KAPÍTULO 1

¿Aimémapa preparádo añemoĩ hag̃ua de nóvio?

“Enterovénte ningo chemboliga añepyrũma hag̃ua ajegusta. Ha legálmente oĩ heta mitãrusu iporãva” (Whitney).

“Oĩ mitãkuña derechoite voi heʼíva umi kuimbaʼépe oñemoĩseha de nóvio hendive. Ha chéve chegusta avei la idéa, péro aporandúramo che tuakuérape mbaʼépa opensa, aikuaa porã mbaʼépa heʼíta chéve hikuái” (Felipe).

NEMITÃRAMO jepe, oiméne nde avei reipota peteĩ persóna nderayhúva, oĩva nde ykére ha nemoñeñandu porãva. Hiʼarive oiméne oĩ heta nemboligáva rejegustáma hag̃ua. Por ehémplo, peteĩ mitãkuña hérava Jenifer heʼi: “Arekórõ guare 11 áño, oĩma  voi kuri heta chemboligáva chechíko hag̃ua”. Brittany katu heʼi: “Eskuélape nde ndahaʼéi voi mbaʼeve nandechíkoiramo”.

¿Ha nde? ¿Reimémapa preparádo reñepyrũ hag̃ua rejegusta? Embohovái mboyve ko porandu, primero tekotevẽ entende porã mbaʼépa heʼise mokõi persóna ojegustaha.

¿Mbaʼéicha jave jaʼekuaa mokõi persóna ojegustaha?

Epensamína koʼã 3 situasiónre ha emarka mbaʼépa nde rembohováine:

Pyʼỹinte resẽ peteĩ persónandi ha rehasa heta tiémpo hendive. ¿Oñoamígontepa peẽ?

□ Si

□ No

Ndegusta peteĩ ne amíga ha haʼe avei ojegusta nderehe. Káda día pemensahea térã peñeʼẽ por teléfono. ¿Oñoamígontepa peẽ?

□ Si

□ No

Resẽ jave ne amigokuérandi, nde ha peteĩ ne amíga siémpre pepyta oñondive. ¿Oñoamígontepa peẽ?

□ Si

□ No

Oiméne pe primer situasiónpe pyaʼe voi remarka heʼihápe “No”, umi ótrope katu repensavéma rembohovái hag̃ua. Péro jaʼe porãsérõ g̃uarã, mbohapyve situasiónpe ndaikatúi ere oñoamigonteha peẽ. ¿Mbaʼérepa? Pórke mokõi persóna ojegustáma oiméramo oñeʼẽterei oñondive tahaʼe haʼeñoháme, ótro rovake térã por teléfono, ha ojekuaa káda únore ogustaha chupe pe ótra persóna. Upévare iporã reñeporandu: “¿Aimémapa preparádo ajegusta hag̃ua?”. Jahechamína 3 mbaʼe nepytyvõtava reikuaa hag̃ua upéva.

¿Mbaʼérepa nde rejegustase?

Heta paíspe ndojehechavaíri peteĩ mitãrusu ha mitãkuña ohasa tiémpo oñondive ojokuaa porãve hag̃ua. Péro upéva ojejapo vaʼerã ikatu hag̃uáicha ohecha oñontendétapa omenda hag̃ua.

Ñambyasýramo jepe oĩ ojegustasénteva, péro ndahaʼéi katuete omenda hag̃ua. Umichagua persóna orekosénte ijykére  peteĩ otrata porãva chupe, péro añetehápe ndojagarraséi peteĩ kompromíso. Ikatu voi oipuru pe persónape ojechauka hag̃uánte ótro rovake, térã openságui péicha haʼe iñimportanteha. Péro umichagua paréha pyaʼeterei ojopoi jey. Peteĩ mitãkuña hérava Alejandra heʼi: “Heta oĩ oñemoĩva de nóvio sapyʼaitemi g̃uarãnte, ha unos kuánto día haguépe ojopoi jeýma. Umi ojepokuaáva upéicha hasy osẽ porã hag̃ua imatrimóniope, pórke omendárõ, provávlemente pyaʼe ojedivorsia jeýta”.

Rejegustáramo peteĩ persónare, nemanduʼa vaʼerã ndahaʼeiha ndénte la reñandúva álgo, síno haʼe avei. Upévare repensa porã vaʼerã moõpa reg̃uahẽse. Epensamína: ¿ndegustánepa peteĩ persóna ojegustáramo nderehe omakanea hag̃uánte? ¿Mbaʼéichapa reñeñandúne ndereja reíramo ikueráiguinte ndehegui, ojapoháicha peteĩ mitã ikueráiva ihugétegui? Peteĩ mitãkuña hérava Raquel heʼi: “Sapyʼánte apensa ndaivairiha ajegusta ajediverti hag̃uánte, péro aikuaa ndaigustoiha ojejapóramo ñanderehe upéicha”.

¿Erekómapa eda rejegusta hag̃ua?

