1. ¿Kasa atüjaanaka anainjee aijiraain tü nupueulosekat Jeʼwaa?

PAAʼINWASÜ tü nupueulosekat Jeʼwaa sainküin mmakat süpüshuaʼa süka aijiraain naya (1 Juan 4:16, 21). Nnojotpejeʼe neeʼiyatüin uwatua neʼe sünain aijiraain naya, atüjaana aaʼu tia sükajee süpüshuaʼa tü kasa naaʼinrawaikat napüleerua na waneinnua. Maʼaka saaʼin kamaneein naya namüin jee anain nanüiki namüin. Nashatüin nukuwaʼipa Jeʼwaa wanaa sümaa kojutuin wayuu namüin maʼaka kojutuin shia nümüin Jeʼwaa (Éf. 5:1).

2. ¿Kasa naaʼinraka Jesuu süpüla nüshatüin nukuwaʼipa chi Nüshikai sünain aipüralin nia wayuu?

² Nüshatüin maʼin Jesuu nukuwaʼipa chi Nüshikai, müshijeseʼe kamaneein maʼin nia sümüin wayuu. Müshi nia: «Anakajaʼa müleka jüntüle tanainmüin jia mapüsakana otta na jawatakana aaʼin, taapaiwa jümüin eemerawaa süpüla süsamalaainjatüin jaaʼin». Jee  müshi nia: «Süka nnojoluin taya jashichin jee nnojotsü yaletüin taaʼin» (Mat. 11:28, 29). Aneerü maʼin wakuwaʼipa noʼuluʼu Jeʼwaa jee talateerü waaʼin washatüle nukuwaʼipa Jesuu sünain sümülialaain naaʼin naalin na müliakana aaʼin (Sal. 41:1). Wekirajaa sünain kasain waaʼinrajatüin süpüla kojutajanain wamüin na wapüshikana, na wawalayuukana jee na wayuu waküjakana amüin pütchi.

3. ¿Kasa naaʼinrajatka chi wayuu kaʼwayuusekai süpüla niiʼiyatüin sujutü nuʼwayuuse sümüin? (Piirakaa sümüin tü ayaakuaa suluʼukat süpana 27).

³ Chi wayuu kaʼwayuusekai niiʼiyatüinjatü sujutü nuʼwayuuse sümüin (Éf. 5:25; 6:4). Jamüsüjaʼa saashin tü Wiwüliakat, chi wayuu kaʼwayuusekai niyaawatüinjatü saaʼu jamüin saaʼin nuʼwayuuse sünainjee wanee kasa (1 Ped. 3:7, TNM). Chi wayuu kojutukai amüin nuʼwayuuse nia chi ayaawatakai saaʼu jamüin saaʼin nuʼwayuuse otta nütüjaa aaʼu eejeerüin tü nnojoleetkat wanaawain anain shia nümaa. Nütüjaa aaʼu nnojoluin alanaain nukuwaʼipa suulia nuʼwayuuse (Gén. 2:18). Kojutusü nümüin tü nuʼwayuusekat jee kapülasü naaʼin tü jülüjakat saaʼin. Anuu sünüiki wanee wawala chejeʼewat Canadá: «Nnojotsü mojutüyaain nümüin chi taʼwayuusekai tü kasa jülüjakat taaʼin otta nnojoishi müin nia tamüin: ‹Malaa neʼe tü jülüjakat paaʼin›. Kapülasü naaʼin tü tamakat otta nükaalinjain taya süpüla tanoutuin tü jülüjakat taaʼin süchiki wanee kasa».

4. ¿Kasa nnojolinjatka naaʼinrüin wanee wayuu kojutukai amüin nuʼwayuuse?

⁴ Chi wayuu kojutukai amüin nuʼwayuuse nnojoishi aʼalaajaain suʼupalapünaa wanee wayuu nnojotka nuʼwayuusein jee nnojotsü alanaʼaleein nutuma wanee jierü naata suulia nuʼwayuuse (Job 31:1). Nnojotsü naaʼinrüin tia jaʼitakajeʼe neʼe suluʼupünaa redes sociales jee nnojoishi nia anajüin wanee paajina suluʼu Internet amojujeʼereetka nukuwaʼipa sümaa nuʼwayuuse. Jee nnojotsü kawalaʼatain tü nuʼwayuusekat nutuma süka alin shia nüpüla, alin Jeʼwaa nüpüla otta nülerajüin tü kasa mojusükat (paashajeʼera Salmo 19:14; 97:10).

5. ¿Kasa saaʼinrüinjatka wanee wayuu süpüla shiiʼiyatüin nujutü chi suʼwayuusekai nümüin?

