Ir al contenido

Ir al índice

¿Kasapülajatü niʼitaaka Jeʼwaa tü sukuwaʼipakat kaʼwayuusee?

¿Kasapülajatü niʼitaaka Jeʼwaa tü sukuwaʼipakat kaʼwayuusee?

«Müsu naaʼin nüleʼeruʼu jooluʼu Jehová, chi Maleiwakai: ‹Anasü saaʼin tamüin kamaajanale chi wayuukai suulia nümüiwain›» (GÉN. 2:18).

JAYEECHI: 36, 11

1, 2. (1) ¿Jamüsü süpüla eeinjatüin tü kasaalüükat? (2) ¿Kasa nayaawataka aaʼu na palajanakana wayuu süchiki tü sukuwaʼipakat kaʼwayuusee? (Piirakaa sümüin tü ayaakuaakat).

NNOJOTSÜ mojuin kasaarüle na wayuukana. ¿Jamüsü süpüla eeinjatüin tü kasaalüükat otta kasapülajatü shia? Watüjaale saaʼu tia nnojoleerü jülüjain waaʼin kasa mojusü süchiki kaʼwayuusee shieerü jülüjaka waaʼin tü kasa anasü eekat sutuma. Wanaa sümaa nukumajünüin Adán nutuma Maleiwa, nuluwataain sünain niʼitaainjatüin sünülia tü mürütkalüirua. Niʼrüin Adán tü mürütkalüirua sünain piamawalin shiairua, aluʼujasaʼa Adán mamaajanasai. «Müshijeseʼe nutunkirüin Jehová Maleiwakai chi wayuukai [...]. Shiasaʼa niyuʼlakalaka wane nuwatse nooʼopünaa [...]. Je sükajee tü nuwatsekat, nukumajüin chi Maleiwakai wane jierü». Naapaka shia nümüin Adán süpüla nuʼwayuusein. Müsü sukuwaʼipa tü kaʼwayuuseekat sümaʼaleeiwaʼaya (paashajeʼera Génesis 2:20-24). Weʼrüitpa niain keʼinaajalain Maleiwa sukuwaʼipa tü kaʼwayuuseekat.

2 Kakalia süchikijee tia, Nüküjüin Jesuu süchikuaʼa tü nümakat Jeʼwaa suluʼu tü apainkat Edén: «Anashi nujuittüle chi wayuukai nuulia chi nüshikai je suulia tü niikat süpüla kaʼwayuusein nia je süpüla kepiainjachin nia sümaa tü nuʼwayuusekat saaʼu saʼaniraaitpain nukuaippa sümaa» (Mat. 19:4, 5). Nukumajüin Maleiwa Eva sükajee wanee nuwatse Adán, eesüjaʼa nayaawatüle saaʼu sünain saʼaniraainjatüin nakuwaʼipa waneepia. Keeʼireesü naaʼin Jeʼwaa nnojoliinjanain nooʼulaajiraain na kasaatkana otta nnojoluinjatüin wainmain naʼwayuuse na wayuukana.

EKERAAJEERÜ TÜ KEEʼIREEKAT NAAʼIN MALEIWA SUTUMA

3. ¿Kasa niʼitaaka apüla Maleiwa tü sukuwaʼipakat kaʼwayuusee?

3 Talatüsü naaʼin Adán sümaa nuʼwayuuse, niʼitaaka Evain sünülia. Shia akaaliinjüinjatka nia otta niʼipajanasü shiaʼaya. Suuntüin saaʼinrüin tü kasa isakat nüchiki Adán anainjatka atuma sukuwaʼipa napüshi. Talatüinjatü naaʼin piamaleʼeya müleka paaʼinwajiraale naya (Gén. 2:18). Wanee kasa eʼitaanaka apüla tü kasaalüükat shia süpüla kojuyainjatüin wayuu saaʼu tü Mmakat (Gén. 1:28). Mayaapejeʼe alin napüla nashi jee nei, oʼunüinjana mapa namaʼanajee süpüla kasaalüinjanain otta kachoinjanain naya. Awainmalaainjana na wayuukana otta paʼaraiisüinjatü tü Mmakat natuma.