¿Mboy áñopa nde ere reguereko vaʼerãha rejegusta hag̃ua? ․․․․․

Koʼág̃a eporandumi upéva nde tuakuérape ha eanota koʼápe. ․․․․․

Ikatu hína pe eda nde remoĩ vaʼekue michĩve nde tuakuéra heʼi vaʼekuégui. Péro ikatu avei nahániri ha rehaʼarõseve rejegusta hag̃ua, upéicha ikatúta primero reikuaa porã mbaʼépa la reipotáva. Peteĩ mitãkuña hérava Danielle orekóva 17 áño  odesidi vaʼekue ojapotaha upéva. Haʼe heʼi: “Koʼág̃a apensávo mbaʼeichaguápa aipota che menarã, ahechakuaa apensamaha diferénte arekórõ guarégui 15 áño. Ha koʼág̃a peve ndaikuaaporãi gueteri mbaʼeichagua persónapa añetehápe aipota che irũrã. Aime vove segúra umi mbaʼe añandúva ha apensáva nokambiamoʼãveitamaha, upépe ae apensáta ikatumaha añemoĩ de nóvio”.

La Biblia ohechauka iporãveha rehaʼarõmiénte rejegusta hag̃ua oiméramo nemitãiterei gueteri. ¿Mbaʼérepa? Ñanemitãme ningo ijetuʼuve ñakontrola hag̃ua umi sentimiénto ha deséo jaguerekóva (1 Corintios 7:36). Upévare, nemitãiterei reheve reñepyrũramo rejegusta ikatu ipeligróso, pórke ifasilve neakãraku rejapo hag̃ua peteĩ mbaʼe noĩporãiva. Añetehápe, heta mitãrusu ha mitãkuñáme noimportái upéva pórke orekosetereíma rrelasión sexuál. ¡Péro nde ikatu nediferénte chuguikuéra! (Romanos 12:2). La Biblia heʼi voi: “Pediparáke oimeraẽ mbaʼe ikatúvagui pendegueraha tekovaípe” (1 Corintios 6:18). Upévare, oiméramo nemitãiterei iporãvéta rehaʼarõmiénteramo rejegusta hag̃ua, upéicha rejehekýita heta provlémagui (Eclesiastés 11:10).

¿Reimémapa preparádo remenda hag̃ua?

Reikuaa hag̃ua upéva ejepyʼamongetami koʼã mbaʼére:

Mbaʼéichapa retrata ótrope. ¿Mbaʼéichapa reñeʼẽ ha retrata ne ermanokuéra ha nde tuakuérape? ¿Rerrespetápa chupekuéra térãpa neñeʼẽ pohýi ha ndearhél hendivekuéra? ¿Mbaʼépa opensa haʼekuéra nderehe? Retrata lája ne hentekuérape, upéicha avei retratáta hína ne ména térã ne rembirekópe (elee Efesios 4:31).

 Mbaʼéichapa rerreaksiona jepi. ¿Reñehaʼãpa siémpre ndepositívo térãpa reñekonsentraiterei umi mbaʼe ivaívarente? ¿Reñehaʼãpa nembaʼerechakuaa térãpa reñemohatã nde repensávapente? ¿Reñehaʼãpa nepasiénsia nde rapichakuérare oĩramo jepe heta mbaʼe ndepyʼapýva? Reñehaʼãramo rehechauka umi mbaʼe porã oúva Ñandejára espíritugui, katuete oho porãta ndéve ne matrimóniope remenda vove (elee Gálatas 5:22, 23).

Mbaʼéichapa reipuru nde pláta. ¿Reipuru porãpa térãpa reguereko jepi heta déuda? Rekonsegi jave nde travahorã, ¿ikatúpa repyta are rembaʼapo upépe térãpa pyaʼe reperde jey? Ha oiméramo upéicha, ¿mbaʼérepa oiko jepi nderehe upéva? ¿Nandegustáigui pe traváho, ne patrón káusare, térãpa ofaltágui ndéve reñehaʼãmieve ikatu hag̃uáicha nerresponsávle? Ijetuʼúramo ndéve reñemantene hag̃ua neaño, ijetuʼuvéta hína ndéve remantene ótra persónape ereko vove ne família (elee 1 Timoteo 5:8).

Mbaʼéichapa reime Ñandejára renondépe. Oiméramo nde haʼe testígo de Jehová, ¿mbaʼépa rejapo hína remombarete hag̃ua ne amista hendive? ¿Reñehaʼãmbaitépa relee la Biblia káda día, repredika ha rekomenta rreunionhápe? Pe persóna oĩtava nde ykére omerese iñirũrã peteĩ oĩ porãva Ñandejárandi ha omoirũ porãtava chupe iservísiope (elee Eclesiastés 4:9, 10).

