1-3. ¿Kasache waʼyalajawaika atuma?

 ¿SOTUSÜ PAAʼIN kasain piʼyalajaka atuma jekenainka? Eeshii waʼyalajüle sutuma talatüin waaʼin, shiapejeʼe waʼyalajüin maʼin sutuma mojuin waaʼin jee shiale sutuma nünaajaain wanee wapüshi. Anuu tü sümakat Lorilei, * wanee wawala kepiasü chaa Estados Unidos: «Eesü kaʼi taʼyalajawaika oʼu süchiirua tü tachon anaajaakat, eesü isawaire tachiki tachecherüin taaʼin suulia aʼyalajaa, aishaatasü maʼin tamüin tü alatakat».

² Eesü waneirua kasa waʼyalajaka atuma. Anuu sünüiki wanee pürekutsootsü kanüliasü Hiromi, kepiasü shia Japón: «Eesü mojuwaire taaʼin sutuma shiyoutuin wayuu tü pütchi anasükat. Aʼyalajawaisü taya sünain achuntaa nümüin Jeʼwaa süpüla tousütüin sünain wanee wayuu ekirajaweeka nüchiki».

³ Eesü süpüla müin waaʼin maʼaka naaʼin naya wawalayuukana (1 Ped. 5:9). Aʼyataweeshii waya nümüin Jeʼwaa sümaa talatüin waaʼin, shiajaʼa neʼe eein süpüla mojuin maʼin waaʼin sutuma nünaajaain wanee wapüshi jee shiale sutuma wanee kasa kapüleeka atuma waneepiain waya nümaa Maleiwa (Sal. 6:6; 100:2). ¿Kasa waaʼinrajatka mojuwaire waaʼin?

4. ¿Kasa wekirajaainjatka anain sünain ekirajaayakat tüü?

⁴ Watüjaweerü aaʼu tü waaʼinrajatkat sünainjee nukuwaʼipa Jesuu. Eeshi niʼyalajawaire Jesuu sutuma mojushaatain maʼin naaʼin (Juan 11:35; Luc. 19:41; 22:43, 44; Heb. 5:7). Sünain ekirajaayakat tüü wekirajaweerü anain tü alatakat soʼu tü kaʼi niʼyalajakalü oʼu Jesuu. Otta wekirajaweerü anain tü watüjakat nüchiki Jesuu, nüchiki Jeʼwaa sünainjee tia otta tü waaʼinrajatkat soʼunnaa müliaa.

5. ¿Kasa watüjaka nüchiki Jesuu sünainjee tü aküjünakat suluʼu Juan 11:32-36?

⁵ Sajaʼlajaayamüin juyakat 32, ayuuijaashi wanee naʼaleewain Jesuu kanüliashi Lázaro jee outaka nia (Juan 11:3, 14). Aishi maʼin nia nüpüla Jesuu otta aisü nüpüla tü piamasükat nushunuu, María ooʼulaka Marta nanülia. Mojushaatasü maʼin naaʼin nachiirua chi nawalakai. Nünaajaapa Lázaro oʼunushi Jesuu chamüin Betania, tü pueulo eejatüle kepiain María ooʼulaka Marta. Saapapa Marta wopuluʼuin Jesuu, suʼunaka nüpanapa. Mojukajasaʼa maʼin saaʼin sünain sümüin nümüin Jesuu: «Senyotkalee, müleka yaajachireje pia, nnojoishije ouktüin chi tawalakai» (Juan 11:21). Niʼyalajakalaka Jesuu niʼrapa shiʼyalajüin maʼin María ooʼulaka waneinnua wayuu (paashajeʼera Juan 11:32-36).

6. ¿Jamüshi niʼyalajaka Jesuu soʼu outuin Lázaro?

