PÜTCHI SÜNAINKA SÜTA TÜ REWIISÜTAKAT | ANASHAATASÜ MAʼIN TÜ NULUWATAAYAKAT MALEIWA
Anashaatasü maʼin tü Nuluwataayakat Maleiwa
«Nnojoleena najaʼttirüin na sülaülashiikana mma na wayuu keejiakana amüin aapawaa nneerü. Süka jamüin, mojuin tü mmapaʼakat maaʼulu», müshi chi jülüjakai aaʼin sünneetse tü mmakat Nicaragua.
Shiimainjaʼa mepin tia müle sukuwaʼipa ¿aashimüin? Süpüla lotuinjatüin sukuwaʼipa wanee aluwataaya, acheküsü nümaʼanajeeinjatüin shia Maleiwa. Saashin tü Wiwüliakat, nüikkaleʼerüin Maleiwa wanee aluwataaya. Shia nachuntajatka na nikirajüinkana Jesuu nümüin Maleiwa nüntirüinjatüin tü Nuluwataayakat (Mateo 6:9, 10, TNM).
Maaʼulu yaa, chasü tü Nuluwataayakat Maleiwa chaa iipünaa. Soʼu palitchon kaʼi, shieerü Nuluwataaya Maleiwa süchikumüinjatka naluwataaya na wayuukana (Salmo 2:8, 9; Alateetkat Mapeena [Apocalipsis] 16:14; 19:19-21). Na wayuu keejiakana amüin aapawaa nneerü otta na nnojoliikana lotuin atuma sukuwaʼipa wanee kasa naaʼinrajatka, ajaʼtteena sutuma tü Nuluwataayakat Maleiwa. ¿Jamüsüche isaka nachiki na sülaülashiikana mma najaʼttirüin na keejiakana amüin aapawaa nneerü? ¿Jamüsü watüjaaka saaʼu shieerüin ountüin tia tü Nuluwataayakat Maleiwa? Jooʼu wekirajaai sünain tia.
1. TÜ NAʼYATAAKALÜ AKAJEE NA SÜLAÜLASHIIKANA MMA
TÜ MOJUKALÜ AAʼUJEE SHIA: Tü nneerü naʼyataakalü aka na sülaülashiikana mma shia tü nachekajawaikat sümüin wayuu saaʼu luusa, wüin jee waneeirua kasa. Naʼluwajee amüin süpüshi tü nneetkat na aʼyataakana neʼipajee na sülaülashiikana mma süka wattain saalii. Eeshii na wayuu aapakana nneerü namüin na aʼyataakana neʼipajee na sülaülashiikana mma süpüla nashakatirüinjatüin sülia wanee kasa achekajünaka namüin. Shiasaʼa sutuma naainjüin tia, achaʼijaasü sünneetse tü mmakat. Nayasaʼa na sülaülashiikana mma, kojutüleesia natuma tü kasa nachekajakat namüin na wayuukana. Suluʼujee tia, naya müliaka na wayuu achekajünakana amüin. Jee müsia akooʼomüinraashii na keejiakana amüin aapawaa nneerü.
TÜ SHIPINJATKAT: Anashaateerü tü Nuluwataayakat Jeʼwaa süka pülashaatain maʼin nia (Alateetkat Mapeena 11:15). * Nnojotsü choʼujaain nüchekajüinjatüin nneerü sümüin wayuu süpüla naainjüinjatüin kasa anasü süpüleerua. Naapeerü namüin na wayuu nuluwataajeenakana aaʼu süpüshuaʼa tü kasa choʼujaakat namüin süka nüsülajülin jee pülashin maʼin nia (Isaías 40:26; Salmo 145:16).
2. CHI SHIKIIPÜʼÜJANAKAI
TÜ MOJUKALÜ AAʼUJEE SHIA: Süpüla najaʼlajeʼennüin na keejiakana amüin aapawaa nneerü, «ajaʼlajeʼennüinjana palajana na nekiipüʼükana» saashin Susan Rose-Ackerman. Süsaleeshii natuma na sülaülashiikana mma napüshuaʼa naya makana akuwaʼipa. Nayale neʼe süsalain natuma na pulusiiakana jee na aʼyataakana suluʼu aduana, mojuteerü sümüin wayuu tü naluwataayakat. Jaʼitairü naainjüin wanee kasa anasü na sülaülashiikana mma, isasü nachiki anain sukuwaʼipa natuma süpüshuaʼa tü kasa naaʼinrakat. Saashin tü Wiwüliakat, «nnojoishi eein wanee wayuu saaʼu tü mmakat eekai lotoshootoin maʼin nukuwaʼipa sünain aaʼinraa tü anasükat waneepia» (Eclesiastés 7:20, TNM).
