1. ¿Jameena waya kapürale waaʼin wakuwaʼipa neʼe wamüiwaʼa maʼaka naaʼin na manoujainsaliikana?

¿JAMÜSÜCHE kapüleeka wamüin aaʼinraa süpüshuaʼa tü wekirajaakalü anain suluʼu tü Wiwüliakat? Wanee kasa kapüleeka anainjee aaʼinraa tü kasa anasükat shia süka suluʼuin waaʼin tü yaletaakalü aaʼin. Jee kapüleʼereesia tia süka sülüʼülüin «sükalia sajaʼttüinjatüin tü kasakat süpüshua». Akaʼaya shia, wainma wayuu maaʼulu kapülakana aaʼin nakuwaʼipa neʼe namüiwaʼa, kachiiruakana aaʼin washirüü, aʼwaataakana suluʼu nakuwaʼipa otta eʼrüliikana wayumüin (2 Tim. 3:1-3). Süka waʼyataaliin nümüin Jeʼwaa, watüjaa aaʼu mojuin maʼin ashataa nakuwaʼipa naya wayuukana, eepejeʼe süpüla süchunjain waaʼin saaliijee weʼrüin anain naya sutuma müin nakuwaʼipa (Sal. 37:1; 73:3). Eeshiijaʼa wasakireʼerüle waaʼin sünain tüü: «¿Anasüche kapürale taaʼin nakuwaʼipa na waneinnua suulialeʼeya takuwaʼipa? ¿Kojuteeiche taya sümüin wayuu nnojorüle yaletüin taaʼin?» (Luc. 9:48). Washatüle nakuwaʼipa na manoujainsaliikana, amojujaajeerü wakuwaʼipa namaa na wawalayuukana otta nnojoleerü jaʼyain waaʼu wanoujain. Müsüjeseʼe anain wekirajaale nachiki waneinnua wayuu  namaiwajannuu aʼyataakana nümüin Jeʼwaa süpüla washatüin nakuwaʼipa.

2. ¿Jameerü wakuwaʼipa wekirajaale nachiki na wayuu namaiwajannuukana aʼyataakana nümüin Jeʼwaa?

² ¿Kasa naaʼinraka na wayuu namaiwajannuukana süpüla aleewain naya nümaa Jeʼwaa? ¿Kasa naaʼinraka süpüla talatüinjachin nia namaa? ¿Kasa atütüleʼeraka naaʼin süpüla naaʼinrüinjatüin tü kasa anasükat? Wekirajaale sünain tia sümaa wasakireʼerüin waaʼin sünain, akatsüinraajeerü wanoula.

3, 4. (1) ¿Kasa nikirajaka akajee waya Jeʼwaa? (2) ¿Jamüshii nnojoliinjanaka neʼe wekirajaain süpüla ichein wanoula?

³ Naapüin Jeʼwaa wamüin süpüshuaʼa tü choʼujaakat süpüla ichein wanoula. Nüchiaain otta nikirajüin waya sükajee tü Wiwüliakat, tü karaloʼutairua ayuʼluushikat sünainjee, sükajee jw.org, JW Broadcasting, sükajee tü outkajawaakalüirua jee müsia tü outkajawaakat miyoʼu. Naashin Jesuu, nnojoishii neʼe ekirajaainjanain waya, eesüya wanee kasa waaʼinrajatka. Müshi nia: «Maa aka wane wayuu eekai talatüin naaʼin emirapa, akaajaa tayakai talateerü maʼin taaʼin müleka taaʼinrüle tü ajütünakat apüla taya nütüma Maleiwa, süka keeʼireein maʼin taaʼin tekeraajeein tü nüchekakat tapüleerua» (Juan 4:34).

⁴ Aaʼinraa tü keeʼireekat naaʼin Jeʼwaa, müsü aka saaʼin wanee eküülü naashin Jesuu. ¿Suluʼu jamüin? Anale weküin, talatüshii waya otta anasü waaʼin. Akaataajaʼa neʼe waaʼinrüle tü keeʼireekat naaʼin Jeʼwaa, talateerü waaʼin otta aneerü maʼin wanoula. Jamüshiijaʼa woʼunüle sünain aküjaa pütchi jee shiale sünain tü outkajawaakat sümaa mojuin waaʼin, aleʼejüshii waya sümaa talatüin waaʼin jee anain waaʼin.

