WASHATA SUKUWAʼIPA NUNOULA | NOÉ
«Wanaawajiraasü naaʼin waneepia nümaa Maleiwa»
EETAASHI Noé eemeraʼalaataain süchikijee niʼyataain, mapüsashi maʼin. Naapüin shipisana chajaruuta sümaa mattiia. Kaittüsü seejuu mena. Niirakaataalaka sümüin tü anua miyoʼushaata nukumajakat, niʼrüinjaʼa joo nuʼwayuuse, nüchonnii namaa naʼüi, aʼyataashii maʼin. Mayaasüjeʼe kakaliainnain naya sünain aʼyatawaa, iyayülia maʼin.
«Maaʼinkatche aaʼin sukumajaka wanee anua miyoʼu», mataalashii joo na wayuukana namüin. «Antajatsaʼa wanee juya Miyoʼushaata» nümapa Noé namüin, nemeeʼerainpalashi sümaa nasirajüin neʼe nüka. «Alawaa neʼe tia», müshii naya. Naashin nayakana malaa neʼe tü naainjakat Noé sümaa nüpüshi. Akaisaʼa Jeʼwaa, chi Maleiwakai, kojutsü maʼin nümüin tü naainjakat Noé.
Müsü tü Wiwüliakat nüchiki Noé: «Wanaawajiraasü naaʼin waneepia nümaa Maleiwa» (Génesis 6:9). ¿Jamüsü wanaawajiraaka naaʼin nümaa Maleiwa? Shia süka noonooin waneepia sümaa nünüiki Maleiwa otta alin maʼin nia nüpüla. Kakalia maʼin süchikijee tia, ashajünüsü suluʼu tü Wiwüliakat pütchikat tüü: «Tü kasa anasü naaʼinrakat Noé sünainjee tü nünoulakat, suturaajaain tü kasa mojusü saaʼinrakat tü wayuukolüirua» (Hebreokana 11:7). ¿Jamakuwaʼipat tia? ¿Kasa shikirajaka anain waya sukuwaʼipa nunoula Noé?
LOTUSÜ NUKUWAʼIPA MAYAAINJEʼE MOJULAAIN WAYUU
Sümaiwa paala kataiwaʼaya noʼu Enoc, chi Nutuushikai Noé, eʼrüliitüjüliʼiya wayumüin na wayuukana. Enoc nia wanee wayuu loto akuwaʼipachi sümaa wanaawajiraain naaʼin nümaa Maleiwa otta nüküjüin süsalainjatüin saainjala tü wayuukalüirua. Shiasaʼa nükalioʼu Noé mojulaaleeshiʼiya maʼin na wayuukana noʼuluʼu Maleiwa, «atkaajiraashii naya sainküin mmakat süpüshua sünain paʼürülaajiraain naya» (Génesis 5:22; 6:11; Judas 14, 15). ¿Jamüshii mojulaaleeka maʼin naya?
Shia nutuma wanee aapiee eʼrüijaakai wayumüin nümüin Jeʼwaa, aküjüshi alawaa nüchiki Jeʼwaa otta kaainjalashi Adán sümaa Eva nutuma. Nia chi Satanaa otta Yolujaa münakai maaʼulu. Soʼu nükalia Noé, eeshii waneeinnua aapiee eʼrüliijaaka wayumüin, napütüin tü naʼyataainkat chaa iipünaa jee wayuuyaaka naya yaa Mmapaʼamüin süpüla naʼwayuuseinjatüin tü jieyuukalüirua. Aapieekana naainnua nnojoishii anain süpüla naʼakain na wayuukana süka mojulaain maʼin naya (Génesis 3:1-5; 6:1, 2; Judas 6, 7).
Kachonpa tü jieyuukalüirua natuma, naatajannuu maʼin süchonnii, miyoʼuyuu maʼin sümaa katchinjüin maʼin naya. Saashin tü Wiwüliakat «eʼnnaajünüshii naya soʼu wainma juya sünain kojutüin sütüma wayuu saaʼujee yalayalain maʼi naya sünain atkawaa». Mojulaashii maʼin na wayuukana natuma, makalaka «niʼrüin Jehová tü wayuukolüirua sainküin mmakat sünain mojulaain maʼi shiairua je jülüjain saaʼin tü mojuluʼutkat waneepia». Choʼujaʼalaasü 120 juya süpüla najaʼttinnüinjanain nutuma Jeʼwaa (Génesis 6:3-5).
