1. ¿Kasa wayu tü alatakat namüin na wawalayuukana? ¿Jamüshi talataka maʼin Jeʼwaa namaa? (Piirakaa sümüin tü ayaakuaakat).

WAINMA kasa müliaka atuma saaʼin wayuu maaʼulu yaa. Jaʼitakajeʼe na wawalayuukana, eʼrüshii müliaa. Eeshii eekai ayuulin maʼin. Eeshii eekai laülaainnain otta naaʼinmajüin napüshi eekai laülaain. Eeshii na aʼyataakana maʼin süpüleerua napüshi otta eeshii na alatalaʼa makana amüin süpüshuaʼa tia. Watüjaa aaʼu shapaain maʼin jaaʼin wawalayuu sutuma tü alatakat jümüin. Wainma nneerü oʼunaka sünain akaaliinjaa jüpüshi jee mapüsashi maʼin jia. Nükaaliinjeenapajaʼa jia Jeʼwaa, nunouteʼereerü süpüshuaʼa tü alatakat jümüin süka nümatüjülüin shia paala. Talatashaatashi Jeʼwaa jümaa süka katsüin junoula nünain.

2. ¿Jamüsü sütütüleʼeraka waaʼin tü sümakat Isaías 40:29? ¿Kasa tü nnojotkalü anain süpüla waaʼinrüin?

² ¿Eeirü müin isakai saaʼin püchiki püchecherüin paaʼin suʼunnaa piʼrüin pümüliala? Sülatüle tia pümüin, soto paaʼin nnojoluin piain neʼe alatüin amüin tia. Majatü nakuwaʼipa na aʼyataapuʼukana nümüin Jeʼwaa namaiwa, isainjatiaa  nachiki naaʼinruʼu eejiraain naya sümaa tü kasa alatakat namüin (1 Rey. 19:4; Job 7:7). ¿Kasa akaaliinjaka naya süpüla nachecherüin naaʼin? Katsüinsü naaʼin nutuma Jeʼwaa, süka niain chi aapakai «sütsüin naaʼin chi wayuu mapüsakai» saashin tü Wiwüliakat (Isa. 40:29). Eepajaʼa na ooʼulaakana suulia aʼyatawaa nümüin Jeʼwaa süpüla eejiraain naya naashin sümaa tü müliaa neʼrakat. Naashin nayakana müliashii maʼin sünain aʼyatawaa nümüin Jeʼwaa jee nnojotsü talatüin naaʼin sutuma. Ooʼulaashiijeseʼe naya suulia aashajeʼeraa tü Wiwüliakat, nnojoishii oʼunuin sünain tü outkajawaakat jee ojoʼlooshii naya suulia aküjaa pütchi. Tia, shia tü keeʼireekat maʼin naaʼin Satanaa.

3. (1) ¿Kasa waaʼinrüinjatka süpüla eejiraain waya nümaa Satanaa? (2) ¿Kasa wekirajaajeetka anain sünain ekirajaayakat tüü?

³ Nütüjaa aaʼulu chi Yolujaakai katsüinjeerüin wanoula waʼyataale maʼin nümüin Jeʼwaa jee niyoutuin tia wapüleerua. Mapüsale paaʼin sutuma tü kasa alatakat pümüin nnojo pükayalaain nuulia Jeʼwaa, pürütkaa maʼin nünainmüin. «Nieechi katchinka atuma jaaʼin», müsü tü Wiwüliakat (1 Ped. 5:10; Sant. 4:8). Sünain ekirajaayakat tüü, wekirajaajeerü anain tü sümakat Isaías 40:26-31, watüjaajeetka saaʼu nükaaliinjain waya Jeʼwaa süpüla katchin wanoula. Wekirajaajeerü anain piamasü akuwaʼipa eeka süpüla akayaleʼerüin waya nuulia Jeʼwaa jee wekirajaajeerü anain waneirua pütchi suluʼujee tü Wiwüliakat katsüinjeetka atumaa wanoula.

