1, 2. ¿Kasa pülasü naainjaka Pedro otta Juan süʼütpaʼa supuettoʼuse tü aʼwaajüleekat?

 MOTSOUUPA, antüshii suluʼumüin tü aʼwaajüleekat na judío kanoulakana maʼin otta müshiʼiya na nikirajüinkana Cristo. Alüʼütsü maʼin tü oora noʼuraajüinjatkalü oʼu (Aluw. 2:46, 3:1). a Alüʼülaashi Pedro otta Juan sünain tü puetta kanüliakat Hermosa, alatüshii naya naʼakapünaa na wayuu wattakana naalii. Wainma shiyorolo jee suuʼuisanaira wayuu. Eejachi yala wanee wayuu ojulijüi nneerü, alatüsü suulia 40 nuuyase otta joʼuujiraashi sümaa masaʼain nia (Aluw. 3:2; 4:22).

² Nürütkaapa Pedro otta Juan nünainmüin chia wayuukai, ojulijashi nia nneerü naaʼu. Nashaʼwalaaka na aluwataaushikana niirakaaka chi wayuukai namüin süka nasülajüinjanayaain naaʼinruʼu. Nümakalaka Pedro nümüin: «Nnojotsü ooro tamaʼana, nnojotsü pülaata tamaʼanaya, eepejeʼe wanee kasa taapeetka pümüin. Müshi taya pümüin: püshaʼwalaa jee puwarairaa saaʼu nünülia Jesucristo chi chejeʼewaikai Nazaret» (Aluw. 3:6, 7). Ponokajasaʼa naaʼin na wayuukana nüshaʼwaleʼerüin Pedro chi masaʼasaikai. ¿Jamakajasaʼa naaʼin chia wayuukai? Talatüsü maʼin naaʼin sünain wonnataa jee nuʼwaajüin Maleiwa.

3. ¿Jamüsü anaka maʼin tü pütchi nüküjakat Pedro nümüin chi masaʼasaikai jee namüin na wayuukana?

³ Ponusü maʼin saaʼin wayuu tü alatakat, nawataaka eemüin tü luma naainjirakat Salomón, eejachire Pedro otta Juan. Ekirajüshinka Jesús yala. Nüküjain Pedro jamüin anaka chia wayuukai (Juan 10:23). Müsü nüsülajakai saaʼin Pedro namüin na wayuu wattakana naalii jee nümüin chi wayuu masaʼasaikai wanee kasa alanaʼaleeka ojutu suulia pülata jee ooro. Eeinnapa süpüla nayaawajaain suulia naainjala  süpüla motuinjatüin shia naaʼin Maleiwa jee noushikajaain süchiirua nukuwaʼipa «chi Wekiipüʼükai nutuma Maleiwa, chi Katajachikai atuma Woʼu», Jesucristo (Aluw. 3:15).

4. (1) ¿Kasa naaʼinreeka nekiipüʼü na judíokana nümüin Pedro otta Juan süchikijee naawaleʼerüin wanee wayuu masaʼasai? (2) ¿Kasa wekirajaainjatka anain?

⁴ ¡Anakatche maʼin tü alatakat soʼu kaʼikat tia! Anashi nutuma Pedro wanee wayuu masaʼasai otta nikirajüin wayuu süpüla soonooin sümaa tü nümakat Maleiwa (Col. 1:9, 10). Sutuma tü alatakat soʼu tia apülajünüsü noulia na nikirajüinkana Cristo naküjain pütchi, naya apülajaka tia nekiipüʼü na judíokana (Aluw. 1:8). ¿Kasa watüjaka sünainjee tü nümakat jee tü naaʼinrakat Pedro otta Juan nekirajapa wayuu mayaainjeʼe «wayuuin neʼe naya jee nnojoluin natüjain maʼin sünüiki karaloʼuta»? (Aluw. 4:13). b ¿Kasa waaʼinrajatkat süpüla yalayalain waaʼin maʼaka naaʼin na nikirajüinkana Jesús süpülajünüle woulia aküjaa pütchi?

