1, 2. ¿Mbaʼépa omombeʼu apóstol Juan oiko hague pe pyhare Jesús omano mboyve?

 PETEĨ karai orekórõ guare 100 áñorupi oskrivi vaʼekue peteĩ lívro ha ojapóvo upéva imanduʼa hetaiterei mbaʼére. Ko karai héra Juan ha haʼeñomíntema opyta vaʼekue Jesucristo apostolkuéra apytégui. Setenta áñorupi Jesús omano rire, haʼe imanduʼa umi mbaʼe oiko vaʼekuére Jesús oñembyatýrõ guare ipahaite ijapostolkuérandi. Espíritu sánto rupive Juan imanduʼa ha oskrivi opaite mbaʼe oiko vaʼekue upérõ.

² Upe pyharépe Jesús omombeʼu porã vaʼekue idisipulokuérape ojejukatamaha chupe. Ha apóstol Juan añoite omombeʼu mbaʼérepa Jesús oheja umi iñañáva oñemboharái hese omano meve. Heʼi: “Ko múndo oikuaa hag̃ua che ahayhuha pe Túape, ajapopaite pe Túa omanda hagueichaite chéve. Pepuʼã jaha koʼágui” (Juan 14:31).

3. ¿Mbaʼéichapa Jesús ohechauka ohayhuha Itúape?

³ ‘Che ahayhu pe Túape’, heʼi Jesús. Upéva la iñimportantevéva chupe g̃uarã. Ha opa mbaʼe ojapóvape ohechauka añeteha upe heʼíva. Péro ndahaʼéi ku manterei heʼíva ohayhuha Itúape. Juan 14:31-pe añoite jatopa Jesús heʼi hague ohayhuha Itúape. Péro haʼe ára ha ára ohechauka ohayhuha Jehovápe. Upévare ipyʼaguasu, iñeʼẽrendu ha ogueropuʼaka opa mbaʼe. Haʼe opredika ha oipytyvõ umi héntepe ohayhúgui Ñandejárape.

4, 5. ¿Mbaʼeichagua mborayhúpa pe iñimportantevéva oñeʼẽha la Biblia? ¿Mbaʼéichapa Jesús ohayhu Jehovápe?

⁴ Oĩ heta oimoʼãva umi ivýrovante oporohayhuha. Koʼã hénte oiméne opensa umi poesía ha purahéi ojejapóvare mborayhu rérape, térã ohecha mbaʼéichapa umi  oporohayhúva iñakãvaiete jepi. Añetehápe Ñandejára Ñeʼẽ omombeʼu mbaʼéichapa kuña ha kuimbaʼe ojoayhu, péro ndeʼíri vyroreiha ko múndope ojegueroviaháicha (Proverbios 5:15-21). Upéicharamo jepe, la Biblia oñeʼẽ peteĩ mborayhu iñimportantevévare. Ko mborayhu ndahaʼéi hína akãraku reínte pyaʼe ohasa jeýva, térã peteĩ mbaʼe ojestudiáva ha oĩva lívrope. Ko mborayhu heñói ñane álma rugua guive, ha omyenyhẽ ñane akã ha ñane korasõ. Jahechauka hag̃ua ko mborayhu jajapo vaʼerã Ñandejára Ñeʼẽ heʼíva ha ñanderekoporã vaʼerã. Ndahaʼeiete peteĩ vyrorei ñanemoakãvaíva. Heʼiháicha la Biblia: “Pe mborayhu núnka ndofallái” (1 Corintios 13:8).

⁵ Entéro yvypóra apytépe Jesús haʼe hína pe ohayhuve vaʼekue Jehovápe. Ha Jesús hína pe okumplíva hekopete pe mandamiénto tuichavéva haʼe voi heʼi vaʼekue: “Rehayhu vaʼerã Jehová nde Járape nde pyʼaite guive, nde rekove kompletoite reheve, entéro ne pensamiénto reheve, ha ne mbaretekue omeʼẽmíva reheve” (Marcos 12:30). ¿Mbaʼéicha rupi piko Jesús ou raʼe peichaite peve ohayhu Itúape? ¿Mbaʼéichapa upéva omombarete chupe oĩ aja ko yvy ape ári? ¿Ha mbaʼéichapa ikatu jasegi iñehémplo?

