1. ¿Jamüshi niaka Jeʼwaa atüjaleein atükaa wanee kasa suulialeʼeya wayuu?

NOWIENPÜROʼU soʼu 2010, aapüinjachi wanee wayuu maʼaka 70 miyoone dólar saaʼu wanee irala chajatka oikkaanüin Inglaterra, aainjuushi tia iralakat chaa China sümaiwa. Ponusü waaʼin tia süka eein süpüla sütüküin wayuu wanee iita anashaatasü süka pootshi sümaa kojutüin maʼin sülia. Niapejeʼe Jeʼwaa atüjaleein atükaa wanee kasa suulialeʼeya wayuu. Saashin tü Wiwüliakat, naapaain Jeʼwaa «wane pootshi süpüla nütüküinjachin chi wayuukai süka» (Gén. 2:7). Chia wayuukai «nüchon Maleiwa» jee akumajünüshi nutuma sünain müin aka nukuwaʼipa wanaa nümaa (Luc. 3:38).

2, 3. ¿Kasa waaʼinrüinjatka süpüla müinjatüin waaʼin maʼaka naaʼin na israeliita ayaawajaakana suulia naainjala?

² Wanaa sümaa niʼrüijaain wayumüin Adán nümüin Maleiwa, nnojoluichipa nüchoin nia. Wainmapejeʼe na nuuʼuliwoʼu aneekakana Jeʼwaa süpüla nuluwataainjachin naaʼu (Heb. 12:1). Oonooshii naya sümaa nünüiki chi Kakumainkai naya. Mayaa neeʼiyatüin sünain kasheein naya jee niainjachin anoukteʼerüin nakuwaʼipa. Nayouktüinjeseʼe naaʼinrüin tü nümakat Satanaa (Juan 8:44). Süka waneepiain naya nümaa Maleiwa, sotojaasü waaʼin natuma na israeliita ayaawajaakana suulia naainjala, müshii naya: «Pia chi Washikai  Jeʼwaa, pootshi waya otta pia chi Atükakai waya. Pukumala wayuu süpüshuaʼa» (Is. 64:8, TNM) (paashajeʼera «Pütchi pütüjaainjatka aaʼu»).

³ Wayakana anoujashiikana nünain Jeʼwaa, meesü waaʼin maʼaka naaʼin naya israeliitakana jee jüüjüweeshii waya nümüin chi Kakumainkai waya. Talatüshii maʼin waya süka Washin Jeʼwaa. Wacheküin niainjachin atüküin waya süpüla anain maʼin wakuwaʼipa. Wasakireʼera waaʼin sünain tüü: «¿Müshiche taya maʼaka saaʼin sukuwaʼipa pootshi anaka süpüla nütüküin aka Maleiwa wanee iita eekai anain maʼin? ¿Müshiiche tamüin na tawalayuukana maʼaka saaʼin sukuwaʼipa pootshi nütükayüliikana Jeʼwaa süpüla anain nakuwaʼipa?». Süpüla anainjatüin tü jülüjakat waaʼin süchiki tia, wekirajaa sünain apünüinsü kasa. Wekirajaajeerü anain sünain ekirajaayakat tüü tü naaʼinrakat Jeʼwaa süpüla nüneeküin na nunoukteʼerüinjanakana akuwaʼipa, tü nunoukteʼerakat aaʼujee shia jee jamüin sukuwaʼipa nutuma.

4. ¿Kasa jülüjaka naaʼin Jeʼwaa nünain wanee wayuu süpüla nürütkeʼerüin nünainmüin? Piʼitaa wanee shiyaawase.

