NNOJOTSÜ kasain aʼwanajaain suʼunnaa koleejiain taya. Na tepichi koleejiajiraakana amaa taya toʼttaiwaʼaya maʼin sünain koleejia, takonpainyeetseshii naya tajaʼttiraleepa tü koleejiaakat. Eʼraajiraashii waya wapüshuaʼa suluʼu tia pueulokot otta weʼraajiraain wanülia.

Apünajünapuʼusü maiki süʼütpünaa tü pueulokot Liberty otta eepuʼusü granja chayaa. Wanaa sümaa joʼuuin taya, aʼyataapuʼushi chi tashikai suluʼu wanee granja. Shiasaʼa sutuma tia, atüjashi taya oʼuniraa wanee tractor jimaʼaiwaʼaya taya jee atüjashi taya aʼyatawaa.

Nnojoishi jimaʼalin chi tashikai soʼu joʼuuin taya, 56 juya nuuyase soʼu tia otta 35 juya suuyase tü teikat. Wayuupejeʼe katsüinshi chi tashikai otta nnojoishi ayuuleʼein. Wayuu aʼyataai nia otta nikirajüin waya süpüla waʼyataaliinjanain. Mayaapejeʼe nnojoluin wainmain nükanain, kepiashii waya nutuma, kasheʼinshii waya otta matüjainsat nnojolaa eküülü wamaʼana. Akaʼaya chi washikai, akatalawaishi kaʼi süpüla nümaain waya. Outushi chi tashikai soʼu 93 nuuyase otta müsia tü teikat soʼu 86 suuyase. Nnojoishii naya aʼyataain nümüin Jeʼwaa, eepejeʼe wanee temülia laülaashi suluʼu tü outkajaaleekat soʼujee 1972.

Wayuu kanoulasü tü teikat otta sümaapuʼushii waya rimiinkoʼu suluʼumüin tü iküleesiakat bautista. Soʼu 12 touyase, taapüin süchiki waneeshin sümaa apünüinshin Maleiwa, tasakitka tü teikat: «¿Jamüshi süpüla Nüchoinjachin Maleiwa Jesuu sümaa niainya neʼe chi Maleiwakai?». Sotusü taaʼin tü sümakat soʼu tia: «Matüjaaju aaʼu tia tachonchee. Isasü wachiki wayaawatüin saaʼu», sümakalaka. Nnojotsü tayaawatüin saaʼu tia. Woutiisapajaʼa taya soʼu 14 touyase, awoutisaajünüshi taya shiroku wane süchi pejeka sünain tü pueulokot. Apünüintua temetinnüin shiroku tü wüinkat: tü palajatkat shia saaʼu nünülia chi Nüshikai Jesuu, tü wane shia  saaʼu nünülia Jesuu otta müsia naaʼu chi naaʼinkai Maleiwa.

Wanaa sümaa suluʼuin taya bachillerato, eejachi wanee taʼaleewain asheʼejiraai, nimeʼejüin taaʼin süpüla tasheʼejiraalin wanaa nümaa. Tekirajaaka sünain tia otta tashajirüin tanülia süpüla tekerotuin suluʼu tü organización kanüliakat Golden Gloves, tia napülajatü na asheʼejiraaliikana. Nnojoipejeʼe taya yalayalain maʼin sünain asheʼejirawaa, tojuʼitaka suulia tia süchikijee kojuyatuain tasheʼejiraain. Süchikijee tia, eenakinnüshi taya natuma na surulaat chajanakana Estados Unidos süpüla surulaalüinjachin taya otta taluwataanaka Alemaniamüin. Chapa taya chayaa, aluwataanüshi taya natuma na shikiipüʼükana surulaat süpüla tekirajaainjachin suluʼu wanee eʼikülee napülajatka na surulaatkana. Naainjakaʼa tia shia süka anain taya süpüla shikiipüʼüjanain surulaat naashin. Keeʼireepuʼusü naaʼin surulaalüinjachin taya waneepia. Nnojoipejeʼe taya makateein chayaa, kettaapa tatuma tü piamasükat juya, ojuʼitüshi taya suulia soʼu juyaka 1956. Shiasaʼa süchikijeechon tia, naʼakashi taya waneinnua surulaat naatajannuu maʼin.

