1, 2. Ποια παρότρυνση μας δίνει το εδάφιο Εβραίους 13:4;

ΧΑΙΡΕΣΤΕ να τιμάτε τον Ιεχωβά; Και βέβαια! Εκείνος αξίζει να τον τιμάτε και υπόσχεται να σας τιμάει και αυτός. (1 Σαμ. 2:30· Παρ. 3:9· Αποκ. 4:11) Θέλει επίσης να αποδίδετε τιμή και σε άλλους ανθρώπους, λόγου χάρη στους κυβερνητικούς αξιωματούχους. (Ρωμ. 12:10· 13:7) Αλλά χρειάζεται να αποδίδετε τιμή και στα πλαίσια ενός προσωπικού τομέα​—μέσα στον γάμο.

² Ο απόστολος Παύλος έγραψε: «Ο γάμος ας είναι άξιος τιμής μεταξύ όλων και το συζυγικό κρεβάτι ας είναι αμόλυντο». (Εβρ. 13:4) Ο Παύλος δεν έκανε απλώς μια γενική παρατήρηση. Αυτό το εδάφιο παρείχε κατεύθυνση στους Χριστιανούς, δίνοντας στον καθέναν τους προσωπικά την παρότρυνση να εκτιμάει τον γάμο, να τον θεωρεί πολύτιμο. Συμμερίζεστε εσείς αυτή την άποψη για τον γάμο γενικά αλλά και συγκεκριμένα για τον δικό σας, αν είστε παντρεμένοι;

3. Ποια σημαντική συμβουλή για τον γάμο έδωσε ο Ιησούς; (Βλέπε εικόνα στην αρχή του άρθρου.)

³ Όσον αφορά την απόδοση τιμής στον γάμο, έχετε ένα πολύ καλό υπόδειγμα. Ο Ιησούς τιμούσε τον γάμο. Όταν οι Φαρισαίοι τον ρώτησαν για το διαζύγιο, εκείνος αναφέρθηκε στα λόγια του Θεού σχετικά με τον πρώτο γάμο: «Γι’ αυτό, ο άνθρωπος θα αφήσει τον πατέρα του και τη μητέρα του, και οι δύο θα είναι μία σάρκα». Ο Ιησούς πρόσθεσε: «Αυτό που ο Θεός συνέζευξε, άνθρωπος να μην το χωρίζει».​—Διαβάστε Μάρκος 10:2-12· Γέν. 2:24.

4. Ποιο πρότυπο έθεσε ο Ιεχωβά για τους γάμους;

⁴ Ο Ιησούς λοιπόν συμφωνούσε ότι ο γάμος έχει θεϊκή προέλευση και τόνισε τη μονιμότητά του. Ο Θεός δεν είπε στον Αδάμ και στην Εύα ότι ο γάμος τους θα μπορούσε να τερματιστεί με διαζύγιο. Το πρότυπο που τέθηκε σε εκείνον τον γάμο στην Εδέμ ήταν η μονογαμία, με “τους δύο” να σμίγουν σε μια μόνιμη ένωση.

5. Πώς επηρεάζει ο θάνατος τη γαμήλια ένωση;

⁵ Ωστόσο, όπως γνωρίζετε, η αμαρτία του Αδάμ επέφερε αλλαγές. Μία από αυτές ήταν ο θάνατος, ο οποίος επηρέασε τον γάμο. Μπορούμε να το διαπιστώσουμε αυτό από τα όσα έγραψε ο απόστολος Παύλος όταν εξήγησε ότι οι Χριστιανοί δεν υπόκεινται στον Μωσαϊκό Νόμο. Αποκάλυψε ότι ο θάνατος τερματίζει τον γάμο και ότι ο εν ζωή σύντροφος μπορεί να ξαναπαντρευτεί.​—Ρωμ. 7:1-3.