⁶ ¿Jamüshi niʼyalajaka Jesuu soʼu tia? Anuu sünüiki tü karaloʼutakat Perspicacia para comprender las Escrituras süchiki tia: «Sutuma outuin chi naʼaleewainkai otta sutuma niʼrüin mojushaatain maʼin naaʼin na nushunuukana Lázaro sutuma outuin nia, aʼyalajüshi Jesuu». * Eesüjaʼa jülüjale naaʼin Jesuu müliain maʼin Lázaro sutuma saalin tü ayuulii nünainkat otta sutuma naʼatapajüin outaa. Eeshijaʼa niʼyalajüle sutuma niʼrüin mojushaatain saaʼin María otta Marta sutuma outuin chi nawalakai. Outule wanee paʼaleewain jee niale wanee püpüshi, eesüjaʼa meerüle paaʼin maʼaka naaʼin Jesuu. Wekirajaa sünain apünüinsü kasa watüjaka sünainjee tü alatakat.

7. ¿Kasa watüjaka nüchiki Jeʼwaa sünainjee niʼyalajüin Jesuu naaʼu naʼaleewainyuu?

⁷ Niyaawata aaʼu Jeʼwaa jamüin paaʼin. Müshi Jesuu maʼaka naaʼin chi Nüshikai (Heb. 1:3). Sutuma niʼyalajüin Jesuu, watüjaa aaʼu jamüin naaʼin chi Nüshikai soʼu tia (Juan 14:9). Mojule maʼin paaʼin sutuma nünaajaain wanee püpüshi, nütüjaa aaʼu Jeʼwaa jamüin paaʼin otta  mojusü naaʼin wanaa pümaa. Nükaalinjeein pia süpüla anain paaʼin (Sal. 34:18; 147:3).

8. ¿Jamüsü watüjaaka saaʼu nüsoʼireʼereein naaʼin Jesuu na wapüshi outuinnapakana?

⁸ Nüsoʼireʼereein naaʼin Jesuu na püpüshi anaajaakana. Anuu nünüiki Jesuu sümüin Marta süpülapünaa niʼyalajüin: «Asoʼiraaweechi aaʼin chi puwalakai». Sunoujaka Marta nünüiki Jesuu (Juan 11:23-27, TNM). Sutuma sunoujain nünain Jeʼwaa, sütüjaa aaʼu nasoʼireʼennüin aaʼin waneinnua wayuu sümaiwa nutuma Elías otta Eliseo (1 Rey. 17:17-24; 2 Rey. 4:32-37). Eesü süpüla saapüin nanülia waneinnua wayuu nüsoʼireʼeraka aaʼin Jesuu (Luc. 7:11-15; 8:41, 42, 49-56). Maʼaka saʼatapajüin Marta nüsoʼireʼennüinjachin aaʼin chi suwalakai, eesü süpüla paʼatapajüin nasoʼireʼennüin aaʼin na püpüshi outuinnapakana. ¿Kasa watüjaka sünainjee niʼyalajüin Jesuu soʼu sümülialaain naaʼin naalin na naʼaleewainyuukana? Shia keeʼireein naaʼin nüsoʼireʼerüin naaʼin na outushiikana.

9. (1) ¿Kasa paaʼinrajatka süpüla pümüliajüin na anaajaakana apüshi maʼaka naaʼinrüin shia Jesuu? (2) Püküja tü aainjünakat nüpüleerua wanee wawala.

⁹ Eeshi süpüla pümüliajüin na anaajaakana apüshi. Nnojoishi neʼe aʼyalajüin Jesuu sümaa Marta ooʼulaka María, naapajüinya nanüiki otta natütüleʼerüin naaʼin. Eesü süpüla waaʼinrüin tia napüleerua na anaajaakana apüshi. Anuu nünüiki Dan wanee laülaashi kepiakai chaa Australia: «Sünaajaapa taʼwayuuse choʼujaashi takaalinjünüin. Eeshii waneinnua wawalayuu sümaa naʼwayuuse aapajakana tanüiki jaʼitasü kaʼlein aikat naaʼu. Nnojoishii asoutuin pejeewa otta nnojotsü mojushiin namüin taʼyalajüin. Shiasaʼa nnojotpa taaʼin sünain aaʼinraa kasa, nakaalinjain taya sünain waneirua kasa, maʼaka saaʼin noʼlojuin teʼejena, ayaʼlajüshii kasa tamüin suluʼu oikaalee otta aʼlakajaashii naya tayaalu. Oʼuraajawaishii naya tamaa waneepia, shiimainjaʼa taʼaleewainyuuin naya jee tawalayuuin süka nakaalinjain taya soʼunnaa müliaa» (Prov. 17:17).

