KAPÍTULO 15

Tekotevẽ piko oikuaa hikuái opa mbaʼe ajapóva?

 Emarka (✔) mbaʼépa rejapóne oikórõ koʼã mbaʼe:

1. Reñemboty nde kotýpe, upéi ou ne ermáno ha ojasurúntema voi.

□ “Ndaipóri provléma. Chéngo sapyʼánte ajapo avei upéicha.”

□ “Ajépa imaledukádo! Ha aĩ rire opívo?”

2. Reg̃uahẽ haguénte nde rógape nde tuvakuéra oñepyrũma oporandu oĩmíva entéro: “Moõpa reho raʼe? Mbaʼépa rejapo? Mávandipa reĩ kuri?”

□ “Ndachepochýi. Che namokañýi mbaʼeve.”

□ “Chemorrenegaiterei! Ndojeroviaiete voi cherehe hikuái!”

OIMEVAʼERÃ nemichĩvérõ guare naneprovlemaiete ne ermanokuéra oikéramo nde kotýpe ha nandepochýi nde tuvakuéra oporandúramo ndéve heta mbaʼe. Koʼág̃a katu ndahaʼevéima upéicha. Oiméne repensa Carlos orekóva 14 áño opensaháicha: “Oĩ heta mbaʼe ndaipotáiva avave oikuaa”. Katuete nde avei reĩse jepi neaño ha heta mbaʼe neremombeʼuséi. Péro jahechami mbaʼéicha javépa ijetuʼu upéva.

Reimese jave neaño

Heta mbaʼére ikatu reĩse neaño. Pór ehémplo ‘repytuʼuʼimi hag̃ua’ (Marcos 6:31, NM). Térã rejapo hag̃ua upe Jesús heʼivaʼekue: ‘Reñemboʼe jave eike nde kotýpe ha remboty rire ne rokẽ, eñemboʼe nde Ru yvagapeguápe’ (Mateo 6:6, NM). Péro reikuaavaʼerã reñemboty jave nde kotýpe ne ermáno térã nde tuvakuéra nopensamoʼãi reñemboʼeha ỹrõ reĩsenteha neaño.

 Mbaʼépa ikatu rejapo. Peiko rangue pejodiskuti, iporãvéta rejapo kóicha:

● Oiméramo ne ermanokuéra nanderejái neaño, emombeʼu porã chupekuéra mbaʼérepa sapyʼánte reĩse neaño. Upéicharõ peg̃uahẽta peteĩ ñeʼẽme ha peikuaátama mbaʼépa pejapóta. Tekotevẽrõ rejerurekuaa nde tuvakuérape tapenepytyvõ. a

● Ha manterei neprovlémaramo nde tuvakuérandi ko mbaʼére, eñehaʼã entende chupekuéra. Rejapópa nde upéva? Epensamína Rebeca orekóva 16 áño heʼivaʼekuére: “Heta vése che tuvakuéra oikoitereíma che apére. Péro chérire ningo aikuaaséta avei mbaʼépa ojapo che familiakuéra. Koʼýte aikuaávo mbaʼeichaitépa koʼág̃a rupi ojejopy mitãrusukuérape hembiapo vai hag̃ua” (Proverbios 19:11).

● Eñeporandumína: Noiméipa che tuvakuéra oimoʼã aikoha añomi chuguikuéra peteĩ mbaʼe ajeve añemboty che kotýpe? Namombeʼuiete voi piko chupekuéra mbaʼeve upévare chekontrolamantevaʼerã hikuái ñemiháme? Ikatu ningo ndaupéichai, péro rehecha ndojeroviaiha nderehe hikuái. Mbaʼépa rejapokuaa?  Emombeʼu chupekuéra mbaʼéichapa reñeñandu, péro pyʼaguapýpe. Ani ndepochy ha ndejuruguasu chupekuéra. Ejapysaka porãnte upe heʼívare ha eñehaʼã ejeporta porã ojeroviave hag̃ua nderehe (Santiago 1:19).

Ne amigokuéra

Nemitã aja reñepyrũta rejeheʼa hetave mitãrusu ha mitãkuñáre. Katuete nde tuvakuéra oporandúta mávapa hikuái ha mbaʼépa pejapo peĩmba jave oñondive. Haʼetépa ndéve sapyʼánte ohasamáva hikuái la rrája? Reñeñandúpa Amelia orekóva 16 áño oñeñanduháicha? Haʼe heʼi: “Ndaikatuiete ningo aiporu che selulár ni che komputadóra che tuvakuéragui. Manterei oporandu chéve mávapa cherenói térã chemensahea”.

