1, 2. Püküja jamüin kaawainjeetka maʼin wamüin tü pütchi suluʼujeejatkat tü Bibliakat suʼwanajaʼalaa sümüle wakuwaʼipa.

 SOʼU kasaalüin wanee wawala sümaa nuʼwayuuse, aapünüsü namüin wanee pütchi eere süküjünüin namüin tü sümakat tü Bibliakat süchiki sukuwaʼipa kaʼwayuusee. Nnojotsü jeketüin tia namüin, naapapuʼuin shia. Shiajaʼa neʼe kaawainpain maʼin namüin tia pütchikat, jama naaʼinrajatüin shia süka kasaalüinnapain naya.

² Müsia neʼe sukuwaʼipa nümüin wanee wawala sümaa nuʼwayuuse kachonpa naya. Eesüjaʼa kakaliairüle naapüin pütchi suluʼujee tü Bibliakat aashajaaka süchiki sukuwaʼipa nepijia tepichi. Eekajasaʼa jooluʼu kaawainpa namüin tia pütchikat, jama kachooinapain naya. Kaawainsü maʼin tü jeketü aʼyatawaa aapünakat namüin. Suʼwanajaʼalaa sümüle wakuwaʼipa eesü süpüla kaawainra sümüin tü pütchi waapapuʼukat achiki suluʼujee tü Bibliakat. Sutuma tia waashajeʼereein tü Bibliakat waneepia sümaa wasakireʼerüin waaʼin sünain maʼaka naaʼinrapuʼuin shia na aluwataakana saaʼu Israel (Deut. 17:19).

3. ¿Kasa wekirajaainjatka anain sünain ekirajaayakat tüü?

³ Jia kachonshiikana, aapünüsü jümüin wanee aʼyatawaa anashaatasü, süka jamüin, jikirajüinjanain jüchonnii nüchiki Jehová. Nnojotpejeʼe shiain neʼe jaaʼinrajatüin tia, jükaalinjainjanaʼaya naya süpüla alinjachin maʼin nia napüla. ¿Kasa jaaʼinrajatka süpüla juuntuin tia? Sünain ekirajaayakat tüü, wekirajaweerü anain pienchisü pütchi suluʼujee tü Bibliakat jalouijeetka jümüin (2 Tim. 3:16). Otta müsia, wekirajaweerü anain jamüin anaka nakuwaʼipa waneinnua wawalayuu kachooinkana sutuma naaʼinrüin tü sümakat tü Bibliakat.

4. ¿Jarat wanee pütchi oʼunirajatka sukuwaʼipa wayuu süpüla nakaalinjain nachonnii süpüla alin Jehová napüla? (Santiago 1:5).

⁴ Palajatka: juchunta kaalinwaa nümüin Jehová. Juchunta kekiwaa nümüin süpüla jükaalinjain jüchonnii süpüla alinjachin maʼin nia napüla (paashajeʼera Santiago 1:5). Nia neʼe Jehová anakai süpüla aküjaa wamüin tü waaʼinrajatkat. ¿Jamüsü wamaka tia? Saaʼujee waneirua kasa, waküjeerü piamasü neʼe. Tü palajatkat shia kekiin maʼin Jehová nuulia wanee wayuu kachonkai (Sal. 36:9). Tü piamakat shia anain wakuwaʼipa sutuma tü nümakat wamüin (Is. 48:17).

5. (1) ¿Kasa saapaka nupueulose Jehová namüin na kachonshiikana jalouika namüin? (2) Maʼaka piʼrüin suluʼu tü videokot, ¿kasa naaʼinraka chi wawalakai Abilio sümaa Ulla süpüla anain nepijia nachonnii natuma?

