1, 2. ¿Jamüsü maka aka saaʼin wakuwaʼipa tü edificio miyoʼu akumajünakat chaa Tokio? (1 Corinto 15:58).

 SOʼU 1978 akumajünüsü wanee edificio miyoʼu chaa Tokio (Japón). 60 piso tia edificiokot. «Joosü maʼin yaʼaya süpüla sukutkujaain tü mmakat. ¿Nnojoleetche ojuttuin tü edificiokot sülatapa tia?», müshii waneinnua wayuu neʼrapa shia. Nnojotpejeʼe ojuttuin shia süka sukumajünüin süpüla ichein maʼin süsaʼa otta süpüla shiyuunalaain sukutkujaapa tü mmakat. Müsia neʼe tü wakuwaʼipakat maʼaka saaʼin tia edificiokot, ¿suluʼu jamüin?

² Chi wayuu anoujakai nütüjaainjatü aaʼu jaralüin tü pütchi nüchecheraainjatkalü achiirua saʼakajee tü nuluwataakalü anain Maleiwa jee nnojoluinjatü noʼotuin naaʼu na waneinnua wanee pütchi nnojotka choʼujaain. Jüüjüüshi nia sümüin tü nuluwataakalü anain Maleiwa (paashajeʼera 1 Corinto 15:58, TNM). Eejüinjatü naaʼin suulia naaʼinrüin wanee kasa mojuka noʼuluʼu Maleiwa. Akaʼaya joo nia, nnojoishi ichein süchiirua nünüiki müleka nnojorüle choʼujaain shia (Sant. 3:17). Müle wakuwaʼipa mayaa, nnojoleena waya achecheraain süchiirua wanee kasa nnojorüle nuchuntuin shia Maleiwa sümaa nnojoleerüin mojutuyaain wamüin tü nuchuntakat wamüin. Sünain ekirajaayakat tüü, wekirajaajeerü anain waneirua pütchi wachecheraainjatka achiirua, wekirajaajeerü süchiki jaʼraisü kasa naaʼinraka Satanás süpüla nnojoluin wountuin tia otta tü waaʼinrajatkat suulia nimeejüin waya Satanás.

3. ¿Kasa nuluwataaka anain waya Jehová suluʼu Aluwataaushikana 15:28, 29?

³ Nia Jehová aikaleʼeraka sukuwaʼipa pütchi otta mapüleesat shia nutuma süpüla nayaawatüin saaʼu na aʼyataashiikana nümüin tü nuluwataakalü anain (Is. 33:22). Anuu apünüinsü  pütchi naluwataaka anain na laülaashii namaiwajanakana namüin na anoujashiikana: (1) nayoutajatü naʼwaajüin maleiwayaasü, niainjachi naʼwaajaka Jehová nümüiwaʼa, (2) kojutuinjatü namüin tü ishakat otta (3) nayoutajatü tü aʼluwajirawaakalü akuwaʼipaa maʼaka niyoutuin shia Maleiwa (paashajeʼera Aluwataaushikana 15:28, 29, TNM). ¿Kasa waaʼinrajatka süpüla wachecheraain süchiirua tia pütchikat?

4. ¿Kasa wayoutajatka süpüla waʼwaajüin Jehová nümüiwaʼa? (Alateetkat Mapeena 4:11).

⁴ Waʼwaajüin Jehová nümüiwaʼa otta wayoutuin waʼwaajüin maleiwayaasü. Nuchuntuin Maleiwa namüin na israelitakana naʼwaajüinjachin nia nümüiwaʼa (Deut. 5:6-10). Wayaawata aaʼu niainjachin waʼwaajüin Jehová nümüiwaʼa sünainjee tü nümakat Jesús wanaa sümaa nuuʼulakünüin aaʼin nutuma chi Yolujaakai (Mat. 4:8-10). Müsüjeseʼe nnojoluin waʼwaajüin ayaakuaa jee nnojoluin waʼwaajüin wayuu, jaʼitaichi niain wanee shikiipüʼü iküleesia, wanee político jee niale wanee wayuu eʼnnaajünaka maʼin. Niaʼala neʼe Jehová waʼwaajaka nümüiwaʼa, chi Maleiwa kakumalakai kasa süpüshuaʼa (paashajeʼera Alateetkat Mapeena 4:11).

