1, 2. ¿Jamüsü anainjatka naʼanaaya waneepia na aküjüliikana pütchi nüchiki Jeʼwaa? (Piirakaa sümüin tü ayaakuaakat).

SAASHIN wanee periódico holandés, nnojotsü anain naʼanaaya waneeinnua shikiipüʼü iküleesia soʼu wanee outkajawaa eeka natuma, maaʼatshii naya maʼaka naaʼin wanee wayuu eekai nüpasiajaain. Müsü naʼanaaya naajüin sutuma alin maʼin walatshi. Aküjataalasü joo tia periódicokat süchiki waneejatüin naʼanaaya na aküjüliikana pütchi noʼunapa sünain wanee outkajawaa miyoʼu. Na tooloyuukana jee na tepichicheinkana, kuruwaataluʼushii naya otta kanainshii naya saco. Jee tü jieyuukalüirua sümaa tü jintutkalüirua, faldaaluʼusü shiairua, nnojotsü joʼuuchon jee nnojotsü ichechoin sünain. Anasü pütchi waneepia nachiki na aküjüliikana pütchi sutuma anain naʼanaaya. Naashin Pablo, na anoujashiikana naʼatüinjatü nanain tü kuluulu anainjatkat atuma nayolojo. Shia nüchekakat Maleiwa tia napüleerua na aʼyataashiikana nümüin (1 Tim. 2:9, 10). Mayaainjeʼe naashajaain Pablo nachiki na jieyuukana suluʼu tia pütchikat, sünainpünaasü nakuwaʼipa na tooloyuukanaʼaya.

² Anainjatü sukuwaʼipa naʼanaaya na aʼyataashiikana nümüin Maleiwa süka kojutüin tia nümüin Maleiwa (Gén. 3:21). Nia neʼe Jeʼwaa Laülaaka saaʼu kasa süpüshuaʼa. Suluʼu tü Wiwüliakat, nüküjüin  Jeʼwaa jamüinjatüin sukuwaʼipa naʼanaaya na aʼyataashiikana nümüin. Nnojotsüjeseʼe waʼatüinjatüin wanain tü kuluulu kamalainkat neʼe wamüin, shiainjatü tü kuluulu aneetkat atuma wayolojo noʼuluʼu Jeʼwaa, chi Laülaakai waaʼu.

3. ¿Kasa wayaawataka sünainjee tü pütchi aapünakat nümüin Moisés?

³ Suluʼu tü pütchi aapünakat nümüin Moisés, eejatü pütchi akaaliinjaka na israeliitakana suulia namaʼüjiraain nakuwaʼipa maʼaka naaʼin na kepiakana pejepünaa nanain. Suluʼu tia pütchikat, nüküjüin Jeʼwaa mojushiin nümüin wanaawale nüsheʼin wanee toolo sümaa süsheʼin wanee jiet. «Moda transgénero» sünülia tia maaʼulu yaa (paashajeʼera Deuteronomio 22:5) (paashajeʼera «Pütchi pütüjaainjatka aaʼu»). Tü kasa wayaawatakat sünainjee tü pütchikat naapakat Jeʼwaa nümüin Moisés, shia niyouktashaatain Jeʼwaa müinjatüin nüsheʼin wanee toolo maʼaka saaʼin süsheʼinpala jieyuu, akaʼaya wanee jiet nnojotsü müinjatüin süsheʼinpala maʼaka naaʼin wanee toolo. Niyouktashaatain Jeʼwaa tia süka matüjaajuuin aaʼu toorole jee jierüle tü kasheʼinkat.

4. ¿Kasa akaaliinjeenaka waya süpüla anainjatüin sukuwaʼipa waʼanaaya?

