EKIRAJAAYA 8
«Jimatüsü naaʼin süka nnojoluin müliain naya atumawaa»
Aʼyataashi maʼin Saulo nümüin Maleiwa süchikijee müliapuʼuin na anoujashiikana nutuma
Suluʼujeejatü Aluwataaushikana 9:1-43
1, 2. ¿Kasa nuʼunaka apüla Saulo Damascomüin?
ALÜʼÜTSHII maʼin waneinnua wayuu Damascomüin, aaʼinrajana kasa mojusü chamüin. Ekerojoʼowaishii naya nepialuʼumüin na anoujashiikana süpüla najaralajüin naya anooipaʼamüin jee namaainjana naya Jerusalénmüin namaʼanamüin na suluʼukana tü kanüliakat Sanedrín.
2 Nia Saulo a nekiipüʼüka naya wayuukana, eejachi nia wanaa sümaa nuʼutunuin aaʼin Esteban natuma waneinnua judío ichekana maʼin süchiirua tü nanoujakalü anain. Anashiisü nümüin tü naaʼinrakat naya wayuukana (Aluw. 7:57–8:1). Müliashii nutuma Saulo na nikirajüinkana Jesús na chajanakana Jerusalén otta oʼunushi nia nachiirua suluʼupünaa waneirua pueulo. Najaʼttiree amüinchii na wayuu keemakana akuwaʼipa naashin, na «Wopu» münakana amüin (Aluw. 9:1, 2; Paashajeʼera tü pütchikat « Kojutusü maʼin nünüiki Saulo chaa Damasco»).
3, 4. (1) ¿Kasa alataka nümüin Saulo? (2) ¿Kasa wekirajaainjatka anain?
3 Wopuluʼupa naya suchuwajaʼalaa sümaka wanee luusa naaʼu iipünaajee moʼooka neʼe na wayuu nümaajanakana, moʼuleekalaka Saulo sutuma tü luusakat, nujutuuka mmoluʼumüin, naapaka wanee pütchi sünain maa: «Sauloo, ¿jamüshikai müliaka maʼin taya putuma?». Süinkuuka maʼin naaʼin sutuma tü pütchi naapakat, nusoutaka sünain maa: «¿Jarai pia Señotkalee?». Ponoleepejeʼe maʼin naaʼin Saulo tü pütchi naapakat: «Taya Jesús chi müliakai maʼin putuma» (Aluw. 9:3-5; 22:9).
4 ¿Kasa watüjaka sünainjee suʼttia nünüiki Jesús nümüin Saulo? ¿Kasa watüjaka sünainjee suʼwanajaain nukuwaʼipa? ¿Kasa watüjaka sünainjee tü naaʼinrakat na anoujashiikana jimatapa naaʼin süchikijee suʼwanajaain nukuwaʼipa Saulo?
Aluw. 9:1-5)
«¿Jamüshikai müliaka maʼin taya putuma?» (5, 6. ¿Kasa watüjaka sünainjee tü nümakat Jesús nümüin Saulo?
5 Nüpanapajapa Jesús Saulo suluʼu tü wopu chainjatkat Damascomüin «¿jamüshii müliaka na tekirajüinkana putuma», nnojoishi müin nia. «¿Jamüshikai müliaka maʼin taya putuma?», müshi nia (Aluw. 9:4). Tü kasa mojusü alatakat namüin na anoujashiikana müsü sülatakaijaʼa aaʼin nümüin Jesús (Mat. 25:34-40, 45).
6 Müliale pia atumawaa saaʼujee punoujain soto paaʼin kachipünaain pia naaʼin Jehová otta Jesús (Mat. 10:22, 28-31). Eesüjaʼa nnojorüle nüsünneʼerüin Jehová tü müliakalü atuma waaʼin. Nütüjaa aaʼu Jesús eejachin Saulo soʼu nuʼutunuin aaʼin Esteban otta wanaa sümaa najaralajüin nepialuʼujee na anoujashiikana chajanakana Jerusalén (Aluw. 8:3). Nnojotpejeʼe nuuʼuleʼerüin Jesús tü müliaa neʼrakat naya anoujashiikana. Mayaainjeʼe müin tia, nükatchinrüin Jehová nükajee Jesús naaʼin Esteban jee na wane anoujashiikana süpüla waneepiain naya nümaa Maleiwa.
