1, 2. ¿Kasa nüküjaka Jesuu suluʼu Mateo 5:11 süchiki weʼrüin müliaa?

NÜKÜJAIN Jesuu namüin na nikirajüinkana talateerüin maʼin naaʼin otta nüküjainya namüin neʼreenain müliaa na aikana apüla nia (Mat. 10:22, 23; Luc. 6:20-23). Talatüsü waaʼin süka woushikajaain süchiirua nukuwaʼipa Jesuu, eepejeʼe shapaale maʼin waaʼin sutuma waneirua kasa. Eeshii nayoutule wapüleerua na wapüshikana wanoujain, süpülajünüle woulia waʼyataain nümüin Jeʼwaa natuma na sülaülashiikana mma jee süpüleeruaanüle waaʼin natuma na koleejiajiraakana wamaa jee na aʼyataakana wamaa.

² Saashin wayuu nnojotsü kaluʼuin talataa müliale atumawaa wanee wayuu, talatüinjatpejeʼe waaʼin saashin tü Wiwüliakat. Nüküjain Santiago talatüinjatüin waaʼin soʼunnaa weʼrüin müliaa (Sant. 1:2, 12). Otta nüküjainya Jesuu, talateerüin waaʼin soʼunnaa müliain waya atumawaa (paashajeʼera Mateo 5:11). ¿Kasa waaʼinrajatka süpüla ayatüinya talatüin waaʼin soʼunnaa weʼrüin müliaa? Wainmeerü tü kasa watüjakat sünainjee tü nüshajakat Santiago namüin na anoujashii namaiwajanakana. Wekirajaa palajana süchiki tü müliaa neʼrakat naya anoujashiikana.

3. ¿Kasa alataka süchikijee nuʼttüin Santiago sünain anoujaa?

³ Eʼrüshii maʼin müliaa na anoujashii chajanakana Jerusalén süchikijeechon nuʼttüin Santiago sünain anoujaa, chi nimüliakai Jesuu (Aluw. 1:14; 5:17, 18). Nuʼutunapa aaʼin Esteban, eeshii na anoujashii aʼluwataakana, oʼunushii sainküinpünaa Judea otta Samaria. Eeshii na oʼotokana Chipremüin otta Antioquíamüin (Aluw. 7:58–8:1; 11:19). Mayaainjeʼe müliain naya, aküjashii maʼin süchiki tü pütchi anasükat eepünaale naya otta akojuyalaashii maʼin na anoujashiikana suluʼupünaa wainma mma (1 Ped. 1:1). Akooʼomüinraapejeʼe maʼin tü müliaa neʼrakat.

4. ¿Kasache amaa alataka namüin na anoujashiikana?

 ⁴ Wainma neʼe tü kasa alatakat namüin na anoujashii namaiwajanakana. Jamüsüjaʼa soʼunnaa tü juyakat 50, ajünajaanüshii na judío chajanakana kepiain Roma nutuma Claudio, chi aluwataakai saaʼu Roma. Nayasaʼa na judío oʼttakana sünain anoujaa soʼu tia, napütajatü nepia jee akolojooinjana naya suluʼumüin wanee mma naata (Aluw. 18:1-3). Soʼunnaa tü juyakat 61, nüshajüin chi aluwataaushikai Pablo süchiki tü müliaa neʼrakat naya anoujashiikana, meeʼerapalain naya suʼupala wayuu, eeshii na püreesakana otta eesü shimeeʼeraanüle aaʼu tü kasa eejatkat namaʼana (Heb. 10:32-34). Maaʼayaka saaʼin nakuwaʼipa na wayuu eejanakana nakalioʼu, eʼrüshii müliaa naya anoujashiikana süka maʼletsein naya jee süka ayuulin naya (Roma 15:26; Filip. 2:25-27).

5. ¿Kasa wekirajaainjatka anain sünain ekirajaayakat tüü?

⁵ Nütüjaa aaʼu Santiago tü müliaa neʼrakat na anoujashiikana soʼu nüshajüin tü karaloʼuta nünülialuʼukat süpülapünaa tü juyakat 62. Nüshajirüinjeseʼe nia Jeʼwaa wanee pütchi akaalinjeenaka naya anoujashiikana süpüla ayatüinya talatüin naaʼin mayaainjeʼe neʼrüin müliaa. Sünain ekirajaayakat tüü, wekirajaajeerü anain tü nümakat Santiago otta asouteena waya shiʼipajee pütchikat tüü: ¿kasache tü talataa aaʼin nüküjakalü achiki Santiago?, ¿kasache eeka süpüla nnojoluin talatüin atuma naaʼin wanee anoujashi?, ¿jamüsü ayateetka talatüin waaʼin sutuma kekiin waya, kanoulain waya jee yalayalain waaʼin mayaainjeʼe weʼrüin müliaa?

