Ir al contenido

Ir al índice

EKIRAJAAYA 32

Jimaʼalii jee majayünnüü, ayata jukooʼomüinrüin junoula woutiisapa jia

Jimaʼalii jee majayünnüü, ayata jukooʼomüinrüin junoula woutiisapa jia

«Süpüla wakooʼomüinrüinjatüin naalin wapüla na wawalayuukana sünain aaʼinraa kasa süpüshuaʼa» (ÉF. 4:15, TNM).

JAYEECHI 54 «Shiaʼaya wopukot tüü»

SÜCHIKI TÜ WEKIRAJAAINJATKALÜ ANAIN a

1. ¿Kasa naaʼinraka wainma jimaʼalii jee majayünnüü?

 WAINMA maʼin jimaʼalii jee majayünnüü woutiisakana juyawai. Naʼakale pia, talatüshii maʼin na wawalayuukana pümaa jee müshia Jehová talatüshi nia pümaa (Prov. 27:11). Jülüjataa paaʼin tü paaʼinrakat süpüla woutiisain pia. Eeshijaʼa pikirajaale maʼin sünain tü Bibliakat soʼu kojuya juya. Sutuma paaʼinrüin tia, punoujain maʼin sünain Nünüikin Maleiwa tü Bibliakat. Shiapejeʼe anain maʼin süka piʼraajüin jee alin püpüla chi kashajiralakai tü Bibliakat. Süka alin maʼin Jehová püpüla, paapüin paaʼin nümüin jee woutiisashi pia. Anataʼaleesüjaʼa maʼin tü paaʼinrakat.

2. ¿Kasa wekirajaainjatka anain sünain ekirajaayakat tüü?

 2 Eesü piʼrüle waneirua kasa kapüleeka atuma pümüin waneepiain pia nümaa Jehová süpülapünaa woutiisain pia. Sümaʼinruʼu sülatüin tü kaʼikat, eejeerü waneirua kasa alateetka pümüin. Nüchajaweerü maʼin sukuwaʼipa Satanás süpüla sümotsojüin naalin Jehová püpüla jee süpüla pükayalaain nuulia (Éf. 4:14). ¡Jalia pia nuulia! ¿Kasa paaʼinrajatka süpüla waneepiain pia nümaa Jehová jee pikeraajüin pünüiki nümüin? Ayatüinjatü pukooʼomüinrüin punoula süpüla laülaainjatüin paaʼin sünain anoujaa (Heb. 6:1). Sünain ekirajaayakat tüü, wekirajaajeerü anain tü paaʼinrajatkat süpüla puuntuin shia.

PAAʼINRAJATKA SÜPÜLA PUKOOʼOMÜINRÜIN PUNOULA

3. ¿Kasa naaʼinrajatka napüshuaʼa na anoujashiikana woutiisapa naya?

3 Woutiisapa wanee anoujashi naaʼinrüinjatü tü nümakat Pablo namüin na anoujashii chajanakana Éfeso. Nütütüleʼerüin naaʼin Pablo naya anoujashiikana süpüla laülaainjatüin naaʼin sünain anoujaa (Éf. 4:13). «Ayata jukooʼomüinrüin junoula», müshi nümakai aaʼin namüin. Tü wakuwaʼipakat naashin Pablo süpüla wakooʼomüinrüin wanoula müsü aka saaʼin nukuwaʼipa wanee joʼuu sümaʼinruʼu nimiyoʼulaain. Talatüshi maʼin wanee wayuu sümaa nuʼwayuuse nümaa wanee nachonchon, nnojoipejeʼe joʼuuinjachin chi nachonkai waneepia, miyoʼuinjachi nia jee laülaainjatü naaʼin (1 Cor. 13:11). Müsia nakuwaʼipa na anoujashiikana, ayatüinjatü nakooʼomüinrüin nanoula süchikijee woutiisain naya. Wekirajaa sünain waneirua kasa puunteetka atuma shia.