6, 7. ¿Mbaʼéichapa jaikuaa Proverbios 8:22-31 oñeʼẽha Ñandejára Raʼýre ha ndahaʼeiha arandúrente?

⁶ Oikómane nderehe, reñepyrũ rembaʼapo peteĩ ne amígo ndive ha ohasávo pe tiémpo pejokuaa porãve ha oiko pendehegui oñoamigoite. Ko ehémplo ñanepytyvõ ñantende hag̃ua mbaʼéichapa Jehová ha Itaʼýra ou ojoayhueterei. Ko lívrope jahecháma kuri Proverbios 8:30 heʼíva, péro koʼág̃a ñahesaʼỹijóta versíkulo 22 guive 31 peve. Upépe oñeñeʼẽ hína arandúre, ha ojeʼe ojapoha heta mbaʼe. ¿Mbaʼéichapa jaikuaa koʼã téxtope oñeñeʼẽha Ñandejára Raʼýre?

⁷ Versíkulo 22-pe pe arandu oñeʼẽ ha heʼi: “Jehová chekrea  vaʼekue, che ningo hembiapo ypykue, haʼe chéve raẽvete cheapo vaʼekue”. ¿Ikatúpa jaʼe ‘ojejapo hague’ pe arandu? Nahániri, Jehová ningo iñarandúva voínte ymaite guive, ha haʼe nonaséi ni avave ndojapói chupe (Salmo 90:2). Upéicharõ jaʼekuaa ko téxto oñeʼẽha Ñandejára Raʼýre. Haʼe ningo “pe Taʼýra ypykue”, chupe raẽvete ojapo vaʼekue Jehová (Colosenses 1:15). Ñandejára Raʼy oĩma vaʼekue, ojejapo mboyve yvága ha yvy, heʼiháicha Proverbios. Ymaiterei guivéma Jesús omombeʼu Jehová arandu ha oñeʼẽ Hérape, upévare ikatu jaʼe hese haʼeha pe arandu (Juan 1:1).

8. ¿Mbaʼépa ojapo vaʼekue Ñandejára Raʼy ou mboyve ko yvy ape ári? ¿Mbaʼe rehepa iporã jajepyʼamongeta ñamañávo Ñandejára rembiapokuére?

⁸ ¿Mbaʼépa ojapo rakaʼe Ñandejára Raʼy ou mboyve ko yvy ape ári? Versíkulo 30 heʼi oĩ hague Ñandejárandi “peteĩ konstruktór ivaletereívaicha”. ¿Mbaʼépa heʼise upéva? Colosenses 1:16 omyesakã ñandéve heʼívo: “Ñandejára ojevale hese ojapo hag̃ua entéro mbaʼe oĩva yvágape ha yvy ape ári [...]. Entéro koʼã mbaʼe ojejapo haʼe rupive ha imbaʼerã”. Upéicharõ Jehová haʼe hína opa mbaʼe Apohare, ha ojevale Itaʼýrare ojapo hag̃ua enteroite mbaʼe: tahaʼe umi ánhel, estrélla, planetakuéra, ko yvy ha opaichagua mymba ha plánta oĩva pype. Avei ojapo pe iporãvéva oĩva ko yvy ape ári: yvyporakuéra. Ñantende hag̃ua mbaʼéichapa ombaʼapo hikuái ikatu ñapensa peteĩ arkitéktore ha pe alvañíl ombaʼapóvare hendive. Peteĩva okalkula ha odivuhapa mbaʼéichapa ojejapóta pe óga, ha pe ótro katu omopuʼã. Ko yvy ape ári térã yvágape oĩramo peteĩ mbaʼe jahecharamoitereíva, katuete jaguerohory Ñandejárape, haʼégui pe Arkitékto ivale ha okalkula vaʼekue ojejapo hag̃ua opa mbaʼe (Salmo 19:1). Ñamañávo Ñandejára rembiapokuére iporã avei jajepyʼamongeta mbaʼeichaitépa ombaʼapóne raʼe oñondive vyʼa ha torýpe ñande Apohare ha ‘pe konstruktór ivaletereíva’.

