૧, ૨. વિરોધીઓએ પ્રચાર બંધ કરાવવાની કોશિશ કરી ત્યારે શું થયું?

 શિષ્યોની આકરી સતાવણી શરૂ થાય છે. શાઉલ મંડળ પર “ભારે જુલમ” ગુજારવા લાગે છે. (પ્રે.કા. ૮:૩) એના લીધે શિષ્યો યરૂશાલેમથી નાસીને દૂર દૂરના વિસ્તારોમાં વિખેરાઈ જાય છે. એવું લાગે છે કે શાઉલ પ્રચાર બંધ કરાવવામાં સફળ થશે. પણ એવું કંઈક બને છે, જે કોઈએ સપનામાંય વિચાર્યું નહિ હોય.

^૨ વિખેરાઈ ગયેલા શિષ્યો જ્યાં પણ જાય છે, ત્યાં તેઓ ‘ઈશ્વરના સંદેશાની ખુશખબર જાહેર કરે છે.’ (પ્રે.કા. ૮:૪) આમ સંદેશો ફેલાવવાનું કામ બંધ તો ન થયું, પણ ફેલાતું ગયું. દુશ્મનોએ શિષ્યોને પોતાનું ઘર છોડવા મજબૂર કર્યા, પણ અજાણતાં તેઓ શિષ્યોની મદદ કરી રહ્યા હતા. એનાથી તેઓ દૂર દૂરના વિસ્તારોમાં સંદેશો પહોંચાડી શક્યા. આજે એવું જ કંઈક બની રહ્યું છે. ચાલો એ વિશે હવે પછીના ફકરાઓમાં જોઈએ.

૩. (ક) ફિલિપ કોણ હતા? (ખ) સમરૂનના લોકોએ કેમ ખુશખબર સાંભળી ન હતી? ઈસુએ સ્વર્ગમાં જતાં પહેલાં સમરૂન વિશે શું કહ્યું હતું?

^૩ ‘વિખેરાઈ ગયેલા શિષ્યોમાં’ ફિલિપ પણ એક હતા. a (પ્રે.કા. ૮:૪; “ ફિલિપ—એક ઉત્સાહી ‘પ્રચારક’” બૉક્સ જુઓ.) તે યરૂશાલેમ છોડીને સમરૂન શહેર જતા રહ્યા. ત્યાંના મોટા ભાગના લોકોએ હજી સુધી ખુશખબર સાંભળી ન હતી. કેમ કે ઈસુએ પ્રેરિતોને કહ્યું હતું: “સમરૂનીઓના કોઈ શહેરમાં જશો નહિ. ફક્ત ઇઝરાયેલના ઘરનાં ખોવાયેલાં ઘેટાં પાસે જાઓ.” (માથ. ૧૦:૫, ૬) ઈસુ જાણતા હતા કે સમય જતાં આખા સમરૂનમાં ખુશખબર જણાવવામાં આવશે. એટલે તેમણે સ્વર્ગમાં જતા પહેલાં શિષ્યોને કહ્યું: “તમે યરૂશાલેમમાં, આખા યહૂદિયા અને સમરૂનમાં અને પૃથ્વીના છેડા સુધી મારા સાક્ષી થશો.”—પ્રે.કા. ૧:૮.

૪. ફિલિપે સમરૂનીઓને ખુશખબર જણાવી ત્યારે તેઓએ શું કર્યું અને શા માટે?