4. (1) ¿Kasa paaʼinrajatka süpüla pukooʼomüinrüin punoula? (2) ¿Jamüsü waaʼinrüinjatka maʼin tia? (Filipos 1:9).

4 Pukooʼomüinra naalin Jehová püpüla. Watüjaa aaʼuchi alin Jehová püpüla, eepejeʼe süpüla pukooʼomüinrüin shia. ¿Kasa paaʼinrajatka süpüla pukooʼomüinrüin shia? Nüküjain chi aluwataaushikai Pablo wanee kasa eeka süpüla waaʼinrüin suluʼu Filipos 1:9 (paashajeʼera). Nuchuntuin Pablo nümüin Jehová süpüla nukooʼomüinrüinjatüin naalinjiraa napüla na anoujashii chajanakana Filipos. Wayaawata aaʼu sükajee tia eein süpüla wakooʼomüinrüin naalin Jehová wapüla. Süpüla wountuin tia watüjaainjatü aaʼu tü nüchekakat Maleiwa wapüleerua jee wayaawatüinjatü aaʼu tü waaʼinrakat müleka anale jee müleka mojule shia. Weʼraajüle maʼin nukuwaʼipa Jehová, aijeechi maʼin nia wapüla, aneerü wamüin tü nukuwaʼipakat, aneerü wamüin süpüshuaʼa tü naaʼinrakat, wachajaajeerü maʼin sukuwaʼipa süpüla talatüin nia wamaa jee nnojoleerü waaʼinrüin kasa mojeetka atuma naaʼin. Otta müsia wachajaajeerü maʼin sukuwaʼipa süpüla wayaawatüin saaʼu tü keeʼireekat naaʼin wapüleerua sümaa waaʼinreerüin shia.

5, 6. ¿Jeʼtsü wanee sukuwaʼipa süpüla wakooʼomüinrüin tü naalinkat Jehová wapüla?

5 Wanee sukuwaʼipa süpüla wakooʼomüinrüin naalin Jehová wapüla shia weʼraajüle nukuwaʼipa chi Nüchonkai, chi ashatakai maʼin nukuwaʼipa (Heb. 1:3).Süpüla weʼraajüin maʼin nukuwaʼipa Jesús, acheküshii wekirajaain sünain tü karaloʼutakat Mateo, Marcos, Lucas otta Juan. ¿Kiʼrashiche pia sünain aashajeʼeraa tü Bibliakat soʼukaiwai? Nnojorüle müin shia putuma, eesü süpüla paaʼinrüin shia. Paashajeʼerapa süchiki tü naaʼinrakat Jesús otta tü nümakat, jülüja paaʼin tü nukuwaʼipakat. Niapuʼu wanee wayuu kamaneeshi maʼin, anasü saaʼin wayuu nümaa otta nutuʼupuushii na tepichikana (Mar. 10:13-16). Anasü naaʼin na nikirajüinkana naashajaapa nümaa, müsüjeseʼe jutatüin nakuwaʼipa süpüla naküjain nümüin Jesús tü alatakat namüin (Mat. 16:22). Müsü nukuwaʼipa Jesús süka müin nukuwaʼipa chi Nüshikai. Kamaneeshi maʼin Jehová jee anasü saaʼin wayuu nutuma. Müshiijeseʼe eein süpüla woʼuraajüin nümüin jee waküjain nümüin süpüshuaʼa tü suluʼukat waaʼin. Waaʼinrüin tia sümaa nnojoluin wainmajüin waaʼin. Aishii waya nüpüla jee kachipünaasü naaʼin wakuwaʼipa (1 Ped. 5:7).