9, 10. a) ¿Mbaʼérepa Jehová ha Jesús ojogueraha porãite? b) ¿Mbaʼéichapa ñande ikatu ñañemoag̃uive Jehováre?

 ⁹ Ñande yvypóra imperfékto ñambaʼapóramo ñande rapichándi pyʼỹinte ñañokarãiʼimi. Péro Jehová ha Itaʼýra ndaupéichai. Jesús ombaʼapo Itúandi hetaiterei áñore ha ‘tódo el tiémpo ovyʼa oĩ haguére hendive’ (Proverbios 8:30). Ovyʼa oĩvo Itúandi, ha Itúa ovyʼa avei hendive. Ha pe tiémpo ohasávo, Jesúsre ovapa Jehová lája ha upévare ojoguave ohóvo chupe. Péicha ñantende mbaʼérepa ojogueraha porãite hikuái. Upérõ heñói pe mborayhu tuichavéva oĩva yvága ha yvýpe.

¹⁰ ¿Mbaʼépa ñanemboʼe upe oiko vaʼekue? Ikatu ñapensa ñande ndaikatumoʼãiha peichaite ñañemoag̃ui Jehováre. Ha añetehápe ningo avave nañaiméi hendive hetaiterei áñore oĩ haguéicha Jesús. Upéicharamo jepe oĩ peteĩ mbaʼe iporãitereíva ikatúva jajapo. Jahecha kuri Jesús oñemoag̃uive hague Itúare ombaʼapóvo hendive. Ha Jehová ñanderayhúgui oheja oiko ñandehegui ‘iñajudánte’ (1 Corintios 3:9). Aníkena ñanderesarái: ñañehaʼãramo japredika Jesús ojapo haguéicha, ñambaʼapo hína Jehovándi. Ha upéicha jahayhuvéta chupe ára ha ára ha ñañemoag̃uivéta hese. ¿Oĩnepa peteĩ mbaʼe iporãvéva upévagui?

11-13. a) ¿Mbaʼérepa jaʼekuaa pe mborayhu ojoguaha peteĩ plántape? ¿Mbaʼépa ojapo vaʼekue Jesús imitãme ohayhuve hag̃ua Jehovápe? b) ¿Mbaʼéichapa Jesús ohechauka oikuaaseveha Jehovágui ou mboyve ko yvy ape ári ha avei oĩ aja koʼápe?

¹¹ Ndahaʼéi ningo péicha péichante jajútava japorohayhu. Ñambojojakuaa upéva peteĩ plántare. Por ehémplo, jarekóramo peteĩ yvoty neporãva tekotevẽ jarrega ha ñañangareko hese okakuaa hag̃ua. Ndajajapóiramo upéva pe plánta ipirúta. Ha peichaite avei japorohayhúramo, akóinte ñamombarete  vaʼerã ñañandúva ani hag̃ua opa. Jesús oikuaa vaʼekue mbeguekatúpe ikatuha ou ndohayhuvéi Itúape. Upévare oĩrõ guare ko yvy ape ári ojapo heta mbaʼe omombarete hag̃ua pe mborayhu. Jahechami mbaʼe mbaʼépa ojapo rakaʼe.

