Jimaʼai jee majayüt, katsüin jutuma junoula
«Süka tü wanoulakat, [...] wayaawatüin sütüma sünain shiimüin tü kasa meʼrujukat» (HEB. 11:1).
JAYEECHI: 41, 69
1, 2. (1) ¿Kasa eeka süpüla jülüjain naaʼin wanee jimaʼai jee wanee majayüt? (2) ¿Jamüsü sünüiki tü Wiwüliakat süchiki tü jülüjakat naaʼin wanee wayuu?
MÜSÜINKA wanee majayüt sümüin wanee wawala chejeʼewat Gran Bretaña: «Wayuu atüjasü maʼin pia süpüla müinjatüin punoujain nünain Maleiwa». Müshi wanee wawala chejeʼewai Alemania: «Kuenta neʼe naashin na taprofesootsekana tü aküjünakat süchiki nukumajüin Maleiwa kasa süpüshuaʼa. Naashin nayakana, nanouja anainrü tü evoluciónkot napüshuaʼa na koleejiakana». Anuu sünüiki wanee majayüt chejeʼewat Francia: «Ponusü maʼin naaʼin na taprofesootsekana eein jimaʼalii jee majayünnüü anoujakana sünain tü sümakat tü Wiwüliakat».
2 Wainma na wayuu manoujainkana sünain nukumalain waya Maleiwa. Piale wanee jimaʼai aʼyataakai nümüin Jeʼwaa jee ekirajaakai nüchiki, eesüjaʼa jülüjale paaʼin jameerüin pünüiki süpüla piiʼiyatüin shiimain Nukumalain Jeʼwaa kasakat süpüshuaʼa. Sükaaliinjain waya tü sümakat tü Wiwüliakat süpüla wayaawatüin saaʼu müleka shiimainre wanee kasa jee alawaale shia. Otta sükaaliinjain waya süpüla jülüjain waaʼin tü aküjünakat wamüin ooʼulaka tü waashajeʼerakat. Saashin tü Wiwüliakat, anale tü jülüjakat naaʼin wanee wayuu meerü saaʼinmajakai saaʼin nukuwaʼipa. ¿Suluʼu jamüin? Niyoukteerü tü alawaa ekirajünakalü anain jee katsüinjeerü nunoula nünain Jeʼwaa (paashajeʼera Proverbios 2:10-12).
3. ¿Kasa wekirajaainjatka anain sünain ekirajaayakat tüü?
1 Tim. 2:4). Paashajeʼerapa tü Wiwüliakat jee tü karalouktairua eekat wamaʼana, nnojotsü paashajeʼerüinjatüin neʼe, jülüjeesü paaʼin tü paashajeʼerakat sümaa piyaawatüin saaʼu kasain saashajaain achiki (Mat. 13:23, TNM). Paaʼinrüle tia, piyaawateerü aaʼu jamüshi niaka Jeʼwaa Kakumalain waya otta jamüshi niaka Kashajiralain tü Wiwüliakat. Shiainjatü wekirajaaka anain tia sünain ekirajaayakat tüü (Heb. 11:1).
3 Weʼraajüinjachi maʼin Jeʼwaa palajana süpüla katsüin wanoula nünain (AKATSÜINREETKA PUNOULA
4. (1) Anoujaa sünain tü evoluciónkot müsü aka saaʼin anoujaa sünain sukumajuushin kasa süpüshuaʼa, ¿jamüsü maka wanüiki? (2) ¿Kasa waaʼinrajatka wayakana?
