1. Τι έχει κάνει ο Ιεχωβά για τον καθέναν από εμάς;

Ο ΙΕΧΩΒΑ έχει ελκύσει κοντά του τον καθέναν από εμάς. (Ιωάν. 6:44) Σκεφτείτε τι σημαίνει αυτό. Καθώς ο Ιεχωβά εξέταζε προσεκτικά όλους τους δισεκατομμύρια ανθρώπους στον κόσμο, είδε κάτι πολύτιμο σε εσάς​—μια ειλικρινή καρδιά που θα μπορούσε να τον αγαπήσει. (1 Χρον. 28:9) Ο Ιεχωβά σάς γνωρίζει, σας καταλαβαίνει και σας αγαπάει. Τι ενθαρρυντική σκέψη!

2. Πώς έδειξε παραστατικά ο Ιησούς το ενδιαφέρον του Ιεχωβά για καθένα από τα πρόβατά του;

² Ο Ιεχωβά ενδιαφέρεται βαθιά για εσάς, όπως και για όλους τους Χριστιανούς αδελφούς και αδελφές σας. Ο Ιησούς το έδειξε παραστατικά αυτό παρομοιάζοντας τον Ιεχωβά με ποιμένα. Αν ένα από τα 100 πρόβατα ενός κοπαδιού ξεστρατίσει, τι θα κάνει ο ποιμένας; «Θα αφήσει τα 99 πάνω στα βουνά και θα αρχίσει να αναζητάει αυτό που ξεστράτισε». Όταν το βρει, δεν θα το μαλώσει, αλλά θα χαρεί. Ποιο είναι το συμπέρασμα; Κάθε πρόβατο είναι σημαντικό για τον Ιεχωβά. Ο Ιησούς είπε: «Δεν είναι θέλημα του Πατέρα μου που βρίσκεται στον ουρανό να αφανιστεί ούτε ένας από αυτούς τους μικρούς».​—Ματθ. 18:12-14.

3. Τι θα εξετάσουμε σε αυτό το άρθρο;

³ Ασφαλώς δεν θα θέλαμε ποτέ να αποτελέσουμε πηγή αποθάρρυνσης για οποιονδήποτε αδελφό ή αδελφή μας. Πώς θα αποφεύγουμε να σκανδαλίσουμε τους άλλους; Και τι μπορούμε να κάνουμε αν κάποιος μας πληγώσει; Αυτό το άρθρο θα δώσει τις απαντήσεις. Πρώτα όμως ας μάθουμε περισσότερα για «αυτούς τους μικρούς» που αναφέρονται στο 18ο κεφάλαιο του Ματθαίου.

4. Ποιοι είναι “αυτοί οι μικροί”;

⁴ “Αυτοί οι μικροί” είναι οι μαθητές του Ιησού κάθε ηλικίας. Ανεξάρτητα από την ηλικία τους, είναι σαν «παιδάκια» με την έννοια ότι είναι πρόθυμοι να διδάσκονται από τον Ιησού. (Ματθ. 18:3) Παρά τις όποιες διαφορές τους όσον αφορά το υπόβαθρο, τον πολιτισμό, τις απόψεις και τον χαρακτήρα, όλοι εκδηλώνουν πίστη στον Χριστό. Εκείνος με τη σειρά του τους αγαπάει πάρα πολύ.​—Ματθ. 18:6· Ιωάν. 1:12.

5. Πώς νιώθει ο Ιεχωβά όταν κάποιος σκανδαλίζει ή πληγώνει έστω και έναν υπηρέτη Του;

⁵ Όλοι “αυτοί οι μικροί” είναι πολύτιμοι για τον Ιεχωβά. Για να καταλάβουμε πώς νιώθει, ας σκεφτούμε πώς νιώθουμε εμείς για τα παιδιά. Τα θεωρούμε πολύτιμα. Θέλουμε να τα προστατεύουμε επειδή δεν έχουν τη δύναμη, την πείρα και τη σοφία των ενηλίκων. Στην πραγματικότητα, ενώ δεν μας αρέσει να βλέπουμε κανέναν να πληγώνεται, αναστατωνόμαστε ιδιαίτερα​—μάλιστα θυμώνουμε—​όταν κάποιος πληγώνει ένα παιδί. Αντίστοιχα, ο Ιεχωβά θέλει να μας προστατεύει. Αναστατώνεται​—μάλιστα θυμώνει—​όταν κάποιος σκανδαλίζει ή πληγώνει έστω και έναν υπηρέτη Του!​—Ησ. 63:9· Μάρκ. 9:42.

