1. Ποια αλλαγή έχει παρατηρηθεί σε μερικά μέρη τις πρόσφατες δεκαετίες;

ΕΠΙ χιλιάδες χρόνια, οι περισσότεροι άνθρωποι στον κόσμο είχαν κάποιο θρησκευτικό πιστεύω. Αλλά τις πρόσφατες δεκαετίες έχει λάβει χώρα μια αξιοσημείωτη αλλαγή. Ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι δεν θεωρούν τον εαυτό τους θρησκευόμενο. Μάλιστα σε ορισμένες χώρες η πλειονότητα των κατοίκων δηλώνουν άθρησκοι. *​—Ματθ. 24:12.

2. Πώς ίσως εξηγείται το γιατί τόσοι άνθρωποι δεν είναι θρησκευόμενοι;

² Γιατί ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι θεωρούν τον εαυτό τους άθρησκο; * Μερικοί ίσως είναι απορροφημένοι είτε στις απολαύσεις είτε στα προβλήματά τους. (Λουκ. 8:14) Κάποιοι έχουν γίνει αθεϊστές. Άλλοι πιστεύουν στον Θεό αλλά θεωρούν ότι η θρησκεία είναι απαρχαιωμένη, χωρίς πρακτική αξία και ασύμβατη με την επιστήμη και τη λογική. Ίσως ακούν από φίλους, από εκπαιδευτικούς ή από διασημότητες στα μέσα ενημέρωσης ότι η ζωή εξελίχθηκε, αλλά σπάνια ακούν λογικά επιχειρήματα υπέρ της πίστης στον Θεό. Άλλοι νιώθουν αποστροφή για τον κλήρο με την ακόρεστη δίψα του για χρήματα και εξουσία. Σε ορισμένα μέρη, οι κυβερνήσεις περιορίζουν διά νόμου τη θρησκευτική δραστηριότητα.

3. Ποιος είναι ο σκοπός αυτού του άρθρου;

³ Ο Ιησούς αναμένει από εμάς να “κάνουμε μαθητές από όλα τα έθνη”. (Ματθ. 28:19) Πώς μπορούμε να βοηθήσουμε άθρησκους ανθρώπους να μάθουν να αγαπούν τον Θεό και να γίνουν μαθητές του Χριστού; Οφείλουμε να αναγνωρίσουμε ότι η αντίδραση ενός ατόμου στο άγγελμά μας μπορεί να εξαρτάται από το πού μεγάλωσε. Για παράδειγμα, η ανταπόκριση των ανθρώπων ευρωπαϊκής καταγωγής μπορεί να μην είναι ίδια με την ανταπόκριση των ανθρώπων από την Ασία. Γιατί; Στην Ευρώπη, πολλοί γνωρίζουν κάποια πράγματα για τη Γραφή και τους είναι οικεία η άποψη ότι ο Θεός δημιούργησε τα πάντα. Αλλά στην Ασία οι περισσότεροι γνωρίζουν ελάχιστα ή τίποτα σχετικά με τη Γραφή, και μπορεί να μην πιστεύουν σε έναν Δημιουργό. Σκοπός αυτού του άρθρου είναι να μας βοηθήσει να αγγίζουμε την καρδιά όλων όσων συναντούμε στη διακονία, όποιο και αν είναι το υπόβαθρό τους.

4. Γιατί μπορούμε να διατηρούμε θετική στάση;

⁴ Να Είστε Θετικοί. Κάθε χρόνο, κάποια άθρησκα άτομα γίνονται Μάρτυρες του Ιεχωβά. Πολλοί από αυτούς είχαν ήδη υψηλές ηθικές αρχές και ένιωθαν αηδία με τη θρησκευτική υποκρισία. Άλλοι είχαν χαμηλά ηθικά πρότυπα και πολλοί είχαν κακές συνήθειες τις οποίες έπρεπε να κόψουν. Με τη βοήθεια του Ιεχωβά, μπορούμε να είμαστε βέβαιοι ότι θα βρούμε εκείνους που έχουν «τη σωστή διάθεση για αιώνια ζωή».​—Πράξ. 13:48· 1 Τιμ. 2:3, 4.