6. Sünainjee tü aküjünakat suluʼu Lucas 6:22, 23, ¿jamüsü eeka süpüla talatüin naaʼin wanee anoujashi soʼunnaa niʼrüin müliaa?

⁶ Wainma na wayuu jülüjakana aaʼin talateerüin neʼe naaʼin müleka nnojoliire ayuulin naya, wainmale  nneerü namaʼana jee anajiraale naya sümaa napüshi. Naatapejeʼe sümüin tü talataa aaʼin nüküjakalü achiki Santiago, süka shiain wanee akuwaʼipaa eeka nutuma chi naaʼinkai Maleiwa. Müsüjeseʼe talateerüin waaʼin jaʼitasü kasain alatüin wamüin (Gal. 5:22). Talatüsü naaʼin wanee anoujashi nütüjaale saaʼu anain nukuwaʼipa noʼuluʼu Jeʼwaa otta nuushikajaale süchiirua nukuwaʼipa Jesuu (paashajeʼera Lucas 6:22, 23; Col. 1:10, 11). Tü talataa eekat suluʼu waaʼin müsü aka saaʼin shieerain wanee ranpara, jaʼitasü eein joutai jee juya nnojotsü ayokojooin shia sutuma. Akaataajaʼa neʼe wayakana, eesü süpüla talatüin waaʼin jaʼitasü kasain alatüin wamüin, jaʼitashii ayuulin waya jee paliʼirüle nneerü wamaʼana. Ayateeria talatüin waaʼin jaʼitashii shimeeʼerainpalain waya wayuu, nayoutule na wapüshikana jee waneinnua wayuu wanoujainjanain nünain Jeʼwaa. Tü kasa mojusü weʼrakat sünainjee kanoulain waya nünain Jeʼwaa, shia süka shiimain nikirajüin waya Kürisüto (Mat. 10:22; 24:9; Juan 15:20). Anuujeseʼe tü nüshajakalü Santiago: «Tawalayuwaa, müleka jiʼrüle müliaa sütümajee kasa wainma, anakaja müleka talatüle jaaʼin suʼunnaa tia» (Sant. 1:2).

7, 8. ¿Jamüsü eeka süpüla sükatchinraain wanoula mayaainjeʼe weʼrüin müliaa?

⁷ Nüküjainya Santiago wanee kasa nachecheraka anainjee na anoujashiikana naaʼin soʼunnaa tü kasa mojusü alatakat namüin. Anuu tü nümakat: «Müleka jülatirüle tia müliaakat sünain jüchecherüin jaaʼin sünain anoujaa, katsüinjeerü maʼi jaaʼin süchikijee» (Sant. 1:3). Tü kasa mojusü alatakat wamüin müsü aka saaʼin wanee siki ojojunaka akajee wanee kachueera. Shiasaʼa jaʼipa maʼin tü kachueerakalü ooʼulaanüsü seemiajaain, suluʼujee tia ichereʼesia maʼin shia. Akaataajaʼa neʼe wakuwaʼipa wanaa sümaa weʼrüin müliaa achecheraʼaleesia tü wanoulakat. Anuujeseʼe tü nüshajakat Santiago: «Jüchechera jaaʼin süpüla laülaainjatüin jaaʼin sünain anoujaa jee süpüla nnojoluinjatüin kasain choʼujaain sümüin junoula» (Sant. 1:4, TNM). Weʼrüle sükatchinraain maʼin wanoula sutuma tü kasa mojusü alatakat wamüin, wachechereerü waaʼin sümaa talatüin waaʼin.

⁸ Suluʼu tü karaloʼuta nüshajakat Santiago, nüshajüin süchiki waneirua kasa eeka süpüla nnojoluin talatüin atuma waaʼin. Wekirajaa sünain jetsüin tia nümakat Santiago otta tü waaʼinrajatkat süpüla walatüin süchikumüin.

9. ¿Jamüsü choʼujaaka kekiinjanain waya?