⁴ Sükaaliinjain waya tü sümakat tü Wiwüliakat süpüla wayaawatüin saaʼu jamüinjatüin sukuwaʼipa waʼanaaya. Matüjüinsat aʼwanajawaa sünüiki tü Wiwüliakat süchiki tü waʼanaayainjatkat, jaʼitairü alin jemiai, alin walatshi, naatajatüin wakuwaʼipa jee jaʼitainna jalejeʼewaliin waya. Nnojotpejeʼe choʼujaain süküjünakuʼu sümünüinjatüin jaralüin tü kuluulu anakat süpüla waʼatüin wanain. Pansaainjatü waʼanaaya sümaa tü sümakat tü Wiwüliakat wamüin. Wekirajaa sünain waneeirua wetsiikulo akaaliinjeenaka waya süpüla wayaawatüin saaʼu tü nüchekakat Maleiwa wapüleerua (Roma 12:1, 2).

5, 6. ¿Jamüsü choʼujaaka anainjatüin sukuwaʼipa waʼanaaya?

⁵ Eesü wanee pütchi anasü maʼin nüshajaka Pablo nutuma Jeʼwaa suluʼu 2 Corinto 6:4 (paashajeʼera). Aneerü maʼin pütchi wachiki anale tü waʼanaayakat (1 Sam. 16:7). Wayakana aʼyataashiikana nümüin Maleiwa, nnojotsü waʼatüinjatüin wanain wanee kuluulu sutuma kamalain neʼe shia wamüin. Shiyouktüin wapüleerua tü Wiwüliakat ichechoinjatüin washeʼin wanain, arülachonle sümaa joʼuuchoin shia wanain. Wayouktüinjatü tü kuluulu jaʼyakalü atuma wanee kasa wanain nnojotka süpüla shiʼrüinjatüin wayuu. Nnojotsü jaralüinjatüin japülin sümaa chajaain soʼu woulia sutuma tü waʼanaayakat.

⁶ Wulere waya, anale waʼanaaya jee anale washeʼinpala, aneerü sünüiki wayuu süchiki nupueulose Jeʼwaa jee wachiki wayakana aʼyataashiikana nümüin. Sutuma tia, eeshiijaʼa süpüla nekirajaweein na wayuukana nüchiki chi Maleiwakai, eesüjaʼa süpüla kapülain naaʼin tü pütchi waküjakat namüin.

7, 8. ¿Joujainjatü anain maʼin waʼanaaya?

⁷ Süka kojuteein watuma Maleiwa, na wawalayuukana otta na wayuu waküjakana amüin pütchi, anainjatü waʼanaaya (Roma 13:8-10). Anainjatü maʼin waʼanaaya woʼunapa sünain tü outkajawaakat jee waküjapa pütchi. Jaʼyainjatü waaʼu waʼwaajüin chi Maleiwakai (1 Tim. 2:9, 10). Eesü kuluulu anashiika sümüin wayuu suluʼu wanee mma, akatsaʼa mojushiin sümüin wayuu suluʼu waneʼeya. Jaʼitainna jalejeʼewaliin waya, nnojoluinjatü mojutüyaain wamüin wayuu sükajee sukuwaʼipa waʼanaaya.

⁸ (Paashajeʼera 1 Corinto 10:31). Woʼunapa sünain wanee outkajawaa miyoʼu, anainjatü washeʼin otta waʼanaaya. Nnojotsü washatüinjatüin sukuwaʼipa naʼanaaya na manoujainsaliikana sutuma jouluin tia maaʼulu. Nnojotpejeʼe pounuayaainjatüin washeʼin süpülapünaa jee süchikijee wanee outkajawaa miyoʼu. Müinjatia watuma tia müleka watunküle suluʼu hotel. Waaʼinrüle tia, talateena maʼin waya sünain aküjaa sümüin wayuu waküjüliin pütchi nüchiki Jeʼwaa jee yapeena waya süpüla aküjaa pütchi eepünaale waya.

9, 10. ¿Kasa waaʼinrajatka saashin Filipos 2:4 süpüla anainjatüin sukuwaʼipa waʼanaaya?