⁵ Jükaalinja jüchonnii süpüla alin Jehová napüla. Süpüla juuntuin tia, naapüin Jehová jümüin tü Nünüikikat otta tü kasa saapakat nupueulose (Mat. 24:45, TNM). Wainma pütchi jalouijeetka jümüin eeka suluʼu «Ayuda para las familias», ojuʼitawaipuʼusü suluʼu ¡Eeja waaʼin! otta eesü shia suluʼu jw.org (alijunaikiruʼusü). Jee müsia, wainma video suluʼu jw.org nachikimaajatü wawalayuu asakinnakana otta süchikimaajatü akuwaʼipa eeka süpüla jaloulin namüin na kachonshiikana süpüla anain sukuwaʼipa nepijia nachonnii natuma (Prov. 2:4-6). *

6. ¿Jamüsü naaʼin wanee wawala sümaa nuʼwayuuse sutuma tü kasa saapakat nupueulose Maleiwa?

⁶ Wainma wawalayuu kachonshii aapakana analuʼut nümüin Jehová saaʼujee nükaalinjain naya sükajee nupueulose. Anuu nünüiki wanee wawala kachonshi, Joseph nünülia: «Nnojotsü mapüleein wamüin ekirajaa na apünüinshiikana wachonnii nüchiki Jehová. Oʼuraajawaishi taya sümaa taʼwayuuse süpüla wachuntuin kaalinwaa nümüin Jehová. Eesü sujuʼitawaire wanee pütchi jee shiale wanee video soʼu tü kaʼi choʼujaakalü oʼu shia wamüin. Anasü wakuwaʼipa sutuma wachuntuin kaalinwaa nümüin Jehová». Niyaawata aaʼu Joseph sümaa nuʼwayuuse anain tü kasa saapakat nupueulose Maleiwa, sükaalinjain naya tia süpüla narütkaain nachonnii nünainmüin Jehová.

7. ¿Jamüsü anainjatka nakuwaʼipa na wayuukana napüleerua nachonnii? (Roma 2:21).

 ⁷ Piamaka: ana jukuwaʼipa napüleerua. Jülüjasü naaʼin jüchonnii tü jaaʼinrakat otta nashatawaliin shia jüchiirua. Nnojoishi eeichin wanee wayuu kachonshi eekai lotuin maʼin nukuwaʼipa (Roma 3:22, 23). Mayaainjeʼe müin tia, ayatüsia nachajaain maʼin sukuwaʼipa na wawalayuukana süpüla anainjatüin nakuwaʼipa napüleerua nachonnii (paashajeʼera Roma 2:21). Anuu nünüiki wanee wayuu süchiki nüchonnii: «Müshii aka saaʼin naya maawüi asajaaka wüin shikerotinnüle shiroku, nashatüin süpüshuaʼa tü kasa neʼrakat». Anuu sooʼomüin nünüiki: «Naküjeerü wamüin wachonnii tü mojukat watuma». Keeʼireere waaʼin alin Jehová napüla wachonnii, alinjachi nia wapüla palajana otta jaʼyainjatü shia waaʼu.

8, 9. ¿Kasa pütüjaka nünainjee Andrew otta sünainjee Emma?

⁸ Wainma kasa eeka süpüla naaʼinrüin na kachonshiikana süpüla nakaalinjain nachonnii süpüla alin Jehová napüla. Jülüjataa waaʼin tü nümakat wanee wawala jimaʼai, Andrew nünülia, 17 nuuyase. Müshi nia: «Na kachooinkana taya nekirajüin taya süpüla toʼuraajüin. Oʼuraajawaishi aipaʼa tapüleerua chi tashikai jaʼitashi toʼuraajüin paala. ‹Eeshii süpüla juʼuraajüin nümüin Jehová wainmatua›, mapuʼushii wamüin na kachooinkana waya. Sutuma naaʼinrüin tia, kiʼrasü taaʼin sünain oʼuraajaa. Maaʼulu, anasü taaʼin sünain achuntaa nümüin Jehová otta müshi nia maʼaka naaʼin wanee tashi tamüin». Jia kachonshiikana, soto jaaʼin eein süpüla alin Jehová napüla na jüchonniikana aire Jehová jüpüla palajana.

