1. ¿Jamüsü talataka naaʼin waneepia na aküjaliikana pütchi nüchiki Jeʼwaa? (Piirakaa sümüin tü ayaakuaakat).

TALATÜSÜ naaʼin waneepia na aküjaliikana pütchi nüchiki Jeʼwaa. Jamüshiijaʼa nantiraapa sünain tü outkajawaakat, tü outkajawaakat miyoʼu jee kottüle naya sünain emiʼijaa, anasü maʼin naaʼin sünain yootoo otta asirajüshii naya. ¿Jamüshii talataka maʼin naya? Shia süka neʼraajüin nukuwaʼipa Jeʼwaa, chi Maleiwa talatakai aaʼin waneepia. Akaʼaya naya, aʼyataashii nümüin Jeʼwaa jee nashatüin nukuwaʼipa (1 Tim. 1:11; Sal. 16:11). Nia Jeʼwaa kanainjeejachikai tü talataakalü aaʼin, müsüjeseʼe keeʼireein naaʼin talatüin waaʼin otta wainma kasa naapaka wamüin süpüla wainküin tia (Deut. 12:7; Ecl. 3:12, 13).

2, 3. (1) Püküja jamüin nukuwaʼipa chi wayuu eekai talatüin aaʼin. (2) ¿Kasa tü nnojotkat talatüin atuma waaʼin?

² ¿Jama piakai? ¿Talatüsüche paaʼin? ¿Kasa paaʼinrajatka süpüla talataleein paaʼin? Tü talataakalü aaʼin shia anale naaʼin wanee wayuu otta talatüle nia sümaa tü kasa eekat nümaʼana. Saashin tü Wiwüliakat, talateena maʼin waya waneepia müleka aleewale waya  nümaa Jeʼwaa. Kapüleepejeʼe maʼin maaʼulu talatüinjatüin naaʼin wanee wayuu. ¿Jamüsü kapüleeka shia?

³ Wainma tü kasa nnojotkat talatüin atuma waaʼin maʼaka saaʼin outule wanee wapüshi, nujuʼitinnüle wanee wapüshi naʼakajee na wawalayuukana, wooʼulaajiraale suulia waʼwayuuse jee wojutunüle sünainjee waʼyataain. Waneirua kasa nnojotka talatüin atuma waaʼin shia mojujiraale wapüshi wamaa, nemeeʼerainparale waya na wakonpayeetsekana sünain aʼyatawaa jee sünain koleejia, müliale waya atumawaa saaʼujee wanoula otta püreesale waya atumawaa. Akaʼaya neʼe ayuuire maʼin waya, mepire tü ayuulii wanainkat otta mojule waaʼin waneepia, nnojoleerü talatüin waaʼin. Keeʼireepejeʼe naaʼin Jesuu, chi aluwataaikai, nümüliajüin wayuu sümaa talatüin shia nutuma (1 Tim. 6:15, TNM; Mat. 11:28-30). Soʼu nikirajüin Jesuu wainma wayuu saaʼu wanee namüna, nüküjain waneirua kasa talateetka atuma waaʼin jaʼitairü kasain alatüin wamüin maaʼulu, suʼunnaa nuluwataain Satanaa.

4, 5. ¿Kasa waaʼinrajatka süpüla talatüinjatüin waaʼin waneepia?

⁴ Suʼttiajee nünüiki Jesuu, nüküjain wanee kasa kojutuinjatka wamüin, müshi nia: «Anataʼaleeshiijaʼa maʼi jia eʼrakana sünain cheʼojaain chi Maleiwakai jümüin, süka jikeroteenain chamüin eere nuluwataain» (Mat. 5:3). ¿Kasa waaʼinrajatka sutuma choʼujaain wamüin eʼraajaa Maleiwa otta niain oʼunirüin wakuwaʼipa? Ekirajaainjana waya sünain tü Wiwüliakat, oonooinjana waya sümaa tü nuluwataakalü anain waya Jeʼwaa otta shiainjatü kojutuleeka wamüin tü waʼyataainkat nümüin. Waaʼinrüle tia, talateena maʼin waya otta wanoujaleejeeria maʼin sülüʼülüin sükalia süpüla shikeraajüin tü nümakat Jeʼwaa. Akaʼaya sutuma tü kasa naaʼinrajatkat Jeʼwaa saashin tü Wiwüliakat, katsüinsü waaʼin (Tito 2:13, TNM).