6. Πώς αντανακλούσε ο Μωσαϊκός Νόμος την άποψη του Θεού για τον γάμο;

⁶ Ο Νόμος που έδωσε ο Θεός στο έθνος του Ισραήλ περιείχε λεπτομερείς οδηγίες για τον γάμο. Επέτρεπε την πολυγαμία, μια συνήθεια που προϋπήρχε του Νόμου. Εντούτοις, η πολυγαμία ρυθμιζόταν από κανόνες οι οποίοι εμπόδιζαν την κακομεταχείριση γυναικών και παιδιών. Λόγου χάρη, αν ένας Ισραηλίτης παντρευόταν μια δούλη και αργότερα έπαιρνε και δεύτερη γυναίκα, δεν επιτρεπόταν να ελαττώσει το φαγητό, τα ρούχα και τη γαμήλια οφειλή προς την πρώτη του σύζυγο. Ο Θεός απαιτούσε από εκείνον να την προστατεύει και να τη φροντίζει. (Έξοδ. 21:9, 10) Εμείς δεν βρισκόμαστε υπό τον Νόμο, αλλά μέσα από αυτόν διακρίνουμε το ενδιαφέρον του Ιεχωβά για τον γάμο. Δεν σας βοηθάει αυτό να εκτιμάτε τον γάμο;

7, 8. (α) Σύμφωνα με το εδάφιο Δευτερονόμιο 24:1, ποια πρόβλεψη περιείχε ο Νόμος για το διαζύγιο; (β) Ποια είναι η άποψη του Ιεχωβά για το διαζύγιο;

⁷ Τι έλεγε ο Νόμος για το διαζύγιο; Ο Θεός εξακολουθούσε να θεωρεί πολύτιμο τον γάμο. Ωστόσο, ως παραχώρηση επέτρεψε το διαζύγιο. (Διαβάστε Δευτερονόμιο 24:1) Ένας Ισραηλίτης μπορούσε να διαζευχθεί τη γυναίκα του αν έβρισκε «κάτι απρεπές σε αυτήν». Ο Νόμος δεν εξηγούσε τι θα μπορούσε να θεωρηθεί «απρεπές». Θα έπρεπε να είναι κάτι επαίσχυντο ή σοβαρό, όχι κάποιο μικροπταίσμα. (Δευτ. 23:14) Δυστυχώς, στις ημέρες του Ιησού πολλοί Ιουδαίοι έπαιρναν διαζύγιο «για οποιαδήποτε αιτία». (Ματθ. 19:3) Ασφαλώς δεν θα θέλαμε να υιοθετήσουμε την άποψή τους.

⁸ Ο προφήτης Μαλαχίας αποκάλυψε την άποψη του Θεού για το διαζύγιο. Αυτό συνέβη σε μια εποχή που ήταν συνηθισμένο να παίρνει κάποιος με δολιότητα διαζύγιο από τη «σύζυγο της νεότητάς» του, ίσως για να παντρευτεί μια νεότερη ειδωλολάτρισσα. Ο Μαλαχίας διατύπωσε την άποψη του Θεού με τα λόγια: «Εγώ μισώ το διαζύγιο». (Μαλ. 2:14-16) Αυτό εναρμονιζόταν με τα όσα λέει ο Λόγος του Θεού για τον πρώτο γάμο: «[Ο άνθρωπος] θα προσκολληθεί στη γυναίκα του, και θα γίνουν μία σάρκα». (Γέν. 2:24) Ο Ιησούς υποστήριξε την άποψη του Πατέρα του για τον γάμο, λέγοντας: «Αυτό που ο Θεός συνέζευξε, άνθρωπος να μην το χωρίζει».​—Ματθ. 19:6.

