1. ¿Jamüsü watüjaaka saaʼu waneepiain nümaa Jeʼwaa na wawalayuu aküjünakana achiki?

EESÜ wanee jintut koleejiasü. Achuntunusü sümüin sünainpünaainjatüin shia wanee miʼiraa nnojotka anain nümüin Maleiwa. Süküjaka süka anaka akuwaʼipa nnojoluinjatüin shia sünainpünaain tia miʼiraakat. Eetaashi wane jintüi aküjashi pütchi. Nüntaka nipialuʼumüin wanee nukonpainyeetse. Meeʼerapalapuʼushii na Aküjaliikana pütchi nutuma chia nukonpainyeetsekai. Mayaainjeʼe mmoluin chi jintüikai, nütaletüin tü miichoʼukot. Eetaashi joo wanee wawala achuntunakai amüin naaʼinrüin wanee kasa mojusü chaa niʼyataaleruʼu. Mayaainjeʼe eein süpüla nujutunuin suulia niʼyataain, nüküjain nümüin chi nülaamainkai nnojoluinjatüin naaʼinrüin tia süka naaʼinreein tü nümakat Maleiwa nümüin (Roma 13:1-4; Heb. 13:18).

2. (1) ¿Kasa wekirajaainjatka anain sünain pütchikat tüü? (2) ¿Jamüshii wekirajaainjanaka sünain tia pütchikat?

² ¿Jamüsüche naaʼinraka tia naya wawalayuukana? Shia süka waneepieein naya nümaa Maleiwa, nnojotsü shiain süka meimmoluin naya otta lotuin nakuwaʼipa. Nachajaain maʼin sukuwaʼipa naya wawalayuukana süpüla naaʼinrüinjatüin tü nümakat Jeʼwaa namüin. Talatüsü maʼin naaʼin Jeʼwaa süka niʼrüin müin nakuwaʼipa. Müinjanaʼaya waya süpüla talatüinjachin wamaa chi Washi iipünaajachikai. Müshiijeseʼe wekirajaainjanain sünain pütchikalüirua tüü: ¿Jamaluʼulu waneepiaa nümaa Jeʼwaa? ¿Jamüshii waneepiainjanaka waya nümaa? ¿Kasa waaʼinrüinjatka süpüla wountuin tia?

3. (1) ¿Jamaluʼulu waneepiaa nümaa Jeʼwaa? (2) Püküja süchiki waneirua kasa wayaawataka anainjee tia.

³ Waneepiashi wanee wayuu nümaa Jeʼwaa aire nia nüpüla, niale nuʼwaajüin nümüiwaʼa otta naaʼinrüle tü nuluwataakalü  anain. Tü pütchi «waneepiaa» makat suluʼu hebreo, sünainpünaasü anain maʼin wanee kasa jee mamojulain shia. Saashin tü Pütchi aapünakat nümüin Moisés, oʼutuinjana saaʼin mürüt na israeliitakana nümüin Jeʼwaa, anainjatpejeʼe tia mürütkat, nnojoluinjatü ayuulin (Lev. 22:21, 22). Nnojoluinjatü naapüin wanee mürüt eekai perain süsaʼa, perain sücheʼe, mochoin soʼu otta eekai ayuulin. Talatüsü naaʼin Jeʼwaa sümaa wanee mürüt eekai anain (Mal. 1:6-9). ¿Jamüsü mamojulainjatka wanee kasa eekai waapüin nümüin Jeʼwaa? Anuu wanee sukuwaʼipa süpüla wayaawatüin saaʼu tia. Jamüshiijaʼa wayaʼlajüinjanale kalapaasü, nnojotsü wayaʼlajüin eekai mojuin. Wachajaain eekai anain. Müsia neʼe tü waaʼinrüinjatkalü aire wapüla Jeʼwaa jee waneepiale waya nümaa, nnojotsü kamojulainjatüin tü kasa waapakat nümüin.

4. (1) ¿Jamüshii eeka süpüla waneepiain waya nümaa Maleiwa mayaainjeʼe waleʼeruʼuin tü kaainjalaakat? (2) Saashin Salmo 103:12-14, ¿kasa nnojotka nuchuntuin Jeʼwaa wamüin?