⁴ Waneʼeya sümüin tü jülüjakat naaʼin Jeʼwaa süchiki wayuu woulia. Shia niʼraka Jeʼwaa tü kasa anasü suluʼukat saaʼin wayuu waneʼewai sukua, isasü wachiki waaʼinrüin tia (paashajeʼera 1 Samuel 16:72). Jamüshiijaʼa noʼttaiwaʼaya na anoujakana nünain Kürisüto, nürütkeʼerüin Jeʼwaa nünainmüin jee nünainmüin Jesuu na wayuu mojutsaliikana (Juan 6:44). Naʼaka naya wayuukana, eejachi wanee nekiipüʼü na judíokana, Saulo münüshi. Wayuu yaletaa aaʼinchi nia, müliashii maʼin na anoujashiikana nutuma jee aküjüshi naʼalain nachiki (1 Tim. 1:13). Niʼrapajaʼa Jeʼwaa tü kasa anasü suluʼukat naaʼin Saulo jee nnojoluin müin nia maʼaka saaʼin sukuwaʼipa pootshi mojuka süpüla atüka (Prov. 17:3). Noʼuluʼu Jeʼwaa müshi nia aka saaʼin sukuwaʼipa pootshi anaka süpüla nütüküin. Nüneeküinjeseʼe nia Maleiwa süpüla nüküjüin tü pütchi anasükat sümüin «tü wayuu nnojotkalüirua judíoin [...], namaʼaleʼeya na aluwataashiikanairua saaʼu je sümüin tü nuuʼuliwoʼukalüirua Israel» (Aluw. 9:15). Eepejeʼe waneeinnua wayuu nüneekaka Jeʼwaa süpüla nunoukteʼerüin nakuwaʼipa, müshii naya nutuma maʼaka saaʼin wanee iita eekai anain saainjia (Roma 9:20, 21). Noʼutku naya wayuukana, aʼluwajaapuʼushii, epeʼrüliipuʼushii jee amaʼüjiraapuʼushii nakuwaʼipa (1 Cor. 6:9-11). Shiasaʼa natüjaapa saaʼu nüchiki Maleiwa, achecheraasü nanoula jee niaichipa joo Maleiwa anoukteʼeraka nakuwaʼipa.

5, 6. (1) Weʼitaale waaʼin sünain niain Jeʼwaa atüküin waya, ¿kaseerü jülüjaka waaʼin nachiki na waküjakana amüin pütchi? (2) Weʼitaale waaʼin sünain niain Jeʼwaa atüküin waya, ¿kaseerü jülüjaka waaʼin nachiki na wawalayuukana?

⁵ Watüjaa aaʼulu niain Jeʼwaa atüjaain saaʼu jaraliin na wayuu nürütkeʼerüinjanakana nünainmüin. Müshiijeseʼe nnojoliinjanain wayoujain otta mojuin tü jülüjakat waaʼin nachiki na wawalayuukana jee na wayuu waküjakana amüin pütchi. Nnojotsü anain «nnojoleechi anoujain chia wayuukai» wamüle. Anuu tü alatakat nümüin Michael, müshi nia: «Teʼraiwaʼaya  narütkaain na aküjüliikana pütchi nüchiki Jeʼwaa tepialuʼumüin, tasülajaʼawalin tü puettoʼukat noulia, eeshii teirakaʼalaale neʼe naka. Eʼrüi maʼin wayumüin taya namüin. Shiasaʼa mapa, teʼraka suluʼu anain maʼin nukuwaʼipa wanee wayuu sümaa nüpüshi, ponushii maʼin naya taaʼin. Soʼu wanee kaʼi, taapa achikichii naya sünain naküjüliin pütchi nüchiki Jeʼwaa. Patatsü taaʼin sutuma tia. Sutuma müin nakuwaʼipa teʼrüin, antajaasü suluʼu taaʼin jamüin mojuka tü jülüjapuʼukat taaʼin nachiki. Tayaawatamaatüinjeseʼe saaʼu sünain toonooin sümaa tü alawaa aküjünakat nachiki neʼe». Süka nütüjaweein Michael sooʼomüin süchiki tü naaʼinrakat na aküjüliikana pütchi, nuchuntüin nikirajünüin sünain tü Wiwüliakat. Woutiisashi nia mapa jee aʼyataashi waneepia nümüin Jeʼwaa.