4. ¿Jamüsü nakuwaʼipa na palajanakana wayuu kasaatshiikana?

4 Amojujaasü nukuwaʼipa Adán sümaa Eva sünain kasaalüü sutuma nnojoluin noonooin nümaa Jeʼwaa. Emeejünüsü Eva sutuma tü wüi sümaiwajatkat. «Müleka jiküle süchon tü wunuʼukot, kekiijeena maʼi jia süpüla kasa süpüshua. Meena aka jia Maleiwakai sünain jiyaawatüin saaʼu tü anasükat je tü mojusükat», mataasü tü wüikat sümüin Eva. Tia wüikat nia neʼe Satanaa. Shiküin Eva süchon tü wunuʼukot sümaa nnojoluin ee saashajaain nümaa chi suʼwayuusekai. Mojutsai suʼwayuuse sümüin sümaa niain chi laülaakai saaʼu. Mojutaasü joo tü naaʼinrakat Adán süka niküin tü süchon wunuʼu saapakat Eva nümüin. Sutuma müin nia, moonoolosai nümaa Maleiwa (Alat. Map. 12:9; Gén. 2:9, 16, 17; 3:1-6).

Aneere nakuwaʼipa na kasaatshiikana, oonooinjana nümaa Jeʼwaa otta nnojotsü jaralüinjatüin neʼitaain sünain kasirüin tü naaʼinrakat

5. ¿Kasa watüjaka sünainjee nusouktia Adán sümaa Eva nümüin Jeʼwaa?

5 Wanaa sümaa nüsakinnüin Adán sümaa Eva nutuma Jeʼwaa süchiki tü naainjakat, niʼitaain Adán sünain shiain kasirüin tü nuʼwayuusekat. Müshi nia: «Shia katümasitka türa jierü paapakat tamüin süpüla tamaainjatüin. Shia ekiraka taya süchon tü wunuʼukot». Otta müsia Eva, shia shiʼitaaka sünain kasirüin tü wüikat süka shimeejüin shia (Gén. 3:12, 13). ¡Mojusü maʼin nanüiki! Eʼrüi wayumüin Adán sümaa Eva otta moonoolosalii naya. Sutuma müin naya süsalashii naainjala nutuma Jeʼwaa. ¿Kasa shikirajaka anain waya mojuin nukuwaʼipa Adán sümaa Eva? Müleka aneere nakuwaʼipa na kasaatshiikana, oonooinjana nümaa Jeʼwaa otta nnojotsü jaralüinjatüin neʼitaain sünain kasirüin tü naaʼinrakat.

6. Püküja jamaluʼuluin tü süküjakat Génesis 3:15.

6 Mayaapejeʼe numojujüin Satanaa nukuwaʼipa Adán sümaa Eva, ayatüsia nüchajaain sukuwaʼipa Jeʼwaa süpüla anainjatüin nakuwaʼipa na wayuukana watta kaʼi. Shia wanee kasa waʼatapajaka maʼin sülatüin mapeena, ashajünüsü tia suluʼu Génesis 3:15, TNM (paashajeʼera). Saashin tia pütchikat, ajaʼlajeʼennajachi Satanaa nutuma Jeʼwaa nükajee suuʼuliwoʼu tü jietkat. Chaa sirumatuʼu, wainma na aapiee lotokana akuwaʼipa aleewajiraakana maʼin nümaa Maleiwa. Saashin tü Wiwüliakat, müshii naya maka saaʼin wanee nuʼwayuuse nümüin. Makalaka nüneeküin Jeʼwaa wanee aapiee naʼakajee süpüla najaʼttirajachin Satanaa jee süpüla anainjatüin nakuwaʼipa na wayuu oonookana nümaa Jeʼwaa. Sutuma tia, katüinjatü noʼu waneepia naya wayuukana suluʼu wanee Mma anasü maʼaka nücheküin shia Jeʼwaa sümaiwa paala (Juan 3:16, TNM).

