ΑΡΘΡΟ ΜΕΛΕΤΗΣ 37
ΥΜΝΟΣ 118 «Δώσε μας Περισσότερη Πίστη»
Μια Επιστολή που μας Βοηθάει να Υπομείνουμε Πιστά ως το Τέλος
«[Ας] διακρατήσουμε σταθερά μέχρι το τέλος την πεποίθηση που είχαμε στην αρχή».—ΕΒΡ. 3:14.
ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΙΔΕΑ
Πρακτικά διδάγματα από την επιστολή προς τους Εβραίους που θα μας βοηθήσουν να υπομείνουμε πιστά ως το τέλος αυτού του συστήματος πραγμάτων.
1, 2. (α) Ποια ήταν η κατάσταση στην Ιουδαία όταν ο απόστολος Παύλος έγραψε την επιστολή προς τους Εβραίους; (β) Πώς αποδείχτηκε επίκαιρη αυτή η θεόπνευστη επιστολή;
ΟΙ ΕΒΡΑΙΟΙ Χριστιανοί που ζούσαν στην Ιερουσαλήμ και στην Ιουδαία αντιμετώπισαν μεγάλες δυσκολίες τα χρόνια μετά τον θάνατο του Ιησού. Λίγο μετά την ίδρυση της Χριστιανικής εκκλησίας, ξέσπασε μεγάλος διωγμός εναντίον της. (Πράξ. 8:1) Έπειτα, περίπου 20 χρόνια αργότερα, οι ακόλουθοι του Χριστού αντιμετώπισαν σοβαρές οικονομικές δυσχέρειες, οι οποίες πιθανώς προκλήθηκαν από μια πείνα που είχε προηγηθεί. (Πράξ. 11:27-30) Ωστόσο, γύρω στο 61 Κ.Χ., οι Χριστιανοί απολάμβαναν μια περίοδο σχετικής ειρήνης σε σύγκριση με αυτά που επρόκειτο να συμβούν αργότερα. Εκείνο το διάστημα, έλαβαν μια θεόπνευστη επιστολή από τον απόστολο Παύλο, η οποία θα αποδεικνυόταν πολύ επίκαιρη.
2 Η επιστολή προς τους Εβραίους ήταν επίκαιρη επειδή η ειρήνη που απολάμβαναν οι Χριστιανοί δεν θα διαρκούσε. Ο Παύλος έδωσε πρακτικές συμβουλές οι οποίες θα τους βοηθούσαν να υπομείνουν τη θλίψη που θα αντιμετώπιζαν σύντομα. Η καταστροφή του Ιουδαϊκού συστήματος πραγμάτων, την οποία είχε προείπει ο Ιησούς, πλησίαζε. (Λουκ. 21:20) Βέβαια, ούτε ο Παύλος ούτε οι Χριστιανοί στην Ιουδαία ήξεραν πότε ακριβώς θα συνέβαινε. Παρ’ όλα αυτά, εκείνοι οι Χριστιανοί μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν τον χρόνο που απέμενε για να προετοιμαστούν ενισχύοντας ιδιότητες όπως η πίστη και η υπομονή τους.—Εβρ. 10:25· 12:1, 2.
3. Γιατί ενδιαφέρει ιδιαίτερα τους Χριστιανούς σήμερα η επιστολή προς τους Εβραίους;
3 Εμείς πρόκειται σύντομα να αντιμετωπίσουμε μια θλίψη πολύ μεγαλύτερη από εκείνη που βίωσαν οι Εβραίοι Χριστιανοί. (Ματθ. 24:21· Αποκ. 16:14, 16) Ας εξετάσουμε λοιπόν μερικές από τις πρακτικές συμβουλές που έδωσε ο Ιεχωβά σε εκείνους τους Χριστιανούς οι οποίες μπορούν να ωφελήσουν και εμάς.
«ΑΣ ΟΔΕΥΟΥΜΕ ΕΝΤΑΤΙΚΑ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΩΡΙΜΟΤΗΤΑ»
4. Ποιες δυσκολίες αντιμετώπιζαν οι Ιουδαίοι Χριστιανοί; (Βλέπε επίσης εικόνα.)