4 Eeshijaʼa nümüle wanee wayuu pümüin: «Tanouja anainrü tü evoluciónkot sutuma shiimain tia naashin na cientiificokana. ¿Jamüshi punoujaka nünain Maleiwa sümaa nnojoluin jaralin eʼrüin nia?». Wainma na makana anüiki mayaa. Shiimainya nnojoluin weʼrüitchin chi Maleiwakai otta nnojoluin weʼrüirüin nukumajüin wanee kasa woʼupala (Juan 1:18). Mapajeʼe neʼe nakuwaʼipa na anoujakana sünain tü evoluciónkot, nanouja anainrü wanee kasa nnojotka neʼrüirüin. Nnojoishi eeichin wanee cientiifico eʼrakai sünain nuʼwanajaʼalaa nümüin wanee woosoleechi suluʼu paaʼain nia (Job 38:1, 4). Wayakana wapüshuaʼa, wekirajaainjatü anain palajana wanee kasa sümaa jülüjain shia waaʼin süpüla wayaawatüin saaʼu shiimainre shia. Wainmainna wayuu ayaawatakana saaʼu shiimain eein chi Maleiwakai süka jülüjain naaʼin tü kasairua eekat süpaʼa mmakat, maʼaka saaʼin mürüt, wüchii, süchi, uuchiirua jee waneeirua kasa. Shiaʼaya tü sümakat tü Wiwüliakat sünain sütüjaanüin aaʼu niain kakumalain Maleiwa kasa süpüshuaʼa, pülashaatain nia otta atüjaana aaʼulu tü nukuwaʼipakat sutuma tü kasa nukumajakat (Roma 1:20).
5. ¿Kasa akaaliinjeenaka waya süpüla watüjain sooʼomüin süchiki tü nukumajakat Maleiwa?
5 Weʼrapa wunuʼulia, wüchii otta mürüt, wayaawata aaʼulu anashaatain sukumajia. «Süka tü wanoulakat», wayaawata aaʼu eein chi Kakumalakai kasa süpüshuaʼa. Wayaawata aaʼulu kekiin maʼin nia jee anain maʼin tü nukuwaʼipakat (Heb. 11:3, 27). Atüjeena waya sooʼomüin süchiki tü nukumalakat Maleiwa waashajeʼerüle tü nashajakat na cientiificokana süchiki tia. Wousüteerü anain tia suluʼu tü videokot Las maravillas de la creación, tü poyeetokot Obra de un Creador otta El origen de la vida. Jee müsia tü karalouktakat ¿Existe un Creador que se interese por nosotros? Eesü sujuʼitawaire suluʼu tü rewiisütakat ¡Despertad! tü namakat na cientiificokana süchiki jamüin nanoujaka sünain eein chi Maleiwakai. Suluʼu tü pütchikat «¿Casualidad o diseño?» aashajaana achikit mürüt, wüchii, jime jee waneeirua kasa; otta aküjünüsü tü naaʼinrakat na cientiificokana süpüla nakumajüin wanee kasa sünainjee.
6. ¿Kasa sükaaliinjeechika anain pia tü karalouktairua eekat wamaʼana?
6 Eeshi wanee wawala 19 nuuyase, chejeʼewai Estados Unidos. Müshi nia süchiki piamasü poyeeto wachuntayütka anülia suluʼu pütchi 5: «Atüjashi maʼin taya sünainjee. Kojuyatuairü tekirajaain anain». Anuu sünüiki wanee wawala chejeʼewat Francia: «Anashaatasü tü tatüjakat sünainjee tü pütchikat ‹¿Casualidad o Diseño?›. Nachajaain sukuwaʼipa na ingenierokana süpüla nashatüin sukuwaʼipa tia kasakalüirua, nnojotpejeʼe wanaawashaateerüin shia natuma». Müshii na Jer. 17:5-8).
kachonkana wanee majayüt 15 suuyase, chejeʼewalii Sudáfrica: «Tü saashajeʼerakat palajana tü wachonkat suluʼujee ¡Despertad! shia tü pütchikat ‹Entrevista›». Eeshi süpüla sükaaliinjain pia tia karalouktakalüirua. Piyaawateerü aaʼu sutuma shiimain eein chi Kakumalakai tü kasakalüirua jee piyaawateerü aaʼu tü alawaa ekirajünakalü anain. Katsüinjeerü punoula sutuma, meerü aka wanee wunuʼu eekai oʼutüin suurala, jaʼitairü antüin wawai, nnojotsü jamajüin sutuma (PUNOULA SÜNAIN TÜ WIWÜLIAKAT
7. ¿Jamüsü keeʼireeka naaʼin Jeʼwaa piyaawatüin saaʼu shiimainre wanee kasa?