6 Nümüliajüin Jesús na wayuukana. Anuu nünüiki chi aluwataaushikai Mateo: «Niʼrapa Jesús tü wayuu wattakat saalin, nümüliajüin naya süka müliain saaʼin atümaa otta walakatüin shia maa aka saaʼin anneerü eekai marüleejuuin» (Mat. 9:36). ¿Jamüsü naaʼin Jehová naaʼu na wayuukana? Anuu nünüiki Jesús süchiki tia: «Nnojotsü nücheküin süpüleerua maaʼawain nuulia waneesükaijeʼe tü anoujasükalüirua tanain, na makana saaʼin tepichi» (Mat. 18:14). Talatashaatasü waaʼin süka watüjaain saaʼu alin waya nüpüla Jehová. Weʼrajapa maʼin nukuwaʼipa Jesús, aijeechi maʼin Jehová wapüla.

7. ¿Jamüsü anaka paʼaleewajaale namaa na wawalayuu laülaakana aaʼin sünain anoujaa?

7 Eesü wane kasa paaʼinrajatka süpüla pukooʼomüinrüin tü naalinkat Jehová püpüla otta tü punoulakat. Tia shia paʼaleewajaale maʼin namaa na wawalayuu laülaakana aaʼin sünain anoujaa. ¿Aashin talatüin naaʼin waneepia naya wawalayuukana? Talatüshii naya süka naneeküin naʼyataain nümüin Jehová. Püma namüin naküjaiwa pümüin süchiki tü kasa alatakat namüin sünain aʼyatawaa nümüin Jehová. Püneeküinjatpa wanee kasa, paashajaa namaa süpüla naküjain pümüin tü jülüjakat naaʼin süchiki tia. Saashin tü Bibliakat anasü sukuwaʼipa kasa «wainmale na wayuu aküjakana tü kasa aainjünajatkat» (Prov. 11:14).

¿Kasa paaʼinrajatka süpüla yapain pia süpülapünaa shikirajünüin tü evoluciónkat suluʼu pukoleejiase? (Paashajeʼera tü pütchikat 8 otta 9).

8. ¿Kasa paaʼinrajatka wainmajüle paaʼin sünain tü sümakat tü Bibliakat?

8 Pikirajaa süchiirua tü wainmajakalü atuma paaʼin. Wekirajaaitpa anain suluʼu  pütchika 2 nüchajaain sukuwaʼipa Satanás süpüla nnojoluin pukooʼomüinrüin punoula. Naaʼinrüin tia sükajee tü wainmajakalü atuma paaʼin. Keeʼireesü naaʼin nnojoluin punoujain sünain tü sümakat tü Bibliakat. Eeshijaʼa paapüichire wanee wayuu ekirajakai süchiki tü evoluciónkat, tü mojutkalü atuma Jehová. Eesüjaʼa nnojotpuʼule jülüjain paaʼin tia paala, shiasaʼa süka jimaʼalüichipain pia jee majayülüitpain pia, eesüjaʼa shikirajünüle anain tia suluʼu pukoleejiase. Eesüjaʼa süpüla müin pansaakai saaʼin pümüin tü nekirajakalü anain na ekirajüliikana. Jülüjainjatpejeʼe paaʼin eein süpüla nnojotyüliain nekirajaain süchiirua tü kasa wayaawatakalü atuma eein chi Kakumalakai kasa süpüshuaʼa. Soto paaʼin tü sümakat Proverbios 18:17, tü makat: «Chi aküjakai palajana süchiki wanee kasa aainjünaka nümüin, anoujunaa anüikichi; shiasaʼa nüntapa chi niʼipolokoi sünain aküjaa süchiki tü alatakat, atüjaana aaʼu nnojoluin pansaain nünüiki chi palajaikai aküjain». ¿Kasa wayaawataka aaʼu sünainjee tia pütchikat? Shia nnojoluinjatüin punoujain sünain süpaʼa mma tü ekirajünakalü anain koleejialuʼu. Shia anaka aluʼu pikirajaale maʼin sünain tü Nünüikikat Maleiwa. Püchajaa pütchi suluʼu tü karaloʼutairua eekat natuma na aküjaliikana pütchi nüchiki Jehová. Paashajaa namaa na wawalayuu anoujapuʼukana sünain tü evoluciónkat jee püsakira naya kasain nayaawatüin atuma sünain shiimain eein wanee Kakumalakai kasa süpüshuaʼa aika apüla waya. b Sünainjee tü namakat naya wawalayuukana, piyaawata aaʼulu anain pikirajaale süchiirua tü kasa wayaawatakalü atuma shiimain eein chi Kakumalakai kasa süpüshuaʼa.