4 Οι Χριστιανοί ιουδαϊκής καταγωγής αντιμετώπιζαν μια μεγάλη δυσκολία. Στο παρελθόν, οι Ιουδαίοι υπήρξαν ο εκλεκτός λαός του Ιεχωβά. Η Ιερουσαλήμ ήταν η επίγεια έδρα της Βασιλείας του Θεού, και ο ναός ήταν το κέντρο της αγνής λατρείας. Όλοι οι πιστοί Ιουδαίοι τηρούσαν τον Μωσαϊκό Νόμο όπως τον εξηγούσαν οι θρησκευτικοί ηγέτες τους. Εκείνες οι διδασκαλίες καθόριζαν τη διατροφή τους, την άποψή τους για την περιτομή, ακόμα και τις επαφές τους με τους Εθνικούς. Ωστόσο, μετά τον θάνατο του Ιησού, ο Ιεχωβά δεν δεχόταν πλέον τις Ιουδαϊκές θυσίες. Για τους Ιουδαίους Χριστιανούς, οι οποίοι είχαν συνηθίσει να τηρούν τον Νόμο, αυτή η προσαρμογή δεν ήταν εύκολη. (Εβρ. 10:1, 4, 10) Ακόμα και ώριμοι Χριστιανοί, όπως ο απόστολος Πέτρος, δυσκολεύονταν να προσαρμοστούν σε κάποιες από αυτές τις αλλαγές. (Πράξ. 10:9-14· Γαλ. 2:11-14) Επιπλέον, λόγω των νέων τους πεποιθήσεων, εκείνοι οι Χριστιανοί μπήκαν στο στόχαστρο των Ιουδαίων θρησκευτικών ηγετών.
5. Σε ποια δύο μέτωπα αντιμετώπιζαν εναντίωση οι Χριστιανοί;
5 Οι Εβραίοι Χριστιανοί αντιμετώπιζαν εναντίωση σε δύο μέτωπα. Από τη μία πλευρά, ήταν οι Ιουδαίοι θρησκευτικοί ηγέτες οι οποίοι τους αντιμετώπιζαν σαν αποστάτες. Από την άλλη πλευρά, μερικοί καθ’ ομολογία Χριστιανοί επέμεναν ότι οι ακόλουθοι του Χριστού έπρεπε να συνεχίσουν να τηρούν διάφορες πτυχές του Μωσαϊκού Νόμου, ίσως για να αποφύγουν τον διωγμό. (Γαλ. 6:12) Τι θα βοηθούσε τους πιστούς Χριστιανούς να μείνουν προσκολλημένοι στην αλήθεια;
6. Τι παρότρυνε ο Παύλος τους ομοπίστους του να κάνουν; (Εβραίους 5:14–6:1)
6 Στην επιστολή του προς τους Εβραίους, ο Παύλος παρότρυνε τους ομοπίστους του να σκάψουν βαθύτερα στον Λόγο του Θεού. (Διαβάστε Εβραίους 5:14–6:1) Χρησιμοποιώντας τις Εβραϊκές Γραφές, παρουσίασε στους αδελφούς του λογικά επιχειρήματα για την ανωτερότητα του Χριστιανικού τρόπου λατρείας έναντι του Ιουδαϊσμού. a Ο Παύλος ήξερε ότι η αυξημένη γνώση και η βαθύτερη κατανόηση της αλήθειας θα εξόπλιζαν εκείνους τους Χριστιανούς ώστε να εντοπίζουν και να απορρίπτουν τους εσφαλμένους συλλογισμούς για να μην παρασύρονται.
7. Ποιες είναι μερικές δυσκολίες που αντιμετωπίζουμε σήμερα;
7 Όπως οι Εβραίοι Χριστιανοί, έτσι και εμείς ερχόμαστε αντιμέτωποι με πληροφορίες και συλλογισμούς που αντίκεινται στους δίκαιους κανόνες του Ιεχωβά. Οι εναντιούμενοι συχνά επιτίθενται στις Βιβλικές μας πεποιθήσεις για την ηθική, ισχυριζόμενοι ότι είμαστε φανατικοί και σκληροί. Οι αντιλήψεις του κόσμου απομακρύνονται ολοένα και περισσότερο από την τέλεια άποψη του Θεού για τα διάφορα ζητήματα. (Παρ. 17:15) Γι’ αυτό, πρέπει να γινόμαστε ολοένα και πιο ικανοί να εντοπίζουμε και να απορρίπτουμε τις αντιλήψεις που χρησιμοποιούν οι εναντιούμενοι προσπαθώντας να μας αποθαρρύνουν ή και να μας παρασύρουν.—Εβρ. 13:9.