7 Nnojotsü mojuin püsakirüle sünain tüü: «¿Jamüshi tanoujainjachika sünain tü sümakat tü Wiwüliakat?». Nnojotsü keeʼireein naaʼin Jeʼwaa punoujaʼalüinjachin neʼe sünain wanee kasa sutuma piʼrüin wayuu sünain anoujaa tia. Keeʼireesü naaʼin Jeʼwaa piyaawatüin saaʼu tü sümakat tü Wiwüliakat jee piyaawatüin saaʼu süka paaʼin pümüiwaʼa niain Kanüikin shia. Keeʼireesü naaʼin Jeʼwaa paaʼinrüin tia süka katsüinjeerüin punoula müleka piyaawatüle saaʼu tü sümakat tü Wiwüliakat (paashajeʼera Roma 12:1, 2 otta 1 Timoteo 2:4). Wayaawateerü saaʼu tü sümakat tü Wiwüliakat wekirajaale sünain wanee kasa watüjaweeka aaʼu suluʼujee.
8, 9. (1) ¿Jarat tü pütchi kamalainkat namüin waneeinnua wayuu nekirajaapa sünain tü Wiwüliakat? (2) ¿Kasa neʼraka wanee wawalayuu sutuma jülüjain naaʼin tü naashajeʼerakat?
8 Eeshii na kamalainkana amüin ekirajawaa sünain tü pütchi ekeraajakat paala otta ekeraajüinjatka mapa saashin tü Wiwüliakat. Eeshii na aʼwanaawajireʼerakana tü sümakat tü Wiwüliakat sümaa tü namakat na ashajakana süchiki kasa alatüirü, na cientiificokana jee na arqueologokana. Jamüsüjaʼa tü pütchi suluʼukat Génesis 3:15, nüküjatüjülia Jeʼwaa süchikijeechon niʼrüijaain wayumüin Adán sümaa Eva otta nayouktajaain niainjachin aluwataain naaʼu. Aashajaasü süchiki sütüjaaneerüin aaʼu sükajee Nuluwataaya Maleiwa niain neʼe anaka süpüla aluwatawaa saaʼu kasakat süpüshuaʼa otta najaʼttireerüin tü müliaakat. ¿Jamüsü süpüla pikirajaain sünain Génesis 3:15? Palajana püshajüinjatü tü wetsiikulo aashajaakat süchiki jamüinjatüin shikeraajia tia pütchikat. Kettaapa putuma, pikirajaa sünain joujatüin süshajünüin tia pütchikalüirua otta kotta shia putuma. Sutuma pansaain maʼin tü aküjünakat suluʼu tü Wiwüliakat, piyaawateerü aaʼu niain chi naaʼinkai Maleiwa akaaliinjain na nünüikimaajanakana jee na ashajakana tü Wiwüliakat (2 Ped. 1:21).
9 Naashin wanee wawala chejeʼewai Alemania, aashajaasü süchiki Nuluwataaya Maleiwa süpüshuaʼa tü karalouktairua suluʼukat tü Wiwüliakat mayaainjeʼe nashajalain shia maʼaka 40 wayuu. Naatawai tü kaʼi kepiakalü oʼu naya. Saashin wanee wawala chejeʼewat Australia, soʼu shikirajaain sünain wanee ekirajaaya suluʼujee Aapiria Wayuu shiyaawata aaʼu jamüin sünainpünaaka nukuwaʼipa chi Mesíaskai tü Pascuakat sümaa tü aküjünakat suluʼu Génesis 3:15. [1] Müsü shia: «Tayaawata aaʼu suluʼujee tia ekirajaayakat anamiashaatain Jeʼwaa sümaa nütüjain maʼin. Atüjashaanashi Jeʼwaa maka nuluwataain na israeliitakana sünain aainjaa tü miʼiraa Pascuakat sümaa shikeraajüin nünain Jesuu tü aainjünakat. Jülüjasü taaʼin kasain kayaawasein tü Pascuakat». Talatakaʼa tü wawalakat shia süka süsakireʼerüin saaʼin sünain tü saashajeʼerakat sümaa shiyaawatüin saaʼu. Katsüinsüjeseʼe maʼin sunoula jee aleewasü maʼin shia nümaa Jeʼwaa (Mat. 13:23, TNM).