Naapeein chi Yolujaakai tü suumainkalüirua wayuu nümüin Jesuu süpüla nuʼwaajüinjachin nia. Niyouktüin Jesuu tia
TÜ SHIPINJATKAT: Nnojoishi aaʼinrüin kasa mojusü Jesukürisüto, chi shikiipüʼüjanakai tü Nuluwataayakat Maleiwa. Watüjaa aaʼu tia sutuma nnojoluin jaa müin nia nümüin Satanaa wanaa sümaa nuuʼulaküin naaʼin. Naapüinjatia Satanaa nümüin Jesuu «tü suumainkalüirua wayuu süpüshuaʼale» müleka nüsapainyoʼukale nia nümülatuʼu sünain nuʼwaajüin nia. «Puʼuna pümata toulia Satanás», nümajaaka Jesuu nümüin chi Yolujaakai, chi aluwataakai saaʼu wayuu sainküin mmakat (Mateo 4:8-10; Juan 14:30). Lotoshoonosü maʼin nukuwaʼipa Jesuu. Wanaa sümaa müliain maʼin nia natuma na nüʼünüükana, aapünüsü nümüin «wane wiino kaʼakasü ishisü». Nüsüle Jesuu tia asüüshikat, nütüjaa aaʼu nnojoleerüin alin maʼin nümüin tü nülioʼukat. Niyouktüinjeseʼe shia süka nnojoleechin müin naaʼinruʼukai naaʼin sutuma (Mateo 27:34). Maaʼulu yaa, chashi Jesuu chaa iipünaa otta niiʼiyatüin sükajee tü nukuwaʼipakat sünain niain anain süpüla shikiipüʼüjanain Nuluwataaya Maleiwa (Filipos 2:8-11).
3. TÜ NAMAʼAINJATKAT SÜNAIN ALUWATAWAA
TÜ MOJUKALÜ AAʼUJEE SHIA: Suluʼu waneeirua mma, awotaajawaisü tü wayuukalüirua süpüla naneeküinjachin chi anakai süpüla aluwatawaa naaʼu. Amülapejeʼe
naainjüin tia süka mojulaajüin napüshuaʼa naya wayuu nawotaajüinjanakana aaʼu süka keejiain namüin aapawaa nneerü. Aapünüsü nneerü namüin na aʼyataakana neʼipajee na sülaülashiikana mma natuma na washinnuukana süpüla poliitikoinjanain naya.Naashin John Paul Stevens, wanee aʼyataai suluʼu wanee Laülaapia miyoʼu chakat Estados Unidos, mojushaatasü maʼin tia naainjakat na washinnuukana süka nnojoleerüin anain nuluwataaya chi poliitiko naapakai amüin nneerü otta nnojoleerü sunoujain wayuu tü nümakat. «Kaʼruwarannuu napüshuaʼa nalainnua», müsüjeseʼe sümüin wainma wayuu namüin na poliitikokana.
TÜ SHIPINJATKAT: Eejeerü süpüla kaʼikat süpüshuaʼa tü Nuluwataayakat Maleiwa, müsüjeseʼe nnojoleerüin eein tü awotaajaakat otta nnojoleena eein na keejiakana amüin aapawaa nneerü (Daniel 7:13, 14). Chi Shikiipüʼüjanakai tia Aluwataayakat nnojoishi awotaajünüin aaʼu, nia Maleiwa aneekakai nia. Müshijeseʼe nnojoleechin eein wanee niiʼiraka. Sutuma tia, eejeerü süpüla kaʼikat süpüshuaʼa tü kasa anasü naainjüinjatkat napüleerua na wayuu nuluwataainjanakana aaʼu.