 ^૪ ફિલિપે જોયું કે સમરૂનમાં ખેતરો “કાપણી માટે તૈયાર” હતા. (યોહા. ૪:૩૫) જેમ સવારના ઠંડા ઠંડા પવનથી તાજગી મળે છે, તેમ સમરૂનીઓને ફિલિપના સંદેશાથી તાજગી મળી હતી. શા માટે? યહૂદીઓ સમરૂનીઓ સાથે કોઈ સંબંધ રાખતા ન હતા. ઘણા યહૂદીઓ તેઓને નફરત કરતા હતા. તેઓ ફિલિપના સંદેશાથી જોઈ શક્યા કે એ સંદેશો બધા લોકો માટે હતો અને ફરોશીઓના શિક્ષણથી એકદમ અલગ હતો. ફરોશીઓ તેઓને નીચા ગણતા હતા, પણ ફિલિપે પૂરા ઉત્સાહથી ખુશખબર જણાવીને બતાવી આપ્યું કે તેમના દિલમાં કોઈ ભેદભાવ ન હતો. એટલે સમજી શકાય કે સમરૂનીઓએ કેમ ફિલિપની વાતો “ખૂબ ધ્યાનથી” સાંભળી હતી.—પ્રે.કા. ૮:૬.

૫-૭. સતાવણી વખતે ઈશ્વરભક્તોને કઈ રીતે ખુશખબર ફેલાવવાની તક મળે છે એના અનુભવો જણાવો.

^૫ પહેલી સદીની જેમ આજે ઈશ્વરભક્તોની સતાવણી કરનારાઓ પ્રચારકામ બંધ કરાવી શક્યા નથી. એ સાચું છે કે સતાવણીને લીધે અમુકને જેલ થાય છે, તો અમુકે પોતાનો દેશ છોડીને બીજા દેશ ભાગવું પડે છે. પણ એનાથી તેઓને નવી જગ્યાએ પ્રચાર કરવાની તક મળી જાય છે. દાખલા તરીકે, બીજા વિશ્વયુદ્ધ વખતે યહોવાના સાક્ષીઓને નાઝી જુલમી છાવણીમાં મોકલવામાં આવ્યા હતા. તેઓ ત્યાંય ખુશખબર જણાવતા હતા. એવી જ એક છાવણીમાં એક યહૂદી માણસ સાક્ષીઓને મળ્યો. તે કહે છે: “સાક્ષીઓની હિંમત જોઈને મને ખાતરી થઈ ગઈ કે તેઓની શ્રદ્ધા બાઇબલને આધારે છે. પછી હું પણ એક સાક્ષી બની ગયો.”

 ^૬ અમુક વાર એવું પણ બન્યું છે કે સાક્ષીઓએ સતાવણી કરનારાઓને સંદેશો જણાવ્યો હતો અને તેઓએ સંદેશો સ્વીકાર્યો પણ ખરો. ચાલો ભાઈ ફ્રાંઝ ડેશનો અનુભવ જોઈએ. તેમને ઑસ્ટ્રિયાની એક જુલમી છાવણીમાંથી બીજી છાવણીમાં મોકલવામાં આવ્યા. ત્યાં તેમણે એક અધિકારી સાથે બાઇબલ અભ્યાસ શરૂ કર્યો. વર્ષો પછી તેઓ એક મહાસંમેલનમાં મળ્યા. એ અધિકારી હવે એક યહોવાના સાક્ષી હતા. જરા વિચારો, એકબીજાને મળીને તેઓને કેટલી ખુશી થઈ હશે!

^૭ સાક્ષીઓએ સતાવણીને લીધે પોતાનો દેશ છોડીને બીજા દેશમાં જવું પડે તોપણ, તેઓ ખુશખબર જણાવવાનું ચાલુ રાખે છે. જેમ કે, ૧૯૭૦ના દાયકામાં મલાવીનાં ભાઈ-બહેનોએ મોઝામ્બિકમાં આશરો લેવો પડ્યો ત્યારે તેઓએ એવું જ કર્યું હતું. પછી મોઝામ્બિકમાં તેઓનો વિરોધ થયો. એવા સમયે તેઓએ પ્રચાર કરવાનું છોડ્યું નહિ. ભાઈ ફ્રાન્સિસ્કો કોઆના જણાવે છે: “ઘણી વાર અમારી ધરપકડ થઈ, તોપણ અમે પ્રચારકામમાં મંડ્યા રહ્યા અને ઘણા લોકોએ ખુશખબર સ્વીકારી. એ જોઈને અમને ખાતરી થઈ કે જેમ ઈશ્વરે પહેલી સદીના શિષ્યોને મદદ કરી હતી, તેમ તે અમારી પણ મદદ કરી રહ્યા છે.”