 ⁹ (Paashajeʼera Filipos 2:4, 5). ¿Jamüsü jülüjainjatka waaʼin jameerüin naaʼin na wawalayuukana sutuma tü waʼanaayakat? Shia sutuma waaʼinreein tü nümakat Maleiwa, tü makalü mayaa: «Juuʼulaa jümata suulia süpüshua tü kasa mojusü keejiapüʼükat paala jümüin, tü süchepchiakat atuma jia tü kaainjalaakat, maa aka aʼluwajirawaa akuaippaa sümaa wayuu jierü otta wane jierü nümaa wane toolo, maa aka keeʼireein jaaʼin tü mojusükat» (Col. 3:2, 5). Eeshii wawalayuu amaʼüjiraapuʼuka nakuwaʼipa nnojoluiwaʼaya nanoujain. Eeshiijaʼa ayatayüliire eejiraain naya sümaa tü kasa mojusü suchuntaakat naaʼin. Jamüshiijaʼa waʼatüle wanain kuluulu eekai arülachoin jee ichechoin wanain, kapüleejeerü namüin naya wawalayuukana naaʼinrüin tü sümakat tü Wiwüliakat jee eejiraain naya sümaa tü kasa mojusü suchuntaakat naaʼin (1 Cor. 6:9, 10). ¿Aashin nnojoluin waaʼinreein tia?

¹⁰ Anasü waaʼin kottiraale waya namaa na wawalayuukana jee nnojotsü jülüjain waaʼin aaʼinraa kasa mojusü sutuma maʼaka saaʼin tü amaʼüjirawaakalü akuwaʼipa. Aneerü wakuwaʼipa namaa na wawalayuukana anale sukuwaʼipa waʼanaaya suluʼu tü Piichi Outkajaaleekat jee jalapünaale waya. Nnojotsü jaralüin aʼalijirüin woulia waʼatüinjatüin wanain tü kuluulu kamalainkat wamüin, shiainjatpejeʼe wanain tü kuluulu akaaliinjeenakat na wawalayuukana süpüla jülüjain naaʼin kasa anasü, anain nanüiki jee naaʼinrüin tü  wulekat noʼuluʼu Maleiwa (1 Ped. 1:15, 16). Aire wapüla wayuu, nnojoleerü yarüttüin wakuwaʼipa noʼuluʼu jee nnojoleerü kapülain waaʼin wakuwaʼipa neʼe wamüiwaʼa (1 Cor. 13:4, 5, TNM).

11, 12. ¿Kasa waaʼinrajatka saashin Eclesiastés 3:1, 17 süpüla anainjatüin sukuwaʼipa waʼanaaya?

¹¹ Waneekapa tü kuluulu waʼatüinjatkat wanain, sotusü waaʼin wainmain kaʼi süpüla waaʼinrüin kasa süpüshuaʼa (Ecl. 3:1, 17). Naatawaisü tü kuluulu waʼatakat wanain aire jemiai, aire walatshi jee woʼunüle sünain wanee miʼiraa. Matüjüinpejeʼe aʼwanajawaa tü nümakat Jeʼwaa (Mal. 3:6).

¹² Suluʼu mma eere alin walatshi, kapüleesü aneeka tü kuluulu anakat süpüla waʼatüin wanain. Kojutüsü namüin na wawalayuukana müleka nnojorüle waʼatüin wanain kuluulu arülachonsü otta ichechonka wanain (Job 31:1). Jaʼitakajeʼe chale waya pülaayapaʼa jee suluʼu wanee piscina, jülüjeesü waaʼin jamüinjatüin sukuwaʼipa waʼanaaya suulia chüntüin soʼu wayuu wanain (Prov. 11:2, 20). Watta naalii na manoujainsalii aʼatakana kuluulu joʼuuchon chapa naya pülaayapaʼa. Aluʼusaʼa wayakana, jülüjeesü waaʼin anainjatüin sukuwaʼipa waʼanaaya süpüla kojutüinjachin Jeʼwaa atumawaa süka niain chi Maleiwa wuleshikai.

13. ¿Jamüsü jülüjainjatka waaʼin sünüiki 1 Corinto 10:32, 33 waneekajatpa tü kuluulu waʼatajatkat wanain?

