1. Saashin Alateetkat Mapeena, ¿kasa naaʼinraka Satanás namüin na aʼyataashiikana nümüin Maleiwa?

 SÜKÜJAIN tü karaloʼutakat Alateetkat Mapeena nüikaleʼennüichipain Jesús sünain aluwatawaa chaa iipünaa nutuma Maleiwa otta nujutunuichipain Satanás mmoluʼumüin (Alat. Map. 12:1-9). Sünainjee tia talatüshii na chakana iipünaa, akanasaʼa wayakana eʼrüshii waya müliaa, jama jashichishaatain Satanás namüin na aʼyataashiikana nümüin Jehová yaa mmapaʼa (Alat. Map. 12:12, 15, 17).

2. ¿Kasa waaʼinrajatka süpüla wachecherüin waaʼin soʼunnaa nushutuin waaʼu Satanás?

² ¿Kasa waaʼinrajatka süpüla wachecherüin waaʼin soʼunnaa nushutuin waaʼu Satanás? (Alat. Map. 13:10). Wanee kasa waaʼinrajatka shia watüjaale saaʼu tü alatajatkat mapeena. Nüshajüin chi aluwataaushikai Juan suluʼu Alateetkat Mapeena soʼutku tü kasa anasü weʼreetkat, maʼaka saaʼin najaʼttinneenüin na nüʼünüükana Maleiwa. Wekirajaa sünain tü sümakat Alateetkat Mapeena nachiki na nüʼünüükana Maleiwa otta kaseerüin alatüin namüin.

3. Püküja waneirua kasa aashajaanaka achiki suluʼu Alateetkat Mapeena?

³ Ashajünüsü suʼttianainjee Alateetkat Mapeena kayaawasein atumawaa tü kasa aashajaanakalü achiki suluʼu (Alat. Map. 1:1, TNM). Müshii aka saaʼin wanülüü na nüʼünüükana Maleiwa saashin tia karaloʼutakat. Süküjain eein wanee wanülüü ojuʼitaaka shirokujee tü palaakat, poloosü nuʼuwa ooʼulaka akaratshisü nikii (Alat. Map. 13:1). Jee nüchikumüin chii, eeshi waneʼeya wanülüü ojuʼitaaka shiinaluʼujee tü mmakat makai anüiki maʼaka naaʼin wanee kayuushi jee nujutuin siki iipünaajee (Alat. Map. 13:11-13). Jee müsia, aküjünüsü eein wanee jierü maaʼinsat joyotoko naaʼu  wanee wanülüü ishotoi. Naya apünüinshiikana wanülüü nayaawase na nüʼünüükana Maleiwa, na ayoutakana Nuluwataainjachin Maleiwa saaʼu mmakat. Müsüjeseʼe anain maʼin watüjaale saaʼu jaraliin naya (Alat. Map. 17:1, 3).

4, 5. ¿Jamüsü wayaawateetka saaʼu tü aküjünakalü achiki suluʼu Alateetkat Mapeena sünainjee tü sümakat Daniel 7:15-17?

⁴ Süpülapünaa watüjaain saaʼu jaraliin na nüʼünüükana Maleiwa, watüjaainjatü aaʼu palajana jaraliin kayaawasein na pienchishiikana wanülüü jee tü jierü maaʼinsatkat. Shieerü aküjaka wamüin tia tü Bibliakat. Tü aküjünakalü achiki suluʼu Alateetkat Mapeena, aküjünüsia süchiki suluʼu waneirua karaloʼuta eeka suluʼu tü Bibliakat. Jamüshijaʼa Daniel chi nünüikimaajachikai Maleiwa, niʼrüin nüʼlapüinruʼu pienchishii wanülüü ojuʼitaaka shirokujee tü palaakat (Dan. 7:1-3). Jee nüküjain nayaawasein pienchishii aluwataalii naya pienchishiikana wanülüü (paashajeʼera Daniel 7:15-17). Sünainjee tia wayaawata aaʼu nayaawasein aluwataalii na wanülüü aküjünakana achiki suluʼu Alateetkat Mapeena.

⁵ Wekirajaa soʼutku tü aküjünakalü achiki suluʼu Alateetkat Mapeena. Süpüla tia wekirajaa sünain waneirua pütchi suluʼujee tü Bibliakat. Wekirajaweerü anain nachiki na wanülüükana, kasain kayaawasein naya otta kaseerüin alatüin namüin. Jee müsia, wekirajaajeerü anain waneirua kasa watüjaka sünainjee.

