1. ¿Jamüsü mojuka maʼin saaʼin Marta?

AYATAYÜLIA sotuin saaʼin Marta tü ipa eʼitaanakalü aluʼu Lázaro, chi suwalakai. Shia wanee ipa koʼusü, müsü aka saaʼin paü suluʼupünaa, keʼipolosü wanee ipa miyoʼu. Mojusü maʼin saaʼin otta wattasü saaʼin naalii chi suwalakai. Müsü alawaakai saaʼin sümüin outuichipain chi suwalakai. Pienchiichi kaʼi süchikijee naakalüin Lázaro, wattainna naalii na wayuu alapajakana saaʼu Marta sümaa María. Jee watta naalii na wayuu oʼunakana chamüin sünain aʼyalajaa.

2, 3. (1) ¿Kasa eeka süpüla jülüjain saaʼin Marta shiʼrapa Jesuu? (2) ¿Kasa jaʼyaka saaʼu Marta?

² Nüntaka joo sünainmüin Marta wanee wayuu aipuʼukai maʼin nüpüla Lázaro, nia Jesuu wayuukai chia. Amojujaasü saaʼin Marta shiʼrapa Jesuu nüntüin, nnojoishije outuin chi suwalakai nüntatüjüire. Yalapa saashajaain nümaa soʼuluʼu tü pueulokot Betania, anatsü saaʼin. Yootushi Jesuu sümaa Marta süchiki wainma kasa süpüla sotuin saaʼin nasoʼiraajeenain aaʼin na outushiikana. «Tanoujain sünain piain Cristoin chi Nüneekajalakai Maleiwa, chi Nüchonkai Maleiwa antajachikai yaa mmoluʼu saʼakamüin wayuu», sümakalaka Marta nümüin (Juan 11:27).

³ Jaʼyasü saaʼu Marta wayuuin kanoulasü shia. Mayaainjeʼe nnojoluin maʼin süküjünüin süchiki suluʼu tü Wiwüliakat, achecheraasü wanoula otta weʼitaain waaʼin nünain Maleiwa sutuma tü sukuwaʼipakat. Süpülapünaa wekirajaain sünain tü sukuwaʼipakat, wekirajaa sünain tü palajatkat sukua suchuntunuin sünülia suluʼu tü Wiwüliakat.

4. ¿Jeʼrashii na wayuu kepiakana sümaa Marta? ¿Kasa watüjaaka aaʼu nachiki naya wayuukana?

⁴ Maʼaka jeʼra kashi süpülapünaa nünaajaain Lázaro, chajachi wanee wayuu nipialuʼumüin, nia wanee wayuu kapülainkai nümüin. Wayuukai chia nia Jesuu. Kottüshi Lázaro sümaa Marta otta  María. Naashin waneinnua wayuu, shia miyoʼusüka Marta. Müsüjeseʼe shiain achuntunuin anülia palajana otta eesüjaʼa shiale kounejaalain Jesuu (Juan 11:5). Nnojotsü watüjaain aaʼu müleka kaʼwayuuseere mapa naya apünüinshiikana wayuu. Shia neʼe watüjaaka saaʼu aleewain maʼin naya nümaa Jesuu. Makatawaishi nia shipialuʼu Marta otta na suwalayuukana wanaa sümaa nüküjain pütchi chaa Judea, eʼrülii maʼin wayumüin na wayuu chajanakana. ¡Anakajasaʼa maʼin naaʼin Jesuu namaa naya wayuukana süka alin maʼin nia napüla!

5, 6. (1) ¿Jamüsü saainjaka wainma kasa Marta süpülapünaa nüntüin Jesuu? (2) ¿Kasa saainjaka María nüntapa Jesuu?