⁵ Nüshatüle nukuwaʼipa Kürisüto wanee wayuu eekai kaʼwayuusein, mapüleejeerü sümüin nuʼwayuuse kojutuinjachin nia sümüin (Éf. 5:22-25, 33). Jamüshijaʼa niʼyataale maʼin sünain wanee kasa sünainpünaaka tü outkajaaleekat jee shapaale maʼin naaʼin saaʼujee wanee kasa, kojuteerü maʼin sümüin tü naaʼinrakat jee nnojoleerü jashichin shia nümüin sünainjee tia. Müshi wanee wawala chejeʼewai Gran Bretaña: «Shiʼrüle taya taʼwayuuse sünain wattain taaʼin, shiyaawata aaʼu eein tü alatakat tamüin. Yootusüjeseʼe shia tamaa jee süsakirüin taya sünain tü alatakat tamüin maʼaka sümüin Proverbios 20:5. Sütüjaapejeʼe aaʼu eein tü nnojotkat süpüla taküjain sümüin».

6. (1) ¿Kasa waaʼinrüinjatka wapüshuaʼaleʼeya süpüla wekirajüin na tepichikana sünain kamaneeinjanain naya? (2) ¿Jameerü maʼin naaʼin na tepichikana sünainjee tia?

⁶ Kojutüjiraale na wayuu kachonshiikana noʼupala na nachonniikana, aneerü maʼin tü nekirajakalü anain naya. Nekirajeepajaʼa naya süpüla kojutuinjatüin wayuu namüin. Eeshii süpüla naküjain namüin nnojoluin anain nawataale suluʼu tü Piichi Outkajaaleekat. Jamüshiijaʼa  sünainre naya wanee ekawaa, eeshii süpüla naküjain namüin na nachonniikana nayainjanain eküin palajana na wayuu miyoʼuyuukana. Eepejeʼe süpüla wakaalinjain na wayuu kachonshiikana wanaa sümaa naaʼinrüin na tepichikana kasa anasü. Jamüshiijaʼa kamaneere maʼin naya wamüin, eeshii süpüla wamüin namüin: «Kamaneekaiche maʼin pia». Aneerü maʼin naaʼin na tepichikana sutuma tia jee nayaawateerü aaʼu anakuwaʼipalüin maʼin «chi wayuu aapakai nuulia chi aapünakai amüin» (Aluw. 20:35).

7. (1) ¿Jamüsü watüjaaka saaʼu kojutuin nümüin Jesuu wanee wayuu macheʼesai? (2) ¿Kasa watüjaka sünainjee tü naaʼinrakat?

⁷ Soʼu wanee kaʼi, chajachi Jesuu suluʼu wanee mma Decápolis sünülia. Nüntinnakalaka nünainmüin Jesuu wanee wayuu macheʼesai jee isakai achiki aashajawaa (Mar. 7:31-35). Nümaaka Jesuu chia wayuukai saʼakajee tü wayuukalüirua jee niiyajaka nia. ¿Jamüshiche nnojoika nia niiyajüin suʼupala wayuu? Eesüjaʼa shiale sünainjee niyaawatüin saaʼu Jesuu nnojoluin anashiin nümüin chia wayuukai saʼakain nia watta saalii wayuu süka macheʼein nia. Nnojotsü süpüla waaʼinrüin kasa pülasü maʼaka naaʼin Jesuu, eepejeʼe süpüla kapülain waaʼin tü alatakat namüin na wawalayuukana jee jamüin maʼin naaʼin sünainjee tia. Müshi chi aluwataaushikai Pablo: «Anakaja müleka wakaaliijiraale wapüshua sünain kamaneejiraain je sünain waaʼinrüin tü anasükat» (Heb. 10:24). Washata nukuwaʼipa Jesuu wanaa sümaa niyaawatüin saaʼu jamüin maʼin naaʼin chi wayuu macheʼesaikai jee kamaneein nia nümüin.

8, 9. ¿Kasa waaʼinrüinjatka süpüla wakaalinjain na wawalayuu laülaayuukana? (Püküja süchiki tü naaʼinrakat waneinnua wawalayuu laülaainnakana).