5. Τι υποκινεί πολλές φορές τους ανθρώπους να ανταποκριθούν στο άγγελμά μας;

⁵ Να Είστε Ευγενικοί και Διακριτικοί. Πολλές φορές οι άνθρωποι ανταποκρίνονται στο άγγελμά μας, όχι χάρη σε αυτά που λέμε, αλλά χάρη στο πώς τα λέμε. Εκτιμούν την ευγένειά μας, τη διακριτικότητά μας και το γνήσιο ενδιαφέρον μας για αυτούς. Δεν τους αναγκάζουμε να ακούσουν την άποψή μας. Απεναντίας, προσπαθούμε να διακρίνουμε σε τι οφείλεται η άποψη που έχουν για τη θρησκεία. Για παράδειγμα, μαθαίνουμε ότι σε κάποιους δεν αρέσει να συζητούν για τη θρησκεία με αγνώστους. Άλλοι θεωρούν ότι είναι αγένεια να ρωτάμε κάποιον τι πιστεύει σχετικά με τον Θεό. Άλλοι πάλι ντρέπονται να τους δουν να διαβάζουν τη Γραφή, ιδίως με έναν Μάρτυρα του Ιεχωβά. Όπως και αν έχουν τα πράγματα, εμείς προσπαθούμε να δείχνουμε κατανόηση για τα αισθήματά τους.​—2 Τιμ. 2:24, υποσ.

6. Πώς έδειξε ο απόστολος Παύλος ότι ήταν προσαρμοστικός, και πώς μπορούμε εμείς να τον μιμούμαστε;

⁶ Τι μπορούμε να κάνουμε αν κάποιος νιώθει άβολα όταν χρησιμοποιούμε λέξεις όπως «Αγία Γραφή», «δημιουργία», «Θεός» ή «θρησκεία»; Μπορούμε να μιμηθούμε τον απόστολο Παύλο και να προσαρμόσουμε ανάλογα την προσέγγισή μας. Όταν ο Παύλος μιλούσε με Ιουδαίους, συζητούσε λογικά από τις Γραφές. Όταν όμως μίλησε με Έλληνες φιλοσόφους στον Άρειο Πάγο, δεν έκανε άμεση αναφορά στη Γραφή. (Πράξ. 17:2, 3, 22-31) Πώς μπορούμε να μιμούμαστε το παράδειγμα του Παύλου; Αν συναντήσετε κάποιο άτομο που δεν δέχεται τη Γραφή, ίσως είναι καλύτερο να μην αναφέρεστε άμεσα σε αυτήν καθώς συζητάτε μαζί του. Αν διαισθάνεστε ότι κάποιος δεν θέλει να τον δουν να διαβάζει τη Γραφή μαζί σας, δείξτε του εδάφια με λιγότερο εμφανή τρόπο, λόγου χάρη σε μια ηλεκτρονική συσκευή.

7. Προκειμένου να είμαστε σαν τον Παύλο, όπως περιγράφεται στα εδάφια 1 Κορινθίους 9:20-23, τι θα χρειαστεί ίσως να κάνουμε;

⁷ Να Δείχνετε Κατανόηση και να Ακούτε. Πρέπει να προσπαθούμε να καταλάβουμε ποιοι παράγοντες έχουν επηρεάσει τους ανθρώπους που συναντούμε. (Παρ. 20:5) Σκεφτείτε ξανά το παράδειγμα του Παύλου. Εκείνος μεγάλωσε ανάμεσα σε Ιουδαίους. Ασφαλώς χρειάστηκε να προσαρμόσει τον τρόπο με τον οποίο κήρυττε για να μιλήσει στους Εθνικούς, οι οποίοι ήξεραν ελάχιστα ή τίποτα για τον Ιεχωβά και τις Γραφές. Όσο για εμάς, ίσως χρειαστεί να κάνουμε λίγη έρευνα ή να συμβουλευτούμε έμπειρα άτομα στην εκκλησία για να είμαστε σε θέση να συναισθανόμαστε τους ανθρώπους στον τομέα μας και να τους κατανοούμε καλύτερα.​—Διαβάστε 1 Κορινθίους 9:20-23.

8. Ποιος είναι ένας τρόπος να αρχίσουμε συζήτηση για τη Γραφή;

⁸ Στόχος μας είναι να βρούμε τους “αξίους”. (Ματθ. 10:11) Για να είμαστε αποτελεσματικοί, πρέπει να ζητάμε από τους ανθρώπους να εκφράσουν τη γνώμη τους και κατόπιν να ακούμε προσεκτικά. Ένας αδελφός στην Αγγλία ρωτάει τους ανθρώπους ποιο πιστεύουν ότι είναι το μυστικό για έναν ευτυχισμένο γάμο, για την ανατροφή των παιδιών ή για την αντιμετώπιση της αδικίας. Αφού ακούσει τα σχόλιά τους, λέει: «Πώς σας φαίνεται αυτή η συμβουλή που γράφτηκε πριν από σχεδόν 2.000 χρόνια;» Κατόπιν, χωρίς να πει τη φράση «Αγία Γραφή», τους δείχνει καλοδιαλεγμένα εδάφια στο τηλέφωνό του.