7. (1) ¿Kasa alataka namüin na kasaatshiikana sutuma niʼrüijaain wayumüin Adán sümaa Eva? (2) ¿Kasa suluwataaka anain tü Wiwüliakat na tooloyuu otta jieyuu kasaatkana?

7 Sutuma niʼrülin wayumüin Adán sümaa Eva, mojusü nakuwaʼipa sünain kasaalüü otta mojusü sukuwaʼipa kaʼwayuusee yalejeechiki. Müsüjeseʼe müliain Eva otta tü wanee jieyuukalüirua sutuma saalii jemeyulaa. Otta müsia, choʼujaainjatü maʼin namüin na jieyuukana alinjanain naya nüpüla chi naʼwayuusekai sümaa jülüjainjatüin shia naaʼin. Jee chi toolokoi, laülaainjachi saaʼu nuʼwayuuse, eepejeʼe na tooloyuu müliakana atuma naʼwayuuse (Gén. 3:16). Naashin Jeʼwaa, laülaainjachi chi toolokoi saaʼu nüpüshi sümaa aipüralinjachin nia jee tü jietkat kojutüinjachi sümüin suʼwayuuse süka niain laülaain saaʼu (Éf. 5:33) (paashajeʼera «Pütchi pütüjaainjatka aaʼu»). Wanaa sümaa wanaawajiraain naaʼin wanee wayuu sümaa nuʼwayuuse, nnojoishii mojujiraain naya.

SUKUWAʼIPA KAʼWAYUUSEE NÜKALIOʼUJEE ADÁN SÜNAINMÜIN TÜ JUYA MIYOʼUSÜKAT

8. Püküja süchiki tü sukuwaʼipakat kaʼwayuusee nükalioʼujee Adán sünainmüin tü Juya miyoʼusükat.

8 Wainma nüchonnii Adán sümüin Eva (Gén. 5:4). Chi palajachikai nachon nia Caín. Kasaatshi nia sümaa wanee jiet kasairüjaʼa nünain. Eeshi wanee nuuʼuliwoʼu Caín, Lamec münüshi, nia chi palajachikai wayuu sünain piamain nuʼwayuuse saashin tü Wiwüliakat (Gén. 4:17, 19). Palit neʼe na wayuu oonookana nümaa Jeʼwaa nükalioʼujee Adán sünainmüin nükalia Noé. Anuu noʼutku na wayuu waneepiakana nümaa Maleiwa: Abel, Enoc otta Noé sümaa nüpüshi. Nükalioʼu Noé, na aapieekana «keejiasü namüin tü majayünnüükat süka anasüchoin maʼi shiairua». Shiasaʼa naapaaka tü jieyuukalüirua süpüla naʼwayuuseinjatüin shiairua. Nnojoishii eʼitaaushin na aapieekana nutuma Maleiwa süpüla kaʼwayuuseinjanain naya jieyuu. Na nachonniikana miyoʼuyuu maʼin sümaa katsüin maʼin, naya na kanüliakana nefilim sutuma tü Wiwüliakat. Wanaa sümaa tia, «niʼrüin Jehová tü wayuukolüirua sainküin mmakat sünain mojulaain maʼi shiairua je jülüjain saaʼin tü mojuluʼutkat waneepia» (Gén. 6:1-5).

9. (1) ¿Kasa naaʼinraka Jeʼwaa naka na wayuu mojulaakana nükalioʼu Noé? (2) ¿Kasa watüjaka sünainjee tü alatakat soʼu tia?