9. Πώς πρέπει να κατανοηθούν τα λόγια του Ιησού στα εδάφια Μάρκος 10:11, 12;

⁹ Κάποιος μπορεί να αναρωτηθεί: “Υπάρχει ποτέ βάση για να πάρει ένας Χριστιανός διαζύγιο και να ξαναπαντρευτεί;” Ο Ιησούς δήλωσε την άποψή του για το διαζύγιο: «Όποιος διαζευχθεί τη γυναίκα του και παντρευτεί άλλη μοιχεύει εναντίον της, και αν μια γυναίκα διαζευχθεί τον άντρα της και παντρευτεί άλλον, μοιχεύει». (Μάρκ. 10:11, 12· Λουκ. 16:18) Σαφώς, ο Ιησούς με αυτόν τον τρόπο τίμησε τον θεσμό του γάμου και ήθελε και οι άλλοι να κάνουν το ίδιο. Σύμφωνα με τα λόγια του, ένας άντρας που παίρνει διαζύγιο από τη σύζυγό του που του είναι πιστή (ή μια γυναίκα που παίρνει διαζύγιο από τον σύζυγό της που της είναι πιστός) χρησιμοποιώντας κάποια πρόφαση και παντρεύεται ένα άλλο άτομο μοιχεύει. Αυτό ισχύει επειδή το διαζύγιο από μόνο του δεν τερματίζει τον γάμο. Στα μάτια του Θεού, οι δύο παραμένουν «μία σάρκα». Επιπρόσθετα, ο Ιησούς είπε ότι, αν κάποιος άντρας έπαιρνε διαζύγιο από την αθώα σύζυγό του, θα την έκανε υποψήφια για μοιχεία. Πώς θα γινόταν αυτό; Εκείνη την εποχή, μια διαζευγμένη γυναίκα ίσως ένιωθε αναγκασμένη να ξαναπαντρευτεί ώστε να έχει οικονομική υποστήριξη. Ένας τέτοιος γάμος θα ισοδυναμούσε με μοιχεία.

10. Για ποιους λόγους μπορεί ένας Χριστιανός να πάρει διαζύγιο και να είναι ελεύθερος να ξαναπαντρευτεί;

¹⁰ Ο Ιησούς δήλωσε τους λόγους για τους οποίους μπορεί να τερματιστεί ένας γάμος: «Σας λέω ότι όποιος διαζευχθεί τη γυναίκα του, εκτός εξαιτίας σεξουαλικής ανηθικότητας [μὴ ἐπὶ πορνείᾳ, Κείμενο], και παντρευτεί άλλη μοιχεύει». (Ματθ. 19:9) Ο Ιησούς είχε τονίσει το ίδιο πράγμα και στην Επί του Όρους Ομιλία. (Ματθ. 5:31, 32) Και στις δύο περιπτώσεις, ο Ιησούς μίλησε για «σεξουαλική ανηθικότητα». Αυτή η έκφραση καλύπτει ένα φάσμα σεξουαλικών αμαρτιών εκτός γάμου: τη μοιχεία, τον αγοραίο έρωτα, τις σεξουαλικές σχέσεις μεταξύ άγαμων ατόμων, την ομοφυλοφιλία και την κτηνοβασία. Αν, για παράδειγμα, ένας παντρεμένος άντρας διαπράξει σεξουαλική ανηθικότητα, η σύζυγός του δικαιούται να αποφασίσει αν θα τον διαζευχθεί ή όχι. Αν τον διαζευχθεί, αυτό θα τερματίσει τον γάμο στα μάτια του Θεού.

11. Γιατί ίσως ένας Χριστιανός αποφασίσει να μην πάρει διαζύγιο ακόμα και αν έχει Γραφική βάση για κάτι τέτοιο;

