1, 2. (1) ¿Jamüsüche «¿joujaleechika pükaaliinjain taya?» wamawaika nümüin Jeʼwaa? (2) ¿Jamüsü sütütüleetka waaʼin tü naaʼinrakat na aʼyataapuʼukana nümüin Jeʼwaa sümaiwa?

«JEʼWAAKALEE, ¿joujaleechika pükaaliinjain taya?», müsüinka nünüiki Isaías nümaa Habacuc nümüin Jeʼwaa (Isa. 6:11; Hab. 1:2). Akaʼaya David, pienchitua müin nünüiki suluʼu Salmo 13 (Sal. 13:1, 2). Akaataajaʼa nünüiki Jesuu wanaa sümaa niʼrüin wattain saalii wayuu manoulaka nünain Maleiwa (Mat. 17:17, TNM). Makalaka nnojoluinjatüin ponuin waaʼin müle wanüiki maʼaka naaʼin naya wayuukana.

² «¿Joujaleechika pükaaliinjain taya?», eesüjaʼa süpüla müin wanüiki nümüin Jeʼwaa sutuma saainjünüin kasa mojusü wamüin, laülaainnain waya jee sutuma ayuulin waya. Eesüjaʼa shiale sutuma shapaain maʼin waaʼin saaʼu tü kasa alatakat maaʼutpünaa (2 Tim. 3:1). Jee müsia, eesü süpüla shiain sutuma mojuin tü jülüjakat saaʼin wayuu. Atütülaapejeʼe waaʼin sutuma tü naaʼinrakat na aʼyataapuʼukana nümüin Maleiwa sümaiwa süka naküjapuʼuin süpüshuaʼa tü suluʼukat naaʼin jee nnojoluin mojushiin nümüin Jeʼwaa tü namakat.

3. ¿Kasa akaaliinjeenaka waya sülatapa kasa mojusü wamüin?

 ³ ¿Kasa akaaliinjeenaka waya sülatapa kasa mojusü wamüin? Anuu nünüiki Santiago, wanee nuwala Jesuu saaʼu nii, müshi nia: «Tawalayuwaa, anakaja jüchecherüle jaaʼin suʼunnaa tü müliaa jiʼrakat sümaʼinruʼu jaʼatapajüin nüleʼejüin Cristo» (Sant. 5:7). Choʼujaasü nnojoluinjatüin washapalaain aaʼin. ¿Jamüsü nukuwaʼipa wanee wayuu atüjakai aʼatapajaa? ¿Kasa waaʼinrajatka süpüla watüjain aʼatapajaa?

4, 5. (1) ¿Jamüsü nukuwaʼipa wanee wayuu atüjaakai aʼatapajaa? ¿Kasa waaʼinrajatka süpüla müin wakuwaʼipa? (2) ¿Jamüsü nünüiki Santiago süchiki tü atüjaakat aʼatapajaa? (Piirakaa sümüin tü ayaakuaa suluʼukat süpana 3).

⁴ Saashin tü Wiwüliakat, atüjashii waya aʼatapajaa nutuma chi naaʼinkai Maleiwa. Nnojoliire nükaaliinjain waya Maleiwa, kapüleesüjeʼe wamüin aʼatapajaa. Watüjale aʼatapajaa, weeʼiyatüin alin Jeʼwaa wapüla otta alin wayuu wapüla. Shiasaʼa matüjainre waya kaʼatapalaa, nnojoleena waya aijiraain waneʼewai wakua (1 Cor. 13:4; Gal. 5:22). Jamüshijaʼa chi anoujashi atüjakai aʼatapajaa, nüchecherüin naaʼin otta eejiraashi nia sümaa tü alatakat nümüin sümaa anain tü jülüjakat naaʼin (Col. 1:11; Sant. 1:3, 4). Watüjale aʼatapajaa, waneepieena waya nümaa Maleiwa, jaʼitairü kasain alatüin wamüin. Jee nnojoleena waya pasalaweein saainjünüle kasa mojusü wamüin. Saashin tü Wiwüliakat, watüjaainjatü aaʼu choʼujaain wamüin watüjain aʼatapajaa. Tia shia tü watüjakat sünainjee tü sümakat Santiago 5: 7, 8 (paashajeʼera).