9 Nüʼitirüin Jeʼwaa wanee Juya miyoʼu süpüla najaʼlajeʼerüin na wayuu mojulaakana. Süpülapünaa tia, aküjüshi pütchi Noé süchiki tü alatüinjatkat. Aashajaasüjeseʼe tü Wiwüliakat nüchiki Noé sünain «aküjülin nia süchiki loto akuwaʼipa» (2 Ped. 2:5, TNM). Nnojotsü jaa mayaain wayuu nümüin sünain tü kasa saaʼinrakat, shia neʼe jülüjaka naaʼin kasaalüin naya. Naashin Jesuu, maaʼulu yaa müinjatü aka saaʼin nükalioʼu Noé (paashajeʼera Mateo 24:37-39, TNM). Maaʼulu yaa, aküjüshii waya pütchiya süpüla waapirüin na wayuukana süchiki najaʼttirajatüin Jeʼwaa tü kasa mojusükat. Wainma wayuu macheʼekana sümüin tü pütchi anasükat süchiki Nuluwataaya Maleiwa. ¿Kasa watüjaka sünainjee tü alatakat sükalioʼu tü Juya miyoʼusükat? Nnojotsü shiainjatüin maʼin waaʼinmaain kasaalüü otta kachoinjanain waya süka eein süpüla motuin waaʼin sülüʼülüin nükalia Jeʼwaa.

SÜKALIOʼUJEE TÜ JUYA MIYOʼUSÜKAT SÜNAINMÜIN NÜKALIOʼU JESUU

10. (1) ¿Jamapuʼusü saaʼin namüin na wayuukana nükalioʼu Abraham tü amaʼüjirawaakat akuwaʼipa? (2) ¿Jamüsü anaka ashataa nukuwaʼipa Abraham sümaa Sara?

10 Waneesüwai naʼwayuuse na apünüinshiikana nüchonnii Noé, müshia niakaʼiya. Mapa süchikijee tü Juya miyoʼusükat, nnojoluitpa waneesiain naʼwayuuse na wayuukana. Na wayuu kepiakana nükalioʼu Abraham nnojotsü mojuin namüin namaʼüjiraain nakuwaʼipa sümaa wayuu nnojotka naʼwayuusein jee nnojoikai suʼwayuusein. Naaʼinrüin tia süpüla naʼwaajüin namaleiwaseyaasü. Wanaa sümaa nukolojooin Abraham sümaa Sara Canaánmüin, neʼrüin na wayuu chajanakana sünain mojutüyaain namüin tü kasaalüükat otta amaʼüjiraashii nakuwaʼipa sümaa wayuu nnojotka naʼwayuusein. Shia najaʼttirakalinka aaliijee Jeʼwaa tü pueulokot Sodoma otta Gomorra. Naatajatü nukuwaʼipa Abraham noulia naya wayuukana. Nia wanee wayuu aika apüla nuʼwayuuse. Akaʼaya Sara, anapuʼusü sukuwaʼipa süka kojutüin chi suʼwayuusekai sutuma (paashajeʼera 1 Pedro 3:3-6). Nüchajaain Abraham wanee jiet aʼwaajaka Jeʼwaa süpüla nuʼwayuuseinjatüin Isaac, chi nüchonkai. Majatü nukuwaʼipa Jacob nutuma Isaac. Na nüchonniikana Jacob naya kooʼuliwoʼukana na 12 neʼiruku na israeliitakana.

11. ¿Jamapuʼusü nakuwaʼipa na israeliitakana sutuma tü Pütchi aapünakat nümüin Moisés?