10. ¿Kasa maa akaaliinjeechika pia süpüla punoujainjatüin sünain tü sümakat tü Wiwüliakat?
10 ¿Kasa maa akaaliinjeechika pia süpüla punoujain sünain tü sümakat tü Wiwüliakat? Shia pütüjaale saaʼu yalayalain naaʼin na ashajakana shia sümaa naküjüin waneepia tü shiimainkat. Soʼu tia, nashajapuʼuin na wayuukana süchiki tü kasa anasü saaʼinrakat tü wayuuirua suluʼujeejatkat noumain otta tü kasa anasü naaʼinrapuʼukat na aluwataakana naaʼu. Aluʼujasaʼa na nünüikimaajanakana Jeʼwaa nnojotsü shiain neʼe naküjüin süchiki tü kasa anasü naaʼinrakat na israeliitakana jee tü 2 Crón. 16:9, 10; 24:18-22). Jee müsia nashajüin süchiki tü kasa mojusü naaʼinrakat nayakana jee tü kasa mojusü naaʼinrakat na aʼyataaliikana nümüin Maleiwa (2 Sam. 12:1-14; Mar. 14:50). Müshi wanee wawala jimaʼai chejeʼewai Gran Bretaña: «Palitchon na wayuu aküjakana tü shiimainkat. Müshijeseʼe tanoujashaatain shiimain nünüikin Jeʼwaa tü Wiwüliakat».
naaʼinrakat na aluwataakana naaʼu, naküjüinya süchiki tü kasa mojusü naaʼinrakat (11. ¿Kasa wayaawateetka atuma shiimain nünüikin Maleiwa tü Wiwüliakat?
11 Wanaa sümaa waaʼinrüin tü sümakat tü Wiwüliakat, weʼrüin anain tü wakuwaʼipakat. Suluʼujee tia, wayaawata aaʼu shiimain nünüikin Maleiwa tü Wiwüliakat (paashajeʼera Salmo 19:7-11). Müsü wanee wawala majayüt chejeʼewat Japón: «Sutuma noonooin sümaa sünüiki tü Wiwüliakat na tapüshikana, talatüsü taaʼin. Aijiraashii waya, paaʼinwajiraashii otta anajiraashii waya sutuma». Wainmainna wayuu ekirajaaka sünain tü Wiwüliakat, shiasaʼa sutuma tia, nayaawata aaʼu alawaain soʼutku tü kasa nanoujapuʼukalü anain paala (Sal. 115:3-8). Otta sükaaliinjain naya süpüla neʼitaain naaʼin nünain chi Maleiwa pülashikai maʼin. Eeshii na manoujainkana sünain eein chi Maleiwakai otta maleiwa naashin tü juyakat, tü mmakat, chi kaʼikai otta tü jouktaikat. Eeshii na anoujakana sünain aneerüin nakuwaʼipa watta kaʼi natuma na wayuukana. Isapejeʼe nachiki na aluwataashiikana naaʼinrüin tia. Jülüjale waaʼin tü naaʼinrakat maaʼulu, weʼreerü isain nachiki nanoukteʼerüin tü kasa alatakat süpaʼapünaa tü mmakat. Niaʼala neʼe Maleiwa aneechika atuma wakuwaʼipa watta kaʼi (Sal. 146:3, 4).
PIMEʼEJA SAAʼIN WAYUU
12, 13. ¿Kasa paaʼinrajatka püküjüinjachipa süchiki nukumalain Maleiwa kasa süpüshuaʼa jee shiale süchiki tü Wiwüliakat?