6. Σύμφωνα με τα εδάφια 1 Κορινθίους 1:26-29, πώς βλέπει ο κόσμος τους μαθητές του Ιησού;

⁶ Από ποια άλλη άποψη είναι “μικροί” οι μαθητές του Ιησού; Σκεφτείτε: Ποιους θεωρεί σημαντικούς ο κόσμος; Τους πλούσιους, τους διάσημους και τους ισχυρούς. Αντίθετα, οι μαθητές του Ιησού φαίνονται “μικροί”, δηλαδή ασήμαντοι, ανάξιοι λόγου. (Διαβάστε 1 Κορινθίους 1:26-29) Αλλά ο Ιεχωβά δεν τους βλέπει έτσι.

7. Πώς θέλει ο Ιεχωβά να νιώθουμε για τους αδελφούς και τις αδελφές μας;

⁷ Ο Ιεχωβά αγαπάει όλους τους υπηρέτες του, είτε τον υπηρετούν εδώ και πολλά χρόνια είτε είναι καινούριοι στην αλήθεια. Όλοι οι αδελφοί και οι αδελφές μας είναι σημαντικοί για τον Ιεχωβά, επομένως πρέπει να είναι σημαντικοί και για εμάς. Πρέπει “να αγαπάμε ολόκληρη την αδελφότητα”, όχι μόνο μερικούς αδελφούς. (1 Πέτρ. 2:17) Πρέπει να είμαστε πρόθυμοι να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να τους προστατεύουμε και να τους φροντίζουμε. Αν διαπιστώσουμε ότι πληγώσαμε ή προσβάλαμε κάποιον, δεν πρέπει να προσπεράσουμε το ζήτημα έτσι απλά, συμπεραίνοντας ότι το άτομο είναι υπερευαίσθητο και χρειάζεται να το ξεπεράσει. Γιατί όμως θίγονται μερικοί; Ίσως λόγω των βιωμάτων τους, κάποιοι αδελφοί και αδελφές έχουν πολύ χαμηλή αυτοεκτίμηση. Άλλοι είναι καινούριοι στην αλήθεια και δεν έχουν μάθει ακόμα πώς να διαχειρίζονται τις ατέλειες των άλλων. Όπως και αν έχουν τα πράγματα, πρέπει να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να διορθώσουμε την κατάσταση. Από την άλλη πλευρά, ένα άτομο που θίγεται συχνά χρειάζεται να αναγνωρίσει ότι αυτό είναι ένα ανεπιθύμητο χαρακτηριστικό της προσωπικότητάς του και ότι είναι ανάγκη να βελτιωθεί στον συγκεκριμένο τομέα. Πρέπει να το κάνει αυτό για τη δική του ειρήνη διάνοιας καθώς και για το καλό των άλλων.

8. Ποια διαδεδομένη νοοτροπία επηρέαζε τους μαθητές του Ιησού;

⁸ Με ποια αφορμή μίλησε ο Ιησούς για «αυτούς τους μικρούς»; Οι μαθητές του τον είχαν ρωτήσει: «Ποιος είναι άραγε ο μεγαλύτερος στη Βασιλεία των ουρανών;» (Ματθ. 18:1) Πολλοί Ιουδαίοι εκείνη την εποχή θεωρούσαν τις θέσεις και τα αξιώματα πολύ σημαντικά. Ένας λόγιος αναφέρει: «Οι άνθρωποι ζούσαν και πέθαιναν επιζητώντας τιμή, ευυποληψία, φήμη, επιδοκιμασία και σεβασμό».