5. ¿Kasa watüjaka nünainjee Pedro soʼu naashajaain namaa na wayuukana?

⁵ Yootushi Pedro otta Juan namaa na wayuu wattakana naalii mayaainjeʼe natüjaain saaʼu eejanain yala waneinnua wayuu oʼutirakana naaʼin Jesús (Mar. 15:8-15; Aluw. 3:13-15). Yalayalasü maʼin naaʼin Pedro nüküjainjeseʼe anain chi wayuu masaʼasaikai nünülialuʼu Jesús. Lotusü maʼin nünüiki Pedro, nüküjain namüin naya wayuukana wanaawain naaʼin nikiira Jesús. Nütüjaa aaʼu naainjain tia na wayuukana süka nnojoluin nayaawatüin saaʼu mojuin tü naaʼinrakat, müshiijeseʼe nnojoluin nüʼürülain naya (Aluw. 3:17). «Tawalayuu», müshi nia namüin jee nüküjain pütchi namüin. Nayaawajaale suulia naainjala jee kanoulale naya nünain Cristo asamalaajeerü naaʼin nutuma Jehová (Aluw. 3:19). Yalayalainjatü waaʼin waküjapa kasalajanainjatüin saainjala wayuu nutuma Maleiwa. Nnojoluinjatü waʼürülain wayuu, nnojotsü mojuinjatüin wanüiki süchiki otta jülüjeesü waaʼin eein süpüla nanoujain mapa. Waaʼinmaa maʼaka naaʼin Pedro tü kasa anasü eekat sünainjee waküjain pütchi.

6. ¿Jamüsü watüjaaka saaʼu nnojoluin yaletüin naaʼin Pedro nümaa Juan?

⁶ Nnojotsü yaletüin naaʼin na aluwataaushikana. Naküjain nnojoluin nayain aaʼinrüin tia kasa pülasükat. Anuu nünüiki Pedro: «¿Jamüsü ponoko maʼin jaaʼin tü kasa jiʼrakat? ¿Jamüshii jiʼrajaakaʼa maʼin waya? ¿Wayayaa jaaʼinruʼu anaka atuma wayuukai chii sükajee pülashiin waya jee sükajee kanoulain waya nünain Maleiwa?» (Aluw. 3:12). Nütüjaa aaʼu Pedro otta müshiʼiya na wane aluwataaushikana nükajeejatüin  Maleiwa tü kasa nountakat. Nnojotka yaletüin naaʼin, shia nachekaka achikii nuʼwaajünüin Jehová otta Jesús.

7, 8. (1) ¿Kasa anasü eeka süpüla waaʼinrüin süpüleerua wayuu? (2) ¿Jamüsü watüjaaka saaʼu kepiain waya soʼunnaa tü kaʼi nunoutajatkalü oʼu Maleiwa süpüshuaʼa tü kasakalüirua?

⁷ Nnojoluinjatü yaletüin waaʼin waküjapa pütchi maʼaka nnojoluin yaletüin naaʼin Pedro nümaa Juan. Maaʼulu yaa, nnojotsü waawaleʼerüin wayuu nutuma Maleiwa. Mayaainjeʼe müin tia eesü süpüla wakaalinjain wayuu maʼaka naainjain shia Pedro süpüla kanoulainjanain naya nünain Maleiwa jee nünain Cristo. Moteetka naaʼin Maleiwa naainjala otta meerü süsamalaakai naaʼin nutuma. Wainma na wayuu woutiisakana juyawai jee anoujashii naya nünain Cristo.