11 Kakalia mapa, nüpansaajüin Jeʼwaa wanee pütchi namaa na Israeliitakana. Naapüin Moisés wanee pütchi namüin akaaliinjaka naya süpüla aleewainjanain nümaa Maleiwa. Saʼaka tü pütchikat, eejatü wanee aküjaka sünain nnojoluinjatüin wainmain naʼwayuuse na tooloyuukana otta nnojoluinjanain kasaalüin naya sümaa wayuu kamaleiwaseyaasü (paashajeʼera Deuteronomio 7:3, 4). Müleka mojujiraale wanee wayuu sümaa nuʼwayuuse, nakaaliinjapuʼuin naya na laülaashiikana. Eetaasü wanee pütchi napülajatü na aainjiraakana nakuwaʼipa sümaa wayuu nnojotka naʼwayuusein, eekai achumujüin otta eekai naliʼrajüin naʼwayuuse sümaa tooloyuu. Eetaasü joo waneʼeya aküjaka süchiki tü eekat süpüla nooʼulaajiraain anainjee na kasaatshiikana otta süpülajatü anain nakuwaʼipa piamaleʼeya. Jamüshijaʼa niʼrüle wanee wayuu nnojoluin wulein sukuwaʼipa nuʼwayuuse, eesü süpüla nuuʼulaain shia (Deut. 24:1). Nnojotpejeʼe süküjüin tü Wiwüliakat jaralüin tü kasa nnojotkat wulein atumaa sukuwaʼipa. Nnojoishi ooʼulaainjachin neʼe wanee wayuu suulia nuʼwayuuse saaʼujee nnojoluin anain sutuma wanee kasa (Lev. 19:18).

WANEEPIA WAYA SÜMAA WAʼWAYUUSE

12, 13. (1) ¿Kasa naaʼinrapuʼuka na judíokana nükalioʼu Malaquías? (2) ¿Kaseerü alataka nümüin wanee wawala nümaʼüjiraale sümaa wanee jierü kaʼwayuusesü otta kasaarüle nia sümaa?

12 Soʼu nükalia Malaquías chi nünüikimaajachikai Maleiwa, wainma na judío kanüikiyaaka shiiʼiree nooʼulaain suulia naʼwayuuse. Ooʼulaashii suulia naʼwayuuse süpüla kasaalüin naya sümaa eeka majayülüin jee eeka nnojoluin suʼwaajüin Jeʼwaa. Wanaa sümaa yaajachin Jesuu Mmapaʼa, ayatüshiʼiya ooʼulaajiraain na judíokana suulia naʼwayuuse saaliijee kasa eekai eein neʼe (Mat. 19:3). Niyouktüin Jeʼwaa tia naainjakat na judíokana süka mojuin maʼin shia (paashajeʼera Malaquías 2:13-16).

13 Akaʼaya maaʼulu yaa, nnojotsü nücheküin Jeʼwaa nooʼulaainjanain na nüchepchiakana suulia naʼwayuuse. Nnojoishii jeʼrashiin na aaʼinrakana tia. Nümaʼüjiraʼala nümüle wanee wawala sümaa wanee jierü kaʼwayuuseka otta nuuʼulaale suulia tü nuʼwayuusekat süpüla kasaalüin nia sümaa tia wayuukot, eeshi süpüla niyuʼnnüin naʼakajee na wawalayuukana mayaawajaainre nia suulia naainjala (1 Cor. 5:11-13). Nüleʼejeere nüchikuaʼa suluʼumüin tü outkajaaleekat, acheküshii niiʼiyatüin shiimain niyaawajaain suulia naainjala (Luc. 3:8; 2 Cor. 2:5-10). ¿Jeʼra kaʼi alatüinjatka süpüla nüleʼejinnüin nüchikuaʼa chi ojuʼitinnüshikai? Nnojotsü atüjaanüin aaʼu. Eesü sülatüle wanee juya jee wainma juya süpüla niiʼiyatüin chi kaainjalashikai sünain shiimain niyaawajaain suulia naainjala otta nüleʼejinnüin nüchikuaʼa naʼaka na wawalayuukana. Jaʼitaichi aleʼejinnüin nüchikuaʼa, ayateechia ashaʼwaleʼennüin nümülatuʼu Maleiwa süpüla nusouktüinjachin nümüin saaʼu tü naaʼinrakat (Roma 14:10-12; paashajeʼera Aapiria Wayuu ojuʼitaka peʼureeroʼu 15 soʼu 1980, süpana 29 otta 30).

NAAʼINRAJATKA WANEE ANOUJASHI KASAALEERE NIA

14. ¿Kasa anaka apüla tü pütchi aapünakat nümüin Moisés?

