1. Σύμφωνα με τα εδάφια Κολοσσαείς 2:4, 8, πώς προσπαθεί ο Σατανάς να αιχμαλωτίσει τη διάνοιά μας;

Ο ΣΑΤΑΝΑΣ θέλει να μας στρέψει ενάντια στον Ιεχωβά. Για να πετύχει τον στόχο του, προσπαθεί να επηρεάσει τον τρόπο σκέψης μας, ουσιαστικά να αιχμαλωτίσει τη διάνοιά μας και να την κάνει υπάκουη σε εκείνον. Προσπαθεί να μας πείσει να τον ακολουθήσουμε ή να μας εξαπατήσει ώστε να το κάνουμε αυτό. Για να τα καταφέρει, κάνει έκκληση στις επιθυμίες μας.​—Διαβάστε Κολοσσαείς 2:4, 8.

2, 3. (α) Γιατί πρέπει να δίνουμε προσοχή στην προειδοποίηση του εδαφίου Κολοσσαείς 2:8; (β) Τι θα εξετάσουμε σε αυτό το άρθρο;

² Διατρέχουμε όντως σοβαρό κίνδυνο να παροδηγηθούμε από τον Σατανά; Ναι! Θυμηθείτε, ο Παύλος δεν έγραψε την προειδοποίηση του εδαφίου Κολοσσαείς 2:8 σε απίστους. Την έγραψε σε Χριστιανούς που είχαν χριστεί με άγιο πνεύμα. (Κολ. 1:2, 5) Εκείνοι οι Χριστιανοί κινδύνευαν τότε, και εμείς κινδυνεύουμε ακόμα περισσότερο σήμερα. (1 Κορ. 10:12) Γιατί; Ο Σατανάς είναι τώρα περιορισμένος στη γη, και έχει επικεντρωθεί στο να παροδηγεί τους όσιους υπηρέτες του Θεού. (Αποκ. 12:9, 12, 17) Επιπρόσθετα, ζούμε σε έναν καιρό κατά τον οποίο πονηροί άνθρωποι και απατεώνες πηγαίνουν «από το κακό στο χειρότερο».​—2 Τιμ. 3:1, 13.

³ Σε αυτό το άρθρο, θα δούμε πώς χρησιμοποιεί ο Σατανάς “κενή απάτη” προσπαθώντας να επηρεάσει τον τρόπο σκέψης μας. Θα προσδιορίσουμε τρεις από τις «πανούργες πράξεις» του, ή αλλιώς «δολοπλοκίες» του. (Εφεσ. 6:11· υποσ.) Έπειτα, στο επόμενο άρθρο, θα εξετάσουμε πώς μπορούμε να εξουδετερώσουμε οποιαδήποτε αρνητική επίδραση μπορεί να έχουν ασκήσει οι τακτικές του στον τρόπο σκέψης μας. Πρώτα όμως ας δούμε τι μαθαίνουμε από τον τρόπο με τον οποίο ο Σατανάς παραπλάνησε τους Ισραηλίτες αφού μπήκαν στην Υποσχεμένη Γη.

4-6. Σύμφωνα με τα εδάφια Δευτερονόμιο 11:10-15, ποια αλλαγή στις γεωργικές τους μεθόδους έπρεπε να κάνουν οι Ισραηλίτες όταν εγκαταστάθηκαν στην Υποσχεμένη Γη;

⁴ Ο Σατανάς έβαλε με πανουργία τους Ισραηλίτες στον πειρασμό να διαπράξουν ειδωλολατρία. Πώς ακριβώς το έκανε αυτό; Εκμεταλλεύτηκε την ανάγκη τους να παράγουν τροφή. Όταν οι Ισραηλίτες μπήκαν στην Υποσχεμένη Γη, έπρεπε να αλλάξουν μεθόδους καλλιέργειας. Ενόσω ζούσαν στην Αίγυπτο, άρδευαν τα χωράφια με νερό από τον Νείλο. Ωστόσο, στην Υποσχεμένη Γη η γεωργία δεν στηριζόταν στο νερό που αντλούνταν από ένα τεράστιο ποτάμιο σύστημα, αλλά στο νερό που συλλεγόταν από τις εποχικές βροχές, καθώς και στη δροσιά που πότιζε τη βλάστηση. (Διαβάστε Δευτερονόμιο 11:10-15· Ησ. 18:4, 5) Ως εκ τούτου, οι Ισραηλίτες έπρεπε να μάθουν νέες γεωργικές μεθόδους. Αυτό δεν θα ήταν εύκολο επειδή η πλειονότητα εκείνων που διέθεταν κάποια πείρα στη γεωργία είχαν πεθάνει στην έρημο.