Süpülapünaa tatüjaain saaʼu tü shiimainkat, shiapuʼusü jülüjaka taaʼin tooloshaanain maʼin taya. Jülüjasü taaʼin tia sutuma tü ojuʼitawaikat suluʼu peliikula otta tü sümakat wayuu. Wanee kasa jülüjaka taaʼin shia nnojoluin tooloin maʼin na wayuu ekirajakana sünain tü Wiwüliakat. Anoutaapejeʼe tia jülüjakat taaʼin sutuma tekirajaain sünain waneirua kasa. Soʼu wanee kaʼi, suluʼujachi taya wanee teʼejena ishosü, tasakünaka sutuma piamasü majayünnüü. Tia majayünnüükalüirua, aküjalii naya pütchi nüchiki Jeʼwaa otta nushunuumuyuu naya chi tainchikai saaʼu tü tawala miyoʼukat. Naapapuʼuin tamüin tü rewiisütakat Aapiria Wayuu otta ¡Eeja Waaʼin! Nnojotpejeʼe müin tayaawatapuʼukai saaʼu tü saashajaakalü achiki tü rewiisütakat Aapiria Wayuu. Nounejaain taya naya majayünnüükana sünain Ekirajawaa sünain tü Wiwüliakat namaa na Wawalayuukana, tia shia wanee outkajawaa aainjünapuʼuka nepialuʼu eere noʼunuin maʼaka jeʼrashii wayuu süpüla nekirajaain sünain tü Wiwüliakat. «Nnaweechijaʼa müleka toʼunule», tamaka namüin. «¿Shiimain?», müshii tamüin. «Aa», tamaka namüin.

«Anashi nnojoyüirejeʼe taapüin tanüiki namüin», maa müshi taya suluʼu taaʼin. Oʼunapejeʼe taya sünain tia ekirajawaakat, jama taapüin tanüiki sümüin tia majayünnüükalüirua. Ponusü maʼin taaʼin natüjain maʼin na tepichikana süchiki tü Wiwüliakat. Eetaayaai neʼe wainmain kasa tatüjaka süchiki tü Wiwüliakat eerejeʼe sümaapuʼuin taya tü teikat suluʼumüin tü iküleesiakat rimiinkoʼuluwai. Shiasaʼa sutuma tatüjeein maʼin süchiki tü Wiwüliakat, anashiisü tamüin tekirajünüin. Wanee kasa ekirajünaka anain taya palajana shia Jeʼwaain nünülia chi Maleiwa pülashikai maʼin. Kakalia süpülapünaa tia, tasakirüin tü teikat sünain jaraliin na aküjaliikana pütchi nüchiki Jeʼwaa, «eekajasaʼa naya, naʼwaajüin wanee laülaa Jeʼwaa nünülia», müsü tamüin. Aluʼujasaʼa jooluʼu, müsü saakatünakai aaʼin wanee kuluulu toʼupaʼanainjee.

Taapaamaata amaalü tü tekirajaakalü anain süka tatüjaain saaʼu shiain tü shiimainkat. Woutiisashi taya soʼu 1957, mekietsat kashi süchikijee toʼunuin sünain tia palajatkat outkajawaa. Anoutaasü tü jülüjapuʼukat taaʼin. Anashaatasü taaʼin sutuma tatüjaain saaʼu tü sümakat tü Wiwüliakat süchiki tü nukuwaʼipainjatkat wanee wayuu toolo. Jamüshijaʼa Jesuu, niapuʼushi wanee wayuu anashi jee mamojulasai nia. Nnojoishi eein wanee wayuu eekai katsüin otta pülain maʼaka naaʼin niakai. Nnojoipejeʼe atkaain Jesuu sümaa wayuu, «nuuʼulaain müliain nia atumawaa» saashin tü Wiwüliakat (Isa. 53:2, 7). Tekirajaa anainrü kamaneeinjachin sümüin wayuu chi eekai nuushikajaain süchiirua nukuwaʼipa Jesuu (2 Tim. 2:24).

