1. ¿Jamüshi niaka Jeʼwaa chi palajaikai aküjüin tü pütchi anasükat?

NIA JEʼWAA chi palajaikai aküjüin tü pütchi anasükat. Süchikijee kaainjalain Adán sümaa Eva, nüküjüin Maleiwa wanee pütchi anasü: nuʼutünüinjachin aaʼin chi Yolujaakai (Gén. 3:15). Nüshajirüin Jeʼwaa jamüinjatüin sukuwaʼipa süpüla wulein atumawaa tü nünüliakat süpüla sunoukteʼennüin tü numojujakat Satanaa otta süpüla müinjatüin wakuwaʼipa maʼakaapuʼu Adán sümaa Eva.

2. (1) ¿Kasa naaʼinraka na aapieekana? (2) ¿Kasa niʼitaaka akuwaʼipa Jesuu napüleerua na anoujüshiikana?

² Aküjülii pütchi anasü na aapieekana otta yalashii naya sünain akaaliinjaa na aʼyataakana nümüin Maleiwa sünain aküjaa pütchi (Luc. 1:19; 2:10; Aluw. 8:26, 27, 35; Alat. Map. 14:6). Müshia Jesuu, aküjüi nia pütchi anasü otta niʼitaain napüleerua na anoujüshiikana jamüinjatüin sukuwaʼipa tü aküjaakat pütchi. Palajanasü nutuma Jesuu tü aküjaakat pütchi (Luc. 4:16-21).

3. (1) ¿Kasa waküjaka achiki? (2) ¿Jarat tü pütchi wekirajaainjatkalü anain?

³ Nuluwataain Jesuu na nikirajüinkana sünain naküjüinjanain pütchi anasü (Mat. 28:19, 20; Aluw. 1:8). Müshi Pablo nümüin Timoteo: ‹Anakaja ayatüle pia sünain aküjaa pütchi. Je süpüshua tü aluwataanakat anain pia süpüla aʼyatawaa, paaʼinra pümata› (2 Tim. 4:5). ¿Kasa naküjaka achiki na nikirajüinkana Jesuu? Süpüshi tü pütchi anasü naküjakat, eesü tü shiimainkat nüchiki Maleiwa sünain alin wayuu nüpüla (Juan 3:16; 1 Ped. 5:7). Wanee kasa niiʼiyataka aka saaliin tü wayuukalüirua nüpüla shia tü Nuluwataayakat. Müsüjeseʼe waküjüin namüin na wayuukana eein süpüla aleewain naya nümaa Maleiwa müleka nacheküle laülaain nia naaʼu jee noonoole nümaa (Sal. 15:1, 2). Najaʼttireerü Jeʼwaa süpüshuaʼa tü kasa müliakalü atuma wayuu otta nnojoleerü sotuin aaʼinyüü. Anashaatasü tia, ¿aashimüin? (Is. 65:17.) Süka waküjüliin  pütchi anasü, wekirajaa sünain tü asouktünakat shiʼipajee pütchikat tüü: 1) ¿Jamüsü choʼujaaka sümüin wayuu saapüinjatüin süchiki tü pütchi anasükat? 2) ¿Kasa waaʼinrajatka süpüla waküjüin tü pütchi anasükat?

4. ¿Kasa aküjünaka nüchiki Maleiwa?

⁴ Jülüjataa paaʼin süküjünüle pümüin püpünaanüin sümaa püi otta puwalayuu nutuma püshi. Naashin na wayuu eʼraajakana nia, maalinsat wayuu nüpüla, kamaʼürai nia otta nnojoishi süpüla niʼraajünüin süka ouktüichipain nia. Meematsia pütchi nüchiki Maleiwa. Naashin na wayuukana, nnojoishi süpüla niʼraajünüin otta kamaʼürai nia. Naashin na shikiipüʼükana iküleesia, müliasü wayuu nutuma Maleiwa saʼaka siki. Otta eeshii na eʼitaakana nia saaʼu tü müliaa shiʼrakat wayuu sutuma wawai, sukutkujaain mma otta waneeirua kasa. Ouktüle wanee wayuu sutuma tia süsalashii naainjala nutuma Maleiwa naashin na wayuukana.