4. TÜ ALUWATAANAKALÜ ANAIN WAYUU
TÜ MOJUKALÜ AAʼUJEE SHIA: «Na wayuu keejiakana amüin aapawaa nneerü, apülajüneesü wainma kasa noulia; aküjüneesü namüin tü naaʼinrajatkat jee tü nnojoluinjatkat naaʼinrüin», eesüjaʼa maa müle pünüiki. Nnojotpejeʼe shiain nepin tia naashin na ekirajaakana süchiirua tia. Jamüsüjaʼa wainmale kasa apülajünaka suulia wayuu jee wainmale kasa aluwataanaka anain shia, eejeerü tü nnojoleetkat soonooin amaa. Otta müsia shiayaʼasa, wainma nneerü oʼunaka sünain tü naainjakat na sülaülashiikana mma süpüla najaʼttirüin na keejiakana amüin aapawaa nneerü. Eeyaai neʼe kasain anain apüla tia.
TÜ SHIPINJATKAT: Tü Nuluwataakalü anain Maleiwa na wayuukana, anaʼleesia suulia tü naluwataakalü anain na sülaülashiikana mma. Jamüsüjaʼa nutuma Jesuu, nnojotsü wainmain maʼin tü nuluwanaajakat anain wayuu, anapejeʼe sukuwaʼipa wayuu sutuma. Anuu wanee pütchi nümaka: «Anasü müleka jaaʼinrüle tü anasükat sümüin wayuu, maa aka jücheküin saaʼinreein tü anasükat jümüin» (Mateo 7:12). Eesü wanee kasa anaʼleeka nuluwataaka anain Maleiwa na wayuukana nükajee Jesuu. «Anasü aire püpüla wayuu süpüshua maa aka alin pia püpülajiraa», müshi Jesuu. Tia sünainpünaasü tü suluʼukat waaʼin (Mateo 22:39). Sutuma nütüjaain aaʼu Jeʼwaa tü suluʼukat naaʼin na wayuukana, eeshii süpüla süsalain nutuma na nnojoliikana oonooin sümaa tia nuluwataakalü anain (1 Samuel 16:7).
5. AKUWAʼIPAA ANASÜKA
TÜ MOJUKALÜ AAʼUJEE SHIA: Makaʼa naapaain wanee wayuu nneerü nnojotka nümüinjatüin, akumajaasü suluʼu naaʼin palajana washireein nia. Jülüjüsü naaʼin nukuwaʼipa neʼe nümüiwaʼa. Jaʼyasü maʼin tia naaʼu na aʼyataakana neʼipajee
na sülaülashiikana mma. Akaataajaʼa neʼe na nnojoliikana aʼyataain neʼipajee na sülaülashiikana mma, müsia neʼe nakuwaʼipa. Jamüshiijaʼa na akumajakana tü edificio miyoʼu ojuichijaakat chayaa Seúl, ayaʼlajüshii sementa jee kachueera jayasü süpüla süpütaainjatüin wainma nneerü napüla. Jee müsia, nawalaajüin na aʼyataakana suluʼu tü laülaapiakat süpüla nounjulajüinjatüin süchiki tia naaʼinrakat.Süpüla nnojoluinjatüin kachiiruain naaʼin na wayuukana aapawaa nneerü, choʼujaasü nekirajünüinjanain süpüla eejiraain naya sümaa tü keeʼirewaakat aaʼin washirüü jee müsia süpüla nnojoluinjatüin jülüjüin naaʼin nakuwaʼipa neʼe namüiwaʼa. Isapejeʼe nachiki na sülaülashiikana mma naaʼinrüin tia. Otta müsia, nnojotsü naaʼinreein shia.
TÜ SHIPINJATKAT: Aluʼujasaʼa tü Nuluwataayakat Maleiwa sunoukteʼereerü tia akuwaʼipaa mojusükat. Nikirajüin Maleiwa tü wayuukalüirua sünain aaʼinraa kasa anasü. * Tia ekirajünakat anain naya, shia oʼunitka nakuwaʼipa (Éfeso 4:23, TNM). Shiasaʼa sutuma tia, nnojoleerü kachiiruain naaʼin washirüü, nnojoleerü jülüjüin naaʼin nakuwaʼipa neʼe namüiwaʼa, talateena naya sümaa tü kasa eekat namaʼana otta kapüleerü naaʼin sukuwaʼipa wayuu (Filipos 2:4; 1 Timoteo 6:6).