9. Τι έπρεπε να κάνουν οι μαθητές του Ιησού;

⁹ Ο Ιησούς ήξερε ότι οι μαθητές του θα έπρεπε να προσπαθήσουν σκληρά για να ξεριζώσουν από την καρδιά τους το πνεύμα του ανταγωνισμού που ήταν εδραιωμένο στον ιουδαϊκό πολιτισμό. Τους είπε: «Ο μεγαλύτερος ανάμεσά σας ας γίνει όπως ο νεότερος, και αυτός που ηγείται όπως αυτός που υπηρετεί». (Λουκ. 22:26) Συμπεριφερόμαστε όπως “οι νεότεροι” όταν “θεωρούμε τους άλλους ανώτερους από εμάς”. (Φιλιπ. 2:3) Όσο περισσότερο καλλιεργούμε αυτή τη στάση, τόσο μειώνονται οι πιθανότητες να σκανδαλίσουμε άλλους.

10. Ποια συμβουλή του Παύλου πρέπει να παίρνουμε στα σοβαρά;

¹⁰ Όλοι οι αδελφοί και οι αδελφές μας είναι ανώτεροι από εμάς με τον έναν ή τον άλλον τρόπο. Μπορούμε εύκολα να το διακρίνουμε αυτό αν εστιάζουμε στις θετικές τους ιδιότητες. Πρέπει να παίρνουμε στα σοβαρά τη συμβουλή που έδωσε ο απόστολος Παύλος στους Κορινθίους: «Ποιος σε κάνει διαφορετικό από τον άλλον; Τι έχεις το οποίο δεν έλαβες; Και αν όντως το έλαβες, γιατί καυχιέσαι σαν να μην το έλαβες;» (1 Κορ. 4:7) Πρέπει να φυλαγόμαστε από τον πειρασμό να στρέφουμε την προσοχή στον εαυτό μας ή να θεωρούμε τον εαυτό μας ανώτερο από τους άλλους. Ένας αδελφός μπορεί να εκφωνεί υποκινητικές ομιλίες ή μια αδελφή να έχει ταλέντο στην έναρξη Γραφικών μελετών. Πρέπει όμως να αποδίδουν πάντα την τιμή στον Ιεχωβά.

11. Ποιο είναι το δίδαγμα της παραβολής του Ιησού για έναν βασιλιά και τον δούλο του;

¹¹ Όταν ο Ιησούς προειδοποίησε τους ακολούθους του να μη σκανδαλίζουν άλλους, τους είπε και μια παραβολή για έναν βασιλιά και τον δούλο του. Ο βασιλιάς διέγραψε ένα τεράστιο χρέος το οποίο ο δούλος δεν θα μπορούσε ποτέ να ξεπληρώσει. Αργότερα, ο ίδιος εκείνος δούλος αρνήθηκε να διαγράψει το πολύ μικρότερο χρέος ενός συνδούλου του. Στο τέλος, ο βασιλιάς έριξε εκείνον τον ανελεήμονα δούλο στη φυλακή. Ποιο είναι το δίδαγμα; Ο Ιησούς είπε: «Με τον ίδιο τρόπο θα σας φερθεί και ο ουράνιος Πατέρας μου αν δεν συγχωρείτε ο καθένας τον αδελφό του από καρδιάς».​—Ματθ. 18:21-35.

12. Πώς πληγώνουμε τους άλλους αν αρνούμαστε να συγχωρήσουμε;

¹² Οι πράξεις εκείνου του δούλου έβλαψαν, όχι μόνο τον ίδιο, αλλά και άλλους. Πρώτον, έβλαψε άκαρδα τον σύνδουλό του όταν «έβαλε να τον ρίξουν στη φυλακή μέχρι να ξεπληρώσει ό,τι χρωστούσε». Δεύτερον, πλήγωσε τους άλλους δούλους που είδαν τι είχε κάνει. Όταν «οι σύνδουλοί του είδαν τι είχε συμβεί, στενοχωρήθηκαν πάρα πολύ». Παρόμοια, οι δικές μας πράξεις επηρεάζουν τους άλλους. Αν κάποιος μας αδικήσει και αρνηθούμε να τον συγχωρήσουμε, τι μπορεί να συμβεί; Πρώτον, πληγώνουμε εκείνον καθώς αρνούμαστε να του δώσουμε τη συγχώρηση, την προσοχή και τη στοργή μας. Δεύτερον, κάνουμε τους άλλους στην εκκλησία να νιώθουν άβολα καθώς παρατηρούν ότι δεν έχουμε ειρήνη με εκείνο το άτομο.