6. ¿Kasa kayaawaseka chi wanülüü akaratshikai nikii aküjünaka achiki suluʼu Alateetkat Mapeena 13:1-4?

⁶ ¿Kasa kayaawaseka chi wanülüü akaratshikai nikii? (paashajeʼera Alateetkat Mapeena 13:1-4). Süküjain tü Bibliakat müin nia maʼaka naaʼin wanee kaʼlaira, tü nuuʼuikat müsü aka saaʼin suuʼui jeesü otta tü naanükükat müsü aka saaʼin saanükü wasashi otta poloosü nuʼuwa. Tia nukuwaʼipakalüirua katatawaisü nanain na pienchishiikana wanülüü aküjünakana achiki suluʼu Daniel kapiitulo 7. Eekajasaʼa chi wanülüü aküjünakai achiki suluʼu Alateetkat Mapeena, kottusü nünain süpüshuaʼa tia akuwaʼipaakalüirua. Wanülüükai chii nnojoishi niyaawasein waneeshia neʼe aluwataai, wainma naya. Süküjain Alateetkat Mapeena nuluwataain saaʼu «eʼirukuukat süpüshua sainküin mmakat süpüshua». Sünainjee tia wayaawata aaʼu alanaʼaleein tü laülawaa aapünakat nümüin nuulialeʼeya wanee aluwataai (Alat. Map. 13:7). Wanülüükai chii niyaawase napüshuaʼa na aluwataakana saaʼu wayuu (Ecl. 8:9). *

7. ¿Kasa kayaawaseka tü akaratshisükat nikii chi wanülüükai?

⁷ ¿Kasa kayaawaseka tü akaratshisükat nikii? Wayaawateerü aaʼu tia sünainjee tü sümakat Alateetkat Mapeena kapiitulo 17 eere süküjünüin süchiki nukuwaʼipa wanee wanülüü, aküjünüsü shiaʼaya suluʼu kapiitulo 13. Müsü Alateetkat Mapeena 17:10: «Otta shiyaawase shiaʼaya wane akaratshisü aluwataasüirua. Na jaʼraishiikana, maaʼulu yaa, nnojoishii aluwataain süka ouktüinapain naya. Ooʼulaka wane, nia chi aluwataakai maaʼulu yaa. Ooʼulaka chi wane, meweetüinyüʼiya süpüla aluwatawaa. Otta niweetapeena, aluwataweechi neʼe motsoʼo». Naʼakajee napüshuaʼa na aluwataakana, eeshii akaratshishii aluwataalii nüneekakana Satanás süpüla naapüin laülawaa namüin saaʼu wainma mma. Müshii aka saaʼin tü akaratshisükat nikii chi wanülüükai süka neʼnnaajünüin maʼin. Aluwataashii naya eere nupueulose Maleiwa jee aaʼinrüshii kasa sümüin. Nükalioʼu chi aluwataaushikai Juan, eejana jaʼraishii aluwataalii nnojoliinnapakana laülaain saaʼu wainma mma, naya na aluwataapuʼukana saaʼu: Egipto, Asiria, Babilonia, Medopersia otta Grecia. Tü aipiruakat mma laülaasükat saaʼu wainma mma shia Roma tü eejatkat soʼu süküjünüin nümüin Juan tü nüshajakat suluʼu Alateetkat Mapeena. ¿Jaraikaʼa joo chi  aluwataai kayaawasekai tü akaratshikat nikii chi wanülüükai?

8. ¿Jarai chi aluwataai kayaawasekai tü akaratshikat nikii chi wanülüükai?

⁸ Wayaawateechi aaʼu jaralin kayaawasein tü akaratshikat nikii chi wanülüükai sünainjee tü ashajünakat suluʼu tü karaloʼutakat Daniel. ¿Jarai chi aluwataakai maaʼulu nükalioʼu chi Señotkai? (Alat. Map. 1:10, TNM). Naya na aluwataakana saaʼu Reino Unido sümaa Estados Unidos, aluwataashii naya saaʼu wainma mma. Wayaawatüitpa aaʼu jaraliin kayaawasein tü akaratshikat nikii chi wanülüü aküjünakai achiki suluʼu Alateetkat Mapeena 13:1-4.

9. ¿Kasa kayaawaseka chi wanülüü makai aka saaʼin nuʼuwa wanee anneetchon?