5. ¿Jamüsü kojutuka wamüin tü kataakalü oʼuu otta tü ishakat?

⁵ Kojutusü wamüin tü kataakalü oʼuu otta tü ishakat. Naashin Jehová shia tü ishakat kataka atuma soʼu wanee kasa, naapajala wamüin tü kataakalü oʼuu (Lev. 17:14). Nüküjain Jehová namüin na wayuukana eein süpüla neküin shiʼiruku mürüt, nnojoluinjatpejeʼe neküin tü süshakat (Gén. 9:4). Nüshajirüinña tia Jehová suluʼu tü Pütchi Aapünakat nümüin Moisés (Lev. 17:10). Na laülaashii namaiwajanakana nachuntuin namüin na anoujashiikana nayoutajatüin tü ishakat (Aluw. 15:28, 29). Müshiʼiya wayakana, jüüjüüshii waya sümüin tia pütchikat waneekapa wanee tratamiento. b

6. ¿Kasa waaʼinrajatka süpüla woonooin sümaa nünüiki Jehová süchiki tü aʼluwajirawaakalü akuwaʼipaa?

⁶ Wayouta tü aʼluwajirawaakalü akuwaʼipaa (Heb. 13:4). Müshi chi aluwataaushikai Pablo: «Juuʼulaa suulia tü kasa mojusü suchuntaakat jiʼiruku». Nüküjain Pablo eejüinjatüin waaʼin suulia waaʼinrüin tü kasa mojusü suchuntaakat waaʼin. Wayouta waaʼinrüin wanee kasa aʼluwajiraajeenaka atuma wakuwaʼipa (Col. 3:5, TNM; Job 31:1). Wanaa sümaa suchuntaain waaʼin kasa mojusü wasünneʼeramaata shia suulia sumojujaain tü wakuwaʼipakat nümaa Maleiwa.

7. ¿Kasa kachiiruainjatka maʼin waaʼin?

⁷ Nücheküin Jehová woonooin sümaa nünüiki süka süpüshuaʼa waaʼin (Roma 6:17). Tü nuluwataakalü anain waya süpülajatü anain wakuwaʼipa, nnojoluinjatü weeʼiratüin shia (Is. 48:17, 18; 1 Cor. 6:9, 10). Waaʼinreein tü naaʼinrakat chi salmistakai wanaa sümaa nümüin mayaa: «Kachiiruasü taaʼin taaʼinrüin waneepia tü puluwataakalü anain, taaʼinreerü shia süpüla kaʼikat süpüshuaʼa» (Sal. 119:112). Nüchajaweetpejeʼe sukuwaʼipa Satanás süpüla nnojoliin ichein waya süchiirua tü nuluwataakalü anain waya Maleiwa. ¿Kasa naaʼinraka süpüla nuuntuin tia?

8. ¿Jamüsü nüpüleeruaka waaʼin Satanás?

⁸ Nüpüleeruasü waaʼin. Müliashii waya nutuma Satanás süpüla nnojoliin ichein waya süchiirua tü nümakat Maleiwa. Keeʼireesü naaʼin mojuin wakuwaʼipa nümaa Jehová (1 Ped. 5:8). Jamüshiijaʼa na anoujashii namaiwajanakana eimmolojünüshii naya, asheʼejünüshii naya jee oʼutuna aaʼinchii naya saalinjee ichein naya süchiirua tü nümakat Maleiwa (Aluw. 5:27, 28, 40, TNM; 7:54-60, TNM). Nüpüleeruasiaʼaya waaʼin Satanás maaʼulu. Jamüshiijaʼa na wawalayuu chakana Rusia jee suluʼu waneirua mma, müliashii naya atumawaa. Sainküinpünaa tü mmakat wainma na wawalayuu aainjünakana amüin kasa mojusü.