⁵ Ο Ιεχωβά εξήγησε στον λαό του ότι οι περιστάσεις τους είχαν αλλάξει. Έπειτα πρόσθεσε την εξής προειδοποίηση, η οποία εκ πρώτης όψεως ίσως φαίνεται ότι δεν συνδέεται με τη γεωργία: «Προσέξτε να μην αφήσετε την καρδιά σας να δελεαστεί ώστε να παρεκκλίνετε και να λατρέψετε άλλους θεούς και να τους προσκυνήσετε». (Δευτ. 11:16, 17) Γιατί τους προειδοποίησε ο Ιεχωβά να μη λατρέψουν ψεύτικους θεούς την ώρα που μιλούσε για την εκμάθηση νέων γεωργικών μεθόδων;

⁶ Ο Ιεχωβά ήξερε ότι οι Ισραηλίτες θα έμπαιναν στον πειρασμό να μάθουν κάποιες ντόπιες γεωργικές μεθόδους από τους ειδωλολάτρες που τους περιέβαλλαν. Βέβαια, εκείνοι οι γείτονες είχαν πολύ μεγαλύτερη πείρα από τους Ισραηλίτες, και ο λαός του Θεού μπορούσε να μάθει κάποιες χρήσιμες δεξιότητες από αυτούς. Αλλά παραμόνευε ένας κίνδυνος. Ο τρόπος σκέψης εκείνων των Χαναναίων γεωργών επηρεαζόταν από την πίστη τους στον Βάαλ. Θεωρούσαν ότι ο Βάαλ ήταν ο ιδιοκτήτης του ουρανού και αυτός που έφερνε τη βροχή. Ο Ιεχωβά δεν ήθελε να εξαπατηθεί ο λαός του από τέτοιες ψεύτικες δοξασίες. Ωστόσο, ξανά και ξανά, οι Ισραηλίτες επέλεγαν τη λατρεία του Βάαλ. (Αριθ. 25:3, 5· Κριτ. 2:13· 1 Βασ. 18:18) Προσέξτε τώρα πώς κατάφερε ο Σατανάς να αιχμαλωτίσει τους Ισραηλίτες.

7. Ποια δοκιμασία της πίστης αντιμετώπισαν οι Ισραηλίτες όταν μπήκαν στην Υποσχεμένη Γη;

⁷ Η πρώτη τακτική που χρησιμοποίησε ο Σατανάς ήταν η έκκληση στη φυσιολογική επιθυμία να δουν τη γη τους να ποτίζεται από τη βροχή. Από τα τέλη Απριλίου μέχρι και τον Σεπτέμβριο, οι βροχές στην Υποσχεμένη Γη ήταν ελάχιστες. Η επιβίωση και η ευημερία εξαρτόνταν από τις βροχές, που συνήθως άρχιζαν γύρω στον Οκτώβριο. Ο Σατανάς εξαπάτησε τους Ισραηλίτες κάνοντάς τους να πιστεύουν ότι, προκειμένου να ευημερούν, έπρεπε να υιοθετήσουν τις συνήθειες των ειδωλολατρών γειτόνων τους. Εκείνοι οι γείτονες πίστευαν ότι απαιτούνταν ορισμένες τελετουργίες για να υποκινηθούν οι θεοί τους σε δράση και να στείλουν την αναγκαία βροχή. Όσοι δεν είχαν πίστη στον Ιεχωβά θεωρούσαν ότι αυτός ήταν ο μόνος τρόπος να αποτραπεί η παρατεταμένη ξηρασία, οπότε έκαναν ειδωλολατρικές τελετουργίες προς τιμήν του ψεύτικου θεού Βάαλ.

8. Ποια είναι μια δεύτερη τακτική που χρησιμοποίησε ο Σατανάς; Εξηγήστε.