 Pürekutsootshi taya soʼu 1958, nnojoipejeʼe taya kakaliain sünain, ojoʼloopünaashi taya suulia süpüla kasaalüinjachin taya. Kasaatshi taya sümaa Gloria, shia tü wanee majayüt ounejaakat taya sünain tü palajatkat outkajawaa toʼunakalü anain. «Aishaʼajaa», nnojoishi müin taya süchikijee kasaalüin sümaa Gloria, wayuu anasü shia. Alanaʼaleesia sujutü tamüin suulialeʼeya wanee diamante otta talatüshi maʼin taya sümaa. Shieerü akuentajaka jooluʼu Gloria süchiki tü sukuwaʼipakat:

«Poloo aipiruamüin na tawalayuukana. Waneepiasü tü teikat nümaa Jeʼwaa jee outusü shia soʼu 14 touyase. Süchikijee tia, oʼttushi chi tashikai sünain ekirajawaa sünain tü Wiwüliakat. Sutuma nnojoluitpain tü teikat, aashajaashi chi tashikai nümaa chi shikiipüʼüjanakai tü koleejiakat süpüla nüsakirüin nia eere süpüla pachikuatüin taya sümaa tü tawala epayaakat sünain oʼunaa suluʼumüin tü koleejiakat. «Aa», müshi nümüin chi tashikai. Soʼu tia, alüʼütsü tü tawalakat süpüla sajaʼttirüin tü koleejiaakat. Tayale makatüin piichipaʼa jee shiale tü tawalakat, waaʼinmajüin na wawalayuu motsoyunnuukana otta waʼlakajaain tü weküinjatkat aipaʼa, nüntapa chi washikai. Waainjain tia sajaʼttaleepa tü koleejiaakat sutuma tü tawalakat. Piamashii wawalayuu sümaa naʼwayuuse ekirajaka waya sünain tü Wiwüliakat jee poloo waneemüin waya aʼyataakana nümüin Jeʼwaa. Kamalainshaatasü tamüin aküjaa pütchi mayaapejeʼe japüleʼein maʼin taya. Nükaaliinjapejeʼe taya waneepia chi taʼwayuusekai».

Kasaatshi taya sümaa Gloria peʼureeroʼu soʼu 1959. Talatapuʼushii maʼin waya soʼu pürekutsooliin waya piamaleʼeya. Shiasaʼa sutuma waʼyataweein suluʼu tü Weteet chajatkat Brooklyn, wepirajüin tü karaloʼuta süpülajatkat aʼyatawaa suluʼu otta waluwataaka shia juulioʼu soʼu 1959. Nia aashajaaka wamaa chaa Weteet chi wawalakai Simon Kraker, kamaneeshi maʼin chia wawalakai. Soʼu tia, nüküjain wamüin nnojoluin neenakünüin Weteetmüin na eekana kasaalüin. Ayatüsü keeʼireein waaʼin aʼyatawaa suluʼu Weteet, kojuyapejeʼe juya alataka süpüla weenakünüin chamüin.

Waluwataaka karaloʼuta chaa Weteet süpüla wasakirüin sünain jalain choʼujaain maʼin aküjalii pütchi süpüla woʼunüin chamüin. Süküjünaka wamüin süchiki Pine Bluff, Arkansas. Suluʼu tia pueulokot eejatü neʼe piamasü outkajaalee, wanee napüla na wawalayuu wulekana ata otta napüla na wawalayuu yuuikana ata. Wajütünaka suluʼumüin tü napülajatkat na yuuikana ata, 14 neʼe na wawalayuu eejanakana suluʼu tia outkajaaleekat.

Eeshiijaʼa jüsakirüle jamüin katatapuʼuka atumawaa na wawalayuu yuuikana ata noulia na wulekana ata. Nnojotsü kasakainjatüin tia natuma na wawalayuukana suʼunnaa tia. Nnojotsü süpüla suutkajaain wayuu eekai wulein süta sümaa eekai yuulin süta suulia eein kasachiki sünainjee tia. Watta naalii na wawalayuu mmotpuʼukana seema susoʼlojunuin tü Piichi Outkajaaleekat. Mmotshii naya süka sülatüirüin tia namüin. Akaataajaʼa nüküjale pütchi wanee wawala yuuikai ata eere kepiain na wulekana ata, ataʼünnüshi otta eeshi niyaajünüle natuma. Shiasaʼa süpüla wooʼulaanüin waküjain pütchi, oonooshii waya sümaa tü namakat na sülaülashiikana mma otta waʼatapajüin sunoutaain sukuwaʼipa tia.