¹² Ñanemanduʼamína mbaʼéichapa Jesús oñeʼẽ vaʼekue oĩrõ guare Jerusalén témplope orekópe 12 áño, ha mbaʼépa heʼi itúa ha isýpe otopa rire chupe. Mokõivévante ojepyʼapyeterei Jesúsre, péro haʼe kyhyjeʼỹme heʼi chupekuéra: “¿Mbaʼére piko chereka raʼe ótro ládo? ¿Ndapeikuaái piko aĩ vaʼerãha che Túa rógape?” (Lucas 2:49). Amalisia Jesús imitãme naimanduʼái gueteri ohasa vaʼekuére yvágape ou mboyve yvypóraicha. Upéicharamo jepe haʼe ohayhueterei Itúa Jehovápe. Haʼe oikuaa omombaʼeguasúvo Ñandejárape ohechaukaha ohayhuha chupe ha upévare ohoseterei Itúa rógape. Ovyʼaiterei voi pe témplope ha ndohosevéima upégui. Péro Jesús ndahaʼéi ohónteva omaña rei; oñehaʼã guei oikuaave Jehovápe ha omombeʼu hapichakuérape umi mbaʼe oaprendéva. Jesús noñepyrũi vaʼekue ohayhu Itúape orekópe 12 áño ni ndopái upérõ.

¹³ Ou mboyve ko yvy ape ári Jesús oipurupaite vaʼekue pe tiémpo ijáva chupe oikuaave hag̃ua Itúape. Pe profesía oĩva Isaías 50:4-6-pe ohechauka Jehová omboʼe porã hague Jesúspe ou mboyve omosãso yvyporakuérape. Upévare oikuaáma vaʼekue heta ohasa asytaha; upéicharamo jepe haʼe oipota Ñandejára ohekomboʼe chupe. Upéi oúvo ko yvy ape ári ha ikariaʼy riréma, Jesús akóinte ohose Itúa rógape omombaʼeguasu hag̃ua chupe ha avei omboʼe hag̃ua umi héntepe Jehová rembipota. Upévare la Bíbliape heta vése jatopa Jesús oho hague témplo ha sinagogahápe (Lucas 4:16; 19:47). Ha ñande avei jaha meme vaʼerã rreunionhápe jahayhuve hag̃ua Jehovápe. Upépe ningo jaha ñamombaʼeguasu, jaikuaave ha jahayhuve hag̃ua chupe.

14, 15. a) ¿Maʼerãpa Jesús oñemohaʼeño vaʼekue? b) ¿Mbaʼéichapa Jesús ñemboʼe ohechauka ohayhu ha omombaʼeha Itúape?

 ¹⁴ Ohayhuve hag̃ua Jehovápe Jesús oñemboʼe meme vaʼekue. Ovyʼáramo jepe umi héntendi haʼe pyʼỹi oheka oĩ hag̃uáme haʼeño. Por ehémplo Lucas 5:16 heʼi: “Haʼe katu pyʼỹinte oho ndaiporihápe avave oñemboʼe hag̃ua”. Avei Mateo 14:23 heʼi: “Umi hénte ohopa rire, Jesús ojupi haʼeño pe montáñape oñemboʼe hag̃ua. Ha pytũ meve opyta upépe haʼeño”. Péva ndeʼiséi Jesús ndochaʼeiha umi héntere ha ndoipotaiha avave oĩ hendive. Haʼe ningo oñemohaʼeño oñemboʼe hag̃ua Itúape ha péicha haʼete ku oĩva hendive.

¹⁵ Oñemboʼévo Jesús oipurúmi pe ñeʼẽ “Abba, che Ru” (Marcos 14:36). Upe tiémpope umi mitã heʼi Abba ituakuérape. Péicha ohechauka ohayhuha chupekuéra. Ko ñeʼẽ ojepuru meme vaʼekue ogapýpe ha umi mitã oñepyrũvo oñeʼẽ heʼikuaáma upéva. Péro avei heʼívo Abba ituakuérape umi mitã ohechauka omombaʼeha chupekuéra. Upéicharõ ko ñeʼẽ ohechauka Jesús ojepokuaaitereiha Itúare, ha avei omombaʼeha chupe ipyʼaite guive. Ha jaleévo Jesús heʼi vaʼekue oñemboʼérõ guare Jehovápe, jahecha mbaʼéichapa omombaʼe ha ohayhu chupe. Por ehémplo Juan kapítulo 17-pe apóstol Juan oskrivi Jesús heʼi vaʼekue oñemboʼévo pe pyhare omano mboyve. Ha ñahesaʼỹijóvo upe ñemboʼe ñañandu opokoha ñane korasõre. Péro ndopái vaʼerã upépente. Tekotevẽ avei ñañehaʼã ñañemboʼe Jesús ojapo haguéicha. Upéva ndeʼiséi jaikotaha jarrepetipa haʼe heʼíva, heʼise guei ñañeʼẽ meme vaʼerãha ñande pyʼaite guive ñande Ru yvagapeguápe. Upéichamante akóinte jahayhúta chupe.

