1. ¿Jamüsü kapüleekaʼa sümüin wayuu jülüjain saaʼin katüinjatüin soʼu waneepia?

 WATTA NAALII na wayuu anakana eküin otta aainjakana ejercicio süpüla anainjanain naya. Mayaainjeʼe naaʼinrüin tia, nnojotsü jülüjain naaʼin katüinjatüin noʼu waneepia sünainjee tia. Eeshii na nnojoliikana kasajatüin namüin katüin noʼu waneepia süka nnojoluin laülaweein naya. Aashajaapejeʼe Jesús süchiki tü kasa anasü eekat sünainjee katüinjatüin noʼu wanee wayuu süpüla kaʼikat süpüshuaʼa. Nüküjain tia suluʼu Juan 3:16 otta 5:24.

2. Püküja süchiki tü sümakat Juan kapiitulo 6 süchiki katüinjatüin soʼu wayuu waneepia (Juan 6:39, 40).

² Wainmajaasü pan otta jime nutuma Jesús süpüla nikirüin wainma wayuu. a Anasü maʼin tia naaʼinrakat, anaʼleepejeʼe maʼin tü nümakat waneemüin kaʼi süchikijee tia. Na wayuu nikirakana Jesús, oʼunushii naya nüchiirua chaa sotpaʼamüin tü palaakat Galilea, tü chakat Capernaúm. Nüküjaka Jesús namüin chayaa süsoʼiraajeerüin naaʼin na outushiikana otta kateerüin noʼu waneepia (paashajeʼera Juan 6:39, 40). Jülüjataa paaʼin na püpüshi jee paʼaleewainyuu anaajaainnapakana. Nüküjain Jesús süsoʼiraainjatüin saaʼin wayuu eekai outuin. Eesü süpüla katüin poʼu süpüla kaʼikat süpüshuaʼa namaa na püpüshikana. Eepejeʼe waneirua kasa nikirajeekalü anain waya Jesús suluʼu Juan kapiitulo 6, eeshii na wayuu kapüleekana amüin nayaawatüin saaʼu tia. Wekirajaa süchiki tü nümakat Jesús.

3. ¿Kasa nikirajaka anain Jesús nüchikijiraa niakai suluʼu Juan 6:51?

 ³ Jülüjasü naaʼin na wayuu chajanakana Capernaúm tü maná naapakat Jehová namüin na israelitakana sünainjee tü pan naapakat Jesús namüin na wayuukana. «Pan iipünaajeejatkat», müsü tü Bibliakat süchiki tü manákat (Sal. 105:40; Juan 6:31). Nüküjain Jesús namüin na wayuukana süchiki tü manákat süpüla nikirajüin naya sünain wanee kasa natüjaainjatkalü aaʼu. Mayaainjeʼe naapajalain Maleiwa tü manákat, outushii mapa na wayuu ekakana shia (Juan 6:49). «Tü pan shiimainsükaʼaya iipünaajeejatüin», «tü pan naapakat Maleiwa», «taya chi pan katakai atuma soʼu wayuu», müshi Jesús nüchikijiraa (Juan 6:32, 33, 35). Nüküjain Jesús mapa, naatain tü manákat nuulia niakai. Anuu nünüiki: «Taya chi pan iipünaajeejachikai katakai oʼu. Niküle wanee wayuu pankat tüü, kateechi oʼu waneepia» (paashajeʼera Juan 6:51). Nnojotsü nayaawatüin aaʼu na judíokana tü nümakat Jesús. «Taya chi pan iipünaajeejachikai», müshi nia otta alanaʼaleeshia nia naashin suulia tü maná naapakat Maleiwa namüin na israelitakana. ¿Kasa nüküjeeka achiki Jesús? Anuu nünüiki namüin na judíokana: «Tü pan taapüinjatkat naaʼu na wayuukana süpüla katüin noʼu, shia tü teʼirukukat». Watüjawee aaʼu tü nikirajeekalü anain Jesús süka choʼujaain shia wamüin süpüla katüin woʼu waneepia namaa na wapüshikana. Wekirajaa sünain tü nikirajeekalü anain Jesús.