12 Püküjüinjachipa süchiki nukumalain Maleiwa kasa süpüshuaʼa jee shiale süchiki tü Wiwüliakat, piyaawatüinjatü aaʼu palajana kasain nunoujain anain chi püküjüinjachikai amüin pütchi. Eeshii eekai nanoujain sünain tü evoluciónkot sümaa nanoujain nünain chi Maleiwakai. Naashin nayakana, nukumajüin Maleiwa süpüshuaʼa tü kasa katakalü oʼu sükajee tü evoluciónkot. Eeshii eekai nanoujain sünain tia sutuma shikirajünüin anain koleejialuʼu. Eetaashii na ooʼulaakana suulia anoujaa nünain Maleiwa sünainjee mojuin tü aainjünakat suluʼu tü iküleesia noʼunapuʼukalü aluʼu. Paashajaapa sümaa wayuu, püsakira shia palajana kasain sunoujain anain jee jamüin sunoujaka sünain tia. Jülüjale paaʼin sünüiki, eesüjaʼa süpüla saapajeerüin pünüikiya (Tito 3:2).
13 ¿Jamataaleerü pünüiki nümüin wanee wayuu eekai nimeeʼerainpalain pia saaliijee punoujain nünain Maleiwa? Piiʼiyata nujut nümüin jee püsakira nia jamakuwaʼipalüin süpüla sukumajaain süpüshuaʼa tü kasa katakalü oʼu. Eeshi süpüla müin pia nümüin: «Shiimainreje eein tü evoluciónkot, akumajaasüje sümüiwaʼa jee kachonsüje sümüiwaʼa tü palajatkat kasa katakalü oʼu». Naashin wanee profesoot süpüʼüya química, akumajaasüje sümüiwaʼa tü palajatkat kasa katüin oʼu, miyoʼusüje sümüiwaʼa jee sünaajaainjatü suluʼu shikii jamüinjatüin sukuwaʼipa (ADN). Müshi nia: «Ponoshootosü naaʼin wanee wayuu sutuma anain maʼin sukuwaʼipa tü kasa katakalü oʼu jaʼitairü joʼuuchoin shia».
14. Püküjüinjachipa niain Maleiwa kakumalain kasa süpüshuaʼa, ¿kasa eeka süpüla paashajaain achiki?
14 Püküjüinjachipa niain Maleiwa kakumalain kasa süpüshuaʼa, eesü süpüla paashajaain süchiki tü nümakat Pablo. Müshi nia: «Süpüla eeinjatüin wanee piichi, eeshi chi kakumalakai shia. Jee chi kakumalakai tü kasakalüirua süpüshuaʼa nia Maleiwa» (Heb. 3:4, TNM). Nnojotsü akumajaain sümüiwaʼa wanee piichi, ¿aashimüin? Eeshi chi ashaʼwaleʼetkai shia. Akaʼaya tü mürütkalüirua, eeshia chi kakumalakai shiairua jee kataka atuma soʼu. Jee anaʼleesia maʼin sukumajia mürüt suulia wanee piichi. Püküjüinjachipa süchiki nukumalain Maleiwa kasa süpüshuaʼa, eesü süpüla püküjüin tü sümakat tü karaloukta wamaʼanakat. Eetaasüinka wanee wawala aashajaaka nümaa wanee jimaʼai manoujainkai nünain Maleiwa jee saapaka nümüin tü piamasükat poyeeto wachuntayütkalia
anülia suluʼu pütchikat 6. Wanee semaana süchikijee tia, müshi chi jimaʼaikai: «Aluʼusaʼa jooluʼu, anoujaichipa taya nünain Maleiwa». Ekirajaashi nia sünain tü Wiwüliakat jee woutiisashi nia mapa.15, 16. (1) ¿Kasa paaʼinrajatka süpülapünaa püküjüin sümüin wayuu shiimain nünüikin Maleiwa tü Wiwüliakat? (2) ¿Kasa sotuinjatka paaʼin waneepia?
