1. ¿Kasa tü nuuʼulaakat wapüla Jeʼwaa?

NUUʼULAAIN wapüla Jeʼwaa waneeküin tü waaʼinrüinjatkalü. Niʼiküin waya süpüla anainjatüin tü kasa waneekakat otta nükaalinjain waya süpüla anain wakuwaʼipa müleka anale nümüin tü waneekakat (Sal. 119:173). Waainjale tü sümakat tü Nünüikikat Maleiwa, aneerü tü kasa waneekakat (Heb. 5:14).

2. ¿Kasa kapüleʼewaika wamüin waneekapa wanee kasa?

² Jaʼitairü anain tü waneekakat süpüla waaʼinrüin, eesü weʼrüle kapüleein wamüin wajaʼttirüin tü waainjainjatiaakat. Jamüshijaʼa wanee jintüi, eeshi süpüla naapaain aashajeʼeraa tü Wiwüliakat. Naaʼinrüinjaʼa tia soʼunnaa kojuya semaana, shiasaʼa mapa, nuuʼulaa nümüsüjaʼa. Eetaasü süpüla süneeküin wanee wawala pürekutsoolüin shia, shiasaʼa shiiʼiranaja sümüsü tü kaʼi suʼttüinjatkalü oʼu. Jee nayale na laülaashiikana, eesü nekeraajüle sukuwaʼipa nalapalaainjanain pejeewa naaʼu na wawalayuukana. Akatsaʼa sülata sülata sümüin tü kashikat sümaa nnojoluin eeyaain naainjain tia. Mayaapejeʼe naatawalin na wawalayuu makana akuwaʼipa eesü wanee kasa wanaawakalü aluʼu tü naainjakat. Nayakana naneeküin tü naaʼinrajatkat, nnojotpejeʼe nekeraajüin shia. Majatü tü alatakat namüin na anoujashii chapuʼukana Corinto. Jülüja waaʼin tü kasa eekat süpüla watüjain nanainjee.

3. (1) ¿Kasa tü naaʼinreekalü amüin na corintojeʼewaliikana? (2) ¿Jamaka neʼe nakuwaʼipa?

³ Soʼu juyakat 55, na anoujashii chejeʼewaliikana Corinto, naainjee amüinrü wanee kasa anashaatasü maʼin. Naapa achikit müliain sutuma maʼletsein na nawalayuu chajanakana Jerusalén otta Judea. Jee müsia sükotchojünüin tü nasülajakat na anoujashii kepiakana suluʼu waneirua mma. Amülialaasü naaʼin na corintojeʼewaliikana  naalin na nawalayuukana, makalaka nakaalinjeein naya. Nasakiraka Pablo süpüla nüküjain namüin tü naaʼinrajatkat süpüla naapüin tü nasülajüinjatkat. Nüküjain Pablo tü anakat süpüla naainjain otta nüjütüin Tito namaʼanamüin süpüla nükotchojüin tü nasülajüinkat (1 Cor. 16:1; 2 Cor. 8:6). Kojuya kashi mapa, naapüin Pablo süchiki nnojoluin naainjain tü namakat paala. Sünainjee tia, eesüjaʼa nnojorüle kettaamaatüin tü nasülajüinkat süpüla shiʼikajaanüin chaa Jerusalénmüin sümaʼaleʼeya tü naapajalakat na wane anoujashiikana (2 Cor. 9:4, 5).

4. Saashin tü sümakat 2 Corinto 8:7, 10, 11, ¿kasa nümaka Pablo namüin na corintojeʼewaliikana?

⁴ Anashaatasü maʼin tü naainjeekalü amüin na corintojeʼewaliikana, anasü maʼin nünüiki Pablo namüin saaʼu kanoulain maʼin naya otta saaʼu nasülajeein. Nüküjapejeʼe namüin nekeraajüinjatüin tü naküjakat achiki paala (paashajeʼera 2 Corinto 8:7, 10, 11, TNM). Wayaawatüin sükajee tü alatakat namüin na corintojeʼewaliikana, wachajaainjatüin sukuwaʼipa süpüla wekeraajüin tü wamakat.

5. ¿Jarat tü pütchiirua wasoutuinjatkalü eʼipajee?

