Chajachi taya jemelin Puerto Limón, chaa wüinpejeeruʼu sünain Costa Rica. Mekiisatshii na tawalayuukana, taya nüpülapüjaachika chi shalekai. Ouktüshi chi tashikai wanaa sümaa mekiisalüin touyase, shiakaʼa neʼe epijüin waya maama.

Kamalaintüjülia tamüin tü béisbolkot tepichiiwaʼaya taya. Jimaʼaitpa taya, ekerotushi taya sünain ashaittaa sümaa wanee equipo, nnojotpejeʼe shia profesionaalüin. 20 touyase soʼu tia, neenajaain taya wanee cazatalento sünain ashaittaa béisbol sümaa wanee equipo profesional chaa Nicaragua. Nnojoishi taya oʼunüin sutuma ayuulin maama jee taya aaʼinmajawaika shia. Shiasaʼa joo soʼu wanee kaʼi, nüntataalaka joo wanee cazatalento, nuunejaaka taya süpüla tashaittüinjachin sümaa tü equipo chejeʼewakat Costa Rica. Na ashaittakana suluʼu tia equipokat, nnojoishii profesionaalüin. Oʼunüinjaʼa taya suʼunnaa tia. Oʼttüshi taya sünain ashaittaa soʼujee juyakat 1949 sünainmüin 1952; chajachi taya ashaittüin Cuba, México otta Nicaragua. Aaʼinmajüi taya base tashaittapa béisbol, atüjashaatashi maʼin taya. Ashaittüshi taya 17 partido, eeyaai toʼtchejaakai aaʼin nünain waneeshiaakaijeʼe, anashaatasü süpüshuaʼa. Kamalainpuʼusü tamüin naʼwaanajüin na wayuukana sümaa nachuntüin tanülia.

Amojujaasü takuwaʼipa mapa, shia neʼe taainjaka tü kasa yarüttüsükat. Jieyuui maʼin taya mayaapejeʼe kamüraajüin taya. Asüishaata maʼin taya, soʼu wanee kaʼi, epetshaatashi maʼin taya, nnojorüleejaʼa tatüjaain aaʼu jaralin antirüin taya tepialuʼu, ainküsü neʼe taaʼin wattaʼa tachijiraapa. Kamalainsü tamüin ashaittaa dominó saaʼu nneerü jee ayaʼlajüshi taya lotería.

Wanaa maʼin sümaa tia, aküjütsü pütchi maama nüchiki Jeʼwaa. Süchajaain sukuwaʼipa süpüla kamalain tamüin tü sunoujakalü anain. Nnojotsü suuntüin tia süka shiain jülüjain maʼin taaʼin tü shaittaakat. Nnojoishi taya ouktüin jamü tashaittüle süka kamalainshaatain tamüin ashaittaa béisbol.

Wanaa sümaa 29 touyase, pasiruwaashi taya wanaa sümaa tajuupajüinjatüin wanee peloota. Anashi taya mapa, ooʼulaapejeʼe taya suulia ashaittaa. Ayatapejeʼe taya sünainpünaain tü beisbolkat, tekirajüin na ashaittüliikana, nnojoliipejeʼe profesionaalüin naya.

Soʼu juyakat 1957, nounejaain taya na aküjüliikana pütchi nüchiki Jeʼwaa sünain wanee outkajawaa miyoʼu, chajana naya suluʼu wanee estadio eepuʼule  tashaittüin. Ponusü maʼin taaʼin nakuwaʼipa na Aküjüliikana pütchi, nnojoishii naya müin mamainnayaakai naaʼin, anasü nakuwaʼipa. Aluʼuinjaʼa na wayuu oʼunakana sünain anajaa saaʼu béisbol müshii mamainnayaakai naaʼin. Suluʼujee tia, ekirajaashii taya namaa na Aküjüliikana pütchi jee oʼunüshi taya sünain tü outkajawaakat.

Anashaatasü maʼin tü tekirajaakalü anain suluʼujee tü Wiwüliakat. Naashin Jesuu, neʼikajüinjatü na nikirajüinkana tü pütchi anasü süchikikat Nuluwataaya Maleiwa sümüin wayuu, sainküinjatü shia mmakat süpüshuaʼa (Mateo 24:14). Tü wanee kasa tatüjakat shia nnojoluin nachekajüin na wawalayuukana saaʼu tü pütchi naküjakat. Müsü nünüiki Jesuu: «Saaʼu nnojolüin juwalaajüshin tamüin süpüla juuntüin jaaʼinrüinjatüin tü anasükat, anakaja müleka nnojorule jüchuntüin awalaajünaa saaʼu tü kasa anasü jaaʼinrakat sümüin wayuu» (Mateo 10:8).