⁴ ¿Eeshiiche süpüla waneepiain waya nümaa Maleiwa mayaainjeʼe waleʼeruʼuin tü kaainjalaakat? Aa, eeshii süpüla waneepiain waya nümaa. Nnojotsü shiain jülüjain naaʼin Jeʼwaa tü kasa mojusü waaʼinrakat. Anuu sünüiki tü Wiwüliakat: «Jeʼwaa, shiale jülüjain paaʼin tü kasa mojusü aainjünakat, nnojoishijeʼe eein wanee wayuu maainjalakai poʼuluʼu» (Sal. 130:3). Nütüjaa aaʼu Jeʼwaa eein süpüla waaʼinrüin kasa eekai mojuin. Motopejeʼe naaʼin tia süka kamaneein maʼin nia (Sal. 86:5). Nütüjaa aaʼu Jeʼwaa tü kasa isakat wachiki otta nnojotsü nuchuntuin wamüin kasa eekai kapüleein maʼin (paashajeʼera Salmo 103:12-14). ¿Kasakaʼa waaʼinrüinjatüin süpüla waneepiain waya nümaa Maleiwa?

5. ¿Jamüshii waneepieenaka waya nümaa Jeʼwaa aire nia wapüla?

⁵ Süka Washin Jeʼwaa, alinjachi nia wapüla otta waneepiainjana waya nümaa süka süpüshuaʼa waaʼin. Waneepieena waya nümaa Jeʼwaa ayatüle alin nia wapüla, jaʼitashii eʼrüin waya müliaa (1 Crón. 28:9; Mat. 22:37). Jamüsüjaʼa tü jintut waashajaakalü achiki suluʼu tü pütchikat waneesia, eesü süpüla mojuin saaʼin sutuma nnojoluin shia sünainpünaain wanee miʼiraa aainjünaka koleejialuʼu. Eeshi süpüla niʼrüin japülii chi jintüi aküjakai pütchi nümüin nukonpainyeetse otta chi wanee wawalakai eeshi süpüla nujutunuin niʼyataaleruʼujee sutuma nnojoluin naaʼinrüin tü nümakat chi nülaamainkai. ¿Jamüsü makaʼa nakuwaʼipa naya wawalayuukana? Shia süka natüjaain saaʼu lotuin sukuwaʼipa tü nuluwataakalü anain Maleiwa otta kojutuleesia namüin talatüin nia natuma. Naaʼinrajatpa wanee kasa, nnojotsü naaʼinrüin tü anakat saaʼin namüin, shia naaʼinraka tü nümakat Jeʼwaa. Sutuma tia, waneepiashii naya nümaa.

6. (1) ¿Jamüshii waneepiainjanaka waya nümaa Jeʼwaa waneʼewai wakua? (2) ¿Jamüshi nnojoika waneepiain nümaa Jeʼwaa Adán sümaa Eva?

⁶ Waneepiainjana waya nümaa Jeʼwaa süka mojuin nünüiki Satanaa nüchiki otta wachiki wayakana. Eʼrüijaashi nia wayumüin chaa Edén. Satanaa münüshi nia süka «nüʼünüüin nia Maleiwa». Mojutsai Jeʼwaa nümüin. Naashin chi Yolujaakai, nnojoishi anain Jeʼwaa süpüla aluwatawaa, kapülasü neʼe naaʼin nukuwaʼipa nümüiwaʼa otta nnojotsü lotuin nukuwaʼipa naashin. Eʼrüshi wayumüin Adán sümaa Eva nümüin Jeʼwaa, wanaawashii neʼe nümaa Satanaa (Gén. 3:1-6). Soʼu chajanain naya Edén,  nnojoishii ayatüin waneepiain naya nümaa Jeʼwaa, süka jamüin, nnojoliin noonooin sümaa nünüiki soʼu nooʼulakünüin aaʼin nutuma Satanaa. Soʼu nükalia Job, ayatüsia mojuin nünüiki Satanaa. Nnojoishii süpüla waneepiain na wayuukana nümaa Maleiwa naashin.

7. (1) Saashin Job 1:8-11, ¿kasa nüküja Jeʼwaa nüchiki Job? (2) ¿Jamüsü nünüiki Satanaa nüchiki Job?