⁵ ¿Jamüshii nnojoliinjanaka washapalaain aaʼin sünain aʼatapajaa nikeraajüin Jeʼwaa tü nümakat? Naashin Santiago, atüjainjana waya aʼatapajaa maʼaka naaʼin wanee wayuu apünajüi. Jamüshijaʼa wanee wayuu apünajüi, nnojotsü aʼitüin juya nutuma saaʼu nuʼttia jee nnojotsü müloʼumaatüin nutuma tü nüpünajüinkat. Nnojoipejeʼe nia ashapalaain aaʼin sünain aʼatapajaa «kachoin tü nüʼttiakat». Akaataajaʼa wayakana, waʼatapajüinjatü nikeraajüin Jeʼwaa tü nümakat wamüin (Mar. 13:32, 33; Aluw. 1:7). Atüjainjana waya aʼatapajaa maʼaka naaʼin chia apünajüikai.

6. ¿Kasa watüjaka nünainjee Miqueas?

⁶ Eejiraashii waya sümaa tü alatakat wamüin maaʼulu maʼaka naaʼinrüin shia wanee nünüikimaajachi Maleiwa kanüliakai Miqueas. Eejachi Miqueas wanaa sümaa nuluwataain Acaz, wanee aluwataai mojulaashi maʼin. Soʼu tia, aainjünüsü maʼin kasa mojusü otta mojulaasü maʼin tü wayuukalüirua (paashajeʼera Miqueas 7:1-3). Süka isain nüchiki Miqueas nunouteʼerüin tü alatakat, müshi nia: «Eejeerü taaʼin sünain tü nümakat Jeʼwaa. Nnojoleechi taya ashapajaain aaʼin nümüin chi Maleiwa oʼtteʼerüinjachikai taya. Shiimainya naapeerüin tanüiki chi Tamaleiwasekai» (Miq. 7:7, TNM). Nnojotsü ashapajaain naaʼin Miqueas, müinjatia wakuwaʼipa wayakanaya.

7. ¿Jamüshii nnojoliinjanaka washapalaain aaʼin sünain aʼatapajaa nikeraajeerüin Jeʼwaa tü nünüikikat?

⁷ Kanourale maʼin waya maʼaka naaʼin Miqueas, waʼatapajeerü nikeraajüin Jeʼwaa tü nümakat wamüin. Jamüshijaʼa wanee wayuu püreesashi aʼatapajakai tü kaʼi oʼutünajachikalü oʼu nia. Naʼatapajüin mojusheeka tia kaʼikat otta nnojotsü  keeʼireein naaʼin süntamaatüin. Nnojotpejeʼe müin wakuwaʼipa wayakana. Nnojotsü ashapalaain waaʼin sünain aʼatapajaa süka watüjaain saaʼu nikeraajeerüin Jeʼwaa tü nünüikikat sünain kateerüin woʼu waneepia nutuma otta naaʼinreerüin shia soʼu tü kaʼi niʼitaakat süpüla. Anuu tü waaʼinrakat wapüshuaʼa: «Jüchecherüinjatü [...] jaaʼin suʼunnaa tü müliaa jiʼrüinjatkat sünain nnojoleerüin süshapalaain jaaʼin. Talateerü jaaʼin» (Col. 1:11, 12). Mojushiijeerü nümüin Jeʼwaa waʼatapajüle mojusheeka nükaaliinjeenain waya otta wayounnalaale saaliijee kamaʼain maʼin nia (Col. 3:12, TNM).

8. ¿Kasa jülüjainjatka waaʼin wekirajaapa sünain nakuwaʼipa na wayuu aʼyataapuʼukana nümüin Jeʼwaa?

⁸ Atüjeena waya aʼatapajaa wekirajaale sünain nakuwaʼipa na wayuu aʼyataapuʼukana nümüin Jeʼwaa sümaiwa, na aʼatapajakana shikeraajüin tü pütchi nüpansaajakat Maleiwa napüleerua (Roma 15:4). Wekirajaapa sünain nakuwaʼipa, jülüja waaʼin jeʼrain juya naʼatapajüin, jamüin ayataka naya sünain aʼatapajaa otta kasain neʼrüin sutuma natüjain aʼatapajaa.