16, 17. a) ¿Mbaʼépa heʼi Jesús ohechauka hag̃ua ohayhuha Itúape? b) ¿Mbaʼéichapa Jesús oguerohory Itúape ipojera haguére?

¹⁶ Jahecháma haguéicha Jesús ndoikói vaʼekue manterei heʼi ohayhuha Itúape. Péro heta vése ohechauka upéva  omombaʼeguasúvo chupe. Jesús voi heʼi: “Che Ru, nde hína yvága ha yvy Ruvicha. Che rombotuicha enterove renondépe” (Mateo 11:25). Jastudiávo párte 2 jahecha kuri Jesús ovyʼaitereiha omombaʼeguasúvo Jehovápe ha oipytyvõvo umi héntepe oikuaa hag̃ua chupe. Por ehémplo, ombojoja Jehovápe peteĩ túare, itaʼýra osẽ vai vaʼekue chupe. Upe túa oipotaiterei itaʼýra oheja hape vai, upévare ohaʼarõ meme itaʼýra ou jey. Ha ohechávo pe mitãkariaʼy ou jey, itúa odipara ohug̃uaitĩ ha oañuã chupe (Lucas 15:20). Ajépa opoko ñane korasõre jaleévo mbaʼeichaitépa Jehová ñanderayhu ha ñandeporiahuvereko.

¹⁷ Jesús oguerohory heta vése Itúape ipojera haguére. Peteĩ jey heʼi umi túa iñimperféktoramo jepe oñangarekoha ifamíliare, upéicharõ koʼýte Jehová omeʼẽta ñandéve pe espíritu sánto ñaikotevẽva (Lucas 11:13). Avei oñeʼẽ meme umi mbaʼe porã Jehová omeʼẽsévare umi ojeroviávape hese. Jesús ojerovia oho jeytaha yvágape oĩ hag̃ua Itúa ykére (Juan 14:28; 17:5). Avei omombeʼu idisipulokuérape Jehová oiporavoha umi ‘ovecha mbovymíme’ ogoverna hag̃ua Cristo ndive yvágape (Lucas 12:32; Juan 14:2). Ha oñemosaingórõ guare ijykére pe kriminál omano mbotávape, Jesús oñeʼẽ vaʼekue chupe peteĩ paraísore oĩtava ko yvy ape ári (Lucas 23:43). Oiméne katuete Ñandejára Raʼy ohayhuve Itúape oñeʼẽvo koʼã mbaʼe porãita ojapótavare. Upéicha avei heta Jesús remimboʼe ohechakuaa ohayhu ha ojeroviaveha Jehováre oñeʼẽvo hapichakuérape umi mbaʼe porãita Haʼe ojapótavare.

18. ¿Mbaʼépa pe iñimportantevéva jajapo vaʼerã ñamoirũ hag̃ua Jesúspe, ha mbaʼérepa upéva?