⁵ Ayatüle aleewain maʼin waya nümaa Jeʼwaa, talateerü waaʼin jaʼitairü kasain alatüin wamüin. Anuujeseʼe nünüiki Pablo: «Saaʼu saʼaniraaitpain jukuaippa nümaa chi Senyotkai, tasoʼira aaʼinchii jia süpüla talatüin maʼi jaaʼin waneepia. Tamüshii paala jia jüchikua: talata jümata jaaʼin» (Filip. 4:4). Süpüla aleewainjanain waya nümaa Jeʼwaa, kekiinjana maʼin waya süpüla ayaawataa saaʼu tü keeʼireekat naaʼin. Anuu sünüiki tü Wiwüliakat: «Anataʼaleeshijaʼa maʼin chi wayuu kekiikai maʼin jee atüjakai ayaawataa saaʼu wanee kasa». Sümaka süchikijee: «Müsü aka saaʼin wanee suuʼulia wunuʼu katüinjatka atuma noʼu na aapaakana shia otta talateena maʼin na achecheraakana sünain» (Prov. 3:13, 18).

6. ¿Kasa waaʼinrüinjatka süpüla ayatüinjatüin talatüin waaʼin?

⁶ Süpüla ayatüinjatüin talatüin waaʼin waneepia, waaʼinrüinjatü tü wekirajaakalü anain suluʼu tü Wiwüliakat. Naashin Jesuu, choʼujaasü waaʼinrüinjatüin tia, müshi nia: «Jütüjaale saaʼu kasakalüirua tüü, talateena jia jaaʼinrüle shia» (Juan 13:17, TNM; paashajeʼera Santiago 1:25). Tia shia tü waaʼinrajatkat süka choʼujaain chi Maleiwakai wamüin otta shia talateetka atuma waaʼin waneepia. ¿Jamüsü eeka süpüla talatüin waaʼin sümaa wainmain tü  kasa nnojotkat talatüin atuma saaʼin wayuu maaʼulu? Joʼu wekirajaai sooʼomüin süchiki tü nümakat Jesuu soʼu nikirajüin saaʼu wanee namüna.

7. ¿Jamüsü eeka süpüla talatüinjatüin naaʼin na mojukana aaʼin?

⁷ «Anataʼaleeshiijaʼa maʼin na mojukana aaʼin süka namülianneenain» (Mat. 5:4, TNM). Eeshiijaʼa eekai nasakireʼerüin naaʼin sünain maa: «¿Jamüshi süpüla talatüinjachin wanee wayuu eekai mojuin naaʼin?». Nnojoishii nayain naashajaain achiki Jesuu napüshuaʼa na mojukana aaʼin saaliijee kasa eekai eein, süka jamüin, wainmain wayuu mojulaasü aaʼinraka tia sutuma tü alatakat maaʼulu süka sülüʼülüin sükalia sajaʼttajatüin kasakat süpüshuaʼa (2 Tim. 3:1). Shia jülüjaka naaʼin naya wayuukana tü nakuwaʼipakat neʼe namüiwaʼa jee nnojotsü talatüin naaʼin süka nnojoluin aleewain naya nümaa Jeʼwaa. Na wayuu naashajaakana achiki Jesuu soʼu tia naya na eʼrakana sünain choʼujaain chi Maleiwakai namüin. Mojusü naaʼin naya wayuukana süka nnojoluin soonooin wayuu sümaa nünüiki Jeʼwaa. Jee nayaawata aaʼu naleʼeruʼuin tü kaainjalaakat otta wainmain kasa mojusü alatakat yaa mmapaʼa sutuma süleʼeruʼuin wayuu süpüshuaʼa tü kaainjalaakat. Jülüjapejeʼe naaʼin Jeʼwaa naya wayuukana, nümüliajüin naya sükajee tü Wiwüliakat, nükaaliinjain naya süpüla talatüinjatüin naaʼin otta kateerü noʼu nutuma süpüla kaʼikat süpüshuaʼa (paashajeʼera Ezequiel 5:11; 9:4).