Kapüleeshaanasü maʼin tü aküjaakat pütchi soʼu tia. Wanaa sümaa waküjapuʼuin pütchi eere kepiain na wayuu yuuikana ata, eeshii wantaleere nepialuʼumüin na wulekana ata. Sülatawaipa tia wamüin, waneekamaatüin tü waaʼinrajatkat shiale waküjain pütchi namüin motsomüin jee shiale wamüin namüin: «Maaʼawashii neʼe waya, nnojoishii yaaʼawaliinjanain waya». Mapuʼusü sukuwaʼipa watuma soʼu tia.

Aʼyataashii maʼin waya süpüleerua tü choʼujaakat wamüin. Nnojotpejeʼe jeʼrain maʼin wakanain, apünüin neʼe dólar kaʼiwai. Aʼyataapuʼusü Gloria suluʼu kojuyasü piichi otta ooʼulaanüshi taya süpüla takaaliinjain shia suluʼu wanee piichi süpüla sujuʼitüin maalü. Ekinnapuʼushii waya natuma na waʼyataakana amüin. Apülanchajawaisü Gloria semaanawai sümüin waneirua wayuu otta tayapuʼushi aʼyataakai sünain aaʼinmajaa maata, talaʼajapuʼuin shiwentaanase nepia jee waneirua kasa. Walaʼajapuʼuin shiwentaanase nepia waneinnua wayuu wulekana ata, tayapuʼushi alaʼajaka anooipaʼajee otta Gloria suluʼujee. Nekirapuʼuin waya naya wayuukana süka siraain kaʼi waaʼu sünain tia aʼyatawaakat. Paülüʼüsü Gloria sünain ekaa, nnojotpejeʼe shia kottüin namaa na wayuu waʼyataakana amüin otta müshia tayakai eküshi eere sünaajünüin tü kemionkat. Nnojotsü mojuin taaʼin sutuma tia. Jemetüsü maʼin tü eküütkat. Wayuu anamiaa na waʼyataapuʼukana amüin, shiajaʼa neʼe noʼunuin süchiirua tü sümakat wayuu nachiki na yuuikana ata. Sotusü taaʼin soʼu woʼyotirüin süsüneʼe tü weʼejenakat, shiasaʼa woʼunajanapa tasakirüin chi oikaaikai kosoliina müleka eere süpüla naʼanapirüin Gloria wanee  ashiitülee. Niirolooko wayuukai tamüin sünain nümüin tamüin: «Asürülaaitpa».

Talatapajaʼa maʼin waaʼin namaapa waya na wawalayuukana otta kamalainshaatasü wamüin tü aküjaakat pütchi. Wantapa chaa Pine Bluff, oʼunushii waya nipialuʼumüin chi wawala akumajakai sukuwaʼipa tü aainjünakat suluʼu tü outkajaaleekat. Chajana waya kepiain nümaa. Nnojotsü Aküjalüin pütchi tü nuʼwayuusekat, shikirajaka shia Gloria sünain tü Wiwüliakat. Soʼuleʼeya tia, tekirajüin nüchon chi wawalakai otta chi suʼwayuusekai. Aʼyataasü mapa nümüin Jeʼwaa nuʼwayuuse chi wawalakai otta tü nachonkat sümaa woutiisain naya.

Watta naalii wawalayuu waʼaleewainkana naʼakajee na wulekana ata. Nounejaapuʼuin waya sünain ekaa nepialuʼumüin, oʼunapuʼushii waya namaʼanamüin kojopa tü piyuushikat suulia weʼnnüin. Soʼu tia, kanüliasü maʼin tü organización Ku Klux Klan münakat. Nootuin wayuu süpüla nalerajüin na yuuikana ata otta müliain naya natuma. Sotushi taaʼin wanee wayuu joyotokai soʼuluʼu nipia, kasuusü nüsheʼin jee koʼuutajanashi nia maʼaka naaʼin na Ku Klux Klan münakana, yaletüsü naaʼin chia wayuukai. Nnojoliipejeʼe ooʼulaain na wawalayuukana suulia aaʼinraa kasa anasü sutuma tia. Jamüsüjaʼa soʼu wanee kaʼi manneetsekalü oʼu waya süpüla oʼunaa sünain wanee outkajawaa miyoʼu, eeshi wanee wawala ayaʼlajaka woulia tü weʼejenakat süpüla eeinjatüin tü wasapiakat, shia wanee kemion Ford soʼujatka 1950. Joutaleʼulajatü tia alatakat. Wanee kashi süchikijee tia, aleʼejüshii waya sünainjee aküjaa pütchi otta ekirajaa wayuu sümaa mapüsain maʼin waya. Talatashaatashii maʼin waya weʼrapa tü weʼejenakat soʼuluʼu wepia. Eejatü wanee karaloʼutachon shikiinain tü kemionkot, müsü sünüiki tü karaloʼutakat: «Anuu taleʼejirüin jümüin tü jeʼejenakat, tasülajüin jümüin. Chi juwalakai».