9, 10. ¿Jeʼra juya naʼatapajaka Abraham sümaa Sara süpüla nikeraajüin Maleiwa tü nümakat namüin?

⁹ Wekirajaa palajana sünain nukuwaʼipa Abraham sümaa Sara. Süka kanoulain naya otta natüjain aʼatapajaa nükaaliinjeenain naya Maleiwa, aapünüsü namüin tü nüküjakalü achiki paala Maleiwa namüin. Saashin tü Wiwüliakat, anakuwaʼipaishi Abraham nutuma Maleiwa süka nnojoluin süshapajaain naaʼin otta wainma nuuʼuliwoʼu nutuma mapa  (Heb. 6:12, 15). ¿Jamüshi nütüjainjachika aʼatapajaa Abraham? Shia süka kakaliainjatüin shikeraajüin tü münakat nümüin. Jamüsüjaʼa 14 nisán soʼu tü juyakat 1943 süpülapünaa wakalia, Abraham sümaa Sara otta na wayuu nümaajanakana nalatüin tü süchikat Éufrates süpüla nekerotüinjanain suluʼumüin tü Mma Naapajatkat Maleiwa namüin. Ayatapejeʼe naʼatapajüin Abraham 25 juya süpüla jemelinjachin Isaac, chi nüchonkai. Alatüsü tia soʼu 1918. Süchikijee tia, naʼatapajüin Abraham sülatüin 60 juya süpüla jemeliinjanain na nüikeyuukana, Esaú otta Jacob nanülia. Alatüsü tia soʼu 1858 (Heb. 11:9, 10).

¹⁰ Nnojotpejeʼe aapünüin nümüin Abraham tü Mma Anasükat soʼu tia. Müsü tü Wiwüliakat nüchiki Abraham: «Akaisa nnojolin naapüin amüin nia mma joʼuuchonyaakaijeʼe süpüla nuumainyüü, shiasa pansaain nünüikü nümüin sünain naapüttateerüin shia nümüin süpüla shiainjatüin nüpünalain napüla na nüikeyuukana, mayaainjeʼe machoin nia soʼu kaʼikat tia» (Aluw. 7:5). Watta maʼin naalii na nuuʼuliwoʼukana Abraham 400 juya süchikijee nülatüin tü süchikat Éufrates, na kamüinjanakana tü mma nüküjakat achiki paala Maleiwa nümüin (Éx. 12:40-42; Gal. 3:17).

11. (1) ¿Jamüshi nütüjaka aʼatapajaa Abraham? (2) ¿Kasa niʼreetka Abraham sünainjee nütüjain aʼatapajaa?

¹¹ Mayaainjeʼe nnojoluin niʼrüin Abraham shikeraajüin tia pütchikat, nnojotsü ashapalaain naaʼin sutuma kanoulain maʼin nia sünain tü nüküjakat Maleiwa nümüin (paashajeʼera Hebreokana 11:8-12). Talateetkajasaʼa naaʼin Abraham suluʼupa nia tü Paʼaraiisükat jee nütüjaapa saaʼu süshajünüin suluʼu tü Wiwüliakat tü nüchikimaajatkat otta tü süchikimaajatkat nuuʼuliwoʼu. * Talateerü naaʼinya nütüjaapa saaʼu niweetüin chi Mesíaskai sünainjee nuuʼuliwoʼu. «Nnojotsü amülain neʼe taʼatapajüin tü naaʼinrajatkat Maleiwa», meechi Abraham.

12, 13. (1) ¿Jamüshi nnojoika nüshapalaain aaʼin José? (2) ¿Jamüsü anaka maʼin tü jülüjakat naaʼin José?