⁹ Jülüjataa waaʼin sukuwaʼipa Emma, wanaa sümaa napütüin naya chi nashikai, wainma maʼin nujuyaala nüpütaka süpüla tü neikat. Anuu sünüiki Emma: «Wainmatua alin shiiʼiree nneerü sümüin maama. Süküjapejeʼe wamüin jülüjain naaʼin Jehová na aʼyataashiikana nümüin otta naapüin tü kasa choʼujaakat namüin. Tayaawata aaʼu shiʼitaain maʼin saaʼin maama nünain Jehová otta saaʼinrüin tü süküjakat». Tü natüjakat na kachonshiikana shia eein süpüla nekirajüin nachonnii soʼunnaa tü alatakat namüin (Gal. 6:9).

10. ¿Jamüshii eeka süpüla yootowalin na israelitakana namaa nachonnii? (Deuteronomio 6:6, 7).

¹⁰ Apünüinka: yootowalinjana jia namaa. Nuluwataain Jehová na israelitakana süpüla nekirajüin nachonnii nüchiki (paashajeʼera Deuteronomio 6:6, 7). Eeshi süpüla yootuin maʼin wanee israelita nümaa wanee nüchon sümaa nikirajüin nia süpüla alin Jehová nüpüla, jama yalain nia waneepia nümaa. Jamüshijaʼa wanee jintüi israelita, eeshijaʼa süpüla nülatirüin kaʼi nümaa chi nüshikai soʼunnaa nükaalinjain nia sünain apünajaa jee sünain atpajaa süchon naʼttiee. Jamüsüjaʼa wanee jintut, eesüjaʼa süpüla sülatirüin kaʼi sümaa tü shiikat sünain aʼyapüjaa, sünain eʼinaa jee sünain aainjaa waneirua kasa piichipaʼa. Sümaʼinruʼu naʼyataajiraain na israelitakana namaa nachonnii, eeshii süpüla yootuin naya namaa süchiki nukuwaʼipa Jehová otta süchiki tü kasa naaʼinrakat süpüla nakaalinjain naya.

11. ¿Jeʼtsü wanee sukuwaʼipa eeka süpüla yootuin jia namaa jüchonnii?

¹¹ Naata maʼin sukuwaʼipa maaʼulu. Suluʼu waneirua mma nnojoishii süpüla nalatirüin kaʼi waneinnua wayuu namaa nachonnii sutuma naʼyataain jee koleejiain nachonnii. Müsüjeseʼe nachajaainjatüin sukuwaʼipa süpüla yootuinjanain namaa nachonnii (Éf. 5:15, 16 TNM; Filip. 1:10 TNM). Wanee sukuwaʼipa süpüla naaʼinrüin tia shia soʼu tü Ai Naʼwaajakalü oʼu Maleiwa sümaa Napüshi. Anuu nünüiki wanee wawalachon, Alexander nünülia: «Nüchajaain maʼin sukuwaʼipa chi tashikai süpüla kottuin waya soʼu tü Ai Waʼwaajakalü oʼu Maleiwa  sümaa Wapüshi otta nnojotsü eein wanee kasa ataʼülaka nukuwaʼipa suulia nikirajüin waya. Kettaapa waya suulia ekirajawaa, yootushii maʼin waya».

12. ¿Kasa naaʼinrajatka wanee laülaakai saaʼu nüpüshi süpüla kamalain namüin nüchonnii tü Ai Naʼwaajakalü oʼu Maleiwa sümaa Napüshi?

¹² Piale wanee laülaakai saaʼu püpüshi, ¿kasa paaʼinrajatka süpüla kamalain namüin püchonnii tü Ai Puʼwaajakalü oʼu Maleiwa sümaa Püpüshi? ¿Eeshiiche süpüla pikirajüin naya süka tü karaloʼuta jeketü kanüliakat Anainjatka atuma pukuwaʼipa waneepia? Pikirajüle naya sünain tia karaloʼutakat, eeshii süpüla yootuin maʼin pia namaa süchiki wainma kasa. Keeʼireere paaʼin naküjain pümüin püchonnii jamüin naaʼin jee naküjain tü shapaakalü atuma naaʼin, nnojo püʼülüjüin namüin soʼu tü ai puʼwaajakalü oʼu Maleiwa namaa. Nnojo jashichin pia naküjale pümüin wanee kasa nnojotka pansaain sümaa tü sümakat tü Bibliakat. «Anasia müin püküjain tamüin tü jülüjakat paaʼin, nnojo mmoluin pia sünain aküjaa wanee kasa tamüin», eeshi süpüla pümüin namüin. Pükaalinjeena maʼin naya pütüjaale saaʼu tü jülüjakat naaʼin.