5, 6. ¿Kasa alataka sutuma wojuʼitüin sünainjee tü mürütkalüirua naashin na wayuukana otta süküjünüin alawaa nüchiki Maleiwa?

⁵ Eeshii na wayuu aküjakana nnojolin eein chi Maleiwakai otta wojuʼitüin sünainjee tü mürütkalüirua. Naashin nayakana eejaʼalaasü tü kasakalüirua otta katkaarat sümaa kaʼünüüralüin tü wayuukalüirua süka sujuʼitüin sünainjee mürüt. Na anoujakana sünain tia, nnojotsü natüjaain aaʼu jameerüin nakuwaʼipa mapeena. Nnojotsü jaralüinjatüin oʼunirüin nakuwaʼipa süka nnojolin eein wanee Maleiwa akumajakai naya. Ayateeria müliain wayuu naashin süka aleinjatüinya sutuma tü nojuʼitakalü anainjee.

⁶ Müliasü maʼin saaʼin wayuu maaʼulu sutuma wainmain na anoujakana sünain sujuʼitüin tü wayuukalüirua sünainjee tü mürütkalüirua otta sutuma wainmain alawaa aküjünaka nüchiki Maleiwa (Roma 1:28-31; 2 Tim. 3:1-5). Nnojotsü eein talataa aaʼin sutuma tü alawaa shikirajakalü anain wayuu. Naashin Pablo «isasü süchiki shiyaawatüin saaʼu sukuaippa tü anasükat. [...] Nnojoishi jamajachin [Maleiwa] sümüin» (Éf. 4:17-19). Makalaka kaaʼin tü wayuukalüirua nuulia Maleiwa otta suulia naapajüin tü pütchi anasükat (paashajeʼera Éfeso 2:11-13).

7, 8. ¿Kasa akaaliinjeetka na wayuukana süpüla natüjaain saaʼu tü pütchi anasükat?

⁷ Süpüla anajiraainjanain na wayuukana nümaa Jeʼwaa, nanoujüinjatü anain eein nia otta choʼujaain narütkaain nünainmüin. Otta eeshii süpüla wakaaliinjüin naya sünain eʼraajaa Maleiwa müleka waküjüle namüin jülüjüinjatüin naaʼin tü nukumajakat Maleiwa. Naainjüle tia wanee wayuu sümaa pansaain naaʼin, niʼreechi kekiin sümaa pülain maʼin Maleiwa (Roma 1:19, 20). Süpüla natüjaain saaʼu na wayuukana tü nukumajakat Maleiwa waapa namüin tü karalouktakat ¿Es la vida obra de un Creador? otta El origen de la vida. Cinco cuestiones dignas de análisis. Akatsaʼa eein waneeirua kasa nnojotka süpüla natüjaain saaʼu na wayuukana; jaʼitairü jülüjüin naaʼin tü nukumajakat Maleiwa. Choʼujaasü natüjaain saaʼu jamüin joutka müliaa, kasain nukumajüin apüla Maleiwa tü Mmakat otta shiimainre naaʼinmajüin waya.

⁸ Tü akaaliinjeetkat na wayuukana süpüla nayaawatüin saaʼu tü pütchi anasükat otta süpüla natüjaain saaʼu tü keeʼireekat naaʼin Maleiwa, shia nekirajünüle sünain tü Wiwüliakat. ¡Eeshii süpüla wakaaliinjüin naya süpüla natüjaain saaʼu tü nasakitkalü anain! Süpüla süntüinjatüin wanüiki suluʼumüin naaʼin na wayuukana atüjüinjana waya ekirajaa otta wemeʼejüinjatü naaʼin (2 Cor. 5:11). Aneerü maʼin watuma  sukuwaʼipa tia washatüle nukuwaʼipa Jesuu. Anasü maʼin nukuwaʼipa sünain ekirajaa süka nütüjüin maʼin asakiraa. ¿Kasa waaʼinrajatka süpüla washatüin nukuwaʼipa sünain tia?

