1. Ποιοι παράγοντες μπορεί να επηρεάζουν την άποψη ενός άντρα για την ηγεσία;

ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ η λέξη «ηγεσία» για εσάς; Μερικοί άντρες επιτρέπουν στην παράδοση, στον τοπικό πολιτισμό ή στον τρόπο που μεγάλωσαν οι ίδιοι να καθορίζει τη συμπεριφορά τους προς τη γυναίκα τους και τα παιδιά τους. Προσέξτε τι λέει η Γιανίτα, μια αδελφή που ζει στην Ευρώπη: «Εκεί όπου ζω εγώ, υπάρχει η βαθιά ριζωμένη άποψη ότι οι γυναίκες είναι κατώτερες από τους άντρες και ότι πρέπει να τις βλέπουν σαν υπηρέτριες». Και ένας αδελφός ονόματι Λουκ, ο οποίος ζει στις Ηνωμένες Πολιτείες, λέει: «Μερικοί πατέρες διδάσκουν στους γιους τους ότι, όταν μιλάνε οι άντρες, οι γυναίκες δεν πρέπει να βγάζουν άχνα και ότι η γνώμη τους δεν μετράει». Ωστόσο, αυτές οι απόψεις δεν συμφωνούν με τον τρόπο με τον οποίο ο Ιεχωβά θέλει να ασκούν οι άντρες την ηγεσία τους. (Παράβαλε Μάρκος 7:13) Πώς μπορεί λοιπόν ένας άντρας να μάθει να είναι καλός οικογενειάρχης;

2. Τι πρέπει να γνωρίζει ένας οικογενειάρχης, και γιατί;

² Για να είναι ένας άντρας καλός οικογενειάρχης, πρέπει πρώτα να κατανοεί τι απαιτεί από αυτόν ο Ιεχωβά. Χρειάζεται επίσης να ξέρει γιατί θέσπισε ο Ιεχωβά την ηγεσία και, συγκεκριμένα, πώς μπορεί να μιμείται το παράδειγμα του Ιεχωβά και του Ιησού. Γιατί είναι σημαντικό να μάθει ένας άντρας αυτά τα πράγματα; Επειδή ο Ιεχωβά έχει δώσει στους οικογενειάρχες έναν βαθμό εξουσίας και αναμένει να τη χρησιμοποιούν σωστά.​—Λουκ. 12:48β.

3. Τι μαθαίνουμε για την ηγεσία από τη δήλωση του εδαφίου 1 Κορινθίους 11:3;

³ Διαβάστε 1 Κορινθίους 11:3. Αυτό το εδάφιο περιγράφει τον τρόπο με τον οποίο ο Ιεχωβά έχει οργανώσει την παγκόσμια οικογένειά του. Η ηγεσία περιλαμβάνει δύο βασικά στοιχεία​—το ότι κάποιος έχει εξουσία και το ότι κάποιος είναι υπόλογος. Ο Ιεχωβά είναι η «κεφαλή», δηλαδή η υπέρτατη εξουσία, και όλα τα παιδιά του, άγγελοι και άνθρωποι, είναι υπόλογα σε εκείνον. (Ρωμ. 14:10· Εφεσ. 3:14, 15) Ο Ιεχωβά έχει δώσει στον Ιησού εξουσία πάνω στην εκκλησία, αλλά ο Ιησούς είναι υπόλογος στον Ιεχωβά για τον τρόπο με τον οποίο μας φέρεται. (1 Κορ. 15:27) Επίσης, ο Ιεχωβά έχει δώσει στον σύζυγο εξουσία πάνω στη γυναίκα και στα παιδιά του, αλλά ο σύζυγος είναι υπόλογος τόσο στον Ιεχωβά όσο και στον Ιησού για τον τρόπο με τον οποίο φέρεται στην οικογένειά του.​—1 Πέτρ. 3:7.

