1. ¿Kasa nüküjaka Jesús süpülapünaa outuin nia nümüin wanee wayuu yalajachikai naʼatoʼu? (Lucas 23:39-43).

 AMOTSOJÜNÜSÜ NAAʼIN Jesús otta müshiʼiya na piamashiikana mojulaashii yalajanaka naʼatoʼu (Luc. 23:32, 33). Nemeeʼerainpalashi Jesús, wayaawataka saaʼu nnojoliin nayain noʼutku na nikirajüinkana (Mat. 27:44; Mar. 15:32, TNM). Eeʼiratapejeʼe tü jülüjakat naaʼin wanee nüchiki Jesús. Anuu nünüiki nümüin: «Sotoiwa taya paaʼin Jesús puluwataapeena». Nusoutakalaka Jesús nümüin: «Shiimain tanüiki pümüin soʼukai: eejeechiaʼaya pia tamaa suluʼu tü Paʼaraiisükat» (paashajeʼera Lucas 23:39-43, TNM). ¿Naapaainche chia wayuukai sümaa tü nüküjakat Jesús süchiki «sülüʼülüin nükalia Maleiwa süpüla aluwatawaa chejee iipünaajee»? Nnojotsü watüjaain saaʼu tia. Nnojotsü nüküjain Jesús nümüin chainjachin nia nümaa chaa iipünaa sünain aluwatawaa (Mat. 4:17, TNM). Tü nüküjakat Jesús nümüin shia eejeechin nia paʼaraiisüpa tü Mmakat. ¿Jamüsü watüjaaka saaʼu tia?

2. ¿Jamüsü wayaawataka saaʼu judíoin chi mojulaashi ayaawajaakai suulia naainjala?

² Eeshi süpüla wayuuin judío chi mojulaashi ayaawajaakai suulia naainjala. ¿Jamüsü waküjaka tia? Anuu tü nüsakitkalü anain nümüin chi wane mojulaashikai: «¿Nnojoishikai kojutuin chi Maleiwakai pümüin? ¿Aashin süsalaichipain pia paainjala wanaa nümaa wayuukai chii?» (Luc. 23:40, TNM). Waneeshia neʼe chi Maleiwa naʼwaajakai na judíokana, eekajasaʼa na nnojoliikana judíoin naʼwaajüin wainma maleiwayaasü (Éx. 20:2, 3; 1 Cor. 8:5, 6). Nnojoliire judíoin naya wayuukana müsüjee nanüiki mayaa: «¿Nnojoliishiikai kojutuin na maleiwakana pümüin?». Otta müshia Jesús ajütünüshi neʼe nia «nanainmüin na wayuu kepiakana Israel, na makana aka saaʼin anneerü amülouisü», müshijeseʼe nnojolin nüküjawalin pütchi sümüin wayuu naatajatü (Mat. 15:24). Nüküjatüjülia Maleiwa namüin na israelitakana süsoʼiraainjatüin naaʼin na wayuu outushiikana. Eesüjaʼa niyaawatüle saaʼu tia chi mojulaashi ayaawajaakai suulia  naainjala. Wayaawata aaʼu sükajee nünüiki nütüjaain saaʼu süsoʼiraainjatüin naaʼin Jesús süchikijee outaa nutuma Jehová süpüla nuluwataainjachin chejee iipünaajee. Eekalaka süpüla waküjain naʼatapajüin chia wayuukai nüsoʼireʼennüin aaʼin nutuma Jehová outapa nia.

3. ¿Kasa eeka süpüla jülüjain naaʼin chi mojulaashi ayaawajaakai suulia naainjala süchiki tü Paʼaraiisü naashajaakalü achiki Jesús? (Génesis 2:15).

³ Wayuulejeʼe judío chia mojulaashi ayaawajaakai suulia naainjala, nütüjaainjeʼe aaʼu niʼitaanüin Adán sümaa Eva nutuma Jehová suluʼu wanee Paʼaraiisü. Sükajee tia, eesüjaʼa jülüjale naaʼin chia wayuukai shiain wanee apain anasü maʼin tü Paʼaraiisü naashajaakalü achiki Jesús sümaa yaainjatüin shia mmapaʼa (paashajeʼera Génesis 2:15).