 Mbaʼépa ikatúma rejapo

Oĩramo nembyapuráva rejegustáma hag̃ua reime mboyve preparádo, haʼetéta hína ojejeruréva ndéve rerrendíma hag̃ua pe exámen finál oñepyrũmírente pe kláse. ¿Ajépa naiporãmoʼãi upéva? Ikuentavéta oñemeʼẽramo ndéve tiémpo ikatu hag̃uáicha rejeprepara porã reikuaa hag̃ua mbaʼépa rejapóta pe exámenpe.

Upeichaite avei rejegustáramo, upéva ningo peteĩ mbaʼe iñimportantetereíva. Repensa mboyve mávarepa rejegustáta tekotevẽ rejeprepara porã, ha upearã reaprende vaʼerã reiporavo porã ne amigorã. Upéva nepytyvõta pejogueraha porã hag̃ua ág̃a rejuhu vove ne irũrã. Nemanduʼákena umi omendáva haʼe vaʼerãha oñoamigoite omenda mboyve, péicha osẽ porãta imatrimóniope.

 Rehaʼarõmiéramo rejegusta hag̃ua erekovéta oportunida revyʼa hag̃ua nemitã aja (Eclesiastés 11:9). Avei netiempovéta rejeprepara hag̃ua ha ikatúta rekambia tekotevẽhápe, ha iñimportanteveha, ikatúta remombareteve nde jerovia (Lamentaciones 3:27).

Rehaʼarõ aja, revyʼaitereíta ikatúramo reguereko heta amígo ha amíga. Ikatu voi pejapo arréglo pesẽ hag̃ua pejediverti oñondivepa en grúpo, péro oĩtahápe peteĩ térã hetave kakuaa irresponsávleva okuida hag̃ua penderehe. Peteĩ mitãkuña hérava Tamara heʼi: “Ñaneamígo hetáramo ningo igustove voi”. Ha Mónica katu heʼi: “Igustove ñasẽramo éntre heta, pórke entéronte ñanediferénte ha ikatu jaikuaa porãve káda únope”.

Reñepyrũramo rejegusta peteĩ persónare nemitãiterei reheve, hetaiterei resufríta. Upévare aníkena rejapura, ha eaprovecha nemitã aja reguereko hag̃ua heta amígo ha eaprende hag̃ua mbaʼéichapa ikatu rehasa porã hendivekuéra. Ha redesidíramo rejegusta og̃uahẽ vove itiémpo, reikuaátama mbaʼeichagua persónapa nde ha mbaʼeichaguápa reipota ndéve g̃uarã.

RETOPAVÉTA INFORMASIÓN VOLÚMEN 1, KAPÍTULO 29 HA 30-PE

MBAʼÉPA JAHECHÁTA PE ÓTRO KAPÍTULOPE

¿Ndépa repensámava rejegustávo ñemiháme? Eñatende porãkena, pórke upéva ipeligrosoiterei.

TÉXTO OĨVA LA BÍBLIAPE

‘Pe iñarandúva opensa porã ojapo mboyve álgo’ (Proverbios 14:15).

PETEĨ KONSÉHO

Ejeprepara hag̃ua emenda mboyve, elee la heʼíva 2 Pedro 1:5-7 ha eiporavo peteĩ kualida tekotevẽvape remehora. Un mes aja estudia porã umi informasión oñeʼẽva upévare ha eñehaʼã ehechauka porãve upe kualida.

¿REIKUAÁPA RAʼE?

Heta investigasión ohechauka umi omendáva oreko mboyve 20 áño, provávlemente ojedivorsiataha 5 áño mboyve.

UMI MBAʼE AJAPÓTAVA

¿Mbaʼe kualidápepa amehora raẽ vaʼerã amenda mboyve? ․․․․

¿Mbaʼépa ajapóta ikatu hag̃uáicha amehora umívape? ․․․․

Mbaʼépa aporanduse che túa térã che sýpe ko témare? ․․․․

¿NDÉPA MBAʼE ERE?

● ¿Mbaʼéicha javépa ikatu reñembyaty ne amígo ha ne amigakuérandi pehasa porã hag̃ua oñondivepa?

● Epensamína erekoha peteĩ ne ermáno térã ermána ojegustasémava péro imitãitereíva gueteri upearã, ¿mbaʼéichapa reipytyvõta chupe?

● Rejegustáramo peteĩ persónare, péro nerepensái remendávo hese, ¿mbaʼéichapa oñeñandúne haʼe oikuaávo upéva?

[Komentário oĩva páhina 18-pe]

“Chéverõ g̃uarã ikatu rejegusta peteĩ persónare reikuaa porã rire ae chupe, ha rehechakuaa rire peñontendetaha. Añetehápe rejepyʼapy vaʼerã pe persónare ha ndahaʼéi rejegustasénteva hese” (Luisa).

[Taʼanga oĩva páhina 16 ha 17-pe]

Rejegustáramo peteĩ persónare péro nerepensái remendávo hese, rejoguáta peteĩ mitã ohugávape peteĩ hugétere ha omombónteva upéva ikuerái rire chugui