¹³ Eesü waneʼeya wetsiikulo akaaliinjaka waya süpüla aneeka tü kuluulu waʼatüinjatkat wanain. Jülüjainjatü waaʼin tia suulia mojuin naaʼin na wawalayuukana watuma (paashajeʼera 1 Corinto 10:32, 33). Nnojoluinjatü waʼatüin wanain wanee kuluulu eekai mojushiin namüin na wawalayuukana jee namüin na manoujainsaliikana. Müshinka Pablo: «Anakaja müle aka waya naaʼin Cristo sünain nnojolüin naaʼinrüin tü nüchekakat neʼe nümüiwa wanaa sümaa yaajachin nia mmoluʼu. Naaʼinrüin waneepia tü nüchekakat Maleiwa nüpüleerua» (Roma 15:2, 3). Shia naaʼinmaaka waneepia Jesuu aaʼinraa tü nüchekakat Maleiwa jee akaaliinjaa wayuu suulialeʼeya jülüjain naaʼin nukuwaʼipa neʼe nümüiwaʼa. Shiainjatü waaʼinraka tia. Müsüjeseʼe nnojoluinjatüin waʼatüin wanain kuluulu mojushiijeetka sümüin tü wayuu waküjakalü amüin pütchi, jaʼitairü kamalain wamüin tia kuluutkat.

14. ¿Kasa nekirajüinjanaka anain na anoujashiikana na nachonniikana süpüla kojutüin Maleiwa natuma sükajee naʼanaaya?

¹⁴ Na kachonshiikana nekirajüinjana nachonnii sünain tü sümakat tü Wiwüliakat. Naaʼinrapa tia jülüjeesü naaʼin naʼanaaya nayakana otta nachonnii süpüla kojutüinjachin Jeʼwaa natuma (Prov. 22:6; 27:11). ¿Jamüinjatü nekirajia na tepichikana natuma na kachonshiikana süpüla kojutüin Maleiwa namüin otta kojutüin namüin tü nümakat? Neeʼiyatüinjatü tia sükajee nakuwaʼipa otta nekirajüinjana naya sünain jaralüin tü kuluulu anakat süpüla naʼatüin nanain otta jalain oikkaanüin shia. Wanee kasa ekirajünüinjanaka maʼin anain na tepichikana shia naneeküin nasheʼin eekai kojutüin atuma Jeʼwaa chi Maleiwa naʼwaajakai, nnojotsü shiainjatüin neʼe tü kamalainkat namüin.

15. ¿Kasa akaaliinjeenaka waya süpüla waaʼinrüin tü kasa kojutükalü atuma Maleiwa?

¹⁵ Sükaaliinjain waya tü sümakat tü Wiwüliakat süpüla waaʼinrüin tü kasa kojutükalü atuma Maleiwa. Nnojotsü mojuin waʼatüle wanain tü kuluulu kamalainkat wamüin. Naatawai sümüin tü kuluulu kamalainkat wamüin waneʼewai wakua jee müsia tü kuluulu wayaʼlajawaikat. Anainjatpejeʼe tü kuluulu waʼatajatkat wanain, nnojoluinjatü jotoolin, mooloin jee wuleinjatü shia. Anainjatü wayolojo eepünaale waya, nnojotsü waʼatüinjatüin wanain wanee kuluulu mojushiika sümüin wayuu eere kepiain waya.

16. ¿Jamüsü anaka maʼin anale sukuwaʼipa waʼanaaya?

¹⁶ Kapüleesü ousütaa sünain kuluulu eekai nnojoluin arülachoin soʼu jee eekai nnojoluin  ichechoin wanain. Shia joutka maʼin süsheʼinpala tü manoujainsatkalüirua. Eesüjaʼa süpüla siraain kaʼi saaʼu wanee wawala sünain achajawaa süchiki wanee falda eekai anain, wanee blusa jee kuluulu eekai nnojoluin arülachoin soʼu sümaa ichechoin sünain, akaʼaya na wawalayuu tooloyuukana, kapüleesü namüin nousütüin anain kuluulu eekai nnojoluin ichechoin nanain. Kojutüpejeʼe namüin na wawalayuukana anale waʼanaaya jee anale wayolojo. Akaʼaya chi Washi iipünaajachikai, kojuteechi watuma. Talateena maʼin waya kojutüle watuma Jeʼwaa suulialeʼeya jülüjain waaʼin tü waaʼinrajatkat süpüla anain wayolojo.