⁵ Kamalainsü nümüin Jesuu antaa chamüin süka anain maʼin tü miichikat sutuma Marta. Wayuu tütüsü maʼin shia shipialuʼu, wuleshaatasü shipiapaʼa. Shialeekajaʼa nüntapa Jesuu. Süʼlakajaain wanee eküülü jemetüsü maʼin niyaaluʼu Jesuu otta na nümaajanakana. Kamaneesü maʼin wayuu wanaa sümaa tia. Nüntüle wanee neʼiyou, nachuʼluin nia nüntaiwaʼaya, naakatüin tü nukoʼusüinkat jee noʼyotuin seita jemeta eejuulu saaʼu nikii (paashajeʼera Lucas 7:44-47). Anasüinjatü maʼin eeinjachire nutunküin jee anainjatü maʼin niküin.

⁶ Makalaka wainmain tü kasa saaʼinrajatkat Marta sümaa María süpülapünaa nüntüin Jesuu. Naata maʼin sukuwaʼipa María suulia Marta, eesüjaʼa sükaaliinjale paala Marta nnojoliiwaʼaya nüntüin Jesuu. Najayatüin kaʼikat tia süpüla ekirajawaa süka nütüjain maʼin Jesuu. Naata maʼin nukuwaʼipa Jesuu noulia na fariseokana jee na karaloʼutamaajanakana. Kojutusü nümüin Jesuu tü jieyuukalüirua otta nikirajüin shiairua süchiki tü Nuluwataayakat Maleiwa. Süikalaakalaka María nümülatuʼu Jesuu sünain aapajaa tü nikirajakalü anain.

7, 8. ¿Jamüsü saashichijaaka Marta? ¿Jamüsü sünüiki?

⁷ Shapaasü saaʼin Marta. Wainma kasa saainjaka. Aʼlakajaasü shia otta yapainjatü sutuma waneirua kasa nayaaluʼu na shiʼiyoukana. Sümaʼinruʼu yalejewaain sümüin Marta, yalajattaa joyoo müin María, nnojotsü kasain saaʼinrüin. ¿Jashichisüche Marta sümüin María? Eesüjaʼa süpüla müin shia. Malaaka joo wainmain tü saaʼinrakat.

⁸ Mapa, saashichijaaka Marta jee sümakalaka nümüin Jesuu: «Senyotkalee, ¿nnojotcheje piʼrüin taya sünain aʼyatawaa tamüiwa, nnojotkalaka püjütayaain tü temiiruakat sünain akaaliijaa taya» (Luc. 10:40). ¡Lotusü maʼin sünüiki Marta! Saaʼinruʼu shiaka, nüjütüinjatiaa Jesuu María sünain akaaliinjaa shia.

9, 10. (1) ¿Jamüsü nünüiki Jesuu sümüin Marta? (2) ¿Jamüsü watüjaaka saaʼu kojutuin nümüin Jesuu tü shiʼyataainkat Marta?

⁹ Eesüjaʼa ponule saaʼin Marta tü nümakat Jesuu sümüin maʼaka  ponuin shia naaʼin na wayuu aashajeʼerakana tü Wiwüliakat. Müshi nia sümüin: «Tawala Marta, nnojo püshapataain aaʼin saaʼu tü piʼyataainkat. Tü kasa anakat süpüla paaʼinraa, shia tü saaʼinrakat María sünain jülüjain saaʼin tü kasa anasü tekirajakat anain. Nnojotsü wanaain sümaa tooʼuleʼeraa shia suulia saaʼinrüin tüü» (Luc. 10:41, 42). ¿Jamaluʼutche nünüiki Jesuu sümüin Marta? ¿Mojusüche maʼin tü saaʼinrakat Marta jee mojutsatche nümüin Jesuu tü shiʼyataainkat sünain aʼlakajawaa?