9. ¿Kasa waaʼinrajatka süpüla wakaaliinjüin na waküjakana amüin pütchi?

⁹ ¿Jamüsü washatüinjatka nukuwaʼipa Jesuu süpüla wasakirüin na wayuukana sünain aküjaa tü pütchi anasükat? Jülüjataa paaʼin süküjünüle pümüin nutuma wanee tottoot aneechin pia müleka puwannüle. Anasü paaʼin sutuma tü pütchi nüküjakat, ¿aashimüin? Eesü süpüla punoujüin tü nümakat pümüin chi tottootkai. ¿Jama nümüle neʼe pümüin tia sümaa nnojoluin nütüjaain saaʼu tü ayuulii pünainkat? Nnojotsü süpüla punoujüin tü nümakat pümüin. Jaʼitaichi tütüin maʼin wanee tottoot, asakirüinjachi nia otta jülüjüinjatü naaʼin tü münakat nümüin süpüla nütüjaain saaʼu tü ayuulii sünainkat wanee wayuu. Müsia neʼe wakuwaʼipa sünain aküjaa tü pütchi anasükat. Asakirüinjana waya palajana süpüla kamalainjatüin namüin na wayuukana tü pütchi anasükat. Waainjüle tia, watüjaajeerü aaʼu kasain nanoujüin anain na wayuukana.

10, 11. ¿Kaseerü watüjaka apüleerua wekirajüle maʼaka naainjüin shia Jesuu?

¹⁰ Nütüjaa aaʼu Jesuu yooteechin wanee wayuu müleka nüsakinnüle. Wanaa sümaa nikirajüin Jesuu na nikirajüinkana sünain nnojoluinjatüin yaletüin naaʼin, nüsakirüin naya süpüla natanaleʼerüin naaʼin (Mar. 9:33). Wanaa sümaa nikirajünüin Pedro nutuma Jesuu, nüsakirüin nia süpüla nüneeküin tü anakat saaʼin nümüin Pedro (Mat. 17:24-26). Wanaa sümaa nütüjaweein saaʼu Jesuu tü suluʼukat naaʼin na nikirajüinkana, nüsakirüin naya sünain kojuyasü kasa süpüla naküjüin tü suluʼukat naaʼin (paashajeʼera Mateo 16:13-17). Asakirawaishi Jesuu otta nüküjawalin wanee pütchi shiiʼiree süntüin nünüiki suluʼumüin naaʼin na wayuukana otta shiiʼiree noonooin sümaa tü pütchi nüküjakat namüin.

¹¹ Wasakirüle na waküjakana amüin pütchi maʼaka naainjüin shia Jesuu, watüjeerü apüleerua apünüinsü kasa: watüjaajeerü aaʼu tü waaʼinrajatkat süpüla wakaaliinjüin wanee wayuu, waküjeerü pütchi sümüin wayuu, jaʼitairü kanüikiyaain wamüin otta weeʼiyatüin namüin na wayuukana aneerüin nakuwaʼipa. Wekirajaa sünain apünüinsü kasa eere watüjüinjanain asakiraa na wayuukana.

12-14. ¿Kasa paaʼinrajatka süpüla meimmoluin chi püchonkai sünain aküjaa pütchi? Püküja tü sukuwaʼipainjatkat.

¹² Palajatka kasa. ¿Kaseerü paainjaka nüküjüle pümüin wanee püchon iseerüin nüchiki aashajawaa nümaa wanee nukonpayeetse süchiki sukumajuushin tü kasakalüirua? Keeʼireesü paaʼin pükaaliinjüin nia süpüla yalayalain naaʼin sünain aküjaa pütchi. Nnojo püʼülüjüin nümüin. Shia anaka aluʼu püshatüle nukuwaʼipa Jesuu sümaa püsakirüin nia süpüla nüküjüin tü nunoujakalü anain. ¿Jamüinjatü putuma sukuwaʼipa tia?

