1, 2. (1) ¿Jamüsü naataka nukuwaʼipa Jeʼwaa noulia na wayuu laülaakana naaʼu na waneinnua? (2) ¿Kasa wekirajaajeetka anain suluʼu ekirajaayakat tüü?

WATTA maʼin naalii na wayuu kojutkana sutuma wayuu, shiasaʼa sünainjee tia, alaülaajaashii naaʼu na waneinnua süpüla naluwataain naaʼu sümaa müliain naya natuma (Mat. 20:25; Ecl. 8:9). Naata maʼin nukuwaʼipa Jeʼwaa, mayaapejeʼe niain chi Maleiwa pülashikai maʼin kojutusü wayuu nümüin. Kamaneeshi nia wamüin, niyaawata aaʼu tü alatakat wamüin jee nütüjaa aaʼu tü choʼujaakat wamüin. Niyaawata aaʼu Jeʼwaa jamüin waaʼin, müshiijeseʼe nnojoliin nuluwataain waya sünain aaʼinraa wanee kasa isaka wachiki, süka jamüin, «sotusü naaʼin sümamülain neʼe waya mma» (Sal. 103:13, 14).

² Aküjünüsü suluʼu tü Wiwüliakat nachiki wainma wayuu kojutkana nümüin Jeʼwaa. Wekirajaa nachiki apünüinshii wayuu. Palajana, wekirajaa süchiki tü naaʼinrakat Jeʼwaa süpüla nükaalinjain Samuel süpüla nüküjainjachin nümüin Elí, chi laülaakai napüleerua na sacerdootekana, tü kasa mojusü alatajatkat nümüin. Wekirajaajeerü anain kasain naaʼinrüin Jeʼwaa wanaa sümaa wainmain  nünüiki Moisés naaʼuwaa süpüla nnojolinjachin nia nekiipüʼüin na israeliitakana. Otta müsia, wekirajaajeerü anain tü naaʼinrakat Jeʼwaa wanaa sümaa taashin nutuma na israeliitakana Egiptojee. Sümaʼinruʼu wekirajaain sünain tia, jülüjaa waaʼin kasain shikirajüin anain waya süchiki nukuwaʼipa Jeʼwaa otta tü kasain waaʼinrajatüin süpüla washatüin nukuwaʼipa.

3. (1) ¿Kasa alataka nümüin Samuel soʼu wanee ai niisalaapa? (Piirakaa sümüin tü ayaakuaa suluʼukat süpana 21). (2) ¿Kasa eeka süpüla wasakireʼerüin anain waaʼin?

³ Oʼttüshi Samuel sünain aʼyatawaa suluʼu tü awaajüleekat Maleiwa joʼuuchoinwaʼaya nia (1 Sam. 3:1). Soʼu wanee ai, niisalaapa Samuel eesü wanee kasa alataka nümüin (paashajeʼera 1 Samuel 3:2-10). * Naapüin wanee pütchi eenakakai nia sükajee nünülia, niayaa naaʼinruʼu Elí, chi laülaakai napüleerua na Sacerdootekana chi eenakakai nia. Süka jüüjüüchoin nia, oʼunamaatüshi nia eemüin Elí jee nümaka nümüin: «Anii taya süka peenaküin taya». Nüküjaka Elí nümüin Samuel nnojoluin neenaküin nia. Neenakünaka nüchikuaʼaya, shiasaʼa apünüintuapa nukua Samuel, niyaawata aaʼu Elí niain Jeʼwaa eenaküin nia. Nüküjaka Elí nümüin Samuel jamüinjatüin nünüiki neenajünapa nüchikuaʼa nutuma Jeʼwaa, naaʼinrüinjaʼaya Samuel tia. ¿Jamüshiche nnojoika nüküjamaatüin Jeʼwaa nümüin Samuel niain eenaküin nia? Nnojotsü süküjain tia tü Wiwüliakat, watüjaapejeʼe saaʼu shiain süka kojutuin Samuel nümüin Jeʼwaa. ¿Jamüsü watüjaaka saaʼu tia?

4, 5. (1) ¿Kasa naaʼinraka Samuel wanaa sümaa nüküjainjatüin nümüin Elí tü nümakat Jeʼwaa? (2) ¿Kasa watüjaka nüchiki Jeʼwaa sünainjee tü naaʼinrakat nüpüleerua Samuel?

⁴ (Paashajeʼera 1 Samuel 3:11-18). Sünain tü pütchi aapünakat nümüin Moisés, aküjünüsü kojutuinjanain na wayuu laülaayuukana namüin na tepichikana, shialeekajaʼa kojutule naya wayuukana atumawaa (Éx. 22:28; Lev. 19:32). Kapüleekajasaʼa maʼin nümüin Samuel oʼunaa wattaʼa maalü eemüin Elí sünain aküjaa nümüin tü alatajatkat nümüin naashin Jeʼwaa. Saashin tü Wiwüliakat, «mmoluwaashi Samuel seema aküjaa nümüin Elí» süchiki tü nüküjakat Jeʼwaa. Niyaawataka saaʼu Elí niain Jeʼwaa eenaküin Samuel. Anuujeseʼe nünüiki Elí nümüin Samuel: «Nnojo puunjulajüin toulia süchiki tü kasa aküjünakat pümüin». Nüküjaka Samuel süpüshuaʼa tü nümakat Jeʼwaa.

⁵ Nnojotpejeʼe patatüin naaʼin Elí sutuma tü nüküjakat Samuel nümüin, jama müin aka saaʼin tü pütchi aküjünakat nümüin paala nutuma wanee «nünüikimaajachi Maleiwa» (1 Sam. 2:27-36). Sünainjee tü naaʼinrakat Jeʼwaa nüpüleerua Samuel, wayaawata aaʼu sünain kekiin maʼin nia sümaa kojutuin maʼin wayuu nümüin.

6. ¿Kasa watüjaka sünainjee tü naaʼinrakat Maleiwa nüpüleerua Samuel?

⁶ Wane kasa watüjaka süchiki tü alatakat nümüin Samuel, shia nütüjaain aaʼu Jeʼwaa kasain eejiraain amaa na jimaʼaliikana jee na majayünnüükana otta niyaawata aaʼu jamüin naaʼin saalin tü alatakat namüin. Eeshijaʼa japüleʼere pia, kapüleere pümüin aküjaa pütchi namüin na wayuu miyoʼuyuukana otta kapüleere pümüin  naatain pukuwaʼipa noulia na koleejiajiraakana pümaa. Müle pukuwaʼipa, puchunta kaalinwaa nümüin Jeʼwaa, püküja nümüin tü shapaakalü atuma paaʼin jee piʼitaa maʼin paaʼin sünain nükaalinjeechin pia (Sal. 62:8). Jülüja paaʼin tü alatakat namüin waneinnua jimaʼalii saashajaakana achiki tü Wiwüliakat maʼaka naaʼin Samuel. Otta eeshi süpüla paashajaain namaa na wawalayuu alatakana amüin tü alatakat pümüin, na eekana tepichin wanaa pümaa jee na miyoʼuyuukana puulia. Eesü naküjeerüle pümüin naaʼinrüin Jeʼwaa napüleerua wanee kasa nnojotka naʼatapajüin.

7, 8. ¿Kasa niiʼiyataka akajee Jeʼwaa kojutuin Moisés nümüin?

⁷ Wanaa sümaa 80 nuuyase Moisés, nuluwataain nia Jeʼwaa sünain aaʼinraa wanee kasa kapüleeka maʼin: niyuʼluinjana na israeliitakana Egiptojee (Éx. 3:10). Eesüjaʼa süinkuule naaʼin Moisés sutuma tü aluwataanakalü anain nia nutuma Jeʼwaa, jama arüleejülin neʼe nia. Arüleejüshi nia suʼunnaa 40 juya chaa Madián. Müshijeseʼe nümüin nümüin Jeʼwaa: «Wayuʼulaa neʼe taya, iseerü tachiki oʼunaa nümaʼanamüin faraón süpüla tayuʼluin na israeliitakana Egiptojee». Nümaka Jeʼwaa nümüin: «Eejeechi taya pümaa» (Éx. 3:11, 12). Nüküjainya Jeʼwaa nümüin noonoojeenain na laülaashiikana naʼakajee na israeliitakana sümaa nünüiki. Mayaapejeʼe nüküjain Jeʼwaa tia nümüin, müshi Moisés nüchikuaʼa nümüin: «¿Jama müleka nnojorüle nanoujain tü tamakat? ¿Nnojorüle noonooin sümaa?» (Éx. 3:18; 4:1). Sükajee tü nümakat Moisés, müshi nuʼtchejaakai aaʼin Jeʼwaa sümaa tü naaʼinrajatkat naashin. Nnojoishi Jeʼwaa aashichijaain nümüin sünainjee tia, nükaaliinjain nia süpüla naainjain kasa pülasü. Moisés nia chi palajaikai wayuu süküjakai achiki tü Wiwüliakat sünain aaʼinraa kasa pülasü nutuma Maleiwa (Éx. 4:2-9, 21).

⁸ Mayaapejeʼe müin tia, ayatüsü wainmain nünüiki Moisés naaʼuwaa jee nüküjain nümüin Jeʼwaa isain nüchiki aashajawaa süka kajain nünüiki. Nümaka Jeʼwaa nümüin: «Taküjeerü pümüin tü pünüikinjatkat». ¿Anasüche naaʼin Moisés sümaa tü nümakat Jeʼwaa nümüin?  Nnojo, müshijeseʼe nuchuntuin nümüin Jeʼwaa süpüla nuluwataain wanee wayuu naata. Aashichijaaichipainjaʼa Jeʼwaa nümüin, jülüjapejeʼe naaʼin Jeʼwaa jamüin maʼin naaʼin Moisés, müshijeseʼe nüküjain nümüin niainjachin Aarón nünüikeʼejanain (Éx. 4:10-16).

9. ¿Jamüsü anaka maʼin nukuwaʼipa Moisés sünainjee kojutuin nia nümüin Jeʼwaa?

⁹ Tü watüjakat nüchiki Jeʼwaa sünainjee tü naaʼinrakat nüpüleerua Moisés shia nnojoluin nüpüleeruain naaʼin süpüla naaʼinrüin tü nuluwataakalü anain. Eeyüipejeʼe süpüla naaʼinrüin tia, jama pülain maʼin Jeʼwaa. Nnojotpejeʼe naaʼinrüin Jeʼwaa tia, nnojoishi nia aashichijaamaatüin nümüin Moisés, kamaneeshi nia nümüin jee nüküjain nümüin eejeechin nia nümaa süka niain wanee wayuu ayaawatakai saaʼu nukuwaʼipa jee nnojoikai yaletayaain aaʼin. ¿Oonooshiche Moisés sükajee tia? Aa, nekiipüʼüshi nia mapa na israeliitakana jee nnojoishi eein wane makalaka naaʼin süka nnojoluin jashichijaain nia namüin na waneinnua jee kojutushii naya nümüin maʼaka kojutuin nia nümüin Jeʼwaa (Núm. 12:3).

10. ¿Kasa anasü weʼraka sünainjee washatüin nukuwaʼipa Jeʼwaa sünain kojutuin wayuu nümüin?

¹⁰ Kasa anasü watüjaka sünainjee tü naaʼinrakat Jeʼwaa. Mayaapejeʼe naapüin Jeʼwaa laülawaa namüin na kaʼwayuusekana, namüin na wayuu kachonshiikana jee namüin na laülaashiikana suluʼu tü outkajaaleekat, nashatüinjatü nukuwaʼipa Jeʼwaa kojutuinjana namüin na waneinnua, kamaneeinjana naya namüin jee nnojoishii müliainjanain natuma (Col. 3:19-21; 1 Ped. 5:1-3, TNM). Wachajaale maʼin sukuwaʼipa süpüla washatüin nukuwaʼipa Jeʼwaa otta Jesuu, chi Moisés miyoʼushikai, mapüleejeerü namüin na waneinnua aashajawaa wamaa jee atütülaajeerü naaʼin sutuma tia (Mat. 11:28, 29). Otta keeʼireejeerü naaʼin na waneinnua ashataa wakuwaʼipa (Heb. 13:7, TNM).

11, 12. ¿Kasa naaʼinraka Jeʼwaa süpüla nnojoluinjatüin mmoluwaain naaʼin na israeliitakana nojuʼitapa Egiptojee?

¹¹ Alatüshii suulia 3.000.000 na israeliita ojuʼitakana Egiptojee soʼu juyaka 1513 süpülapünaa wakalia. Naʼaka naya wayuukana eejana tepichicheein, laülaayuu, jimaʼalii otta eeshiijaʼa eejanale eekana ayuulin, masaʼain jee moʼupaʼain. Süka müin nakuwaʼipa, choʼujaasü noʼunirüin naya wanee wayuu eekai kojutuin amüin naya otta ayaawatakai saaʼu nakuwaʼipa. Naaʼinrüin tia Jeʼwaa nükajee Moisés. Müshijeseʼe nnojoliin mmoluwaain na israeliitakana soʼu nojuʼitüin Egiptojee mayaapejeʼe nnojoluin neʼraajüin wanee mma naata suulia tia (Sal. 78:52, 53).

¹² ¿Kasa naaʼinraka Jeʼwaa süpüla nnojoluinjatüin mmoluwaain naaʼin na israeliitakana? Palajana  nuʼunirüin naya suluʼu kottüin jee pachiiruaain naya (Éx. 13:18). Sünainjee müin noʼuniria, nayaawata aaʼu anain maʼin nutuma Jeʼwaa tü naaʼinrakat napüleerua. Nuʼunirüin Jeʼwaa na israeliitakana sükajee wanee «siruma» soʼu kaʼi jee aipaʼa nuʼunirüin naya sükajee wanee müsü aka saaʼin «siki chuwatüsü» (Sal. 78:14). Choʼujaasü maʼin nnojoluinjatüin mmoluwaain naaʼin na israeliitakana saaʼujee tü alatajatkat namüin mapa.

13, 14. (1) ¿Kasa naaʼinraka Jeʼwaa napüleerua na israeliitakana soʼu chajanain naya chaa eeka tü palaa Ishosükat? (2) ¿Kasa niiʼiyataka akajee Jeʼwaa pülashireein maʼin nia noulia na egipciokana?

¹³ (Paashajeʼera Éxodo 14:19-22). Jülüjataa paaʼin yalain pia naʼaka na israeliitakana otta nnojoishi jalapünaainjachin pia. Yaasü tü palaa Ishosükat pünain otta seshi Faraón namaa na nusurulaatsekana pünainmüin. Pasanainsü joo tü sirumakat pünain jee nanain na egipciokana. Kojosü tü piyuushikat eere na egipciokana, akatsaʼa eere pia chuwatuuisü shia. Piʼraka joo Moisés sünain niyalerüin najapü sünainmüin tü palaakat, suwawalaka wanee joutai wüinpejeekuat jee sujutajaaka pasanainpünaa sünain tü palaakat sutuma jee jososhiisü püpüleerua. Kottüshi jee pachiiruashi pia sünain oʼunaa namaa na püpüshikana, na wane wayuukana jee tü pümülüinkalüirua pümaa. Ponusü maʼin paaʼin nnojoluin poopooin jee siʼrasirain tü wopukot otta anashiisü oʼunaa suluʼupünaa. Jaʼitakajeʼe neʼe na makuakana, antüshii waneemüin saʼata.

¹⁴ (Paashajeʼera Éxodo 14:23, 26-30). Suʼunnaa sülatüin tia, nuushikajaaka püchiirua chi Faraón yaletakai aaʼin jee mojutkai amüin pütchi. Niyaleraka nüchikuaʼa Moisés najapü süpüla sujuttüin tü palaakat naaʼu Faraón jee naaʼu na nusurulaatsekana, oʼuwoʼutshii naya napüshuaʼa (Éx. 15:8-10).

15. ¿Kasa watüjaka nüchiki Jeʼwaa sünainjee tü naaʼinrakat napüleerua na israeliitakana?

 ¹⁵ Wanee kasa watüjaka nüchiki Jeʼwaa sünainjee tü naaʼinrakat napüleerua na israeliitakana, shia pansaain maʼin nutuma sukuwaʼipa tü kasa naaʼinrakat. Sünainjee tia, nnojotsü mmoluwaain waaʼin (1 Cor. 14:33, TNM). Otta Jeʼwaa müshi aka naaʼin wanee arüleejüi aipüraikai maʼin jee wainma kasa naaʼinraka süpüla naaʼinmajüin waya noulia na waʼünüükana. Sükajee watüjaain saaʼu tia, nnojotsü shapaain waaʼin saaʼujee sülüʼülüin maʼin tü kaʼi sajaʼttüinjatkat oʼu kasakat süpüshuaʼa (Prov. 1:33).

16. ¿Jamüsü aneetka wakuwaʼipa müleka wasakirüle waaʼin sünain tü kasa naaʼinrakat Jeʼwaa napüleerua na israeliitakana?

¹⁶ Maaʼulu yaa, naaʼinmajüin Jeʼwaa sunoula tü nupueulosekat jee naaʼinmajüin shia noulia na süʼünüükana. Ayateenaʼaya naaʼinmajüin naya suʼunnaa tü müliaa miyoʼusü alüʼülaakat maʼin (Alat. Map. 7:9, 10). Jaʼitaina tepichijain, miyoʼuyuuin, ayuulin, masaʼain jee moʼupaʼain waya, nnojoleerü mmoluwaain waaʼin süntapa tü müliaa miyoʼusükat. * Shia soteetka waaʼin tü nümakat Jesuu: «Anakaja eejeerüle jaaʼin sünain taleʼejüinjachin. Nnojolumaateerü mojuin jaaʼin, süka taashimaateenain jia suulia kaainjalaa» (Luc. 21:28). Nnojoleerü mmoluwaain waaʼin, jaʼitakajeʼe neʼe nantapa waneinnua sülaülashii mma namaa na namaajanakana süpüla nashutüinjanain saaʼu nupueulose Maleiwa. Gog nanülia saashin tü Wiwüliakat. Wainmaleejeena maʼin naya noulialeʼeya na nusurulaatsekana Faraón (Ezeq. 38:2, 14-16). Nnojoleerü mmoluwaain waaʼin süka watüjain saaʼu matüjain eeʼirataa nukuwaʼipa Jeʼwaa. Ayateechia niain wanee akaalinjai aipürai jee kojutukai amüin wayuu (Isa. 26:3, 20).

17. (1) ¿Jamüsü aneetka wakuwaʼipa wekirajaale süchiki tü naaʼinrakat Jeʼwaa süpüla naaʼinmajüin tü nupueulosekat? (2) ¿Kasa wekirajaainjatka anain sünain tü wane ekirajaayakat?

¹⁷ Wekirajaaitpa anain sünain ekirajaayakat tüü, süchiki apünüinsü kasa eeʼiyataka wamüin kojutuin jee alin nüpüla Jeʼwaa tü nupueulosekat otta naaʼinmajüin shia sümaa nuʼunirüin sukuwaʼipa. Püsakireʼera paaʼin sünain tia otta püchajaa sukuwaʼipa süpüla pütüjain wanee kasa nüchiki Jeʼwaa nnojotpuʼuka pütüjaain aaʼu paala. Pikirajaale maʼin nüchiki Jeʼwaa akooʼomüinraajeerü maʼin naalin püpüla jee akatsüinraajeerü maʼin punoula nünain. Wekirajaajeerü anain sünain tü wane ekirajaayakat tü waaʼinrajatkat süpüla kojutuin wamüin na wapüshikana, na wawalayuukana otta na wayuu waküjakana amüin pütchi maʼaka kojutuin naya nümüin Jeʼwaa.