⁸ Kojuta wamüin na wayuu miyoʼuyuukana jee na ayuuikana maʼaka naaʼin na masaʼakana, moʼupaʼakana jee kanainkana waneirua kasa. Wanee kasa alanaʼaleeka maʼin sünain nakuwaʼipa na wawalayuukana shia aijiraain maʼin naya, nnojotsü shiain sükajee anain maʼin natuma tü kasa naaʼinrakat (Juan 13:34, 35). Süka alin wapüla na wawalayuukana, wachajaain sukuwaʼipa süpüla wakaalinjain na isakana achiki oʼunaa sünain tü outkajawaakat jee sünain aküjaa pütchi sutuma ayuulin jee laülaain naya. Waainjain tia jaʼitairü nnojoluin süpüla naaʼinrüin süpüshuaʼa tü naaʼinreekalü amüin sünain aʼyatawaa nümüin Jeʼwaa (Mat. 13:23). Alatüsü tia nümüin Michael wanee wawala saaʼuka silla de ruedas, kojutusü maʼin nümüin tü naaʼinrakat na nüpüshikana nüpüleerua otta na wawalayuukana. Müshi nia: «Oʼunawaishi taya sünain tü outkajawaakat otta aküjawaishi taya pütchi sutuma nakaalinjain taya. Kamalainsü maʼin tamüin aküjaa pütchi eere jouluin wayuu».

⁹ Suluʼu Weteet kojuyashii na wawalayuu ayuuikana jee na laülaayuuinnakana. Wainma kasa naaʼinraka na laülaashiikana suluʼu tü outkajaaleekat aʼyataakana suluʼu Weteet süpüla neeʼiyatüin nojutü namüin na wawalayuu laülaainnakana. Jamüshiijaʼa naya, na laülaashiikana nachajaain sukuwaʼipa süpüla naküjain pütchi naya wawalayuukana suluʼupünaa teleepono jee sükajee nashajüin karaloʼuta sümüin wayuu. Tia, shia tü naaʼinrakat Bill, wanee wawala 86 nuuyase, aküjashi nia pütchi sükajee nüshajüin karaloʼuta namüin wayuu kepiakana wattapünaa. Müshi nia: «Talatüshii maʼin waya süka eein süpüla waküjain pütchi sükajee washajüin karaloʼuta». Anuu sünüiki Nancy wanee wawala alüʼütka süpüla 90 suuyase: «Kojutusü maʼin tamüin ashajaa karaloʼuta sümüin wayuu. Nnojotsü aluwataain neʼe taya karaloʼuta namüin, aküjasü taya pütchi namüin. Choʼujaasü maʼin sütüjaainjatüin saaʼu wayuu tü shiimainkat». Anuu sünüiki Ethel, wanee wawala joʼuuka soʼu juyaka 1921: «Aiwaisü maʼin kasa süpüshuaʼa tanain otta eesü kapüleere tamüin aʼata tasheʼin». Mayaapejeʼe müin tü alatakat sümüin, kamalainsü maʼin sümüin aküjaa  pütchi suluʼupünaa teleepono jee kojuyashii na wayuu kamalainkana amüin aapajaa tü süküjakat nüchiki Maleiwa. Otta müsü wanee wawala Barbara sünülia, 85 suuyase: «Süka ayuulin taya kapüleʼewaisü tamüin ojuʼitaa sünain aküjaa pütchi. Aküjawaipejeʼe taya pütchi suluʼupünaa teleepono. Talatüsü maʼin taya sutuma tia». Eesü maʼaka 1.228 oora naküjaka oʼu pütchi waneinnua wawalayuu laülaayuu süpülapünaa wanee juya, ashajüshii naya 6.265 karaloʼuta sümüin wayuu, eitajüshii naya 6.315 karaloʼuta jee alatüsü suulia 2.000 llamada naainjaka suluʼupünaa teleepono. Talatakajasaʼa maʼin Jeʼwaa sutuma tü naʼyataainkat (Prov. 27:11).

10. ¿Kasa waaʼinrüinjatka süpüla weeʼiyatüin nojutü na wawalayuukana namüin sünain tü outkajawaakat?

¹⁰ Weeʼiyata nojutü na wawalayuukana namüin sünain tü outkajawaakat. Kojutule wamüin na wawalayuukana, wachajaajeerü sukuwaʼipa süpüla jülüjain maʼin naaʼin tü aküjünakat sünain tü outkajawaakat. Müsüjeseʼe choʼujaain wantüin maalü. Eeshiijaʼa wantüle süchikijee suʼttüin tü outkajawaakat sünainjee sülatalaʼa sümüin wanee kasa wamüin. Kiʼrale waya sünain antaa suʼttapa tü outkajawaakat, wanoutuinjatü sukuwaʼipa tia jee weeʼiyatüinjatü sünain kojutuin wamüin na wawalayuukana. Soteesü waaʼin niain Jeʼwaa otta Jesuu na ekirajakana waya sünain tü outkajawaakat (Mat. 18:20). Weeʼiyateerü kojutuin naya wamüin wantüle maalü sünain tü outkajawaakat.