¹⁸ Heta mbaʼe ningo jajapo vaʼerã ñamoirũ hag̃ua Jesúspe, péro pe iñimportantevéva hína jahayhu Jehovápe ñande  pyʼaite guive, ñande rekove kompletoite reheve, ñane mbaretekue omeʼẽmíva reheve, ha entéro ñane pensamiénto reheve (Lucas 10:27). Ko mborayhu ndahaʼéi peteĩ mbaʼe ñañandúnteva, tekotevẽ guei jahechauka umi mbaʼe jajapóvare. Jesús ndahaʼéi ku heʼínteva: ‘Che ahayhu pe Túape’. Upéva rangue haʼe heʼi: “Ko múndo oikuaa hag̃ua che ahayhuha pe Túape, ajapopaite pe Túa omanda hagueichaite chéve” (Juan 14:31). Satanás heʼi vaʼekue ni peteĩ yvypóra ndoservimoʼãiha Jehovápe ohayhúgui chupe (Job 2:4, 5). Ha ojurumbotyete hag̃ua upe tekove japúpe, Jesús pyʼaguasúpe ohechauka opavavépe mbaʼeichaitépa ohayhu Itúape. Haʼe iñeʼẽrendu Ñandejárape omano meve. Ha ñande, ¿jajapótapa Jesús ojapo haguéicha? ¿Jahechaukátapa opavavépe jahayhu añeteha Jehovápe?

19, 20. a) ¿Mbaʼérepa jaha meme vaʼerã rreunionhápe? b) ¿Mbaʼéichapa ñanepytyvõta jastudiárõ la Biblia, jajepyʼamongeta hese ha ñañemboʼe?

¹⁹ Ñande ningo ñaikotevẽ Ñandejárare ha avei jaipota ohechakuaa jahayhuha chupe. Ñande Ru yvagapegua oikuaa voi upéva ha upéicha rupi omeʼẽ ñandéve ñaikotevẽva ikatu hag̃uáicha jahayhuve chupe. Upévare, jaha jave rreunionhápe ñanemanduʼa vaʼerã ñaimeha upépe ñamombaʼeguasu hag̃ua Ñandejárape. Ha upearã ñañemboʼe vaʼerã ñande pyʼaite guive, japurahéi chupe, ñañatende ojeʼévare ha ñakomenta meme. Umi atýpe ikatu avei ñamokyreʼỹ ñane ermanokuérape (Hebreos 10:24, 25). Ñañembyaty meméramo ñamombaʼeguasu hag̃ua Jehovápe, jahayhuvéta chupe koʼẽ koʼẽre.

²⁰ Ñane mborayhu okakuaave hag̃ua tekotevẽ avei jastudia la Biblia, jajepyʼamongeta hese ha ñañemboʼe meme. Jajapo jave koʼã mbaʼe haʼete ku ñaiméva ñaneaño Jehová ndive. Jastudiávo Iñeʼẽ ha jajepyʼamongeta hese, Ñandejára oikuaauka ñandéve mbaʼépa opensa. Avei ñañemboʼévo  jahechauka chupe mbaʼépa oĩ ñande pyʼapýpe. Ñanemanduʼákena ñañemboʼeha ndahaʼéi ñambaʼejerure hag̃uánte Jehovápe, iporã avei jaagradese chupe hetaite mbaʼe porã omeʼẽvare ñandéve ha jaguerohory chupe hembiapo porãitáre (Salmo 146:1). Ha akóintekena ñamombaʼeguasu Jehovápe kyreʼỹme ha vyʼapópe opavave rovake. Péicha jaagradese chupe ha jahechauka ñane mborayhu.

21. ¿Mbaʼérepa jahayhúmante vaʼerã Jehovápe? ¿Mbaʼépa jahecháta umi kapítulo oúvape?

²¹ Jahayhúramo Jehovápe añoite ikatúta javyʼa opa árare. Adán ha Eva ohayhúrire Jehovápe iñeʼẽrendu vaʼerãmoʼã chupe, péro haʼekuéra ndojapói upéva. Ñande katu ñañehaʼã vaʼerã jahayhu Ñandejárape, péichamante jagueropuʼakáta oimehaichagua provléma ha jehasa asy, ha jajehekýita umi ñuhãgui. Peteĩ omoirũ añetéva Jesúspe ohayhúmante vaʼerã Jehovápe. Ko mborayhu ñanemomýi avei jahayhu hag̃ua ñande rapichakuérape (1 Juan 4:20). Umi kapítulo oúvape jahecháta mbaʼéichapa Jesús ohayhu umi héntepe. Ha pe kapítulo oúvape jahecháta mbaʼérepa hetaite tapicha oñemoag̃uise vaʼekue hese.