4. ¿Kasa jülüjainjatka waaʼin sünainjee tü nümakat Jesús nümüin chi wayuu mojulaashikai?

⁴ Anasü jülüjale waaʼin jameerüin wakuwaʼipa suluʼu tü Paʼaraiisükat sünainjee tü nümakat Jesús nümüin chi wayuu mojulaashikai. Süpüla mapüleein wamüin wayaawatüin saaʼu jameerüin wakuwaʼipa soʼu tia, anasü sotule waaʼin jamüin eepuʼuka jimataa aaʼin soʼunnaa nuluwataain Salomón naaʼu na israelitakana. Alanaʼaleeshia Jesús nuulia Salomón saashin tü Bibliakat, müsüjeseʼe eein süpüla waʼatapajüin anashaateerüin maʼin tü mmapaʼakat nutuma Jesús jee natuma na aluwataainjanakana nümaa (Mat. 12:42). Na wane anneerü naashajaakana achiki Jesús, nekirajaainjatü anain tü naaʼinrajatkat süpüla kepiain naya süpüla kaʼikat süpüshuaʼa suluʼu tü Paʼaraiisükat (Juan 10:16).

5. ¿Kasa antajaaka pikiiruʼu jülüjapa paaʼin tü Paʼaraiisükat?

⁵ ¿Kasa antajaaka pikiiruʼu jülüjapa paaʼin tü Paʼaraiisükat? Eesüjaʼa jülüjale paaʼin wanee apain anasü maʼin maʼaka saaʼin tü apainkat Edén (Gén. 2:7-9). Eesüjaʼa sotule paaʼin tü nümakat Miqueas chi nünüikimaajachikai Maleiwa nachiki na aʼyataashiikana nümüin Maleiwa eere nüküjain «nojoyoloweenain suupünaa suuʼulia uuwa otta higuera» (Miq. 4:3, 4). Eesüjaʼa süntajaale pikiiruʼu tü wetsiikulokalüirua aashajaaka süchiki jouleerüin eküülü sainküinpünaa tü mmakat (Sal. 72:16; Is. 65:21, 22). Eesüjaʼa jülüjale paaʼin chain pia suluʼu wanee apain anaka maʼin sümaa piʼrüin watta saalii eküülü anaka maʼin saaʼu wanee meesa. Maa paatakai saaʼin seejuu tü wunuʼuliakat sümaa tü süsiikalüirua suluʼu tü apainkat, maa paapajakai saaʼin nasira na paʼaleewainyuukana namaa na püpüshikana sümaa talatüin maʼin naya. Eesüjaʼa süsoʼireʼennüle naaʼin süchikijee outaa noʼutku nayakana. Nnojotsü alawaain tia, shiimain weʼreerüin shia otta müsia wainmeerü aʼyatawaa anaka maʼin aainjüneetka suluʼu tü Paʼaraiisükat.

6. ¿Kasa waaʼinreetka suluʼu tü Paʼaraiisükat? (Piirakaa sümüin tü ayaakuaakat).

⁶ Nukumajüin waya Jehová süpüla kamalain wamüin aʼyatawaa (Ecl. 2:24). Soʼunnaa tü miit juya nuluwataainjatkalü oʼu Cristo, wainmeerü maʼin aʼyatawaa. Na wayuu oʼttaajeenakana süchikijee tü müliaa miyoʼusükat jee müshiʼiya na wayuu wattakana aalii asoʼiraainjanaka aaʼin süchikijee outaa,  choʼujaajeerü namüin nasheʼin, eküülü otta nepia. Wainmeerü maʼin aʼyatawaa suluʼujee tia, aneetpejeʼe waaʼin sünain aaʼinraa tia. Aapünüsü tü apainkat Edén nümüin Adán sümaa Eva süpüla naaʼinmajüin shia, eekajasaʼa wayakana aʼyataainjana waya süchiirua süpüla paʼaraiisüinjatüin watuma tü mmakat. Talatashaateerü maʼin waaʼin sünain ekirajaa na wayuu wattakana aalii asoʼiraainjanaka aaʼin, na nnojoliikana eʼraajüin maʼin nukuwaʼipa Jehová, wekirajeena naya süchiki tü keeʼireekat naaʼin Maleiwa. Otta müsia talatashaateerü maʼin waaʼin waküjapa süchiki tü alatakat maaʼulu namüin na waneepiakana nümaa Maleiwa outaka nnojoluiwaʼaya nüntüin Jesús yaa mmapaʼamüin.