14 Soʼu 1.500 juya naaʼinrüin na israeliitakana tü sümakat tü pütchi aapünakat nümüin Moisés. Wainma kasa sükaaliinjaka anain naya tia pütchikat. Akaaliinjünapuʼushii naya sutuma sünain anouktaa wanee kasa eekai sülatüin sümüin napüshi. Otta süpüla nayaawatüinjatüin saaʼu jaralin chi Mesíaskai (Gal. 3:23, 24). Wanaa sümaa ouktüin Jesuu, nnojoluitpa choʼujaain noonooin na israeliitakana sümaa tü pütchi aapünakat nümüin Moisés. Eeitpa jooluʼu wanee pütchi jeket nüpansaajaka Maleiwa namaa na nüchepchiakana (Heb. 8:6). Sutuma tü pütchikat nnojoliinnapa süpüla naaʼinrüin soʼutku tü kasa naaʼinrapuʼukat sutuma tü pütchi aapünakat nümüin Moisés.

15. (1) ¿Kasa aluwataanaka anain na kaʼwayuuseshiikana? (2) ¿Kasa jülüjüinjatka naaʼin wanee anoujashi nuuʼulaajiraweere suulia nuʼwayuuse?

15 Asakinnüshinka Jesuu natuma nekiipüʼü na judíokana süchiki tü kaʼwayuuseekat. Nüküjaka Jesuu namüin sünain nnojoluin keeʼireein naaʼin Jeʼwaa nooʼulaajiraain na kasaatshiikana mayaapejeʼe nuuʼulaain naaʼinrüin tia na israeliitakana suluʼu tü Pütchi naapakat nümüin Moisés (Mat. 19:6-8). Sutuma tü nümakat Jesuu, niiʼiyatüin ayatüinjatüin naaʼinrüin na anoujashiikana tü nümatüjütkalia Jeʼwaa süchiki kaʼwayuusee (1 Tim. 3:2, 12). Sükajee tü pütchikat «saʼaniraain nakuwaʼipa» makat, shiiʼiyatüin namüin na kasaatshiikana kepiajiraainjanain naya waneepia. Süpüla nnojoluin nakatajiraain, alinjachi Jeʼwaa napüla otta aijiraainjana naya. Nuuʼulaajiraale wanee wayuu suulia nuʼwayuuse sümaa nnojoluin sümaʼüjiraasüin sukuwaʼipa nümaa wanee naata nuulia, nnojoishi süpüla kasaalüin nüchikuaʼa (Mat. 19:9). Nayaʼala neʼe na kasaatshiikana aneeküinjanaka motuinjatüle naaʼin tü saaʼinrakat naʼwayuuse namüin. Majatüinka tü Naaʼinrakat Oseas chi nünüikimaajachikai Maleiwa süka Gómer, tü nuʼwayuusekat. Naaʼinrataain tia Jeʼwaa naka na israeliita ayaawajaakana suulia naainjala (Os. 3:1-5). Eere wanee wayuu kasaatshi atüjaaka saaʼu sümaʼüjiraain nuʼwayuuse nümaa wanee naata nuulia otta nüinkaale sümaa, niiʼiyatüin sükajee tia sünain motuin naaʼin saainjala. Nnojotsü eein sooʼomüin pütchi suluʼu tü Wiwüliakat aashajaaka süchiki ooʼulaajirawaa.

16. ¿Jamüsü nünüiki Jesuu süchiki tü maʼwayuuseekat?

16 Nashin Jesuu, eeshii süpüla nooʼulaajiraain na kaʼwayuuseshiikana müleka eere wanee eekai nümaʼüjiraain nukuwaʼipa. Naashin niakai, «na süpülajanakanajaʼaya nütüma Maleiwa» eeshii süpüla maʼwayuusein, «chi eekai nuuntüin maʼwayuusee, anakaja kapürale naaʼin» tia (Mat. 19:10-12). Wainma anoujashii maʼwayuusekana shiiʼiree naʼyataain maʼin nümüin Maleiwa. Anainjatü wanüiki namüin saaʼu tü naneekakat süpüla naaʼinrüin.