8. Püküja jamüin talataka naaʼin na wayuu anamiakana.

⁸ «Anataʼaleeshiijaʼa na anamiakana süka nayeenain aapünüin amüin tü mmakat» (Mat. 5:5, TNM). ¿Jamüshii talateenaka na wayuu anamiakana? Wainma wayuu jashichipuʼukana namaiwa, katkaaralii naya otta keejiapuʼusü namüin tü kasachikikat. Shiasaʼa nekirajaapa sünain tü shiimainkat, eeʼiratüsü nakuwaʼipa. Aipüraliishii naya wayuu, amülialaasü naaʼin saalin wayuu, kamaneeshii naya, nnojotsü yaletüin naaʼin, anamia naya otta nnojoishii naya jashichijaain (Col. 3:9-12). Sutuma tia, aleewashii naya namaa na waneinnua otta talatüsü naaʼin. Saashin tü Wiwüliakat, namüinjeerü tü mmakat wayuukana naainnua (Sal. 37:8-10, 29).

9. (1) ¿Jamaluʼulu nünüiki Jesuu soʼu nüküjain süchiki saapünajatüin tü Mmakat namüin na anamiakana? (2) ¿Jamüshii talateenaka «na keeʼireekana aaʼin lotuinjatüin sukuwaʼipa tü kasa aainjünakat»?

⁹ ¿Jamaluʼulu nünüiki Jesuu soʼu nüküjain saapüneerüin tü Mmakat namüin na anamiakana? Aapüneerü tü Mmakat namüin na anoujashii chainjanakana chaa iipünaa naluwataapa saaʼu otta sacerdootepa naya (Alat. Map. 20:6, TNM). Na wattakana naalii wayuu nnojoliinjanakana chain chaa iipünaa, namüinjeerü tü Mmakat katapa noʼu süpüla kaʼikat süpüshuaʼa yaa saaʼu. Loteerü nakuwaʼipa, jimateerü naaʼin otta talateena naya soʼu tia. Anuu sooʼomüin nünüiki Jesuu nachiki na wayuu anamiakana: «Anataʼaleeshiijaʼa na keeʼireekana aaʼin lotuinjatüin sukuwaʼipa tü kasa aainjünakat» (Mat. 5:6, TNM). Ekeraajeerü tia keeʼireekat naaʼin suluʼu tü mma jeketkat (2 Ped. 3:13, TNM). Soʼu tia, talateerü maʼin naaʼin na wayuu lotokana akuwaʼipa otta nnojoleerü mojuin naaʼin piantua saaliijee tü kasa mojusü aainjünakat (Sal. 37:17).

10. ¿Jarat tü nukuwaʼipakat chi wayuu eekai nümüliajülin?

¹⁰ «Anataʼaleeshiijaʼa maʼi jia amüliajüliikana wayuu, süka jümüliajüneenain» (Mat. 5:7). Chi eekai nümüliajülin, aipürai nia wayuu, kamaneeshi nia otta amülialaasü naaʼin saalin wayuu. Nnojotpejeʼe suluʼuin neʼe naaʼin tü amüliajaakat wayuu, saashin tü Wiwüliakat, nükaalinjainjatü wayuu.

11. ¿Kasa watüjaka sünainjee tü nümakat Jesuu nüchiki chi wayuu samariajeʼewaikai?