7. (1) ¿Kasa watüjaaka maʼin aaʼu? (2) ¿Jamüsü watüjaaka saaʼu meerüin shia?

⁷ Watüjaa aaʼu aneerüin tü Paʼaraiisükat süka eejeerüin jimataa aaʼin sümaa tü kasa choʼujaakat wamüin otta aneerüin sukuwaʼipa kasa süpüshuaʼa. ¿Jamüsü watüjaaka saaʼu meerüin shia? Watüjaa aaʼu tia saaʼujee tü kasa anasü neʼrakat na israelitakana soʼunnaa nuluwataain Salomón. Sünainjee anain nakuwaʼipa na israelitakana soʼu tia, nükaalinjain waya Jehová süpüla wayaawatüin saaʼu jameerüin wakuwaʼipa nuluwataapeena chi Nüchonkai saaʼu tü Mmakat.

8. ¿Jamüsü shikeraajia sümaiwa tü sümakat Salmo 37:10, 11, 29? (Paashajeʼera suluʼu rewiisütakat tüü tü pütchikat «Süsakiraka anain wayuu»).

⁸ Nüshajirüin Jehová David süpüla shiyaawatünüin saaʼu jameerüin sukuwaʼipa wayuu nuluwataapeena wanee wayuu kekiikai maʼin jee waneepiakai nümaa Maleiwa (paashajeʼera Salmo 37:10, 11, 29). Waashajaapa namaa na wayuukana süchiki tü Paʼaraiisükat, waashajeʼerawaliin namüin Salmo 37:11. Anasü süka waaʼinrüin tia. Jamüshijaʼa Jesús nikirajüin watta saalii wayuu saaʼu wanee uuchi sükajee tia pütchikat. Sükajee tia, ayaawatünaa aaʼu shikeraajeerüin tia pütchikat mapeena (Mat. 5:5, TNM). Otta müsia sünainjee tü nüshajakat David, ayaawatüna aaʼu jameerüin sukuwaʼipa wayuu soʼunnaa nuluwataain Salomón. Soʼu kaʼikat tia, eesü jimataa aaʼin namüin na israelitakana otta joutsü emiraa suluʼupünaa mmakat Israel. Anuu nünüiki Maleiwa: «Müleka ayatüle jaaʼinrüin tü teʼitaakat jüpüleerua [...], taapeerü wanee anaa jümüin suluʼu juumain, eisalaajeena jia sümaa nnojoleerüin eein kasa mmotka atuma jia» (Lev. 20:24; 26:3, 6). Ekeraajüsü tia pütchikat soʼunnaa nuluwataain Salomón (1 Crón. 22:9; 29:26-28). Nüküjain Jehová sajaʼttinnüinjatüin tü  wayuu mojulaasükalüirua (Sal. 37:10). Shikeraajakalaka sümaiwa tü sümakat Salmo 37:10, 11, 29 otta ekeraajeeria shia mapeena.

9. ¿Jamüsü sünüiki tü aluwataasü chejeʼewatkat Saba süchiki sukuwaʼipa aluwatawaa nutuma Salomón?

⁹ Tü aluwataasü chejeʼewatkat Seba saapa achiki eein jimataa aaʼin soʼunnaa nuluwataain Salomón sümaa eejatüin kasa süpüshuaʼa namaʼana na israelitakana. Suʼunaka Jerusalénmüin süpüla shiʼrüin tia (1 Rey. 10:1). Shiʼrapa jamüin sukuwaʼipa aluwatawaa nutuma Salomón, müsü shia: «Mojushicheʼechon neʼe tü aküjünakat tamüin püchiki paala [...]. Anataʼaleeshiijaʼa maʼin na wayuu pümaakana otta na aʼyataakana pümüin süka yalain naya waneepia pümaa sünain aapajaa tü kekiwaa pümaʼanakat» (1 Rey. 10:6-8). Tü kasa anasü eejatkat soʼunnaa nuluwataain Salomón shiyaawase tü kasa anasü eejeetkat nutuma Jehová napüleerua na wayuukana nuluwataapeena Jesús chi Nüchonkai yaa mmapaʼa.