⁸ Kepiashii waya soʼunnaa tü kaʼi nunoutajatkalü oʼu Maleiwa süpüshuaʼa tü kasakalüirua maʼaka nüküjain shia Pedro. Soʼu 1914 nüikaleʼerüin Maleiwa Sukuwaʼipa Aluwatawaa nutuma maʼaka nüküjatüjülin paala naʼakajee na nünüikimaajanakana (Aluw. 3:21; Sal. 110:1-3; Dan. 4:16, 17). Nuʼunirüin mapa Cristo nakuwaʼipa na anoujashiikana süpüla pansaainjatüin tü nanoujakalü anain. Wainmainnapa na wayuu jüüjüükana nümüin Maleiwa jee naʼwaajüin nia. Jeketüitpa tü nakuwaʼipakat «wanaapünaa sümaa tü nüchekakalü achiki Maleiwa» (Éf. 4:22-24). Nia Maleiwa aawaleʼeraka chi wayuu masaʼasaikai otta nia akaalinjaka wayuu süpüla shiiʼiratüin sukuwaʼipa jee suʼwaajüin nia, nnojotsü suuntuin tia wayuu. Atüjainjana waya süpüleerua tü Nünüikikat Maleiwa wekirajapa wayuu maʼaka naaʼinrüin shia Pedro. Nunoujale wanee wayuu nünain Maleiwa shia süka nükaalinjünüin nutuma, nnojotsü wakajeejatüin shia.

9-11. (1) ¿Jamüsü naaʼin nekiipüʼü na judíokana sutuma tü pütchi nüküjakalü Pedro otta Juan? (2) ¿Kasa naaʼinmaaka maʼin na aluwataaushikana?

⁹ Ponusü maʼin saaʼin wayuu tü pütchi nüküjakat Pedro otta anain nutuma chi wayuu masaʼasaikai. Nüntamaataka chi sülaülajanakai tü aʼwaajüleekat otta chi laülaashikai napüleerua na sacerdotekana süpüla natüjain saaʼu kasain alatüin. Eeshiijaʼa saduceole naya wayuukana, kojutushii maʼin atumawaa naya wayuukana otta washinnuu naya. Anajiraashii naya namaa na romanokana. Nnojotsü nanoujain anain na saduceokana tü nanoujakalü anain na fariseokana otta nnojotsü nanoujain anain süsoʼiraajeerüin naaʼin na outushiikana. c Mojushiisü namüin nikirajüin Pedro otta Juan suluʼu tü aʼwaajüleekat süchiki nüsoʼiraain aaʼin Jesús.

 ¹⁰ Jashichisü maʼin wayuu nümüin Pedro otta Juan, püreesaka naya atumawaa. Namaanaka waneemüin kaʼi laülaapialuʼumüin. Jülüjasü naaʼin naya laülaashiikana analeʼeinña maʼin nakuwaʼipa suulia wayuu. Müsüjeseʼe jülüjain naaʼin nüchiki Pedro otta Juan «wayuuin neʼe naya jee nnojoluin natüjain maʼin sünüiki karaloʼuta». Müshiijeseʼe nnojoliin anain naya naashin süpüla nekirajüin suluʼu tü aʼwaajüleekat. Nnojotsü eʼnnajünüin maʼin tü koleejia nekirajakat aluʼu. Ponopejeʼe maʼin naaʼin na laülaashiikana natüjain süpüleerua nanüiki ¿Jamüsü kemeʼeriaka nünüiki Pedro otta Juan? Shia süka nümaapuʼuin naya Jesús (Aluw. 4:13). Ekirajünüshii naya nutuma jama niʼitaanüin nutuma Maleiwa süpüla ekirajaa, nnojoishi müin nia maʼaka naaʼin na karaloʼutamaajanakana (Mat. 7:28, 29).