4. Ποια εξουσία έχουν ο Ιεχωβά και ο Ιησούς;

⁴ Ως Κεφαλή της παγκόσμιας οικογένειάς του, ο Ιεχωβά έχει την εξουσία να θεσπίζει κανόνες για το πώς πρέπει να συμπεριφέρονται τα παιδιά του και είναι σε θέση να επιβάλλει αυτούς τους κανόνες. (Ησ. 33:22) Ο Ιησούς, ως κεφαλή της Χριστιανικής εκκλησίας, έχει και αυτός το δικαίωμα να θεσπίζει και να επιβάλλει κανόνες.​—Γαλ. 6:2· Κολ. 1:18-20.

5. Ποια εξουσία έχει η κεφαλή μιας Χριστιανικής οικογένειας, αλλά ποια είναι τα όρια αυτής της εξουσίας;

⁵ Ακολουθώντας το υπόδειγμα που έθεσαν ο Ιεχωβά και ο Ιησούς, η κεφαλή μιας Χριστιανικής οικογένειας έχει την εξουσία να παίρνει αποφάσεις για την οικογένεια. (Ρωμ. 7:2· Εφεσ. 6:4) Εντούτοις, η εξουσία του έχει όρια. Για παράδειγμα, οι κανόνες του πρέπει να βασίζονται σε αρχές που βρίσκονται στον Λόγο του Θεού. (Παρ. 3:5, 6) Επίσης, ένας οικογενειάρχης δεν έχει την εξουσία να θεσπίζει κανόνες για όσους δεν ανήκουν στην οικογένειά του. (Ρωμ. 14:4) Και όταν οι γιοι και οι κόρες του μεγαλώνουν και φεύγουν από το σπίτι, εξακολουθούν να τον σέβονται, αλλά δεν βρίσκονται πλέον υπό την ηγεσία του.​—Ματθ. 19:5.

6. Γιατί θέσπισε ο Ιεχωβά την ηγεσία;

⁶ Ο Ιεχωβά θέσπισε την ηγεσία από αγάπη για την οικογένειά του. Είναι δώρο από εκείνον. Χάρη στην ηγεσία, η οικογένεια του Ιεχωβά μπορεί να λειτουργεί με ειρηνικό, εύτακτο τρόπο. (1 Κορ. 14:33, 40) Χωρίς τον σαφώς καθορισμένο ρόλο της ηγεσίας, η οικογένεια του Ιεχωβά θα κατέληγε να είναι ανοργάνωτη και δυστυχισμένη. Για παράδειγμα, κανείς δεν θα ήξερε ποιος πρέπει να παίρνει τις τελικές αποφάσεις και ποιος πρέπει να ηγείται στην υλοποίησή τους.

7. Πώς δείχνουν τα εδάφια Εφεσίους 5:25, 28 ότι ο Ιεχωβά δεν ήθελε να καταδυναστεύουν οι άντρες τις γυναίκες;

⁷ Αν η διευθέτηση του Θεού περί ηγεσίας είναι τόσο καλό πράγμα, τότε γιατί τόσες γυναίκες σήμερα νιώθουν ότι οι άντρες τους τις καταπιέζουν και τις καταδυναστεύουν; Αυτό συμβαίνει επειδή πολλοί άντρες αψηφούν τους κανόνες του Ιεχωβά για την οικογένεια και επιλέγουν να ακολουθούν τοπικά έθιμα ή παραδόσεις. Μπορεί επίσης να κακοποιούν τις συζύγους τους για να ικανοποιήσουν κάποια ιδιοτελή επιθυμία. Για παράδειγμα, ένας άντρας ίσως καταδυναστεύει τη σύζυγό του προσπαθώντας να τονώσει τον αυτοσεβασμό του ή να αποδείξει στους άλλους ότι είναι «πραγματικός άντρας». Ίσως σκέφτεται ότι δεν μπορεί να αναγκάσει τη γυναίκα του να τον αγαπάει, αλλά μπορεί να την κάνει να τον φοβάται. Και μπορεί να χρησιμοποιεί αυτόν τον φόβο ως μέσο για να την ελέγχει. * Αυτός ο τρόπος σκέψης και συμπεριφοράς σαφώς στερεί από τις γυναίκες την τιμή και τον σεβασμό που δικαιούνται και είναι εκ διαμέτρου αντίθετος με το θέλημα του Ιεχωβά.​—Διαβάστε Εφεσίους 5:25, 28.