૮. રાજકીય ઊથલ-પાથલ અને આર્થિક મુશ્કેલીને લીધે કઈ રીતે ખુશખબર ઝડપથી ફેલાઈ રહી છે?

^૮ બીજાં અમુક કારણોને લીધે પણ ખુશખબર ઝડપથી ફેલાઈ રહી છે અને વધારે લોકોને સંદેશો સાંભળવાની તક મળી છે. હાલનાં અમુક વર્ષોમાં રાજકીય ઊથલ-પાથલ, આર્થિક મુશ્કેલી અને યુદ્ધોને લીધે ઘણા લોકો પોતાનો દેશ છોડીને બીજા દેશમાં રહેવા ગયા છે. ત્યાં તેઓને ખુશખબર સાંભળવા મળી અને બાઇબલ અભ્યાસ સ્વીકાર્યો. મોટા ભાગે એ લોકોની ભાષા અલગ હોય છે, એટલે તેઓની ભાષામાં ખુશખબર જણાવવાની જરૂર ઊભી થાય છે. શું તમે પોતાના વિસ્તારમાં ‘દરેક દેશ, કુળ, પ્રજા અને બોલીના લોકોને’ ખુશખબર જણાવવા બનતું બધું કરો છો?—પ્રકટી. ૭:૯.

૯. સિમોન કોણ હતા અને ફિલિપનાં કયાં કામો જોઈને તે દંગ રહી ગયા?

^૯ ફિલિપે સમરૂનમાં ઘણા ચમત્કારો કર્યા. જેમ કે, તેમણે લૂલાં-લંગડાં લોકોને સાજા કર્યા અને લોકોમાંથી ખરાબ દૂતો કાઢ્યા. (પ્રે.કા. ૮:૬-૮) એ શહેરમાં સિમોન નામના એક માણસ હતા. તે જાદુવિદ્યા કરતા હતા અને લોકો તેમને બહુ માન આપતા હતા. તેમના વિશે લોકો કહેતા હતા: “આ માણસ પાસે ઈશ્વરની શક્તિ છે.” પણ જ્યારે તેમણે ફિલિપને ચમત્કાર કરતા જોયા, ત્યારે તે દંગ રહી ગયા. તેમણે પોતાની નજરે સાચા ઈશ્વરની શક્તિને કામ કરતા જોઈ, એટલે તેમણે શ્રદ્ધા મૂકી. (પ્રે.કા. ૮:૯-૧૩) જોકે આગળ જતાં તેમના ઇરાદાની પરખ થઈ. કઈ રીતે?

૧૦. (ક) સમરૂનમાં પિતર અને યોહાને શું કર્યું? (ખ) એ જોઈને સિમોને શું કર્યું?

^૧૦ પ્રેરિતોને ખબર પડી કે સમરૂનમાં ઘણા લોકો શિષ્યો બની રહ્યા હતા. એટલે તેઓએ પિતર અને યોહાનને મોકલ્યા. (“ પિતર ‘સ્વર્ગના રાજ્યની ચાવીઓ’ વાપરે છે” બૉક્સ જુઓ.) સમરૂન જઈને એ બંને પ્રેરિતોએ નવા શિષ્યો પર પોતાના હાથ મૂક્યા અને પછી, એ દરેકને પવિત્ર શક્તિ મળી. b  એ જોઈને સિમોનને આશ્ચર્ય થયું. તેમણે પ્રેરિતોને કહ્યું: “મને પણ આ અધિકાર આપો, જેથી હું જેના પર મારા હાથ મૂકું તેને પવિત્ર શક્તિ મળે.” અરે, તેમણે પ્રેરિતોને પૈસા આપીને એ વરદાન ખરીદવાની કોશિશ કરી!—પ્રે.કા. ૮:૧૪-૧૯.

૧૧. પિતરે સિમોનને કડક શબ્દોમાં શું કહ્યું? પછી સિમોને શું કર્યું?