9. Πώς θα μπορούσαμε να βοηθήσουμε ανθρώπους που συνήθως αποφεύγουν να μιλούν για τον Θεό;

⁹ Μπορούμε να αγγίζουμε την καρδιά των ανθρώπων που συνήθως αποφεύγουν να μιλούν για τον Θεό συζητώντας για κάτι που ήδη τους ενδιαφέρει. Λόγου χάρη, πολλοί θαυμάζουν τη φύση. Θα μπορούσαμε λοιπόν να πούμε κάτι τέτοιο: «Πιθανότατα ξέρετε ότι πολλές εφευρέσεις προέκυψαν όταν οι επιστήμονες αντέγραψαν πράγματα που ήδη υπήρχαν στη φύση. Για παράδειγμα, οι σχεδιαστές μικροφώνων μελετούν το αφτί και οι σχεδιαστές φωτογραφικών μηχανών μελετούν το μάτι. Εσάς τι σας φέρνει στον νου η λέξη “φύση”; Πιστεύετε ότι είναι μια αξιοθαύμαστη δύναμη, ένα πρόσωπο ή κάτι άλλο;» Αφού ακούσουμε προσεκτικά, μπορούμε να προσθέσουμε: «Οι μηχανικοί μαθαίνουν από το σχέδιο του αφτιού και του ματιού, αλλά στην ουσία από ποιον μαθαίνουν; Μου έκαναν εντύπωση τα λόγια ενός αρχαίου ποιητή: “Αυτός που έφτιαξε το αφτί δεν μπορεί να ακούσει; Αυτός που έπλασε το μάτι δεν μπορεί να δει; . . . Αυτός είναι που μεταδίδει γνώση στους ανθρώπους!” Μερικοί επιστήμονες έχουν καταλήξει σε παρόμοιο συμπέρασμα». (Ψαλμ. 94:9, 10) Θα μπορούσαμε κατόπιν να δείξουμε ένα βίντεο από τη σειρά «Απόψεις για την Προέλευση της Ζωής» που βρίσκεται στο τμήμα «Συνεντεύξεις και Εμπειρίες» στον ιστότοπο jw.org^®. (Επιλέξτε ΕΚΔΟΣΕΙΣ > ΒΙΝΤΕΟ.) Ή θα μπορούσαμε να τους δώσουμε κάποιο από τα ειδικά βιβλιάρια Δημιουργήθηκε η Ζωή; ή Η Προέλευση της Ζωής​—Πέντε Ερωτήματα που Αξίζει να Τεθούν.

10. Πώς θα μπορούσαμε να αρχίσουμε μια συζήτηση με κάποιον που δεν θέλει να μιλήσει για τον Θεό;

¹⁰ Οι περισσότεροι άνθρωποι λαχταρούν ένα καλύτερο μέλλον. Ωστόσο, πολλοί φοβούνται ότι η γη θα καταστραφεί ή θα καταστεί μη κατοικήσιμη. Ένας περιοδεύων επίσκοπος στη Νορβηγία λέει ότι αυτοί που δεν θέλουν να μιλούν για τον Θεό είναι συχνά πρόθυμοι να μιλήσουν για τις παγκόσμιες συνθήκες. Αφού χαιρετήσει τους ανθρώπους, λέει: «Πιστεύετε ότι μπορούμε να περιμένουμε ένα καλύτερο αύριο; Ποιος θεωρείτε ότι θα φέρει τη λύση; Οι πολιτικοί, οι επιστήμονες ή κάποιος άλλος;» Αφού ακούσει προσεκτικά, διαβάζει ή παραθέτει κάποιο εδάφιο που αναφέρεται σε ένα λαμπρό μέλλον. Μερικοί ελκύονται από την υπόσχεση της Γραφής ότι η γη θα παραμείνει για πάντα και ότι οι καλοί άνθρωποι θα ζουν σε αυτήν αιώνια.​—Ψαλμ. 37:29· Εκκλ. 1:4.