⁶ Weʼitaale waaʼin sünain niain Jeʼwaa atüküin waya süpüla wanoukteʼerüin wakuwaʼipa, aneerü tü kasa jülüjakat waaʼin nachiki na wawalayuukana. Meena naya wamüin maʼaka saaʼin sukuwaʼipa pootshi nütükayütka Jeʼwaa. Jülüjasü naaʼin Jeʼwaa tü kasa anasü eekat suluʼu naaʼin otta nütüjaa aaʼu aneerüin nakuwaʼipa watta kaʼi. Nütüjaa aaʼu Jeʼwaa eein süpüla wayuuin anashin naya mapa (Sal. 130:3). ¿Kasa waaʼinrajatka süpüla washatüin nukuwaʼipa Jeʼwaa? Anainjatü tü jülüjakat waaʼin nachiki na wawalayuukana. Akaʼaya waya, eeshii süpüla wakaaliinjain Jeʼwaa sünain anoukteʼeraa nakuwaʼipa na wawalayuukana (1 Tes. 5:14, 15). Tia, shia tü naaʼinrajatkat na laülaashiikana suluʼu tü outkajaaleekat (Éf. 4:8, 11-13).

7. ¿Jamüsü kojutüinjatka wamüin nüchiajaʼawaliin waya Jeʼwaa?

⁷ «Mojutpuʼusü tamüin tachiajaanüin nutuma taata sümaa maama, aluʼusaʼa jooluʼu süka kachonchipain taya, tayaawata aaʼu choʼujaain maʼin tia», eeshii eekai namüin. Wemiyoʼulaapa, wayaawata aaʼu nachiajaapuʼuin waya washi jee wei süka alin waya napüla (paashajeʼera Hebreokana 12:5, 6; 12:11, TNM). Aishii waya nüpüla Jeʼwaa süka nüchoin waya, müshiijeseʼe wachiajaanüin nutuma jee nunoukteʼerüin wakuwaʼipa. Niʼreein waya sünain aaʼinraa tü anasükat, talatüin waaʼin jee alinjachin nia wapüla süka süpüshuaʼa waaʼin, süka jamüin, Washin nia (Prov. 23:15). Niyouktüin weʼrüinjanain wamüliala otta ouktüinjanain waya saaliijee mayaawajaain suulia waainjala (Éf. 2:2, 3).

8, 9. (1) ¿Kasa nikirajaka aluʼu waya Jeʼwaa maaʼulu yaa? (2) ¿Kasa ayateetka naainjain Jeʼwaa wapüleerua suluʼu tü mma jeketkat?

⁸ Süpülapünaa weʼraajüin Jeʼwaa, eesü waaʼinrapuʼule tü kasa mojusü niyouktakat. Shiasaʼa sutuma nükaaliinjain waya Maleiwa, anouktaasü wakuwaʼipa jee wayuuinnapa anamia waya (Is. 11:6-8; Col. 3:9, 10). Süpüla nikirajüin jee nunoukteʼerüin wakuwaʼipa Jeʼwaa, suluʼushii waya nutuma tü paʼaraiisü eekat maaʼulu yaa. Suluʼu tia paʼaraiisükat, jimatüsü waaʼin mayaainjeʼe keemain maʼin tü mmapaʼakat. Eeshii wawalayuu maaliinpuʼukana napüla nashi jee nei, aipejeʼe maʼin joo naya napüla na wawalayuukana (Juan 13:35). Wountüitpa jooluʼu weeʼiyatüin sünain aijiraain waya. Shiapajaʼa  anaʼleein maʼin süka weʼraajüichipain Jeʼwaa jee süka alin waya nüpüla (Sant. 4:8).

⁹ Suluʼu tü mma jeketkat, aijiraajeena maʼin waya otta paaʼinwajiraajeena maʼin waya. Talateerü maʼin waaʼin paʼaraiisüpa tü mmakat sutuma Nuluwataaya Maleiwa. Soʼu tia, ayateeria nunoukteʼerüin wakuwaʼipa Jeʼwaa jee nikirajeena waya sünain watta saalii kasa anasü (Is. 11:9). Jüüjüüchonjeerü wekii nutuma Jeʼwaa, aneena waya jee nnojoleena laülaain waya wachikuaʼa. Suluʼujee tia mapüleejeerü wamüin wekirajaain nüchiki Jeʼwaa jee oonoweena waya sümaa nünüiki süka süpüshuaʼa waaʼin. Ayataʼaya wooʼulaain nunoukteʼerüin wakuwaʼipa Jeʼwaa. Weeʼiyata süka tü waaʼinrakat sünain talatüin waaʼin nümaa süka alin waya nüpüla (Prov. 3:11, 12).

10. ¿Kasa naaʼinraka Jesuu süpüla nüshatüin nukuwaʼipa Jeʼwaa, chi atüjakai atüka wanee kasa?