9. ¿Kasa pütüjaka sünainjee tü saaʼinrakat Melissa?

9 Eesü wanee wawala ekirajaasü süchiirua tü kasa nukumalakat Maleiwa suulia wainmajüin saaʼin, Melissa sünülia. c Müsü shia: «Na ekirajüliikana suluʼu koleejia kemeʼeriasü nanüiki süpüla sunoujainjatüin wayuu sünain tü evoluciónkat. Mmotsü taya saaʼu seemiajaain tanoula sutuma tekirajaain süchiirua kasa wainmajaka atuma taaʼin. Tayaawatapejeʼe saaʼu nnojoluin keeʼireein naaʼin Jehová wanoujainjanain nünain süpaʼa mma. Müsüjeseʼe tekirajaain sünain tü karaloʼutakat ¿Existe un Creador que se interese por nosotros? otta tü poyeetokalüirua ¿Es la vida obra de un Creador? otta El origen de la vida. Cinco cuestiones dignas de análisis. Shiaʼaya choʼujaaka tia süpüla katchin tanoula. Anasüjeseʼe tekirajaale paala sünain tia».

10, 11. ¿Kasa paaʼinrajatka suulia pujutuin saʼaka kaainjalaa? (1 Tesalónica 4:3, 4).

10 Püchechera paaʼin suulia tü kasa mojusü suchuntaakat paaʼin. Jimaʼaitpa jee majayütpa wanee wayuu, suchuntaain naaʼin ainkawaa. Eesüjaʼa napüleeruale paaʼin na waneinnua shiiʼiree pümaʼüjiraain pukuwaʼipa. Keeʼireesü naaʼin Satanás paaʼinrüin tü kasa mojusü suchuntaakat paaʼin. ¿Kasa paaʼinrajatka suulia pujutuin saʼaka kaainjalaa? (Paashajeʼera 1 Tesalónica 4:3, 4). Puʼuraajapa nümüin Jehová püküja nümüin jamüin paaʼin otta puchunta nümüin nükatchinraiwa paaʼin (Mat. 6:13). Soto paaʼin nükaalinjeein pia Jehová, nnojoleechi pia niyüülajüin (Sal. 103:13, 14). Akaʼaya tü Bibliakat süchecherüin paaʼin suulia paaʼinrüin kasa mojusü. Jamüsüjaʼa Melissa, tü wachuntayütkalia anülia paalapa, süsünneʼeramaatüin tü kasa mojusü antajaakat shikiiruʼu. Müsü shia: «Nnojotsü taaʼinrüin tü kasa mojusü suchuntaakat taaʼin sutuma tekirajaain sünain tü Bibliakat waneepia. Sutuma tia, jülüjasü taaʼin taʼyataain nümüin Jehová otta aleeweein taya nümaa» (Sal. 119:9).

11 Anashi puchuntule kaalinwaa soʼunnaa tü alatakat pümüin. Püküja namüin na kachonniikana pia tü alatakat pümüin. Jaʼitashi japülin pia sünain aküjaa waneirua kasa, anasü paaʼinrüle tia. Anuu sünüiki Melissa: «Tachuntuin nümüin Jehová süpüla yalayalainjatüin taaʼin nutuma jee süchikijee taashajaaka nümaa chi tashikai süchiki tü alatakat tamüin. Jutatüsü taaʼin taaʼinrapa tia. Tayaawatakalaka saaʼu talatüin Jehová tamaa».