4. ¿Kasa watüjaka sünainjee Isaías 40:26?

⁴ (Paashajeʼera Isaías 40:26). Isasü süchiki wayuu shiyaawajüin tü shüliwaikalüirua. Naashin na cientiificokana, watta maʼin saalii miyoone shüliwai chaa iipünaa. Kanüliapejeʼe shia waneʼewai sukua nutuma Jeʼwaa. ¿Kasa watüjaka nüchiki Jeʼwaa sünainjee tia? Jülüjale naaʼin Jeʼwaa tü shüliwaikalüirua sümaa kanüliain shia nutuma, wayaleekajaʼa nnojoluin jülüjeematüin naaʼin, jama waʼyataain nümüin. Nnojoliipajaʼa waya aʼyataain nümüin mojusheeka, aʼyataashi waya nümüin Jeʼwaa süka alin nia wapüla (Sal. 19:1, 3, 14). Saashin tü Wiwüliakat, nütüjaa aaʼulu Jeʼwaa jeʼrain maʼin waʼwala, niʼraajüin maʼin tü wakuwaʼipakat maluʼulu tia (Mat. 10:30, TNM). Aishii maʼin waya nüpüla Jeʼwaa jee nütüjaa aaʼulu süpüshuaʼa tü alatakat wamüin (Sal. 37:18). Saashin tü Wiwüliakat, nütüjaa aaʼulu Jeʼwaa süpüshuaʼa tü müliaa walatirakat. Eepejeʼe süpüla katsüin waaʼin nutuma süpüla eejiraain waya sümaa tü kasa alatakat wamüin.

5. ¿Jamüsü watüjaaka maʼin saaʼu katsüinjeerüin waaʼin nutuma Jeʼwaa?

⁵ (Paashajeʼera Isaías 40:28). * Nia  neʼe Jeʼwaa pülashikai maʼin nümüiwaʼa, makalaka katchin nutuma chi kaʼikai. Naashin David Bodanis, chi ashajüikai süchiki tü namakat na cientiificokana, shiʼipachon tia asotookot nünainjee chi Kaʼikai, müsü aka saaʼin sütchin miyoone bomba atómica eekai süsotooin. Naashin wanee científico, sükajee neʼe süpüshi nütchin chi Kaʼikai eesü süpüla eein luusa sümüin wayuu soʼu 200.000 juya. Katsüinre chi Kaʼikai nutuma Jeʼwaa, wayaleekajaʼa nnojoleematüin katsüin nutuma süpüla eejiraain waya sümaa tü kasa alatakat wamüin.

6. ¿Jamüsüche anaka maʼin jüüjüüle waya nümüin Jesuu? ¿Jamüsü waaʼin waʼyataale nümüin Jeʼwaa?

⁶ (Paashajeʼera Isaías 40:29). Talateerü maʼin waaʼin waʼyataale nümüin Jeʼwaa. Anuujeseʼe nünüiki Jesuu namüin na nikirajüinkana: «Anakaja joonoole sümaa tanüiki [...]. Müleka jüüjüüle jia tamüin, taapeerü jümüin tü eemerawaakat süka anamiain maʼi taya» (Mat. 11:28-30). Eeshii mapüsale maʼin waya, ayatapejeʼe oʼunuin waya sünain tü outkajawaakat jee ayatshii waya aküjain pütchi. Shiasaʼa waleʼejapa sünainjee tü outkajawaakat jee sünainjee aküjaa pütchi, anasü waaʼin jee katsüinsü waaʼin süpüla eejiraain waya sümaa tü kasa alatakat wamüin. Shiimain katsüin waaʼin waʼyataale nümüin Jeʼwaa.

7. ¿Jamüsü shiimainka tü sümakat Mateo 11:28-30? Püküja tü alatakat sümüin wanee wawala.