7. ¿Kasa paaʼinrajatka süpüla püchecherüin paaʼin soʼunnaa süpüleeruaanüin paaʼin?
7 Puunteerü püchecherüin paaʼin soʼunnaa süpüleeruaanüin paaʼin paaʼinrüle tüü: Palajana, waneepiale pia nümaa Jehová jaʼitasü kasain alatüin pümüin. Piama, puchuntule kaalinwaa nümüin Jehová (Filip. 4:6, 7). Apünüin, puuʼulaale niaiwa Jehová pasalaain paaʼu (Roma 12:17-21). Otta pienchi, piʼitaale paaʼin sünain nükatchireerüin paaʼin Jehová soʼunnaa süpüleeruaanüin paaʼin sajaʼttaleepa tü kasa mojusü alatakat pümüin (Filip. 4:12, 13).
«Tawala Saulo nüjütüin taya chi Señotkai Jesús pünainmüin» (Aluw. 9:6-17)
8, 9. ¿Jamüsü naaʼin Ananías wanaa sümaa nuluwataanüin nutuma Jesús?
8 Süchikijee nusoutuin Jesús shiʼipajee tü nümakat Saulo, soʼu nümüin nümüin: «¿Jarai pia Señotkalee?». Müshi Jesús niʼipajee: «Anashi pütamaale, puʼunaiwa suluʼumüin tü pueulokot, süküjüneetka pümüin samüin tü paaʼinrajatkat» (Aluw. 9:6). Najattünaka joo Saulo chaa Damascomüin eeinjachire nutunkuin süka moʼuin nia, nuʼuraajaka sümaa naamajüin soʼu apünüin kaʼi. Nüküjain Jesús nümüin wanee anoujashi kanüliakai Ananías, tü alatakat nümüin Saulo. «Anasü pütchi nüchiki Ananías natuma napüshuaʼa na judío kepiakana Damasco» (Aluw. 22:12).
9 Jülüjataa paaʼin jamüin naaʼin Ananías wanaa sümaa nuluwataanüin nutuma Jesús chi Nekiipüʼükai na anoujashiikana süpüla naashajaainjachin nümaa Saulo. Nuluwataain nia sünain aaʼinraa wanee kasa kapüleekat maʼin nümüin. Anuujeseʼe nünüiki Ananías: «Señotkalee, taapüinsaʼa süchiki müliain maʼin nutuma wayuukai chii, na wayuu pikirajüinkana, na chajanakana Jerusalén. Aapünüsü laülawaa nümüin yaʼayaa natuma nekiipüʼü na sacerdotekana süpüla nütaʼülajanain napüshuaʼa na wayuu achuntakana pünülia» (Aluw. 9:13, 14).
10. ¿Kasa watüjaka nünainjee Jesús soʼu naashajaain nümaa Ananías?
10 Nnojoishi jashichin Jesús nümüin Ananías saaʼujee nüküjain nümüin jamüin naaʼin. Kojutushi Ananías nümüin Jesús müsüjeseʼe nüküjain nümüin jamüin naaʼinrajatka tia, müshi nia nümüin: «Anashi puʼunule, wayuukai chia taneekala süpüla saapajatüin wayuu tachiki, taapüneechikalaka achiki natuma na aluwataashiikana saaʼu mma jee natuma na nüchooinkana Israel. Taküjeerü nümüin süpüshuaʼa tü müliaa niʼreetkat saalinjee tanüliamaain nia» (Aluw. 9:15, 16). Oonoomaatüshi Ananías sümaa tü nümakat Jesús, müshijeseʼe nüchajaamaatüin nüchiki Saulo jee nümaka nümüin: «Tawala Saulo, nüjütüin taya chi Señotkai Jesús pünainmüin, chi eeʼiyalaakai pümüin suluʼupünaa tü wopukot. Nüjütüin taya süpüla koʼuinjachin pia püchikuaʼa otta süpüla süntajatüin paaʼumüin tü nüpülainkat Maleiwa» (Aluw. 9:17).