¹⁰ Nnojo, nnojotsü shiain tia. Nütüjaa aaʼu Jesuu nnojoluin eein wanee mojuluʼut süleʼeruʼu Marta. Jee nnojotsü niyoutuin achiki Jesuu wainmain süʼlakajaain niyaaluʼu. Süpülapünaa paala tia, eejatü nutuma Leví «wane ekawaa» nüpüla Jesuu jee chajachi nia sünain (Luc. 5:29). Tü nnojotkat pansaain nümüin Jesuu shia tü saaʼinmaakat Marta. Shia maʼin saaʼinmaaka aʼlakajawaa suulialeʼeya tü kasa nüntakalü apüla Jesuu shipialuʼumüin. ¿Kasa wayu tia?

11, 12. ¿Jamüsü nünüiki Jesuu sümüin Marta nüchiaapa shia?

¹¹ Antüshi Jesuu shipialuʼumüin Marta süpüla ekirajaa tü shiimainkat nüchiki Maleiwa. Alanaʼaleesia tia suulialeʼeya wanee eküülü eekai jemetüin maʼin jee suulialeʼeya tü kasa shiʼyataakat maʼin anain Marta. Mojusü naaʼin Jesuu saaʼujee shiain saaʼinmaain Marta shiʼyataain suulia aapajaa tü pütchi achecherüinjatkat sunoula. Nnojotpajaʼa nüpüleeruain saaʼin süpüla saapajüin nünüiki. * Jaʼitakajeʼe María, nnojotsü nüjütüin shia sünain aʼlakajawaa süka yalajatüin sünain aapajaa nünüiki.

¹² Nüchiaain Marta Jesuu süka anakalü akuwaʼipa sümaa jiattain nünüiki sümüin, müshi nia: «Tawala Marta, nnojo püshapataain aaʼin saaʼu tü piʼyataainkat». Anasüje neʼe palitchonle süʼlakajaain Marta süpüla yalain shia sünain aapajaa nünüiki Jesuu. Nümakalaka süchiki María: «Tü saaʼinrakat María [shia] jülüjain saaʼin tü kasa anasü tekirajakat anain. Nnojotsü wanaain sümaa tooʼuleʼeraa shia suulia saaʼinrüin tüü».

13. ¿Kasa shikirajaka anain waya tü nümakat Jesuu sümüin Marta?

¹³ Wainma kasa shikirajaka anain waya tia alatakat shipialuʼu  Marta. Wanee, shia wachajaainjachin Maleiwa süka choʼujaain nia wamüin (Mat. 5:3). Wanee kasa watüjaka shia kamaneeinjanain waya sümüin weʼiyou otta tütüinjanain waya maʼaka saaʼin Marta. Nnojoliinjanapajaʼa wapütüin naya namüiwaʼa. Nantapa na wawalayuukana wamaʼanamüin nnojotsü shiainjatüin waaʼinmaain tü eküütkat, shia waaʼinmaainjatka yootirawaa süchiki tü kasa wanoujakalü anain (paashajeʼera Roma 1:11, 12). Jaʼitairü nnojoluin wainmain maʼin tü eküütkat, shia anaka maʼin watütüleʼerajiraale waaʼin.

14. ¿Jamüsü watüjaaka saaʼu saapaain Marta sümaa tü nünüikikat Jesuu?

¹⁴ ¿Aashichijaasüche Marta nümüin Jesuu sutuma nüchiaain shia? Nnojotsü jashichin. Wanaa sümaa nüshajüin Juan süchiki tü alatakat nümüin Lázaro, müshi nia nüchiki Jesuu: «[Aisü] maʼi nüpüla Marta je tü shimiiruakat je müshijaʼa Lázaro» (Juan 11:5). Alatüsü maʼaka jeʼra kashi süpüla nüleʼejüin Jesuu nüchikuaʼa Betaniamüin. Soʼu tia, nnojotsü jashichin Marta nümüin Jesuu jee nnojotsü ülüʼüttüin saaʼin. Saapaa amaalü tü nümakat sümüin. Anasü maʼin ashataa sukuwaʼipa sunoula Marta. Süka jamüin, choʼujaain wamüin wachiaanüin soʼu wanee kaʼi.