Eesüya wanee kasa anasü atanalaka taaʼin. Soʼu 1962, ounejaanüshi taya sünain tü Ekirajawaa napülajatkat na Laülaashiikana, chajatü aainjünüin tia chaa South Lansing, Nueva York. Tia napülajatü na wawalayuu alapalaakana waaʼu, napüla nekiipüʼü na alapalaakana naaʼu na wawalayuukana otta na laülaashiikana suluʼu tü outkajaaleekat. Maʼyataainsai taya soʼu tia otta palitchon wanneetse. Akaisaʼa teenakünüin sutuma wanee konpainyiia aʼyataaka sümaa teleepono chaa Pine Bluff. Saapünüle tamüin tia aʼyatawaakat, tayainjachi chi palajaikai wayuu yuuikai ata sünain aʼyatawaa suluʼu tia konpainyiiakat. «Aʼyataweechia pia», münüshi taya. Shiasaʼa sutuma manneetsein taya süpüla oʼunaa Nueva Yorkmüin, taapaainjatiaa aʼyatawaakat tia otta nnojoluinjachiaa taya oʼunuin sünain tü ekirajawaakat. Wanaa sümaa tashajüinjachiain wanee karaloʼuta süpüla nnojoluinjachin tounuin sünain tü ekirajawaakat, alatüsü wanee kasa nnojotka motuin taaʼin.

Antüsü wepialuʼumüin wanee wawala manoujainkat aʼwayuuse, antüsü shia watta maalü otta saapaka tamüin wanee sobre wotusü nneerü. Tia shia tü sükanainkat namaa waneinnua süchoinchein sünain asujaa mojuui eere süpünajünüin maawüi. Naaʼinrüin tia süka keeʼireein naaʼin toʼunüin Nueva Yorkmüin. Anuu sünüiki tü wawalakat tamüin: «Puʼunaʼaya chamüin, anashi pütüjale pikirajeenajaʼa waya püleʼejapa». Shiasaʼa süchikijee tia toʼunaka suluʼumüin tü konpainyiiakat süpüla tasakirüin müleka eere süpüla toʼttüin jarai semaana süchikijee tü kaʼi eʼitaanakat tapüla paala. «Nnojo» tamünaka amüin. Nnojotpejeʼe kasajatüin tia tamüin süka taneeküitpain tü taaʼinrajatkat.  Talatüshi maʼin taya süka nnojoluin taapaain tia aʼyatawaakat.

Shieerü akuentajaka jooluʼu Gloria jamapuʼuin wakuwaʼipa chaa Pine Bluff: «Kamalainshaatasü tamüin tia pueulokot. Eesü tekirajüle 15 jee shiale 20 wayuu sünain tü Wiwüliakat. Oʼttüshii waya watta maalü sünain aküjaa pütchi sainküin piichi, shiasaʼa süchikijee tia, oʼunushii waya sünain ekirajaa na wekirajüinkana sünain tü Wiwüliakat. Eeshii wooʼulaale kaʼlepa aikat maʼaka 11 saʼwai. Talatapuʼusü maʼin waaʼin sünain aküjaa pütchi. Kasataʼaleejeseʼe makatüin taya chayaa waneepia. Nnojotsüje taya oʼunuin chejee süpüleerua talapalaainjatüin naaʼu na wawalayuukana nümaa chi taʼwayuusekai. Naatapejeʼe tü keeʼireekat naaʼin Jeʼwaa wapüleerua». Shiaʼaya naaʼinraka Jeʼwaa tia.