⁷ Eejachi Job sükalioʼu chajanain na israeliitakana Egipto. Soʼu tia, nnojoishi eein wanee wayuu eekai müin aka naaʼin Job waneepiakai maʼin nümaa Jeʼwaa. Eepejeʼe tü kasa mojukat nutuma Job maʼaka eein tü kasa mojukat watuma. Nüküjain Jeʼwaa alin nüpüla Job sükajee waneepiain nia nümaa. Eesüjaʼa mojutujurüle nünüiki Satanaa nüchiki Jeʼwaa. Naashin niakai, nnojoleerü waneepiain wayuu nümaa Jeʼwaa. Nütüjaapejeʼe saaʼu Maleiwa waneepiain Job nümaa. Sükajee müin nukuwaʼipa Job, atüjaana aaʼu alawaain tü nümakat Satanaa. «Müleka puuʼulaale tooʼulaküin naaʼin, nnojoleechi nia waneepiain pümaa», müshi Satanaa nüchiki Job. Nütüjaapejeʼe saaʼu Jeʼwaa waneepieechin Job nümaa (paashajeʼera Job 1:8-11).

8. ¿Kasa naaʼinraka Satanaa nüka Job?

⁸ Mojulaashi Satanaa jee oʼutui nia saaʼin wayuu. Najaʼttirüin süpüshuaʼa tü kasa eejatkat nümaʼana Job: nuʼuta aaʼinrü nümüʼlüin, nuʼuta aaʼinchii na nüchepchiakana, mojusü nünüiki nüchiki Job otta nuʼuta aaʼinchii na nüchonniikana. Süchikijee tia, mayeinshi Job nutuma, ajaʼttüsü nüta. «Moju pünüiki nümüin Maleiwa jee outa mata pia», müsü tü nuʼwayuusekat nümüin sutuma shapaain saaʼin jee müliain saaʼin sünainjee tü alatakat. Outeesü naaʼin Job saaliijee tia, waneepiapejeʼe nia nümaa  Jeʼwaa. Süchikijee tia, ooʼulaküna aaʼinchi nia nüchikuaʼa nutuma Satanaa. Antüshii nünainmüin apünüinshii naʼaleewainyuu süpüla natütüleʼerüin naaʼin. Nnojotpejeʼe natütüleʼerüin naaʼin, aʼülüjashii naya nümüin jee mojusü nanüiki nümüin. Nia Maleiwa kasitka tü alatakat nümüin Job otta amülashi neʼe waneepiain nia nümaa Jeʼwaa naashin naya wayuukana. Alatüsü tia nümüin süka wayuuin mojulaashi nia naashin (Job 1:13-22; 2:7-11; 15:4, 5; 22:3-6; 25:4-6).

9. ¿Kasa ayatakaʼaya naaʼinrüin Job mayaainjeʼe niʼrüin müliaa?

⁹ ¿Kasakaʼa naaʼinrüin Job sünainjee tia? Aashichijaashi nia jee nüʼülüja amüinchii naya wayuukana, nujuʼitirüin pütchi mojuluʼulu, nüküjapejeʼe mapa mojuin tia naaʼinrakat. Naashin Job, nia alanaʼaleeka sünain lotuin akuwaʼipa nuulialeʼeya Maleiwa (Job 6:3; 13:4, 5; 32:2; 34:5). Ayatapejeʼe nia oonooin sümaa nünüiki Jeʼwaa mayaainjeʼe niʼrüin müliaa. Nnojotsü nunoujain naʼalain na antüshiikana süpüla atütüleʼeraa naaʼin. Anuu nünüiki: «¡Nnojoishii wayuuin loto akuwaʼipachii jia! ¡Waneepieechi taya nümaa Maleiwa, waneʼereʼeya outapa taya!» (Job 27:5). Sükajee müin nünüiki, niiʼiyatüin waneepiainjachin nia nümaa Jeʼwaa jaʼitasü kasain alatüin. Ayatüshia eejiraain Job sümaa tü alatakat nümüin, akaʼaya wayakana, eesü süpüla waaʼinrüin tia.

10. ¿Jamüsü wanainpünaaka tü nümakat Satanaa nüchiki Job?