¹⁰ Chi atüjakai atüka nütüjaa aaʼu jaralüin tü pootshi anakat süpüla atüka. Süka niʼraajüin Jeʼwaa wakuwaʼipa, anasü sunoukteʼeria nutuma. Nütüjaa aaʼu kasain wanoukteʼerüinjatüin sünain wakuwaʼipa, kasain isain wachiki otta tü kasa wanoukteʼerüipakat sünain. Jülüjasü naaʼin Jeʼwaa süpüshuaʼa tia süpüla anain wakuwaʼipa nutuma (paashajeʼera Salmo 103:10-14). Süpüla watüjaain saaʼu tü naaʼinrakat Jeʼwaa waka, jülüja waaʼin tü naaʼinrapuʼukat Jesuu süpüla nunoukteʼerüin nakuwaʼipa na aluwataaushiikana. Jamüshiijaʼa naya, kojuyatua naʼülüjaajiraain sooʼopünaa jaralin miyoʼujachin naʼaka sünain aluwatawaa. Jamüshiijeʼe yalajanale waya namaa soʼu tia, ¿kasaje jülüjaka waaʼin nachiki? Eesüjaʼa jülüjale waaʼin müin naya maʼaka saaʼin sukuwaʼipa pootshi kapüleeka süpüla atüka. Nnojotpejeʼe jülüjain naaʼin Jesuu tia. Nütüjaa aaʼu Jesuu eein süpüla nükaaliinjain naya sünain anoukteʼeraa nakuwaʼipa. ¿Kasa naaʼinraka Jesuu süpüla nükaaliinjain naya? Nüchiajaain naya süka anakalü akuwaʼipa jee niiʼiyatüin süka tü naaʼinrakat sünain nnojoluin yaletüin naaʼin (Mar. 9:33-37; 10:37, 41-45; Luc. 22:24-27). Süchikijee nüsoʼiraain aaʼin Jesuu, aapünüsü namüin na aluwataaushiikana chi naaʼinkai Maleiwa jee nnojoluitpa jülüjain naaʼin jaralinjachin miyoʼuin naʼakajee sünain aluwatawaa. Shiaitpa naaʼinmaaka tü aʼyatawaa niʼitaakat Jesuu najapuluʼu (Aluw. 5:42).

11. (1) ¿Kasa niiʼiyataka akajee David sünain müin nia aka saaʼin sukuwaʼipa pootshi anaka süpüla atüka? (2) ¿Kasa waaʼinrajatka süpüla washatüin nukuwaʼipa David?

¹¹ Nunoukteʼerüin wakuwaʼipa Jeʼwaa maaʼulu yaa sükajee tü Wiwüliakat, nükajee chi naaʼinkai otta nakajee na wawalayuukana. Keeʼireere waaʼin sunoukteʼerüin wakuwaʼipa tü Wiwüliakat, acheküsü jülüjainjatüin waaʼin tü waashajeʼerakat suluʼujee otta wachunta nümüin Maleiwa nükaaliinjaiwa waya sünain oonowaa sümaa. Müshinka David nümüin Jeʼwaa: «Wanaa sümaa nnojoluin tatunkuin aipaʼaluʼu, jülüjashi pia taaʼin» (Sal. 63:6, TNM). Anuu sooʼomüin nünüiki David: «Shiimain sünain taʼwaajeechin Jeʼwaa süka nüchiajaain taya. Süchiaain taya tü taaʼinkat» (Sal. 16:7, TNM). Suluʼujee tia, wayaawata aaʼuchi David müin aka saaʼin sukuwaʼipa pootshi anaka süpüla atüka. Jülüjasü naaʼin David tü nüchiajaakalü oulia nia Jeʼwaa, müsüjeseʼe nüsünneʼerüin suluʼujee nikii jee naaʼin tü kasa mojusükat. Jaʼitairü alin maʼin nümüin David tü achiajaanakalü oulia nia, ayatüsia naapaain amaa tia pütchikat (2 Sam. 12:1-13). ¿Kasa waaʼinrajatka süpüla nnojoluinjatüin yaletüin waaʼin jee jüüjüüinjanain waya nümüin Maleiwa maʼaka naaʼinrüin shia David? Jülüja waaʼin tüü: «Taashajeʼerapa tü Wiwüliakat, ¿jülüjasüche taaʼin tü sümakat otta tooʼulaainche nüsünneʼerüin Jeʼwaa suluʼujee tekii jee taaʼin tü kasa mojusükat? ¿Eetaapa süpüla anaʼleein shia tatuma?» (Sal. 1:2, 3).