11. ¿Jamüsü choʼujaaka noonooin na wawalayuu ekirajakana suluʼu tü outkajaaleekat sümaa tü sümakat 1 Corinto 14:40?

¹¹ Wane sukuwaʼipa süpüla weeʼiyatüin nojutü na wawalayuukana namüin shia sükajee «lotuin sukuwaʼipa süpüshuaʼa tü aaʼinnajatkat suluʼu tü outkajaaleekat» (1 Cor. 14:40, TNM). Naaʼinrüin tia na wawalayuu ekirajüinjanakana suluʼu tü outkajaaleekat kettaale natuma tü nekirajakalü anain soʼu tü minuuto eʼitaanakat süpüla tia. Müle shia natuma, neeʼiyatüin  sünain kojutuin namüin chi wawala ekirajüinjachikai nachikumüin otta na wane wawalayuukana, süka jamüin, eein na wawalayuu wattakana epia suulia tü outkajaaleekat, eeshii na aapaakana eʼejetuu süpüla naleʼejüin nepialuʼumüin otta eeshii na manoujainkana aʼwayuuse, makalaka nantüinjanain maalü nepialuʼumüin.

12. ¿Jamüsüche weeʼiyatüinjatka maʼin nojutü na laülaashiikana namüin? (Paashajeʼera tü pütchikat « Kapüla waaʼin nakuwaʼipa na laülaakana wapüleerua suluʼu nupueulose Jeʼwaa»).

¹² Aʼyataashii maʼin na laülaashiikana suluʼu tü outkajaaleekat jee tütüshii maʼin naya sünain aküjaa pütchi, müshiijeseʼe kojutuinjanain naya wamüin (paashajeʼera 1 Tesalónica 5:12, 13). Talatüshii maʼin waya saaʼu süpüshuaʼa tü naaʼinrakat wapüleerua, müshiijeseʼe jüüjüüinjanain waya namüin jee waʼyanaajiraainjanain namaa suluʼu tü outkajaaleekat. Müsü tü Wiwüliakat nachiki: «Aneekünüshii naya süpüla naaʼinmajüinjanain jia, je nasouktüinjanain nümüin Maleiwa saaʼu tü naʼyataainkat» (Heb. 13:7, TNM; Heb. 13:17).

13. ¿Kasa watüjaka sünainjee tü nukuwaʼipakat Jesuu sümüin wayuu?

¹³ Müshi Isaías nüchiki Jesuu: «Nnojoleerü nüshateʼerüin wanee kainyaruushi eekai yülüin; otta nnojoleerü niyokojooin wanee mechuuria aainjuushi süka liino» (Isa. 42:3). Aishii maʼin na wayuukana nüpüla Jesuu otta niyaawata aaʼu jamüin maʼin naaʼin saaliijee tü alatakat namüin. Nütüjaa aaʼu Jesuu jamüin naaʼin na wayuu makana aka saaʼin wanee kainyaruushi eekai yülüin jee nayale na makana aka saaʼin wanee mechuuria aainjuushi süka liino oyokojoweeka. Kojutushii na wayuukana nümüin Jesuu, kamaneeshi nia namüin jee nnojoishi nia jashichijaain namüin. Jaʼitakajeʼe neʼe na tepichikana, anasü naaʼin nümaa (Mar. 10:14). Mayaapejeʼe nnojoluin süpüla wekirajüin jee wayaawatüin maʼin saaʼu jamüin naaʼin na wayuukana maʼaka naaʼinrüin shia Jesuu, eesü süpüla wachajaain sukuwaʼipa süpüla kojutuin wamüin na wayuu waküjakana amüin pütchi. Waaʼinrüin tia jülüjale waaʼin jamüinjatüin wanüiki namüin, tü kaʼi anashiikalü oʼu süpüla waashajaain namaa otta jetsüinjatüin wamaʼa namaʼana.

14. ¿Jamüsü eejüinjatka maʼin waaʼin sünain tü wamüinjatkat sümüin wayuu?