5. ¿Kasa weʼreetka sünainjee kekiin maʼin waya?

⁵ Kekiijeena maʼin waya waaʼinrüle süpüshuaʼa tü nikirajakalü anain waya Jeʼwaa (Sal. 107:43). Otta wainmeerü maʼin kasa anasü weʼreetka sünainjee tia. Saashin tü Wiwüliakat, nnojotsü kasain antapünaain sünain tü kekiiwaakat maʼin otta müsü aka saaʼin wanee «suuʼulia wunuʼu katüinjatka atuma noʼu na aapaakana shia otta talateena maʼin na achecheraakana sünain» (Prov. 3:13-18). Anuu nünüiki Jesuu: «Jütüjaale saaʼu kasakalüirua tüü, talateena jia jaaʼinrüle shia» (Juan 13:17, TNM). Talatüinjatü naaʼin na nikirajüinkana Jesuu, ayatüle naaʼinrüin tü nuluwataakalü anain naya. Oonooshii naya sümaa tü nikirajakalü anain Jesuu otta nashatüin nukuwaʼipa waneepia.

6. ¿Jamüsü waaʼinrüinjatka waneepia tü sümakat tü Wiwüliakat?

⁶ Maaʼulu yaa, choʼujaasü maʼin waaʼinrüin tü wekirajaakalü anain suluʼujee tü Wiwüliakat. Anuu wanee sukuwaʼipa süpüla wayaawatüin saaʼu tia: wanee wayuu eekai nikirajaain süpüla nukumalüin kemion, atüjashi süpüleerua tia otta eesüjaʼa süpüla eein nümaʼana tü niʼyataayainjatkat. Nnojotpejeʼe kaseerüin saamüin nümüin nnojorüle niʼyataain süka. Jaʼitaichi nukumajüin waneirua kemion, nnojoleechi nia atüjain maʼin nnojorüle naaʼinrüin waneepia tü nikirajaakalü anain. Akaʼaya neʼe wakuwaʼipa wekirajaaiwaʼaya sünain tü shiimainkat, talatüshii waya süka waaʼinrüin tü waashajeʼerakat suluʼujee tü Wiwüliakat. Ayatüinjatpejeʼe waaʼinrüin soʼukaiwai tü nikirajakalü anain waya Jeʼwaa süpüla talatüinjatüin waaʼin waneepia.

7. ¿Kasa waaʼinrajatka süpüla watüjain nanainjee na wayuu namaiwajannuu aʼyataakana nümüin Jeʼwaa?

⁷ Wekirajaajeerü anain waneirua kasa kapüleeka anainjee nnojoluin yaletüin waaʼin. Otta wekirajaajeerü anain tü naaʼinrakat na aʼyataapuʼukana nümüin Jeʼwaa sümaiwa. Süpüla icheinjatüin wanoula, nnojotsü waashajeʼerüinjatüin neʼe tü pütchi nümaʼanajeejatkat Jeʼwaa, choʼujaasü wasakireʼerüin waaʼin sünain tü waaʼinrajatkat süpüla weʼitaain suluʼu wakuwaʼipa.

8, 9. Sünainjee tü sümakat Aluwataaushikana 14:8-15, ¿jamüsü watüjaaka saaʼu nnojolin yaletüin naaʼin Pablo? (Piirakaa sümüin tü ayaakuaa suluʼukat süpana 3).

⁸ Keeʼireesü maʼin naaʼin Jeʼwaa «suʼtteʼennüinjatüin wayuu süpüshua sümaa sütüjaainjatüin saaʼu tü shiimüinkat» (1 Tim. 2:4). ¿Kasache jülüjaka waaʼin nachiki na nnojoyüliikana atüjaain saaʼu tü shiimainkat? Aküjashi pütchi Pablo namüin na atüjakana nüchiki Maleiwa, oʼunushi nia suluʼupünaa tü ekirajüleekat judío sünain aaʼinraa tia. Nnojoipejeʼe nia aküjain neʼe pütchi namüin na judíokana, aküjashi nia pütchi namüinya na aʼwaajakana maleiwayaasü. Sükajee naaʼinrüin tia, atüjaana aaʼu nnojoluin yaletayaain naaʼin. ¿Suluʼu jamüin?