¹¹ Apülajünüsü noulia na aluwataaushikana naküjainjanain pütchi, naya apülajaka tia na laülaashiikana. Kaawainsü maʼin tü namakat. Kojuyasü semaana süpülapünaa tia, yalajachi antinnüin Jesús suluʼu tia laülaapiakat. Anuu nanüiki na laülaashiikana: «¡Anashi outulein!» (Mat. 26:59-66). Mayaainjeʼe müin tia nnojoishii eimmolojooin Pedro otta Juan, yalajana naya shaʼwatüin namülatuʼu na wayuu washinnuukana, na atüjakana karaloʼuta otta na wayuu kapülainkana sutuma wayuu. Nümakalaka Pedro otta Juan namüin: «Jiajaʼa atüjaaka saaʼu jiakana analejeʼeya nümüin Maleiwa woonooin sümaa jünüiki suulialeʼeya woonooin sümaa nünüiki niakai. Eekajasaʼa wayakana nnojoliireejaʼa süpüla wooʼulaainjanain suulia aashajawaa süchiki tü kasa weʼrakat otta tü waapakalü achiki» (Aluw. 4:19, 20).

12. ¿Kasa akaalinjeenaka waya süpüla meimmoluinjanain jee yalayalainjatüin waaʼin sünain aküjaa pütchi?

¹² ¿Yalayalasüche paaʼin maʼaka naaʼin na aluwataaushikana? ¿Jamüsü paaʼin püküjale pütchi namüin na wayuu washinnuukana, na ekirajakana suluʼu wanee eʼikülee miyoʼu otta na kojutukana atumawaa? ¿Jamüsü paaʼin meeʼeraparale pia saaʼujee tü punoujakalü anain natuma na püpüshikana, na koleejiajiraakana pümaa otta na aʼyataajiraakana? Müle paaʼin, eesü süpüla pülatüin süchikumüin tia. Yaaiwaʼaya Jesús, nikirajüin na aluwataaushikana süpüla nasoutajanain saaʼu tü nanoujakalü anain sümaa kojutuin wayuu namüin (Mat. 10:11-18). Anuu tü nümakat Jesús namüin na nikirajüinkana süchikijee süsoʼiraain naaʼin: «Eejeechi taya waneepia jümaa sülüʼülaleepaʼa sükalia süpüla sajaʼttajatüin tü kasa alatakat sainküin mma» (Mat. 28:20). Nikirajüin waya Jesús maaʼulu yaa nükajee chi achepchiee oonookai otta kekiikai süpüla wasoutuin saaʼu wanoula (Mat. 24:45-47; 1 Ped. 3:15). Naaʼinrüin tia sükajee tü outkajawaakat Wakuwaʼipa otta Waʼyataain nümüin Maleiwa, sükajee karaloʼuta ayuʼluushika sünainjee tü Bibliakat maʼaka saaʼin tü pütchikat «Susoutaka eʼipajee tü Bibliakat» suluʼuka jw.org. ¿Oʼunawaishiche pia sünain tü outkajawaakat jee paashajeʼerüin tü karaloʼutakat?  Paaʼinrüle tia akooʼomüinraajeerü punoula jee yalayaleerü maʼin paaʼin. Nnojoleerü kasain ataʼülüin pukuwaʼipa süpüla püküjain pütchi maka naaʼin na aluwataaushikana.

13, 14. (1) ¿Kasa waaʼinrajatka wapüleeruaanüle aaʼin saaʼu wanoula? (2) ¿Jamüsü waaʼinrajatka tia?

¹³ Süchikijee nüjütünüin Pedro otta Juan outkajaashii naya namaa na anoujashiikana. «Noʼuraajakalaka napüshuaʼa nümüin Maleiwa» süpüla yalayalainjatüin naaʼin jee ayatüin naküjain pütchi (Aluw. 4:24). Nütüjaa aaʼu Pedro nnojoluin niʼitaainjatüin naaʼin nünainjiraa süpüla nuuntuinjatüin tü nüchekakat Maleiwa. Anuu tü nümakat Pedro nümüin Jesús maʼaka jeʼra semaana süpülapünaa tia: «Nnojoireejaʼa tapüteechin pia pümüiwaʼa, jaʼitashi napütüin pia pümüiwaʼa na waneinnua». Akatsaʼa maʼaka nüküjatüjülin shia Jesús eimmolojooshi Pedro otta nuunjula achikichi Jesús, chi naʼaleewainkai, chi ekirajüikai nia. Sünainjee tia niyaawata aaʼu Pedro nnojoluin anain niʼitaain naaʼin nünainjiraa (Mat. 26:33, 34, 69-75).