¹⁴ Sukuwaʼipainjatka wanüiki sümüin wayuu. Müliasü maʼin saaʼin wayuu natuma na poliitikokana, na oikaaliikana jee na ekirajüliikana sünain alawaa, süka jamüin, nnojoluin lotuin sukuwaʼipa tü kasa naaʼinrakat jee sükajee naapaain neʼe tü nneerü akaalinjünüinjatkalü akajee wayuu (Mat. 9:36). Sünainjee müliain maʼin atumawaa na wayuukana, nnojoishii naya oonooin sümaa pütchi jee nnojotsü eein wanee kasa anoutaainjatka naashin. Müsüjeseʼe choʼujaain maʼin kemeʼeriain wanüiki namüin süpüla nayaawatüin saaʼu kamaneein waya jee sümülialaain waaʼin naalii. Nnojotsü naapajüin neʼe na wayuukana tü waküjakat namüin sünainjee watüjaain maʼin saaʼu tü sümakat tü Wiwüliakat jee shiale sünainjee anain maʼin wekirajia, kapülasü naaʼin tia pütchikat sünainjee neʼrüin kojutuin naya wamüin jee wakaalinjeein naya.

15. ¿Kasa waaʼinrajatka süpüla kojutuin wamüin na wayuu waküjakana amüin pütchi?

¹⁵ Wainma kasa eeka süpüla weeʼiyatüin akajee  nojutü na wayuu waküjakana amüin pütchi. Watüjaa aaʼu choʼujaain wasakirüin na wayuukana wekirajapa naya, kamaneeinjanapejeʼe waya otta kojutuinjana naya wamüin wasakirapa naya. Pürekutsootshi wanee wawala suluʼu wanee mma eere japüleʼein maʼin na wayuukana. Müshijeseʼe nnojoluin nüsakirawalin naya sünain wanee kasa nnojotka natüjaain aaʼu suulia joo japüijain naya nutuma. Nnojoishii naya nüsakirawalin sünain kasaichin nünülia Maleiwa jee süchiki kasain wayu tü Nuluwataayakat Maleiwa. Maʼwaishi neʼe nia namüin: «Tatüjaa aaʼu sünainjee tü Wiwüliakat kanüliain chi Maleiwakai otta maʼaka eere süpüla, eesü süpüla taküjain pümüin kasaichin nünülia». Sükajee naatawalin nakuwaʼipa na wayuukana nnojotsü süpüla wanaawainjatüin sukuwaʼipa waküjia pütchi. Süpüla kapülainjatüin waaʼin nakuwaʼipa na wayuu waküjawaikana amüin pütchi jee kojutuin naya wamüin, choʼujaasü maʼin weʼrajüin nakuwaʼipa.

16, 17. Kojutule wamüin na wayuukana, (1) ¿jalapüsheena waya oʼunuin namaʼanamüin? (2) ¿jetseerü wamaʼa nepialuʼujee?

¹⁶ Jalapüshiisü anain aashajawaa namaa. Nnojotsü naʼatapüin na wayuukana wantüinjanain nepialuʼumüin, jama nnojoluin nounejaalain waya. Müsüjeseʼe wachajaainjatüin sukuwaʼipa süpüla wajayatüin tü oora anashiikalü oʼu yootoo namaa (Mat. 7:12). Jülüja paaʼin tüü: ¿Jalapüshishii atamaain na wayuukana saawanoʼu jee rimiinkoʼu eere kepiain pia? Matüjainre naya atamawaa wattachon, eeshii süpüla waküjain pütchi palajana kaayeruʼu jee shiale sükajee tü kareetachonkat otta wouyantüle namaʼanamüin na wayuu achijiraʼawaikana watta maalü.

¹⁷ Jetsüinjatü wamaʼa nepialuʼujee. Eeshii wayuu eekai wainmain kasa naaʼinrüin, müsüjeseʼe motsoʼoinjatüin wamaʼa namaʼanajee, shialeekajaʼa palajatüle wakua. Shia anaka aluʼu yootule waya namaa motsomüin neʼe (1 Cor. 9:20-23). Kapürale waaʼin nakuwaʼipa na wayuukana eesü süpüla anashiin namüin yootoo wamaa wane wakueena. Eere wanain tü akuwaʼipaa eekat nutuma chi naaʼinkai Maleiwa, shiimainjaʼa waʼyanaajiraain nümaa Maleiwa. Otta eeshii süpüla nikirajüin naya Jeʼwaa sünain tü shiimainkat wakajee (1 Cor. 3:6, 7, 9, TNM).

18. ¿Kasa anasü weʼreetka kojutule wamüin wayuu?

¹⁸ Kojutule wamüin na wapüshikana, na wawalayuukana jee na wayuu waküjakana amüin pütchi, eʼreena waya kasa anasü maaʼulu jee mapeena. Müsü Salmo 41:1, 2 süchiki tia: «Anashaateechi maʼin chi wayuu akaalinjakai chi müliakai aaʼin; sülatüle kasa mojusü nümüin, nükaaliinjeechi nia Jeʼwaa» otta müsü shia: «‹Anataʼaleeshijaʼa nia›, müneechi sutuma wayuu».