⁸ Ο Σατανάς χρησιμοποίησε μια δεύτερη τακτική με τους Ισραηλίτες. Έκανε έκκληση σε ανήθικες επιθυμίες. Τα ειδωλολατρικά έθνη λάτρευαν τους θεούς τους επιδιδόμενα σε πράξεις χονδροειδούς ανηθικότητας. Αυτή η διεστραμμένη μορφή λατρείας περιλάμβανε την ιεροδουλία τόσο γυναικών όσο και αντρών. Η ομοφυλοφιλία και άλλες μορφές σεξουαλικής ανηθικότητας, όχι απλώς γίνονταν ανεκτές, αλλά θεωρούνταν και κάτι το φυσιολογικό! (Δευτ. 23:17, 18· 1 Βασ. 14:24) Οι ειδωλολάτρες πίστευαν ότι αυτές οι τελετουργίες παρακινούσαν τους θεούς τους να κάνουν τη γη γόνιμη. Πολλοί Ισραηλίτες ελκύστηκαν από τις σεξουαλικά ανήθικες τελετουργίες των ειδωλολατρών και επέτρεψαν στον εαυτό τους να παρασυρθεί στη λατρεία ψεύτικων θεών. Στην πραγματικότητα, αιχμαλωτίστηκαν από τον Σατανά.

9. Σε αρμονία με τα εδάφια Ωσηέ 2:16, 17, πώς θόλωσε ο Σατανάς την εικόνα που είχαν οι Ισραηλίτες για το ποιος είναι ο Ιεχωβά;

⁹ Ο Σατανάς χρησιμοποίησε και μια τρίτη τακτική. Θόλωσε την εικόνα που είχαν οι Ισραηλίτες για το ποιος είναι ο Ιεχωβά. Στις ημέρες του προφήτη Ιερεμία, ο Ιεχωβά δήλωσε ότι οι ψευδοπροφήτες έκαναν τον λαό Του να ξεχάσει το όνομά Του «εξαιτίας του Βάαλ». (Ιερ. 23:27) Ο λαός του Θεού προφανώς έπαψε να χρησιμοποιεί το όνομα του Ιεχωβά και το υποκαθιστούσε με το όνομα Βάαλ, που σημαίνει «ιδιοκτήτης» ή «κύριος». Αυτό έκανε δυσδιάκριτη στη διάνοια των Ισραηλιτών τη διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στον Ιεχωβά και στον Βάαλ. Ως αποτέλεσμα, τους ήταν ευκολότερο να συνδυάσουν τις τελετουργίες της λατρείας του Βάαλ με τη λατρεία του Ιεχωβά.​—Διαβάστε Ωσηέ 2:16, 17 και υποσημείωση.

10. Ποιες τακτικές χρησιμοποιεί ο Σατανάς σήμερα;

¹⁰ Ο Σατανάς χρησιμοποιεί τις ίδιες τακτικές σήμερα. Αιχμαλωτίζει τους ανθρώπους κάνοντας έκκληση σε φυσιολογικές επιθυμίες, προωθώντας τη σεξουαλική ανηθικότητα και θολώνοντας την εικόνα που έχουν οι άνθρωποι για το ποιος είναι ο Ιεχωβά. Ας εξετάσουμε πρώτα αυτή την τελευταία τακτική.

11. Πώς έχει θολώσει ο Σατανάς την εικόνα που έχουν οι άνθρωποι για το ποιος είναι ο Ιεχωβά;

¹¹ Ο Σατανάς θολώνει την εικόνα που έχουν οι άνθρωποι για το ποιος είναι ο Ιεχωβά. Μετά τον θάνατο των αποστόλων του Ιησού, ορισμένοι που ισχυρίζονταν ότι ήταν Χριστιανοί άρχισαν να διαδίδουν ψεύτικες διδασκαλίες. (Πράξ. 20:29, 30· 2 Θεσ. 2:3) Αυτοί οι αποστάτες άρχισαν να θολώνουν την ταυτότητα του μόνου αληθινού Θεού. Για παράδειγμα, σταμάτησαν να χρησιμοποιούν το θεϊκό όνομα στα αντίγραφά τους της Αγίας Γραφής, και προτιμούσαν εκφράσεις όπως «Κύριος». Αφαιρώντας το προσωπικό όνομα του Θεού και αντικαθιστώντας το με τη λέξη «Κύριος», κατέστησαν δύσκολο για τον αναγνώστη να αντιλαμβάνεται πώς διαφέρει ο Ιεχωβά από τους άλλους “κυρίους” που αναφέρονται στις Γραφές. (1 Κορ. 8:5) Χρησιμοποιούσαν δε τον ίδιο όρο, «Κύριος», τόσο για τον Ιεχωβά όσο και για τον Ιησού. Ως αποτέλεσμα, έγινε δύσκολο να αντιληφθεί κανείς ότι ο Ιεχωβά και ο Γιος του είναι διαφορετικά πρόσωπα με διακριτές θέσεις. (Ιωάν. 17:3) Αυτή η σύγχυση συνέβαλε στη δημιουργία του δόγματος της Τριάδας, το οποίο δεν διδάσκεται στον Λόγο του Θεού. Ως εκ τούτου, πολλοί θεωρούν ότι ο Θεός είναι μια μυστηριώδης οντότητα και πιστεύουν ότι δεν μπορούμε να τον γνωρίσουμε. Τι φρικτό ψέμα!​—Πράξ. 17:27.