NIA CHI PAN KATAKAI OʼU, NAAPÜINJATÜ NIʼIRUKU

4. ¿Jamüshii naashichijaakaʼa noʼutku na aapajakana tü nümakat Jesús?

⁴ Aashichijaashii noʼutku na wayuukana saaʼujee tü nümakat Jesús süchiki naapüinjatüin tü niʼirukukat süpüla katüinjatüin soʼu wayuu. Eesüjaʼa jülüjale naaʼin neküinjatüin tü niʼirukukat Jesús (Juan 6:52). Ponoko maʼin naaʼin na wayuukana tü nümakat Jesús namüin. Anuu nünüiki: «Shiimain tanüiki jümüin, nnojorüle jiküin niʼiruku chi Süchonkai Wayuu otta nnojorüle jüsüin tü nüshakat, nnojoleena jia katüin oʼu» (Juan 6:53).

5. ¿Jamüsü watüjaakaʼa saaʼu nnojoluin shiain nikirajeein anain Jesús shiküinjatüin wayuu tü niʼirukukat jee süsüinjatüin tü nüshakat?

⁵ Nüpülajüin Maleiwa suulia wayuu neküin tü ishakat nükalioʼu Noé (Gén. 9:3, 4). Nüpülajüin tia mapa noulia na israelitakana. Wanee israelita eekai niküin isha outajachi nia (Lev. 7:27). Nikirajüin Jesús na judíokana sünain oonowaa sümaa tü Pütchi Aapünakat nümüin Moisés (Mat. 5:17-19). Müsüjeseʼe watüjaain saaʼu nnojoluin shiain nikirajeein anain Jesús shiküinjatüin wayuu tü niʼirukukat jee süsüinjatüin tü nüshakat. Tü nikirajeekalü anain Jesús yaʼayaa shia tü naaʼinrajatkat na wayuukana süpüla katüinjatüin noʼu waneepia (Juan 6:54).

6. ¿Jamüsü watüjaakaʼa saaʼu shiyaawasein nikirajia Jesús tü nümakat suluʼu Juan 6:53?

⁶ Kayaawasesü nutuma Jesús nikirajia wanaa sümaa nikirajawalin. Naaʼinrüin tia wanaa sümaa nikirajüin tü wayuu chejeʼewatkat Samaria. Anuu nünüiki: «Chi wayuu asakai tü wüin taapakat nümüin, müichia nnojolin wüinñaasüin nüchikuaʼa. Meerü shia nümüin maʼaka saaʼin wanee wüin aparatka mmapüjee, kateetka atuma soʼu wayuu waneepia» (Juan 4:7, 14). b Tü nikirajeekalü anain Jesús yala nnojotsü shiain katüinjatüin soʼu tü wayuu chejeʼewatkat Samaria sutuma süsüin neʼe tü wüin suluʼujatkat tü ishikat. Akaataajaʼa wanaa sümaa nikirajüin na wayuukana chaʼayaa Capernaúm, nnojotsü shiain nikirajüin anain naya neküinjatüin tü niʼirukukat jee nasüinjatüin tü nüshakat.

 PIAMASÜ KASA NAATAKA ATUMA TÜ NÜMAKAT JESÚS

7. ¿Jamüsü nanüiki waneinnua wayuu süchiki tü nümakat Jesús suluʼu Juan 6:53?

⁷ Eeshii na wayuu makana nüikaleʼerüitpain Jesús sukuwaʼipa tü aainjünajatkat soʼu tü Ekawaa Aipaʼajatkat nutuma wanaa sümaa nüküjain tü sümakat Juan 6:53. Naküjain tia süka meematüin aka saaʼin tü nümakat Jesús soʼu tü Ekawaa Aipaʼajatkat nutuma (Mat. 26:26-28). Naashin naya wayuukana neküinjatü tü pankat otta nasüinjatü tü wiinokot na antakana soʼu tü Ekawaa Aipaʼajatkat nutuma chi Señotkai. ¿Shiimainchejeʼe müinjatüin sukuwaʼipa? Watüjawee aaʼu tia süka wainmain na wayuu outkajaakana wamaa sünain tü Outkajawaakat eere Sotuin Waaʼin Outuin Jesús. Wekirajaa süchiki jamüin naataka tü nümakat Jesús suluʼu Juan 6:53 suulia tü nümakat soʼu tü Ekawaa Aipaʼajatkat nutuma.