10. ¿Kasa aküjünaka suluʼu Lucas 19:36-40?

¹⁰ Soʼu 9 nisán soʼu juyakat 33, oʼunushi Jesuu Jerusalénmüin. Nülüʼülaapa süpüla nikerotüin suluʼumüin tü pueulokot, watta saalii wayuu jutkatakana nüpüla, nawayaatalüin nasheʼinpalajana nüpüleerua suluʼupünaa tü wopukot süka nacheküin niainjachin aluwataain naaʼu. Talatüshii maʼin naya soʼu kaʼikat tia (paashajeʼera Lucas 19:36-40). Ponokajasaʼa maʼin naaʼin na nikirajüinkana neʼrapa tü naaʼinrakat Jesuu, aʼyalajüshi maʼin nia saalin tü wayuu kepiasükalüirua suluʼu tü pueulokot Jerusalén. Nüküjain Jesuu tü alatajatkat sümüin (Luc. 19:41-44).

11. ¿Jamüshi niʼyalajaka Jesuu nachiirua na wayuu kepiakana Jerusalén?

¹¹ Mayaainjeʼe talatüin naaʼin na wayuukana soʼu kaʼikat tia, mojusia naaʼin Jesuu süka nütüjaain saaʼu nayoutuin na judíokana tü pütchi süchikikat nukuwaʼipa Maleiwa sünain aluwatawaa. Sünainjee tia ajaʼttinnajatü Jerusalén otta püreesainjana waneinnua judío (Luc. 21:20-24). Wainma wayuu ayoutaka Jesuu maʼaka nüküjain shia paala. ¿Sücheküinche wayuu tü pütchi anasükat eere püküjain pütchi? ¿Shiyoutataapa shia? ¿Kasa pütüjaka sünainjee niʼyalajüin Jesuu süchiirua wayuu? Wekirajaa sünain apünüinsü kasa watüjaka nünainjee.

12. ¿Kasa watüjaka nüchiki Jeʼwaa sünainjee niʼyalajüin Jesuu süchiirua wayuu?

¹² Aisü wayuu nüpüla Jeʼwaa. Watüjaa aaʼu jülüjain naaʼin Jeʼwaa na wayuukana sünainjee niʼyalajüin Jesuu. «Nücheküin Maleiwa  süpüleerua shiyaawajaainjatüin wayuu süpüshua suulia saainjala. Aʼatapajüshi nia süka nnojolüin nücheküin süpüleerua eeinjatüin wayuu eekai amüloulin» (2 Ped. 3:9). Jaʼyasü waaʼu alin wapüla wayuu wanaa sümaa wachajaain maʼin sukuwaʼipa süpüla sütanalüin saaʼin tü pütchi anasükat (Mat. 22:39).

13, 14. (1) ¿Jamüsü jaʼyaka naaʼu Jesuu sümülialaain naaʼin saalin wayuu? (2) ¿Kasa waaʼinrajatka süpüla müin wakuwaʼipa maʼaka naaʼin Jesuu?

¹³ Aʼyataashi maʼin Jesuu sünain aküjaa pütchi. Naaʼinrüin tia süka alin wayuu nüpüla (Luc. 19:47, 48). Otta müsia süka sümülialaain naaʼin naalin. Eesü kaʼi wattaka maʼin saalii wayuu aapajeekana nünüiki Jesuu namaa na nikirajüinjana, eeshii meküinre naya sünainjee tia (Mar. 3:20). Nüntapa wanee wayuu aipaʼa eemüin Jesuu, nnojotsü mojushiin tia nümüin, yootushi nia nümaa chia wayuukai (Juan 3:1, 2). Wainma na wayuu nnojoliikana oushikajaain süchiirua nukuwaʼipa Jesuu mayaainjeʼe nüküjain Jesuu namüin tü pütchi süchikikat nukuwaʼipa Maleiwa sünain aluwatawaa. Maaʼulu waküjeein sümüin wayuu süpüshuaʼa tü pütchi anasükat (Aluw. 10:42). Süpüla wountuin tia, anasü waʼwanajaale sukuwaʼipa waküjia pütchi.