9. ¿Kasa naaʼinraka Bob suulia nimeejüin nia Satanás?

 ⁹ Nimeejeein waya Satanás sükajee waneirua kasa (Éf. 6:11, TNM). Jülüjataa waaʼin tü alatakat nümüin Bob wanaa sümaa nuʼwannüinjachin. Nüküjain namüin na tottootkana nnojoluinjatüin eʼitaanüin isha nünain jaʼitairü kasain alatüin nümüin. «Anakajaʼa», nümaka chi tottoot aʼwalüinjachikai nia. Nüntaka wane tottoot nümaʼanamüin Bob wanee ai süpülapünaa nuʼwannüinjachin, nnojoliipa na nüpüshikana nümaa Bob. «Eesüjaʼa süpüla nnojoluin shiʼitaanüin isha pünain. Yaajeetpejeʼe wamaʼana müleka choʼujaale shiʼitaanüin isha pünain», nümaka chia tottootkai nümüin. Eesüjaʼa jülüjale naaʼin nüchekeerüle Bob shiʼitaanüin isha nünain, jama nnojoliin na nüpüshikana nümaa. Achecheraapejeʼe Bob süchiirua tü nümakat Maleiwa, niyoutuin shiʼitaanüin isha nünain jaʼitashi jamajüin nia.

10. ¿Jamüsü mojuka wanaawale waaʼin namaa na manoujainsaliikana? (1 Corinto 3:19, 20).

¹⁰ Nücheküin wanaawain waaʼin sümaa wayuu. Wanaawale waaʼin namaa na manoujainsaliikana eeshii süpüla wakayalaain nuulia Jehová jee nnojoliin woonooin sümaa tü nuluwataakalü anain (paashajeʼera 1 Corinto 3:19, 20, TNM). Maaʼulu yaa weʼrüin na wayuukana naaʼinrüin neʼe tü suchuntaakat naaʼin. Eesüjaʼa washateere sümüin tü nakuwaʼipakat. Wekirajaa süchiki tü alatakat namüin na anoujashii chajanakana Pérgamo otta Tiatira. Eeshii waneinnua anoujashii wanaawakana aaʼin namaa na manoujainsaliikana, maʼaka naaʼin na aʼluwajiraakana akuwaʼipa jee na aʼwaajakana maleiwayaasü. Nüchiaain naya Jesús süka nooʼulaain naʼluwajiraain nakuwaʼipa waneinnua anoujashii (Alat. Map. 2:14, 20). Eeshiijaʼa süpüla nemeejüin waya na waneinnua shiiʼiree wanaawain waaʼin namaa. Eesüjaʼa naküjale wamüin waneinnua wapüshi jee na wayuu weʼraajakana anain woʼunule süchiirua tü suchuntaakat neʼe waaʼin otta nnojoluin anain woʼunule süchiirua tü nuluwataakalü anain Jehová. Naashin nayakana nnojotsü jaloulin wamüin tü sümakat tü Bibliakat.

11. ¿Kasa nnojoluinjatka jülüjain waaʼin?

¹¹ Eesüjaʼa jülüjale waaʼin choʼujaain pansaainjatüin wanee kasa nuluwataaka anain waya Jehová. Eesüjaʼa wakooʼomüinjeere sümüin tü kasa nuchuntakat wamüin Maleiwa (1 Cor. 4:6, TNM). Shia naaʼinraka tia nekiipüʼü na judíokana soʼu nükalia Jesús. Nakumajüin neʼe sooʼomüin tü pütchi nuluwataakalü anain Maleiwa, «müsü aka saaʼin chisooui jawataka maʼin» namüin na wayuukana (Mat. 23:4, TNM). Pansaapejeʼe nutuma Jehová tü kasa nuluwataakalü anain waya sükajee tü Bibliakat otta nakajee na wawalayuukana, nnojotsü choʼujaain wakooʼomüinrüinjatüin shia (Prov. 3:5-7). Müsüjeseʼe nnojoluin wakumajüin pütchi süchiki tü waneeküinjatkat waneʼewai wakua.