Mayaapejeʼe mojulaain maʼin wayuu soʼu tia, nünta anainrü Noé wanee jierü anamia. Shiasaʼa wanaa sümaa kinientoin nuuyase, kachonshi nia sümüin nuʼwayuuse, anuu nanülia: Sem, Cam * ¡Kapüleekajasaʼa maʼin nümüin Noé sümaa nuʼwayuuse nipijüin nüchonnii soʼu tia! Nachiaain naya suulia tü kasa mojusü aaʼinnakat. Eeshii na tepichi kamalainkana maʼin amüin nachonnii na aapieekana süka «katsüniin maʼi naya» sümaa neʼnnaajünüin maʼin. Nnojoishii nüsülüjaain Noé na nüchonniikana suulia tü kasa mojusü naainjakat nachonnii na aapieekana. Nikirajüin naya sünain tü shiimainkat nüchiki Jeʼwaa, chi Maleiwa nnojoikai acheküin tü mojulawaakat. Nakaaliinjüinjana naya süpüla nayaawatüin saaʼu mojuin maʼin nümüin Jeʼwaa tü atkawaakat sümaa tü eʼraakat wayumüin (Génesis 6:6).
nümaa Jafet.Na kachonshiikana eesü süpüla neʼrüin maaʼulu tü alatakat nümüin Noé sümaa nuʼwayuuse. ¿Süka jamüin? Süka shiain sukuwaʼipain maʼin wayuu maaʼulu tü atkawaakat otta tü eʼraakat wayumüin. Eʼnnüsü maʼin tia sünain tü kasa nanajakat na tepichikana. Sutuma müin tia, ¿kasakaʼa naainjüin na wayuu achekakana kasa anasü napüleerua nachonnii? Nekirajüin naya nüchiki Jeʼwaa, chi Maleiwa ayouktakai tü atkawaakat (Salmo 11:5; 37:10, 11). Mayaapejeʼe mojulaain maʼin wayuu maaʼulu, eesü süpüla anain sukuwaʼipa nepijia na tepichikana maʼaka naainjüin shia Noé sümaa nuʼwayuuse. Weʼrüin tia sükajee anain nakuwaʼipa na nüchonniikana Noé otta kaʼwayuusein naya jieyuu aʼwaajaka Jeʼwaa süka süpüshuaʼa naaʼin.
ANAKAJAʼA PUKUMAJÜLE WANEE ANUA
Soʼu wanee kaʼi, mataalashi joo chi Maleiwakai nümüin Noé: «Anakaja jooluʼu müleka pükumajüle wane kasa maa aka saaʼin anua müleʼoshaatain maʼi süka wunuʼu anasüin eekai kajüin» (Génesis 6:14). Nüküjüin Jeʼwaa nümüin Noé najaʼttirajanain napüshuaʼa na wayuu mojulaashiikana.
Nnojotsü müin aka saaʼin tü anua weʼrakat maaʼulu tü nukumajüinjatkat Noé. Müsü aka saaʼin wanee kaaja miyoʼushaata. Nüküjüin Jeʼwaa nümüin Noé jetsüinjatüin sajaʼapüin otta jamüinjatüin sukumajia; nüshulerüinjatü mena sütoʼuta otta suluʼupünaa. ¿Kasapülajatü tia? Nüküjüin Maleiwa wanaa sümaa nümüin: «Anteerü tatüma wane wüin miyoʼushaata maʼi süpüla tajaʼttirüinjatüin tü wayuukot ütamüinreʼeya je kasa süpüshua sainküinkat mma». Nümakalaka nüchikuaʼa: «Oʼotoweechi pia suluʼumüin tü anua pükumajakat sümaa tü puʼwayuusekat ooʼulaka namaa na püchonniikana namaa naʼwayuuse». Nnojotpejeʼe shiain neʼe naainjüinjatüin Noé tia, nikerotirüinjatü tü wüchii wünaʼapüjatkat otta tü mürütkalüirua sümaa piamawalinjatüin shiairua. Shia neʼe katüinjatkalü oʼu eekai suluʼuin tü anua miyoʼukat (Génesis 6:17-20).
Wainma maʼin aʼyatawaa nüpüleerua Noé süka müinjatüin sukumajia tü anuakat: 133 meetüro tü sajaʼapüinjatkat, 22 meetüro tü seerulüinkat otta 13 meetüro sajaʼapüin iipünaamüin. Miyoʼushaatainjatü shia suulialeʼeya tü anua eekat maaʼulu. ¿Niyouktajaa amaalü Noé tia? ¿Aʼyounalaashi nia süpüleerua? ¿Niiʼiratüin sukumajia süpüla mamaʼajaainjatüin shia? Nnojo; «oonooshi Noé sümaa nünüiki chi Maleiwakai sünain naaʼinrüin süpüshuaʼaya tü nuluwataakat anain», müsü tü Wiwüliakat (Génesis 6:22).
Génesis 6:14-16).