15 ¿Jamüinjatü pünüiki nümüin wanee wayuu eekai nnojoluin nunoujain nünüikin Maleiwa tü Wiwüliakat? Püsakirüinjachi palajana kasain nunoujain anain jee piyaawatüinjatü saaʼu kasain naashajaweein achiki (Prov. 18:13). Kamalainre nümüin tü cienciakat, eesü süpüla püküjüin nümüin waneeirua pütchi suluʼuka tü Wiwüliakat süpüla niyaawatüin saaʼu pansaain tia pütchikat sümaa tü namakat na cientiificokana. Kamalainre nümüin naashajaain süchiki tü kasa alatakat sümaiwa, eesü süpüla paashajeʼerüin nümüin wanee pütchi eeʼiyataka shikeraajüin sünüiki tü Wiwüliakat otta pansaain sünüiki sümaa tü libro aashajaakat süchiki kasa sümaiwajatü. Eeshii na aapajeenakana pünüiki paashajeʼerüle wanee pütchi suluʼujee tü Wiwüliakat aneetka atuma nakuwaʼipa. Maʼaka saaʼin tü nikirajakalü anain Jesuu suluʼu Mateo 5 sünainmüin 7.
16 Paashajaapa sümaa wayuu, soteesü paaʼin nnojolinjachin püʼülüjaajiraain sümaa. Anainjatü saaʼin wayuu watuma yootopa waya namaa jee wekirajapa sünain tü Wiwüliakat. Müsüjeseʼe püsakirüinjatüin wayuu sümaa piiʼiyatüin sujut sümüin jee jülüjainjatü paaʼin sünüiki. Kamanee pia sümüin püküjaa süchiki tü punoujakalü anain. Choʼujaasü paaʼinrüin tia paashajaale sümaa wayuu eeka miyoʼuin puulia. Müle pukuwaʼipa, kojuteechi pia sümüinya. Poneerü saaʼin kojutüin pümüin tü punoujakalü anain mayaainjeʼe jimaʼalin pia. Müleka eere wanee wayuu eekai nüʼülüjaajiraweein pümaa sümaa nimeeʼerainpaleein pia saaʼu punoujain, koʼuteeshi neʼe pia nuulia (Prov. 26:4).
PIKIRAJAA MAʼIN SÜNAIN TÜ WIWÜLIAKAT
17, 18. (1) ¿Kasa paaʼinrajatka süpüla pükatchinrüin punoula sünain tü Wiwüliakat? (2) ¿Kasa wekirajaainjatka sünain tü wanee ekirajaayakat?
17 Jaʼitairü pütüjaain saaʼu tü kasa mapüleekat suluʼujee tü Wiwüliakat, anashi pikirajaale sünain tü pütchi kapüleekat suluʼujee tü Wiwüliakat süpüla pükatchinrüin punoula. Püshata nukuwaʼipa chi wayuu achajaakai süchiki korolo kojutüsü (Prov. 2:3-6). Katchinjeerü punoula paashajeʼerüle süpüshuaʼa tü Wiwüliakat. Püchajaa sukuwaʼipa süpüla paashajeʼerüin shia soʼu wanee juya. Naaʼinrüin tia wanee wawala jintüliiwaʼaya nia süpüla aleewainjachin maʼin nia nümaa Jeʼwaa. Alapalaai nia maaʼulu naaʼu na wawalayuukana. Müshi nia: «Sutuma taashajeʼerüin süpüshuaʼa tü Wiwüliakat, tayaawata aaʼu shiimain nünüikin shia Maleiwa. Tayaawatüinjeseʼe saaʼu tü ekirajünakalü anain taya süchiki tü Wiwüliakat jintüliiwaʼaya taya». Süpüla piyaawatüin saaʼu tü paashajeʼerakat, eeshi süpüla püchajaain pütchi suluʼu Watchtower Library suluʼu DVD, PÜTCHIPÜLEE SULUʼUKA INTERNET sutuma Watchtower, Índice de las publicaciones Watch Tower jee shiale Nachajaayainjatü pütchi na Aküjüliikana Pütchi nüchiki Jeʼwaa.
18 Jiakana kachonshiikana, jiainjana maʼin ekirajaka na jüchonniikana nüchiki Jeʼwaa. Müsüjeseʼe wekirajaainjatüin anain sünain tü wanee ekirajaayakat tü akaaliinjeenakat na kachonshiikana süpüla nakatchinrüin nanoula na nachonniikana.
^ [1] (pütchi 9): Aapiria Wayuu tisienpüroʼu 1, 2013.