Wanaa sümaa chajanain waya chaa Pine Bluff, aluwataashii waya karaloʼuta süpüla pürekutsooliin pesiaat waya. Keeʼireesü naaʼin chi wawala nekiipüʼükai na wawalayuu alapalaakana waaʼu pürekutsooliin pesiaat waya chaa Texas. Anashiisü wamüin tia. Kakalia waya sünain aʼatapajaa susoutunuin wamüin, nnojotpejeʼe aluwataanayaain karaloʼuta wamüin. Shiasaʼa eneeroʼu soʼu 1965, kakalia süchikijee tia suluwataanaka wanee karaloʼuta wamüin. aneekünüshii waya süpüla walapalaainjanain naaʼu na wawalayuukana. Aneekünüshi wanaa wamaa chi wawalakai Leon Weaver süpüla nülapalaainjachin naaʼu na wawalayuukana. Chia wawalakai nia akumajakai maaʼutpünaa sukuwaʼipa tü aainjünajatkat suluʼu Weteet chaa Estados Unidos.

Shapaasü maʼin taaʼin süka talapalaainjachin naaʼu na wawalayuukana. Wanee juya süpülapünaa tia, yootushi tamaa chi wawalakai James A. Thompson süchiki tü kasa tanoutajatkat sünain takuwaʼipa otta süchiki tü kasa choʼujaakat tamüin süpüla kettaain taya süpüla alapalawaa naaʼu na wawalayuukana. Toʼttapa sünain alapalawaa naaʼu na wawalayuukana tayaawata aaʼu sünain anain maʼin tü nümakat chi wawalakai tamüin. Chi wawalakai James A. Thompson, nia chi palajachikai nekiipüʼü na alapalaakana waaʼu anaʼlaakai wamüin süchikijee taneekünüin. Watta saalii kasa anasü tatüjaka nünainjee chia wawalakai süka anain maʼin nunoula.

Suʼunnaa tia, nnojoishii maʼin ekirajünüin na wawalayuu alapalaakana waaʼu. Suʼunnaa wanee semaana teʼrüin jamüin sukuwaʼipa nutuma wanee wawala alapalawaa naaʼu na wawalayuukana. Shiasaʼa waneemüin semaana süchikijee tia, nia eʼraka chia wawalakai jamüin sukuwaʼipa tatuma. Nüküjain tamüin süchiki waneirua kasa tanoutajatkat. Oʼunushi chia wawalakai süchikijee tia, wamüiwaʼaka waya. Sotusü taaʼin wanaa sümaa tamüin sümüin Gloria: «¿Choʼujaasüche nuʼunuinjachin chi wawalakai?». Kakalia mapa süchikijee tia, tayaawata aaʼu eejeenain waneepia wawalayuu kamaneeka maʼin akaaliinjeenaka pia müleka puuʼulaale nakaaliinjain pia. Sotoyülia taaʼin tü naaʼinrakat tapüleerua waneinnua wawalayuu maʼaka naaʼin chi wawalakai James Brown, alapalaaipuʼushi nia naaʼu na wawalayuukana soʼu tia jee müshia Fred Rusk, weteliita nia soʼu tia.

Wanaa sümaa tia, sainküinshii tü pueulokalüirua süpüshuaʼa na alerajakana na yuuikana ata. Jamüsüjaʼa  soʼu wanee kaʼi, aainjüshii marcha tü Ku Klux Klan münakat suluʼu wanee pueulo eejanale walapalaain naaʼu na wawalayuukana chaa Tennessee. Jee müsia sotusü taaʼin woʼunuin namaa na wawalayuukana sünain ekaa suluʼu wanee ekülee süchikijee waküjain pütchi. Shiasaʼa toʼunapa eemüin tü ashiitüleekat, oʼunushi wanee wayuu tachiirua, jaʼyasü naaʼu mojulaain otta kanainshi tatuaje. Tü tatuaje nünainka shia tü nanainkat na alerajakana na yuuikana ata. Eepejeʼe wanee wawala wuletai oʼunakai nüchiirua chia wayuukai, miyoʼusenuu sümaa katsüin nia. «¿Anashi pia tawala Herd?», nümaka tamüin. Nuʼunamaataka chia wayuukai sümaa nnojoluin nikerotayaain suluʼu tü ashiitüleekat. Tayaawata aaʼu nnojoluin sülerajünüin wayuu sutuma yuulin süta, tü alerajaakat wayuu akumajaasü sutuma waleʼeruʼuin tü kaainjalaakat. Wanee kasa tayaawataka aaʼu shia aijiraain waya wapüshuaʼa namaa na wawalayuukana jaʼitairü wulein jee yuulin nata. Akaʼaya na wawalayuukana, eeshii süpüla naapajiraain nekii waaʼu.