⁷ Jülüjaa waaʼin sukuwaʼipa wanee wawala. Mapüsawaisü maʼin saaʼin (síndrome de fatiga crónica, sünülia tü sünainkat), mojusü saaʼin otta aiwaisü shikii waneepia. Isawaisüjeseʼe süchiki oʼunaa sünain tü outkajawaakat. Shiasaʼa soʼu wanee kaʼi süchikijee suʼunuin sünain tü outkajawaakat, müsü sünüiki: «Tü pütchi taapajakat sünain tü outkajawaakalü aashajaasü süchiki matsüinre nunoula wanee wayuu. Anasü maʼin süküjia tia pütchikat, antüsüjeseʼe shia suluʼu taaʼin. Tatüjaaitpa aaʼu choʼujaain maʼin toutkajaain namaa na tawalayuukana». Talatüsü maʼin saaʼin tia wawalakat saaʼu suʼunuin sünain tü outkajawaakat.

8, 9. «Shiimüin sünain nüchechereerüin taaʼin», ¿jamüshi nümaka Pablo nüchiki Jeʼwaa?

⁸ (Paashajeʼera Isaías 40:30). Mayaainjeʼe eein tü kasa wountakat waaʼinrüin, isasü wachiki watütüleʼerüin waaʼin wamüiwaʼa. Jamüshijaʼa chi aluwataaushikai Pablo, wainma tü kasa nuuntakat naaʼinrüin, isapejeʼe nüchiki naaʼinrüin süpüshuaʼa tü keeʼireekat naaʼin. Soʼu nüküjain Pablo nümüin Jeʼwaa jamüin naaʼin, müsü nünüiki Jeʼwaa nümüin: «Tachechereerü paaʼin suʼutpünaa tü müliaa piʼrakat». Niyaawata aaʼu Pablo tü nümakat Jeʼwaa nümüin, anuujeseʼe nünüiki: «Tayaawatüin saaʼu sünain cheʼojaain tamüin akaalinjünaa nütüma Cristo, shiimüin sünain nüchechereerüin taaʼin» (2 Cor. 12:7-10). ¿Jamüsü makaʼa nünüiki Pablo?

⁹ Niyaawatüin Pablo eein tü kasa isakat nüchiki naaʼinrüin. Choʼujaasü nümüin nükaaliinjünüin nutuma Jeʼwaa. Nükajee chi naaʼinkai Maleiwa katsüinsü naaʼin Pablo wanaa sümaa matsüin naaʼin, müsüjeseʼe wainmaleein tü kasa nuuntakat naaʼinrüin. Akaʼaya wayakana, meerü wakuwaʼipa. Katsüinjeerü waaʼin nutuma Jeʼwaa nükajee chi naaʼinkai.

10. ¿Kasa naaʼinraka Jeʼwaa nüpüleerua David?

¹⁰ Niʼrüin David katsüin naaʼin nutuma  chi naaʼinkai Maleiwa. Nüküjain David nükaaliinjünüin nutuma Jeʼwaa nükajee chi naaʼinkai süpüla eejiraain nia namaa na nüʼünüükana (Sal. 18:29). Akaʼaya wayakana, eesü kapüleere wamüin tü kasa alatakat wamüin otta eesü isale wachiki tü waaʼinrajatkat. Choʼujaasüjeseʼe wamüin nükaaliinjain waya Jeʼwaa.

11. ¿Jamüshiche choʼujaaka wamüin chi naaʼinkai Maleiwa?