⁹ Soʼu tü palajatkat nukua Pablo sünain aküjaa pütchi namüin na nnojoliikana judíoin, antüshi nia nümaa Bernabé suluʼumüin tü mmakat Licaonia. Naaʼinruʼu na wayuu chajanakana chayaa, Bernabé nia Zeus otta Pablo nia Hermes. Namaleiwaseyaasü tia makalü anülia otta wayuujaashii naya naaʼinruʼu. ¿Yaletajaasüche naaʼin Pablo nümaa Bernabé sutuma kapülain naya saaʼin wayuu? ¿Anashiisüche namüin tü aainjünakat naka süka neʼrüin namüliala süpülapünaa nantüin suluʼumüin tia pueulokot? ¿Jülüjasüche naaʼin aneerüin aküjaa pütchi chayaa süka kapülain naya saaʼin wayuu? Nnojorüleejaʼa. Mojushiisü namüin tü aainjünakat naka otta namaka sümaa emetuluin nanüiki: «¿Jamüinjanakai jia jaaʼinreekalaka tüü wamüin? Aashi wayuuyaain waya wanaa jümaa» (Aluw. 14:8-15).

10. ¿Jamüsü nnojotka yaletayaain naaʼin Pablo nümaa Bernabé noʼupala na wayuu chajanakana Licaonia?

¹⁰ Nüküjain Pablo nümaa Bernabé namüin naya wayuukana wayuuin neʼe naya wanaa namaa. Nnojotpejeʼe shiain naküjeein wanaawain tü nanoulakat namaa. Nüjünala naya Maleiwa süpüla aküjaa nünüiki sümüin wayuu (Aluw. 13:2). Nüneeküin naya Maleiwa nükajee chi naaʼinkai otta eeinapa süpüla oʼunaa chaa iipünaamüin. Natüjaapejeʼe saaʼu eein süpüla nüneeküin Jeʼwaa naya wayuukana naapaale sümaa tü pütchi naküjakat.

11. ¿Kasa waaʼinrajatka süpüla washatüin nukuwaʼipa Pablo waküjapa pütchi?

¹¹ Wekirajaaitpa anain nnojolin yaletayaain naaʼin Pablo, ¿kasaka waaʼinrajatüin süpüla washatüin nukuwaʼipa? Nnojotsü keeʼireeinjatüin waaʼin kojutuin waya sümüin wayuu sünainjee wanee kasa waaʼinraka sükajee nükaalinjain waya Jeʼwaa. Wane kasa waaʼinrajatka shia wasakireʼerüin waaʼin sünain tüü: «¿Kasa jülüjaka taaʼin nachiki na wayuu taküjakana amüin pütchi? ¿Koʼusüche takuwaʼipa sümüin wayuu?». Sainküin mmakat süpüshuaʼa, nachajaain na Aküjaliikana pütchi na wayuu aapajeekana tü shiimainkat. Müshiijeseʼe eein na ekirajaakana sünain nanüiki jee nakuwaʼipa na wayuu mojutkana amüinyüü. Nnojotpejeʼe yaletayaain naaʼin na wawalayuukana noʼupala naya wayuukana jee nachajaain sukuwaʼipa süpüla süntüin tü shiimainkat suluʼumüin naaʼin naya wayuukana.

12. ¿Kasa naaʼinraka Epafras napüleerua na nuwalayuukana saaʼu alin naya nüpüla otta jülüjain naya naaʼin?

¹² Wane kasa waaʼinrajatka süka nnojoluin yaletayaain waaʼin shia oʼuraajaa napüleerua na wawalayuukana (2 Ped. 1:1). Tia shia tü naaʼinrakat Epafras. Apünüintua neʼe suchuntunuin nünülia suluʼu tü Wiwüliakat. Suʼunnaa chajachin Pablo püreesain chaa Roma, ashajüshi nia wanee karaloʼuta namüin na anoujashii chajanakana Colosas otta müshi nia namüin nüchiki Epafras: «Achuntüshi nia waneepia jaaʼu nümüin chi Maleiwakai süka süpüshua naaʼin» (Col. 4:12). Niʼraajüin maʼin Epafras na anoujashiikana otta jülüjashii naya naaʼin. Mayaapejeʼe eein tü kasa alatawaikat nümüin Epafras otta püreesain nia wanaa nümaa Pablo,  jülüjashii naaʼin na nuwalayuukana sünain anoujaa otta nükaaliinjain naya (Filem. 23). Oʼuraajawaishi Epafras naaʼu na nuwalayuukana sümaa nuchuntawalin nanülia, anasü washatüle tia nünainjee. Naapüin Jeʼwaa wanüiki woʼuraajapa naaʼu na wawalayuukana (2 Cor. 1:11; Sant. 5:16).