⁵ Eesü sülatüle wamüin tü alatakat namüin na corintojeʼewaliikana. Eesüjaʼa kapüleere wamüin wekeraajüin wanüiki sutuma joʼuuin waya sümaa tü kaainjalaakat otta sutuma «waainjeerü mapa» wamüin sümüin wanee kasa. Jee shiale sutuma wanee kasa alatalaʼa makat (Ecl. 9:11; Roma 7:17, 18). Sünain ekirajaayakat tüü, wasouteerü eʼipajee tüü: ¿Jamüinjatü sukuwaʼipa watuma süpüla waneeküin tü anakat süpüla waaʼinrüin? ¿Kasa waaʼinrajatka süpüla watüjaain saaʼu eere süpüla wekeraajüin wanee kasa waneekaka paala otta wanoutuin shia müleka choʼujaale? ¿Kasa akaalinjeenaka waya süpüla waainjain tü kasa waneekakat süpüla waaʼinrüin?

6. ¿Jamüsü eeka süpüla waʼwanajaain wanee kasa waneekaka süpüla waainjain?

⁶ Eesü kasa waneeküitpaka matüjainka aʼwanajaana. Jamüshiijaʼa waya, nnojoishii ooʼulaweein suulia aʼyatawaa nümüin Jeʼwaa otta wacheküin waneepiain waya sümaa waʼwayuuse (Mat. 16:24; 19:6). Eepejeʼe waneirua kasa waneekaka eeka süpüla suʼwanajaanüin. Süka jamüin, eein süpüla sülatalaʼa sümüin wanee kasa wamüin jee suʼwanajaʼalaa sümüle sukuwaʼipa tü mma kepiakalü aluʼu waya. ¿Kasa waaʼinrajatka süpüla anainjatüin tü waneekakat süpüla waainjain?

7. (1) ¿Kasa wachuntajatka nümüin Maleiwa? (2) ¿Jamüsü wachuntajatka tia?

⁷ Wachunta kekiiwaa nümüin Maleiwa. Anuu tü nüshajakat Santiago nutuma Jeʼwaa: «Müleka eere jaʼaka eekai cheʼojaain nümüin kekiinjachin nia [...], anakaja müleka nüchuntüle nümüin Maleiwa sooʼopünaa tia. Naapeerü nümüin, nnojoleerü naʼalijirüin shia nuulia» (Sant. 1:5). Eesü tü kasa choʼujaakalü anain kekiinjanain waya. Makalaka wachuntajanain kaalinwaa nümüin Jeʼwaa waneeküinjanapa wanee kasa waaʼinrajatka jee shiale süpüla watüjaain saaʼu eere süpüla wekeraajüin shia. Waaʼinrüle tia, nükaalinjeena waya Jeʼwaa süpüla anain tü kasa waneekakat.

8. ¿Kasa wekirajaainjatka anain süpülapünaa waneeküin wanee kasa?

⁸ Wekirajaa maʼin süchiirua. Wekirajaa sünain tü sümakat tü Wiwüliakat, waashajeʼera tü karaloʼuta saapakat wamüin nupueulose Jeʼwaa süpüla watüjaain saaʼu tü anakat süpüla waaʼinrüin otta yooto waya süchiki tia nümaa wanee waʼaleewain (Prov. 20:18). Anasü maʼin waaʼinrüle tia müleka waʼwanajaweere tü kasa waʼyataakalü anain, wakolojooinjanale jee shiale kasain wekirajaainjatüin anain süpüla waʼyataain sünain. Jülüjeesü waaʼin tia süpüla ayatüin waʼyataain nümüin Maleiwa.

9. ¿Jamüsü aneetka wakuwaʼipa nnojoliire wemeejiraain?

⁹ Jülüja waaʼin jamüin waaʼinreeka wanee kasa. Jülüjasü naaʼin Jeʼwaa jamüin waaʼinraka wanee kasa (Prov. 16:2). Shia nüchekaka Jeʼwaa lotuin wakuwaʼipa sünain kasa süpüshuaʼa. Müshiijeseʼe nnojoliinjanain wemeejiraain waneeküinjanapa wanee kasa otta lotuinjatü wanüiki namüin na waneinnua. Nnojorüle müin tia watuma, kapüleejeerü wamüin wekeraajüin tü wamakat.  Jamüshijaʼa pürekutsoorüle wanee jimaʼai otta isale nüchiki kettaain tü oorakat nutuma, nnojoleechi nia talatüin sünain tü niʼyataainkat nümüin Maleiwa. Eeshijaʼa pürekutsoorüle nia shiiʼiree talatüin Jeʼwaa nümaa. Eepejeʼe naaʼinrüle tia shiiʼiree talatüin nüshi nümaa jee niale wanee wayuu kojutukai nümüin.