12. ¿Kasa naaʼinraka Satanás süpüla nuʼwalakajüin perulaa jee alawaa?

¹² Nimeejeein waya sükajee alawaa. Süpüla nnojoliinjanain paaʼinwain na wayuukana nimeejüin naya Satanás sükajee tü kasa kekiikalü anainjee naya naashin otta sükajee tü alawaa naküjakat (Col. 2:8, TNM). Nunoujirüin Satanás na wayuu eejanakana nükalioʼu Jesús sükajee tü pütchi shikiiruʼujeejatkat neʼe wayuu, sükajee tü nekirajakalü anain na judíokana, tü nnojotkat pansaain sümaa tü nümakat Maleiwa otta nunoujireein waneinnua anoujashii shiiʼiree naaʼinrüinjatüin tü Pütchi Aapünakat nümüin Moisés. Sükajee tia nnojotsü naapaain amaa tü kekiwaa nümaʼanajeejatkat Jehová. Nuʼwalakajüin Satanás maaʼulu perulaa otta alawaa sükajee noticia otta sükajee redes sociales. Naya aainjakana maʼin tia na políticokana. Wainma pütchi nnojotka pansaain aküjünaka soʼunnaa tü ayuuliikat COVID-19. c Anasü nakuwaʼipa na Aküjaliikana pütchi oonookana sümaa tü naluwataakalü  anain na wawalayuukana otta nnojotsü neʼrüin tü neʼrakat na wayuu emeejünakana (Mat. 24:45, TNM).

13. ¿Kasa waaʼinrajatka süpüla waaʼinmaain maʼin tü waʼyataainkat nümüin Maleiwa?

¹³ Nücheküin waaʼinmaain waneirua kasa. Suulia nimeejüin waya Satanás sükajee tia, wayaawatüinjatü saaʼu kasain waaʼinrüinjatüin palajana (Filip. 1:9, 10, TNM). Eesü waneirua kasa nnojotka mojuin, shiajaʼa neʼe nnojoluinjatüin waaʼinmaain maʼin shia. Eesü süpüla nnojoluin waaʼinmaain maʼin waʼyataain nümüin Maleiwa sutuma tü kasa waaʼinrawaikat maʼaka saaʼin tü ashaitajawaakat, tü ekawaakat otta tü aʼyatawaakat (Luc. 21:34, 35). Shiaitpa maʼin shiʼraka wayuu suluʼupünaa noticia süchiki protesta otta tü sümakat wayuu süchiki política. Nnojo waaʼinmaain tia suulia sünainpünaain waya política otta suulia sünainpünaain waya sukuwaʼipa wayuu. Wekirajaaitpa anain süchiki jaʼraisü kasa naaʼinraka Satanás süpüla nnojoliin ichein waya süchiirua tü nümakat Maleiwa. Wekirajaa jooluʼu süchiki tü waaʼinrajatkat süpüla nnojoluin nimeejüin waya Satanás.

14. ¿Kasa waaʼinrajatka süpüla nümaain waya Jehová?