17. ¿Kasa jülüjainjatka naaʼin wanee wawala nuuʼulaainjatüle miyoʼuin nüliima?

¹⁷ ¿Anasüche miyoʼule naliima na wawalayuukana? Suluʼu tü pütchi aapünakat nümüin Moisés, aküjünüsü miyoʼuinjatüin naliima na tooloyuukana. Süka «nnojoliinapa[in] suupünaain waya tü nümakat Moisés», nnojotsü choʼujaain waaʼinrüin tia (Lev. 19:27; 21:5; Gal. 3:24, 25). Suluʼu waneeirua mma, nnojotsü mojushiin kaliimoulere wanee wayuu, anainjatpejeʼe süüjia nutuma. Akaʼaya shia, nnojotsü nayouktüin na wayuu kepiakana chayaa süküjünüin pütchi namüin sutuma kaliimoulein chi aküjakai namüin. Jee müsia chayaa, eeshii wawalayuu laülaashii jee aʼyataakana neʼipajee miyoʼuka aliima. Eepejeʼe na nnojoliikana ooʼulaain miyoʼuin naliima (1 Cor. 8:9, 13; 10:32). Eesü mma eere nnojoluin nooʼulaain miyoʼuin naliima na tooloyuukana jee mojushiisü sümüin wayuu miyoʼule nüliima wanee anoujashi. Nuuʼulaale miyoʼuin nüliima wanee wawala suluʼu tia mmakat, mojutsai Maleiwa nutuma jee nnojotsü lotuin nukuwaʼipa noʼupala na wawalayuukana (1 Tim. 3:2, 7; Roma 15:1-3).

18, 19. ¿Kasa sükaaliinjaka anain waya Miqueas 6:8?

¹⁸ Talatüshii maʼin waya nümaa Jeʼwaa süka nnojoluin yaawachoin nutuma tü kuluulu waʼatüinjatkat wanain jee jamüinjatüin sukuwaʼipa waʼanaaya. Nuuʼulaain waya Jeʼwaa waneeküin tü kuluulu waʼatajatkat wanain wanaapünaa sümaa tü sümakat tü Wiwüliakat. Makalaka weeʼiyateein sükajee tü waʼanaayakat sünain nnojoluin yaletüin waaʼin sünain aʼyatawaa nümüin chi Maleiwakai (Miq. 6:8).

¹⁹ Nnojoluinjatü yaletüin waaʼin otta wayaawatüinjatü saaʼu niain Jeʼwaa chi Maleiwa wulekai akuwaʼipa. Waaʼinrüinjatü tü nümakat wamüin Maleiwa süka shiain tü aneetkalü atuma wakuwaʼipa. Nnojorüle yaletüin waaʼin, waaʼinreerü tü nümakat Maleiwa otta kojuteerü wamüin tü jülüjakat naaʼin na wayuukana suulia mojuin naaʼin watuma.

20. ¿Kasa eeka sutuma anain waʼanaaya?

²⁰ Jaʼyainjatü saaʼu sukuwaʼipa waʼanaaya waʼyataaliin nümüin Jeʼwaa. Nnojotsü eein wanee kasa alanaʼleekalia suulia tü nuluwataakalü anain Maleiwa. Nnojoliipejeʼe waya oonooin sümaa tia pütchikat mojusheeka. Wepelisitaajüin na wawalayuukana saaʼu anain maʼin nayolojo jee laülaain naaʼin. Sutuma müin nakuwaʼipa, kapülasü saaʼin wayuu tü shikirajakalü anain tü Wiwüliakat, kojutüshi Jeʼwaa natuma jee talatüshi nia natuma. Jülüjale waaʼin anainjatüin maʼin sukuwaʼipa waʼanaaya, ayateechi kojutüin watuma Jeʼwaa, chi kojutükai jee anakai maʼin ayolojo (Sal. 104:1, 2).