12. ¿Kasa paaʼinrajatka süpüla anain tü püneekakat?

12 Puuʼulaa suʼuniraiwa pukuwaʼipa tü sümakat tü Bibliakat. Pülaüleʼerapa paaʼin shiʼipaʼaya eesü süpüla püneeküin süka paaʼin pümüiwaʼa tü paaʼinrajatkat. Nnojo motuin paaʼin isayülin püpüleerua pütüjain süpüleerua pukuwaʼipa. ¿Kasa paaʼinrajatka suulia paaʼinrüin wanee kasa amojujeʼereetka pukuwaʼipa nümaa Jehová? (Prov. 22:3). Eesü wanee wawala Kari sünülia, sotusü saaʼin tü saaʼinrakat süpüla anain tü süneekakat. Shiyaawata aaʼu nnojoluin choʼujaain maʼin namüin na wawalayuu laülaakana aaʼin sünain anoujaa süküjünüin namüin waneʼewai sukua tü naaʼinrajatkat suluʼujee tü Bibliakat. Müsü Kari: «Tayaawata aaʼu tü jülüjakat naaʼin Jehová süchiki wanee kasa suulia toʼunuin süchiirua tü aküjünakat neʼe namüin». Paashajeʼerapa tü Bibliakat püsakireʼera paaʼin sünain tüü: «¿Kasa tatüjaka sünainjee aküjalaakat tüü süchiki tü jülüjakat naaʼin Jehová? ¿Eesüche wanee pütchi jalouika tamüin süpüla taaʼinrüinjatüin tü kasa anasükat? Taaʼinrüle tü sümakat tia pütchikat, ¿kasa anasü teʼreetka suluʼujee?» (Sal. 19:7; Is. 48:17, 18). Paashajeʼerüle tü Bibliakat sümaa jülüjain paaʼin tü sümakat, mapüleejeerü pümüin püneeküin tü anakat süpüla talatüinjachin Jehová putuma. Süka piyaawateerüin saaʼu tü jülüjakat naaʼin Jehová, nnojoleerü choʼujaain maʼin süküjünüin pümüin waneʼewai sukua tü paaʼinrajatkat sünain wanee kasa. Paaʼinrüle tia, jaʼyeerü paaʼu sukooʼomüinraain punoula.

¿Jaralii na saʼaleewajaakana amaa tü wawala majayütkat? (Paashajeʼera tü pütchikat 13).

13. ¿Jamüsü aneetka pukuwaʼipa paʼaleewajaale namaa na aikana apüla Jehová? (Proverbios 13:20).

13 Paʼaleewajaa namaa na aikana apüla Jehová. Wekirajaaitpa anain suluʼu pütchika 7 nakaalinjeechin pia na paʼaleewainyuukana süpüla pukooʼomüinrüin punoula (paashajeʼera Proverbios 13:20). Jülüjataa paaʼin sukuwaʼipa wanee wawala kanüliasü Sara. Nnojotsü saaʼin sünain aʼyatawaa nümüin Jehová, eepejeʼe wanee kasa atütüleʼeraka saaʼin. Anuu sünüiki: «Aʼaleewajaasü taya namaa na wawalayuu atütüleʼerakana taaʼin soʼu tü kaʼi choʼujaakalü oʼu shia tamüin. Ekirajaasü taya semaanawai sünain Aapiria Wayuu sümaa wanee taʼaleewain. Otta müsia wanee taʼaleewain sütütüleʼerüin taaʼin süpüla tayalerüin tajapü sünain tü outkajawaakat. Süka nakaalinjain taya na taʼaleewainyuukana, taaʼinmaasü tü ekirajawaakat sünain tü Bibliakat jee oʼuraajüsü taya. Aleewasü taya shiʼipaʼaya nümaa Jehová. Talatakalaka taaʼin tachikuaʼa».