11, 12. ¿Kasa watüjaka sünainjee tü aküjünakat nüchiki Jesús, Ananías otta Saulo?
11 Wainma kasa watüjaka sünainjee tü aküjünakat nüchiki Jesús, Ananías otta Saulo. Jamüshijaʼa Jesús nuʼunirüin sukuwaʼipa tü aküjaakat pütchi maʼaka nüküjatüjülin shia (Mat. 28:20). Nuʼunirüin sukuwaʼipa tü aküjaakat pütchi nükajee chi achepchiee oonookai jee kekiikai maʼin, niʼitaakai süpüla naapüinjatüin tü choʼujaaka süpüla katchin wanoula (Mat. 24:45-47). Na Laülaashii Jülüjakana Aaʼin na Aküjaliikana pütchi noʼunirüin nakuwaʼipa na wawalayuukana jee na wawalayuu pürekutsootkana süpüla nantajanain nanain na oushikajaweekana süchiirua nukuwaʼipa Cristo maʼaka süküjünüin suluʼu tü ekirajaayakat 7. Wainma na wayuu oʼuraajakana nümüin Jehová shiiʼiree nakaalinjünüin, naküjünaka amüin pütchi natuma na wawalayuukana (Aluw. 9:11).
12 Naaʼinramaatüin Ananías tü aluwataanakalü anain nia, anaka nukuwaʼipa sünainjee. Süka nnojoluin mmoluin nia nükaalinjain Saulo süpüla süntajatüin tü nüpülainkat Maleiwa naaʼumüin. b ¿Püküjainche nünüiki Maleiwa mayaainjeʼe mmoluin pia sünain aküjaa pütchi? Eeshii noʼutku wawalayuu mmotkana sünain aküjaa pütchi sainküin miichi, naashajaain namaa wayuu nnojoliikana neʼraajüin, eeshii na kapüleekana amüin aküjaa pütchi naʼyataaleruʼu, kaayeruʼupünaa, suluʼupünaa teleepono jee süka carta. Anakuwaʼipatsü tü naaʼinrakat Ananías süka niʼitaain naaʼin nünain Jesús otta nnojotsü koʼuin nukuwaʼipa nümüin Saulo, müshijeseʼe müin nia maʼaka naaʼin wanee nuwala nümüin. Eesü süpüla yalayalain waaʼin maʼaka naaʼin Ananías weʼitaale waaʼin nünain Jesús sünain niain oʼunirüin sukuwaʼipa tü aküjaakat pütchi otta nnojorüle koʼuin wakuwaʼipa sümüin wayuu, jaʼitainna müin mojulaakai naaʼin (Mat. 9:36).
«Nikirajamaataka wayuu süchiki niain Jesús chi Nüchonkai Maleiwa» (Aluwataaushikana 9:18-30)
13, 14. Pikirajaale sünain tü Bibliakat jee nnojoiyüire woutiisain pia, ¿kasa eeka süpüla pütüjain nünainjee Saulo?
13 Niiʼiratamaatüin Saulo nukuwaʼipa sünainjee tü nütüjaaitpaka aaʼu. Koʼupa nia nüchikuaʼa, woutiisashi nia jee outkajaashi nia namaa na anoujashii chajanakana Damasco. «Nikirajamaataka wayuu süchiki niain Jesús chi Nüchonkai Maleiwa. Naaʼinrüin tia suluʼupünaa tü ekirajüleekat nüchiki Maleiwa» (Aluw. 9:20).