12. Όπως εξηγούν τα εδάφια Ρωμαίους 1:28-31, τι έχει προωθήσει η ψεύτικη θρησκεία, και με ποιο αποτέλεσμα;

¹² Ο Σατανάς κάνει έκκληση σε ανήθικες επιθυμίες. Την εποχή του αρχαίου Ισραήλ, ο Σατανάς χρησιμοποιούσε την ψεύτικη θρησκεία για να προωθεί την ανηθικότητα. Κάνει το ίδιο και σήμερα. Η ψεύτικη θρησκεία ανέχεται και μάλιστα προωθεί την ανήθικη διαγωγή. Κατά συνέπεια, πολλοί που ισχυρίζονται ότι υπηρετούν τον Θεό έχουν εγκαταλείψει τους ξεκάθαρους κανόνες του περί ηθικής. Ο απόστολος Παύλος περιγράφει το αποτέλεσμα στην επιστολή του προς τους Ρωμαίους. (Διαβάστε Ρωμαίους 1:28-31) Ανάμεσα στα «ανάρμοστα πράγματα» είναι όλες οι μορφές σεξουαλικής ανηθικότητας, περιλαμβανομένης και της ομοφυλοφιλίας. (Ρωμ. 1:24-27, 32· Αποκ. 2:20) Πόσο σημαντικό είναι να μένουμε προσκολλημένοι στις ξεκάθαρες διδασκαλίες της Γραφής!

13. Ποια είναι άλλη μια τακτική που χρησιμοποιεί ο Σατανάς;

¹³ Ο Σατανάς κάνει έκκληση σε φυσιολογικές επιθυμίες. Έχουμε τη φυσιολογική επιθυμία να αποκτήσουμε δεξιότητες που θα μας βοηθούν να συντηρούμε τον εαυτό μας και την οικογένειά μας. (1 Τιμ. 5:8) Συνήθως, αποκτούμε τέτοιες δεξιότητες όταν πηγαίνουμε στο σχολείο και είμαστε επιμελείς μαθητές. Αλλά χρειάζεται προσοχή. Σε πολλές χώρες, το εκπαιδευτικό σύστημα δεν διδάσκει τους μαθητές μόνο πρακτικές δεξιότητες, αλλά και ανθρώπινες φιλοσοφίες. Οι μαθητές προτρέπονται να αμφισβητούν την ύπαρξη του Θεού και να περιφρονούν τη Γραφή. Τους λέγεται ότι η θεωρία της εξέλιξης είναι η μόνη ευφυής εξήγηση για την προέλευση της ζωής. (Ρωμ. 1:21-23) Τέτοιες διδασκαλίες αντίκεινται στη «σοφία του Θεού».​—1 Κορ. 1:19-21· 3:18-20.

14. Τι καλλιεργεί η ανθρώπινη φιλοσοφία;

¹⁴ Η ανθρώπινη φιλοσοφία είτε αψηφά τους δίκαιους κανόνες του Ιεχωβά είτε αντίκειται σε αυτούς. Δεν καλλιεργεί τον καρπό του πνεύματος του Θεού, αλλά απεναντίας «τα έργα της σάρκας». (Γαλ. 5:19-23) Γεννάει υπερηφάνεια και αλαζονεία, με αποτέλεσμα οι άνθρωποι να «αγαπούν μόνο τον εαυτό τους». (2 Τιμ. 3:2-4) Αυτές οι ιδιότητες είναι εκ διαμέτρου αντίθετες με το πράο, ταπεινό πνεύμα που προτρέπονται να έχουν οι υπηρέτες του Θεού. (2 Σαμ. 22:28) Μερικοί Χριστιανοί που έλαβαν πανεπιστημιακή εκπαίδευση επέτρεψαν στη διάνοιά τους να διαπλαστεί από τον ανθρώπινο τρόπο σκέψης και όχι από τον τρόπο σκέψης του Θεού. Ας εξετάσουμε ένα μόνο παράδειγμα που δείχνει τι μπορεί να συμβεί σε μια τέτοια περίπτωση.