Tekirajaapa sooʼomüin sünain tü Wiwüliakat, jülüjasü taaʼin nakuwaʼipa na aküjüliikana pütchi müleka shiimainrejeʼe neʼitaain suluʼu nakuwaʼipa tü sümakat tü Wiwüliakat. Wanee kasa ponoko taaʼin, shia naaʼinmaashaatain tü aküjaakat pütchi süchiki Nuluwataaya Maleiwa. Otta müsia teʼrüin naaʼu nasülajüliin maʼaka naaʼin na nikirajüinkana Jesuu. Eesü wanee pütchi taashajeʼeraka makat mayaa: «Aleʼejeechi pia püchikua tanainmüin süpüla tamaain pia». Wanaa sümaa taashajeʼerüin tia pütchikat keeʼireejaasü taaʼin taküjülin pütchi nüchiki Jeʼwaa (Marcos 10:21).

Kapüleesü tamüin tooʼulaain suulia ashaittaa lotería, kiʼrashi taya sünain ayaʼlajaa semaanawai chi nuumero tashaittakai aka lotería. Nnojotpejeʼe anain nümüin Jeʼwaa na wayuu aʼwaajakana chi maleiwayaashi süpülajaikai anaa akuwaʼipa jee na kachiiruakana aaʼin washirüü (Isaías 65:11; Colosas 3:5). Ooʼulaashi taya mapa suulia tia. Shiasejeʼe wanee rimiinkoʼu tooʼulaapa suulia tia, ojuʼitüsü tü nuumero tayaʼlajapuʼukat. Shimeeʼerainpalashi taya wayuu süka nnojoluin tashaittüin soʼu semaanakat tia, napüleerua aaʼinchi taya süpüla tashaittüin tachikuaʼa. Nnojoipejeʼe taya jaa müin namüin, müichireʼeya taya nnojoluin ashaittüin.

Soʼu tü kaʼi tawoutisaajakalü oʼu sünain wanee outkajawaa naainjaka na aküjüliikana pütchi, eesü wanee kasa ooʼulakaka taaʼin (Éfeso 4:24). Taleʼejapa aipaʼa eemüin tü hotel eejachire tatunkuin, yalajatü soʼuluʼu tü takuatsekat wanee jierü tamüraajüinpuʼu. Anuu sünüiki tamüin: «Sammy, anashii watalatajiraale waaʼin motsoʼo». «Nnojo», tamaka sümüin uatuwoʼushi. Taküjüin sümüin shiain taaʼinraka tü sümakat tü Wiwüliakat (1 Corinto 6:18). «Paʼalaintaa neʼe tü pümakat» sümaka tamüin. Mojutsat sümüin tü sümakat tü Wiwüliakat süchiki tü amaʼüjirawaakat akuwaʼipaa, süküjüin tamüin kojuyatua taleʼejüinjachin sümaa. Tasürajaain puettakat suulia sümaa tatürankajaain shia. Anatüjülia takuwaʼipa soʼujeʼereʼeya taküjülin pütchi soʼu juyakat 1958, ayatüsia anain takuwaʼipa maaʼulu yaa.

Watta saalin tü kasa anasü teʼrakat sutuma taaʼinrüin tü sümakat tü Wiwüliakat, sutuma wattain saalin epirajaajeerü wanee karaloukta tashajüle shia süpüshuaʼa. Maaʼulu yaa watta naaliin taʼaleewainyuu, talatüsü maʼin taaʼin sutuma tatüjaain saaʼu tü takuwaʼipainjatkat maaʼulu jee watta kaʼi.

Ayatayülia kamalain tamüin ashaittaa béisbol, nnojotpejeʼe shiain taaʼinmaain maʼin maaʼulu. Sümaiwa paala wainma kasa teʼraka sünainjee tia beisbolkat, eʼraajünüshi maʼin taya sutuma wayuu, wainma nneerü tamaʼana, motsomüinpejeʼe neʼe shia. Shiainjaʼa süpülajatüin kaʼikat süpüshuaʼa tü aleewaakat nümaa Jeʼwaa jee namaa na tawalayuu taʼaleewainkana. Müsü tü Wiwüliakat: «Je tü nakuaippakat na manoujainsaliikana sümaa tü kasa mojusü keeʼireekat naaʼin, yüüʼülaa meerü soʼuweena wane kaʼi. Aluʼujasa chi wayuu aaʼinrakai tü nuluwataakat anain Maleiwa, ayateechi nümaa süpüla kaʼikat süpüshua» (1 Juan 2:17). Maaʼulu yaa, kamalainshaataitpa tamüin aʼyatawaa nümüin Jeʼwaa jee saʼakain taya tü nupueulosekat. Shia palajanaka suluʼu takuwaʼipa tia.