15, 16. (1) ¿Kasa saainjaka Marta suʼunnaa ayuulin Lázaro? (2) ¿Jamüsü amülaka neʼe jülüjain saaʼin Marta sümaa María aneechin Lázaro?

¹⁵ Wanaa sümaa ayuulin Lázaro, saaʼinmajüin nia Marta. Süchajaain sukuwaʼipa süpüla anainjachin nia, nnojoipajaʼa nia aawalaayaain. Nnojotsü kasain aawaleʼerüin Lázaro, oʼunushi suluʼu mayein nia. Shiʼrakajasaʼa Marta yalain juʼletüin Lázaro sümaa mayein nia. Sotokajasaʼa saaʼin Marta shimeeʼerajaapuʼuin nümaa Lázaro jee waneirua kasa alatapuʼuka namüin.

¹⁶ Shiʼrapa Marta sümaa María nnojolin naawalaayaain Lázaro, aluwataashii naya nanüiki nümüin Jesuu. Chajachi nia wanee saʼata tü süchikat Jordán wanaa sümaa tia. Anuu tü pütchi naluwataakat: «Senyotkalee, ayuuishi chi aishikai püpüla», müsü (Juan 11:1, 3). Natüjaa aaʼu alin maʼin Lázaro nüpüla Jesuu jee natüjaa aaʼulu nükaaliinjeechin nia. ¿Antüneeiche aaʼu Lázaro nutuma Jesuu? Shialejeʼeya jülüjain saaʼin tia Marta sümaa María, amüla neʼe. Süka jamüin, aakatshi Lázaro nüpülapünaa Jesuu.

17. ¿Jamüsü mojushaataka saaʼin Marta? ¿Kasa saainjaka nülüʼülapa Jesuu?

¹⁷ Outapa nia, naʼyalaja aaʼuchi jee nakumajüin nukuwaʼipa süpüla nojoitünüinjachin. Jee yalajana naya namaa na wayuu antakana sünain alapajaa chejee Betaniajee otta na kepiakana süʼütpünaa. Nnojoishi antayaain Jesuu, yüüü, nnojoishi eweetüin. Mojushaatasü saaʼin Marta sutuma tia. Sülatapa pienchi kaʼi süchikijee naakalüin Lázaro, saapaka Marta nülüʼülüichin Jesuu wopuluʼu. Süka shiain wanee jierü jüüjüüsü maʼin otta tütüsü, atamaasü sümaa nnojoluin jamüin sünüiki sümüin María. Suʼunaka sünain apanapajaa Jesuu (paashajeʼera Juan 11:18-20).

18, 19. ¿Kasa sütüjaaka aaʼu Marta? ¿Jamüsü anaka maʼin sunoula?

¹⁸ Shiʼrapa Marta Jesuu, süküjaka nümüin wanee pütchi kamaʼaitkat jülüjain saaʼin shiaka sümaa María: «Senyotkalee, müleka yaajachireje pia, nnojoishije ouktüin chi tawalakai». Nnojotpajaʼa amalajaain tü sunoulakat jee kaʼatapalasü shia, shiiʼiyatüin tia wanaa sümaa müin sünüiki nümüin Jesuu: «Otta müsia jooluʼu,  mayaainje ouktüichipain nia, tatüjaa aaʼulu sümaa naaʼinreerüin Maleiwa süpüshua tü puchuntakat nümüin». Nüküjakalaka Jesuu sümüin Marta wanee pütchi achecheraka sunoula: «Osoʼiraweechi aaʼin chi puwalakai» (Juan 11:21-23).