 ¹¹ (Paashajeʼera Lucas 10:30-37). Sükajee tü nümakat Jesuu nüchiki chi wayuu samariajeʼewaikai, wayaawata aaʼu tü naaʼinrajatkat wanee wayuu eekai nümüliajülin. Wanaa sümaa niʼrüin chi wayuu samariajeʼewaikai chi wayuu palasütakai wopuluʼu, amülialaasü naaʼin naalin otta nükaalinjain nia süka müliain nia niʼrüin. Süchikijee nüküjain Jesuu tü naaʼinrakat chia wayuukai, nüküjain sünain waaʼinrüinjatüin eekai müin aka saaʼin tia. Wasakireʼera waaʼin sünain tüü: «¿Taaʼinrüinche tü naaʼinrakat chi wayuu samariajeʼewaikai? ¿Takaalinjainche na eʼrakana namüliala? ¿Takaalinjainche na wawalayuu laülaainnakana, na outakana aʼwayuuse jee na tepichi manoujainkana ashi? ¿Eeshiche süpüla tamüliajüin na mojukana aaʼin?» (1 Tes. 5:14; Sant. 1:27).

12. ¿Jamüsü talataka waaʼin wamüliajüle wayuu?

¹² ¿Jamüsü talataka waaʼin wamüliajüle wayuu? Wanaa sümaa wakaalinjain wayuu, waya talataleeka aaʼin suulialeʼeya tü wayuu wakaalinjakat otta müsia, talatüsü naaʼin Jeʼwaa waaʼinrüle tia (Aluw. 20:35; paashajeʼera Hebreokana 13:16). Anuu nünüiki David nüchiki chi wayuu amüliajüikai: «Naaʼinmajeechi nia Jeʼwaa waneepia otta kateerü noʼu nutuma. ‹Anataʼaleeshijaʼa nia›, müneechi sutuma wayuu» (Sal. 41:1, 2). Wamüliajüle wayuu, nümüliajeena waya Jeʼwaʼaya otta talateerü waaʼin nutuma süpüla kaʼikat süpüshuaʼa (Sant. 2:13).

13, 14. ¿Jamüsü choʼujaaka wuleinjatüin waaʼin?

¹³ Anuu nünüiki Jesuu: «Anataʼaleeshiijaʼa maʼi jia ulekana aaʼin, süka jiʼreechin Maleiwa» (Mat. 5:8). Süpüla wuleinjatüin waaʼin, wuleinjatü tü jülüjakat waaʼin jee tü keeʼireekat waaʼin. Choʼujaashaatasü waaʼinrüin tia süpüla anainjatüin wakuwaʼipa noʼuluʼu Jeʼwaa (paashajeʼera 2 Corinto 4:2; 1 Tim. 1:5).

¹⁴ Talatüshii na wayuu wulekana aaʼin süka talatüin Jeʼwaa namaa. «Anataʼaleeshiijaʼa maʼin na ashijaakana tü nasheʼin miyoʼukat» (Alat. Map. 22:14, TNM). ¿Jamaluʼutche nashijaainjatüin «tü nasheʼin miyoʼukat»? Piamasü sukuwaʼipa tia, namüin na anoujashii chainjanakana chaa iipünaa shia wulein nakuwaʼipa noʼuluʼu Jeʼwaa, katüinjatüin noʼu nutuma süpüla kaʼikat süpüshuaʼa chaa iipünaa otta talatüinjatüin naaʼin waneepia. Eekajasaʼa namüin na anoujashii yaainjanakana kepiain süpüla kaʼikat süpüshuaʼa yaa Mmapaʼa,  shia aleewain naya nümaa Jeʼwaa süka lotuin nakuwaʼipa noʼuluʼu. Saashin tü Wiwüliakat, «kasuusü nasheʼin süka alaʼajaaushin naainjala noulia sütüma tü nüshakat chi Anneetchonkai» (Alat. Map. 7:9, 13, 14).