¹² Eejachi wanee wayuu atüjakai aʼatapajaa nünain Maleiwa, José nünülia. Chia wayuukai nüchon wanee nülüin Abraham. Watta saalii kasa mojusü aainjünaka nümüin. Oikunüshi nia süpüla achepchieein nia wanaa sümaa 17 nuuyase. Mapa, eʼitaana aaʼuchi nia nütaüjaweein nuʼwayuuse chi nülaamainkai, mayaainjeʼe alawaain tia, ayatüshi püreesashi nia atumawaa (Gén. 39:11-20; Sal. 105:17, 18). Eʼrüshi maʼin nümüliala José, nnojoishi eʼrayaain kasa anasü eerejeʼe waneepiain nia nümaa Maleiwa. Shiasaʼa sülatapa 13 juya süchikijee tia, aʼwanajaasü nukuwaʼipa. Ojuʼitinnüshi nia suluʼujee tü kaatsetkat jee niashi joo mapa niʼipajanaka chi aluwataakai saaʼu Egipto (Gén. 41:14, 37-43; Aluw. 7:9, 10).

¹³ ¿Ayüülajaashiche José saaliijee saainjünüin kasa mojusü nümüin? ¿Nnojotsüche niʼitaain naaʼin nünain Jeʼwaa? Nnojottaa. Nnojotsü ashapalaain naaʼin José süka kanoulain maʼin nia. Nütüjaa aaʼu nunouteʼerüinjatüin Jeʼwaa tü alatakat nümüin. Müshijeseʼe nümüin José namüin na nuwalayuukana: «Nnojo  mmolüin jia. ¿Maleiwakalaka joo taya süpüla tachekajüinjachin jümüin? Shiimaʼinkayaajeʼe sümaa müliainkain taya jütüma. Akatsaʼa nuʼwanajaain Maleiwakai tia müliaakat süka tü anasükat süpüla aaʼinraa tü alatakat maaʼutpünaa kaʼi nütüma süpüla katüinjatüin soʼu watta saalin wayuu tatüma» (Gén. 50:19, 20). Eʼrüshi kasa anasü José sutuma nütüjain aʼatapajaa.

14, 15. (1) ¿Jamüsü ponoko waaʼin nnojoluin süshapalaain naaʼin David? (2) ¿Kasa akaaliinjaka David süpüla nnojoluin süshapalaain naaʼin?

¹⁴ Watta saalii tü kasa mojusü aainjünakat nümüin David. Mayaainjeʼe nüneeküin nia Jeʼwaa tepichiiwaʼaya süpüla nuluwataain saaʼu Israel, eetaasü maʼaka 15 juya naʼatapajüin süpüla nuluwataain naaʼu na nuuʼuliwoʼukana Judá (2 Sam. 2:3, 4). Soʼu tia, ounjulaashi nia nuulia Saúl, chi oʼuteekai maʼin naaʼin. * Müshijeseʼe nuʼluwataain David wattamüin suulia nuumain jee ounjulaʼawaishi nia suluʼu koʼushii chaa isashiipaʼa. Mapa, outushi Saúl sünain atkawaa namaa na niʼipolokana. Mayaainjeʼe sülatüin tia, ayatüshia David aʼatapajüin akaratshi juya süpüla nüikalaainjachin sünain aluwatawaa saaʼu Israel (2 Sam. 5:4, 5).

¹⁵ ¿Jamüsü nnojotka süshapalaain naaʼin David? Nüküjain tia suluʼu Salmo 13, eere nüsakinnüin pienchitua Jeʼwaa nutuma joujainjatüin nüsünneʼerüin tü müliaa niʼrakat nuulia. Müshi nia: «Teʼitaain maʼin taaʼin pünain süka alin taya püpüla. Talatüshi maʼin taya süka puʼtteʼereechin taya. Shiimainshaata teeʼirajeechin nümüin Jeʼwaa süka anakuwaʼipalin taya nutuma» (Sal. 13:5, 6, TNM). Nütüjaa aaʼulu David alin nia nüpüla Jeʼwaa otta waneepieechin nia nümaa. Naʼatapajüin maʼin David sümaa talatüin naaʼin tü kaʼi nüsünneʼerüinjatkalü oʼu Maleiwa nuulia tü alatakat nümüin. Jee müsia jülüjasü naaʼin tü naaʼinrakat Maleiwa sümaiwa süpüla nükaaliinjain nia. Nütüjaa aaʼu David nnojoleerüin amülain neʼe naʼatapajüin nükaaliinjain nia Jeʼwaa.