11. Γιατί πρέπει να δοκιμάζουμε ποικιλία παρουσιάσεων, και πώς μπορούμε να μιμούμαστε το παράδειγμα του Παύλου, όπως περιγράφεται στα εδάφια Ρωμαίους 1:14-16;

¹¹ Είναι καλό να χρησιμοποιούμε ποικιλία παρουσιάσεων. Γιατί; Επειδή κάθε άνθρωπος είναι μοναδικός. Αυτό που ελκύει τον έναν μπορεί να απωθεί τον άλλον. Κάποιοι δεν έχουν αντίρρηση να συζητήσουν για τον Θεό ή για τη Γραφή, ενώ άλλοι ανταποκρίνονται καλύτερα σε μια πιο έμμεση προσέγγιση. Όπως και αν έχουν τα πράγματα, πρέπει να αξιοποιούμε τις ευκαιρίες που παρουσιάζονται για να μιλάμε σε κάθε είδους ανθρώπους. (Διαβάστε Ρωμαίους 1:14-16) Βέβαια, θυμόμαστε ότι ο Ιεχωβά είναι εκείνος που κάνει την αλήθεια να αυξάνει στις καρδιές όσων έχουν δίκαιη διάθεση.​—1 Κορ. 3:6, 7.

12. Τι μπορούμε να κάνουμε για να πλησιάσουμε ανθρώπους από χώρες της Ασίας που δεν τους έχει απασχολήσει το αν υπάρχει Δημιουργός;

¹² Σε όλο τον κόσμο, πολλοί ευαγγελιζόμενοι συναντούν ανθρώπους από κράτη της Ασίας, περιλαμβανομένων και κρατών όπου οι κυβερνήσεις έχουν επιβάλει περιορισμούς στις θρησκευτικές δραστηριότητες. Σε αρκετές χώρες της Ασίας, πολλούς δεν τους έχει απασχολήσει ποτέ σοβαρά το αν υπάρχει Δημιουργός. Μερικοί έχουν την περιέργεια να μάθουν και δέχονται την άμεση προσφορά Γραφικής μελέτης, ενώ άλλοι διστάζουν αρχικά να εξερευνήσουν καινούριες αντιλήψεις. Τι μπορούμε να κάνουμε για να τους πλησιάσουμε; Μερικοί έμπειροι ευαγγελιζόμενοι έχουν επιτυχία ξεκινώντας μια φιλική συζήτηση, δείχνοντας προσωπικό ενδιαφέρον και, όταν είναι κατάλληλο, αφηγούμενοι πώς βελτιώθηκε η δική τους ζωή όταν άρχισαν να εφαρμόζουν κάποια συγκεκριμένη Βιβλική αρχή.

13. Τι μπορεί να ελκύσει κάποιους ανθρώπους στη Γραφή; (Βλέπε εικόνα εξωφύλλου.)

¹³ Πολλοί άνθρωποι ελκύονται αρχικά από την πρακτική σοφία που περιέχει η Γραφή. (Εκκλ. 7:12) Στη Νέα Υόρκη, μια αδελφή η οποία επισκέπτεται άτομα που μιλούν τη μανδαρινική λέει: «Προσπαθώ να δείχνω ενδιαφέρον στους ανθρώπους και να τους ακούω προσεκτικά. Αν μάθω ότι είναι καινούριοι μετανάστες, μπορεί να τους ρωτήσω: “Έχετε τακτοποιηθεί; Βρήκατε δουλειά; Σας φέρονται καλά οι ντόπιοι;”» Μερικές φορές, αυτό ανοίγει τον δρόμο για να εισαγάγει η αδελφή κάποια Βιβλική διδασκαλία. Όταν είναι κατάλληλο, μπορεί να προσθέσει: «Ποιο θα λέγατε ότι είναι το μυστικό για να τα πηγαίνουμε καλά με τους άλλους; Μου επιτρέπετε να σας δείξω μια παροιμία από την Αγία Γραφή; Δείτε τι λέει: “Όταν αρχίζει κάποιος φιλονικία είναι σαν να ανοίγει υδροφράκτη· προτού ξεσπάσει ο καβγάς, σήκω και φύγε”. Πιστεύετε ότι αυτή η συμβουλή μπορεί να μας βοηθήσει να τα πηγαίνουμε καλά με τους άλλους;» (Παρ. 17:14) Τέτοιες συζητήσεις μάς βοηθούν να εξακριβώσουμε ποιοι άνθρωποι θα ήθελαν να τους επισκεφτούμε ξανά.