¹⁴ Süpüla ayatüin waya sünain aküjaa tü pütchikat jeʼijaasü nnojoluinjatüin weʼitaain waaʼin wanainjiraa. Soteesü paaʼin nukuwaʼipa Pedro otta Juan süpüleeruaanüle paaʼin shiiʼiree puuʼulaain suulia anoujaa nünain Jehová jee shiiʼiree puuʼulaain suulia aküjaa pütchi. Puʼuraaja nümüin Jehová süpüla nükatsüinrüinjatüin paaʼin. Puchunta kaalinwaa namüin na wawalayuukana suluʼu tü outkajaaleekat. Püküja namüin na laülaashiikana jee niale wanee wawala laülaakai aaʼin sünain anoujaa tü kasa alatakat pümüin. Nachuntule paaʼu na wawalayuukana yalayaleerü maʼin paaʼin (Éf. 6:18; Sant. 5:16).

15. ¿Jaralii na sotuinjanakana paaʼin puuʼulaapünaale suulia aküjaa pütchi?

¹⁵ Puuʼulaapünaale suulia aküjaa pütchi sutumajee süpüleeruaanüin paaʼin, nnojo yüülain paaʼin. Soto paaʼin nooʼulaapünaain suulia aküjaa pütchi na aluwataaushikana süchikijee outuin Jesús, aküjapejeʼe  naya pütchi nachikuaʼa (Mat. 26:56; 28:10, 16-20). Nnojo yüülain paaʼin saaʼujee tü kasa mojusü paaʼinrapuʼukat, shia anaka aluʼu pükaalinjale na waneinnua süpüla yalayalainjatüin naaʼin.

16, 17. ¿Kasa watüjaka sünainjee tü nachuntakat na nikirajüinkana Jesús chaa Jerusalén?

¹⁶ ¿Jamüshii woʼuraajüinjanaka nümüin Jehová süpüleeruaanapa waaʼin natuma na sülaülashiikana mma? Soto waaʼin nnojoluin nachuntuin nümüin Jehová na nikirajüinkana Jesús naaʼinmajüinjanain naya suulia süpüleeruaanüin naaʼin. Jülüjasü naaʼin tü nümakat Jesús wanaa sümaa nümüin: «Mülialejeʼeya taya natuma, mülieenaʼaya jia natuma» (Juan 15:20). Tü nachuntakat na nikirajüinkana Jesús nümüin Jehová shia jülüjainjatüin naaʼin nanüiki naya wayuukana sünain eimmolojoo na anoujashiikana (Aluw. 4:29). Natüjaa aaʼu na nikirajüinkana Jesús shiain alanaʼaleeinña tü keeʼireekat naaʼin Jehová suulia wanee kasa. Nayaawata aaʼu müliainjanain naya atumawaa süpüla shikeraajüinjatüin tü ashajuushikat paala. Natüjaa aaʼu tü nümakat Jesús wanaa sümaa nikirajüin naya sünain oʼuraajaa, nüküjain saaʼinnajatüin tü keeʼireekat naaʼin Maleiwa yaa mmapaʼa jaʼitairü jamüin maʼin nanüiki na sülaülashiikana mma (Mat. 6:9, 10).

¹⁷ Süpüla naaʼinrüinjatüin tü nüchekakalü Jehová oʼuraajüshii na nikirajüinkana Jesús nümüin: «Pükaalinja waya püchepchiakana süpüla yalayalain waaʼin sünain aküjaa tü pünüikikat». Mayaasü keraain nanüiki: «Sukutkujaakalaka tü miichi eejanale naya jutkatüin. Süntakalaka naaʼumüin napüshuaʼa tü nüpülainkat Maleiwa jee yalayalaka naaʼin sünain aküjaa tü nünüikikat Maleiwa» (Aluw. 4:29-31). Nnojotsü eein wanee kasa ataʼüleetkat sukuwaʼipa tü nüchekakat Maleiwa (Is. 55:11). Wachuntule kaalinwaa nümüin Maleiwa meimmoluinjeena waya waküjapa pütchi, jaʼitasü müin kapüleekai saaʼin saaʼinnüin tü nüchekakat Maleiwa jee wayuule kojutushii na müliakana atuma waya.

