεν έδωσε στους ανθρώπους την ελευθερία να καθορίζουν μόνοι τους τι είναι καλό και τι κακό.​—Διαβάστε Παροιμίες 20:24 και υποσημείωση· Ιερεμίας 10:23.

¹² Σκεφτείτε για παράδειγμα τον πιλότο ενός αεροπλάνου. Προκειμένου να φτάσει με ασφάλεια στον προορισμό του, συνήθως πρέπει να ακολουθεί μια εγκεκριμένη πορεία πτήσης. Ο σύγχρονος αεροπορικός εξοπλισμός επιτρέπει στον πιλότο να χρησιμοποιεί όργανα πλοήγησης μέσα στο αεροσκάφος και να παραμένει σε επαφή με τους ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας κατά τη διάρκεια της πτήσης ώστε να φτάσει στον προορισμό του. Αν όμως επιλέξει να αψηφήσει αυτή την καθοδηγία και να ακολουθήσει όποια πορεία θέλει εκείνος, το αποτέλεσμα μπορεί να είναι καταστροφικό. Όπως αυτός ο πιλότος, έτσι και ο Αδάμ και η Εύα ήθελαν να κάνουν τα πράγματα με τον δικό τους τρόπο. Απέρριψαν την καθοδηγία του Θεού. Το αποτέλεσμα; Μια ολέθρια συντριβή, σαν να λέγαμε, που έφερε την αμαρτία και τον θάνατο για τους ίδιους αλλά και για τους μελλοντικούς τους απογόνους. (Ρωμ. 5:12) Στον αγώνα τους για αυτοδιάθεση, έχασαν την αληθινή ελευθερία που τους είχε δοθεί.

13, 14. Πώς μπορούμε να αποκτήσουμε αληθινή ελευθερία;

¹³ Οι άνθρωποι ίσως νομίζουν ότι όσο περισσότερη ελευθερία έχουν τόσο το καλύτερο, αλλά η αλήθεια είναι ότι η απεριόριστη ελευθερία είναι δίκοπο μαχαίρι. Η ελευθερία φέρνει όντως πολλά οφέλη, ωστόσο τρέμουμε όταν σκεφτόμαστε πώς θα ήταν ο κόσμος αν δεν υπήρχαν καθόλου περιορισμοί. Γι’ αυτόν τον λόγο, Η Παγκόσμια Εγκυκλοπαίδεια του Βιβλίου αναφέρει: «Οι νόμοι κάθε οργανωμένης κοινωνίας συνθέτουν ένα περίπλοκο πλέγμα από ελευθερίες και περιορισμούς που εξισορροπούνται μεταξύ τους». Η λέξη «περίπλοκο» είναι ασφαλώς εύστοχη. Απλώς σκεφτείτε τους αμέτρητους τόμους με νόμους που έχει γράψει ο άνθρωπος, συν τις στρατιές δικηγόρων και δικαστών που χρειάζονται για να τους ερμηνεύουν και να επιβάλλουν την εφαρμογή τους.

¹⁴ Στον αντίποδα, ο Ιησούς Χριστός υπέδειξε έναν απλό τρόπο για να έχουμε αληθινή ελευθερία: «Αν μείνετε στον λόγο μου, είστε πραγματικά μαθητές μου, και θα γνωρίσετε την αλήθεια και η αλήθεια θα σας ελευθερώσει». (Ιωάν. 8:31, 32) Η κατεύθυνση του Ιησού για την απόκτηση αληθινής ελευθερίας περιλαμβάνει δύο προϋποθέσεις: Πρώτον, να αποδεχτούμε την αλήθεια που δίδαξε και, δεύτερον, να γίνουμε μαθητές του. Αυτό θα οδηγήσει σε αληθινή ελευθερία. Αλλά ελευθερία από τι; Ο Ιησούς εξήγησε στη συνέχεια: «Όποιος πράττει την αμαρτία είναι δούλος της αμαρτίας. . . . Αν ο Γιος σάς ελευθερώσει, θα είστε πραγματικά ελεύθεροι».​—Ιωάν. 8:34, 36.

15. Γιατί μπορεί να μας κάνει “πραγματικά ελεύθερους” η ελευθερία που υποσχέθηκε ο Ιησούς;

¹⁵ Σαφώς, η ελευθερία που υποσχέθηκε ο Ιησούς στους μαθητές του είναι μακράν ανώτερη από την κοινωνική ή την πολιτική ελευθερία που ποθούν οι περισσότεροι άνθρωποι σήμερα. Όταν ο Ιησούς είπε: «Αν ο Γιος σάς ελευθερώσει, θα είστε πραγματικά ελεύθεροι», αναφερόταν στην απελευθέρωση από τη μεγαλύτερη σκλαβιά και καταδυνάστευση που έχει βιώσει ποτέ η ανθρωπότητα​—τη “δουλεία στην αμαρτία”. Η αμαρτία μάς ωθεί να κάνουμε το κακό, αλλά δεν σταματάει εκεί. Μας εμποδίζει επίσης να κάνουμε αυτό που ξέρουμε ότι είναι σωστό ή να πετύχουμε πράγματα για τα οποία ξέρουμε πως είμαστε ικανοί. Με αυτή την έννοια, είμαστε δούλοι της αμαρτίας, και το αποτέλεσμα είναι απογοήτευση, πόνος, βάσανα και τελικά θάνατος. (Ρωμ. 6:23) Ο απόστολος Παύλος ένιωθε βαθιά αυτόν τον πόνο και την οδύνη. (Διαβάστε Ρωμαίους 7:21-25) Μόνο όταν σπάσουν τα δεσμά της αμαρτίας θα μπορούμε να ελπίζουμε ότι θα έχουμε την αληθινή ελευθερία που απολάμβαναν κάποτε οι πρώτοι ανθρώπινοι γονείς μας.

16. Πώς μπορούμε να γίνουμε αληθινά ελεύθεροι;

¹⁶ Όταν ο Ιησούς είπε «αν μείνετε στον λόγο μου», υπονοούσε ότι υπάρχουν συγκεκριμένες προϋποθέσεις που πρέπει να πληρούμε ή όρια που πρέπει να σεβόμαστε προκειμένου να μας ελευθερώσει. Ως αφιερωμένοι Χριστιανοί, έχουμε απαρνηθεί τον εαυτό μας και έχουμε επιλέξει να ζούμε μέσα στα όρια των διδασκαλιών του Χριστού ως μαθητές του. (Ματθ. 16:24) Όπως υποσχέθηκε ο Ιησούς, θα είμαστε αληθινά ελεύθεροι όταν εφαρμοστούν πλήρως πάνω μας τα οφέλη της λυτρωτικής του θυσίας.

17. (α) Τι θα δώσει πραγματικό νόημα και ικανοποίηση στη ζωή μας; (β) Τι θα εξετάσουμε στο επόμενο άρθρο;

¹⁷ Όταν υποτασσόμαστε στις διδασκαλίες του Ιησού ως μαθητές του, η ζωή μας αποκτά πραγματικό νόημα και ικανοποίηση. Με αυτόν τον τρόπο, ανοίγεται μπροστά μας η προοπτική να ελευθερωθούμε πλήρως από την υποδούλωση στην αμαρτία και στον θάνατο. (Διαβάστε Ρωμαίους 8:1, 2, 20, 21) Στο επόμενο άρθρο θα εξετάσουμε πώς μπορούμε να χρησιμοποιούμε σοφά την ελευθερία που έχουμε τώρα, ώστε να είμαστε σε θέση να τιμούμε τον Ιεχωβά, τον Θεό της αληθινής ελευθερίας, για πάντα.