14 Pikirajaale sünain tü Bibliakat jee nnojoiyüire woutiisain pia, eesü süpüla piiʼiratamaatüin pukuwaʼipa maʼaka naaʼinrüin shia Saulo. Eesüjaʼa niiʼiratüle nukuwaʼipa Saulo sutuma naaʼinrüin Jesús kasa pülasü nüpüleerua. Eepejeʼe na wayuu eʼrakana tü kasa pülasü naaʼinrakat Jesús, nnojotpejeʼe neeʼiratüin nakuwaʼipa. Maʼaka naaʼin na fariseo eejanakana soʼu anain nutuma Jesús wanee wayuu joso ajapüchi otta na judío atüjaakana saaʼu nüsoʼireʼennüin aaʼin Lázaro nutuma Jesús. Nnojotsü neeʼiratüin nakuwaʼipa naya wayuukana, jashichishii neʼe nümüin Jesús (Mar. 3:1-6; Juan 12:9, 10). Naatapejeʼe maʼin nukuwaʼipa Saulo. ¿Jamüshiche nunoujamaataka Saulo nünain Jesús noulia na waneinnua? Shia süka sülanaʼaleein nujutu Maleiwa nümüin suulialeʼeya wayuu jee talatüshi nia süka sümülialaain naaʼin Cristo naalinjee (Filip. 3:8). Müle pukuwaʼipa nnojoleechi mmoluin pia sünain aküjaa pütchi jee keraajeechi pia süpüla woutiisaa.
15, 16. ¿Kasa naaʼinraka Saulo suluʼupünaa tü ekirajüleekat na judíokana otta jamüsü tia namüin waneinnua wayuu chejeʼewaliikana Damasco?
15 Jülüjataa paaʼin jamüin naaʼin na wayuukana nüküjapa Saulo pütchi nüchiki Jesús suluʼupünaa tü ekirajüleekat nüchiki Maleiwa. Eeshiijaʼa eere judío eekai ponuin aaʼin tia jee na eekai jashichin. «¿Nnojoishikai niain wayuukai chii, chi müliakai atuma na wayuu achuntakana nünülia Jesús chaa Jerusalén?», müshii naya (Aluw. 9:21). Nüküjapa Saulo nunoujain nünain Jesús, pansaasü süküjia nutuma niain Jesús chi Cristo münakai (Aluw. 9:22). Jaʼitairü pansaain süküjia wanee kasa sümüin wayuu, eeshii na ayatakana ichein süchiirua tü nakuwaʼipapalakat, jama yaletüin naaʼin. Ayatapejeʼe Saulo aküjain pütchi.
16 Apünüin juya süchikijee tia ayatüshii jashichin nümüin Saulo na judío chejeʼewaliikana Damasco jee noʼutee aaʼinchi nia (Aluw. 9:23; 2 Cor. 11:32, 33; Gal. 1:13-18). Nütüjaapa Saulo saaʼu tü aainjüneeka nümüin, aʼluwataashi nia suluʼujee tia pueulokot. Naashin Lucas, ashakatinnüshi Saulo natuma na anoujashiikana «suluʼu wanee canasta soʼuluʼupünaa wanee wentaana eejatka sünain süsepü tü pueulokot. Saʼwaijatü tia makat» (Aluw. 9:25). Wayaawatüin sünainjee tia, eein na eeʼiratakana nakuwaʼipa jee anoujakana nünain Cristo sutuma nüküjain pütchi Saulo chaa Damasco.
17. (1) ¿Jamüsü nakuwaʼipa na wayuukana shiʼipajee tü pütchi waküjakat namüin? (2) ¿Kasa ayatüinjatka waaʼinrüin otta jamüshii ayatüinjanaka waaʼinrüin tia?
17 Waküjapa süchiki tü kasa anasü wekirajaakalü anain namüin na wapüshikana, namüin na waʼaleewainkana jee sümüin waneinnua wayuu, eesüjaʼa jülüjale waaʼin nanoujainjanain sünain tia, jama pansaain maʼin tü sümakat tü Bibliakat. Eeshiijaʼa na aapaakana sümaa otta na nnojoliikana kasajanain amüin shia. Eeshiijaʼa müliale waya natuma na wapüshikana saaʼujee wanoujain (Mat. 10:32-38). Ayataʼaya wekirajaain sünain tü sümakat tü Bibliakat süpüla watüjainjanain ekirajaa wayuu jee ayatüin anain wakuwaʼipa noʼuluʼu Maleiwa, eesü süpüla suʼwanajaain tü jülüjakat saaʼin wayuu süchiki tü wanoujakalü anain (Aluw. 17:2; 1 Ped. 2:12; 3:1, 2, 7).
18, 19. (1) ¿Kasa eeka suluʼujee nükaalinjünüin Saulo nutuma Bernabé? (2) ¿Kasa waaʼinrajatka süpüla washatüin nukuwaʼipa Bernabé otta Saulo?