14. ¿Jamüshi süpüla naʼaleewajaain Julien namaa na anakana akuwaʼipa?

14 ¿Kasa paaʼinrajatka süpüla paʼaleewain na anakana akuwaʼipa? Anuu nünüiki wanee laülaashi napüleerua na wawalayuukana, Julien nünülia: «Jimaʼaiwaʼaya taya aʼaleewajaashi taya namaa na wawalayuu taküjakana amaa pütchi. Yalayalasü naaʼin sünain aküjaa pütchi jee nakaalinjain taya süpüla kamalainjatüin tamüin tü aküjaakat pütchi. Taʼyataaka süchiirua süpüla taʼyataainjachin waneepia nümüin Jehová. Jülüjasü taaʼin palitchon na taʼaleewainyuu anakana akuwaʼipa saaʼujee taʼaleewajaain neʼe namaa na wanaawakana ouyase tamaa. Taʼyataapa suluʼu Weteet wainma na taʼaleewainyuu anakana akuwaʼipa. Atüjashi taya nanainjee süpüla taneeküin tü tanajüinjatkat otta tü tashaitüinjatkat. Müshijeseʼe aleewain maʼin taya nümaa Jehová sutuma tia».

15. ¿Kasa nüküjaka Pablo nümüin Timoteo? (2 Timoteo 2:20-22).

15 ¿Kasa paaʼinrajatka pütüjaale naaʼu wanee anoujashi nnojoika anain süpüla paʼaleewain? Nütüjaa aaʼu chi aluwataaushikai Pablo eejanain waneinnua anoujashii nnojoliikana anain anoula. Müsüjeseʼe nüküjain nümüin Timoteo nnojolinjachin naʼaleewajaain namaa (paashajeʼera 2 Timoteo 2:20-22). Kojutusü wamüin aleewain waya nümaa chi Washi iipünaajachikai, wainma maʼin kasa waaʼinraka süpüla wountuin aleewain waya nümaa. Müsüjeseʼe eejüinjatüin waaʼin suulia wanee kasa amojujeʼereetka wakuwaʼipa nümaa (Sal. 26:4).

PIʼYATAA SÜCHIIRUA TÜ KASA AKOOʼOMÜINREETKAT PUNOULA

16. ¿Kasa eeka süpüla piʼyataain achiirua?

16 Piʼyataa süchiirua kasa anaka maʼin. ¿Kasa piʼyataainjatka achiirua? Piʼyataa süchiirua tü kasa akooʼomüinreetkat punoula jee tü anainjatkalü atuma pukuwaʼipa sünain anoujaa (Éf. 3:16, 17). Eeshi süpüla pikirajaain waneepia pümüiwaʼa jee paashajeʼerüin tü Bibliakat sümaa jülüjain maʼin paaʼin tü sümakat (Sal. 1:2, 3). Eeshijaʼa süpüla puʼuraajüin nümüin Jehová waneepia süka süpüshuaʼa paaʼin. Eesüjaʼa piyaawatüle saaʼu eejüinjatüin paaʼin suulia tü pünajakat, tü püshaitakat jee tü paapajakat. Eesüjaʼa piyaawatüle saaʼu pajayatüinjatüin tü kaʼikat (Éf. 5:15, 16, TNM). Talatüshi maʼin Jehová niʼrüle piʼyataain süchiirua pukooʼomüinrüin punoula.

¿Kasa anasü shiʼyataaka achiirua tü wawala majayütkat? (Paashajeʼera tü pütchikat 17).

17. ¿Jamüsü aneetka pukuwaʼipa pükaalinjale na waneinnua?