10. ¿Kasa choʼujaaka süpüla waʼwanajaain wakuwaʼipa?

¹⁰ Anuu wane sukuwaʼipaya. Nuuʼulaweere suulia akamüjaa wanee wayuu ekirajaakai sünain tü Wiwüliakat, nüchajaain sukuwaʼipa mayaapejeʼe kapüleein nümüin nuuʼulaain suulia tia. Eeshijaʼa nnojoire nükamüjain soʼunnaa wanee semaana jee shiale piama, akatsaʼa isain nüchiki nüchecherüin naaʼin. Shiasaʼa mapa, nuuntuin nuuʼulaain tü akamüjaakat süka alin Jeʼwaa nüpüla otta nücheküin talatüin nia nümaa (Col. 1:10; 3:23).

11. ¿Jamüsü watüjaainjatka saaʼu waneʼewai sukua tü kasa waaʼinrajatkat?

¹¹ Pansaa tü waaʼinrüinjatkat. Watüjaale saaʼu waneʼewai sukua tü waaʼinrüinjatkat sünain wanee kasa, wekeraajeerü wanüiki. Jamüshiijaʼa «taashajeʼereerü waneepia tü Wiwüliakat» wamüle, iseerü wachiki tia nnojorüle weʼitaain tü kaʼi waaʼinrajatkalü oʼu shia. * Akaataajaʼa naashajaataale na laülaashiikana süpüla nalapalaʼawalin naaʼu na wawalayuukana, shiasaʼa sülata sülata sümüin tü kaʼikat sümaa nnojoluin naaʼinrayaain tia. Wanee kasa akaalinjeenaka naya shia nasakirüle naaʼin sünain tüü: «¿Washajüinche suluʼu karaloʼuta nanülia na wawalayuu walapalaainjanakana aaʼu? ¿Weʼitaaitpache tü kaʼi otta tü oora waaʼinrajatkalü oʼu tia?».

12. (1) ¿Kasa tü eekat süpüla waʼwanajaain? (2) ¿Jamüsü eeka süpüla waaʼinrüin tia?

¹² Wayaawata saaʼu tü wountakat jee tü isakat wachiki. Nnojoishi eein wanee wayuu asetaakai apüla kaʼi, nneerü otta nütchin süpüla naainjain süpüshuaʼa tü keeʼireekat naaʼin. Makalaka wayaawatüinjatüin saaʼu tü wountakat waaʼinrüin jee tü isakat wachiki. Eesü süpüla waʼwanajaain wanee kasa waaʼinrajatiaaka süka isain wachiki wekeraajüin shia (Ecl. 3:6). Jülüjeepejeʼe waaʼin eere süpüla wekeraajüin wanee kasa süchikijee joo wanouteʼerüin sukuwaʼipa. ¿Kasaka waaʼinrajatüin süpüla wekeraajüin tü waneekakat? Wekirajaa sünain jaʼraisü kasa.

13. ¿Kasa waaʼinrajatka süpüla wountuin waaʼinrüin tü wamakat?

¹³ Wachunta kaalinwaa nümüin Maleiwa. Wounteerü waaʼinrüin tü wamakat müleka nükaalinjale waya Jeʼwaa (Filip. 2:13). Müsüjeseʼe anain wachuntule nümüin chi naaʼinkai süpüla nükatchinrüin waaʼin. Ayata woʼuraajüin jaʼitaichi müin nnojoikai nusoutamaatüin wamüin Jeʼwaa. Müsü nünüiki Jesuu: «Anakaja müleka jüchuntüle nümüin Maleiwa waneepia [...]. Naapeechi chi Naaʼinkai jümüin» (Luc. 11:9, 13).

14. ¿Jamüsü sünüiki Proverbios 21:5 süchiki tü waaʼinrajatkat süpüla wekeraajüin tü waneekakat waainjain?

¹⁴ Keraa watuma tü waaʼinrajatkat (paashajeʼera Proverbios 21:5). Waainjainjanale wanee kasa jülüjaka waaʼin, choʼujaasü keraajüin watuma tü sukuwaʼipainjatkat jee shiainjatü waaʼinraka tia. Akaataajaʼa waneekapa tü waaʼinrajatkat, washajüinjatü waneʼewai sukua tü sukuwaʼipainjatkat watuma. Waainjale paliʼirüwai wanee kasa kapüleeka, weʼreerü sajaʼtta sajaʼtta sümüin shiʼipaʼaya. Nüküjain Pablo namüin na corintojeʼewaliikana, nakotchojowalinjatüin tü nasülajüinjatkat suʼttianainjee semaanaka suulia nakotchojüin shia nüntapa (1 Cor. 16:2). Waainjawaire paliʼirüwai wanee kasa, nnojoleerü shapaain maʼin waaʼin.