^૧૧ સિમોનની વાત સાંભળીને પિતરે તેમને કડક શબ્દોમાં જવાબ આપ્યો. પિતરે કહ્યું: “શું તને એમ લાગે છે કે તું ઈશ્વરની ભેટ પૈસાથી ખરીદી શકે છે? જા, તારી સાથે તારી ચાંદી પણ નાશ થઈ જાય. આ સેવામાં તારો કોઈ ભાગ કે કોઈ હિસ્સો નથી, કેમ કે ઈશ્વરની નજરમાં તારું હૃદય સાફ નથી.” પછી પિતરે સિમોનને એમ પણ કહ્યું કે તે પસ્તાવો કરે અને પ્રાર્થના કરીને યહોવા પાસે માફી માંગે. તેમણે કહ્યું: “યહોવાને કાલાવાલા કર. પછી કદાચ તારા હૃદયના ખરાબ ઇરાદા માટે તને માફ કરવામાં આવે.” સિમોન કંઈ દુષ્ટ ન હતા, તે તો સારું કરવા માંગતા હતા. પણ એ સમયે તેમણે ખોટા વિચારોને પોતાના પર હાવી થવા દીધા હતા. એટલે તેમણે પ્રેરિતોને અરજ કરી: “મારા માટે યહોવાને કાલાવાલા કરો કે તમે કહેલી કોઈ પણ વાત મારા પર આવી ન પડે.”—પ્રે.કા. ૮:૨૦-૨૪.

૧૨. ખ્રિસ્તી હોવાનો દાવો કરતા લોકોમાં કઈ વાત સામાન્ય છે?

^૧૨ પિતરે સિમોનને કડક શબ્દોમાં ઠપકો આપ્યો, એમાંથી બધા ઈશ્વરભક્તોને ચેતવણી મળે છે. મંડળમાં કોઈ જવાબદારી માટે પૈસા આપવા અથવા પૈસા લેવા એકદમ ખોટું છે. જોકે ખ્રિસ્તી હોવાનો દાવો કરતા લોકોમાં એ સાવ સામાન્ય છે. દાખલા તરીકે, ૧૮૭૮ના એક પુસ્તકમાં જણાવ્યું છે કે જ્યારે પણ પોપની પસંદગી થવાની હોય, ત્યારે લોકો એ પદ મેળવવા પૈસા આપતા હતા. ઘણા લોકો એ ખુલ્લેઆમ કરતા હતા અને એમાં તેઓને કોઈ શરમ પણ આવતી ન હતી.

૧૩. યહોવાના સાચા ભક્તોએ શું કરવું ન જોઈએ?

^૧૩ મંડળમાં જવાબદારીઓ માટે કંઈક લેવું અથવા આપવું, એ પાપ છે. યહોવાના સાચા ભક્તોએ  એનાથી દૂર રહેવું જોઈએ. આપણે કદાચ સીધેસીધા પૈસા ન આપીએ. પણ બની શકે કે આપણે કોઈ જવાબદારી અથવા સેવાનો કોઈ ખાસ લહાવો મેળવવા, ભાઈઓને ભેટો આપીએ અથવા તેઓના વધારે પડતા વખાણ કરીએ. અથવા બની શકે કે જવાબદાર ભાઈઓ અમીર ભાઈ-બહેનો પાસેથી કંઈક મેળવવાના ઇરાદાથી તેઓની તરફેણ કરે. એવું કરવું જરાય યોગ્ય નથી. એના બદલે બધા જ ભક્તોએ ‘પોતાને સૌથી નાના’ ગણવા જોઈએ. આપણે યાદ રાખવું જોઈએ કે જ્યારે યહોવાને લાગશે કે આપણે તૈયાર છીએ, ત્યારે તે પવિત્ર શક્તિ દ્વારા આપણને જવાબદારી સોંપશે. (લૂક ૯:૪૮) પણ જેઓ ‘પોતાનો જ મહિમા શોધતા’ રહે છે, તેઓની યહોવાના સંગઠનમાં કોઈ જ જગ્યા નથી.—નીતિ. ૨૫:૨૭.