12, 13. ¿Jamüsü sunoukteʼeria wakuwaʼipa nutuma Jeʼwaa nükajee chi naaʼinkai jee nakajee na wawalayuukana?

 ¹² Wainma sukuwaʼipa süpüla nunoukteʼerüin wakuwaʼipa Jeʼwaa nükajee chi naaʼinkai. Nükaaliinjain waya nükajee chi naaʼinkai süpüla washatüin nukuwaʼipa Jesuu jee süpüla eein wanain tü akuwaʼipaa eekat nutuma chi naaʼinkai Maleiwa (Gal. 5:22, 23). Nükaaliinjain waya chi naaʼinkai Maleiwa süpüla aipüraliin waya wayuu. Süka alin wapüla Maleiwa, oonoweeshii waya sümaa nünüiki jee keeʼireesü waaʼin nunoukteʼerüin wakuwaʼipa, süka jamüin, aneerüin wakuwaʼipa waaʼinrüle tü nümakat. Nia yalayalaka atuma waaʼin chi naaʼinkai Maleiwa süpüla wayouktüin tü keejiakat namüin na manoujainsaliikana (Éf. 2:2). Jülüja waaʼin nukuwaʼipa Pablo. Jintüliiwaʼaya nia, nekirajapuʼuin nia na nekiipüʼükana na fariseokana, yaletayaakana aaʼin. Nükaaliinjapejeʼe chi naaʼinkai Maleiwa Pablo süpüla nunoukteʼerüin tü jülüjakat naaʼin; müshijeseʼe nümüin mayaa: «Katchinshi taya süpüla tü kasakat süpüshuaʼa nutuma chi katchinkai atuma taya» (Filip. 4:13, TNM). Müshiʼiya wayakana, wachuntajatü nümüin Jeʼwaa süka süpüshuaʼa waaʼin naapaiwa wamüin chi naaʼinkai, nnojoleerü naʼalijirüin tia woulia (Sal. 10:17).

¹³ Nunoukteʼerüinya wakuwaʼipa Jeʼwaa nakajee na wawalayuukana otta nakajee na laülaashiikana. Jamüsüjaʼa neʼrüle na laülaashiikana wanee kasa nnojotka kasain saamüin sümüin wanoula, nakaaliinjamaatüin waya süpüla wanoukteʼerüin shia. Nemeʼejüin waaʼin süka tü nünüikikat Maleiwa (Gal. 6:1). Nnojoishii aʼwaataain suluʼu natüjain maʼin, achuntüshii naya kekiiwaa nümüin Jeʼwaa süpüla nayaawatüin saaʼu tü anakat süpüla naaʼinrüin. Nekirajaa anainrü tü Wiwüliakat otta tü karalouktakalüirua süpülapünaa naküjüin wamüin tü wanoukteʼerüinjatkat sünain wakuwaʼipa. Nachiajaapa waya na laülaashiikana süpüla wanouktüin sukuwaʼipa waʼanaaya jee shiale sünain wanee kasa wanouktüinjatka, jülüja waaʼin niain Maleiwa aküjüin wamüin tia süka alin waya nüpüla. Waapaale sümaa tia pütchikat, aneerü  wakuwaʼipa otta meena waya maʼaka saaʼin sukuwaʼipa pootshi anaka süpüla atüka.

14. ¿Kasa nuuʼulaaka Jeʼwaa saaʼinrüin wayuu süka saaʼin sümüiwaʼa?