15. ¿Kasa waaʼinrajatka süpüla keraain watuma tü weʼitaakat wapüleerua?

¹⁵ Washajüle suluʼu karaloʼuta tü sukuwaʼipainjatkat watuma wanee kasa, waainjeerü tü waküjakalü achiki (1 Cor. 14:40, TNM). Jamüshiijaʼa na laülaashiikana, aküjünüsü namüin neʼitaainjachin wanee laülaashi süpüla nüshajüin tü kasa naneekakat, jaraliinjanain aainjaain shia otta jeʼrainjatüin nakalia sünain aaʼinraa tia. Naainjale tia  na laülaashiikana, nounteerü naaʼinrüin tü naashajaakalü achiki paala (1 Cor. 9:26). Eesü süpüla wooʼulaküin waainjain tia. Washaja tü waaʼinrajatkat süpüla wanee kaʼi, shia palajanainjatka watuma tü kettaamaatüinjatkat. Müle shia watuma, waainjeerü tü weʼitaakat wapüleerua otta nnojoleena waya koulain sünain aaʼinraa wanee kasa.

16. Saashin Roma 12:11, ¿kasa waaʼinrüinjatka süpüla wekeraajüin tü weʼitaakat wapüleerua?

¹⁶ Aʼyataaliinjana waya. Waʼyataainjatü maʼin achiirua tü weʼitaakat wapüleerua süpüla wekeraajüin shia (paashajeʼera Roma 12:11). Nüküjain Pablo nümüin Timoteo ayatüinjachin nia waneepia süchiirua atüjaa ekirajaa wayuu. Akaataajaʼa wayakana, ayatüinjana waya waneepiain süchiirua asaʼwataa wanee aʼyatawaa nümüin Maleiwa (1 Tim. 4:13, 16).

17. Saashin Éfeso 5:15, 16, ¿kasa waaʼinrüinjatka süpüla wekeraajüin tü weʼitaakat wapüleerua?

¹⁷ Wajayata tü kaʼikat (paashajeʼera Éfeso 5:15, 16, TNM). Piʼitaa sükalia otta jalapüshinjatüin paaʼinrüin wanee kasa jee nnojo piiʼiratüin tia. Nnojo kakaliakuʼu pümüin süpüla paaʼinrüin wanee kasa, nnojoleetsaʼa shia paaʼinrüin paʼatapajakuʼu pümüle (Ecl. 11:4). Wooʼulaa suulia walatirüin kaʼi sünain wanee kasa nnojotka choʼujaain maʼin, süpüla waainjain tü kasa alanaʼaleekat suluʼu anain (Filip. 1:10, TNM). Anasü wakatarüle wanee kaʼi nnojotkalü oʼu wanee kasa ekeʼejaka waaʼin. Waküja namüin na waneinnua choʼujaain wamüiwaʼain waya sünain aaʼinraa wanee kasa. Anasü wayokojoole wateleeponose, nnojo weʼrajaain correo otta redes sociales. *

18, 19. ¿Kasa jülüjainjatka waaʼin waneekapa wanee kasa jaʼitairü kapüleein shia wamüin?

¹⁸ Jülüja waaʼin tü kasa eejeetkat sünainjee. Tü kasa eekat mapa sünainjee tü waneekakat süpüla waaʼinrüin, müsü aka saaʼin oʼunajawaa suluʼumüin wanee mma. Jamüshiijaʼa wanteere eeʼewaliinjanale waya sümaa süttüin woulia tü wopukot, wachajaain waneʼeya eepünaainjanale waya. Akaataʼaya jülüjale waaʼin tü kasa eejeetkat sünainjee tü kasa waneekakat, jaʼitairü kapüleein shia nnojoleena waya ayüülajaain suulia (Gal. 6:9).

¹⁹ Kapüleesü aneeka wanee kasa anaka süpüla waaʼinrüin jee wekeraajüin shia. Nükaalinjeenapejeʼe waya Jeʼwaa süpüla kekiin waya jee katsüin waaʼin süpüla wekeraajüin tü waneekakat.