¹³ Paashajeʼerapa nümaa chi püchonkai süpüshi tü pütchi suluʼukat tü karalouktakat El origen de la vida. Cinco cuestiones dignas de análisis, püsakira nia sünain jaralüin tü pütchi anakalü maʼin saaʼin nümüin.  Püsakira nia sünain jamüin nütüjaaka saaʼu sünain eein wanee Kakumalakai tü kasakalüirua otta jamüin naainjeeka tü nüchekakat chi Maleiwakai (Roma 12:2). Püküja nümüin nnojoluinjatüin pansaain maʼin tü nümakat pümüin sümaa tü jülüjakat paaʼin.

¹⁴ Püküja nümüin naainjüinjatüin tia naashajaapa nümaa chi nukonpayeetsekai. Eesü süpüla nüküjüin wanee pütchi süchiki tü kasa nukumajalakat Maleiwa jee nüsakirüin nia süchiki tia süpüla nütüjaain saaʼu tü suluʼukat naaʼin chi nukonpayeetsekai. Anuu wanee sukuwaʼipa: eesü süpüla nuchuntüin nümüin chi nukonpayeetsekai naashajeʼerüinjatüin tü poyeetokot El origen de la vida, süpana 21. Otta meechi chi püchonkai: «¿Shiimainchejeʼeya wainmaleʼeinya tü kasa suluʼukat tü ADN münakat suulia tü suluʼuka wanee computador?». Eeshi süpüla «aa» nümüin chi jintüikai. Nümeechika chi püchonkai: «Shiimainrejeʼeya tia, eeshijaʼa mata chi kakumainkai tü ADN münakat maʼaka eein chi kakumainkai wanee computador, ¿aashimüin?». Puuʼulaka kojuyatua nümaa chi püchonkai tü sukuwaʼipainjatkat tü nünüikikat. Paainjüle tia meimmoluinjeechi nia sünain aküjaa pütchi. Pikirajüle nia sünain asakiraa, pükaaliinjeechi nia süpüla nüküjüin pütchi.

15. ¿Kasa paaʼinrajatka püntiraale nümaa wanee wayuu manoujüinkai nünain Maleiwa?

¹⁵ Piamaka kasa. Eeshii wantiraale sümaa wayuu sünain aküjaa pütchi eekai manoujüin nünain chi Maleiwakai. Naashin nayakana nnojoishi eein wanee Maleiwa. ¿Kasa paaʼinrajatka sülatüle pümüin tia? Nnojo yüütüin pia, püsakira sümaa kojutüin nia pümüin joujachin manoulain nia nünain Maleiwa otta püsakira jamüin makaʼa nukuwaʼipa. Kettaapa paapajüin tü nümakat otta püküjapa kojutüin pümüin tü nümakat, püsakira nia anashiire nümüin aashajeʼeraa  wanee karaloukta eeʼiyataka sukumajuushin tü kasakalüirua. Nnojoire macheʼein chi wayuukai süchiirua tü nümakat, aneerü nümüin aashajeʼeraa tia karalouktakat. Mülejeʼeya shia, eesü süpüla waapüin nümüin tü poyeetokot ¿Es la vida obra de un Creador? jee shiale El origen de la vida. Cinco cuestiones dignas de análisis. Anale watuma sukuwaʼipa tü wasakirakalü anain otta kamaneere waya, nnojoleechi macheʼein wanee wayuu süchiirua tü nümakat.

16. ¿Jamüsü nnojotka anain naashajeʼerüle neʼe chi wekirajüinkai susouktia tü asakinnakalü anain?