¹⁴ Jülüja waaʼin jamüin waneekaka waʼyataain nümüin Maleiwa. Waneeküin tia süka nümaweein waya Jehová. Soto waaʼin tü kasa wayaawatakalü akajee shiimain tü wekirajaakalü anain nüchiki Maleiwa. Weʼraajüin nukuwaʼipa Jehová, kojutushi nia wamüin, aishi nia wapüla, wayaawata aaʼuchi niain chi Washi iipünaajachikai, müloʼusü tü wanoulakat nünain, ayaawajaashii waya suulia waainjala otta waaʼinrüin tü kasa anakat noʼuluʼu. Talatüshii waya watüjaapa saaʼu motuin naaʼin Maleiwa tü waainjalakat (Sal. 32:1, 2). Outkajaashii waya otta aküjashii waya tü pütchi anakat maʼin. Woutiisashii waya jee ayatüshiʼiya oʼunuin waya suluʼupünaa tü wopu antirüinjanakat waya sünainmüin tü kataakalü oʼuu (Mat. 7:13, 14, TNM).

15. ¿Jamüsü anaka wekirajaale sünain tü Nünüikikat Maleiwa sümaa wasakireʼerüin waaʼin sünain? (Piirakaa sümüin tü ayaakuaakat).

¹⁵ Wekirajaa sünain tü Nünüikikat Maleiwa sümaa wasakireʼerüin waaʼin sünain. Oʼutuinjatü  suurala wanee wunuʼu süpüla nnojoluinjatüin sujuttuin. Müsia neʼe wakuwaʼipa, wanoujainjatü maʼin sünain tü Nünüikikat Maleiwa süpüla nnojoliinjanain wakayalaain nuulia. Sümaʼainruʼu shimiyoʼulaain wanee wunuʼu wattakuatsü oʼunuin tü suurulakat mmapümüin. Müsia neʼe wakuwaʼipa wanaa sümaa wekirajaain sünain tü Bibliakat sümaa wasakireʼerüin waaʼin sünain, kooʼomüinsü tü wanoulakat otta wayaawata aaʼu anain maʼin tü kasa nikirajakalü anain waya Maleiwa (Col. 2:6, 7). Jülüjataa waaʼin jamüin anaka nakuwaʼipa na aʼyataapuʼukana nümüin Jehová sünainjee naaʼinrüin tü nuluwataakalü anain naya otta sükajee nooʼulaain naaʼinmajüin naya. Jamüshijaʼa Ezequiel, jülüjasü maʼin naaʼin tü naaʼinrakat chi aapiee emeriijiakai tü aʼwaajüleekat. Sünainjee tü kasa niʼrakat Ezequiel kanoulashi maʼin nia otta wayaawata aaʼu tü waaʼinrajatkat süpüla waʼwaajüin Jehová (Ezeq. 40:1-4; 43:10-12). d Maʼaka naaʼinrüin Ezequiel, anasü maʼin jülüjale waaʼin tü waashajeʼerakat suluʼujee tü Bibliakat.

16. ¿Kasa naaʼinraka Bob saaʼujee nüchecheraain süchiirua tü nümakat Maleiwa? (Salmo 112:7).

¹⁶ Nnojo mmoluin waaʼin. Suluʼu wanee jayeechi niiʼirajaka David nüküjain ayateechin alin Jehová nüpüla. «Maleiwakalee, achecheraajeechi taya pünain», müshi nia (Sal. 57:7). Müshiʼiya wayakana, eeshii süpüla wachecheraain maʼin waaʼin nünain Jehová (paashajeʼera Salmo 112:7). Jülüjataa waaʼin tü naaʼinrakat Bob, chi wachuntayüikai anülia suluʼu pütchi 9. ¿Kasa naaʼinraka süpüla nüchecheraain süchiirua tü nümakat Maleiwa? «Eesüjaʼa süpüla nnojoluin shiʼitaanüin isha pünain. Yaajeetpejeʼe wamaʼana müleka choʼujaale shiʼitaanüin isha pünain», müshi chi tottootkai nümüin Bob. «¡Nnojottaa! Müle shia putuma, oʼunamaateechi taya», nümaka Bob nümüin. Nnojotsü wainmajüin naaʼin Bob saaʼujee tü nümakat otta nnojotsü ayoʼujaain naaʼin saaʼujee tü alateetkat nümüin.