13. ¿Kasa naaʼinraka na kachonshiikana süpüla nekirajüin nachonnii nüchiki Jehová sümaʼinruʼu naaʼinrüin waneirua kasa?

¹³ Jia kachonshiikana, nnojoishii neʼe jikirajüinjanain jüchonnii nüchiki Jehová soʼu tü kaʼi jikirajaakalü oʼu tü Bibliakat namaa, yootuinjanaʼaya jia namaa sümaʼinruʼu jaaʼinrüin waneirua kasa. Anuu sünüiki wanee wawala kachonsü, Lisa sünülia: «Wekirajüin wachonnii nüchiki Jehová sünainjee tü kasa weʼrakat waʼütpünaa. Jamüshiijaʼa weʼrapa naya nasirajüin süka nüshalira chi wamüʼlüinkai, waküjain namüin atüjain talataa aaʼin Jehová otta nukumajüin waya süpüla talatüinjatüin waaʼin».

14. ¿Jamüshii jükaalinjainjanaka na jüchonniikana süpüla anain natuma naneekia na naʼaleewainyuukana? (Proverbios 13:20).

¹⁴ Pienchika: jükaalinja na jüchonniikana süpüla naʼaleewajaain namaa na wayuu anakana akuwaʼipa. Saashin tü Bibliakat eesü süpüla anain jee mojuin wakuwaʼipa natuma na waʼaleewainyuukana (paashajeʼera Proverbios 13:20). Jia kachonshiikana, ¿jiʼraajüinche naʼaleewainyuu jüchonnii? ¿Eeiria jülatirüin kaʼi namaa naʼaleewainyuu? ¿Kasa jaaʼinrajatka süpüla jükaalinjain jüchonnii süpüla naʼaleewajaain  namaa na wayuu aikana apüla Jehová? (1 Cor. 15:33, TNM). Eeshii süpüla juunejaain na wawalayuu laülaakana aaʼin sünain anoujaa sünain aaʼinraa waneirua kasa süpüla naʼaleewajaain namaa jüchonnii (Sal. 119:63).

15. ¿Kasa naaʼinrajatka na kachonshiikana süpüla nakaalinjain nachonnii süpüla naʼaleewajaain namaa na wayuu anakana akuwaʼipa?

¹⁵ Jülüjataa waaʼin tü naaʼinrakat wanee wawala kachonshi kanüliashi Tony. Nüküjain tü naaʼinrakat sümaa nuʼwayuuse süpüla nakaalinjain nachonnii süpüla naʼaleewajaain namaa na wayuu anakana akuwaʼipa. Müshi nia: «Tayakai sümaa taʼwayuuse wounejaʼawalin na wawalayuukana wepialuʼumüin. Wounejaain tepichi, jimaʼalii, majayünnüü otta laülaayuu. Ekaashii naya wamaa otta kottushii wamaa soʼu tü Ai Waʼwaajakalü oʼu Maleiwa sümaa Wapüshi. Tüü, shia wanee sukuwaʼipa süpüla neʼraajüin na wayuu aikana apüla Jehová otta na aʼyataakana nümüin sümaa talatüin naaʼin. Eeshii makatawaire wepialuʼu na wawalayuu alapalaakana waaʼu, na misioneerokana otta waneinnua wawalayuu. Anasü nakuwaʼipa wachonnii otta arütkaashii naya nünainmüin Jehová sutuma naküjain tü kasa anasü alatakat namüin sünain aʼyatawaa nümüin Maleiwa otta tü naaʼinrakat süpüla naʼyataainjanain nümüin süka süpüshuaʼa naaʼin». Jia kachonshiikana, jükaalinja maʼin jüchonnii süpüla naʼaleewajaain namaa na wayuu anakana akuwaʼipa.