6. NA WAYUU NALUWATAAKANA AAʼU
TÜ MOJUKALÜ AAʼUJEE SHIA: Ayatüsia neʼe oʼunüin wayuu süchiirua tü kasa mojusükat, jaʼitairü saʼakain wayuu anamia, jaʼitairü shiʼitaanüin suluʼu koleejia eekai anain. Müsüjeseʼe kapüleein namüin na sülaülashiikana mma najaʼttirüin na keejiakana amüin aapawaa nneerü. Isasü nachiki najaʼttiraleein naya.
TÜ SHIPINJATKAT: Nachajaainjatü sukuwaʼipa na sülaülashiikana mma süpüla nekirajüin wayuu sünain aaʼinraa tü anasükat sümaa lotuin natuma sukuwaʼipa wanee kasa naaʼinrajatka. Tia, shia tü münakat sünain tü kanüliakat Convención de las Naciones Unidas contra la Corrupción. Mayaapejeʼe anain tia münakat, anaʼleesia tü naainjakat Maleiwa maaʼulu yaa sükajee tü Nuluwataayakat. Jamüshijaʼa nia, nikirajüin wayuu sünain tia akuwaʼipaa anasükat jee müsia nuluwataain naya süpüla neʼitaainjatüin shia sünain nakuwaʼipa. Saashin tü Wiwüliakat, nnojoleena ekeroluin eere Nuluwataain Maleiwa na keeʼireekana aaʼin washirüü jee na aküjakana naʼalain (1 Corinto 6:9-11; Alateetkat Mapeena 21:8).
Eesü süpüla kojutüin sümüin wayuu süpüshuaʼa tü nuluwataakalü anain Maleiwa maʼaka kojutüin shia namüin na nikirajüinkana Jesuu. Jamüshiijaʼa na nikirajüinkana Jesuu, aapünüinjatiaa nneerü namüin nutuma wanee anoujashi Simónkai anülia. ¿Kasa apüla? Süpüla naapüinjatüin pülaa nümüin. Akatsaʼa nayouktamaatüin tia na nikirajüinkana Jesuu, anuuka nanüiki nümüin chia wayuukai: «Puuʼulaa suulia türa paainjalakat». Niyaawata aaʼu Simón mojuin maʼin tü keeʼireekat naaʼin, müsüjeseʼe nuchuntüin namüin na aluwataaushiikana süpüla noʼuraajüinjanain nüpüleerua suulia sülatüin tü namakat nümüin (Aluwataaushikana 8:18-24).
TÜ PAAʼINRAJATKAT SÜPÜLA SHIAINJATÜIN LAÜLAAIN PAAʼU NULUWATAAYA MALEIWA
Eesü süpüla püneeküin Nuluwataaya Maleiwa süpüla shiainjatüin laülaain paaʼu (Aluwataaushikana 10:34, 35). Pikirajaale sünain tü ekirajünakalü anain wayuu sainküin mmakat süchiki Nuluwataaya Maleiwa, pütüjaajeerü aaʼu tü paaʼinrajatkat süpüla shiainjatüin laülaain paaʼu tia Aluwataayakat. Nekirajeechi pia sünain tia na aküjüliikana pütchi nüchiki Jeʼwaa. Atüjeechi maʼin pia «süchiki nukuaippa Maleiwa sünain aluwatawaa» müleka pikirajaale maʼaka jeʼra minuuto semaanawai namaa na aküjüliikana pütchi nüchiki Jeʼwaa. Pütüjaajeerü aaʼu tü naaʼinrajatkat Maleiwa süpüla najaʼlajeʼerüinjanain na keejiakana amüin aapawaa nneerü otta na nnojoliikana lotuin atuma sukuwaʼipa wanee kasa naaʼinrajatka (Lucas 4:43). Püma namüin na Aküjüliikana pütchi nüchiki Jeʼwaa nekirajaiwa pia jee shiale paashajeʼerüin tü ekirajünakat suluʼu jw.org.