¹¹ Είναι αξιοσημείωτο ότι ο Ιησούς δεν είπε ότι η ανηθικότητα (πορνεία) του ενός συντρόφου πρέπει να οδηγήσει οπωσδήποτε στο διαζύγιο. Για παράδειγμα, κάποια σύζυγος μπορεί να επιλέξει να διατηρήσει τον γάμο της παρά την ανηθικότητα του συζύγου της. Μπορεί να τον αγαπάει ακόμα. Μπορεί να είναι διατεθειμένη να τον συγχωρήσει και να προσπαθήσει μαζί του για να βελτιώσουν τον γάμο τους. Αντικειμενικά μιλώντας, αν έπαιρνε διαζύγιο αλλά δεν ξαναπαντρευόταν, θα αντιμετώπιζε δυσκολίες. Πώς θα καλύπτονταν οι υλικές και οι σεξουαλικές της ανάγκες; Πώς θα αντιμετώπιζε τη μοναξιά; Μήπως έχει παιδιά και πρέπει να τα σκεφτεί; Μήπως αν έπαιρνε διαζύγιο θα της ήταν δυσκολότερο να τα αναθρέψει στην αλήθεια; (1 Κορ. 7:14) Είναι σαφές ότι το διαζευγμένο αθώο άτομο θα ερχόταν αντιμέτωπο με σοβαρά ζητήματα.

12, 13. (α) Πώς εξελίχθηκε ο γάμος του Ωσηέ; (β) Γιατί ο Ωσηέ πήρε πίσω τη Γόμερ, και τι μας διδάσκει αυτό για τον γάμο σήμερα;

¹² Η εμπειρία του προφήτη Ωσηέ είναι διαφωτιστική. Ο Θεός είπε στον Ωσηέ να πάρει μια σύζυγο (τη Γόμερ), η οποία θα γινόταν «γυναίκα πορνείας και [θα αποκτούσε] παιδιά πορνείας». Η Γόμερ «συνέλαβε και . . . γέννησε γιο» στον Ωσηέ. (Ωσηέ 1:2, 3) Αργότερα, απέκτησε μια κόρη και έναν γιο που πιθανότατα ήταν καρποί της μοιχείας της. Παρά την επανειλημμένη μοιχεία της Γόμερ, ο Ωσηέ παρέμεινε παντρεμένος μαζί της. Τελικά, εκείνη τον εγκατέλειψε και έγινε δούλη. Αυτός όμως την εξαγόρασε. (Ωσηέ 3:1, 2) Ο Ιεχωβά χρησιμοποίησε τον Ωσηέ για να δείξει παραστατικά πώς συγχώρησε επανειλημμένα τη μοιχική πορεία του Ισραήλ. Τι μπορούμε να μάθουμε από αυτό;

¹³ Αν ο γαμήλιος σύντροφος κάποιου Χριστιανού διέπραττε ανηθικότητα, το αθώο μέλος θα έπρεπε να πάρει μια απόφαση. Ο Ιησούς είπε ότι το αθώο άτομο θα είχε βάση για να πάρει διαζύγιο και κατόπιν θα ήταν ελεύθερο να ξαναπαντρευτεί. Από την άλλη, το αθώο μέλος θα μπορούσε να δώσει συγχώρηση. Αυτό δεν θα ήταν λάθος. Ο Ωσηέ πήρε πίσω τη Γόμερ. Όταν η Γόμερ ήταν πάλι μαζί του, δεν έπρεπε να έχει σχέσεις με κανέναν άλλον άντρα. Ο Ωσηέ δεν “είχε σχέσεις” με τη Γόμερ για κάποιο διάστημα. (Ωσηέ 3:3, υποσ.) Αλλά με τον καιρό, ο Ωσηέ προφανώς ξανάρχισε να έχει γαμήλιες σχέσεις μαζί της, κάτι που αντανακλούσε την προθυμία του Θεού να δεχτεί ξανά τον λαό του και να ανανεώσει την ειδική σχέση που είχε μαζί τους. (Ωσηέ 1:11· 3:3-5) Πώς μπορεί να σχετίζεται αυτό με έναν γάμο σήμερα; Αν το αθώο μέλος ξαναρχίσει να έχει σεξουαλικές σχέσεις με τον σύντροφό του, δείχνει ότι τον έχει συγχωρήσει και έχει αποφασίσει να διατηρήσει τον γάμο. (1 Κορ. 7:3, 5) Αν συμβεί αυτό, τότε δεν θα υπάρχει πλέον έγκυρη βάση για διαζύγιο. Από εκεί και έπειτα, θα πρέπει να προσπαθούν μαζί ως αντρόγυνο να αντανακλούν την άποψη του Θεού για τον γάμο.