10. ¿Jamüsü alanaaka nukuwaʼipa Jesús nuulia Salomón?

¹⁰ Alanaʼaleesü suluʼu anain nukuwaʼipa Jesús nuulia Salomón. Süka nnojoluin pansaain nukuwaʼipa Salomón, kaainjalashi nia jee mojusü nakuwaʼipa na aʼyataashiikana nümüin Maleiwa suluʼujee tia. Eekajasaʼa Jesús nia wanee aluwataai lotokoi akuwaʼipa sümaa matüjain oʼtchejawaa sümaa kasa (Luc. 1:32, Heb. 4:14, 15). Otta müshia Jesús nüchecherüin naaʼin soʼunnaa tü kasa nuuʼulakakalü aka naaʼin Satanás. Atüjaana aaʼuchi Cristo nnojoleechin kaainjalain jee nnojoleerü naaʼinrüin wanee kasa amojujeʼereetka nakuwaʼipa na wayuu nuluwataainjanakana aaʼu. ¿Aashin niain chi anakai süpüla aluwatawaa waaʼu?

11. ¿Jaralii akaalinjeenaka Jesús?

¹¹ Eejeena 144.000 aluwataainjanakana nümaa Jesús, paaʼinweena naya nümaa Jesús sünain aaʼinmajaa tü wayuukalüirua jee nekeraajeerü tü keeʼireekat naaʼin Jehová süpüleerua tü Mmakat (Alat. Map. 14:1-3). Naya wayuukana natüjaa aaʼu sümüliala wayuu, jama nalatüinnapain süchikumüin tia. Müshiijeseʼe namüliajeenain waya. ¿Kasa naʼyataajeetka anain?

12. ¿Kasa aʼyatawaa naapeetka Jehová namüin na 144.000?

¹² Wainma maʼin tü aʼyatawaa naainjeetkat Jesús namaa na 144.000 aluwataainjanakana nümaa suulia tü aʼyatawaa naainjakat Salomón. Jamüshijaʼa Salomón nnojoishii wattain maʼin naalii na wayuu nuluwataakana aaʼu. Eekajasaʼa Jesús namaa na aluwataainjanakana nümaa, watteerü maʼin saalii wayuu naluwataainjatka aaʼu suluʼupünaa mmakat süpüshuaʼa. Anataʼaleesüjaʼa maʼin tü aʼyatawaa naapüinjatkat Jehová namüin na 144.000.

13. ¿Kasa aʼyatawaa anaka maʼin naaʼinrajatka na aluwataainjanakana nümaa Jesús?

¹³ Maʼaka naaʼin Jesús, aluwataainjana jee sacerdoteinjana na 144.000 (Alat. Map. 5:10). Saashin tü Pütchi Aapünakat nümüin Moisés, nayainjana na sacerdotekana aaʼinmajaka na wayuukana süpüla anain naya jee aleewain naya nümaa Maleiwa. Tü Pütchi Aapünakat nümüin Moisés shiyaakua neʼe tü kasa anasü naapeetkat Maleiwa mapeena. Sünainjee tia, wayaawata aaʼu aneerüin maʼin tü aʼyatawaa naainjainjatkat na aluwataainjanakana nümaa Jesús sünain aaʼinmajaa na wayuukana süpüla anain naya jee aleewain naya nümaa Maleiwa (Heb. 10:1). Nnojotyülia watüjaain saaʼu jameerüin sukuwaʼipa natuma süpüla naküjain tü naaʼinrajatkat na wayuu naluwataainjanakana aaʼu, nnaweerüjaʼa sukuwaʼipa nutuma Jehová. Watüjaapejeʼe maʼin saaʼu süküjüneerüin namüin tü naaʼinrajatkat na wayuu kepiainjanakana suluʼu tü Paʼaraiisükat (Alat. Map. 21:3, 4).