17 Pükaalinjale na waneinnua, aneerü pukuwaʼipa sünain anoujaa. Müshi Jesús mayaa: «Anakuaippaʼireʼeya chi wayuu aapakai nuulia chi aapünakai amüin» (Aluw. 20:35). Pükatarüle kaʼi süpüla pükaalinjain na waneinnua, wainmeerü kasa anasü piʼraka. ¿Kasa eeka süpüla pükaalinjain anain na waneinnua? Eeshii süpüla pükaalinjain na wawalayuu laülaayuukana jee na ayuuikana outkajaakana pümaa maʼaka saaʼin piyaʼlajüin kasa namüin jee pikirajüle naya süpüla natüjain süpüleerua serulaat jee tableta. Piale wanee wawala woutiisakai, piʼyataa süchiirua süpüla piʼyataain neʼipajee na laülaashiikana. Mayaa, aʼyataweechi pia napüleerua na wawalayuukana (Filip. 2:4, 5). Otta müsia jaʼyeerü paaʼu alin wayuu püpüla püküjale namüin süchiki Nuluwataainjachin Maleiwa (Mat. 9:36, 37). Eere süpüla, piʼyataa süchiirua süpüla piʼyataainjachin nümüin Maleiwa waneepia.

18. ¿Jamüsü sukooʼomüinraajeetka punoula piʼyataale waneepia nümüin Jehová?

18 Piʼyataale waneepia nümüin Jehová akooʼomüinraajeerü punoula. Pürekutsoorüle pia, eeshi süpüla koleejiain pia suluʼu tü Ekirajawaa napülajatkat na Aküjaliikana pütchi, eeshi süpüla piʼyataain suluʼu Weteet, eeshi süpüla piʼyataain sünain akumajaa piichi eeinjachire waʼwaajüin Maleiwa. Anuu sünüiki wanee wawala pürekutsoot kanüliasü Kaitlyn: «Süka taküjain pütchi namaa na wawalayuu kakaliainakana sünain aʼyatawaa nümüin Maleiwa, akooʼomüinraasü tanoula süchikijee woutiisain taya. Sütütüleʼerüin taaʼin nakuwaʼipa süpüla tekirajaain maʼin sünain tü Bibliakat otta süpüla tatüjain ekirajaa».

19. ¿Kasa anasü piʼreetka ayatüle pukooʼomüinrüin punoula?

19 Ayatüle pukooʼomüinrüin punoula, wainmeerü kasa anasü piʼreetka nutuma Jehová. Nnojoleechi pia oʼunuin süchiirua kasa nnojotka anain apüla maiwaʼaya pia jimaʼalin jee majayülüin pia (1 Juan 2:17). Nnojoleerü mojuin tü kasa püneekakat, talateechi pia jee aneerü pukuwaʼipa (Prov. 16:3). Sutuma anain pukuwaʼipa atütülaajeerü naaʼin na jimaʼaliikana, na majayünnüükana otta na wawalayuu laülaayuukana outkajaakana pümaa (1 Tim. 4:12). Tü kasa alanaʼaleekat maʼin sünain anain shia aneerüin paaʼin jee talateerüin paaʼin süka pütüjaain saaʼu talatüin naaʼin Jehová pümaa otta süka naʼaleewain pia (Prov. 23:15, 16).

JAYEECHI 86 Nikirajeein waya Jeʼwaa

a Talatüshii maʼin waya weʼrapa woutiisain wanee jimaʼai jee wanee majayüt. Nachajaainjatpejeʼe sukuwaʼipa süpüla ayatüin kooʼomüin natuma nanoula. Sünain ekirajaayakat tüü, wekirajaajeerü anain tü naaʼinrajatkat na jimaʼaliikana jee na majayünnüükana jekenakana woutiisain süpüla ayatüin nakooʼomüinrüin nanoula jee süpüla laülaainjatüin naaʼin sünain anoujaa.

b Paashajeʼera sooʼomüin suluʼu «Tü münakat süchiki jamakuwaʼipalüin kasakalüirua süpüshuaʼa», suluʼuka jw.org.

c Aʼwanajaanüsü waneirua anüliee.