⁹ Tü eekat süpüla nnojoluin talatüin atuma waaʼin: nnojorüle watüjaain saaʼu tü wakuwaʼipainjatkat. Soʼunnaa weʼrüin müliaa, aneesü sukuwaʼipa tü kasa waneekakat süpüla talatüin Jeʼwaa wamaa otta süpüla anainjatüin nakuwaʼipa na wawalayuukana jee süpüla waneepiainjanain waya nümaa (Jer. 10:23). Choʼujaasü kekiinjanain waya süpüla wayaawatajatüin saaʼu tü waaʼinrüinjatkat jee tü wanüikinjatkat neʼipajee na wayuu müliakana atuma waya. Mojeetpejeʼe maʼin waaʼin  nnojorüle watüjaain saaʼu tü wakuwaʼipainjatkat sülatapa tia wamüin.

10. ¿Kasa waaʼinrajatka saashin Santiago 1:5 süpüla kekiinjanain waya?

¹⁰ Tü waaʼinrajatkat süpüla ayatüin talatüin waaʼin: wachunta kekiiwaa nümüin Jeʼwaa. Talateere waaʼin soʼunnaa tü kasa alatakat wamüin, wachunta nümüin Jeʼwaa kekiiwaa süpüla anain tü kasa waneekakat (paashajeʼera Santiago 1:5). ¿Kasache waaʼinrajatka müleka nnojoire müin nusoutamaatakai aaʼin Jeʼwaa shiʼipajee tü wachuntakat nümüin? Naashin Santiago, ayatüinjana waya achuntuin sooʼopünaa tia nümüin. Nnojoleechi nia aashichijaain wamüin sünainjee tia otta nnojoleena waya niyoujain sünainjee achuntaa nümüin. Kekiijeena waya nutuma chi Washi iipünaajachikai wachuntule shia nümüin, nnojoleerü naʼalijirüin shia woulia (Sal. 25:12, 13). Nütüjaa aaʼu Jeʼwaa tü kasa alatakat wamüin. Mojusü naaʼin saalinjee müliain waya jee nükaalinjeeshaatain waya. Talatüsü maʼin waaʼin sutuma tia. ¿Kasakaʼa naaʼinrüin Jeʼwaa süpüla kekiinjanain waya nutuma?

11. ¿Kasa amaa waaʼinrajatka süpüla kekiinjanain waya?

¹¹ Kekiishii waya nutuma Jeʼwaa sükajee tü nümakat suluʼu tü Wiwüliakat (Prov. 2:6). Süpüla wountuin tia, choʼujaasü waashajeʼerawalinjatüin tü Wiwüliakat jee tü karaloʼuta ayuʼluushikat suluʼujee. Nnojotpejeʼe neʼe watüjainjatüin neʼe süpüleerua tü sümakat, choʼujaasü waaʼinrüinjatüin shia. Anuu nünüiki Santiago: «Joonoo jümata sümaa nünüiki Maleiwa sünain jaaʼinrüin süpüshua tü sümakat. Nnojo müin aka jia naaʼin chi eekai talatüin naaʼin saaʼu aapajülin neʼe nünüiki» (Sant. 1:22). Waaʼinrüle tü nümakat Jeʼwaa, nnojoleena waya aʼülüjiraain namaa na wawalayuukana, anamieena waya namüin otta amülialaajeerü waaʼin naalin neʼrüle müliaa (Sant. 3:17). Müle shia watuma, wachechereerü waaʼin soʼunnaa weʼrüin müliaa sümaa talatüin waaʼin.

12. ¿Jamüsü choʼujaaka watüjaainjatüin saaʼu tü sümakat tü Wiwüliakat?

¹² Tü Nünüikikat Jeʼwaa müsü aka saaʼin  wanee rouya, sükaalinjain waya süpüla wayaawatüinjatüin saaʼu tü kasa wanoutajatkat sünain wakuwaʼipa (Sant. 1:23-25). Jamüsüjaʼa süchikijee waashajeʼerüin tü Wiwüliakat, eesü süpüla wayaawatüin saaʼu choʼujaain wamüin wachecherajatüin waaʼin suulia waashichijaamaatüin maalü. Nükaalinjeena waya Jeʼwaa suulia waashichijaamaatüin maalü sünainjee tü naaʼinrakat na waneinnua wamüin jee shiale sünainjee tü kasa alatakat wamüin. Müle wakuwaʼipa, jimateerü waaʼin, watüjaajeerü saaʼu tü waaʼinrajatkat otta aneerü tü kasa waneekakat (Sant. 3:13). Shiimainshaata choʼujaain watüjaainjatüin saaʼu tü sümakat tü Wiwüliakat.