13. Τι μαθαίνετε από την εμπειρία μιας σκαπάνισσας;

¹³ Όταν συγχωρούμε τους αδελφούς και τις αδελφές μας, ωφελούμε τον εαυτό μας και τους άλλους. Αυτό το διαπίστωσε προσωπικά μια σκαπάνισσα, την οποία θα ονομάσουμε Κρίσταλ. Την πλήγωνε μια αδελφή στην εκκλησία. Η Κρίσταλ θυμάται: «Μερικές φορές, ένιωθα τα άστοργα λόγια της σαν μαχαιριές. Στη διακονία, δεν ήθελα ούτε καν να μπω στο ίδιο αυτοκίνητο μαζί της. Άρχισα να χάνω τον ζήλο και τη χαρά μου». Η Κρίσταλ θεωρούσε ότι είχε βάσιμους λόγους να στενοχωριέται. Αλλά δεν ενέδωσε στη μνησικακία ή στην αυτολύπηση. Εφάρμοσε ταπεινά τις Βιβλικές συμβουλές του άρθρου «Να Συγχωρείτε από την Καρδιά Σας» στη Σκοπιά 15 Οκτωβρίου 1999. Συγχώρησε την αδελφή της. Η ίδια λέει: «Τώρα καταλαβαίνω ότι όλοι αγωνιζόμαστε να ντυθούμε τη νέα προσωπικότητα και ότι ο Ιεχωβά μάς συγχωρεί ανεπιφύλακτα κάθε μέρα. Νιώθω σαν να έφυγε ένα τεράστιο βάρος από πάνω μου. Έχω ξαναβρεί τη χαρά μου».

14. Σύμφωνα με τα εδάφια Ματθαίος 18:21, 22, ποια δυσκολία φαίνεται πως είχε ο απόστολος Πέτρος, και τι μαθαίνετε από την απάντηση του Ιησού;

¹⁴ Ξέρουμε ότι πρέπει να συγχωρούμε. Αυτό είναι το σωστό. Αλλά και πάλι ίσως δυσκολευόμαστε να το κάνουμε αυτό. Ο απόστολος Πέτρος πιθανώς ένιωθε έτσι κατά καιρούς. (Διαβάστε Ματθαίος 18:21, 22) Τι θα μας βοηθήσει; Πρώτον, να στοχάζεστε πόσα σας έχει συγχωρήσει ο Ιεχωβά. (Ματθ. 18:32, 33) Δεν αξίζουμε τη συγχώρησή του, αλλά την προσφέρει ανεπιφύλακτα. (Ψαλμ. 103:8-10) Ταυτόχρονα, «έχουμε και εμείς την υποχρέωση να αγαπάμε ο ένας τον άλλον». Συνεπώς, η συγχώρηση δεν είναι προαιρετική. Το οφείλουμε στους αδελφούς και στις αδελφές μας να τους συγχωρούμε. (1 Ιωάν. 4:11) Δεύτερον, να στοχάζεστε τι επιτυγχάνεται όταν συγχωρούμε. Βοηθάμε το άτομο που μας αδίκησε, ενώνουμε την εκκλησία, προστατεύουμε τη φιλία μας με τον Ιεχωβά και βγάζουμε ένα βάρος από πάνω μας. (2 Κορ. 2:7· Κολ. 3:14) Τέλος, να προσεύχεστε σε Εκείνον που μας ζητάει να συγχωρούμε. Μην επιτρέπετε στον Σατανά να διαταράσσει την ειρήνη που απολαμβάνετε με τους συλλάτρεις σας. (Εφεσ. 4:26, 27) Χρειαζόμαστε τη βοήθεια του Ιεχωβά για να μην πέσουμε στην παγίδα του Σατανά.