16, 17. ¿Jamüsü watüjaaka saaʼu nnojolin kashapajaaralin Jeʼwaa nümaa Jesuu?

¹⁶ Nnojoishii nuluwataain waya Jeʼwaa sünain aaʼinraa wanee kasa nnojotka naaʼinrüin niakai. Jamüshijaʼa Jeʼwaa, nnojoishi nia kashapajaaralin, atüjashi nia aʼatapajaa (paashajeʼera 2 Pedro 3:9). Kakaliashaataichi Jeʼwaa aʼatapajüin sütüjaanüin aaʼu alawaain tü nüküjakat Satanaa nüchiki suluʼu tü apainkat Edén. Otta naʼatapajüin tü kaʼi wuleinjatkalü oʼu tü nünüliakat. Wainmeerü maʼin kasa aapüneetka namüin na aʼatapajakana shikeraajüin tia (Isa. 30:18).

¹⁷ Akaʼaya Jesuu, nnojoishi kashapajaaralin nia, atüjashi nia aʼatapajaa. Wanaa sümaa yaajachin nia Mmapaʼa, waneepiashi nia nümaa Maleiwa waneʼereʼeya  nuʼutunüin aaʼin. Soʼu juyaka 33, oʼunushi eemüin chi Nüshikai süpüla niiʼiyatüin sujut nüsha saaʼujee naapajiraain nikii saaʼu wayuu. Nnojoipejeʼe aluwataain nia soʼu tia, aluwataʼaleeshia nia soʼu 1914 (Aluw. 2:33-35; Heb. 10:12, 13). Jee ayatüinjachia Jesuu aʼatapajüin soʼu tü Miit Juya nuluwataainjachikalü oʼu süpüla najaʼlajeʼennüin napüshuaʼa na nüʼünüükana (1 Cor. 15:24-26). Jaʼitaichi kakaliain nia sünain aʼatapajaa tia, nnojoleerü amülain neʼe.

18, 19. ¿Kasa akaaliinjeenaka waya süpüla watüjain aʼatapajaa?

¹⁸ Atüjainjana waya aʼatapajaa wapüshuaʼa, nnojoliinjana waya kashapajaaraliin. ¿Kasa akaaliinjeeka waya süpüla wountuin tia? Wachuntajachi nümüin Maleiwa chi naaʼinkai. Anasü jülüjale waaʼin choʼujaain wamüin chi naaʼinkai Maleiwa süpüla watüjainjanain aʼatapajaa (Éf. 3:16, 17; 6:18; 1 Tes. 5:17-19). Wachuntashaata nümüin Jeʼwaa nükaaliinjaiwa waya süpüla wachecherüin waaʼin jee watüjainjanain aʼatapajaa.

¹⁹ Soto waaʼin kasain akaaliinjain Abraham, José otta David süpüla naʼatapajüinjanain nikeraajüin Maleiwa tü nümakat namüin. Naaʼinrüin tia süka kanoulain maʼin naya nünain Jeʼwaa otta natüjaain saaʼu nikeraajeerüin tü nümakat. Nnojotsü kapülain naaʼin neʼe nakuwaʼipa namüiwaʼa. Jülüjale waaʼin tü kasa anasü neʼrakat nutuma Maleiwa, atüjeena waya aʼatapajaa.

20. ¿Kasa ayatüinjatka waaʼinrüin?

²⁰ Ayatüinjana waya aʼatapajüin, jaʼitairü wainmain tü kasa eejiraakalü amaa waya. Eepajaʼa süpüla müin wanüiki mayaa: «Jeʼwaakalee, ¿joujaleechika pükaaliinjain taya?» (Isa. 6:11). Shiasaʼa süka eein chi naaʼinkai Maleiwa waaʼu meerü wanüiki maʼaka naaʼin Jeremías: «Nia neʼe Jeʼwaa akaaliinjeechikai taya» otta «ayateechia taya aʼatapajüin nükaaliinjain taya» (Lam. 3:21, 24, TNM).