Kakalia maʼin tia aʼyatawaakat, eetaasü maʼaka pienchi shikii jee jaʼrai shikii juya. ¿Jamüsü kakaliaka maʼin shia? Süka süshottünajatüin wunuʼu sutujuna, eijünajatü shia, akumajünajatü taapüla otta waneeirua kasa. Mataashi chi Maleiwakai nümüin Noé: «Apünüintua pütüma süpaʼa tü anuakat, wane yaa unaapünaa, wane yaa süseʼeruʼupünaa, je wane iipünaa. Yaleta pütüma tü saajunakat wane süseʼeruʼu “metro” suulia tü süsepükat süpüla shikerolüinjatüin jouktai je suwarala kaʼi. Je piʼitaa wane soʼu tü anuakat yaa shiatapaʼa» (Alatüirü joo kakalia juya sümaa sukumalaain tü anuakat. ¡Talatataasü naaʼin Noé sümaa nüpüshi! Eepajaʼa wanee kasa naainjüinjatka Noé, kapüleʼereeka maʼin suulia akumajaa tü anuakat. ¿Jarat shia? Saashin tü Wiwüliakat «achiajaanüshiiyaaje [na wayuukana] nütüma Noé, chi wayuu aaʼinrakai kasa anasü nuʼupala Maleiwa» (2 Pedro 2:5). Naapirüin Noé na wayuukana suulia tü juya miyoʼushaata aʼitajatkat. ¿Kasakaʼa naainjüin na wayuukana? Naashin Jesucristo moʼuyaasat nekii suulia tü pütchikat. Shia neʼe jülüjaka naaʼin ekawaa, asawaa otta kaʼwayuusee (Mateo 24:37-39, NM). Eeshii na asirajakana nüka Noé sümaa nüpüshi, eeshii na eimolojokana naya sümaa nawataain nooʼomüin.
Mayaasüjeʼe shiʼrüin maʼin wayumüin wayuu nümüin Noé sümaa nüpüshi otta nümamainnajünüin, ayatshiʼiya naya sünain akumajaa tü anuakat. Na kachonshiikana maaʼulu, eesü süpüla nashatüin sukuwaʼipa nunoula Noé sümaa nüpüshi. ¿Süka jamüin? Süka sülüʼülüin maʼin «sükalia sajaʼttüinjatüin tü kasakat süpüshua» (2 Timoteo 3:1). Otta müsia süka müin sukuwaʼipa wayuu maaʼulu maʼaka saaʼin sukuwaʼipa wayuu nükalioʼu Noé naashin Jesuu. Wanaa sümaa nasirajünüin aka na anoujüshiikana, shiyouktünüin namüin tü pütchi anasükat süchiki Nuluwataaya Maleiwa, müliain naya atumawaa, soteesü naaʼin niʼrüin müliaa Noé.
«POʼOTOO PÜMAALA SULUʼUMÜIN TÜ ANUAKAT»
Keraa müsüjaʼa joo tü anuakat. Wanaa sümaa seisientoin nuuyase Noé, anaajaashi Lamec, chi nüshikai Noé *. Shiasaʼa jaʼrai juya süchikijee, aakatsü naaʼin Matusalén, chi nutuushikai. Eetaasü maʼaka 969 nuuyase. Nnojoishi eeichin wanee wayuu asaʼwatakai nuuyase Matusalén saashin tü Wiwüliakat (Génesis 5:27). Eejachi Matusalén nümaa Lamec nükalioʼu Adán, chi sutuushikaijaʼa maʼin wayuu.
Suʼunnaa tü juya nünaajaakalü oʼu Matusalén, müshi joo Jeʼwaa nümüin Noé: «Poʼotoo pümaala suluʼumüin tü anuakat sümaa tü puʼwayuusekat ooʼulaka na püchonniikana je naʼwayuuse namaa». Jee müsia nüküjüin nümüin nikerotirüinjatüin wüchii wünaʼapüjatü. Tü eekai anain süpüla ekünaa je tü eekai anain süpüla oʼutinnaa aaʼin nümüin, akaratshisü tooloyuu, akaratshisü jieyuu waneʼewaire sukua. Otta tü waneeirua nikerotirüinjatü waneesia neʼe toolo, waneesia jierü waneʼewaire sukua (Génesis 7:1-3).
Anakajasaʼa maʼin eʼraa tü mürütkalüirua koutapüitaalain suluʼumüin tü anuakat. Eejatüjaʼa eekai miyoʼuyuuin, joʼuuchein, maüsüin, simoluunain, lemütüin jee suwatüin iipünaapünaa... ¿Jamakuwaʼipat süpüla nikerojirüin Noé tü kasa eekai simoluunain? Saashin tü Wiwüliakat «ekerotüsü [süka saaʼin sümüiwaʼa] suluʼumüin tü anuakat» (Génesis 7:8, 9).