17. ¿Kasa watüjaka sünainjee tü naaʼinrakat Bob?

¹⁷ Nnojotsü naʼatapajüin Bob sülatüinjatüin nümüin wanee kasa süpüla nüneeküin nüchecheraainjachire süchiirua tü nümakat Maleiwa, kettaatüjülia tia nutuma. Naaʼinrüin tia süka talateein nutuma Jehová, süka nikirajaain sünain tü Bibliakat otta sünain tü karaloʼuta wamaʼanakat  aashajaaka süchiki kojutuinjatüin wamüin tü kataakalü oʼuu otta tü ishakat. Niyaawata aaʼu niʼreechin kasa anasü nutuma Jehová noonoole sümaa tü nümakat. Maʼaka naaʼin Bob, eeshii süpüla wachecheraain süchiirua tü nümakat Maleiwa jaʼitairü kasain alatüin wamüin.

18. ¿Kasa watüjaka sünainjee tü naaʼinrakat Barac? (Piirakaa sümüin tü ayaakuaa sünainkat süta tü rewiisütakat).

¹⁸ Weʼitaa waaʼin nünain Jehová. Jülüjataa waaʼin anain nukuwaʼipa Barac sutuma naaʼinrüin tü nümakat Jehová, nekiipüʼü nia na israelitakana. Soʼu tia, nnojoishii yapain naya süpüla natkaainjanain, nnojotsü eejatüin korolo atkaaya namaʼana. Mayaainjeʼe müin tia, ayatüshia nuluwataain Jehová Barac süpüla nütkaainjachin nümaa Sísara otta namaa na nusurulaatsekana. Wainma korolo atkaaya namaʼana na naʼünüükana (Juec. 5:8). Eejatü wanee nünüikimaajatü Maleiwa kanüliaka Débora. Süküjain nümüin Barac nüshakatüinjachin saaʼujee tü uuchikat Tabor süpüla nütkaainjachin nümaa Sísara saaʼu wanee patajatshii, eejatü 900 neʼejena na nusurulaatsekana Sísara. Mayaainjeʼe nütüjaain saaʼu Barac nnojoleechin eejiraain nia namaa na nüʼünüükana, ayatüshia oonooin nia sümaa nünüiki Maleiwa. Sümaʼainruʼu nashakatüin saaʼujee tü uuchikat na nusurulaatsekana Barac, nüʼitiraka Jehová wanee juya miyoʼushaata. Sütükaʼaka saʼaka pootshi neʼejena na nusurulaatsekana Sísara. Akanajüshi Barac nutuma Jehová (Juec. 4:1-7, 10, 13-16). Nükaalinjeenaʼaya waya Jehová weʼitaale waaʼin nünain otta waaʼinrüle tü namakat wamüin na wawalayuukana (Deut. 31:6).

19. ¿Jamüshi ayateeka pia ichein süchiirua tü nümakat Maleiwa?

¹⁹ Ayatüinjana waya achecheraain süchiirua tü nümakat Maleiwa sümaʼainruʼu waʼatapajüin sajaʼttinnüin tü kasa mojusükat (1 Tim. 6:11, 12; 2 Ped. 3:17). Nnojo wooʼulaain nükayaleʼerüin waya Satanás nuulia Jehová sükajee nüpüleeruaain waaʼin, sükajee tü kasa nimeejeekalü akajee waya, sükajee wanaawain waaʼin sümaa wayuu, sükajee alawaa otta sükajee waaʼinmaain waneirua kasa waaʼinrawaika (Éf. 4:14). Ayataʼaya wachecheraain süchiirua waaʼinrüin tü nuluwataakalü anain Jehová otta ayataʼaya alin nia wapüla. Anasü washatüle nukuwaʼipa Jehová otta Jesús süpüla nnojoliinjanain ichein waya süchiirua tü wamakat. Wekirajaajeerü anain tia sünain tü wane ekirajaayakat.