8. Πώς μπορούμε να προχωρούμε προς την πνευματική ωριμότητα;
8 Πρέπει να παίρνουμε στα σοβαρά τη συμβουλή που έδωσε ο Παύλος στους Εβραίους Χριστιανούς να οδεύουν εντατικά προς την πνευματική ωριμότητα. Αυτό περιλαμβάνει το να αποκτούμε βαθιά γνώση της αλήθειας και να υιοθετούμε τον τρόπο σκέψης του Ιεχωβά. Αυτή η διαδικασία συνεχίζεται ακόμα και μετά την αφιέρωση και το βάφτισμα. Όσα χρόνια και αν είμαστε στην αλήθεια, όλοι πρέπει να διαβάζουμε και να μελετούμε τον Λόγο του Θεού τακτικά. (Ψαλμ. 1:2) Ένα καλό πρόγραμμα προσωπικής μελέτης θα μας βοηθάει να ενισχύουμε μια ιδιότητα που τόνισε ο Παύλος στην επιστολή του προς τους Εβραίους: την πίστη.—Εβρ. 11:1, 6.
“ΕΧΟΥΜΕ ΠΙΣΤΗ ΜΕ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗ ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΜΑΣ”
9. Γιατί ήταν ζωτική η ισχυρή πίστη για τους Εβραίους Χριστιανούς;
9 Οι Εβραίοι Χριστιανοί θα χρειάζονταν ισχυρή πίστη για να επιζήσουν από την επικείμενη θλίψη στην Ιουδαία. (Εβρ. 10:37-39) Ο Ιησούς είχε προειδοποιήσει τους ακολούθους του να φύγουν στα βουνά όταν θα έβλεπαν την Ιερουσαλήμ περικυκλωμένη από στρατεύματα. Η συμβουλή του ίσχυε για όλους τους Χριστιανούς, είτε ζούσαν μέσα σε εκείνη την πόλη είτε στην ύπαιθρο. (Λουκ. 21:20-24) Εκείνη την εποχή, όταν οι άνθρωποι απειλούνταν από έναν στρατό εισβολέων, κανονικά κατέφευγαν για προστασία σε μια περιτειχισμένη πόλη σαν την Ιερουσαλήμ. Το να καταφύγει κάποιος στα βουνά θα φαινόταν παράλογο και θα απαιτούσε μεγάλη πίστη.
10. Τι θα ωθούσε η ισχυρή πίστη τους Χριστιανούς να κάνουν; (Εβραίους 13:17)
10 Οι Εβραίοι Χριστιανοί θα χρειαζόταν επίσης να εμπιστεύονται εκείνους που χρησιμοποιούσε ο Ιησούς για να κατευθύνει την εκκλησία. Εκείνοι που ασκούσαν την ηγεσία πιθανότατα έδωσαν συγκεκριμένες οδηγίες για να βοηθήσουν όλους στην εκκλησία να ακολουθήσουν την κατεύθυνση του Ιησού την κατάλληλη στιγμή και με εύτακτο τρόπο. (Διαβάστε Εβραίους 13:17) Στο πρωτότυπο ελληνικό κείμενο, η λέξη που αποδίδεται «να είστε υπάκουοι» στο εδάφιο Εβραίους 13:17 είναι πείθεσθε. Αυτή η λέξη υποδηλώνει ότι κάποιος πείθεται να υπακούσει επειδή εμπιστεύεται το άτομο που δίνει την κατεύθυνση. Αυτό περιλαμβάνει περισσότερα από το να υπακούσει κάποιος απλώς και μόνο επειδή το εν λόγω άτομο έχει εξουσία. Επομένως, οι Εβραίοι Χριστιανοί χρειαζόταν να μάθουν να εμπιστεύονται εκείνους που ασκούσαν την ηγεσία προτού έρθει η θλίψη. Αν σε καιρούς ειρήνης οι Χριστιανοί ακολουθούσαν υπάκουα τις οδηγίες εκείνων που ασκούσαν την ηγεσία, θα τους ήταν πολύ ευκολότερο να το κάνουν αυτό σε κρίσιμους καιρούς.