¹¹ (Paashajeʼera Isaías 40:31). Wanee warulapai nnojoishi neʼe awatüin süka nütsüin neʼe nümüiwaʼa, ayaleraashi nia chaa iipünaamüin süka sütsüin tü joutaikat. Sülüʼüjüin nia tü joutaikat wattamüin müshijeseʼe nnojoluin mapüsain nia. Shapaale maʼin paaʼin sutuma tü kasa alatakat pümüin, jülüja paaʼin jamüin nnojoika mapüsain wanee warulapai. Puchunta maʼin nümüin Jeʼwaa süpüla katsüin paaʼin nutuma nükajee chi naaʼinkai (Juan 14:26). Eeshi süpüla puchuntüin chi naaʼinkai Jeʼwaa waneepia nümüin. Choʼujaʼaleepajaʼa nükaaliinjain waya Jeʼwaa mojujiraale waya namaa na wawalayuukana sünain anoujaa. ¿Jamüsüche eeka süpüla mojujiraain waya namaa na wawalayuukana?

12, 13. (1) ¿Kasa mojujiraaka anainjee na wawalayuukana? (2) ¿Kasa shikirajaka anain waya nüchiki Jeʼwaa tü alatakat nümüin José?

¹² Eeshii mojujiraale waya namaa na wawalayuukana süka nnojoluin lotuin maʼin tü wakuwaʼipakat waneepia. Eeshii jashichire waya sutuma tü namakat otta tü naaʼinrakat wamüin na waneinnua. Akaʼaya nayakana, eeshii jashichire naya sutuma tü wamakat otta tü waaʼinrakat namüin. Sünainjee tia, eesü tü mojujirawaakat. Wanaa sümaa tia, eesü süpüla weeʼiyatüin nümüin Jeʼwaa waneepiain waya nümaa. Süka jamüin, eeshii süpüla paaʼinwain waya sünain aʼyatawaa nümüin Jeʼwaa namaa na wawalayuukana. Aishii nüpüla Jeʼwaa na wawalayuukana eerejeʼe nnojoluin lotuin nakuwaʼipa. Akaʼaya wayakana, alinjana wapüla na wawalayuukanaya.

¹³ Nnojoishii waya naaʼinmajüin Jeʼwaa suulia müliaa. Watüjaa aaʼulu tia sutuma tü alatakat nümüin José. Jimaʼaliiwaʼaya nia, naʼürülashi nia na nuwalayuukana.  Noiküinjeseʼe nia süpüla achepchieein chaa Egipto (Gén. 37:28). Niʼrüin Jeʼwaa süpüshuaʼa tü aainjünakat nüka José jee aisü nümüin süka naʼaleewain chi makai atumawaa. Ayatapajaʼa nuuʼulaain sülatüin tia nümüin. Akaʼaya wanaa sümaa shiʼitaanüin naaʼu José nütaüjaweein nuʼwayuuse Potifar jee püreesain nia saaliijee tia, nuuʼulaain Jeʼwaa sülatüin tia nümüin. ¿Niyüülajüinche Jeʼwaa José? Nnojo. «Niʼitaain Jehová sümaa anain sükuaippa süpüshua tü kasa naainjakat José, süka eein nia nümaa waneepia», müsü tü Wiwüliakat (Gén. 39:21-23).

14. ¿Jamüsü anaka wachecherüle waaʼin suulia jashiee?

¹⁴ Nnojoishi eeichin wanee wayuu müliakai maʼin atumawaa maka naaʼin David. Nnojotpejeʼe ülüʼüttüin naaʼin saaʼujee tia. «Puuʼulaa suulia ülüʼüttüin paaʼin jee suulia jashiee. Kaainjalashi taa pia sutuma tü jashieekat», müsü nünüiki (Sal. 37:8, TNM). Ooʼulaainjana waya suulia jashiee süka keeʼireein naaʼin Jeʼwaa washatüin nukuwaʼipa. Jamüshijaʼa Jeʼwaa nülatirüin waainjala sooʼopünaa naaʼin jee nnojotsü nüchekajüin wamüin wanaapünaa sümaa tü waainjalakat (Sal. 103:10). Eʼrüshi David kasa anasü sutuma nuuʼulaain suulia jashiee. Eekajasaʼa chi wayuu jashichikai kawatirasü nüsha otta motsosü naaʼin, akaʼaya nia ayuuishi nüleʼeruʼupünaa. Jashichire waya nnojoleerü pansaain tü jülüjakat waaʼin, eesü süpüla alin sümüin wayuu wanüiki otta tü waaʼinrakat. Akaʼaya shia, mojusü waaʼin mapa sutuma tü jashieekat. Shia anaʼleeka wachecherüle waaʼin suulia jashiee. Anuujeseʼe sünüiki tü Wiwüliakat: «Jimatüle naaʼin wanee wayuu, nnojoleechi ayuulin» (Prov. 14:30, TNM). ¿Kasaka waaʼinrajatüin mojushiire wamüin tü naaʼinrakat wanee wawala? ¿Kasa waaʼinrajatka süpüla anajiraain waya nümaa süchikuaʼa? Waaʼinrajatü tü sümakat tü Wiwüliakat.