¹⁴ Wayaawatüle saaʼu jamüin sunoukteʼeria wakuwaʼipa nutuma Jeʼwaa, aleeweena waya namaa na wawalayuukana. Aneerü tü jülüjakat waaʼin nachiki na waküjakana amüin pütchi otta namüin na wekirajakana sünain tü Wiwüliakat. Paala sümaiwa, tü wayuu atüküinjatkat wanee iita süka pootshi, shiyuʼlüin tü ipachein eekat saʼaka tü pootshikat. Aluʼusaʼa Jeʼwaa, nükaaliinjain wayuu eeka sücheküin sunoukteʼerüin sukuwaʼipa. Nnojotpejeʼe nüpüleeruain saaʼin wayuu süpüla sunoukteʼerüin sukuwaʼipa, nuuʼulaain süneeküin tia süka saaʼin sümüiwaʼa. Nikirajüin Maleiwa wayuu palajana sünain tü nuluwataakalü anain otta nuuʼulaain shiain anoukteʼerüin sukuwaʼipa sümüiwaʼa.

15, 16. ¿Kasa neeʼiyataka akajee na ekirajaakana sünain tü Wiwüliakat nacheküin niain Jeʼwaa anoukteʼerüin nakuwaʼipa? Püküja tü alatakat sümüin wanee wayuu.

¹⁵ Waashajaa süchiki tü alatakat sümüin Tessie, wanee wawala chejeʼewat Australia. Suʼttaiwaʼaya sünain shikirajaain sünain tü Wiwüliakat, mapüleesat sümüin sütüjaain saaʼu tü ekirajünakalü anain shia. Nnojotpejeʼe sunoukteʼerayaain sukuwaʼipa jee moʼunüinsat shiaʼaya sünain tü outkajawaakat. Tü wawala ekirajakat shia, oʼuraajüsü nümüin Jeʼwaa süpüla suuʼulaain suulia shikirajüin. Shiasaʼa wanaa sümaa shikirajaain Tessie sümaa tü wawalakat, süküjüin sümüin jamüin nnojotka sunoukteʼerüin sukuwaʼipa. Mojusü maʼin saaʼin Tessie süka nnojoluin pansaain tü sukuwaʼipakat sümaa tü shikirajaakalü anain saaʼujee keejiain sümüin ashaittaa saaʼu nneerü. Shiasaʼa süküjaka sümüin tü wawalakat suuʼulaainjatüin suulia ashaittajawaa saaʼu nneerü.

¹⁶ Süchikijee tia, oʼunawaisü Tessie sünain tü outkajawaakat otta sunoukteʼerüin joo tü sukuwaʼipakat mayaainjeʼe nemeeʼerainpalain shia na saʼaleewainpuʼukana. Woutiisasü shia mapa, pürekutsootsü rekulaat shiaʼaya mayaainjeʼe joʼuuyuuin süchonnii. Wanaa sümaa nunoukteʼerüin nukuwaʼipa wanee wayuu ekirajaaka sünain tü Wiwüliakat, arütkaashi Jeʼwaa nünainmüin jee akaaliinjünüshi nia nutuma süpüla müinjachin nia maʼaka saaʼin wanee iita eekai anain maʼin.

17. (1) ¿Jamüsü talataka paaʼin sutuma niain Jeʼwaa atüküin pukuwaʼipa? (2) ¿Kasa wekirajaajeetka sünain tü wanee ekirajaayakat?

¹⁷ Eeyüliʼiya maaʼutpünaa wayuu atüjaka atüka tü pootshikat süpüla akumajaa iita eekai anain maʼin. Müshiʼiya waya nutuma Jeʼwaa, süpüla anainjatüin wakuwaʼipa, nüchiajaain waya otta jülüjasü naaʼin wacheküle tü nümakat wamüin (paashajeʼera Salmo 32:8). ¿Talatüsüche waaʼin süka jülüjain waya naaʼin Jeʼwaa waneʼewai wakua? ¿Wayaawatüinche saaʼu nunoukteʼerawalin wakuwaʼipa Jeʼwaa? ¿Kasa akaaliinjeenaka waya süpüla müinjanain waya maʼaka saaʼin sukuwaʼipa pootshi anaka süpüla atüka? ¿Kasa wayouktajatka süpüla nnojoliinjanain müin waya maʼaka saaʼin sukuwaʼipa pootshi mojuka süpüla atüka? ¿Kasa naaʼinrajatka na kachonshiikana süpüla naʼyanaajiraain nümaa Jeʼwaa sünain anoukteʼeraa nakuwaʼipa nachonnii? Wekirajaajeerü anain tia sünain tü wanee ekirajaayakat.