11. Γιατί είναι αναγκαίο να έχουν οι Χριστιανοί σήμερα ισχυρή πίστη;
11 Εμείς σήμερα χρειαζόμαστε πίστη όπως και εκείνοι που έλαβαν την επιστολή του Παύλου. Ζούμε σε έναν καιρό που οι περισσότεροι άνθρωποι απορρίπτουν—ή ακόμα και χλευάζουν—την προειδοποίηση της Γραφής για το τέλος αυτού του συστήματος πραγμάτων. (2 Πέτρ. 3:3, 4) Επιπρόσθετα, αν και η Γραφή αποκαλύπτει αρκετές λεπτομέρειες για το πώς θα εκτυλιχθεί η μεγάλη θλίψη, υπάρχουν πολλά πράγματα που δεν ξέρουμε. Χρειάζεται να έχουμε ισχυρή πίστη ότι το τέλος αυτού του συστήματος πραγμάτων θα έρθει ακριβώς στην ώρα του και ότι ο Ιεχωβά θα μας φροντίσει.—Αββακ. 2:3.
12. Τι θα μας βοηθήσει να επιζήσουμε από τη μεγάλη θλίψη;
12 Πρέπει επίσης να ενισχύουμε την πίστη μας στον αγωγό που χρησιμοποιεί ο Ιεχωβά σήμερα για να μας καθοδηγεί—“τον πιστό και φρόνιμο δούλο”. (Ματθ. 24:45) Όταν αρχίσει η μεγάλη θλίψη, μπορεί να λάβουμε συγκεκριμένες ζωοσωτήριες οδηγίες, όπως ίσως έλαβαν οι Εβραίοι Χριστιανοί όταν ήρθαν οι Ρωμαίοι. Τώρα είναι ο καιρός να ενισχύσουμε την εμπιστοσύνη και την πεποίθησή μας στην κατεύθυνση που λαβαίνουμε από εκείνους που ασκούν την ηγεσία στην οργάνωση του Ιεχωβά. Δεν μπορούμε να αναμένουμε ότι θα ακολουθήσουμε την κατεύθυνσή τους με πεποίθηση κατά τη μεγάλη θλίψη αν δυσκολευόμαστε να την ακολουθήσουμε τώρα.
13. Γιατί ήταν κατάλληλη η συμβουλή του εδαφίου Εβραίους 13:5;
13 Ενόσω περίμεναν το σύνθημα για να φύγουν, οι Εβραίοι Χριστιανοί χρειαζόταν επίσης να κρατούν τη ζωή τους απλή, απορρίπτοντας «τη φιλαργυρία». (Διαβάστε Εβραίους 13:5) Μερικοί από αυτούς είχαν περάσει πείνα και φτώχεια στο παρελθόν. (Εβρ. 10:32-34) Αν και άλλοτε ήταν διατεθειμένοι να υπομείνουν κακουχίες για χάρη των καλών νέων, μερικοί ίσως είχαν αρχίσει να θεωρούν τον πλούτο απαραίτητο για την προστασία τους. Αλλά κανένα χρηματικό ποσό δεν θα τους προστάτευε από την επερχόμενη καταστροφή. (Ιακ. 5:3) Μάλιστα, όσοι αγαπούσαν τα υλικά πράγματα πιθανότατα θα δυσκολεύονταν περισσότερο να φύγουν και να αφήσουν πίσω τα σπίτια και τα αποκτήματά τους.
14. Πώς μπορεί η ισχυρή πίστη να επηρεάσει τις αποφάσεις που παίρνουμε τώρα όσον αφορά τα υλικά πράγματα;
14 Αν έχουμε ισχυρή πίστη ότι το τέλος του παρόντος συστήματος πραγμάτων είναι κοντά, αυτό θα μας υποκινεί να απορρίπτουμε τον υλισμό. Στη διάρκεια της μεγάλης θλίψης, οι άνθρωποι ουσιαστικά «θα ρίξουν το ασήμι τους στους δρόμους» επειδή θα συνειδητοποιήσουν ότι «ούτε το ασήμι τους ούτε το χρυσάφι τους θα μπορέσουν να τους σώσουν την ημέρα της σφοδρής οργής του Ιεχωβά». (Ιεζ. 7:19) Αντί να εστιάζουμε στο να συσσωρεύουμε όσο το δυνατόν περισσότερα χρήματα, χρειάζεται να παίρνουμε αποφάσεις που θα μας βοηθούν να ζούμε απλή αλλά ισορροπημένη ζωή. Αυτό περιλαμβάνει το να αντιστεκόμαστε στον πειρασμό να μπαίνουμε σε περιττά χρέη ή να αποκτούμε πολλά υλικά πράγματα τα οποία θα πρέπει μετά να φροντίζουμε. Επίσης, θα προσέχουμε να μη δενόμαστε υπερβολικά με τα αποκτήματα που ήδη έχουμε. (Ματθ. 6:19, 24) Καθώς περιμένουμε να έρθει το τέλος αυτού του συστήματος, η πίστη μας μπορεί να δοκιμαστεί σε σχέση με τα υλικά πράγματα και άλλα ζητήματα.