13. ¿Kasa waaʼinrajatka süpüla washatüin nukuwaʼipa Epafras woʼuraajapa?

¹³ Jülüja paaʼin jaraliin na wawalayuu choʼujaakana amüin puʼuraajüin apüleerua otta puchuntaleejeeria nanülia puʼuraajapa. Eeshi süpüla puchuntuin naaʼu na paʼaleewainyuukana otta na wawalayuu eejiraakana sümaa wanee kasa alataka namüin jee na kapüleekana amüin nachecherüin naaʼin suulia aaʼinraa kasa mojusü. Eeshi süpüla puchuntuin naaʼu na wawalayuu achuntunakana anülia suluʼu tü pütchikat «Testigos de Jehová presos por sus creencias» suluʼuka jw.org (eere PRENSA > ASUNTOS LEGALES sümüin). Soteeshii waaʼinya na outakana apüshi, na oʼttaakana jekenainka süchikijee kasachiki, sukutkujaain mma, süsetüin wüin otta na eʼrakana namüliala saaliijee maliain nneerü noumainpaʼa. Wainma na wawalayuu choʼujaakana amüin woʼuraajüin napüleerua. Müle shia watuma weeʼiyatüin nnojoluin kapülain waaʼin wakuwaʼipa neʼe wamüiwaʼa, kapülasü waaʼin nakuwaʼipa na waneinnua (Filip. 2:4). Naapeerü wanüiki Jeʼwaa.

14. ¿Jamüsü anaka süpüla washatüin nukuwaʼipa Jeʼwaa waapajapa sünüiki wayuu?

¹⁴ Wane kasa waaʼinrajatka süka nnojoluin yaletayaain waaʼin shia jülüjainjatüin waaʼin tü namakat na waneinnua. Müsü Santiago 1:19 süchiki tia: «Anakaja müleka eere jaaʼin sünain tü nüküjakat wane juwala jümüin». Niapejeʼe Jeʼwaa atüjain maʼin aapajaa sünüiki wayuu (Gén. 18:32; Jos. 10:14). Jülüja waaʼin tü aküjünakat suluʼu Éxodo 32:11-14 (paashajeʼera). Soʼu tia, nnojotsü choʼujaain nümüin Jeʼwaa naapajüin nünüiki Moisés süpüla nüneeküinjatüin tü naaʼinrajatkat, naapajapejeʼe shia. ¿Paapajeetche nünüiki wanee wayuu nnojoipuʼukai anain maʼin akuwaʼipa jee poonoweetche amaa tü nümakat pümüin? Naapajüin Jeʼwaa nanüiki  na wayuu eʼitaakana naaʼin sünain naapeerüin nanüiki.

15. ¿Kasa waaʼinrajatka süpüla washatüin nukuwaʼipa Jeʼwaa?

¹⁵ Naapajülejeʼeya Jeʼwaa sünüiki wayuu maʼakaapuʼu naapajüin nünüiki Abraham, Raquel, Moisés, Josué, Manóah, Elías otta Ezequías, ¿jamaka nnojotka washatüin nukuwaʼipa? Waaʼinreerü tia kapürale maʼin waaʼin nakuwaʼipa na wawalayuukana, jülüjale maʼin waaʼin tü namakat wamüin jee waaʼinrüle tü namakat wamüin. Jülüjeesü waaʼin suluʼu tü outkajaaleekat eere wanee wawala choʼujaakai amüin waapajüin anüiki yootopa nia wamaa. Jee niale wanee wapüshi, waapaja nünüikiyaajaʼa (Gén. 30:6; Juec. 13:9; 1 Rey. 17:22; 2 Crón. 30:20).

16. ¿Kasa naaʼinraka David wanaa sümaa niʼnnüin amüin nutuma Simeí?