Mbaʼépa ikatu rejapo. Ani hag̃ua peiko vai meme eñehaʼã ejapo koʼã mbaʼe:

● Epresenta ne amigokuéra nde ru ha nde sýpe. Upéicha haʼekuéra ojeroviavéta nderehe ha avei hesekuéra. Amo ipahápe, ndoikuaáiramo mávarepa rejeheʼa reikóvo, nekontrolátamante hikuái.

● Eñeporandumína: “Mbaʼérepa añetehápe ndaipotái che tuvakuéra oikuaa umi mbaʼe ajapóva?”, “Noiméipa amokañysẽ chuguikuéra peteĩ mbaʼe?”. Beatriz orekóva 22 áño heʼi voi: “Reikóramo nde tuvakuérandi ha haʼekuéra oikuaase ndehegui peteĩ mbaʼe, mbaʼégui piko rekyhyjéta remombeʼu hag̃ua? Ha oimérõ reñomise, mbaʼérepa hína?”.

 Ambue mbaʼépe

Katuete ningo hetave mbaʼépe ndereipotái ojeikoiterei nde apére térã reñekontrolaiterei. Epensamína umívare ha ehai mbaʼépa rejapokuaa umícha jave.

Peteĩha: Ehecha mbaʼépa hína la provléma. Mbaʼe mbaʼépepa ndereipotái nde túva ha nde sy nekontrolaiterei?

․․․․․

 Mokõiha: Eñemoĩ nde tuvakuéra lugárpe. Mbaʼépa añetehápe oikuaase térã oipyʼapy chupekuéra?

․․․․․

Mbohapyha: Ehecha mbaʼéichapa ikatu resolusiona. Noiméipa nde voi rembyaive hína ne situasión? Oimérõ upéicha, mbaʼépa rejapokuaa? Mbaʼépa reipota nde tuvakuéra ojapo nepytyvõ hag̃ua?

․․․․․

Irundyha: Ani reguerokirirĩ. Ehai mbaʼéichapa ikatu reñepyrũ reñemongeta nde tuvakuérandi ko témare.

․․․․․

PE KAPÍTULO OÚVAPE

Mbaʼéichapa ikatu regueropuʼaka omanóramo ndehegui nde ru térã nde sy?

[Nóta]

TÉYSTO OĨVA LA BÍBLIAPE

‘Eñehaʼãmbaitéke repyta porã Ñandejára ndive, ku oguerekoʼỹvaicha mbaʼeve otĩ hag̃ua.’ (2 Timoteo 2:15)

PETEĨ KONSÉHO

Reñeʼẽtarõ nde tuvakuérandi ko témare, ani rejeplagea. Emombeʼu porãnte chupekuéra mbaʼépa nandegustái térã ndepyʼapy. Upéicharõ haʼekuéra ndaipochymoʼãi, ohecháta guei mbaʼépa ikatu ojapo peñontendeve hag̃ua.

REIKUAÁPARAʼE?

Rejepokuaárõ remombeʼu nde tuvakuérape umi mbaʼe rejapóva jepi, katuete ojeroviavéta nderehe.

UMI MBAʼE AJAPÓTAVA!

Mbaʼépa ikatu ajapo che tuvakuéra ojerovia hag̃ua cherehe? ․․․․․

Mbaʼépa aporanduse che ru térã che sýpe ko témare? ․․․․․

NDÉPA MBAʼE ERE?

● Mbaʼérepa nde tuvakuéra oikuaavaʼerã umi mbaʼe rejapóva?

● Koʼág̃ama voi rejepokuaárõ reñemongeta nde tuvakuérandi, mbaʼéichapa nepytyvõta rejogueraha porã hag̃ua nde rapichakuérandi?

[Komentário oĩva páhina 108-pe]

“Ñanemorrenega jepi ñande tuvakuéra oikoitereíramo ñande apére, péro haʼekuéra ningo ojepyʼapýnte ñanderehe ha ndoipotái ojehu ñandéve mbaʼeve ivaíva. Ha apensa porãramo che ajapótante avei upéicha chefamíliaramo”. (Alena)

[Taʼanga oĩva páhina 109-pe]

Regana hag̃ua pláta rembaʼapomantevaʼerã. Ha nde tuvakuéra ojerovia hag̃ua nderehe reñehaʼãvaʼerã avei