18. ¿Kasa naaʼinraka na anoujashii chajanakana Jerusalén süpüla nakaalinjiraain?

¹⁸ Awainmalaashii maʼin na anoujashiikana chaa Jerusalén, eeshii maʼaka 5.000. d Mayaainjeʼe naatawalin noumain na nikirajüinkana Jesús paaʼinwashii naya jee wanaawasü tü jülüjakat naaʼin (Aluw. 4:32; 1 Cor. 1:10). Nnojoishii neʼe achuntuin nümüin Jehová na nikirajüinkana Jesús süpüla anainjatüin sukuwaʼipa tü kasa naaʼinrakat, akaalinjiraashiʼiya naya choʼujaale wanee kasa namüin jee nakatchinrüin nanoula (1 Juan 3:16-18). Jamüshijaʼa José chi «Bernabé» münakai, nuiküin nuumain jee naapüin tü süliakat namüin na aluwataaushikana. Naapüin tia süpüla nakaalinjünüin na jekenakana anoujain, na antakana suluʼujee waneirua mma süpüla natüjainjanain sooʼomüin tü nanoujakalü anain.

19. ¿Jamüshi nuʼutunaka aaʼin Ananías sümaa Safira nutuma Jehová?

¹⁹ Eeshi wanee wayuu kanüliakai Ananías, Safira sünülia tü nuʼwayuusekat. Noiküin noumain jee naapüin tü süliapalakat namüin na aluwataaushikana. Naküjain naapüin süpüshuaʼa tü süliakat, nakatatpejeʼe süpüshi (Aluw. 5:2). Nnojoliipejeʼe outuin naya nutuma Jehová saaʼujee naapüin süpüshi tü nneetkat, shia saaʼujee naküjain naʼalain nümüin Maleiwa maʼaka süküjünüin suluʼu tü Bibliakat (Aluw. 5:4). Müshi Ananías sümaa Safira maʼaka naaʼin na wayuu piamakana oʼupünaa naashin Jesús. Aʼwaajüneeshii neʼe naya sutuma wayuu, nnojotsü aneein nakuwaʼipa noʼuluʼu Maleiwa (Mat. 6:1-3).

20. ¿Kasa soteeka waaʼin wasülajapa nümüin Jehová?

²⁰ Asülajülii maʼin na nikirajüinkana Jesús chaa Jerusalén. Müsia neʼe nakuwaʼipa na aʼyataakana nümüin Jehová, asülajüshii naya süpüla süküjünüin pütchi sainküin mmakat. Nnojotsü jaralin apüleeruain naaʼin shiiʼiree nakataluinjanain kaʼi jee nasülajüin nneerü süpüla süküjünüin pütchi. Nnojotsü nücheküin Jehová waʼyataainjanain nümüin mojusheeka jee süka münajalain shia wamüin (2 Cor. 9:7). Soteesü waaʼin, nnojoluin jülüjain naaʼin Jehová, wainmale jee paliʼirüle tü wasülajakat, shia jülüjaka naaʼin jamüin wasülajaka shia (Mar. 12:41-44). Nnojotsü meein wakuwaʼipa maʼaka naaʼin Ananías otta Safira. Nnojoishii waya aʼyataain nümüin Maleiwa shiiʼiree waʼwaajünüin sutuma wayuu. Müinjatü wakuwaʼipa maʼaka naaʼin Pedro, Juan otta Bernabé. Aʼyataainjana waya nümüin Jehová süka alin nia wapüla otta süka alin wayuu wapüla (Mat. 22:37-40).