14. Σύμφωνα με τα εδάφια 1 Κορινθίους 7:10, 11, τι μπορεί να συμβεί σε έναν γάμο;

¹⁴ Όλοι οι Χριστιανοί θα πρέπει να αγωνίζονται να δείχνουν σεβασμό για τον γάμο, όπως ο Ιησούς και ο Ιεχωβά. Ωστόσο, μερικοί ίσως δεν το κάνουν αυτό, επειδή οι άνθρωποι είναι ατελείς. (Ρωμ. 7:18-23) Δεν πρέπει λοιπόν να μας σοκάρει το γεγονός ότι μερικοί Χριστιανοί τον πρώτο αιώνα είχαν προβληματικούς γάμους. Ο Παύλος έγραψε ότι «η γυναίκα δεν πρέπει να χωρίζει από τον σύζυγό της». Εντούτοις, σε ορισμένες περιπτώσεις αυτό συνέβαινε.​—Διαβάστε 1 Κορινθίους 7:10, 11.

15, 16. (α) Ακόμα και αν ένας γάμος έχει προβλήματα, ποιος είναι ο στόχος, και γιατί; (β) Πώς εφαρμόζεται αυτό αν ο ένας σύζυγος δεν υπηρετεί τον Θεό;

¹⁵ Ο Παύλος δεν εξήγησε τι οδηγούσε σε έναν τέτοιον χωρισμό. Το πρόβλημα δεν ήταν ότι, λόγου χάρη, ο σύζυγος είχε διαπράξει ανηθικότητα, δίνοντας στη γυναίκα του βάση για να πάρει διαζύγιο και να ξαναπαντρευτεί. Ο Παύλος έγραψε ότι μια γυναίκα που έχει χωρίσει από τον σύζυγό της πρέπει να «παραμείνει ανύπαντρη ή [να] συμφιλιωθεί με τον σύζυγό της». Επομένως, οι δυο τους ήταν ακόμα ενωμένοι στα μάτια του Θεού. Η ουσία της συμβουλής του Παύλου είναι η εξής: Όποια προβλήματα και αν υπάρχουν, αν δεν περιλαμβάνεται σεξουαλική ανηθικότητα, στόχος πρέπει να είναι η συμφιλίωση. Οι δυο τους μπορούν να ζητήσουν από τους πρεσβυτέρους να τους βοηθήσουν με βάση τη Γραφή. Ενώ οι πρεσβύτεροι αποφεύγουν να πάρουν το μέρος του ενός ή του άλλου, μπορούν να δώσουν Γραφικές συμβουλές.

¹⁶ Τα πράγματα μπορεί να είναι πιο περίπλοκα αν μόνο ο ένας από τους δύο συζύγους υπηρετεί τον Θεό και προσπαθεί να τηρεί τους κανόνες του. Αν ανακύψουν προβλήματα, αποτελεί ο χωρισμός ενδεδειγμένη λύση; Όπως είδαμε, οι Γραφές αναφέρουν ότι η σεξουαλική ανηθικότητα είναι πιθανή βάση για διαζύγιο, αλλά δεν αναφέρουν διάφορες αιτίες που μπορούν να αποτελέσουν βάση για χωρισμό, ή αλλιώς διάσταση. Ο Παύλος έγραψε: «Αν μια γυναίκα έχει σύζυγο που δεν είναι στην πίστη, και αυτός συμφωνεί να μένει μαζί της, ας μην αφήνει τον σύζυγό της». (1 Κορ. 7:12, 13) Αυτό εφαρμόζεται και στις ημέρες μας.