14. ¿Kasa wanaawaka aluʼu nakuwaʼipa na «waneirua taʼanneetse» münakana amüin namaa na «anneerü eekai palitchoin» münakana amüin?

¹⁴ Aashajaashi Jesús süchiki piamasü shiʼipapaʼa wayuu. «Anneerü eekai palitchoin» müshi nia sümüin tü palajatkat, nayajaʼa na aluwataainjanakana nümaa (Luc. 12:32, TNM). «Waneirua  taʼanneetse» müshi nia sümüin tü wane, nayajaʼa na nuluwataainjanakana aaʼu. Mayaainjeʼe piamain neʼipapaʼa, kottushii naya (Juan 10:16, TNM). Paaʼinwashii naya sünain aʼyatawaa müinmaʼa yaa otta ayateerü naaʼinrüin tia paʼaraiisüpa tü Mmakat. Paʼaraiisüpa tü Mmakat, na «anneerü eekai palitchoin» nümakana amüin Jesús, cheena naya iipünaa. Otta na «waneirua taʼanneetse» nümakana amüin Jesús, kepieena naya suluʼu tü Mmakat süpüla kaʼikat süpüshuaʼa. Eepejeʼe waneirua kasa naaʼinrajatka maaʼulu na «waneirua taʼanneetse» münakana amüin süpüla kepiainjanain naya suluʼu tü Paʼaraiisükat.

15. (1) ¿Kasa waaʼinrajatka süpüla wakaalinjain na aluwataainjanakana nümaa Cristo? (2) ¿Kasa paaʼinrajatka süpüla püshatüin nukuwaʼipa chi wawala suluʼukai tü ayaakuaakat?

¹⁵ Chi wayuu mojulaashi ayaawajaakai suulia naainjala, outushi nia sümaa nnojoluin naaʼinrüin wanee kasa ayaawatünaka atuma kojutuin nümüin tü naaʼinrakat Jesús nüpüleerua. Eekajasaʼa wayakana na «waneirua taʼanneetse» nümakana amüin Jesús, wainma kasa eeka süpüla waaʼinrüin. Atüjaana aaʼuchi alin wapüla Jesús saaʼujee tü wakuwaʼipakat namaa na nuwalayuukana. Naashin Jesús asouteena waya saaʼujee tü waaʼinrakat napüleerua na aluwataainjanakana nümaa (Mat. 25:31-40). Wanee kasa waaʼinraka süpüla wakaalinjain na aluwataainjanakana nümaa Cristo shia yalayalale waaʼin sünain aküjaa pütchi jee ekirajaa wayuu (Mat. 28:18-20). Wachajaainjeseʼe sukuwaʼipa süpüla wekirajüin wayuu sünain tü Bibliakat sükajee tü kasa naapakat wamüin maʼaka saaʼin tü karaloʼutakat Anainjatka atuma pukuwaʼipa waneepia. Nnojoire eein wanee wayuu pikirajakai sünain tü Bibliakat, anashi piʼyataale süchiirua pikirajüin waneeshia.

16. ¿Kasa waaʼinrajatka müinmaʼa yaa süpüla kepiain waya suluʼu tü Paʼaraiisükat?

¹⁶ Anasü nnojorüle neʼe waʼatapajüin kepiain waya suluʼu tü Paʼaraiisükat süpüla anain wakuwaʼipa noʼuluʼu Jehová maʼaka nücheküin shia. Anashii waʼyataale süchiirua müinmaʼa yaa süpüla lotuin tü waashajaakalü achiki otta tü waaʼinrakat jee süpüla wayaawatüin saaʼu tü wakuwaʼipakat. Waʼyataa süchiirua süpüla waneepiainjanain waya nümaa Jehová, sümaa waʼwayuuse otta namaa na wawalayuukana. Waʼyataale maʼin süchiirua süpüla waaʼinrüin tü nümakat Maleiwa maaʼulu mayaainjeʼe saʼakain waya wayuu mojulaasü, mapüleejeerü waaʼinrüin tia suluʼupa waya tü Paʼaraiisükat. Eeshii süpüla wekirajaain sünain waneirua kasa jee wanoutuin wakuwaʼipa süpüla yapain waya kepiapeena waya suluʼu tü Paʼaraiisükat.  Paashajeʼera tü pütchikat «¿Yapashiche pia süpüla saapünüin pümüin ‹tü mmakat›?» suluʼuka rewiisütakat tüü.