8. Πώς μπορεί ένας άντρας να μάθει να είναι καλός οικογενειάρχης;

⁸ Ένας άντρας μπορεί να μάθει να είναι καλός οικογενειάρχης αν μιμείται τον τρόπο με τον οποίο ο Ιεχωβά και ο Ιησούς ασκούν την ηγεσία τους. Σκεφτείτε δύο μόνο από τις ιδιότητες που εκδηλώνουν ο Ιεχωβά και ο Ιησούς, και προσέξτε πώς μπορεί ένας οικογενειάρχης να φέρεται ανάλογα στη σύζυγο και στα παιδιά του.

9. Πώς δείχνει ταπεινοφροσύνη ο Ιεχωβά;

⁹ Ταπεινοφροσύνη. Ο Ιεχωβά είναι το σοφότερο Πρόσωπο που υπάρχει, αλλά ακούει τις απόψεις των υπηρετών του. (Γέν. 18:23, 24, 32) Έχει επιτρέψει σε εκείνους που βρίσκονται υπό την εξουσία του να υποβάλουν προτάσεις. (1 Βασ. 22:19-22) Ο Ιεχωβά είναι τέλειος, αλλά προς το παρόν δεν αναμένει τελειότητα από εμάς. Ίσα ίσα, βοηθάει τους ατελείς ανθρώπους που τον υπηρετούν να έχουν επιτυχία. (Ψαλμ. 113:6, 7) Μάλιστα, η Γραφή αποκαλεί τον Ιεχωβά “βοηθό”. (Ψαλμ. 27:9· Εβρ. 13:6) Ο βασιλιάς Δαβίδ αναγνώρισε ότι μόνο χάρη στην ταπεινοφροσύνη του Ιεχωβά μπορούσε να επιτελέσει το μεγάλο έργο που του είχε ανατεθεί.​—2 Σαμ. 22:36.

10. Πώς έδειχνε ταπεινοφροσύνη ο Ιησούς;

¹⁰ Εξετάστε το παράδειγμα του Ιησού. Αν και ήταν Κύριος των μαθητών του, έπλυνε τα πόδια τους. Ποιος είναι ένας λόγος για τον οποίο ο Ιεχωβά φρόντισε να συμπεριληφθεί αυτό το περιστατικό στη Γραφή; Αναμφίβολα για να δώσει στους οικογενειάρχες​—και όχι μόνο—​ένα ξεκάθαρο πρότυπο. Ο ίδιος ο Ιησούς είπε: «Έθεσα το υπόδειγμα για εσάς ώστε, όπως έκανα εγώ σε εσάς, έτσι να κάνετε και εσείς». (Ιωάν. 13:12-17) Παρότι είχε μεγάλη εξουσία, ο Ιησούς δεν ανέμενε να τον υπηρετούν. Απεναντίας, υπηρετούσε εκείνος τους άλλους.​—Ματθ. 20:28.

11. Τι μπορεί να μάθει ένας οικογενειάρχης για την ταπεινοφροσύνη από το παράδειγμα του Ιεχωβά και του Ιησού;