¹⁰ ¿Jamüsü wanainpünaaka tia waneʼewai wakua? Shia süka aiyaain neʼe wapüla Jeʼwaa naashin Satanaa. Naashin niakai wachajaajeerü sukuwaʼipa süpüla katüin woʼu suulialeʼeya waneepiain waya nümaa Jeʼwaa (Job 2:4, 5; Alat. Map. 12:10). ¿Aashin mojuin waaʼin sutuma tü nümakat wachiki? ¿Jamüshiiche nuuʼulaaka waya Jeʼwaa süpüla nuuʼulaküin waaʼin Satanaa? Shia süka nütüjaain saaʼu waneepieenain waya nümaa otta weeʼiyateerüin süka tü waaʼinrakat alawaain tü nümakat Satanaa. Nüküjapejeʼe Maleiwa wamüin nükaalinjeenain waya süpüla waneepiain waya nümaa (Heb. 13:6). ¡Anakuwaʼipalii maʼin waya süka müin nukuwaʼipa Jeʼwaa wamüin! Choʼujaasü waneepiainjanain waya nümaa Jeʼwaa, ¿aashimüin? Müle wakuwaʼipa, weeʼiyateerü alawaain tü nümakat Satanaa, kojuteerü nünülia Jeʼwaa watuma otta weeʼiyateerü niain neʼe anain süpüla aluwatawaa. ¿Kasakaʼa waaʼinrajatüin süpüla ayatüin waneepiain waya nümaa Jeʼwaa?

11. ¿Kasa watüjaka sünainjee nukuwaʼipa Job?

¹¹ Watta maʼin saalii kasa naaʼinraka Satanaa maaʼulu yaa süpüla nnojoliinjanain waneepiain waya nümaa Jeʼwaa (2 Tim. 3:1). ¿Kasache waaʼinrajatka maaʼulu süpüla ayatüin waneepiain waya nümaa Jeʼwaa? Shia waaʼinrajatka tü naaʼinrapuʼukat Job. Süpülapünaa nuuʼulakünüin aaʼin nutuma Satanaa, jaʼyatüjülia suluʼu nukuwaʼipa Job waneepiain nia nümaa Jeʼwaa. Wekirajaa sünain apünüinsü kasa naaʼinraka otta tü waaʼinrüinjatkat süpüla müin wakuwaʼipa maʼaka naaʼin niakai.

12. (1) Saashin Job 26:7, 8, 14, ¿kasa naaʼinraka Job süpüla kojutuinjachin Jeʼwaa nümüin? (2) ¿Kasa waaʼinrüinjatka süpüla kojutuinjachin Jeʼwaa wamüin?

¹² Kooʼomüinsü naalin Maleiwa nüpüla saaʼu kojutuin nia nümüin. Nüsakireʼerawalin naaʼin Job sünain anashaatain tü kasa nukumajakat Jeʼwaa (paashajeʼera Job 26:7, 8, 14). Mayaainjeʼe nnojoluin niʼraajüin maʼin Job süpüshuaʼa tü kasa nukumajalakat Jeʼwaa, wainma tü kasa nütüjakat sünainjee jülüjain naaʼin sukuwaʼipa tü Mmakat, tü sirumatuʼukat otta tü  sütürülakat juya. Kojutusü maʼin nümüin süpüshuaʼa tü kasa nikirajakalü anain nia Jeʼwaa, müshijeseʼe müin nia süchiki tia: «Kojutusü maʼin tamüin tü nünüikikat» (Job 23:12). Süka kojutuin Jeʼwaa nümüin, aishi maʼin nia nüpüla jee naaʼinreein tü nüchekakat. Müshijeseʼe waneepiain maʼin nia nümaa. Müinjanaʼaya waya, wasakireʼerüinjatü waaʼin weʼrapa tü kasa nukumajalakat Jeʼwaa. Weʼraajapejeʼe maʼin maaʼulu tü kasa nukumajalakat Jeʼwaa suulialeʼeya sümaiwa. Eesü tü Wiwüliakat wamaʼana, wekirajaale sünain weʼraajeechi maʼin Jeʼwaa. Kojuteechi wamüin Jeʼwaa sutuma süpüshuaʼa tü kasa wekirajaakalü anain. Jee müsia, aijeechi Jeʼwaa wapüla, waaʼinreerü tü nümakat otta ayateenaʼaya waya waneepiain nümaa (Job 28:28).

13, 14. (1) ¿Jamüsü watüjaaka saaʼu naaʼinrüin Job tü nümakat Jeʼwaa saashin Job 31:1? (2) ¿Kasa waaʼinrüinjatka süpüla müin wakuwaʼipa maʼaka saaʼin nukuwaʼipa Job?