⁹ Süküjain Alateetkat Mapeena kapiitulo 13 tü saaʼinrakat tü akaratshikat nikii chi wanülüükai, tü shiyaawasekat Reino Unido sümaa Estados Unidos. Anuu sünüiki: «Piamasü nuʼuwa joʼuuchen maa aka saaʼin nuʼuwa wane anneetchon. Otta emetutsü maʼi nünüiki sünain nuwoorolooin, maa aka saaʼin nünüiki wane kayuushi». Wanülüükai chii wainma kasa pülasü naainjaka, maʼaka saaʼin nujutuin siki iipünaajee yaa mmoluʼumüin suʼupala wayuu (Alat. Map. 13:11-15). «Chi eʼikeʼerüikai wayuu», münüshi nia suluʼu Alateetkat Mapeena kapiitulo 16 otta 19 (Alat. Map. 16:13; 19:20). Müsia neʼe tü nüküjakat Daniel süchiki tü saaʼinrakat Reino Unido sümaa Estados Unidos. Nüküjain wainmeerüin müliaa eeka sutuma (Dan. 8:19, 23, 24, noota). Shiaʼaya tü alatakat soʼunnaa tü atkawaa kanüliakat Segunda Guerra Mundial. Jamüsüjaʼa tü piamasükat bomba atómica nakumajaka na científico chajanakana Reino Unido sümaa Estados Unidos shia ajaʼlajeʼeraka tia atkawaakat. Makalaka müin sujutakai saaʼin siki iipünaajee yaa mmoluʼumüin Reino Unido sümaa Estados Unidos.

10. ¿Kasa kayaawaseka niyaakua chi palajachikai wanülüü? (Alateetkat Mapeena 13:14, 15; 17:3, 8, 11).

¹⁰ Eetaashi wanee wanülüüya ishotoi, müshi aka naaʼin chi wanülüü akaratshikai nikii. Süküjain Alateetkat Mapeena niyaakuain chi palajachikai wanülüü, nia chi aluwataai mekiisaikai (paashajeʼera Alateetkat Mapeena 13:14, 15; 17:3, 8, 11, TNM). * Aluwataaikai chii katüsü noʼu paala, outapünaashi nia jee eweetüshi nia mapa. Pansaasü tia sümaa tü alatakat sümüin Organización de las Naciones Unidas, tü akaalinjakat na aluwataakana saaʼu mma. Sociedad de Naciones münüsü shia sukumajünaiwaʼaya. Nnojotpünaasü shia soʼunnaa tü Segunda Guerra Mundial münakat. Shiasaʼa mapa, eweetüsü süchikuaʼa.

11. (1) ¿Kasa naaʼinrajatka na wanülüükana? (2) ¿Jamüshii nnojoliinjanaka mmoluin waya?

¹¹ Na wanülüükana naya na aluwataalii ooteenakana na wayuukana süpüla neʼrüliin wayumüin nümüin Jehová otta sümüin nupueulose. Müshii nakotchojinneenakai aaʼin na sülaülashiikana mma süpüla tü atkawaa kanüliakat Armagedón, tia shia tü atkawaa eeinjatkat nutuma chi Maleiwa pülashikai (Alat. Map. 16:13, 14, 16). Nnojoliinjanapejeʼe waya mmoluin neema, süka jamüin, eemaateechin Jehová süpüla nuʼtteʼerüin na achekakana nia süpüla nuluwataain naaʼu (Ezeq. 38:21-23).

12. ¿Kaseerü alataka namüin napüshuaʼa na wanülüükana?

¹² ¿Kaseerü alataka namüin napüshuaʼa na wanülüükana? Müsü Alateetkat Mapeena 19:20 süchiki tia: «Otta chi amaajuchikai namaa na nusurulaatsekana, nataʼülakalaka chi wanülüü kasipalakai nikiinain nümaaleʼeya chi wanülüü eʼikeʼerüikai wayuu. Wanülüükai chii, nia chi aluwataanakai paala sünain aaʼinraa wainma kasa, [...] tü niʼikeʼerakat aka tü wayuu eʼitaanakalüirua anain nejeetse chi wanülüü kasipalakai nikiinain, tü aʼwaajakalüirua tü niyaakuakat. Naairua piamale,  ajutünüshii naya sünain katüin noʼu shirokumüin tü sikikat makat aka saaʼin laa eekai saʼajünüin aluʼu “azufre”». Yalaiwaʼaya naluwataain na nüʼünüükana Maleiwa, ajaʼttinneena naya.

13. ¿Kasa napüleeruaka maʼin anain waaʼin na sülaülashiikana mma?