15. Σε αρμονία με το εδάφιο Κολοσσαείς 3:13, τι μπορούμε να κάνουμε αν μας στενοχωρούν οι πράξεις ενός αδελφού ή μιας αδελφής;

¹⁵ Τι γίνεται όμως αν κάποιος ομόπιστός σας έκανε κάτι που σας στενοχώρησε πολύ; Πώς πρέπει να αντιδράσετε; Να καταβάλετε κάθε προσπάθεια για να διατηρήσετε την ειρήνη. Προσευχηθείτε ένθερμα στον Ιεχωβά. Ζητήστε του να ευλογήσει τον αδελφό που σας πρόσβαλε και να σας βοηθήσει να διακρίνετε τις καλές του ιδιότητες​—τις ίδιες εκείνες ιδιότητες για τις οποίες τον αγαπάει ο Ιεχωβά. (Λουκ. 6:28) Αν δεν μπορείτε να παραβλέψετε αυτό που έκανε ο αδελφός σας, σκεφτείτε πώς πρέπει να τον πλησιάσετε για να του μιλήσετε. Είναι πάντοτε καλύτερο να θεωρείτε ότι ο αδελφός δεν θα σας πλήγωνε ποτέ εσκεμμένα. (Ματθ. 5:23, 24· 1 Κορ. 13:7) Όταν του μιλήσετε, δώστε του το ευεργέτημα της αμφιβολίας. Τι γίνεται όμως αν δεν θέλει να κάνετε ειρήνη; «Να ανέχεστε» τον αδελφό σας. Μην τον θεωρείτε χαμένη υπόθεση. (Διαβάστε Κολοσσαείς 3:13) Το σημαντικότερο, ποτέ μην κρατάτε μνησικακία, διότι αυτό θα έβλαπτε τη φιλία σας με τον Ιεχωβά. Ποτέ μην επιτρέπετε σε τίποτα να σας σκανδαλίσει. Έτσι αποδεικνύετε ότι αγαπάτε τον Ιεχωβά περισσότερο από οτιδήποτε άλλο.​—Ψαλμ. 119:165.

16. Ποια ευθύνη έχει ο καθένας από εμάς;

¹⁶ Θεωρούμε πολύτιμο το προνόμιο να υπηρετούμε τον Ιεχωβά ενωμένοι ως «ένα ποίμνιο» υπό “έναν ποιμένα”! (Ιωάν. 10:16) Το βιβλίο Οργανωμένοι για να Κάνουμε το Θέλημα του Ιεχωβά, στη σελίδα 165, δηλώνει: «Εφόσον ωφελείστε από αυτή την ενότητα, έχετε την ευθύνη να συμβάλλετε στη διατήρησή της». Επομένως, χρειάζεται να «εκπαιδεύουμε τον εαυτό μας να βλέπει τους αδελφούς και τις αδελφές όπως τους βλέπει ο Ιεχωβά». Για τον Ιεχωβά, είμαστε όλοι πολύτιμοι “μικροί”. Βλέπετε εσείς έτσι τους αδελφούς και τις αδελφές σας; Ο Ιεχωβά παρατηρεί και εκτιμάει όλα όσα κάνετε για να τους βοηθάτε και να τους φροντίζετε.​—Ματθ. 10:42.

17. Τι είμαστε αποφασισμένοι να κάνουμε;

¹⁷ Αγαπάμε τους συλλάτρεις μας. Γι’ αυτό, είμαστε “αποφασισμένοι να μη βάζουμε πρόσκομμα ή εμπόδιο μπροστά σε αδελφό”. (Ρωμ. 14:13) Θεωρούμε τους αδελφούς και τις αδελφές μας ανώτερους από εμάς και θέλουμε να τους συγχωρούμε από καρδιάς. Ας μην επιτρέπουμε στον εαυτό μας να σκανδαλίζεται από τους άλλους. Απεναντίας, ας επιλέγουμε να «επιδιώκουμε ό,τι συμβάλλει στην ειρήνη και ό,τι εποικοδομεί τους άλλους».​—Ρωμ. 14:19.