૧૪, ૧૫. (ક) ‘ઇથિયોપિયાના મોટા અધિકારી’ કોણ હતા? ફિલિપ સાથે તેમની મુલાકાત કઈ રીતે થઈ? (ખ) ફિલિપની વાત સાંભળીને અધિકારી શું સમજી ગયા? આપણે કેમ કહી શકીએ કે તેમણે ઉતાવળે બાપ્તિસ્મા લીધું ન હતું? (ફૂટનોટ જુઓ.)

^૧૪ હવે યહોવાના દૂતે ફિલિપને યરૂશાલેમથી ગાઝા તરફ જતા રસ્તે જવાનું કહ્યું. ફિલિપને થયું હશે કે તેમને કેમ એ રસ્તે જવાનું કહ્યું. જલદી જ તેમને પોતાના સવાલનો જવાબ મળ્યો. એ રસ્તા પર તે ઇથિયોપિયાના એક મોટા અધિકારીને મળ્યા. એ અધિકારી પોતાના રથમાં બેસીને ‘યશાયા પ્રબોધકનું લખાણ મોટેથી વાંચી રહ્યા હતા.’ (“ ‘મોટો અધિકારી’ કે ‘ખોજો’?” બૉક્સ જુઓ.) યહોવાની પવિત્ર શક્તિ ફિલિપને એ માણસના રથ પાસે દોરી ગઈ. ફિલિપ રથની સાથે દોડ્યા અને અધિકારીને પૂછ્યું: “તમે જે વાંચો છો શું એ ખરેખર સમજો છો?” અધિકારીએ કહ્યું: “કોઈના શીખવ્યા વિના હું કેવી રીતે સમજી શકું?”—પ્રે.કા. ૮:૨૬-૩૧.

^૧૫ પછી અધિકારીએ ફિલિપને રથમાં બેસવાનું કહ્યું. જરા વિચારો, પછી તેઓ બંને વચ્ચે કેટલી જોરદાર વાતચીત થઈ હશે. ઘણા લોકોની જેમ, એ અધિકારી જાણતા ન હતા કે યશાયાની ભવિષ્યવાણીમાં જણાવવામાં આવેલું ‘ઘેટું’ અને “સેવક” કોને રજૂ કરે છે. (યશા. ૫૩:૧-૧૨) પણ ફિલિપે તેમને સમજાવ્યું કે એ ભવિષ્યવાણી ઈસુ ખ્રિસ્તમાં પૂરી થઈ. યાદ કરો, સાલ ૩૩ના પચાસમા દિવસે ઘણા લોકો તરત સમજી ગયા હતા કે તેઓએ બાપ્તિસ્મા લેવું જોઈએ. તેઓની જેમ, યહૂદી થયેલા આ અધિકારી તરત સમજી ગયા કે તેમણે પણ બાપ્તિસ્મા લેવું જોઈએ. તેમણે ફિલિપને કહ્યું: “જો, અહીં પાણી છે!  બાપ્તિસ્મા લેતા મને શું રોકે છે?” ફિલિપે જરાય મોડું કર્યા વગર તેમને બાપ્તિસ્મા આપ્યું. c (“ બાપ્તિસ્મા લેવાની યોગ્ય રીત” બૉક્સ જુઓ.) પછી ફિલિપ પવિત્ર શક્તિના માર્ગદર્શનથી આશ્દોદ ગયા અને ત્યાં પ્રચારકામ ચાલુ રાખ્યું.—પ્રે.કા. ૮:૩૨-૪૦.

૧૬, ૧૭. આજે દૂતો પ્રચારકામમાં આપણને કઈ રીતે મદદ કરે છે?