¹⁴ Puʼwanajaa tü oora püküjakalü oʼu pütchi. Jamüshiijaʼa waküjale pütchi waneepia wattaʼa maalü, eeshiijaʼa süpüla nnojoliin wapüla na wayuu aapajeekana tü pütchikat. Anuu sünüiki Matilda, pürekutsoot shia: «Tayakat nümaa taʼwayuuse waʼwanajaawalin tü oora waküjakalü oʼu pütchi. Aküjashii waya pütchi wattaʼa maalü suluʼupünaa oikaalee. Shiasaʼa kaleʼu, aküjashii waya pütchi süka tü kareetachonkat süka wainmain wayuu kaayeruʼupünaa. Shiasaʼa motsopa kaʼikat, eeshii wayuu wapüla nepialuʼu». Waküja pütchi soʼu tü oora eekalü oʼu wainma wayuu suulia waneeküin tü oora anakat saaʼin wamüin neʼe. Talateerü maʼin naaʼin Jeʼwaa waaʼinrüle tia.

15. Saashin Lucas 22:39-44, ¿kasa naaʼinraka Jesuu wanee ai süpülapünaa outuin nia?

¹⁵ Kaʼlepa maʼin aikat, soʼu 14 nisán soʼu juyakat 33, oʼunushi Jesuu eemüin wanee unaʼapü kanüliasü Getsemaní. Chapa nia  chayaa nüküjain nümüin Jeʼwaa süpüshuaʼa tü suluʼukat naaʼin (paashajeʼera Lucas 22:39-44). Soʼunnaa tia, «achuntapüʼüshi nümüin Maleiwa sünain niʼyalajüin sümaa emetuluin nünüiki» (Heb. 5:7). ¿Kasa nuchuntaka Jesuu wanee ai süpülapünaa outuin nia? Nuchuntuin nümüin Jeʼwaa süpüla waneepiainjachin nia nümaa otta süpüla nikeraajüin tü keeʼireekat naaʼin. Naapakalaka Jeʼwaa nünüiki chi Nüchonkai jee nuluwataaka wanee aapiee süpüla nükatchinrüin naaʼin.

16. ¿Jamüsü shapaaka maʼin naaʼin Jesuu soʼunnaa nuʼuraajüin chaa Getsemaní?

¹⁶ Soʼunnaa chajachin Jesuu Getsemaní, aʼyalajüshi maʼin nia sümaʼinruʼu nuʼuraajüin. Shapaasü maʼin naaʼin süka jülüjain naaʼin shikiiruʼule wayuu niʼrülin wayumüin süka nünüiki nümüin Maleiwa. Otta nütüjaa aaʼu kojutuinjatüin nutuma nünülia chi Nüshikai. ¿Kasa pütüjaka sünainjee tia sülatüle pümüin wanee kasa kapüleesü? Wekirajaa sünain apünüinsü kasa watüjaka.

17. ¿Kasa watüjaka nüchiki Jeʼwaa sünainjee naapüin nünüiki Jesuu soʼu nuʼuraajüin nümüin?

¹⁷ Naapüin Jeʼwaa pünüiki soʼu puchuntashaatain nümüin. Naapüin Jeʼwaa nünüiki chi Nüchonkai soʼu nuchuntashaatain nümüin. Naaʼinrüin tia süka anain maʼin nümüin waneepiain Jesuu nümaa otta kojutuin nutuma nünülia. Waaʼinmaale maʼin waneepiain waya nümaa Jeʼwaa jee kojutule watuma nünülia, naapeerü wanüiki wachuntapa kaalinwaa nümüin (Sal. 145:18, 19).

18. ¿Jamüsü watüjaaka saaʼu niyaawatüin saaʼu Jesuu jamüin waaʼin?