18 Nüntapa Saulo Jerusalénmüin nnojotsü antapünaain suluʼu nekii na anoujashiikana nunoujaichipain nünain Jesús. Nüküjapejeʼe Bernabé namüin na aluwataaushikana, nunoujaichipain Saulo nünain Jesús, yalajachikai nia namaa maʼaka jeʼra kaʼi (Aluw. 9:26-28). Eejüsü naaʼin Saulo, nnojoipejeʼe nia japülin sünain aküjaa pütchi (Roma 1:16). Yalayalasü naaʼin sünain aküjaa pütchi chaa Jerusalén eejanale müliain nutuma na anoujashiikana. Jashichishii maʼin na judíokana saalinjee suʼwanajaain nukuwaʼipa Saulo, noʼutee aaʼinchi nia. «Naapapa süchiki tia na anoujashiikana, namaakalaka nia Cesareamüin jee najütaka nia yalejee Tarsomüin» (Aluw. 9:30). Anasü nukuwaʼipa Saulo jee müshiʼiya na anoujashiikana süka noonooin sümaa tü nümakat Jesús.
19 Akaalinjünüshi Saulo nutuma Bernabé. Aleewajiraaka maʼin naya suluʼujee tia. Anashii pükaalinjale na jekenakana anoujain maʼaka naaʼinrüin shia Bernabé. Eeshi süpüla püküjain pütchi namaa otta pükaalinjain naya süpüla aleewain naya nümaa Jehová. Paaʼinrüle tia, anakuwaʼipaleechi pia nutuma Jehová. Jekechire pia sünain aküjaa pütchi nnojo piyoutuin nakaalinjain pia na wawalayuukana. Waküjale pütchi namaa na wawalayuu atüjakana, atüjeena waya nanainjee, talateena waya otta aleeweena maʼin waya namaa na wawalayuukana.
«Watta naalii na wayuu anoujakana» (Aluwataaushikana 9:31-43)
20, 21. ¿Kasa naaʼinraka na anoujashii namaiwajanakana jee na eekana maaʼulu soʼunnaa jimatüin naaʼin?
20 Nunoujapa Saulo jee nuʼunapa Jerusalénjee, «na anoujashii chajanakana Judea, Galilea otta na chajanakana Samaria, jimatüsü naaʼin süka nnojoliinnapain müliain naya atumawaa» (Aluw. 9:31). ¿Kasa naaʼinraka na anoujashiikana soʼunnaa jimatüin naaʼin? (2 Tim. 4:2). Saashin tü Bibliakat, akatchinraasü nanoula na anoujashiikana süka nakaalinjünüin natuma na aluwataaushikana jee natuma waneinnua anoujashii, kojutuka «maʼin Jehová namüin otta katsüinsü naaʼin sutuma saapünüin namüin tü nüpülainkat Maleiwa». Jamüshijaʼa Pedro nükatchinrüin nanoula na anoujashii chajanakana suluʼu tü pueulokot Lida jee tü patajatshiikat Sarón. Sutuma tü naaʼinrakat wainma na anoujakana nünain chi Señotkai (Aluw. 9:32-35). Shia naaʼinmaaka maʼin na anoujashiikana nakaalinjiraainjanain otta naküjain maʼin pütchi, müshiijeseʼe nakooʼomüinraain maʼin naya.
21 Soʼunnaa 1990, jimatüsü naaʼin na wawalayuukana suluʼupünaa waneirua mma. Nnojoliinnapa aluwataain na aluwataashii müliapuʼukana atuma naya. Mapüleeitpaka aküjaa pütchi suluʼu tia mmakat. Wainma na wawalayuu ajayatakana tia süpüla naküjainjanain maʼin pütchi otta wainma na wayuu naküjakana amüin shia.
22. ¿Kasa eeka süpüla paaʼinrüin kepiale pia suluʼu wanee mma eere nnojoluin süpülajünüin woulia tü aküjaakat pütchi?