15, 16. ¿Jamüshi süpüla neʼrüinjachin Maleiwa na wulekana aaʼin?

¹⁵ Saashin tü Wiwüliakat, nnojotsü süpüla katüin noʼu chi wayuu eekai niʼrüin Maleiwa (Éx. 33:20). ¿Jamakaʼa nümaka Jesuu neʼreenain Maleiwa na wulekana aaʼin? Tü pütchikat griego ashajünaka anainjee tü pütchikat «eʼraa», sünainpünaasü «jülüja aaʼin wanee kasa sünain müin weʼrakai saaʼin, ayaawataa saaʼu wanee kasa otta eʼraajaa». Na eʼrakana Maleiwa naya na eʼraajakana tü nukuwaʼipakat otta na kojutkana amüin nia (Éf. 1:18, TNM). Nüshatüin Jesuu nukuwaʼipa Jeʼwaa, müshijeseʼe nümüin: «Chi eekai niʼrüin taya, niʼrüin chi Tashikaʼiya» (Juan 14:7-9).

¹⁶ ¿Kasa maa waaʼinrajatka süpüla müinjachin weʼrakai naaʼin Jeʼwaa? Jülüjeesü waaʼin süpüshuaʼa tü kasa naaʼinrakat süpüla nükaalinjain waya (Job 42:5). Jee müsia, jülüjeesü waaʼin tü naaʼinrajatkat napüleerua na wulekana aaʼin otta na jüüjüükana waneepia nümüin, meechi weʼrakai naaʼin sükajee tia. Neʼreechinjaʼa nia na anoujashii chainjanakana chaa iipünaa nasoʼiraapa aaʼin chayaa (1 Juan 3:2).

17. ¿Jamüsü talataka naaʼin na achajaakana sukuwaʼipa süpüla eein anajirawaa?

¹⁷ Anuu sooʼomüin nünüiki Jesuu: «Anataʼaleeshiijaʼa maʼi jia akaaliijakana na juwalayuukana süpüla anajiraainjanain naya» (Mat. 5:9). Wachajaale sukuwaʼipa süpüla anajiraain waya namaa na waneinnua, talateena waya. Anuujeseʼe nünüiki Santiago: «Chi wayuu jaʼaka eekai nükaaliijain na nuwalayuukana süpüla aijiraainjanain napülajiraa [anajiraain naya], nükaaliijain naya süpüla naaʼinrüinjatüin waneepia kasa anasü» (Sant. 3:18). Mojujiraale waya nümaa wanee wawala suluʼu tü outkajaaleekat jee niale nümaa wanee wapüshi, wachunta kaalinwaa nümüin Jeʼwaa süpüla wakumajüin sukuwaʼipa tia. Naapeechi Jeʼwaa wamüin chi naaʼinkai otta nükaalinjeena waya süpüla eein wanain tü akuwaʼipaa eekat nutuma chi naaʼinkai jee talateena waya nutuma. Naashin Jesuu, wayainjana achajaakana sukuwaʼipa palajana süpüla wanoutuin wanee mojujirawaa, müshi nia: «Wanaa sümaa püsülajüin kasa nümüin Maleiwa eere süpülee asülajaa, müleka sotüle paaʼin sünain mojuin nünüiki pümüin wane puwala, anakaja müleka püpütüle tü püsülajüinjatkat yaala süʼütpaʼa tü süpüleekat asülajaa süpüla puʼunüinjachin nünainmüin chi puwalakai süpüla pukumajiraain sukuaippa nümaa. Je süchikijee, aleʼeja meechia pia süpüla asülajaa nümüin Maleiwa» (Mat. 5:23, 24).

18, 19. ¿Jamüsü talataka naaʼin na anoujashii shiimainshiikana jaʼitaina müliain naya atumawaa?