¹⁸ Niyaawata aaʼu Jesuu jamüin paaʼin. Anasü waaʼin nümaa wanee waʼaleewain ayaawatakai saaʼu jamüin waaʼin shapaapa maʼin waaʼin, shialeekajaʼa sülatüle nümüin tü alatakat wamüin. Müsia nukuwaʼipa Jesuu wamaa, chi waʼaleewainkai. Nütüjaa aaʼu matsüinre waaʼin jee choʼujaale wakaalinjünüin. Otta müsia niʼraajüin wakuwaʼipa jee nükaalinjeena waya soʼu tü kaʼi choʼujaakalü oʼu shia wamüin (Heb. 4:15, 16). Wacheka wakaalinjünüin nutuma Jeʼwaa maʼaka nücheküin Jesuu nükaalinjünüin nutuma wanee aapiee wanaa sümaa chajachin nia Getsemaní. Eeshii süpüla nükaalinjain waya Jeʼwaa sükajee wanee karaloʼuta, wanee video, wanee pütchi ekirajünaka  otta nuwaraijaale waaʼu wanee laülaashi jee niale wanee waʼaleewain laülaakai aaʼin sünain anoujaa.

19. (1) ¿Kasa akatchinreetka paaʼin sülatüle pümüin wanee kasa kapüleesü? (2) Püküja tü saaʼinrakat wanee wawala.

¹⁹ Naapeerü Jeʼwaa wanee anaa pümüin. ¿Kasa naaʼinreetka Jeʼwaa süpüla nükatchinrüin waaʼin? Naapeerü wanee anaa wamüin woʼuraajapa nümüin, «isasü wachiki wayaawatüin saaʼu tia anaa naapakat wamüin, saaʼu wayuuin neʼe waya» (Filip. 4:6, 7). Jutatüsü waaʼin sutuma tü anaa naapakat Jeʼwaa wamüin otta nnojotsü jülüjain waaʼin maalin waya nüpüla. Shiaʼaya alatakat tia sümüin wanee wawala, Luz sünülia. Müsü shia: «Eesü jülüjawaire taaʼin maalin taya nüpüla Jeʼwaa sutuma müin tamüiwaʼakai taaʼin. Süntajaapa suluʼumüin taaʼin tia, taküjamaatüin nümüin Jeʼwaa jamüin taaʼin. Sutuma toʼuraajüin, nnojotsü taapüin taaʼin sünain tü mojuukalü aaʼin». Wayaawata aaʼu sünainjee sukuwaʼipa tü wawalakat naapeerüin Jeʼwaa wamüin wanee anaa woʼuraajüle nümüin.

20. ¿Kasa wayaawataka aaʼu süka watüjaain saaʼu jamüin niʼyalajaka Jesuu?

²⁰ Amülialaasü waaʼin otta akatchinraasü waaʼin sutuma watüjaain saaʼu jamüin niʼyalajaka Jesuu. Sünainjee tia wamülialüinjatü naaʼin na waʼaleewainyuu anaajaakana apüshi otta weʼitaainjatü waaʼin nünain Jeʼwaa otta nünain Jesuu sünain nükaalinjeenain waya nünaajaale wanee wapüshi. Otta müsia sütütüleʼerüin waaʼin süpüla waküjain pütchi jee wekirajüin wayuu jama washateein nukuwaʼipa Jeʼwaa otta Jesuu sünain amüliajaa wayuu. Sutuma watüjaain saaʼu jamüin niʼyalajaka Jesuu, wayaawata aaʼu nütüjaain aaʼu Jeʼwaa otta Jesuu jamüin waaʼin, neʼraajüin wakuwaʼipa otta nakaalinjeein waya soʼunnaa müliaa. Ayataʼaya waaʼinrüin süpüshuaʼa tü wekirajaaitpakalü anain sümaʼinruʼu waʼatapajüin tü kaʼi nikeraajüinjatkalü oʼu Jeʼwaa pütchikat tüü: «Müiria nnojolüin [...] aʼyalajaa» (Alat. Map. 21:4).