¹³ Tü watüjakat sünainjee. Wayakana anoujashiikana waneepiainjana waya nümaa Maleiwa otta wacheküinjatü sukuwaʼipa aluwatawaa nutuma (Juan 18:36). Süpüla waaʼinrüin tia nnojoliinjana waya sünainpünaain polítika. Eepejeʼe süpüla kapüleein wamüin tia süka keeʼireein naaʼin na aluwataaliikana jaʼyainjatüin saaʼu wanüiki jee wakuwaʼipa namaain waya. Napüleerua aaʼinchii na wayuukana süpüla naaʼinrüin tia. Na oonookana sümaa nanüiki, eʼitaaneerü nanain nejeetse chi wanülüükai (Alat. Map. 13:16, 17). Na kanainkana tia jeetkat, niyouteena naya Jehová otta nnojoleerü katüin noʼu waneepia (Alat. Map. 14:9, 10; 20:4). Müsüjeseʼe anain maʼin nnojoliire waya sünainpünaain polítika, jaʼitasü napüleeruain maʼin waaʼin na sülaülashiikana mma süpüla namaainjanain waya.

14. ¿Kasa patatka atuma naaʼin Juan? (Alateetkat Mapeena 17:3-5).

¹⁴ Niʼrüin chi aluwataaushikai Juan wanee kasa patatka maʼin atuma naaʼin. ¿Kasa niʼiraka? Niʼrüin wanee jierü joyotuin naaʼu noʼutku na wanülüükana (Alat. Map. 17:1, 2, 6). Shia wanee jierü maaʼinsat jee eʼraajünüsü shia süka tü anülieekat Babilonia tü Miyoʼusükat. Amaʼüjiraasü sukuwaʼipa namaa na sülaülashiikana mma (paashajeʼera Alateetkat Mapeena 17:3-5, TNM).

15, 16. (1) ¿Kasa kayaawaseka Babilonia tü Miyoʼusükat? (2) ¿Jamüsü watüjaaka saaʼu tia?

¹⁵ ¿Kasa kayaawaseka Babilonia tü Miyoʼusükat? Jietkat tüü, nnojotsü nayaawasein na polítikokana süka süküjain Alateetkat Mapeena sümaʼüjiraain sukuwaʼipa namaa na sülaülashiikana mma (Alat. Map. 18:9, TNM). Süka joyotuin shia naaʼu chi wanülüükai, müsü suluwataweekai naaʼu. Akaʼaya shia nnojotsü nayaawasein na kajapuluʼukana tü compañía kachiiruaakalü aaʼin washirüü, oikawaa jee ayaʼlajaa kasa eeka saaʼu tü nuluwataakalü aaʼu Satanás. Wamüsü tia süka sümüin Alateetkat Mapeena nachiki: «Na oikkaaliikana sainküinjeejanakana mmakat süpüshua» (Alat. Map. 18:11, 15, 16).

¹⁶ Wanaa sümaa «jierü maaʼinsat» sümüin tü Bibliakat shia saashajaaka achiki wayuu aʼwaajaka maleiwayaasü jee aaʼinraka tü kasa mojusü saaʼinrakat tü manoujainsatkalüirua (1 Crón. 5:25; Sant. 4:4, TNM). Eekajasaʼa saashajaapa nachiki na waneepiakana nümaa Maleiwa, müshii aka saaʼin wayuu saashin nnojoliikana sünainpünaain tooloyuu jee jieyuu (2 Cor. 11:2, TNM; Alat. Map. 14:4). Sümaiwa paala, Babilonia shiapuʼu wanee pueulo joutka aluʼu wayuu aʼwaajaka maleiwayaasü. Müsüjeseʼe shiain Babilonia tü Miyoʼusükat süpüshuaʼa sukuwaʼipa aʼwaajaa maleiwayaasü. Shiakalaka shiyaawasein süpüshuaʼa tü iküleesia ekirajakalü alawaa (Alat. Map. 17:5, 18; pütüjeere sooʼomüin paashajeʼera suluʼu jw.org tü pütchikat «¿Qué es Babilonia la Grande?» [alijunaikiruʼusü]).

17. ¿Kaseerü alataka sümüin Babilonia tü Miyoʼusükat?