Aʼyataashii waya sünain alapalawaa naaʼu na wawalayuukana soʼu 33 juya. Watta maʼin saalii kasa watüjaka sünainjee, wainma kasa anasü weʼraka otta alataka wamüin. Eepejeʼe wanee kasa anashaatasü alataka wamüin mapa. Akoosütoʼu soʼu 1997, ekeraajüsü wanee kasa kakaliaka maʼin waʼatapajüin, eenakünüshii waya süpüla waʼyataain suluʼu tü Weteet chakat Estados Unidos. Alatüsü 38 juya süchikijee waluwataain tü karaloʼuta süpülajatkat aʼyatawaa suluʼu Weteet. Wanee kashi süchikijee tia, oʼunushii waya Weteetmüin. Taaʼinruʼu tayakai, neenakirayaain taya na wawalayuu shikiipüʼüjanakana Weteet süpüla takaaliinjain neʼe naya sünain wanee aʼyatawaa otta nnojoluinjanaya kakaliain waya taaʼinruʼu, nnojotpejeʼe müin shia.

Tantaiwaʼaya Weteetmüin, aʼyataashi taya suluʼu Departamento de Servicio. Wainma maʼin kasa tatüjaka sünainjee tia. Na wawalayuu aʼyataakana sünain tia, asoutushii sümüin tü nasakirakalü anain na laülaashii chakana Estados Unidos otta na wawalayuu alapalaakana waaʼu. Kojutusü maʼin tamüin nekirajüin taya na tawalayuukana sümaa kamaneein maʼin naya tamüin. Taʼyataale tachikuaʼa namaa naya wawalayuukana, ayateeria isain tachiki wainma kasa.

Kamalainsü maʼin wamüin aʼyatawaa suluʼu Weteet. Keejiasü wamüin amaaliajaa otta tia shia wanee kasa choʼujaaka maʼin waʼyataale suluʼu Weteet. Wanee juya süchikijee tia, shiʼipajanashi taya Comité de Servicio. Shiasaʼa soʼujee 1999, aneekünüshi taya süpüla naʼakain Na Laülaashii Jülüjakana Aaʼin na Aküjaliikana Pütchi sainküin Mma. Wainma maʼin kasa tatüjaka sünainjee aʼyatawaakat tüü. Shiapejeʼe tayaawatüin maʼin aaʼu niain Jesuu nekiipüʼüjanain na wawalayuukana, nnojoishi niain wanee wayuu.

Jülüjawaipa taaʼin süchiki tü takuwaʼipakat, teʼrüin sünain müin taya maʼaka naaʼin Amós. Jülüjashi naaʼin Jeʼwaa Amós, wanee wayuu arüleejüi otta aʼyataakai sünain asaʼijaa higo, wanee süchon wunuʼu nekapuʼuka na wayuu maʼletsekana. Nüneeküin nia Jeʼwaa süpüla nünüikimaainjachin nia otta wainma kasa anasü niʼraka nutuma (Amós 7:14, 15). Müsia neʼe takuwaʼipa nutuma Jeʼwaa, jülüjashi taya naaʼin sümaa nüchoin taya wanee wayuu maʼletsesai chejeʼewai Liberty. Wainma maʼin kasa anasü teʼraka nutuma Jeʼwaa, tayaawajüle shia, nnojoleechi taya ajaʼttüin (Prov. 10:22). Mayaapejeʼe wayuuin maʼletsesai taya, wattashaata maʼin saalii kasa naapaka Jeʼwaa tamüin süpüla icheinjatüin tanoula. Alanaʼaleesia suulialeʼeya tü taʼatapajakat.