¹¹ Διδάγματα για εμάς. Ένας οικογενειάρχης μπορεί να δείχνει ταπεινοφροσύνη με πολλούς τρόπους. Για παράδειγμα, δεν αναμένει τελειότητα από τη σύζυγο και τα παιδιά του. Ακούει τη γνώμη τους ακόμα και όταν διαφέρει από τη δική του. Η Μάρλι, η οποία ζει στις Ηνωμένες Πολιτείες, λέει: «Μερικές φορές, έχω διαφορετική γνώμη από τον άντρα μου. Αλλά νιώθω ότι με εκτιμάει και με σέβεται επειδή ρωτάει τη γνώμη μου και τη σταθμίζει προσεκτικά προτού πάρει μια απόφαση». Επιπρόσθετα, ένας ταπεινός σύζυγος είναι πρόθυμος να κάνει δουλειές του σπιτιού, ακόμα και αν στην τοπική κοινωνία αυτές οι δουλειές θεωρούνται γυναικείες. Αυτό δεν είναι πάντα εύκολο. Γιατί; Μια αδελφή ονόματι Ρέιτσελ εξηγεί: «Στον τόπο μου, αν ένας άντρας βοηθάει τη γυναίκα του να πλύνει τα πιάτα ή να καθαρίσει το σπίτι, οι γείτονες και οι συγγενείς θα λένε ότι δεν είναι “πραγματικός άντρας”. Θα θεωρούν ότι δεν μπορεί να ελέγξει τη γυναίκα του». Αν αυτή η νοοτροπία είναι διαδεδομένη εκεί όπου ζείτε, να θυμάστε ότι ο Ιησούς έπλυνε τα πόδια των μαθητών του, παρότι αυτό θεωρούνταν εργασία δούλου. Ένας καλός οικογενειάρχης νοιάζεται για το πώς νιώθουν η σύζυγος και τα παιδιά του, και όχι για την εικόνα του. Εκτός από την ταπεινοφροσύνη, ποια άλλη ιδιότητα είναι αναγκαία για έναν καλό οικογενειάρχη;

12. Τι κάνουν ο Ιεχωβά και ο Ιησούς υποκινούμενοι από αγάπη;

¹² Αγάπη. Οτιδήποτε κάνει ο Ιεχωβά υποκινείται από αγάπη. (1 Ιωάν. 4:7, 8) Φροντίζει με αγάπη για τις πνευματικές μας ανάγκες μέσω του γραπτού του Λόγου​—της Αγίας Γραφής—​και της οργάνωσής του. Καλύπτει τις συναισθηματικές μας ανάγκες διαβεβαιώνοντάς μας ότι μας αγαπάει. Και τι θα πούμε για τις υλικές μας ανάγκες; Ο Ιεχωβά «μάς προμηθεύει πλούσια όλα όσα απολαμβάνουμε». (1 Τιμ. 6:17) Όταν κάνουμε λάθη, μας διορθώνει, αλλά δεν παύει να μας αγαπάει. Από αγάπη, ο Ιεχωβά προμήθευσε για εμάς τη διευθέτηση του λύτρου. Ο δε Ιησούς μάς αγαπάει τόσο πολύ ώστε έδωσε τη ζωή του για εμάς. (Ιωάν. 3:16· 15:13) Τίποτα δεν μπορεί να εμποδίσει τον Ιεχωβά και τον Ιησού να αγαπούν εκείνους που τους είναι όσιοι.​—Ιωάν. 13:1· Ρωμ. 8:35, 38, 39.

13. Γιατί είναι σημαντικό να δείχνει ένας οικογενειάρχης αγάπη για την οικογένειά του; (Βλέπε επίσης το πλαίσιο « Πώς Μπορεί ένας Νιόπαντρος Άντρας να Κερδίσει τον Σεβασμό της Συζύγου Του;»)

¹³ Διδάγματα για εμάς. Οτιδήποτε κάνει ένας οικογενειάρχης πρέπει να υποκινείται από αγάπη. Γιατί είναι τόσο σημαντικό αυτό; Ο απόστολος Ιωάννης δίνει την απάντηση: «Αυτός που δεν αγαπάει τον αδελφό του [ή την οικογένειά του], τον οποίο έχει δει, δεν μπορεί να αγαπάει τον Θεό, τον οποίο δεν έχει δει». (1 Ιωάν. 4:11, 20) Συγκεκριμένα, ένας άντρας που αγαπάει την οικογένειά του και θέλει να μιμείται τον Ιεχωβά και τον Ιησού θα καλύπτει τις πνευματικές, τις συναισθηματικές και τις υλικές ανάγκες της οικογένειάς του. (1 Τιμ. 5:8) Θα εκπαιδεύει και θα διαπαιδαγωγεί τα παιδιά του. Επίσης, θα μαθαίνει να παίρνει αποφάσεις που τιμούν τον Ιεχωβά και ωφελούν την οικογένειά του. Ας εξετάσουμε την καθεμιά από αυτές τις απαιτήσεις και ας δούμε πώς μπορεί ένας οικογενειάρχης να μιμείται τον Ιεχωβά και τον Ιησού.