¹⁷ ¿Kaseerü alataka sümüin Babilonia tü Miyoʼusükat? Anuu sünüiki Alateetkat Mapeena 17:16, 17: «Chi wanülüükai je na polooshiikana aluwataashii [tü poloosükat nuʼuwa], najaʼttirüin tü pueulo kaainjaratkat kayaakuakat tü jietkat. Naʼluwateerü süpüshua kasa suluʼujee tü pueulokat. Yüütüüjeerü maʼi natüma. Je malaʼaleejeeria shia natüma sümaa naʼajeerüin. [...] Tü naaʼinreetkat na polooshiikana aluwataashii sünain jüüjüüin naya nümüin chi wanülüükai, aleinjatü nütüma Maleiwa». Niʼitaajeetsejeseʼe Jehová suluʼu naaʼin na sülaülashiikana mma nashutuin saaʼu tü iküleesia ekirajakalü alawaa sümaa najaʼttireerüin shia. Naaʼinreerü tia sükajee tü Naciones Unidas münakat, chi wanülüü ishotoikai (Alat. Map. 18:21-24).

18. ¿Kasa waaʼinrajatka süpüla nnojoliinjanain sünainpünaain waya tü saaʼinrakat Babilonia tü Miyoʼusükat?

 ¹⁸ Tü watüjakat sünainjee. Wachechera sünain tü anoujaa shiimainsükat, tü wulekat noʼuluʼu Maleiwa (Sant. 1:27). Jalia waya suulia sünainpünaain waya tü saaʼinrakat Babilonia tü Miyoʼusükat, maʼaka saaʼin tü alawaa shikirajakat, tü miʼiraa saaʼinrakat, tü akuwaʼipaa yarüttüsü anakat sümüin otta tü sukuwaʼipamaajatkat outsü. «Jujuitta jumaala chajee suluʼujee», müinjana waya namüin na wayuukana. Naaʼinrüle tia, nnojoleena kaainjalain naya noʼuluʼu Maleiwa wanaa sümaa Babilonia tü Miyoʼusükat (Alat. Map. 18:4).

19. ¿Jarai kayaawaseka chi kayuushi miyoʼushaatakai maʼin sünain ishoin maʼin nüta?

¹⁹ Akaʼaya Alateetkat Mapeena süküjain eein «wane kayuushi miyoʼushaata maʼi sünain ishoin maʼi nüta» (Alat. Map. 12:3). Kayuushikai chii atkaashi nümaa Jesús otta namaa na aapiee nümaajanakana (Alat. Map. 12:7-9). Jee ashutushi nia saaʼu nupueulose Maleiwa jee naapüin laülawaa namüin na aluwataaliikana, na wanülüü sümakana amüin Alateetkat Mapeena (Alat. Map. 12:17; 13:4). ¿Jarai kayaawaseka kayuushikai chii? «Nia chi wüi nümaiwajaikai, chi sülaülakai yolujaa kanüliakai Satanás» (Alat. Map. 12:9; 20:2). Nia laülaakai naaʼu napüshuaʼa na nüʼünüükana Jehová.

20. ¿Kaseerü alataka nümüin chi kayuushikai?

²⁰ ¿Kaseerü alataka nümüin chi kayuushikai? Süküjain Alateetkat Mapeena 20:1-3 nujutuneechin Satanás suluʼumüin wanee ishi nutuma wanee aapiee, meerü aka saaʼin wanee kaatset kaluʼujeechikai nia. Püreeseechi Satanás soʼu 1.000 juya jee nnojoleerü niʼikeʼerüin wayuu waneʼereʼeya kettaapa nükalia süpüla nüjütünüin. Jee mapa, ojutuneechi Satanás namaa na yolujaakana shirokumüin siki tü makalü aka saaʼin laa eere saʼajünüin aluʼu azufre, tia shiyaawase müinnamaʼaleein nnojoluin eein naya (Alat. Map. 20:10, TNM). ¿Aashin anashaateerüin wakuwaʼipa nnojoitpa eein Satanás namaa na yolujaakana?

21. ¿Jamüsü talataka waaʼin sutuma tü watüjaaitpakalü aaʼu suluʼu tü karaloʼutakat Alateetkat Mapeena?

²¹ ¿Aashin talatüin waaʼin süka wayaawatüin saaʼu kasain kayaawasein tü aküjünakalü achiki suluʼu Alateetkat Mapeena? Watüjaaitpa aaʼu jaraliin na nüʼünüükana Jehová otta kaseerüin alatüin namüin. Anuu tü nümakat chi aluwataaushikai Juan: «Anataʼaleeshijaʼa maʼi chi wayuu eekai naashajeʼerüin [...] tü anuu tashajüin achiki suluʼu tü karalouktakat. Je anataʼaleeshiijaʼa maʼi napüshua na oonookana sümaa tü pütchi naapakat» (Alat. Map. 1:3). ¿Kasa anasü neʼreetka na waneepiakana nümaa Maleiwa nnojoliipa eein na nüʼünüükana? Wekirajaajeerü anain tia sünain tü wane ekirajaayakat.