13. ¿Jamüshii wekirajaainjanaka süchiki nakuwaʼipa na wayuu saashajaakana achiki tü Wiwüliakat?

¹³ Eesü wayaawatüle saaʼu tü nnojoluinjatkat waaʼinrüin sülataleepa kasa mojusü wamüin, nnojotpejeʼe anain tia. Wanee kasa waaʼinrajatkat süpüla kekiinjanain waya shia watüjain sünainjee nakuwaʼipa waneinnua wayuu aaʼinrakana kasa anasü jee sünainjee nnojoluin pansaain nakuwaʼipa. Müshijeseʼe nüküjain Santiago jülüjainjatüin waaʼin nakuwaʼipa na wayuu süküjakana achiki tü Wiwüliakat maʼaka naaʼin Abraham, Rahab, Job otta Elías (Sant. 2:20-26; 5:10, 11, 17, 18). Wayuukana naainnua nachecherüin naaʼin soʼunnaa tü müliaa neʼrakat otta ayatüsia talatüin naaʼin. Sünainjee tü naaʼinrakat, wayaawata aaʼu meerüin wakuwaʼipa nutuma Jeʼwaa.

14, 15. ¿Jamüsü eejüinjatka waaʼin wainmajüle waaʼin?

¹⁴ Tü eekat süpüla nnojoluin talatüin atuma waaʼin: nnojorüle pansaain wamüin tü wanoujakalü anain. Eesü kapüleʼewaire wamüin wayaawatüin saaʼu süpüshi tü sümakat tü Wiwüliakat otta eesü naatale neʼe tü naaʼinrakat Jeʼwaa suulia tü wachuntakat nümüin. Suluʼujee tia eesü süpüla wainmajüin waaʼin, eejüinjatpejeʼe waaʼin sünain tia. Müle wakuwaʼipa, eesü süpüla sümalajaain wanoula jee sumojujaain wakuwaʼipa nümaa Jeʼwaa (Sant. 1:7, 8). Otta eesü süpüla nnojoluin katüin woʼu mapeena.

¹⁵ Nuʼwanaajireʼerüin chi aluwataaushikai Pablo tü kasa anasü waʼatajapakat sümaa wanee karapin (Heb. 6:19, 20). Wanee karapin sajapuluʼujain tü anuwakat soʼunnaa wanee wawai otta sütaʼülüin shia suulia shiʼyaatuʼulaain sünain ipa. Ayateetpejeʼe sajapuluʼujain tü karapin tü anuwakat müleka ichere maʼin tü kaleena peʼipaajiraaka atuma shia sümaa. Shiasaʼa kachaʼale tia kaleenakat eesü süpüla ittüin shia. Akaataajaʼa neʼe tü wanoulakat, eesü süpüla sümalajaain wainmajüle waaʼin. Jamüshijaʼa niʼrüle müliaa wanee wayuu eekai wainmajüin aaʼin saaʼu nunoula, eesüjaʼa nnojorüle nunoujain sünain nikeraajeerüin Jeʼwaa tü nümakat. Sümalajaalejeʼe tü wanoulakat, nnojoleerü shiimain wamüin tü kasa waʼatapajakat maʼaka nüküjain shia Santiago. Wainmajüle naaʼin wanee wayuu «meechi aka nia saaʼin sukuaippa süshi palaa sünain nnojolüin jimatüin» (Sant. 1:6). Nnojoleerü talatüin naaʼin wanee wayuu müle nukuwaʼipa.

16. ¿Kasa waaʼinrajatka müleka wainmajüle waaʼin saaʼu tü wanoujakalü anain?

¹⁶ Tü waaʼinrajatkat süpüla ayatüin talatüin waaʼin: wachajaa sukuwaʼipa süpüla wakatchinrüin wanoula. Nnojotsü anain wainmajakuʼu sümüle waaʼin. Nükalioʼu Elías, chi nünüikimaajachikai Maleiwa, wainmajüsü saaʼin tü nupueulosekat Jeʼwaa. Anuukalaka tü nümakat Elías namüin: «Jiakana piamakana akuwaʼipa junoula, jüneeka jümaala jaralinjachin jiʼyataain amüin. Niale Jeʼwaa chi Maleiwa shiimainshikai jee niale Baal» (1 Rey. 18:21). Choʼujaasü maʼin wekirajaain sooʼomüin süpüla wayaawatüin saaʼu niain Maleiwain Jeʼwaa, nünüikin tü Wiwüliakat otta nupueulosein na Aküjaliikana pütchi (1 Tes. 5:21). Waaʼinrüle süpüshuaʼaleʼeya tüü, nnojoleerü wainmajüin waaʼin otta wakatchinreerü wanoula. Choʼujaale süpansaajünüin wamüin tü wainmajakalü atuma waaʼin, wachunta kaalinwaa namüin na laülaashiikana. Waʼyataa maʼin süchiirua tia müleka talateere waaʼin sünain aʼyatawaa nümüin Jeʼwaa.