17, 18. Γιατί έχουν παραμείνει μερικοί Χριστιανοί σε έναν προβληματικό γάμο;

¹⁷ Ομολογουμένως, έχουν υπάρξει περιπτώσεις στις οποίες ένας “σύζυγος που δεν είναι στην πίστη” δείχνει με τη συμπεριφορά του ότι δεν «συμφωνεί να μένει μαζί της». Ίσως κακομεταχειρίζεται σωματικά τη σύζυγό του σε ακραίο βαθμό, μέχρι του σημείου να νιώθει εκείνη ότι κινδυνεύει η υγεία ή η ζωή της. Ίσως αρνείται να συντηρεί την ίδια και την οικογένεια ή ίσως θέτει την πνευματικότητά της σε σοβαρό κίνδυνο. Σε τέτοιες περιπτώσεις, μερικές Χριστιανές έχουν κρίνει προσωπικά ότι, παρά τα όσα ισχυρίζεται ο σύζυγός τους, αυτός δεν «συμφωνεί να μένει μαζί» τους και ότι είναι απαραίτητος ο χωρισμός. Άλλες όμως Χριστιανές σε παρόμοιες δύσκολες καταστάσεις δεν έχουν πάρει την ίδια απόφαση. Έχουν υπομείνει και έχουν προσπαθήσει να βελτιώσουν τα πράγματα. Γιατί;

¹⁸ Σε περίπτωση τέτοιου χωρισμού, τα δύο άτομα εξακολουθούν να είναι γαμήλιοι σύντροφοι. Αν έμεναν χώρια, ο καθένας τους θα αντιμετώπιζε δυσκολίες, όπως είδαμε νωρίτερα. Ο απόστολος Παύλος έδωσε άλλον έναν λόγο για να μείνουν ενωμένοι. Όπως έγραψε: «Ο σύζυγος που δεν είναι στην πίστη αγιάζεται σε σχέση με τη σύζυγό του, και η σύζυγος που δεν είναι στην πίστη αγιάζεται σε σχέση με τον αδελφό· διαφορετικά, τα παιδιά σας θα ήταν ακάθαρτα, ενώ τώρα είναι άγια». (1 Κορ. 7:14) Πολλοί όσιοι Χριστιανοί έχουν παραμείνει με τον μη ομόπιστο σύντροφό τους παρά τις πολύ δύσκολες καταστάσεις. Μπορούν να επιβεβαιώσουν ότι αυτό άξιζε τον κόπο και για έναν πολύ ξεχωριστό λόγο, καθώς ο σύντροφός τους ασπάστηκε τελικά την αληθινή λατρεία.​—Διαβάστε 1 Κορινθίους 7:16· 1 Πέτρ. 3:1, 2.

19. Γιατί είναι η Χριστιανική εκκλησία γεμάτη με επιτυχημένους γάμους;

¹⁹ Ο Ιησούς μίλησε για το διαζύγιο και ο απόστολος Παύλος έδωσε θεόπνευστες συμβουλές για τον χωρισμό. Και οι δύο ήθελαν να τιμούν οι υπηρέτες του Θεού τον γάμο. Σήμερα, σε όλο τον κόσμο, η Χριστιανική εκκλησία είναι γεμάτη με επιτυχημένους γάμους. Πιθανώς μπορείτε να δείτε πολλά ευτυχισμένα αντρόγυνα στην τοπική σας εκκλησία. Αποτελούνται από όσιους αδελφούς που αγαπούν τη σύζυγό τους και αφοσιωμένες γυναίκες που αποδεικνύονται στοργικές σύζυγοι. Όλοι τους δείχνουν ότι ο γάμος μπορεί να είναι άξιος τιμής. Χαιρόμαστε που εκατομμύρια άτομα αποτελούν ζωντανή απόδειξη για το πόσο αληθινά είναι τα λόγια του Θεού: «Γι’ αυτό, ο άνθρωπος θα αφήσει τον πατέρα του και τη μητέρα του και θα προσκολληθεί στη γυναίκα του, και οι δύο θα είναι μία σάρκα».​—Εφεσ. 5:31, 33.