16. ¿Kasa paaʼinrajatka nnojoire niʼyataweein wanee püchon nümüin Jehová?

¹⁶ ¿Kasa paaʼinrajatka eere wanee püchon nnojoikai aʼyataweein nümüin Jehová mayaainjeʼe pükaalinjain maʼin nia? Müle tia, nnojo jülüjain paaʼin mojuin sukuwaʼipa nipijia putuma. Soto paaʼin nuuʼulaain waya Jehová waneeküin süka waaʼin wamüiwaʼa waʼyataainjanale nümüin. Akaʼaya chi püchonkai, nuuʼulaain nia nüneeküin süka naaʼin nümüiwaʼa niʼyataainjachire nümüin. Nuuʼulaale wanee püchon suulia aʼyatawaa nümüin Jehová, nnojo jülüjain paaʼin müichiain nia maleʼejüin nüchikuaʼa. Soto paaʼin nukuwaʼipa chi emüliee maaʼinsaikai (Luc. 15:11-19, 22-24). Mayaainjeʼe wainma kasa mojusü naaʼinraka, aleʼejüshi nüchikuaʼa nipialuʼumüin. «Kuenta neʼe tia», eeshii na makana. ¿Eesüche süpüla sülatüin  tia? Jamüsaʼa. Tia shia tü alatakat nümüin wanee jimaʼai kanüliashi Elie.

17. Jia kachonshiikana, ¿jamüsü sütütüleʼeraka jaaʼin tü alatakat nümüin Elie?

¹⁷ Anuu nünüiki Elie nachiki na kachooinkana nia: «Wainma kasa naaʼinraka süpüla alin Jehová tapüla otta süpüla kojutuin tamüin tü Bibliakat. Eʼrüijaashi taya wayumüin jimaʼaiwaʼaya taya». Piamasü nukuwaʼipa Elie mapa otta niyoutajaa amaalü tü naaʼinrakat na kachooinkana nia süpüla aleewain nia nümaa Jehová. Süchikijee nuʼunuin nipialuʼujee, aaʼinrüshi kasa mojusü yarüttaka atuma nukuwaʼipa. Aashajaʼawaishi nia nümaa wanee naʼaleewain süchiki tü sümakat tü Bibliakat. Anuu nünüiki: «Sutuma yootuin maʼin taya nüchiki Jehová, sotojooshi maʼin nia taaʼin. Sotojoosü taaʼin shiʼipaʼaya tü shikirajakalü anain tü Bibliakat, tü nekirajapuʼukalü anain taya na kachooinkana taya». Shiasaʼa mapa, aleʼejüshi nia nüchikuaʼa nünainmüin Jehová. * Talatakajasaʼa naaʼin na kachooinkana nia süka nekirajüin jintüliiwaʼaya nia süpüla alin Jehová nüpüla (2 Tim. 3:14, 15).

18. ¿Jamüsü saaʼin pümüin tü naaʼinrakat na kachonshiikana süpüla nekirajüin nachonnii süpüla alin Jehová napüla?

¹⁸ Jia kachonshiikana, aapünüsü jümüin wanee aʼyatawaa anashaatasü maʼin. ¿Jarat shia? Shia jikirajüinjanain na wachikumüinjanakana sünain aʼwaajaa Jehová (Sal. 78:4-6). Watüjaa aaʼu kaawain tia otta anashaatain maʼin tü kasa jaaʼinrakat süpüla jükaalinjain jüchonnii (Éf. 6:4). Ayatüle jikirajüin naya süpüla alin Jehová napüla otta süpüla noonooin sümaa nünüiki, talateechi maʼin chi Washi iipünaajachikai jümaa.