14. Πώς καλύπτει ένας οικογενειάρχης τις πνευματικές ανάγκες της οικογένειάς του;

¹⁴ Να καλύπτει τις πνευματικές ανάγκες της οικογένειάς του. Μιμούμενος τον Πατέρα του, ο Ιησούς επιδίωκε να τρέφονται καλά από πνευματική άποψη όσοι ήταν στη φροντίδα του. (Ματθ. 5:3, 6· Μάρκ. 6:34) Παρόμοια, ύψιστη προτεραιότητα ενός οικογενειάρχη είναι η κάλυψη των πνευματικών αναγκών της οικογένειάς του. (Δευτ. 6:6-9) Το κάνει αυτό διασφαλίζοντας ότι ο ίδιος και η οικογένειά του διαβάζουν και μελετούν τον Λόγο του Θεού, παρακολουθούν τις συναθροίσεις, κηρύττουν τα καλά νέα, καθώς επίσης οικοδομούν και διατηρούν φιλία με τον Ιεχωβά.

15. Ποιος είναι ένας τρόπος με τον οποίο ένας οικογενειάρχης μπορεί να φροντίζει για τις συναισθηματικές ανάγκες της οικογένειάς του;

¹⁵ Να καλύπτει τις συναισθηματικές ανάγκες της οικογένειάς του. Ο Ιεχωβά εξέφραζε ανοιχτά τη στοργή του για τον Ιησού. (Ματθ. 3:17) Ο Ιησούς έδειχνε συχνά τη στοργή του για τους ακολούθους του, τόσο με τις πράξεις του όσο και με τα λόγια του. Και εκείνοι με τη σειρά τους εξέφραζαν τη στοργή τους για αυτόν. (Ιωάν. 15:9, 12, 13· 21:16) Ένας οικογενειάρχης μπορεί να δείχνει ότι αγαπάει τη σύζυγο και τα παιδιά του με αυτά που κάνει, λόγου χάρη με το να μελετάει μαζί τους τη Γραφή. Πρέπει επίσης να τους λέει ότι τους αγαπάει και τους εκτιμάει και, όταν αυτό είναι κατάλληλο, να τους επαινεί μπροστά σε άλλους.​—Παρ. 31:28, 29.

16. Τι άλλο πρέπει να κάνει ένας οικογενειάρχης, και πώς μπορεί να διατηρεί την ισορροπία;

¹⁶ Να καλύπτει τις υλικές ανάγκες της οικογένειάς του. Ο Ιεχωβά φρόντιζε για τις βασικές ανάγκες των Ισραηλιτών ακόμα και όταν τους τιμωρούσε για την ανυπακοή τους. (Δευτ. 2:7· 29:5) Και σήμερα καλύπτει τις βασικές μας ανάγκες. (Ματθ. 6:31-33· 7:11) Παρόμοια, ο Ιησούς προμήθευσε τροφή σε εκείνους που τον ακολουθούσαν. (Ματθ. 14:17-20) Φρόντιζε επίσης και για τη σωματική τους υγεία. (Ματθ. 4:24) Για να ευαρεστεί τον Ιεχωβά, ένας οικογενειάρχης πρέπει να καλύπτει τις υλικές ανάγκες της οικογένειάς του. Ωστόσο, χρειάζεται να διατηρεί την ισορροπία. Δεν πρέπει να δαπανά τόσον χρόνο και δυνάμεις στην εργασία που κάνει για να συντηρεί την οικογένειά του ώστε να μη φροντίζει σωστά για τις πνευματικές και τις συναισθηματικές ανάγκες τους.