8. Püküja süchiki piamasü kasa naataka atuma tü nümakat Jesús suluʼu Juan 6:53 suulia tü nümakat soʼu nüikaleʼerüin sukuwaʼipa tü Ekawaa Aipaʼajatkat nutuma (piirakaa sümüin tü ayaakuaakat).

⁸ Wekirajaa sünain piamasü kasa naataka atuma tü nümakat Jesús suluʼu Juan 6:53-56 suulia tü nümakat soʼu nüikaleʼerüin tü Ekawaa Aipaʼajatkat nutuma. Tü palajatkat shia joujachin naashajaain Jesús otta jalajachin nia aashajaain. Nüküjain Jesús tü nümakat suluʼu Juan 6:53-56 noʼupala wainma judío chaa Galilea soʼu tü juyakat 32 soʼu wakalia. Nüküjain tia wanee juya süpülapünaa nüikaleʼerüin sukuwaʼipa tü Ekawaa Aipaʼajatkat nutuma chaa Jerusalén.  Tü wanee kasa naatakalü anainjee shia, shia jaralin nüküjain amüin Jesús tia pütchikat. Nüküjain shia namüin na wayuu chajanakana Galilea, na wayuu aaʼinmaakana maʼin tü eküütkat suulialeʼeya aleewain naya nümaa Maleiwa (Juan 6:26). Soʼu nüküjain Jesús namüin tia, kapüleesü namüin nayaawatüin saaʼu. Müshiijeseʼe naya nooʼulaain suulia anoujaa nünain. Akaʼaya noʼutku na nikirajüinkana Jesús ooʼulaashii naya suulia oushikajawaa nüchiirua (Juan 6:14, 36, 42, 60, 64, 66). Naatapejeʼe tü alatakat waneemüin juya süchikijee tia soʼu nüikaleʼerüin Jesús sukuwaʼipa tü Ekawaa Aipaʼajatkat nutuma. Mayaainjeʼe nnojoluin nayaawatüin saaʼu na nikirajüinkana tü nümakat namüin, ayatüshiʼiya waneepiain nümaa na polookana waneemüin aluwataaushi. Nnojotsü müin sukuwaʼipa tü naaʼinrakat maʼaka saaʼin sukuwaʼipa tü naaʼinrakat na wayuu chajanakana Galilea. Nayaawata aaʼu na aluwataaushikana niain Jesús chi Nüchonkai Maleiwa, chi nuluwataakai chejee sirumatuʼujee (Mat. 16:16). Anuujeseʼe nünüiki Jesús namüin: «Jia waneepiakana tamaa soʼunnaa tü müliaa teʼrakat» (Luc. 22:28). Sünainjee tia piamasü kasa wekirajaaitpakalü anain wayaawata aaʼu nnojoluin nüikaleʼerüin Jesús sukuwaʼipa tü aaʼinnajatkat soʼu tü Ekawaa Aipaʼajatkat nutuma wanaa sümaa nüküjain tü ashajünakat suluʼu Juan 6:53. Eepejeʼe waneirua kasa wayaawataka anainjee müinña shia.

TÜ KASA ANASÜ PIʼREETKAT SÜNAINJEE TÜ NÜMAKAT JESÚS

9. ¿Jaralii na kamüinjanakana tü pütchi nümakat Jesús soʼu nüikaleʼerüin sukuwaʼipa tü Ekawaa Aipaʼajatkat nutuma?