¹³ Naaʼinrüin Job waneepia tü nümakat Jeʼwaa. Nütüjaa aaʼu Job naaʼinrüinjatüin tü nümakat Jeʼwaa süpüla waneepiainjachin nia nümaa. Waneepiashii maʼin waya nümaa Jeʼwaa müleka waaʼinrüle tü nümakat wamüin. Ayatüsia naaʼinrüin Job waneepia tü nuluwataakalü anain Jeʼwaa. Jamüshijaʼa nia, kojutusü nümüin tü jieyuukalüirua (paashajeʼera Job 31:1). Kaʼwayuuseshi Job, müsüjeseʼe nnojoluin niirakaain sümüin wanee jierü nnojotka nuʼwayuusein sümaa nümaʼüjiraweein nukuwaʼipa sümaa. Maaʼulu yaa, joutsü maʼin tü amaʼüjirawaakalü akuwaʼipaa. Maʼaka naaʼin Job, ¿wayouteetche weirakaain sümüin wane jierü nnojotka waʼwayuusein sümaa wamaʼüjiraweein wakuwaʼipa sümaa? ¿Wayouteetche wanajüin shiyaakua wayuu maichesat jee amaʼüjiraasü sukuwaʼipa? (Mat. 5:28). Wachecherüle waaʼin waneepia, ayateenaʼaya waya waneepiain nümaa Jeʼwaa.

¹⁴ Naaʼinrüin Job tü nümakat Jeʼwaa, nnojotsü kachiiruain naaʼin washirüü.  Naashin Job mojusü kachiiruale naaʼin tü washirüükat otta eeshi süpüla süsalain nia nutuma Jeʼwaa (Job 31:24, 25, 28). Maaʼulu yaa, shia kachiiruaka maʼin saaʼin wayuu tü washirüükat. Waaʼinrüle tü sümakat tü Wiwüliakat, nnojoleerü kachiiruain waaʼin tü nneetkat, tü washirüükat otta ayateena waneepiain waya nümaa Jeʼwaa (Prov. 30:8, 9; Mat. 6:19-21).

15. (1) ¿Kasa jülüjaka naaʼin Job süpüla waneepiain nia nümaa Jeʼwaa? (2) ¿Jamüsü anaka jülüjale waaʼin kojutuin nümüin Jeʼwaa waneepiain waya nümaa?

¹⁵ Jülüjasü naaʼin Job tü kasa naapeetkat Jeʼwaa nümüin. Nütüjaa aaʼu Job kojutuin nümüin Jeʼwaa waneepiain nia nümaa (Job 31:6). Jülüjasü naaʼin naapeerüin Jeʼwaa nümüin wainma kasa anasü, jaʼitashi niʼrüin müliaa. Sutuma jülüjain naaʼin tia, waneepiashi nia nümaa Jeʼwaa. Mayaainjeʼe eein tü kasa isakat nüchiki Job, talatüshi maʼin Jeʼwaa sümaa tü naaʼinrakat jee naapüin nümüin wainma kasa anasü (Job 42:12-17; Sant. 5:11). Wainmeetpejeʼe tü kasa anasü naapeetkat nümüin Job mapeena. ¿Jama wayakana? ¿Jülüjasüche waaʼin naapeerüin wamüin Jeʼwaa kasa anasü mapeena? Naapeerü wamüin Jeʼwaa kasa anasü maʼaka naapüin nümüin Job (Mal. 3:6). Jülüjale waaʼin kojutuin nümüin Jeʼwaa waneepiain waya nümaa, nnojoleerü motuin waaʼin tü naapeetkat wamüin (1 Tes. 5:8, 9).

16. ¿Kasa ayatüinjanaka anain waya?

¹⁶ Ayatüinjana waya waneepiain nümaa Jeʼwaa. Eeshii wayale neʼe waneepiain nümaa saaʼin wamüin. Nnojotpejeʼe shiimain tia. Wainma wawalayuu waneepiakana nümaa sainküin tü mmakat. Eejeena waya namaa na wayuu waneepiakana nümaa Jeʼwaa namaiwa, waneepiapuʼushii naya nümaa jaʼitashii noʼutuneein aaʼin (Heb. 11:36-38; 12:1). Müinjanaʼaya waya maʼaka naaʼin Job, anuu nünüiki: «¡Waneepieechi taya nümaa Maleiwa, waneʼereʼeya outapa taya!». Waneepia waya nümaa Jeʼwaa süpüla nuʼwaajünüin sutuma wayuu.