15, 16. ¿Kasa waaʼinrajatka mojujiraale waya nümaa wanee wawala?

¹⁵ (Paashajeʼera Éfeso 4:26). Nnojotsü ponuin waaʼin müliale waya natuma na manoujainsaliikana. Eekajasaʼa nayale müliain atuma waya na wawalayuukana jee na wapüshikana, aisü wamüin tia. ¿Jama nnojorüle motuin waaʼin tü naaʼinrakat wamüin? ¿Kojuyeenache juya jashichin waya namüin? ¿Shiataapa waaʼinramaateerüin tü sümakat tü Wiwüliakat süpüla wakumajüin sukuwaʼipa wanee mojujirawaa? Wooʼulaale sülatüin kojuya kaʼi süpüla wakumajüin sukuwaʼipa wanee mojujirawaa, kapüleʼereʼejeeria shia wamüin mapa.

¹⁶ Eesüjaʼa nnojorüle motuin paaʼin tü alatakat jee nnojorüle motuin shia naaʼin chi wawala mojujiraakai amaa pia. ¿Kasa paaʼinrajatka süpüla pukumajüin sukuwaʼipa tia? Puchunta nümüin Jeʼwaa süpüla anakuwaʼipalüinjatüin paashajaala nümaa chi wawalakai. Soto paaʼin naʼaleewain Jeʼwaa chia wawalakai wanaa pümaa (Sal. 25:14). Chia wawalakai ashi nüpüla Jeʼwaa jee kamaneeshi nia nümüin. Akaataajaʼa piakai, kamaneeinjachi pia nümüin (Prov. 15:23; Mat. 7:12; Col. 4:6). Yaawa putuma tü pünüikinjatkat. «Naainjeeinjaʼa shia tamüin», nnojoishi müinjachin pia. Eeshijaʼa piale neʼe mojuin amüin tü alatakat jee piale kasirüin shia. Eesü süpüla müin pünüiki nümüin: «Mojusü taaʼin aliikainka, müsüjeseʼe mojushiin  tamüin tü pümakat tamüin...». Nnojoliire jia anajiraain soʼu paashajaain nümaa, puuʼulakeein shia süchikuaʼa mapa. Puchunta nümüin Jeʼwaa naaʼu chi wawalakai süpüla naapüin naʼanasiain nümüin. Puchunta nümüin Jeʼwaa nükaaliinjaiwa pia süpüla piʼrüin kasa anasü sünain nukuwaʼipa chia wawalakai. Talateechi maʼin Jeʼwaa pümaa kachiiruale paaʼin anajirawaa nümaa chia wawalakai, chi naʼaleewainkai Jeʼwaaya.