⁹ Naapüin Jesús namüin na aluwataaushikana pan maʼakaka soolojia soʼu tü Ekawaa Aipaʼajatkat nutuma. Nüküjain namüin shiyaawasein niʼiruku. Nülatiraka wanee wiino süchikijee tia. Anuu nünüiki namüin: «Tüü shiyaawase tasha. Tü anuu jooluʼu amülainjatüin süpüla süikaleʼennüin tü pütchi apansaajünakat» (Mar. 14:22-25; Luc. 22:20, 1 Cor. 11:24). Tü nüküjakat Jesús yaʼaya süchiki tü pütchi apansaajünakat nnojotsü sümüinjatüin wayuu süpüshuaʼa, namüinjatü «na wayuu chakana Israel», na münakana amüin naya na aluwataainjanakana nümaa Cristo (Heb. 8:6, 10; 9:15). Nnojotsü nayaawatüin aaʼu na aluwataaushikana tü nümakat Jesús soʼu tia. Nüneekapejeʼe Maleiwa naya sükajee tü nüpülainkat süpüla nuluwataainjanain nümaa Jesús chaʼayaa iipünaa (Juan 14:2, 3).

10. ¿Jamüsü naatakaʼa tü nümakat Jesús namüin na wayuu chajanakana Galilea suulia tü nümakat soʼu nüikaleʼerüin sukuwaʼipa tü Ekawaa Aipaʼajatkat nutuma? (Piirakaa sümüin tü ayaakuaakat).

¹⁰ Tü nümakat Jesús soʼu tü Ekawaa Aipaʼajatkat nutuma namüinjatü palitchon wayuu, na «makana aka saaʼin anneerü eekai palitchoin». Wayuukana naainnua naya na aluwataaushikana eejanakana nümaa Jesús soʼu tia (Luc. 12:32). Eepejeʼe waneinnua wayuu naʼakainjanakana na «makana aka saaʼin anneerü eekai palitchoin». Naya eküinjanakana tü pankat otta asüinjanakana tü wiinokot. Aluwataainjana naya nümaa Jesús chaʼayaa iipünaa. Tü nümakat Jesús namüin na aluwataaushikana soʼu aikat tia naata shia suulia tü nümakat sümüin wayuu chaʼayaa Galilea. Tü pütchi nümakat Jesús sümüin wayuu chaʼayaa Galilea sümüinjatü wainma wayuu.

11. ¿Jamüsü watüjaakaʼa saaʼu nnojoluin namüinjatüin palitchon neʼe wayuu tü nümakat Jesús chaa Galilea?

¹¹ Tü nüküjakat Jesús soʼu chajachin nia Galilea soʼu tü juyakat 32, nüküjain shia namüin na judío aaʼinmaakana maʼin tü pan aapünakat namüin. Eepejeʼe wane kasa anaʼleeka maʼin naashajaakalü achiki Jesús suulia tü pankat. Shia wanee kasa katüinjatkalü atuma noʼu waneepia na wayuukana. Nüküjain Jesús süsoʼiraajeerüin naaʼin na wayuu outushiikana  otta kateerüin noʼu waneepia. Tü kasa naashajaakalü achiki Jesús nnojotsü namüinjatüin neʼe palitchon wayuu maʼaka saaʼin tü nümakat soʼu nüikaleʼerüin tü Ekawaa Aipaʼajatkat nutuma. Tü nümakat namüin na wayuu chajanakana Galilea sümüinjatü wayuu süpüshuaʼaleeya. Anuu nünüiki namüin: «Niküle wanee wayuu pankat tüü, kateechi oʼu waneepia. Tü pan taapüinjatkat naaʼu na wayuukana süpüla katüin noʼu, shia tü teʼirukukat» (Juan 6:51). c

12. ¿Kasa naaʼinrajatka wanee wayuu naashin Jesús süpüla katüinjatüin noʼu waneepia?

¹² Chaa Galilea nnojotsü nüküjain Jesús namüin na judíokana katüinjatüin neʼe noʼu napüshuaʼa na wayuukana, eesü tü kasa naaʼinrajatkat. Katüinjatü noʼu waneepia neküle tü pankat, tia shia kanourale naya nünain Jesús. Wainma na wayuu makana kateerüin noʼu sünainjee nanoujain neʼe nünain Jesús (Juan 6:29). Anoujapejeʼe paala nünain Jesús na wayuu chajanakana Galilea, nooʼulaaka suulia anouja süchikijee tia. ¿Jamüsüche naaʼinrakaʼa tia?