22 ¿Pajayatüinche sukuwaʼipa süpüla aküjaa pütchi süka taashin pukuwaʼipa? Kepiale pia suluʼu wanee mma eere nnojoluin süpülajünüin woulia tü aküjaakat pütchi, nüchajaajeerü Satanás sukuwaʼipa süpüla keeʼireeinjatüin paaʼin wainmain kasa pümaʼana suulialeʼeya aʼyatawaa nümüin Jehová (Mat. 13:22). Eeja paaʼin suulia tia, kepiale pia eere nnojoluin süpülajünüin woulia tü aküjaakat pütchi jee eere jimataa aaʼin, anasü pajayatüle tia süpüla püküjainjachin maʼin pütchi otta pükaalinja na wawalayuukana süpüla icheinjatüin nanoula. Anasü sotule paaʼin eein süpüla suʼwanajaʼalaa sümüin tü alatakat pümüin.
23, 24. (1) ¿Kasa watüjaka sünainjee tü alatakat sümüin Tabita? (2) ¿Kasa anaka süpüla waaʼinrüin?
23 Jülüjataa paaʼin tü alatakat sümüin wane anoujasü kanüliaka Tabita, eesü Dorcas sümünüle. Kepiasü shia chaa Jope suluʼu wanee pueulo pejeka sünain Lida. Aainjawaisü shia kasa anasü jee sükaalinjain na wayuu müliakana. Ayuuijaʼalaa sümaka jee outaka shia. c Mojusü maʼin naaʼin süchiirua na anoujashii eejanakana Jope jee müshia na jieyuu outakana aʼwayuuse sükaalinjapuʼukana. Nikeroloko Pedro suluʼumüin tü kuatta eejatüle yapajüin shia atumawaa süpüla shiʼikünüin. Naainjaka wanee kasa pülasü nnojoyütkalia naaʼinrüin na aluwataaushikana. Oʼuraajüshi nia jee süsoʼiraaka saaʼin Tabita süchikijee outaa. Talatakajasaʼa maʼin naaʼin na nikirajüinkana Jesús namaʼaleeya na jieyuu outakana aʼwayuusee neenajitpa naya süpüla niiʼiyatüinjatüin Tabita namüin suluʼu katüin soʼu. Akatsüinraakajasaʼa naaʼin sutuma tü kasa neʼrakat süpüla tü kasa alatajateetkat namüin. «Suʼwalakajaaka süchiki tia suluʼupünaa tü mmakat Jope, wattaka naalii na wayuu anoujakana nünain chi Señotkai» (Aluw. 9:36-42).
24 Piamasü kasa watüjaka sünainjee tü alatakat sümüin Tabita. Palajana, eeshii süpüla outalaa wamüin, müsüjeseʼe wachajaainjatüin maʼin sukuwaʼipa süpüla anainjatüin wakuwaʼipa noʼuluʼu Maleiwa kataiwaʼaya woʼu (Ecl. 7:1). Otta piama, watüjaa aaʼu wasoʼiraajeenain aaʼin. Nütüjaa aaʼu Jehová wainmain tü kasa anasü saaʼinrakat Tabita, shiʼraka kasa anasü nutuma sünainjee tia. Sotusü naaʼin Jehová tü kasa anasü waaʼinraka, jaʼitainna outuin waya süpülapünaa Armagedón nüsoʼireʼereerü waaʼin (Heb. 6:10). Mülialejeʼeya waya maaʼulu jee jimatülejeʼeya waaʼin, anashii waküjale maʼin pütchi nüchiki Cristo (2 Tim. 4:2).
a Paashajeʼera tü pütchikat « Saulo, chi fariseokai».
b Nayapuʼu neʼe na aluwataaushikana eeka süpüla süntüin atuma tü nüpülainkat Maleiwa saaʼumüin wayuu. Eeshijaʼa naapüle Jesús nümüin Ananías laülawaa süpüla süntajatüin nutuma tü nüpülainkat Maleiwa naaʼu Saulo. Nunoujapa Saulo nünain Jehová nnojoishi naʼakamaatüin nia na polookana piamamüin aluwataaushi. Ayatapejeʼe nia aküjain pütchi soʼunnaa tia. Niyaawata aaʼu Jesús nikeraajeerüin Saulo tü niʼyataainkat sünain aküjaa pütchi.
c Paashajeʼera tü pütchikat « Tabita, aainjawaisü shia kasa anasü».