17. ¿Kasa akaaliinjeechika wanee anoujashi nüneeküinjachire kaʼwayuusein nia jee maʼwayuusein nia?

17 ¿Kasa akaaliinjeechika wanee anoujashi nüneeküinjachire kaʼwayuusein nia jee maʼwayuusein nia? Choʼujaasü niyaawatüinjatüin saaʼu müleka eere süpüla maʼwayuusein nia. Naashin Pablo, anasü saaʼin nümüin maʼwayuusere wanee wayuu. Aashajaashi niaʼaya süchiki jouluin maʼin tü amaʼüjirawaakat akuwaʼipa. Müshijeseʼe nümüin: «Chi eekai nücheküin kaʼwayuusein, anashi müleka kaʼwayuusere. Je wane jierü, müleka sücheküle keechinyüü, anasü müleka keechinre». Nümaka süchikijee: «Müleka keeʼireere jaaʼin kaʼwayuusee, anashii müleka kaʼwayuusere jia suulia müliajüin jaaʼin sütüma». Na maʼwayuusekana, nayaawatüinjatü aaʼu choʼujaale kaʼwayuusein naya süpüla nnojoluin kiʼrain naya sünain tü amülejaakat akoroloo otta suulia tü amaʼüjirawaakat akuwaʼipa. Otta jülüjeesü naaʼin kettaale nouyase süpüla kaʼwayuusee. Anuu nünüiki Pablo süchiki tia: «Wane wayuu, müliale shiiʼiree wane majayüt eekai kettaairüin sükalia süpüla kaʼwayuusee, müleka kaʼwayuusere maʼi naaʼin, anakaja nuʼwayuusere shia. Nnojoishi kaainjalain süka tia» (1 Cor. 7:2, 9, 36; 1 Tim. 4:1-3). «Kaʼwayuuse pia», nnojoishii müinjanain waya nümüin wanee jimaʼai sutuma kaʼwayuuseein naaʼin, alatüsü tia namüin na jimaʼaliikana napüshuaʼa. ¿Jamüsü mojuka waaʼinrüle tia? Shia süka nnojoluin nütaralaaichin aaʼin, iseerü nüchiki nukuwaʼipa sümaa nuʼwayuuse.

18, 19. (1) ¿Jarat kasaalüinjachika amaa wanee anoujashi süpüla anain nukuwaʼipa? (2) ¿Kasa wekirajaajeetka anain suluʼu tü wanee ekirajaayakat?

18 Süpüla anain nakuwaʼipa na anoujashiikana kasaatpa naya, choʼujaashi woutiisainjachin chi toolokoi otta tü jietkat sümaa alin Maleiwa napüla süka süpüshuaʼa naaʼin. Müsia, aijiraainjana naya waneepia suulia nooʼulaajiraain. Aneerü nakuwaʼipa nutuma Jeʼwaa saaʼu kasaalüin naya sümaa wayuu eekai sunoujain wanaa namaa (1 Cor. 7:39). Joonoole sümaa tü sümakat tü Wiwüliakat, aneerü jukuwaʼipa kasaatpa jia.

19 Maaʼulu yaa, alüʼütsü sükalia sajaʼttajatka oʼu kasakat süpüshuaʼa otta isasü nachiki na wayuukana anajiraain naya sümaa naʼwayuuse (2 Tim. 3:1-5). Sünain tü wanee ekirajaayakat wekirajaajeerü anain pütchi suluʼujeejatü tü Wiwüliakat akaaliinjeenaka na anoujashii kasaatkana süpüla anain nakuwaʼipa jaʼitairü wainmain kasa mojusü alatakat namüin maaʼulu yaa. Noonoole sümaa tia pütchikat kateerü noʼu waneepia (Mat. 7:13, 14).