¹⁹ Saaʼinruʼu Marta, aashajaayaashi Jesuu süchiki wanee kaʼi wattayütkalia, sümaka nümüin: «Aa, tatüjaa aaʼuchi sümaa nüsoʼiraweechin aaʼin sümaa wayuu süpüshua soʼuweena tü kaʼi sajaʼlajaainjatkat oʼu kasa süpüshua», müsü shia (Juan 11:24). ¡Anataʼaleesüjaʼa sunoula! Mayaainjeʼe nnojoluinjatüin süsoʼiraain aaʼin wayuu naashin na saduceokana, nnojotsü alawaain sümüin Marta süsoʼiraainjatüin aaʼin wayuu (Dan. 12:13; Mar. 12:18). Sütüjaa aaʼu Marta nikirajüin Jesuu süchiki süsoʼiraainjatüin aaʼin wayuu jee sütüjaa aaʼu süsoʼiraain aaʼin waneirua wayuu nutuma, shiajaʼa neʼe nnojoluin kakaliain maʼin naya outuin maʼaka naaʼin Lázaro. ¡Eetaayaai neʼe sütüjaain aaʼu Marta tü naaʼinrajatkat Jesuu!

20. ¿Jamaluʼulu tü nümakat Jesuu sümüin Marta suluʼu Juan 11:25-27?

 ²⁰ Nüküjakalaka Jesuu wanee pütchi eeʼiyataka sünain laülaain nia nutuma Jeʼwaa süpüla nüsoʼireʼerüin saaʼin wayuu sainküin mmaka süpüshuaʼa. Müshi nia: «Tayakai, taya atüjaka osoʼireʼeraa saaʼin wayuu süpüla eeinjatüin nümaa Maleiwa waneepia». Nümaka sümüin Marta: «¿Kapülasü paaʼin tü tamakat pümüin?». Süküjaka Marta nümüin Jesuu tü pütchi suʼttiajeekat tü ekirajaayakat. Sütüjaa aaʼu Marta niain Jesuu chi Kürisütokai, chi Nüchonkai Maleiwa antajachikai yaa mmoluʼu saʼakamüin wayuu, maʼaka naküjain paala shia na nünüikimaajanakana Maleiwa (Juan 5:28, 29; paashajeʼera Juan 11:25-27).

21, 22. (1) ¿Jamüshi niʼyalajaka Jesuu? (2) ¿Jamakuwaʼipai süpüla nüsoʼiraainjachin aaʼin Lázaro?

²¹ ¿Kojutusüche nümüin Jeʼwaa otta Jesuu müin sunoula Marta? ¡Jamüsaʼa shia! Anuu tü alatakat: awataasü Marta sünain asaajaa tü shimiiruakat. Süntaka María sümaa wainma wayuu, mojukalaka naaʼin Jesuu naashajaapa sümaa. Shiʼraka joo Marta niʼyalajüin Jesuu naalii Lázaro, nnojoishi japülin nia, shiʼrüin wainma wayuu alin nümüin outuin Lázaro. Saapaka Marta nünüiki Jesuu wanaa sümaa niʼrüin tü ipa keʼipolosü eejachire niʼitaanüin Lázaro, müshi nia: «Jüsünneʼera türa shirousekat» (Juan 11:28-39).

²² Süküjaka Marta nümüin Jesuu keejuuichin Lázaro, pienchitchi kaʼi nojoʼitünüin. Nümakalaka Jesuu sümüin: «Müinka pünoujüle tanain, pütüjaweechi aaʼu chi Maleiwakai sünain pülashaatain maʼi nia». Anoujasü Marta, jee shiʼraka pülain maʼin chi Maleiwakai. Naapüin Maleiwa chi naaʼinkai nümüin Jesuu süpüla nüsoʼireʼerüinjachin naaʼin Lázaro. Nnojotkajasaʼa motuin saaʼin Marta tü alatakat soʼu tia. Müshi Jesuu: «Lázaro, pujuittaa yalajee yaa anooipaʼamüin». Atamaashi Lázaro sünain koʼoyooin nia jee nujuʼitaain anuuipaʼamüin. Nümaka Jesuu: «Juwasta nuulia türa koʼoyookat akan. Juuʼulaapa nuʼunaiwa nümüiwa». Ojuupajiraasü Marta nümaa Lázaro otta María (paashajeʼera Juan 11:40-44). ¡Nnojoluitpa mojuin maʼin saaʼin Marta süka nüsoʼiraaichipain aaʼin Lázaro!