17. Kaainjarale waya nuulia Jeʼwaa, ¿kasa waaʼinrajatka süpüla wanoutuin wakuwaʼipa nümaa? ¿Jamüsü waaʼinrajatka tia?

¹⁷ «Nnojoishi anain taya süpüla aʼyatawaa nümüin Jeʼwaa», eesü süpüla müin waaʼin kaainjarale waya nümüin Jeʼwaa. Eesü süpüla nnojoluin jutatüin waaʼin otta matsüinsat waaʼin sutuma jülüjain waaʼin tia. Majatüinka nukuwaʼipa David wanaa sümaa kaainjalain nia nuulia Jeʼwaa. Matchinsat naaʼin sümaa mojuin naaʼin waneepia sutuma koʼutuin neʼe nia sümaa naainjala. Nütüjaa aaʼulu nnojoluin talatüin naaʼin Jeʼwaa sümaa naainjala. Nüküjapejeʼe David tü naainjalakat nümüin Jeʼwaa mapa, nnojotsü nuunjulajüin achiki waneepia. Nülatirüinjeseʼe Jeʼwaa sooʼopünaa naaʼin tü naainjalakat (Sal. 32:3-5). Akaʼaya piakai, jaʼitairü miyoʼuin paainjala nümüin Jeʼwaa, eesü süpüla motuin shia naaʼin. Nükaaliinjeein pia Jeʼwaa süpüla pukumajiraain pukuwaʼipa nümaa jee nükaaliinjeechi pia nakajee na laülaashiikana (Prov. 24:16; Sant. 5:13-15). Nnojo kaaʼin pia suulia aashajawaa namaa na laülaashiikana. Püküjamaatüle süchiki paainjala eejeerü süpüla katüin poʼu waneepia. Ayatüle mojuin paaʼin kakaʼiya süchikijee motuin naaʼin Jeʼwaa paainjala, ¿kasa anaka süpüla paaʼinrüin?

18. Sünainjee tü alatakat nümüin Pablo, ¿jamüsü eeka süpüla wanoujain motuin naaʼin Jeʼwaa waainjala?

¹⁸ Eesü mojupuʼule naaʼin Pablo saaʼu tü naainjalakat sümaiwa. Jama niʼrüitpuʼuin wayumüin namüin na anoujashiikana, müliapuʼushii maʼin naya nutuma. Niiʼiyatapejeʼe naʼanasiain Jeʼwaa nümüin, müshijeseʼe aluwataaushin nia nutuma (1 Cor. 15:9, 10). Nücheküin Jeʼwaa niyaawatüin Pablo talatüin maʼin nia nümaa. Mayaainjeʼe nnojoluin lotuin maʼin nukuwaʼipa Pablo, nnojoishi niyoutuin nia Jeʼwaa saaliin tia. Mojule maʼin paaʼin saaʼu wanee kasa paaʼinraka, püküja shia nümüin Jeʼwaa. Akaʼaya shia, püküjainjatü namüin na laülaashiikana mojule maʼin tü paainjakat. Müle shia putuma, moteerü shia naaʼin Jeʼwaa. Punoujainjatü shiimain nülatirüin Jeʼwaa sooʼopünaa naaʼin tü paainjalakat nümüin (Isa. 55:6, 7).

19. ¿Jarat tü pütchi süpülajatkat tü juyakat 2018? ¿Jamüsü jülüjainjatka shia waaʼin?

¹⁹ Süka sülüʼülüin maʼin süpüla sajaʼttüin kasa süpüshuaʼa, akooʼomüinraasü tü kasa müliakalü atuma paaʼin. Sotuinjatpejeʼe paaʼin nükaaliinjeechin pia Jeʼwaa süka niain chi aapakai «sütsüin naaʼin chi wayuu mapüsakai otta katsüinshi nutuma chi eekai matsüin aaʼin» (Isa. 40:29, TNM; Sal. 55:22; 68:19). Soteerü paaʼin tia pütchikat puʼunawaipa sünain tü outkajawaakat jee piirakaapa sümüin tü pütchi süpülajatkat tü juyakat 2018: «Na aʼatapajakana tü naaʼinrajatkat Jeʼwaa, katsüinjeerü naaʼin nutuma» (Isa. 40:31, TNM).