14. Πώς βοηθάει ένας αδελφός στην Άπω Ανατολή τους ανθρώπους που λένε ότι δεν πιστεύουν στον Θεό;

¹⁴ Τι γίνεται με εκείνους που μας λένε ότι δεν πιστεύουν στον Θεό; Ένας αδελφός με μεγάλη πείρα στο κήρυγμα σε άθρησκους στην Άπω Ανατολή εξηγεί: «Γενικά, όταν ένα άτομο εδώ λέει: “Δεν πιστεύω στον Θεό”, εννοεί ότι δεν πιστεύει στη λατρεία των παραδοσιακών θεών. Οπότε, συνήθως συμφωνώ μαζί του ότι οι περισσότεροι θεοί είναι ανθρωποποίητοι, δεν είναι πραγματικοί. Πολλές φορές διαβάζω το εδάφιο Ιερεμίας 16:20: “Μπορεί ένας άνθρωπος να κάνει για τον εαυτό του θεούς, ενώ στην πραγματικότητα αυτοί δεν είναι θεοί;” Έπειτα ρωτάω: “Πώς θα ξεχωρίζαμε έναν πραγματικό Θεό από τους ανθρωποποίητους;” Ακούω προσεκτικά και κατόπιν διαβάζω το εδάφιο Ησαΐας 41:23: “Πείτε μας τι θα συμβεί στο μέλλον, ώστε να γνωρίσουμε ότι είστε θεοί”. Ύστερα δείχνω ένα παράδειγμα του πώς έχει προείπει ο Ιεχωβά το μέλλον».

15. Τι μαθαίνουμε από το παράδειγμα ενός αδελφού στην Ανατολική Ασία;

¹⁵ Ένας αδελφός στην Ανατολική Ασία χρησιμοποιεί την εξής προσέγγιση όταν κάνει επανεπισκέψεις: «Τους δείχνω παραδείγματα Βιβλικής σοφίας, Βιβλικών προφητειών που έχουν εκπληρωθεί και νόμων που διέπουν το σύμπαν. Έπειτα τους δείχνω πώς όλα αυτά παραπέμπουν σε έναν ζωντανό και σοφό Δημιουργό. Όταν ένα άτομο αποδέχεται την πιθανότητα να υπάρχει Θεός, αρχίζω να του δείχνω τι λέει η Γραφή για τον Ιεχωβά».

16. Σύμφωνα με το εδάφιο Εβραίους 11:6, γιατί χρειάζεται να έχουν οι σπουδαστές πίστη στον Θεό και στη Γραφή, και πώς μπορούμε να τους βοηθήσουμε να την καλλιεργήσουν;

¹⁶ Όταν διεξάγουμε Γραφικές μελέτες με ανθρώπους που μεγάλωσαν ως άθρησκοι, πρέπει να ενισχύουμε συνεχώς την πίστη τους στην ύπαρξη του Θεού. (Διαβάστε Εβραίους 11:6) Χρειάζεται δε να τους βοηθήσουμε να οικοδομήσουν πίστη στη Γραφή. Αυτό ίσως σημαίνει ότι πρέπει να επαναλαμβάνουμε κάποια πράγματα αρκετές φορές. Κάθε φορά που διεξάγουμε τη μελέτη, ίσως χρειάζεται να εξετάζουμε αποδείξεις τού ότι η Γραφή είναι ο Λόγος του Θεού. Αυτό ίσως περιλαμβάνει μια σύντομη συζήτηση γύρω από Βιβλικές προφητείες που έχουν εκπληρωθεί, την επιστημονική και ιστορική ακρίβεια της Γραφής ή παραδείγματα της πρακτικής της σοφίας.

17. Πώς μπορεί να επιδράσει στους ανθρώπους η αγάπη μας;

¹⁷ Βοηθάμε τους ανθρώπους να γίνουν μαθητές του Χριστού εκδηλώνοντας αγάπη για αυτούς, είτε είναι θρησκευόμενοι είτε όχι. (1 Κορ. 13:1) Καθώς τους διδάσκουμε, στόχος μας είναι να δείξουμε ότι ο Θεός μάς αγαπάει και θέλει να τον αγαπάμε και εμείς. Κάθε χρόνο, χιλιάδες άτομα που προηγουμένως είχαν ελάχιστο ή καθόλου ενδιαφέρον για τη θρησκεία βαφτίζονται επειδή έμαθαν να αγαπούν τον Θεό. Γι’ αυτό, να είστε θετικοί και να δείχνετε στοργικό ενδιαφέρον σε κάθε είδους ανθρώπους. Να τους ακούτε. Να προσπαθείτε να τους καταλάβετε. Με το παράδειγμά σας, να τους διδάσκετε ώστε να γίνουν μαθητές του Χριστού.