¹⁶ Apünüinka kasa. Wekirajapa wanee wayuu sünain tü Wiwüliakat, eesü wachuntüle neʼe nümüin naashajeʼerüinjatüin susouktia tü asakinnakalü anain. Nnojoleerü kooʼomüin nunoula waainjüle tia. ¿Süka jamüin? Süka nnojoleerüin makatüin suluʼu naaʼin tü nikirajaakalü anain. Amalajaʼalaa meerü nunoula niʼrapa müliaa maʼaka julujaʼalaa sümüin wanee pünajüt (Mat. 13:20, 21). Wasakirüinjachi jamüin nünüiki süchiki tü nikirajaakalü anain. Wayaawatüinjatü aaʼu wanaawale naaʼin sümaa tü nikirajaakalü anain. Wasakira jamüin makaʼa nünüiki süchiki wanee kasa. Waashajaajiraa nümaa sükajee tü Wiwüliakat süpüla niyaawatüin saaʼu tü shiimainkat süka naaʼin nümüiwaʼa (Heb. 5:14). Anale watuma tü wasakirakalü anain, icheerü nanoula na wekirajüinkana otta nnojoleerü naainjüin wanee kasa jaʼitairü apüleeruaanüin naaʼin jee mojuin pütchi namüin (Col. 2:6-8). ¿Kasa maa waaʼinrüinjatka süpüla waküjüin pütchi?

17, 18. ¿Kasa paainjüinjatka süpüla pükaaliinjüin chi püküjakai amaa pütchi?

¹⁷ Nüjütawalin Jesuu na nikirajüinkana sünain piamawalin naya sünain aküjaa pütchi (Mar. 6:7; Luc. 10:1). Aashajaashi Pablo mapa nachiki «na aʼyataajiraapüʼükana» nümaa «süka süpüshua naaʼin sünain aküjaa nüchiki chi Oʼtteʼerüikai» (Filip. 4:3). Noʼuna achiiruat tia na aküjüliikana pütchi. Soʼujee juyaka 1953, nakumaja akuwaʼipat süpüla eeinjanain na ekirajüinjanakana na waneeinnua sünain aküjaa pütchi. *

¹⁸ Pujuʼitüle nümaa wanee wawala sünain aküjaa pütchi, ¿kasa paainjüinjatka süpüla pükaaliinjüin nia? (Paashajeʼera 1 Corinto 3:6-9.) Püchajaa suluʼu tü Wiwüliakat tü wersiikulo naashajeʼerakat chi püküjakai amaa pütchi. Ee paaʼin sünain tü nümakat niakai otta tü nümakat chi aküjünakai amüin pütchi. Ee paaʼin sünain tü naashajaakalü achiki kamaʼa isale nüchiki wanee kasa (Ecl. 4:12). Nnojoipejeʼe asounnajaainjachin pia anale maʼin nutuma chi püküjakai amaa pütchi tü naashajaakalü achiki. Pusounnajaale, mojeerü naaʼin otta maaʼaweechi chi aküjünakai amüin pütchi. Pusouktüinjachire, nnojo wainmain tü pünüikikat; puuʼulaa niaiwa yootuin chi püküjakai amaa pütchi.

19. ¿Kasa sotuinjatka waaʼin? ¿Jamüsü sotuinjatka waaʼin tia?

¹⁹ ¿Kasa paaʼinrajatka süpüla pükaaliinjüin chi püküjakai amaa pütchi sümaʼinruʼu jukoyoluin sünainmüin wanee piichi? Eesü süpüla junoukteʼerüin sukuwaʼipa tü jünüikinjatkat sünain aküjaa pütchi. Nnojo paashajaain kasa mojusü nachiki na kepiakana eere püküjüin pütchi. Nnojo paashajaain süchiki tü mojukat sünain nukuwaʼipa wanee wawala (Prov. 18:24). Soto waaʼin nüneeküin waya Jeʼwaa süpüla niʼitaain wajapuluʼu tü aküjaakat pütchi (paashajeʼera 2 Corinto 4:1, 7). Wachajaa sukuwaʼipa süpüla weeʼiyatüin kojutüin maʼin wamüin tü aküjaakat pütchi.