17. ¿Jamüsü nnojoluinjatka waapüin waaʼin sümüin tü mojuukalü aaʼin saalinjee tü kasa mojusü waaʼinrapuʼukat?

¹⁷ Nnojoluinjatü waapüin waaʼin sümüin tü mojuukalü aaʼin saalinjee tü kasa mojusü waaʼinrapuʼukat. Mayaainjeʼe nülatirüin Maleiwa woulia tü waainjalakat sükajee naapajiraain nikii Jesús waaʼu, nnojotsü maluʼuluin tia ayatüinjanain waya macheʼein süchiirua kaainjalaa (Heb. 10:26-31). Shiimainre wayaawajaain suulia waainjala sümaa wachuntuin kaalinwaa nümüin Jehová jee namüin na laülaashiikana sümaa weeʼiratüin tü wakuwaʼipakat, shiimainshaata moteerüin naaʼin Jehová tü waainjalakat (Is. 55:7; Aluw. 3:19). Soto waaʼin tü nümakat Jesús namüin na fariseokana, tü makat: «Jee müshia taya nnojoishi antüshin süpüla ekirajaa na lotokana akuwaʼipa, naya tekirajüinjanaka na kaainjaraliikana» (Mat. 9:13, TNM). Wayaawatakalaka saaʼu eein süpüla sülatinnüin woulia waainjala sükajee naapajiraain nikii Jesús waaʼu.

18. ¿Kasa wasakireeka anain chi wayuu mojulaashi outakai naʼatoʼu Jesús?

¹⁸ Maa chakai paaʼin suluʼu tü Paʼaraiisükat sümaa yoototaain pia nümaa chi wayuu mojulaashi aashajaakai nümaa Jesús süpülapünaa outuin nia. Eeshiijaʼa jaashajaale süchiki kojutuin maʼin jümüin naapajiraain nikii Jesús waaʼu, eeshijaʼa püsakirüle nia sooʼomüin tü kasa alatakat nümüin Jesús süpülapünaachon outuin nia otta jamüin naaʼin nusoutapa Jesús nümüin shiʼipajee tü kasa nuchuntakat nümüin. Eeshijaʼa nüsakirüle pia süchiki jamüin sukuwaʼipa tü mmapaʼakat süpülapünaa sajaʼttinnüin tü kasa mojusükat otta eeshi süpüla pikirajüin nia. Anakuwaʼipaleerü maʼin wakuwaʼipa soʼu tia süka eein süpüla wekirajüin wayuu süchiki tü Nünüikikat Maleiwa (Éf. 4:22-24).

19. ¿Jamüsü nnojoleetka akulajaain waaʼin suluʼu tü Paʼaraiisükat? (Piirakaa sümüin tü ayaakuaa sünainkat süta tü rewiisütakat).

¹⁹ Nnojoleerü akulajaain waaʼin suluʼupa waya tü Paʼaraiisükat. Eejeerü wayuu yooteenaka amaa waya waneepia süchiki tü kasa kamalainkat wamüin otta eejeerü aʼyatawaa anaka maʼin. Tü anaʼleejeetkat maʼin shia weʼraajeerüin shiʼipaʼaya nukuwaʼipa chi Washi iipünaajachikai jee müsia talateerü waaʼin sümaa tü kasa naapeetkat wamüin. Ayateena waya ekirajaain waneepia süchiki nukuwaʼipa otta süchiki tü kasa nukumalakat. Akooʼomüinraajeerü tü naalinkat wapüla soʼukaiwai. Anataʼaleeshiijaʼa waya süka naapeerüin wamüin Jehová otta Jesús tü kataakalü oʼuu süpüla kaʼikat süpüshuaʼa suluʼu tü Paʼaraiisükat.