«ΕΧΕΤΕ ΑΝΑΓΚΗ ΑΠΟ ΥΠΟΜΟΝΗ»
15. Γιατί είχαν ιδιαίτερη ανάγκη από υπομονή οι Εβραίοι Χριστιανοί;
15 Οι Εβραίοι Χριστιανοί θα έπρεπε να υπομείνουν δοκιμασίες της πίστης τους καθώς οι συνθήκες στην Ιουδαία χειροτέρευαν. (Εβρ. 10:36) Αν και μερικοί Εβραίοι Χριστιανοί είχαν αντιμετωπίσει σφοδρό διωγμό, πολλοί είχαν δεχτεί τη Χριστιανοσύνη σε μια περίοδο σχετικής ειρήνης. Ο Παύλος ανέφερε ότι, αν και είχαν υπομείνει δύσκολες δοκιμασίες της πίστης, ως τότε δεν είχαν υποφέρει όπως ο Ιησούς, δηλαδή μέχρι θανάτου. (Εβρ. 12:4) Ωστόσο, καθώς εξαπλωνόταν η Χριστιανοσύνη, οι Ιουδαίοι εναντιούμενοι γίνονταν ολοένα και πιο εχθρικοί και φανατικοί. Μόλις λίγα χρόνια νωρίτερα, η εμφάνιση του Παύλου στην Ιερουσαλήμ είχε ξεσηκώσει οχλαγωγία. Πάνω από 40 Ιουδαίοι «δεσμεύτηκαν με κατάρα να μη φάνε ούτε να πιουν μέχρι να σκοτώσουν τον Παύλο». (Πράξ. 22:22· 23:12-14) Μέσα σε ένα τέτοιο κλίμα θρησκευτικού φανατισμού και μίσους, εκείνοι οι Χριστιανοί θα έπρεπε παρ’ όλα αυτά να συναθροίζονται για λατρεία, να κηρύττουν τα καλά νέα και να παραμένουν ισχυροί στην πίστη.
16. Πώς μας βοηθάει η επιστολή προς τους Εβραίους να έχουμε τη σωστή άποψη για τον διωγμό; (Εβραίους 12:7)
16 Τι θα βοηθούσε τους Εβραίους Χριστιανούς να υπομείνουν την εναντίωση που αντιμετώπιζαν; Ο Παύλος ήξερε ότι χρειαζόταν να έχουν τη σωστή άποψη για τις δοκιμασίες τους. Γι’αυτό, τους εξήγησε ότι ο Θεός μπορεί να επιτρέπει κάποιες δοκιμασίες της πίστης ως μέρος της εκπαίδευσης ενός Χριστιανού. (Διαβάστε Εβραίους 12:7) Αυτή η εκπαίδευση μπορεί να βοηθήσει κάποιον να καλλιεργήσει και να εκλεπτύνει ζωτικές Χριστιανικές ιδιότητες. Αν εκείνοι οι Εβραίοι Χριστιανοί εστίαζαν στο τελικό αποτέλεσμα αυτών των δοκιμασιών, θα τους ήταν ευκολότερο να υπομείνουν.—Εβρ. 12:11.