«Alawaa neʼe tia», iraʼaya chi makai sutuma kottiraain mürüt sümaa wayuu. Soto waaʼin pülashin maʼin chi Maleiwakai süpüla maüsüinjatüin nutuma tü kasa eekai simoluunain. Akumajaasü wanee wopu nutuma shiroku tü palaa Ishosükat otta jimaʼalaa müshi chi Kaʼikai nutuma. ¿Alawaache saaʼin pümüin tü naainjakat Jeʼwaa sükajee tü mürütkalüirua? Nnojotsü alawaain, shiimainya tia.
¿Jamakaʼa nnojotka naainjüin wanee kasa naata suulia tia süpüla nuʼtteʼerüin tü mürütkalüirua? Shia süka niʼitaatüjülinya chi wayuukai süpüla naaʼinmajüinjatüin süpüshuaʼa tü mürütkalüirua (Génesis 1:28). Otta na wayuukana maaʼulu nekirajüin nachonnii süchiki tü alatakat nümüin Noé süpüla neeʼiyatüin kojutüin nümüin Jeʼwaa tü mürütkalüirua.
Nüküjüin Jeʼwaa nümüin Noé choʼujaain neʼe wanee semaana süpüla süʼitüinjatüin tü juya Miyoʼushaatakat. Yalejewaain makajasaʼa Noé sünain ekerojiraa tü mürütkalüirua eeinjatüle shiairua, sünain ejinaa shiküin otta sünain oʼotoo sükorolo nüpüshi. Anakajasaʼa maʼin shiyolojo suluʼupünaa tü anuakat sutuma naimeese Noé sümaa naimeese Sem, Cam otta Jafet.
¿Kasakaʼa naainjüin na wayuukana sutuma tia? Ayatshiʼiya moʼuyaain ekii mayaapejeʼe neʼrüin tü kasa naainjakat Jeʼwaa nükajee Noé. Nnojotsü atanalaayaain naaʼin sutuma neʼrüin shikeronowaain tü mürütkalüirua suluʼumüin tü anuakat. Akaʼaya maaʼulu, nnojotsü atanalaain naaʼin na wayuukana mayaainjeʼe neʼrüin sülüʼülaain süpüla sajaʼttajatüin kasakat süpüshuaʼa. Naashin chi aluwataaushikai Pedro asirajüshii neʼe na wayuukana naka na kacheʼekana sümüin tü pütchikat (2 Pedro 3:3-6). Alatsü tia nümüin Noé sümaa nüpüshi.
¿Ooʼulaashii na wayuukana suulia asirajaa nüka Noé? Süküjüin tü Wiwüliakat eein süpüla nooʼulaain suulia tia wanaa sümaa nüsülüjaain chi Maleiwakai soʼu tü anuakat nümaa Noé sümaa nüpüshi. ¿Jama ayatülejeʼe macheʼein naya? Eeshiijaʼa süpüla koʼulaa namüin sutuma neʼrüin süʼitüin wanee juya Miyoʼushaata. Epirajaasü tü Mmakat sutuma meemeraain tü juyakat. Ekeraajüsü tü nümakat Jeʼwaa paala (Génesis 7:16-21).
«Anasia müin shiairua ouktüin», ¿müshiche Jeʼwaa nachiki na wayuukana? Nnojo. Nnojotsü müin nünüiki (Ezequiel 33:11). Nachiiruaakuʼu namüshi Jeʼwaa shiiʼiree neeʼiratüin tü nakuwaʼipakat. ¿Katüsüjeʼe noʼu jaa namüle nümüin Maleiwa? Aa, katüsüjeʼe noʼu noonoole sümaa nünüiki Maleiwa maʼaka naaʼin Noé. Müsü tü Wiwüliakat: «Tü kasa anasü naaʼinrakat Noé sünainjee tü nünoulakat, suturaajaain tü kasa mojusü saaʼinrakat tü wayuukolüirua». Shiiʼiyatüin tia eein tü kasalajanakat anainjee na wayuukana. Nnojotsü shiain neʼe alatüin tia sutuma nunoula Noé, katüsü noʼu sümaa nüpüshi sutuma. Eesü süpüla wanaawajiraain paaʼin nümaa Jeʼwaa maʼaka naaʼin Noé otta aleewajiraain pia waneepia nümaa.
^ püt. 10 Kakaliapuʼu katüin noʼu na wayuukana wanaa sümaa tia otta anapuʼushii naya maʼaka naaʼin Adán sümaa Eva.
^ püt. 20 Kachonshi Lamec wanee toolochon, niʼitaain Noéin nünülia sünain maa: «Mayaasüje oʼulejuushin tü mmakat nütüma Maleiwa, nuʼtteʼereena waya chi tachonkai suulia müliajüin waya sünain waaʼinmajüin tü mmakat» (Génesis 5:28, 29). Nnojotpejeʼe niʼrüin Lamec tia nüküjakalü achiki.