^૧૬ આજે ઈશ્વરભક્તો પાસે ફિલિપની જેમ ખુશખબર ફેલાવવાનો અનેરો લહાવો છે. તેઓ ખુશખબર જણાવવાની એકેય તક જવા દેતા નથી, જેમ કે તેઓ મુસાફરી કરતા હોય ત્યારે પણ સંદેશો જણાવે છે. ઘણી વાર તેઓને એવા લોકો મળે છે, જેઓ ખુશખબર સાંભળવા તરસતા હોય છે. એ કંઈ એમ જ બનતું નથી. બાઇબલમાં જણાવ્યું છે કે દૂતો પ્રચારકામમાં આપણી મદદ કરે છે, જેથી “દરેક દેશ, કુળ, બોલી અને પ્રજાને” સંદેશો જણાવી શકીએ. (પ્રકટી. ૧૪:૬) ઈસુએ પણ ભવિષ્યવાણી કરી હતી કે દૂતો એ કામમાં આપણને સાથ આપશે. તેમણે ઘઉં અને જંગલી છોડના ઉદાહરણથી સમજાવ્યું કે કાપણીના સમયે એટલે કે, દુનિયાના અંતના સમયે “કાપણી કરનારા દૂતો” હશે. પછી તેમણે જણાવ્યું કે દૂતો તેમના “રાજ્યમાંથી એવા સર્વ લોકોને ભેગા કરશે, જેઓ પાપ કરે છે અને જેઓ બીજાઓ પાસે પાપ કરાવે છે.” (માથ. ૧૩:૩૭-૪૧) યહોવા જે લોકોને પોતાના સંગઠનમાં લાવવા ચાહે છે, તેઓને પણ દૂતો અંતના સમયે ભેગા કરશે. એ લોકોમાં અભિષિક્તોનો અને ‘બીજાં ઘેટાંના’ લોકોથી બનેલા ‘મોટા ટોળાનો’ સમાવેશ થાય છે.—પ્રકટી. ૭:૯; યોહા. ૬:૪૪, ૬૫; ૧૦:૧૬.

^૧૭ આજે દૂતો આપણને પ્રચારકામમાં ઘણી મદદ કરે છે. આપણે પ્રચારમાં એવા અનેક લોકોને મળીએ છીએ, જેઓ કહે છે કે તેઓ થોડા સમય પહેલાં જ પ્રાર્થનામાં ઈશ્વર પાસે મદદ માંગી રહ્યા હતા. ચાલો એક દાખલો જોઈએ. બે સાક્ષીઓ પ્રચાર કરતા હતા અને તેઓ સાથે એક નાનું બાળક હતું. પ્રચાર કરતાં કરતાં બપોર થઈ ગઈ, એટલે તેઓએ વિચાર્યું કે પ્રચાર બંધ કરીએ. પણ એ બાળકને બાજુના ઘરે જવાની ખૂબ જ તાલાવેલી હતી. એટલે તે એકલો જ એ ઘરે ગયો અને દરવાજો ખખડાવ્યો. એક યુવાન સ્ત્રીએ દરવાજો ખોલ્યો અને સાક્ષીઓએ તેની સાથે વાત કરી.  તેણે જણાવ્યું કે હમણાં જ તે પ્રાર્થના કરી રહી હતી કે કોઈ તેના ઘરે આવે અને તેને બાઇબલની વાતો સમજાવે. સાક્ષીઓને એ સાંભળીને ખૂબ નવાઈ લાગી. પછી તેઓએ તેની સાથે બાઇબલ અભ્યાસ શરૂ કર્યો.

૧૮. ખુશખબર ફેલાવવાના કામને આપણે કેમ મામૂલી ગણવું ન જોઈએ?

^૧૮ પહેલાં ક્યારેય થયું ન હોય એટલા મોટા પાયે ખુશખબર ફેલાવવાનું કામ ચાલી રહ્યું છે. ખ્રિસ્તી મંડળનો ભાગ હોવાથી તમને દૂતો સાથે એ કામ કરવાનો લહાવો મળ્યો છે. એટલે એ લહાવાને જરાય મામૂલી ગણશો નહિ. જો તમે “ઈસુ વિશેની ખુશખબર” જણાવવા પૂરી મહેનત કરતા રહેશો, તો તમારું જીવન ખુશીઓથી ભરાઈ જશે.—પ્રે.કા. ૮:૩૫.