¹⁸ «Anataʼaleeshiijaʼa maʼi jia müleka shiʼrüle wayumüin wayuu jümüin saaliijee jünoujain tanain, müleka shimeʼerainparale jia je müleka jaashajaanüle sünain mojuin pütchi jüchiki». ¿Jamaluʼutche nünüiki  Jesuu? Anuu sooʼomüin nünüiki: «Meerü jukuaippa aka nakuaippa na nünüikimaajanakana Maleiwa paala sümaiwa sünain neʼnnüin amüin natüma na jutuushikanairua. Otta jiakana soʼu tü kaʼi mülieenakat oʼu jia sütüma wayuu, talata jia süka süpüshua jaaʼin, süka jütüjaain naaʼu chi Maleiwakai sünain nüsülajüinjatüin kasa anashaatakat jümüin chaa iipünaa eere nia» (Mat. 5:11, 12). Süchikijee naʼyaajünüin na aluwataaushiikana otta süpülajünüin noulia naküjain Nünüiki Maleiwa sümüin wayuu, «ojuittüshii namaʼanajee na laülaayuukana sünain talatüin maʼi naaʼin». Nnojotpejeʼe talatawalain naaʼin sutuma naʼyaajünüin, shia sutuma natüjaain saaʼu talatüin Maleiwa namaa «sünainjee tü aküjaakat nüchikü Jesús» (Aluw. 5:41).

¹⁹ Maaʼulu yaa, talatüsü waaʼinya wayakana aʼyataakana nümüin Jeʼwaa mayaapejeʼe müliain waya atumawaa saaʼujee waʼyataain nümüin (paashajeʼera Santiago 1:2-4). Nnojotsü talatüin waaʼin sutuma müliain waya atumawaa, watüjaapejeʼe saaʼu nükaalinjeenain waya Jeʼwaa süpüla wachecherüin waaʼin suʼunnaa müliaa müleka jüüjüüle waya waneepia nümüin. Wekirajaa motsomüin süchiki tü alatakat nümüin chi wawalakai Henryk Dornik otta nümüin chi nuwalakai. Akoosütoʼu soʼu 1944, amaanüshii naya eere müliain maʼin wayuu sümaa shiʼyateʼennüin maʼin. «Icheshii maʼin naya süchiirua tü nakuwaʼipakat, müshii talatakai naaʼin sünain müliaa», müshii na müliakana atuma naya. Anuu nünüiki chi wawalakai Dornik süchiki tia: «Nnojotsü talatüin taaʼin sutuma müliain taya atumawaa, talatüsü taaʼin sutuma tatüjaain saaʼu yalayalain taaʼin otta nnojoluin yüülain taaʼin süka waneepieein taya nümaa Jeʼwaa». Nümaka süchikijee: «Achecheraashi taya nünain Jeʼwaa süka tachuntashaatain nümüin otta nia akaalinjaka taya suʼunnaa tia».

20. ¿Jamüsü talataka waaʼin sünain aʼyatawaa nümüin Jeʼwaa, chi Maleiwa talatakai aaʼin waneepia?

²⁰ Anale wakuwaʼipa noʼuluʼu Jeʼwaa, chi Maleiwa talatakai aaʼin waneepia, talateena waya jaʼitaina müliain waya atumawaa saaʼujee wanoula, jaʼitairü nnojoluin anashiin sümüin wapüshi wanoujain, jaʼitaina ayuulin maʼin waya otta laülaain waya (1 Tim. 1:11, TNM). Wanee kasa talataka atuma waaʼin shia süka nikeraajeerüin Jeʼwaa tü nümakat otta «nnojoishi aküjüin alawaa nia» (Tito 1:2). Nikeraajapa Jeʼwaa nünüiki, eeyaai neʼe soteerüin waaʼin tü müliaa weʼrakat maaʼulu. Anashaateerü maʼin süpüshuaʼa tü naapeetkat Jeʼwaa wamüin suluʼu tü Paʼaraiisükat, talateerü maʼin waaʼin. Akaʼaya waya, jimateerü waaʼin waneepia (Sal. 37:11).