17. ¿Kaseerü alataka wamüin mojule waaʼin?

¹⁷ Tü eekat süpüla nnojoluin talatüin atuma waaʼin: mojule waaʼin. Anuu tü sümakat tü Wiwüliakat: «Mojule paaʼin wanaa sümaa müliain pia,  matsüinjeerü paaʼin» (Prov. 24:10). Tü pütchikat hebreo «mojule paaʼin», eesü süpüla maluʼurüle «amatsüinjawaa aaʼin». Nnojoleerü talatüin waaʼin matsüinre waaʼin.

18. ¿Kasa nüküjeeka achiki Santiago?

¹⁸ Tü waaʼinrajatkat süpüla ayatüin talatüin waaʼin: weʼitaa sünain nükatsüinreerüin waaʼin Jeʼwaa soʼunnaa weʼrüin müliaa. Choʼujaasia katsüin waaʼin soʼunnaa wapüleeruaanüin aaʼin (Sant. 5:11). Tü nüküjeekalü achiki Santiago shia nüchiki wanee wayuu ayatakai sünain niʼyataain. Sutuma tia, eesüjaʼa jülüjale waaʼin nukuwaʼipa wanee surulaat eejiraakai maʼin namaa na niʼipolokona. Jaʼitashii ashutüin maʼin naya naaʼu, nnojoishi nia apantajaain napüleerua. Eejiraashi nia namaa na nüʼünüükana sümaa nüchecherüin naaʼin.

19. ¿Kasa watüjaka sünainjee nukuwaʼipa Pablo?

¹⁹ Anashaatasü maʼin nukuwaʼipa chi aluwataaushikai Pablo wapüleerua. Jamüshijaʼa nia, yalayalashaata aaʼinchi otta nüchecherüin naaʼin soʼunnaa tü müliaa niʼrakat. Eepejeʼe müle maʼlainkai naaʼin. Alatapejeʼeya nia süchikumüin tia süka niʼitaain naaʼin sünain nükatchinneechin aaʼin nutuma Jeʼwaa (2 Cor. 12:8-10; Filip. 4:13). Wayaawatüle saaʼu choʼujaain nükaalinjain waya Jeʼwaa, nükatchinreerü waaʼin jee nütütüleʼereerü waaʼin (Sant. 4:10).

20, 21. ¿Kasa weʼitaainjatka anain waaʼin?

²⁰ Watüjaa aaʼulu nnojolin niain kasirüin Jeʼwaa tü kasa alatakat wamüin. Anuujeseʼe tü nümakat Santiago süchiki tia: «‹Müliashi taya nutuma Maleiwa›, nnojoishi müinjachin wanee wayuu. Nnojotsü süpüla suuʼulakünüin naaʼin Maleiwa sükajee kasa mojusü. Otta matüjainsai nia ooʼulakaa saaʼin wayuu» (Sant. 1:13, TNM). Watüjaale saaʼu tia, arütkaajeena maʼin waya nünainmüin chi Washi aikai apüla waya (Sant. 4:8).

²¹ Matüjainsat «aʼwanajawaa nukuaippa» Jeʼwaa (Sant. 1:17). Nükaalinjain Jeʼwaa na anoujashii namaiwajanakana soʼunnaa tü müliaa neʼrakat. Akaweenaʼaya waya nutuma, nükaalinjeena waya waneʼewai wakua. Wachunta nümüin Jeʼwaa süpüla kekiinjanain waya nutuma, kanoulainjanain waya otta yalayalainjatüin waaʼin. Asouteechi nia shiʼipajee tü wachuntakat nümüin. Weʼitaa maʼin waaʼin sünain nükaalinjeenain waya Jeʼwaa süpüla ayatüinya talatüin waaʼin soʼunnaa tü kasa mojusü weʼrakat.