15, 16. Τι μαθαίνετε από την εμπειρία μιας αδελφής;

¹⁵ Μια αδελφή που βρίσκεται στην ολοχρόνια υπηρεσία πάνω από 15 χρόνια λέει: «Ως βαφτισμένη Μάρτυρας του Ιεχωβά, διάβαζα και άκουγα για τους κινδύνους της πανεπιστημιακής εκπαίδευσης, αλλά δεν έδινα σημασία σε αυτές τις προειδοποιήσεις. Νόμιζα ότι οι συγκεκριμένες συμβουλές δεν εφαρμόζονταν στην περίπτωσή μου». Ποια προβλήματα αντιμετώπισε; Η αδελφή παραδέχεται: «Το διάβασμα για τις σπουδές μου απαιτούσε πολύ χρόνο και κόπο. Ως αποτέλεσμα, ήμουν τόσο απασχολημένη ώστε δεν προσευχόμουν στον Ιεχωβά για πολλή ώρα όπως παλιά, τόσο εξαντλημένη ώστε δεν απολάμβανα τις Γραφικές συζητήσεις και τόσο κουρασμένη ώστε δεν προετοιμαζόμουν καλά για τις συναθροίσεις. Ευτυχώς, μόλις συνειδητοποίησα ότι η απορρόφησή μου στην ανώτερη εκπαίδευση έβλαπτε τη σχέση μου με τον Ιεχωβά, κατάλαβα ότι έπρεπε να σταματήσω. Αυτό και έκανα».

¹⁶ Πώς επέδρασε η ανώτερη εκπαίδευση στον τρόπο σκέψης αυτής της αδελφής; Η ίδια απαντάει: «Ντρέπομαι που το λέω, αλλά η εκπαίδευση που επιδίωκα με δίδαξε να είμαι επικριτική με τους άλλους, ιδίως με τους αδελφούς και τις αδελφές μου, να έχω υπερβολικές προσδοκίες από αυτούς και να απομονώνομαι. Χρειάστηκε πολύς καιρός για να τα “ξεμάθω” όλα αυτά. Εκείνη η περίοδος της ζωής μου μού έδειξε πόσο επικίνδυνο είναι να αγνοούμε τις προειδοποιήσεις που μας δίνει ο ουράνιος Πατέρας μας μέσω της οργάνωσής του. Ο Ιεχωβά με ήξερε καλύτερα από όσο ήξερα εγώ τον εαυτό μου. Μακάρι να τον είχα ακούσει!»

17. (α) Τι πρέπει να είμαστε αποφασισμένοι να κάνουμε; (β) Τι θα εξετάσουμε στο επόμενο άρθρο;

¹⁷ Να είστε αποφασισμένοι να μην αιχμαλωτιστείτε ποτέ «μέσω της φιλοσοφίας και της κενής απάτης» του κόσμου του Σατανά. Να φυλάγεστε συνεχώς από τις τακτικές του Σατανά. (1 Κορ. 3:18· 2 Κορ. 2:11) Ποτέ μην του επιτρέψετε να θολώσει την εικόνα που έχετε για το ποιος είναι ο Ιεχωβά. Να ζείτε σύμφωνα με τους υψηλούς ηθικούς κανόνες του Ιεχωβά. Και μην αφήσετε τον Σατανά να σας ξεγελάσει ώστε να αγνοήσετε τις συμβουλές του Ιεχωβά. Τι γίνεται όμως αν διαπιστώσετε ότι έχετε ήδη επηρεαστεί από τον τρόπο σκέψης αυτού του κόσμου; Το επόμενο άρθρο θα δείξει πώς μπορεί ο Λόγος του Θεού να μας βοηθήσει να ανατρέψουμε ακόμα και “ισχυρά οχυρωμένες” σκέψεις και συνήθειες.​—2 Κορ. 10:4, 5.