17. Τι είχε μάθει ο Παύλος σχετικά με το πώς μπορεί να υπομείνει κάποιος τον διωγμό;
17 Ο Παύλος παρότρυνε τους Εβραίους Χριστιανούς να υπομένουν τις δοκιμασίες με μεγαλύτερη αποφασιστικότητα. Εκείνος ήταν σε θέση να τους γράψει σχετικά με αυτό. Ως πρώην διώκτης των Χριστιανών, ήξερε τι αντιμετώπιζαν. Ήξερε επίσης πώς να υπομένει τον διωγμό. Άλλωστε, αντιμετώπισε διάφορες μορφές εναντίωσης από τότε που έγινε Χριστιανός. (2 Κορ. 11:23-25) Επομένως, μπορούσε να μιλήσει με πεποίθηση σχετικά με το τι απαιτείται προκειμένου κάποιος να υπομείνει. Υπενθύμισε σε εκείνους τους Χριστιανούς πως, όταν υπέμεναν δοκιμασίες, δεν έπρεπε να στηρίζονται στον εαυτό τους αλλά στον Ιεχωβά. Ο Παύλος μπορούσε να πει με θάρρος: «Ο Ιεχωβά είναι βοηθός μου· δεν θα φοβηθώ».—Εβρ. 13:6.
18. Ποια βεβαιότητα που έχουμε για το μέλλον μπορεί να μας βοηθήσει να υπομείνουμε τον διωγμό;
18 Μερικοί αδελφοί μας υπομένουν διωγμό αυτή τη στιγμή. Μπορούμε να τους στηρίζουμε όσια με τις προσευχές μας και ενίοτε με πρακτικούς τρόπους. (Εβρ. 10:33) Ωστόσο, η Γραφή λέει ξεκάθαρα ότι «όλοι όσοι θέλουν να ζουν με θεοσεβή αφοσίωση σε σχέση με τον Χριστό Ιησού θα υποστούν και αυτοί διωγμό». (2 Τιμ. 3:12) Επομένως, όλοι χρειάζεται να προετοιμαστούμε για αυτά που βρίσκονται μπροστά μας. Ας συνεχίσουμε να έχουμε απόλυτη εμπιστοσύνη στον Ιεχωβά, βέβαιοι ότι εκείνος θα μας βοηθήσει να υπομείνουμε οποιαδήποτε δοκιμασία ίσως αντιμετωπίσουμε. Στον ορισμένο καιρό, θα φέρει ανακούφιση σε όλους τους πιστούς λάτρεις του.—2 Θεσ. 1:7, 8.
19. Ποια πρακτικά βήματα θα μας βοηθήσουν να προετοιμαστούμε για τη μεγάλη θλίψη; (Βλέπε επίσης εικόνα.)
19 Αναμφίβολα, η επιστολή του Παύλου προς τους Εβραίους βοήθησε τους Χριστιανούς του πρώτου αιώνα να προετοιμαστούν για τη θλίψη που επρόκειτο να αντιμετωπίσουν. Ο Παύλος πρότρεψε τους αδελφούς του να αποκτήσουν βαθύτερη γνώση και κατανόηση των Γραφών. Αυτό θα τους εξόπλιζε ώστε να εντοπίζουν και να απορρίπτουν διδασκαλίες που θα υπονόμευαν την πίστη τους. Τους παρότρυνε να ενισχύσουν την πίστη τους έτσι ώστε να ακολουθούν αμέσως την κατεύθυνση που έδινε ο Ιησούς και εκείνοι που ασκούσαν την ηγεσία στην εκκλησία. Βοήθησε επίσης τους Χριστιανούς να ενισχύσουν την υπομονή τους έχοντας τη σωστή άποψη για τις δοκιμασίες και βλέποντάς τες ως ευκαιρία να εκπαιδευτούν από τον στοργικό Πατέρα τους. Ας εφαρμόζουμε και εμείς αυτές τις θεόπνευστες συμβουλές. Έτσι θα μπορέσουμε να υπομείνουμε πιστά μέχρι το τέλος.—Εβρ. 3:14.
ΥΜΝΟΣ 126 Αγρυπνείτε, Μείνετε Σταθεροί, να Είστε Κραταιοί
a Στο πρώτο κεφάλαιο και μόνο, ο Παύλος παραθέτει τουλάχιστον εφτά περικοπές των Εβραϊκών Γραφών για να αποδείξει ότι ο Χριστιανικός τρόπος λατρείας είναι ανώτερος από τον Ιουδαϊκό.—Εβρ. 1:5-13.
Η ΣΚΟΠΙΑ (ΕΚΔΟΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ)