1, 2. (1) ¿Kasa anasü neʼraka na hebreokana wanaa sümaa nüshajüin Pablo wanee karaloʼuta namüin? (2) ¿Kasa nountaka sutuma tia karaloʼuta ashajünakat namüin?

 SÜCHIKIJEE outuin Jesús, alatüsü wanee kasa kapüleeka maʼin namüin na anoujashii hebreo kepiapuʼukana chaʼayaa Judea otta Jerusalén. Süikaleʼennapa tü anoujaakat nünain Jesús, apüleeruaanüsü naaʼin na anoujashiikana saaʼu nanoula (Aluw. 8:1). 20 juya süchikijee tia, eʼrüshii namüliala na anoujashiikana sutuma wanee jamü otta sutuma maʼletsein naya (Aluw. 11:27-30). Shiasaʼa soʼu tü juyakat 61, jimatüsü naaʼin na anoujashiikana süka nnojoluin süpüleeruaanüin naaʼin. Soʼunnaa tia, aluwataanüsü namüin wanee karaloʼuta nutuma chi aluwataaushikai Pablo. Jalouijeerü maʼin namüin tü pütchi suluʼukat.

² Süka nnojoleerüin kakaliain tü jimataa aaʼin neʼrakat, jalouijeerü namüin na hebreokana tü karaloʼuta nüshajakat Pablo namüin. Ajaʼttinneerü Jerusalén jee müsia tü aʼwaajüleekat maʼaka nüküjatüjülin shia Jesús (Luc. 21:20). Nounteerü nachecherüin naaʼin soʼunnaa tia kaʼikat naaʼinrüle tü nüshajakat Pablo namüin. Nnojotpejeʼe nütüjaain saaʼu Pablo jee na anoujashii chajanakana Judea joujeerüin shikeraajüin tü nümatüjütkalia Jesús. Müshiijeseʼe yapainjanain maʼin na anoujashiikana süpüla katsüinjatüin nanoula soʼunnaa tü jimataa aaʼin neʼrakat (Heb. 10:25; 12:1, 2).

3. ¿Jamüsü anakaʼa wekirajaale sünain tü karaloʼuta ashajünakat namüin na hebreokana?

 ³ Alüʼütsü tü kaʼi shiʼreetkat maʼin oʼu müliaa wayuu suulialeʼeya tü müliaa neʼrakat na anoujashii hebreokana (Mat. 24:21; Apoc. 16:14, 16). Wekirajaa sünain waneirua pütchi nüküjaka Jehová namüin naya anoujashiikana, jalouijeerü tia wamüin maaʼulu.

LAÜLAA WAAʼIN SÜNAIN ANOUJAA

4. ¿Kasa kapüleeka atuma namüin na judíokana nanouteʼerüin sukuwaʼipa tü naainjakat süpüla naʼwaajüin Jehová? (Piirakaa sümüin tü ayaakuaakat).

⁴ Wainma kasa nanouteʼerajatka sünain nakuwaʼipa na anoujashii judíokana, nnojotsü mapüleein namüin tia. Nüneeküin Jehová paala na judíokana süpüla naʼyataain nümüin. Soʼunnaa wainma juya, kojutusü maʼin atumawaa tü pueulokot Jerusalén, nia Jehová aneekaka na aluwataakana saaʼu. Aʼwaajünapuʼushi Jehová natuma na judíokana suluʼu tü aʼwaajülee eekat Jerusalén. Oonooshii na judíokana sümaa tü Pütchi Aapünakat nümüin Moisés maʼaka nekirajüin shia na nekiipüʼüjanakana. Nekirajüin naya süchiki kasain neküinjatüin, süchiki tü nakuwaʼipainjatkat namaa na wayuu nnojoliikana judíoin otta nachoteʼerüinjatüle süta nakorolo. Süchikijee outuin Jesús, niyoutuin Jehová saʼajünüin mürüt nümüin. Kapüleekajasaʼa tia namüin na anoujashii judíokana sutuma kiʼrain naya sünain oonowaa sümaa tü Pütchi Aapünakat nümüin Moisés (Heb. 10:1, 4, 10). Eeshii na anoujashii kapüleekana amüin ooʼulawaa suulia tia mayaainjeʼe laülaain naaʼin sünain anoujaa maʼaka naaʼin chi aluwataaushikai Pedro (Aluw. 10:9-14; Gal. 2:11-14). Süka neeʼiratüin na judío anoujashiikana sukuwaʼipa tü naainjakat süpüla naʼwaajüin Maleiwa, apüleeruaana aaʼinchii natuma nekiipüʼüjana na judíokana.

5. ¿Jaralii na müliakana atuma na judío anoujashiikana?

⁵ Müliasü naaʼin na judío anoujashiikana natuma na judío nekiipüʼüjanakana, «aküjashii pütchi alawaa», müshii naya nachiki. Otta müliasia naaʼin natuma na anoujiraakana wanaa namaa, na aküjakana ayatüinjanain noonooin  sümaa tü nuluwataakalü anain Moisés. Eesüjaʼa naküjale tia suulia süpüleeruaanüin naaʼin (Gal. 6:12). ¿Kasache naaʼinrajatka na judío anoujashiikana süpüla waneepiainjanain naya nümaa Jehová?

6. ¿Kasa nüküjaka Pablo namüin na anoujashii hebreokana? (Hebreokana 5:14–6:1).

⁶ Sükajee tü karaloʼuta nüshajakat Pablo namüin na anoujashii hebreokana nüküjain namüin nekirajaainjanain maʼin sünain tü Nünüikikat Maleiwa (paashajeʼera Hebreokana 5:14–6:1). Sükajee tü Pütchi Ashajuushikat süka hebreo, nüküjain Pablo shiain anaʼleein maʼin sukuwaʼipa tü naainjakat na anoujashiikana süpüla naʼwaajüin Jehová suulialeʼeya tü naainjakat na judíokana. a Nütütüleʼerüin Pablo naaʼin na anoujashiikana süpüla nekirajaain maʼin sünain tü Pütchi Ashajuushikat suulia nemeejünüin sükajee pütchi alawaa.

7. ¿Kasa eejüinjatka oulia waaʼin maaʼulu?

⁷ Maaʼulu yaa, wainma tü namakat na wayuukana nnojotka pansaain sümaa tü nüküjakat Jehová süchiki anale jee mojule wanee kasa. Mojutusat namüin tü naaʼinrakat na Aküjaliikana pütchi. Mojuwaisü nanüiki süka woonooin sümaa tü sümakat tü Bibliakat süchiki wuleinjatüin wakuwaʼipa. «Nnojotsü alin wayuu napüla», müshii naya wachiki. Naatajatü maʼin tü jülüjakat saaʼin wayuu suulialeʼeya tü jülüjakat naaʼin Maleiwa (Prov. 17:15). Choʼujaasü maʼin wayaawatüin saaʼu tü sümakat tü Bibliakat süpüla wayoutuin tü alawaa nekirajakalü anain na ayoutakana waʼyataain nümüin Jehová (Heb. 13:9).

8. ¿Kasa waaʼinrajatka süpüla laülaain waaʼin sünain anoujaa?

⁸ Oonooinjana waya sümaa tü pütchi nüshajakat Pablo namüin na hebreokana sünain laülaainjatüin waaʼin sünain anoujaa. Anasü wekirajaale maʼin sünain tü Bibliakat süpüla wayaawatüin maʼin saaʼu tü jülüjakat naaʼin Jehová süchiki wanee kasa. Jaʼitainna kakaliainnain waya sünain waapüin waaʼin nümüin Jehová jee woutiisain waya, ayatüinjanaʼaya waya ekirajaain sünain tü Nünüikikat Maleiwa (Sal. 1:2). Nüküjain Pablo namüin na hebreokana kanoulainjanain naya. Süpüla icheinjatüin wanoula ekirajaʼawaliinjana waya sünain tü Bibliakat (Heb. 11:1, 6).

«NA WAYUU KATAKANA OʼU SÜNAINJEE KANOULAIN NAYA»

9. ¿Jamüsü katsüinjatkaʼa nanoula na anoujashii hebreokana?

⁹ Icheinjatü maʼin nanoula na hebreo anoujashiikana süka sülüʼülüin tü kaʼi müliainjatkalü oʼu wayuu chaʼayaa Judea (Heb. 10:37-39). Nüküjatüjülia Jesús namüin na nikirajüinkana naʼluwataainjanain saaʼumüin tü uuchikat neʼrapa suutkajünüin Jerusalén sutuma surulaat. Tü nüküjakat Jesús namüinjatü na anoujashii kepiakana pueulopaʼa otta na kepiakana yüüjapaʼa (Luc. 21:20-24). Nashutapa na surulaatkana naaʼu na wayuu kepiakana yüüjapaʼa, oʼunapuʼushii naya suluʼumüin wanee pueulo miyoʼuka asepü. Sutumajee tia, eeshii na jülüjakana aaʼin mojuin noʼunule saaʼumüin tü uuchikat. Choʼujaasü kanoulainjanain maʼin na anoujashiikana süpüla noonooinjanain sümaa nünüiki Jesús.

10. ¿Kasa naaʼinrajatka na anoujashiikana ichere nanoula? (Hebreokana 13:17).

¹⁰ Oonooinjana na anoujashii hebreokana namaa na wayuu nüneekakana Jesús süpüla noʼunirüin nakuwaʼipa. Eesüjaʼa naküjale waneirua kasa naaʼinrajatka na anoujashiikana  süpüla naʼluwataainjanain Jerusalénjee (paashajeʼera Hebreokana 13:17). Tü pütchikat griego «joonoo sümaa nanüiki» makat suluʼu Hebreokana 13:17, shia süküjeeka achiki noonooin wanee wayuu sümaa nünüiki chi oʼunirakai nukuwaʼipa süka nunoujain nünüiki. Müsüjeseʼe nanoujainjanain na anoujashii hebreokana sünain nanüiki na laülaashiikana süpülapünaa süntüin tü kaʼi müliainjatkalü oʼu wayuu. Jüüjüüle na anoujashiikana namüin na laülaashiikana napüleerua soʼunnaa tü kaʼi jimatakalü oʼu naya, mapüleejeerü namüin noonooin namaa soʼunnaa kasachiki.

11. ¿Jamüshii kanoulainjanakaʼa maʼin waya maaʼulu yaa?

¹¹ Kanoulainjana waya maʼaka naaʼin na anoujashii nüshajakana amüin Pablo. Maaʼulu yaa wainma na wayuu manoujainkana sünain najaʼlajeʼerüinjatüin Maleiwa tü kasa mojusükat. Eeshii eekai nemeeʼerainpalain waya saaʼujee wanoujain sünain tia (2 Ped. 3:3, 4). Eesü waneirua kasa watüjaka sünainjee tü Bibliakat süchiki jameerüin sukuwaʼipa süpüla süntajatüin tü kaʼi shiʼreetkat maʼin oʼu wayuu müliaa. Wainmapejeʼe tü kasa nnojotkat watüjaain aaʼu süchiki tia. Kanoulainjana maʼin waya sünain niʼitaaitpain Jehová sükalia najaʼlajeʼerüinjatkalü oʼu tü kasa mojusükat jee sünain naaʼinmajeenain waya soʼunnaa maʼin tia kaʼikat (Hab. 2:3).

12. ¿Kasa waaʼinrajatka süpüla woʼttaainjanain soʼu tü kaʼi shiʼreetkat maʼin oʼu wayuu müliaa?

¹² Nüneeküin Jehová «chi achepchiee oonookai jee kekiikai maʼin» süpüla nuʼunirüin wakuwaʼipa, kanoulainjanapejeʼe waya nünain Jehová suulia wainmajüin waaʼin (Mat. 24:45). Süntapa tü kaʼi shiʼreetkat maʼin oʼu wayuu müliaa, eesüjaʼa süküjüneerüle wamüin tü waaʼinrajatkat süpüla woʼttaainjanain maʼaka süküjünüin namüin na anoujashiikana wanaa sümaa nantüin na surulaat romajeʼewaliikana. Choʼujaasü maʼin wanoujain maaʼulu yaa sünain tü namakat na wawalayuu oʼunirakana wakuwaʼipa otta woonooin sümaa nanüiki. Nnojorüle waaʼinrüin tia, kapüleejeerü wamüin woonooin sümaa nanüiki soʼunnaa tü kaʼi shiʼreetkat maʼin oʼu wayuu müliaa.

13. ¿Jamüsü jalouipuʼukaʼa namüin na anoujashiikana tü sümakat Hebreokana 13:5?

¹³ Nnojotsü wainmainjatüin kasa namaʼana na anoujashii hebreokana, nnojotsü kachiiruainjatüin naaʼin washirüü. Jülüjainjatü naaʼin tia sümaʼainruʼu süküjünüin namüin noʼunajanain Jerusalénjee (paashajeʼera Hebreokana 13:5). Noʼutku naya anoujashiikana maʼletsesalii jee alatitshii naya jamü (Heb. 10:32-34). Mayaainjeʼe nachecherapuʼuin naaʼin soʼunnaa tü müliaa neʼrakat saaʼujee naküjain tü pütchi anakat maʼin, eeshii na aaʼinmaakana nawashirüin suulia neʼrajüin choʼujawaa. Nnojoliipejeʼe naya oʼttaain sünainjee tü nawashirüinkat sajaʼttinnapa Jerusalén (Sant. 5:3). Kapüleekajasaʼa nümüin chi anoujashi kachiiruakai aaʼin washirüü nüpütüin tü kasa nümaʼanakat süpüla nuʼluwataain Jerusalénjee.

14. ¿Kasa waneekeetka kanourale maʼin waya?

¹⁴ Kanourale maʼin waya sünain najaʼlajeʼerüinjatüin Maleiwa tü kasa mojusü alatakat sainküin mma, nnojoleerü kachiiruain waaʼin washirüü. Soʼunnaa tü kaʼi shiʼreetkat maʼin oʼu müliaa wayuu, malieerü tü nneetkat. Saashin tü Bibliakat sujuteerü wayuu suluʼupünaa kaaye tü nneerü sümaʼanakat. Naaʼinreerü tia süka nayaawateerüin saaʼu nnojoleenain naya isain nuulia Jehová süntapeena nükalia jaʼitasü wainmain ooro jee pülata namaʼana (Ezeq. 7:19). Nnojotsü anain waneeküle wanee kasa shiiʼiree kachiiruain waaʼin washirüü. Shia anaka aluʼu waneeküle wanee kasa anainjatka atuma sukuwaʼipa wapüshi,  wakuwaʼipa otta wakuwaʼipa nümaa Jehová. Waaʼinmaale maʼin tü korolo eekat wamaʼana jee kojuyaarale waya sümaa isain wachiki wawalaajüin shia, eesüjaʼa mojeerüle wakuwaʼipa suluʼujee tia (Mat. 6:19, 24). ¿Weʼitaainjatche waaʼin sünain tü korolo eekat wamaʼana? ¿Niataapa weʼitaainjachika anain waaʼin Jehová? Waneeküinjatü tia waneʼewai wakua.

«CHOʼUJAASÜ JÜCHECHERÜINJATÜIN JAAʼIN»

15. ¿Jamüsü nachecherüinjatkaʼa naaʼin na anoujashii namaiwajanakana?

¹⁵ Süka sumojujaain maʼin tü kasakalüirua chaa Judea, nachecherüinjatü maʼin naaʼin na anoujashiikana sünain aʼyatawaa nümüin Jehová (Heb. 10:36). Mayaainjeʼe nachecherüin naaʼin paala noʼutku na anoujashiikana soʼunnaa süpüleeruaanüin naaʼin, watta naalii na ekerotokana sünain anoujaa soʼunnaa jimatüin tü mmapaʼakat. Nüküjain Pablo namüin kooʼomüinjeerüin maʼin tü müliaa neʼreetkat sutuma süpüleeruaanüin naaʼin. Nachecherüinjatü naaʼin sünain anoujaa jaʼitainna oʼutunuin aaʼin naya maʼaka nuʼutunuin aaʼin Jesús (Heb. 12:4). Süka nawainmalaain na anoujashiikana, wainma na judío jashichikana maʼin. Süpülapünaa nüshajüin Pablo tü karaloʼutakat Hebreokana, aʼyaajünüshi nia natuma watta naalii wayuu chaa Jerusalén süka nüküjain pütchi. Alatüshii suulia 40 na judío aashajaajiraakana «nikiira Pablo jee naküjakalaka nnojoluinjanain neküin otta nnojoluinjatüin kasain nasüin waneʼereeya noʼutapa naaʼin» (Aluw. 22:22; 23:12-14). Outkajaainjana naya anoujashiikana, aküjainjana naya pütchi otta icheinjatü nanoula mayaainjeʼe wattain naalii na wayuu aʼürülaakana naya.

16. ¿Kasa anasü weʼreetka wachecherüle waaʼin soʼunnaa müliain waya atumawaa? (Hebreokana 12:7).

¹⁶ ¿Kasa naaʼinrajatka naya anoujashiikana süpüla nachecherüin naaʼin soʼunnaa müliain naya atumawaa? Naashin Pablo nayaawatüinjatü saaʼu tü kasa anasü neʼreetkat müleka nachecherüle naaʼin soʼunnaa müliaa. Nüküjain namüin nuuʼulaain Jehová niʼrüin müliaa wanee anoujashi süpüla anainjatüin nukuwaʼipa sünain anoujaa (paashajeʼera Hebreokana 12:7). Nanouteʼerüle nakuwaʼipa  sünainjee tü müliaa neʼrakat, talateechi Jehová namaa. Naaʼinmaale maʼin tü kasa anasü eejeetkat sutuma müliain naya atumawaa, mapüleejeerü namüin nachecherüin naaʼin soʼunnaa tia (Heb. 12:11).

17. ¿Kasa nüküjaka Pablo süchiki tü naaʼinrajatkat wanee anoujashi süpüla nüchecherüin naaʼin soʼunnaa müliain nia atumawaa?

¹⁷ Nükatsüinrüin Pablo naaʼin na anoujashii hebreokana süpüla nachecherüin naaʼin otta süpüla nnojoliinjanain namalajaain aaʼin. Kaawainsü nünüiki Pablo namüin. Süka müliapuʼuin paala nutuma na anoujashiikana, nütüjaa aaʼulu tü nachecherüinjatkalü oulia naaʼin. Otta nütüjaa aaʼulu tü naaʼinrajatkat wanee anoujashi süpüla nüchecherüin naaʼin soʼunnaa müliain nia atumawaa, jama müliapuʼuin nia saalinjee nunoujain (2 Cor. 11:23-25). Nüküjain Pablo namüin naya anoujashiikana nnojoluinjatüin neʼitaain naaʼin nanainjiraa, niainjachi Jehová neʼitaaka anain naaʼin. Anuujeseʼe nünüiki Pablo: «Nia Jehová akaalinjaka taya, nnojoleechi mmoluin taya» (Heb. 13:6).

18. ¿Kasa wayaawatüinjatka aaʼu?

¹⁸ Maaʼulu yaa eeshii wawalayuu müliakana atumawaa. Anashii woʼuraajüle napüleerua otta waainjale kasa jalouijeetka namüin süpüla natüjaain saaʼu alin naya wapüla (Heb. 10:33). Anuu sünüiki tü Bibliakat: «Mülieena atumawaa napüshuaʼa na wayuu aʼwaajeekana chi Maleiwakai sümaa paaʼinwain naya nümaa Cristo Jesús» (2 Tim. 3:12). Tü wayaawatakalü aaʼu sünainjee tia shia yapainjanain waya wapüshuaʼa süpülapünaa süntüin müliaa wanainmüin. Weʼitaainjatü maʼin waaʼin sünain nükaalinjeenain waya Jehová soʼunnaa müliaa jaʼitairü kasain alatüin wamüin. Naapeerü jimataa aaʼin namüin na aʼyataashiikana nümüin soʼu tü kaʼi choʼujaakalü oʼu shia namüin (2 Tes. 1:7, 8).

19. ¿Kasa waaʼinrajatka süpüla yapain waya süpülapünaa tü kaʼi shiʼreetkat maʼin oʼu wayuu müliaa? (Piirakaa sümüin tü ayaakuaakat).

¹⁹ Jalouisü maʼin namüin na anoujashii hebreokana tü nüshajakat Pablo namüin süpüla yapainjanain naya süpülapünaa tü müliaa neʼreetkat. Nüküjain Pablo namüin nekirajaainjanain sooʼomüin tü Pütchi Ashajuushikat süpüla nayoutajatüin tü pütchi amatsüinjakalü atuma nanoula. Nüküjain namüin nakooʼomüinrüinjatüin nanoula süpüla noonooin sümaa nünüiki Jesús otta sümaa nanüiki na anoujashii oʼunirakana nakuwaʼipa. Nüküjainña Pablo neʼreenain kasa anasü suluʼujee nachecherüin naaʼin soʼunnaa müliaa. Wanee kasa anasü neʼreetka shia aneerüin nakuwaʼipa sünain anoujaa. Woonoole sümaa tü nümakat Pablo, wachechereerü waaʼin sümaʼainruʼu sajaʼttüin kasa mojusü (Heb. 3:14).