17. Τι παράδειγμα θέτουν ο Ιεχωβά και ο Ιησούς με τον τρόπο με τον οποίο μας εκπαιδεύουν και μας διαπαιδαγωγούν;

¹⁷ Να παρέχει εκπαίδευση. Ο Ιεχωβά μάς εκπαιδεύει και μας διαπαιδαγωγεί για το καλό μας. (Εβρ. 12:7-9) Όπως ο Πατέρας του, έτσι και ο Ιησούς εκπαιδεύει με στοργικό τρόπο εκείνους που είναι υπό την εξουσία του. (Ιωάν. 15:14, 15) Δείχνει σταθερότητα αλλά και καλοσύνη. (Ματθ. 20:24-28) Κατανοεί ότι είμαστε ατελείς και επιρρεπείς σε λάθη.​—Ματθ. 26:41.

18. Για ποιο πράγμα δείχνει επιείκεια ο καλός οικογενειάρχης;

¹⁸ Ο οικογενειάρχης που μιμείται τον Ιεχωβά και τον Ιησού δείχνει επιείκεια για τις ατέλειες των μελών της οικογένειάς του. Δεν θυμώνει “εκδηλώνοντας πικρία” απέναντι στη σύζυγο ή στα παιδιά του. (Κολ. 3:19) Αντίθετα, εφαρμόζει την αρχή του εδαφίου Γαλάτες 6:1 και προσπαθεί να τους διορθώνει «με πνεύμα πραότητας», καθώς θυμάται ότι και ο ίδιος είναι ατελής. Σαν τον Ιησού, αντιλαμβάνεται ότι ο καλύτερος τρόπος για να διδάσκει είναι με το παράδειγμά του.​—1 Πέτρ. 2:21.

19, 20. Όσον αφορά τη λήψη αποφάσεων, πώς μπορεί ένας οικογενειάρχης να μιμείται τον Ιεχωβά και τον Ιησού;

¹⁹ Να παίρνει ανιδιοτελείς αποφάσεις. Ο Ιεχωβά παίρνει αποφάσεις που είναι για το καλό των άλλων. Για παράδειγμα, αποφάσισε να δημιουργήσει τη ζωή, όχι για να ωφεληθεί ο ίδιος, αλλά για να μοιραστεί μαζί μας τη χαρά της ζωής. Κανείς δεν θα μπορούσε να τον εξαναγκάσει να δώσει τον Γιο του για την κάλυψη των αμαρτιών μας. Αποφάσισε πρόθυμα να κάνει αυτή τη θυσία προς όφελός μας. Και ο Ιησούς έπαιρνε αποφάσεις που ωφελούσαν πρωτίστως τους άλλους. (Ρωμ. 15:3) Για παράδειγμα, αποφάσισε να θυσιάσει την ξεκούραση που χρειαζόταν για να διδάξει ένα πλήθος.​—Μάρκ. 6:31-34.

²⁰ Ο καλός οικογενειάρχης ξέρει ότι ένα από τα δυσκολότερα πράγματα που πρέπει να κάνει είναι το να παίρνει σοφές αποφάσεις για την οικογένειά του, και αντιμετωπίζει αυτή την ευθύνη με σοβαρότητα. Προσπαθεί να μην παίρνει αποφάσεις που είναι αυθαίρετες ή που βασίζονται αποκλειστικά στο συναίσθημα. Απεναντίας, επιτρέπει στον Ιεχωβά να τον εκπαιδεύει. * (Παρ. 2:6, 7) Ενεργώντας έτσι, θα σκέφτεται τα συμφέροντα των άλλων, όχι τα δικά του.​—Φιλιπ. 2:4.

21. Τι θα εξεταστεί στο επόμενο άρθρο;

²¹ Ο Ιεχωβά έχει δώσει στους οικογενειάρχες έναν απαιτητικό διορισμό και τους θεωρεί υπόλογους για τον τρόπο με τον οποίο τον επιτελούν. Αλλά αν ένας σύζυγος αγωνίζεται να μιμείται το παράδειγμα του Ιεχωβά και του Ιησού, θα είναι καλή κεφαλή για την οικογένειά του. Και αν η σύζυγός του εκπληρώνει τον ρόλο της, ο γάμος τους θα είναι ευτυχισμένος. Πώς πρέπει να βλέπει την ηγεσία η σύζυγος, και ποιες δυσκολίες αντιμετωπίζει εκείνη; Το επόμενο άρθρο θα δώσει τις απαντήσεις.