13. ¿Kasa naaʼinrajatka wanee wayuu naashin Jesús shiimainreje nunoujain nünain?

¹³ Noʼutku na wayuu nikirakana Jesús anoujashii naya nünain saaʼujee tü naapakat namüin. Tü keeʼireekat naaʼin naya wayuukana shia neeʼiyajünüinjanain suulia ayuulii, süsülajünajatüin eküülü namüin otta pansaainjatüin tü nikirajakalü anain Jesús sümaa tü keeʼireekat neʼe naaʼin nayakana. Eepejeʼe wanee kasa naaʼinrajatka naashin Jesús shiimainreje nanoujeein nünain. Nüküjain Jesús nnojoluin antüshin nia süpüla naapüinjatüin neʼe eküülü sümüin wayuu jee niiyajüinjatüin neʼe shia suulia  ayuulii. Arütkaainjana na wayuukana nünainmüin Jesús jee oonooinjana naya sümaa tü nikirajakalü anain (Juan 5:40; 6:44).

14. ¿Kasa waaʼinrajatka süpüla katüinjatüin woʼu waneepia sünainjee tü niʼirukukat jee tü nüshakat Jesús?

¹⁴ Nüküjain Jesús namüin naya wayuukana kanoulainjanain naya. ¿Kasa kanoulainjanaka anain naya? Kanoulainjana naya sünain kateerüin noʼu waneepia sünainjee tü niʼirukukat jee tü nüshakat Jesús naapajiraapa nikii mapa. Choʼujaasü kanoulainjanain na judíokana sünain tia süpüla katüinjatüin noʼu waneepia maʼaka choʼujaainña shia wamüin maaʼulu yaa (Juan 6:40). Süpüla katüinjatüin woʼu waneepia sünainjee tü nüshakat Jesús jee tü niʼirukukat aküjünakat suluʼu Juan 6:53 kanoulainjana waya sünain naapajiraain nikii Jesús saaʼu waainjala. Eesia süpüla katüin soʼu wainma wayuu saaʼinrüle tia (Éf. 1:7).

15, 16. ¿Kasa weʼreetka sünainjee tü sümakat Juan kapiitulo 6?

¹⁵ Sütütüleʼerüin waaʼin otta naaʼin na wapüshikana tü sümakat Juan kapiitulo 6. Wayaawata aaʼu sünainjee tia alin maʼin nüpüla Jesús na wayuukana. Niiyajüin wayuu suulia ayuulii chaʼayaa Galilea, nikirajüin naya süchiki nuluwataajeechin Maleiwa otta nikirüin na wayuu choʼujaakana amüin eküülü (Luc. 9:11; Juan 6:2, 11, 12). Nikirajüinña naya sünain niain «chi pan katakai atuma soʼu wayuu» (Juan 6:35, 48).

¹⁶ «Waneirua taʼanneetse» na wayuu nümakana amüin Jesús, nnojoluinjatü neküin tü pankat otta nnojoluinjatü nasüin tü wiinokot soʼu tü Ekawaa Aipaʼajatkat nutuma chi Señotkai (Juan 10:16). Eʼreenapejeʼe naya kasa anasü sünainjee tü niʼirukukat otta tü nüshakat Jesucristo. Kanoulashii naya sünain naapajiraain nikii Jesús saaʼu naainjala (Juan 6:53). Akaajasaʼa eekai niküin tü pankat jee nüsüin tü wiinokot soʼu tia shia süka napüshin naya na aluwataainjanakana nümaa Jesús chaʼayaa iipünaa, na apansaajünakana amaa tü pütchikat. Atütülaasü naaʼin na chainjanakana aluwataain iipünaa otta na yaainjanakana kepiain saaʼu tü mmakat sutuma tü sümakat Juan kapiitulo 6. Süküjain maʼin wamüin kanoulainjanain waya süpüla katüinjatüin woʼu waneepia.