¹⁶ Nnojorüle yaletayaain waaʼin, atüjeena waya achecheraa waaʼin suʼunnaa weʼnnüin amüin (Éf. 4:2). Tia shia tü aküjünakat suluʼu 2 Samuel 16:5-13 (paashajeʼera). Aküjünüsü sünain tia pütchikat nüchecherüin naaʼin David wanaa sümaa nuʼulejüin jee nujunain ipa Simeí nümüin, wanee nüpüshi chi aluwataaikai Saúl chia. Eeyülüjeʼe süpüla naaʼinrüin David wanee kasa nüka chia wayuukai, nuuʼulaapejeʼe nia. ¿Jamüshiche nüchechetka maʼin naaʼin David wanaa sümaa tia? Pütüjaajeerü aaʼu tia paashajeʼerüle Salmo kapiitulo 3.

17. (1) ¿Jamüshiche nüchechetka naaʼin David? (2) ¿Kasa waaʼinrüinjatka süpüla washatüin nukuwaʼipa David?

¹⁷ Sünainjee tü sümakat suʼttiajee Salmo kapiitulo 3 wayaawata aaʼu nüshajalain David tia pütchikat. Nüshajala tia wanaa sümaa nuʼluwataain nüpüleerua Absalón, chi nüchonkai. Pansaasü maʼin tü sümakat tü wetsiikulokalüirua 2 otta 3 sümaa tü aküjünakat suluʼu 2 Samuel kapiitulo 16. Sünainjee tü nümakat David suluʼu Salmo 3:4, wayaawata aaʼu niʼitaain naaʼin nünain Jeʼwaa, müshijeseʼe nümüin nümüin: «Achunteechi taya kaalinwaa nümüin Jeʼwaa otta tatüjaa aaʼu nusouteechin tamüin saaʼujee tü nuʼuuchisekat». Washata tü naaʼinrakat David, wachunta kaalinwaa nümüin Jeʼwaa suʼunnaa müliain waya atumawaa. Müle shia watuma, naapeechi Jeʼwaa wamüin chi naaʼinkai süpüla eejiraain waya sümaa tü alatakat wamüin. ¿Püchechereetche paaʼin piʼnnüle amüin jee moteetche paaʼin tü aainjünakat pümüin? Püchechereerü paaʼin piʼitaale paaʼin sünain niʼrüin Jeʼwaa pümüliala jee sünain nükaalinjeechin pia.

18. ¿Jamüsü aneetka pukuwaʼipa paaʼinrüle tü nuluwataakalü anain Jeʼwaa?

¹⁸ Waaʼinrüle kasa anasü, eʼreena waya kasa anasü sünainjee nutuma Jeʼwaa. Müsüjeseʼe sümüin Proverbios 4:7: «Tü palajatkat maʼin shia tü kekiiwaakat». Mayaapejeʼe kekiin maʼin wanee wayuu sutuma tü nütüjaakalü aaʼu, atüjaaneechi aaʼu sünain kekiin maʼin nia sünainjee tü kasa nüneekakat süpüla naaʼinrüin. Jaʼitakajeʼe neʼe tü jeyuukalüirua, atüjasü maʼin saashin tü Wiwüliakat. Müsüjeseʼe sünaajaawalin shiküin süpülapünaa shiʼitüin juya (Prov. 30:24, 25). Kekiishi maʼin Jesuu nutuma Jeʼwaa otta naaʼinrüin waneepia tü talatakalü atuma naaʼin Jeʼwaa (1 Cor. 1:24; Juan 8:29). Eʼreena kasa anasü na wayuu nnojoliikana yaletayaain aaʼin otta na achecheraakana sünain aaʼinraa kasa anasü (paashajeʼera Mateo 7:21-23). Müsüjeseʼe wachajaainjatüin maʼin sukuwaʼipa süpüla waʼyanaajiraain nümüin Jeʼwaa namaa na wawalayuukana sümaa nnojoluin yaletüin waaʼin. Nnojotsü waaʼinrüinjatüin neʼe wanee kasa eeka anain, choʼujaasü nnojoluin süshapalaain waaʼin otta wachajaainjatü sukuwaʼipa süpüla kiʼrain waya sünain aaʼinraa shia. Müle shia watuma, weeʼiyateerü nnojoluin yaletayaain waaʼin jee talateerü waaʼin maaʼulu jee waneepia.