23. ¿Kasa naaʼinrajatka Jeʼwaa nümaa Jesuu? ¿Kasa waaʼinrajatka wayakana süpüla naapüin wamüin kasa anasü?

²³ Sünainjee tü alatakat nümüin Lázaro, watüjaaitpa aaʼu shiimain nasoʼiraajeenain aaʼin na wayuu outakana. Eeinna waneinnua wayuu asoʼiraaka aaʼin saashin tü Wiwüliakat (Job 14:14, 15). Aaʼinreechi kasa anasü Jeʼwaa nümaa Jesuu napüleerua na wayuu anoujakana nanain maʼaka naainjain shia süka Marta, María otta Lázaro. Jee watüjaa aaʼulu wayakana naapeerüin wamüin Jeʼwaa nümaa Jesuu wainma kasa anasü müleka wanoujale maʼin nanain.

24. ¿Kasa süküjaka wamüin tü Wiwüliakat süchiki Marta?

²⁴ Süchikijee tia, uatua neʼe süküjünüin achiki Marta suluʼu tü Wiwüliakat. Shia wanee semaana süpülapünaa outuin Jesuu. Nütüjaa aaʼu Jesuu sülatüinjatüin nümüin wanee kasa mojusü maʼin. Nuʼunaka nipialuʼumüin Lázaro chamüin Betania. Pejesü Jerusalén yalejeechiki, apünüin neʼe kiloometüro. Chajachi Jesuu nümaa Lázaro sünain ekawaa nipialuʼumüin Simón, wanee wayuu ajaʼtta atachi. Süküjaka wamüin tü Wiwüliakat yalajatüin Marta sünain shiitajüin tü eküütkat. Süchikijee tia, nnojotsü achuntunuin piantua sünülia Marta (Juan 12:2).

25. ¿Jamüsü anaka maʼin eere wawalayuu jieyuu suluʼu tü outkajaaleekat makalü aka sukuwaʼipa Marta?

²⁵ Suchuntunaiwaʼaya sünülia Marta suluʼu tü Wiwüliakat, aküjünüsü shiʼyataain maʼin. Jee soʼu tü chiiruaajatkat kapiitulo eere suchuntunuin sünülia, aküjünüsü shiʼyataainya. Wayuu tütüsü sünain akaaliinjaa wayuu. Maaʼulu yaa, eeshii jieyuu suluʼu tü outkajaaleekat tütükana maʼin, kamaneeshii jee akaaliinjalii maʼin naya. Wayuu kanoulasü maʼin Marta, müsüjeseʼe eejiraain shia sümaa tü kasa mojusü alatakat sümüin.

26. ¿Kasa eejiraaka amaa Marta süka ichein maʼin sunoula?

²⁶ Maʼaka jeʼra kaʼi süchikijee tia ekawaa eejatkat nipialuʼu Simón, oʼutuna aaʼinchi Jesuu. Mojusü maʼin saaʼin Marta süka müichipain chi wayuu ekirajapuʼukai shia. Na oʼutirakana naaʼin Jesuu, noʼutee aaʼinchi paala Lázaro süka wainmain na wayuu anoujakana nünain Jesuu süka nüsoʼireʼerüin naaʼin Lázaro (paashajeʼera Juan 12:9-11). Otta wane kasa mojusü alataka sümüin Marta shia wanaa sümaa outuin na suwalayuukana. Nnojotsü watüjaain aaʼu joujanain outuin na suwalayuukana otta jaralin outuin palajana. Shia watüjaaka aaʼu ichein maʼin sunoula Marta makalaka eejiraain shia sümaa tü alatakat sümüin sünainmüinreʼeya outuin shia. ¡Anasü maʼin ashataa sukuwaʼipa sunoula Marta!